________________
ઉત્તરાધ્યયનસુનની એક સરસ પ્રત
આચાર્યશ્રી વાત્સલ્યદીપસૂરીશ્વર મહારાજ
સુંદર છે! ૨૧,૨૨,૨૩મી ગાથાઓમાં સરસ કથા છે, તત્ત્વજ્ઞાન છે. શ્રી કેશીકુમાર ગણધર વયમાં અને ચારિત્રપર્યાયમાં પણ મોટા છે, છતાં વિનયપૂર્વક શ્રી ગૌતમસ્વામીજી પાસે પ્રશ્ન પૂછવા સંમતિ માગે છે! કેવી વિનમ્રતા શ્રી ગૌતમસ્વામીજી સસ્મિત 'હા' કહે છે. શ્રી કેશીકુમાર પૂછે છે કે બન્ને જિનેશ્વર ભગવાનનો ધર્મ સમાન, આત્મકલ્યાણનો હતુ સમાન, તત્ત્વજ્ઞાન સમાન, તો આચારમાં સાધુના વ્રત-નિયમમાં ફરક કેમ? વાત તો લાંબી છે પણ શ્રી ગૌતમસ્વામીજી સમજાવે છે; હવેનો કાળ જુદો છે. હવેના લોકો વક્ર અને જડ છે, માટે ભગવાન મહાવીરે ચાર વ્રત સ્પષ્ટ કરીને પાંચ કર્યા. આ તો જ્ઞાનીની વાત છે. ક્ષણ વારમાં કેશી ગણધર સંતુષ્ટ થાય છે. આ પ્રતની ગાથાઓનો આ સાર છે. ચિત્રકાર સમગ્ર પ્રસંગ જાણે છે અને સાધુઓના વચ્ચે શા માટે મેળાપ થયો છે તે કથાનો મર્મ પણ, સમજે છે. બન્ને સાધુઓના મુખ એકબીજા પ્રત્યે પ્રસન્નતાથી નિહાળે છે. આસપાસમાં વનરાજી છે, ઉંચા વૃક્ષો છે. ધ્યાનથી જોવાની વાત હવે છે. બન્ને સાધુઓના
વતમાં ફરક છે તે ચિત્રકાર સ્પષ્ટ કરે છે. ૧૭મી સદીમાં આલેખાયેલી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રના ૨૩માં
ગૌતમસ્વામીના વસ્ત્રો સફેદ છે. કેશીકુમાર અધ્યયનમાં કેશી ગૌતમીય અધ્યયન છે. ભગવાન પાર્શ્વનાથ ગણધરના વસ્ત્રો રંગીન છે. પરંપરાના સાધુઓ જે વ્રત પાલન કરે છે તે અને ભગવાન મહાવીરની પરંપરાના સાધુઓ જે વ્રત પાલન કરે છે તે જુદા છે. આમ શાથી છે તેની ચર્ચા કરવા માટે बमोठतिच्दरसमयमा काममागवावन्ततपासा
डाकावगामियागिलाणचाणगाचमाहपछिसमाम ભગવાન પાર્શ્વનાથની પરંપરાના આઠમી પાટે
या। देवदाशदधिवाधारकरस्कस सिनया
नारसंघवयाणक्षामान समागमी।वधामिम આવેલા કેશીકુમાર ગણધર ભગવાન મહાવીરના
निमहानायकेमामीममधामकालीन પ્રથમ ગણધર શ્રી ગૌતમસ્વામીને મળ્યા. અહીં
छगायनारण
घरी जयना
शिक्षामिछाताकमीयाममानवी नवाका ૨૧મી અને ૨૨મી ગાથામાં બન્ને વિનયપૂર્વક મળે माधणनाएगीयमंणवी चावधाम,
यमीकाधाममाडीमापंचमिस्किजादेसिनवक्षमाणका છે અને ૨૩મી ગાથામાં આચાર ભિન્નતા વિશે पसिण्यामबाणी वाकच्यावसा दिसेमेक्षिा
कारयामाविमलाबामहविष्यवछणातच પ્રશ્નોત્તર થાય છે.
ચિત્રમાં બાજુએ રહેલી ગાથાના અક્ષરો કેવાં
પ્રજ્ઞદ્ધ જીવન
'જૈન ધર્મમાં ચિત્રકળા વૈવિધ્ય વિશેષાંક
ઓગસ્ટ - ૨૦૧૮ | ૩૬.
