________________
છે. આ સત્ય છે. અર્થાત્ તે પ્રજાને ભારતમાં સ્વરાજ્ય મળ્યું છે અને ભારતની સ્થાનિક પ્રજાને માટે ભારત પરદેશી ભૂમિ રૂપ
બનતો જાય છે. લાક્ષાગૃહ રૂપ છે. (૧૩) તેથી બૅરિસ્ટર કક્ષાના એક શિક્ષિત એ ભારતવાસી તરફથી તે દેશોને
અને તેની પ્રજાને આ દેશમાં કેટલા બધા ફાયદા થવાના હશે ? જેથી એક વર્ષ સુધી જન્મ શતાબ્દી ઊજવવાનું તેઓએ રાખેલ છે. ભારતવાસીઓના સ્વરાજ્યને બદલે આ દેશમાં હક્કપૂર્વક ભવિષ્યમાં વસવાટ કરી શકાય, ભવિષ્યમાં પોતાને અનુકૂળ આવે તેવી આ દેશની ઉન્નતિ કરી શકાય તેવું તે પ્રજાના ભલા માટેનું સ્વરાજ્ય સ્થપાય, તેના જેવો આનંદનો એ પ્રજા માટે બીજો કયો પ્રસંગ હોઈ શકે ? કોઈ પણ દેશના રાજ્યને બદલે સંપૂર્ણ માલિકી મળી જાય, તેનાથી વિશેષ લાભ બીજો કયો જોઇએ? તેથી એક વર્ષનો તો શું, પણ દશ વર્ષ સુધી ઉત્સવ ઊજવે તોપણ તે પ્રજાને તો ઓછો જ પડે ને ? એટલે હવે પછીની ભારતીય જનતા મોટે ભાગે ભારતનો પાછલો ભવ્ય ઇતિહાસ ભૂલી જાય, તેમાં કશું આશ્ચર્ય જણાતું નથી. પોતાને આર્ય પ્રજાજન કે હિંદુ પ્રજાજન કે જેન ધર્મી વૈષ્ણવ ધર્મી વગેરે તરીકે પણ ભૂલી જાય તેવી સ્થિતિ પ્રયત્નોપૂર્વક સર્જાતી
જાય છે. (૧૪) ફાધર ફેરર વગેરે ભારતની ભવ્યતા પાછી લાવવાની વાત કરે
છે. તેનો સાચો અર્થ આ છે કે “આ દેશમાં તે શ્વેત પ્રજા વસવાટ કરે ત્યારે આ દેશ, અનેક આયોજનો થવાથી, આજના અમેરિકા કરતાં પણ વધારે સમૃદ્ધ અને ભવ્ય થતો ગયો હોવામાં થી શંકા રહે છે?” અને એ રીતે ભારત દેશ ભવ્ય આયોજનોથી ક્રમે ક્રમે તેમ થતાં પ્રાચીન ભવ્યતા પ્રાપ્ત કરી રહેશે.
– ૧૮
