________________
વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ડી પ્રત્યય ન થાય ત્યારે દ્વિપદ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-બે પાદવાલી. વહુવ્રીહિ નિમિત્તો 1:પ૦ ..... = આ સૂત્રમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ પાદું શબ્દનું બહુદ્વીતિનિમિત્તત્વ આ પ્રમાણે વિશેષણ હોવાથી ત્ર: પાવો વસ્યા. આ વિગ્રહમાં બહુવ્રીહિ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન ત્રિપાત્ નામને આ સૂત્રથી ડી પ્રત્યય થતો નથી. કારણકે અહીં તમારે આ અર્થમાં ૬ નામને
નું વદુરંદ્ર રૂ-૪-૪ર’ થી દ્િ પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન પરિ ધાતુને વિશ્વ, પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પત્ આ પ્રમાણે નામ બને છે. તે હું નામ દુગ્રીટિ નિમિત્તક નથી. તેથી તદન્ત બહુવીહિ સમાસ (ત્રિપાત) ને આ સૂત્રથી પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ – ત્રણ, પાદ બોલવાવાલા છે જેમાં એવી શાલા વગેરે. (નિવૃત્ત્વિપૂ આ અવસ્થામાં ‘ગ્રત્યસ્વ૭-૪-૪રૂર થી ૮ ના 8 નો અને ‘બેનિટિ ૪-રૂ-૮રૂર થી જી નો લોપ થવાથી પતિ શબ્દ બને છે.) ITદ્દા.
નઃ રાજાના
ધનું નામ છે અન્તમાં જેના એવા સ્ત્રીલિગ બહુવ્રીહિ સમાસને ડી પ્રત્યય થાય છે. “કૃમિધો વસ્યા: આ વિગ્રહમાં બહુવીહિ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન કૃષ્ણોઘમ્ નામના સૂ ને ‘ત્રિયામુધો ? ૭-રૂ-૧૬૨’ થી ૬ આદેશ. કૃષ્ણોઘર નોમને આ સૂત્રથી હું પ્રત્યય. ‘સનોડ ૨-૭-૦૮ થી ની પૂર્વેના સ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી psોળી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ – કુષ્ઠ જેવા સ્તનવાલી. કૃષ્ણોઘનું નામને સ્ત્રીલિંગમાં સૂ. . ર૪-૧૧ (ગનો વા) થી વિકલ્પ ફી ની પ્રાપ્તિ હતી. તેથી આ સૂત્રનું પ્રણયન છે – ઈત્યાદિ અન્યત્ર અનુસજૅય છે. IIછા
२१८
