Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 02
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ભિન્ન સ્વાÁવાચક નામ અન્તવાલા ન હોવાથી, આ સૂત્રથી પ્રત્યય થતો નથી. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ આવુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી જ્વાળજોડા; પીનનુવા અને રીર્ઘવાના આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ– સુખકર ખોળાવાલી. સ્થૂલગુદાવાલી. લાંબાવાળવાલી. ગોલારિષ્ઠ: અહીં બહુવચનનો નિર્દેશ છોડાવિ આકૃતિગણ છે-એ જણાવવાં માટે છે. સ્વાવિતિ ક્િ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સહનગુ અને વિદ્યમાન પદથી ભિન્ન પૂર્વપદ છે જૈનું એવું જોડાવિ ગણપાઠમાંના નામથી ભિન્ન અકારાન્ત સ્વા વાચક જ જે નામ - તે જેના અન્તે છે એવા નામને સ્ત્રીલિંગમાં વિકલ્પથી ઊ પ્રત્યય થાય છે. તેથી વઘુશોપ (વહુ શોષ્ઠો યસ્યાઃ); વહુજ્ઞાન (વધુ જ્ઞાનં યસ્યાઃ) અને વહુવવ (વહુ ર્યો યસ્યાઃ) નામને; આ સૂત્રથી ૐ પ્રત્યય થતો નથી. કારણ કે અહીં શોતિ નામો. સ્વાગવાચક નથી. તેથી આ સૂત્રથી ઊઁ પ્રત્યય ન થતાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ આપ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વર્તુળોષ્ઠા વર્તુજ્ઞાના અને વહુમવા આવો પ્રયોગ થાય છે. અવિારોદ્રવં મૂર્ત્ત પ્રાણિથં સ્વાામુત ચુત ચ પ્રાણિનસ્તત્તનિમં ચ પ્રતિમાવિğl/ અર્થાત્ પ્રાણિસ્થ (શરી૨ સમ્બદ્ધ) વિકારભિન્ન અને દ્રવભિન્ન મૂર્ત અવયવને સ્વાઙ્ગ કહેવાય છે. તેમજ શરીરથી છૂટા પડેલા તે અવયવને અને પ્રાણીસ્થ સ્વાડ્રગ સદૃશ પ્રતિમાદિમાં રહેલા તે અવયવોને પણ સ્વાગ કહેવાય છે. આથી સ્પષ્ટ છે કે વિકાર સ્વરૂપ શોફ દ્રવસ્વરૂપ યવ અને અમૂ જ્ઞાન - એ સ્વાઙ્ગ નથી. - અર્થક્રમશઃ– ઘણા સોજાવાલી સ્ત્રી. ઘણાજ્ઞાનવાલી સ્ત્રી. ઘણાયવ (શરીરસંબન્ધી દ્રવ વિશેષ) વાલી 22. 113011
२४२
