________________
LIFE 6
सायक्तितरमिशासानागाशियम पटिहासविसवानदार
1
T
itત મા
T
Hit)
it 2 | R etri[T 1 Ratii RAતા જાવ
ઉપાધ્યાય સમયસુંદરજીએ રાજાનો દદત્ત સૌખ્યમ્' આ એક यानि विकासासादिया (ii બટાક્ષાલા
વાક્યના આઠલાખથી વધુ અર્થ ખોલતી “અર્થરત્નાવલી' ટીકાની ઉપાક્ષિામuિnial
પ્રત બાદશાહ અકબરને ભેટ આપેલી. આ પ્રતમાં અકબરકાલીન Maनिमावदिशासाला [1] મામલોન
ભીંતચિત્રો અને બીજા ચિત્રોનું વર્ણન છે.
બૃહત્સંગ્રહણી વગેરેમાં ભૌગોલિક ચિત્રોવાળી અનેક પ્રતિઓ
પ્રાપ્ત થાય છે. स्लामिका
વાચસ્પતિ કૌશલાનું માનવું છે કે – જૈનકલામાં જે લોકકલાને વિરો
સમર્થન મળ્યું છે. કલ્પસૂત્ર અને કાલકા કથાના ચિત્રોમાં ક પટ કરજ
લોકજીવન, લોકસંમતિની ઝલક દેખાય છે. (પૃ ૧૪૩)
પાદનોંધ: એકાદ ફુટ પહોળાઈ ધરાવતા વિજ્ઞપ્તિપત્રોમાં વિવિધ ચિત્રો સાથે ૧. ભારતીય ચિત્રકલા લેખક વાચસ્પતિ નૈરોલ
2. Aspect of Jain Art and Architecture આચાર્ય ભગવંતને પોતાના નગરમાં પધારવાની વિનંતી કરતું
3. Jain Paintings Vol.1-11 લખાણ હોય છે. રસ્તામાં આવતા ગામોની વિગત અને સ્થળચિત્રો Jain Art from India
૪. 'વિશાલ ભારત' ઇ.સ.૧૯૪૭ ડિસેંબરના અંકમાં “જૈનો દ્વારા પલ્લવિત ચિત્રકલા' લેખ વગેરે હોય છે.
પ્રગટ થયો છે. લેખક મુનિ કાંતિસાગરજી છે. વિ.સં. ૧૬૬૭ માં લખાયેલ આગરાના વિજ્ઞપ્તિપત્રમાં ૫. જૈન ચિત્ર કલ્પલતા સંપાદકઃ સારાભાઈ નવાબ ચિત્રકારે પોતાના નામનો ઉલ્લેખ આ પ્રમાણે કર્યો છે : સત્તાવ ૬, જૈન ચિત્ર કલ્પદ્રુમ ભા. ૧-૨ સંપાદક સારાભાઈ નવાબ
૭. જૈન કાષ્ઠપર ચિત્ર વાસુદેવ અમાત शालिवाहन बादशाही चित्रकारने जैसे भाव अपनी आँखो से देखे, वैसे
૮. જૈન ચિત્રાંકન પરંપરા (આહેર કલ્પસૂત્રકે વિશેષ સંદર્ભ મેં) ટી ¥ન સન્મ ઋર્મિ છે અષની મસ્ત દવ યુવા જ્યના સહારે ૯. જૈન કલા એવું સ્થાપત્ય ભા. ૧-૨-૩ ભારતીય જ્ઞાનપીઠ तूलिकासे निर्मित किये।
૧૦. New Documents of jainPaintings પ્ર. મહાવીરવિદ્યાલય મુગલ બાદશાહ જહાંગીરના આ ચિત્રકાર શાલિવાહનને આ ૧૧. Jain Artલે. આનંદ કે કુમારસ્વામી
12. Jain Art and Aestherics વિજ્ઞપ્તિપત્ર ઉપરાંત અતિસાર રચિત ધનાશાલિભદ્ર ચૌપાઈમાં પણ ચિત્રો ચિતર્યા છે.
- સમજ અને સ્વભાવના અંતરને ઓગાળીએ સમજ અને સ્વભાવમાં કોણ કયારે જીતે છે એ જોતાં રહેવું પડે. લોકો તો થાણે થાણે સમજને જુએ, ત્રણે, ઓળખે; કારણ કે તેના આધારે બોલાય છે, લખાય છે, જ્યારે સ્વભાવ તો સીધો વર્તનમાં ડોકાય છે. સ્વભાવ મુજબનું વર્તન અને સમજ મુજબની ઘણી – તેની વચ્ચે અંતર દેખાય ત્યારે લોકો સમજનો છેદ ઉડાડે, કારણ કે સ્વભાવે સમજને છેહ દીધો, સાચી વાત તો એ છે કે, સમજ વધતાં સ્વભાવમાં પણ યથાયોગ્ય કૅરફાર થવો જરૂરી છે. સ્વભાવમાં ફેરફાર એ માપણી સમજનું ફળ છે.
સમજ જ્ઞાનથી નીપજે છે. જ્ઞાન તો દર્પણ છે. દર્પણમાં જોઈ જેમ માપણા મુખને આપણે ઠીકઠાક કરીએ છીએ તેમ સમજને આધારે સ્વભાવને સુધારતા રહીએ, પછી સમજનો ભાર નહીં રહે. સ્વભાવની સુંદરતા વધશે. સમજ અને સ્વભાવનું અંતર જેટલું ઓછું તેટલી એ વ્યક્તિ મહાન ! – આચાર્ય શ્રી પ્રદ્યુમ્નસૂરિ.
THIછલી અને હા, તંદભાવ અત શા21 1 ગાદકકી જેવો તલ same ol.વાતી બERાતો. થરતો છેવટે હંજ જેવી શુa - 1.mલન કંઈ, નીe afીના લંદ પાની કે એવી શfજ કેળવી, છેક પાતાળગાવી ઉન્ને દિક્ષાએ તાકાહાથમાણી થઈ જ્ઞક્તિની કિંછાન છોલ કરી આ પરિવર્તન આn વો છે અને કિનાઢાણે –હજપણું હતું. જયાખ્યાન કષાહાર ઍચ. રૂહી કળાવી દાન થયું છે.
પ્રબુદ્ધ જીવન
જૈન ધર્મમાં ચિત્રકળા વૈવિધ્ય વિશીષાંક
ઓગસ્ટ - ૨૦૧૮ | પ૭.
ઓગણ બટા
