________________
૫૫૯ ॥थ। - 3७ ) HTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
एवमेव च मोहपदपरिवर्तनेन रागद्वेषक्रोधमानमायालोभकर्मनोकर्म : मनोवचनकायश्रोत्रचक्षुर्घाणरसनस्पर्शनसूत्राणि षोडश व्याख्येयानि। अनया दिशान्यान्यप्यूह्यानि। अथ ज्ञेयभावविवेकप्रकारमाह
णत्थि मम धम्मआदी बुज्झदि उवओग एव अहमेक्को। तं धम्मणिम्ममत्तं समयस्स वियाणया बेंति।।३७।।
नास्ति मम धर्मादिर्बुध्यते उपयोग एवाहमेकः।
तं धर्मनिर्ममत्वं समयस्य विज्ञायका ब्रुवन्ति।।३७।। अमूनि हि धर्माधर्माकाशकालपुद्गलजीवान्तराणि स्वरसविजृम्भितानिवारितप्रसरविश्वघस्मरप्रचण्डचिन्मात्रशक्तिकवलिततयात्यन्तमन्तर्मग्नानीवात्मनि प्रकाशमानानि टङ्कोत्कीर्णंकज्ञायकस्वभावत्वेन तत्त्वतोऽन्तस्तत्त्वस्य तदतिरिक्तस्वभावतया तत्त्वतो बहिस्तत्त्वरूपतां परित्यक्तुमशक्यत्वान्न नाम मम सन्ति। किञ्चैतत्स्वयमेव च नित्यमेवोपयुक्तस्तत्त्वत एवैकमनाकुलमात्मानंकलयन्भगवानात्मैवावबुध्यतेयत्किलाहंखल्वेकः तत: संवेद्यसंवेदकभावमात्रोपजातेतरेतरसंवलनेऽपि परिस्फुटस्वदमानस्वाभाव- भेदतया धर्माधर्माकाशकालपुद्गलजीवान्तराणिप्रतिनिर्ममत्वोऽस्मि,सर्वदैवात्मैकत्वगतत्वेन समयस्यैवमेव स्थितत्वात्।इतीत्थं ज्ञेयभावविवेको भूतः। હવે શેયભાવના ભેદજ્ઞાનનો પ્રકાર કહે છે -
घाहित भ.२i नथी, ७५योग qण हूं,
એ જ્ઞાનને, જ્ઞાયક સમયના ધર્મનિર્મમતા કહે. ૩૭. ___ * ॥थार्थ:- [बुध्यते] मेम [धर्मादि:] 'धर्माद्रिव्यो [ मम नास्ति] भा२i si n diandi नथी, [ एक: उपयोग: एव से उपयोग छेते ४ [अहम् ] दुर्छ'- [तं] मे ai तेने [ समयस्य विज्ञायकाः] सिद्धांतन अथवा स्व५२॥ स्प३५३५ समयन नय[धर्मनिर्ममत्वं] धर्भद्रव्य प्रत्येनि भत्य[ब्रुवन्ति] डेछ.
ટીકાઃ-પોતાના નિજરસથી જે પ્રગટ થયેલ છે, નિવારણ ન કરી શકાય એવો જેનો ફેલાવે છે તથા સમસ્ત પદાર્થોને પ્રસવાનો (ગળી જવાનો) જેનો સ્વભાવ છે એવી પ્રચંડ ચિન્માત્રશક્તિ વડે ગ્રામીભૂત કરવામાં આવ્યાં હોવાથી, જાણે અત્યંત અંતર્મગ્ન થઈ રહ્યાં હોય-જ્ઞાનમાં તદાકાર થઇ ડૂબી રહ્યાં હોય એવી રીતે આત્મામાં પ્રકાશમાન છે એવાં આ
* આ ગાથાનો અર્થ આમ પણ થાય છે-“ધર્મ આદિ દ્રવ્યો મારાં નથી, હું એક છું' એવું ઉપયોગ જ જાણે, તે ઉપયોગને સમયના જાણનારા ધર્મ પ્રત્યે નિર્મમ કહે છે.