________________
કાર્યક્રમો પણ કદાચ ગોઠવાય. તેથી આટલા વિસ્તારનો સાર એ છે કે હોટેલ તે બીજ રૂપ છે, તે એક બહુ નાની બાબત છે. તેની પાછળ કેવા કેવા કાર્યક્રમોની હારમાળાની સંભાવના અને શક્યતા હશે? તે બધી આજે આપણાથી શી રીતે સમજી શકાય તેમ છે? આ તો માત્ર તેનો ખ્યાલ આપવામાં આવેલ છે. ગુજરાત રાજ્ય આગળ જતાં આ તીર્થ ઉપર રૂપિયા ૨૫ લાખ ખર્ચનાર છે. એ જાહેરાત પહેલાં વાંચવામાં આવી હતી, પરંતુ ગુજરાત રાજ્યના દફતરમાં એ બધું દાખલ થયું હશે અને ક્રમે ક્રમે એ બહાર આવી બધું થયા કરશે, કોણ કરશે? તે આજથી કહી શકાય નહીં, પરંતુ દફતરે દાખલ કરેલી યોજના “અમલમાં ન જ આવે” એમ ખાતરીથી કહી શકાય નહીં. હમણાં વળી “ગોચરની જમીનમાં હાડકાંમાંથી ખાતર બનાવવાનું કારખાનું નાખવાની વાત
છાપામાં આવી છે. આ વળી શું? ને કેવી વાત? (૩૩) પરંતુ આજે ગુજરાત રાજ્ય તે કરનાર ગણાય એ સ્વાભાવિક છે.
સ્થાનિક લોકો પાસેથી હોટેલ કરવાની અરજી લેવી, તેના પ્લાનો વગેરે કરવા, સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ અને ખાતાવાળાઓને ગુજરાત સરકારના તે ખાતાના પ્રધાન તરફનો ઓર્ડર થવો વગેરે પણ જોકે નાની બાબતો છે. એ કાંઈ મહત્ત્વની બાબતો ન કહી શકાય, બીજા લોકોને આજુબાજુની સમજ ન પણ હોય, તેથી બિનઅનુભવી લોકોની હોટેલ કરવાની અરજી ઉપરથી જ રાજ્ય આ પગલું ભરે તે પણ સંભવિત જણાય છે. રાજ્ય કાં તો અરજી કરનારાઓની માફક ધર્મનું મહત્ત્વ સમજતું કે સ્વીકારતું ન હોય, કાં તો કોઈ ખાસ મહત્ત્વનું બીજું કારણ હોય. જૈન ધર્મની અને જગતના કલ્યાણના કેન્દ્રભૂત આ મહાતીર્થની જે અપૂર્વ મહત્તા છે તેની અને તેની પવિત્રતાની રક્ષા કરવાની ફરજ છતાં રાજ્યની બીજી ફરજને હિસાબે હોટેલ કરવાની અરજી લેવાય વગેરે બાબતોની શું બહુ કિંમત હોય છે? પરંતુ તેવી બાબતોનો અમલ કરવા એકાએક દોરાવું, એ વિચિત્ર તો ખરું જ.
૨૫
