________________
તેથી “માઉન્ટ થોમસ” ખ્રિસ્તી ધર્મનું ભારતમાં મોટું તીર્થ અને સેંટ થોમસ આદિપુરુષ. એ પ્રમાણે ભવિષ્યના વખતના લોકોમાં જણાવવાની યોજનાઓ થતી જણાય છે. ભારતમાં હજારો વર્ષ દરમિયાન ઘણી જાતના ઘણા મુસાફરો આવી ગયા હશે, પરંતુ આજે ખ્રિસ્તી પ્રજા માતબર થવાથી તેને મોટું સ્વરૂપ આપવા
લલચાય એ સમજી શકાય તેવી બાબત છે. (૧૧) કેમ કે ભારતનો ઇતિહાસ આજે ગાંધીજીથી શરૂ થતો ગણાવવાની
તેઓની ખાસ ગોઠવણ ભાસે છે. એ માટે એક વર્ષ સુધી તેમની શતાબ્દી ઊજવવાની યોજના યુનેસ્કો સંસ્થાએ યુરોપ-અમેરિકા વગેરેમાં રખાવી છે. ત્યાં સુધીમાં એવી સ્થિતિનું સર્જન થઈ જાય કે હવે પછીની ભારતની પ્રજા પણ પાછળનો ઘણો ખરો ઇતિહાસ ભૂલી જાય. ઘણો ખરો તો આજે ભુલાયો છે અને જે કાંઈ છે તે પણ ઘણી વિકૃત સ્થિતિમાં સમજાવાયો છે તથા તે પણ હાલની ઊછરતી પ્રજાના ખ્યાલમાં બરાબર નથી રહેવાનો. શ્રી ગાંધીજીની શતાબ્દી પછી કેવી સ્થિતિ થશે ? તે વિશે આજથી કાંઈ કહેવું મુશ્કેલ છે. કલ્પના પણ કરવી કઠણ છે. એક વર્ષ સુધીની શતાબ્દી ઊજવવાનો યુરોપનો હેતુ સામાન્ય તો ન હોય, અતિગંભીર હોય એ સહેજે સમજી શકાય તેવી વાત છે. ભારત દેશ રીતસર યુરોપ-અમેરિકાની પ્રજાનો જ બની જાય તેવી સ્થિતિમાં મુકાઈ ગયો છે. હવે તેનું પુરું પ્રત્યક્ષીકરણ જ
બાકી છે. (૧૨) નહિતર, જેણે બ્રિટિશોને ભારતમાંથી વિદાય અપાવી, તે
ગાંધીજીની મૂર્તિને ઇંગ્લંડના જ વડા પ્રધાન ઉમળકાભેર ખુલ્લી મૂકે અને તેની અસરથી સમગ્ર યુરોપના દરેક દેશોમાં તેમના વિષેનાં પ્રદર્શનો અને ઉત્સવો થાય એ શું સૂચવે છે? આ દેશની હાલની ઢબની ઉન્નતિ (બહારની) તે પ્રજાના હિત માટે જ થાય
