________________
કરવાની છે, જે કરાવાય છે તેને પ્રજાની આર્થિક ઉન્નતિ ભૂલથી માની લેવાય છે અને મનાવાય છે.
ખાનપાનની તંગી પાડવાના ન સમજાય તેવી રીતે બહારથી ભારતમાં ચક્રો ગતિમાન કરાયાં છે ને તંગી વધે તે દિશામાં દોટ વધી રહી છે. તેના ઉપાય તરીકે વસતિ ઘટાડવાના સંખ્યાબંધ ઉપાયો ચાલુ કરાવી દેવાયા છે. રંગીન પ્રજાઓના દેશોમાં વસતિ ઘટાડાય છે ત્યારે શ્વેત પ્રજામાં વસતિ વધારવાના સતત ઉપાયો વેગબંધ વધારતા જવાય છે. જો વસતિ ઘટાડવાની જ છે તો “અરવિલ” વગેરે નવા નવા શહેરો ઊભાં કરી તેમાં બહારથી શ્વેત માનવ બંધુઓ વસવાટ કરવા શા માટે આવે છે? અને વસતિમાં વધારો કરી-કરાવી તંગીમાં તંગી વધે તેમ શા માટે કરવામાં આવે છે? આ બધું શું ચાલી રહ્યું છે? તે બંધુઓ વિચારો-સમજો. ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક બાબતોને સંકુચિત અને યુગધર્મ રહિત લખતાં-બોલતાં વિચાર કરો. આજે જેને યુગ અને યુગધર્મ કહેવાય છે તે કયા અર્થમાં વપરાય છે, તે સમજવાની કોઈક દિવસ તો તસ્દી લો. એ કેવી રીતે ઉપચરિત શબ્દ છે? તે જાણવા-સમજવા કોઈક દિવસ તો તસ્દી લો. એ કેવો ઠગારો શબ્દ છે? તે સમજવા કોશિશ તો કરો. જેમ દેશની ઉન્નતિ કૂદકે અને ભૂસકે વધે છે તેમ સ્થાનિક રંગીન પ્રજાઓની અવનતિ પણ કૂદકે અને ભૂસ્કે આગળ વધે છે. તુલના કરો. ઉછીના બહારના પૈસાથી દેશને સમૃદ્ધ ન માનો. ઉછીના બહારના જ્ઞાનથી સાચી વિદ્વત્તા મળી ન માનો. પ્રજા કેટલી અધ:પતન તરફ દોરાવાતી જાય છે તે વિચારો. કેટલાય દેશોની રંગીન પ્રજાઓ જગતના પત્રક ઉપરથી ભૂંસાતી ચાલી છે તેના ઇતિહાસ જાણો.
ધર્મ અને ધર્મસંસ્કૃતિ હજુ થોડુંઘણું પણ પ્રજાનું રક્ષણ કરી રહેલ છે, તેથી તેના રહિત કરવાની પ્રક્રિયાઓ પ્રસરતી જાય છે અને તેને નાશને પાટે ચડાવતાં પહેલાં ધર્મ અને સંસ્કૃતિથી અરક્ષિત બનાવી ભૌતિક પ્રગતિને પાટે ચઢાવવામાં આવે છે. ધર્મ અને સંસ્કૃતિ રહિત કેટલીય પ્રજાઓ જેમ બને તેમ અસ્તિત્વ પામવાને પાટે ચડી ગઈ છે.
૫૭
