________________
વગેરે કાર્ય થવાથી જામ્પીન્ત્યિા આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં અનિત્ અગ્ પ્રત્યય સમ્બન્ધી હ્ર ની પૂર્વે રહેલા અ ને આ સૂત્રથી વિકલ્પે રૂ આદેશ થતો નથી. અર્થ - કામ્પીલ્યનગરમાં રહેનારી. ૧૦૮।
द्वयेष - सूत-पुत्र - वृन्दारकस्य २|४|१०९ ॥
માત્ર આવૂ પ્રત્યય છે પરમાં જેના એવો અનિત્ પ્રત્યય સમ્બન્ધી ડ્ પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા દ્વિ ષ સૂત પુત્ર અને વૃત્તાર નામના અન્ત્યવર્ણને વિકલ્પથી ૬ આદેશ થાય છે. દ્વિ અને તર્ નામને ‘ત્યાદ્રિ સર્વાવ:૦ ૭-૩-૨૦’ થી અન્ય સ્વરની પૂર્વે અદ્ નો આગમ થવાથી ત્તિ અને તદ્ નામ બને છે. દ+િસૌ અને તવું + સિ આ અવસ્થામાં ‘બાહેરઃ ૨-૭-૪૬' થી અન્ય ર્ અને ૬ ને આદેશ. તે જ્ઞ ની પૂર્વેના જ્ઞ નો ‘જુવા૦ ૨-૧-૧૧૩’ થી લોપ. ‘તઃ સૌ સઃ ૨૧-૪૨’ થી તદ્ ના પ્ ને સ્ આદેશ. ‘નામ્યન્ત૦ ૨-૩-૧રૂ’ થી તે સ્ ને વ્ આદેશ. દ+સૌ અને ષ+ત્તિ આ અવસ્થામાં ‘ગાત્ ૨-૪-૧૮’ થી आप् પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન અને છુપા આવી અવસ્થામાં આ સૂત્રથી તાદૃશ 5 ની પૂર્વે રહેલા ગ ને રૂ આદેશ થવાથી દિવે અને ષિજા આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ર્ આદેશ ન થાય ત્યારે વે અને છ્યા આવો પ્રયોગ થાય છે. સૂતા નામને ‘ક્રુત્સિતાત્પા૦ ૭-રૂ-રૂરૂ’ થી પ્ પ્રત્યય. ‘આત્ ૨-૪-૧૮’ થી આપું પ્રત્યય. ‘ચાવીદૂ૦ ૨-૪-૧૦૪' થી સૂતા ના આપ્ ને સ્વાગ આદેશ. આ સૂત્રથી તે ગ્ ને રૂ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી સૂતિષ્ઠા આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ર્ આદેશ ન થાય ત્યારે સૂતા આવો પ્રયોગ થાય છે. પુત્ર નામને ‘તનુ-પુત્રૉડનુ૦૭-૩રરૂ’ થી 5 પ્રત્યય. ‘આત્ ૨-૪-૧૮' થી આવ્ પ્રત્યય. પુત્ર ના જ્ઞ ને આ સૂત્રથી ર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પુત્રિા આવો પ્રયોગ થાય છે.વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ર્ આદેશ ન થાય ત્યારે પુત્રા આવો
३०४
