Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 02
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Previous | Next

Page 285
________________ શરીષ સ્થિીમાતા અને શારીષિરધ્ધામાતા આવો પ્રયોગ થાય છે. આ સૂત્રમાં માતૃ અને માતૃ આ બંનેનું સ્વતંત્ર ગ્રહણ હોવાથી નિત્ય9--999 થી નિત્ય વિહિત સમાસાન્ત ર્ (#) પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. તેથી સમાસાઃ ક્રત્ પ્રત્યય થાય ત્યારે વરીષ વીમાતૃવ: અને વરીષાચ્છમાતૃ: આવો પ્રયોગ થાય છે..... ઈત્યાદિ અન્યત્ર અનુસધેય છે. અર્થ - કરીષગન્ધિનું વૃધાપત્ય સ્ત્રી છે માતા જેની તે.JI૮પા अस्य यां लुक् २।४१८६॥ ફી પ્રત્યય પરમાં હોય તો, તેની પૂર્વે રહેલા નો લોપ થાય છે. મદ્રવર નામને ‘વગેરે ર-૪-ર૦ થી ર પ્રત્યય. તેની પૂર્વેના અન્ય ૪ નો આ સૂત્રથી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી મદ્રવરી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - મદ્રદેશમાં વિચરનારી. પાદ્દા અત્યચ થઃ રાજાટા પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા મલ્ય નામના નો લોપ થાય છે. મત્સ્ય નામને રાત્રિો. ર-૪-૭૨ થી ડી પ્રત્યય. ‘મય ક્યાં ૨-૪-૮૬’ થી મત્ય નામના અન્ત = નો લોપ. આ સૂત્રથી ૬ નો લોપ થવાથી નહી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - માછલી. व्यञ्जनात् तद्धितस्य २४१८८॥ ફી પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા વ્યજનથી પરમાં રહેલા તદ્ધિત પ્રત્યય સમ્બન્ધી યુ નો લોપ થાય છે. મનોરપત્ય સ્ત્રી २८२

Loading...

Page Navigation
1 ... 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314