________________
૫. તેથી ગયા અંકમાં “જૈન”માં છપાયેલા “તીર્થયાત્રા અને
કળાયાત્રા” લેખની મારે. સમાલોચના કરવી પડી હતી. કળા સામે આપણો વિરોધ નથી, પરંતુ તેને આગળ કરીને ભવિષ્યમાં ધાર્મિક યાત્રા દબાવી દેવાની ગુપ્ત ગોઠવણ છે તે બરાબર જાણ્યા પછી
મારે વિરોધ કરવો પડેલ છે. ૬. શેઠની ઇચ્છા તીર્થભક્તિ સાથે કળાની મુખ્યતા છે. તેમની ઇચ્છા
લોકો યાત્રા ન કરે તેમ નથી, પરંતુ જેઓ તીર્થને ડુબાવવા માગે છે, તેઓ આવી પ્રસિદ્ધ વ્યક્તિને નામે કળાનું મહત્ત્વ કરાવરાવીને તે પછી પોતાનો પ્રવેશ કરાવી શકે તેમ છે. આ બધું સમજવા જેવું છે. કદાચ તમારી સમજમાં બરાબર ન આવે તો ઉપાય શો? પરંતુ ભવિષ્યમાં સારા સંજોગો હોય તોપણ એ થાગડ-થીગડ ટકાવી રાખવું યોગ્ય ન ગણાય એ વાત ખરી છે, પરંતુ ધાર્મિક મહત્ત્વને ઘટાડીને કળાનું મહત્ત્વ વધારવાની હિલચાલ મોટા પાયા ઉપર ચલાવી છે, તે અનુચિત છે. શેઠને આગળ કરીને તેમને હથિયાર બનાવાય છે, જેનો તેમને ખ્યાલ નથી. પછી શેઠને નામે કળાનાં વખાણ કરીને તેની પાછળ ગીરના સિંહોનાં દર્શનની હિલચાલ વધારી દીધી છે, તેમ વધારી દેવાશે. આ લફરું વચ્ચે પેસવાનું ન હોત તો કશું વિચારવાનું નહોતું, પણ આ લફરું પેસવાથી આ વિચારવું પડે તેમ છે. આ હિસાબે થાગડ-થીગડ હતું
તે બરાબર હતું. ૮. કળા ખુલ્લી કરવાનું રચનાત્મક કામ સારું લાગે તેમ છે, પરંતુ
તેની પાછળ બીજા લોકોનો તીર્થ ડૂબાડવાનો પાકે પાયે આશય છે. આ રહસ્યમય વાત તમે શેઠ લોકો ન સમજો તે શી રીતે યોગ્ય ગણાય?
આ વાત સાચી હોય તો ધ્યાનમાં લેવી જોઈએ કે નહીં? સંક્ષેપમાં આ ખુલાસો છે.
૬ ૯
