Paumchariyam Part 02

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 79

भाइविहाणं - २५/१-२६
अह केगई पसूया, भरहकुमारं तहेव 'सत्तुघणं । जम्मूसवो महन्तो, ताणं पि कओ नरवईणं ॥१४॥ अह ते कुमारसीहे, चत्तारि वि सत्ति - कन्ति- बलजुत्ते । कलगहण -धारणसहे, दट्ठूण समाउलो राया ॥१५॥ अत्थेत्थ महानयरी, कम्पिल्ला तत्थ भग्गवो नामं । तस्सऽइराणी महिला, पुत्तो वि य अइरकुच्छी सो ॥१६॥ अलिओ दूरं विणयकारी जणस्स अइवेसो । निद्धाडिओ पुराओ, पियरेणं अयसभीएणं ॥ १७ ॥ दोकप्पडपरिहाणो, पत्तो, रायग्गिहं महानयरं । वइवस्सओ त्ति नामं, तत्थ धणुव्वेयमइकुसलो ॥१८॥ सीससहस्सेणं चिय, परिकिण्णो तस्स चेव पासम्मि । अह सिक्खिओ कमेणं, सव्वाण वि उत्तमो जाओ ॥१९॥ रायगिहसामिओ तं सुणिऊणं चावलक्खमइकुसलं । कारेइ सरक्खेवं समयं चिय अन्तवासीहिं ॥ २० ॥ दट्ठूण सरक्खेवं, भणइ निवो अह दुसिक्खिओ तुहयं । सुणिऊण रायवयणं, पुणरवि य गुरुं समल्लीणो ॥२१॥ वइवस्सयस्स दुहिया, काऊण वसे निसासु छिड्डेणं । निग्गन्तूण पलाओ, साएयपुरिं समणुपत्तो ॥२२॥ तो दसरहस्स सव्वं, निययं दावेइ सत्थकुसलत्तं । परितुट्ठो नरवसभो, तस्स कुमारे समप्पेइ ॥२३॥ ईसत्थसन्निहाणं, निययं जं तस्स चावमाईयं । संकन्तं चिय सव्वं, ताणं उदए व्व ससिबिम्बं ॥ २४ ॥ तत्थ कुमारवरा, बहुविहविन्नाणलद्धमाहप्पा । जाया विक्खायजसा, चत्तारि वि सायरा चेव ॥२५॥ एवं कलासु कुसला मुणिऊण पुत्ता, विन्नाण-नाण-बल-सत्तिसमत्थ सम्माण- दाण-विभवेण गुरुस्स तुट्टो, पूयं करेइ विमलेण मणेण राया ॥२६॥ ॥ इय पउमचरिए चउभाइविहाणो नाम पञ्चवीसइमो उद्देसओ समत्तो ॥
२५१
अथ कैकयी प्रसूता भरतकुमारं तथैव शत्रुघ्नम् । जन्मोत्सवो महांस्तयोरपि कृतो नरपतिना ॥१४॥
अथ तान् कुमारसिंहांश्चतुरोऽपि शक्ति- कान्ति- बल युक्तान् । कलाग्रहण-धारणसहान् दृष्ट्वा समाकुलो राजा ॥१५॥ अस्त्यत्र महानगरी काम्पिल्या तत्र भार्गवो नाम । तस्याचिरा महिला पुत्रोऽपि चाचिराकुक्षिः सः ॥ १६ ॥ अतिलालितः स दूरमविनयकारी जनस्यातिद्वेष्यः । निष्काषितः पुरात्पित्राऽयशोभीतेन ॥१७॥ द्विकर्पटपरिधान: प्राप्तो राजगृहं महानगरम् । वैवश्वत इति नाम तत्र धनुर्वेदमतिकुशलः ॥१८॥ शिष्यसहस्रेणैव परिकीर्णस्तस्यैव पार्श्वे । अथ शिक्षितः क्रमेण सर्वेषामप्युत्तमो जातः ॥ १९ ॥ राजगृहस्वामी तच्छ्रुत्वा चापलक्ष्यमतिकुशलम् । कारयति शरक्षेपं समकमेवान्तेवासिभिः ॥२०॥ दृष्ट्वा शरक्षेपं भणति नृपो अरे ! दुःशिक्षितस्त्वम् । श्रुत्वा राजवचनं पुनरपि च गुरुं समालीनः ॥ २१॥ वैवस्वतस्य दुहितरं कृत्वा वशे निशायां छिद्रेण । निर्गत्य पलायमाणः साकेतपुरिं समनुप्राप्तः ॥२२॥ ततो दशरथस्य सर्वं निजको दर्शयति शस्त्रकुशलताम् । परितुष्टो नरवृषभस्तस्य कुमारान् समर्पयति ॥२३॥ ईष्वस्त्रसन्निधानं निजकं यत्तस्य चापादिकम् । सङ्क्रान्तमेव सर्वं तेषामुदक इव शशिबिम्बम् ||२४|| ते तत्र कुमारवरा बहुविधविज्ञानलब्धमाहात्म्याः । जाता विख्यातयशसश्चत्वारोऽपि सागरा इव ॥ २५ ॥ एवं कलासु कुशलाञ्ज्ञात्वा पुत्रान् विज्ञान - ज्ञान- बलशक्तिसमर्थचित्तान् । सन्मान-दान- विभवेन गुरोस्तुष्टः पूजां करोति विमलेन मनसा राजा ॥२६॥
॥ इति पद्मचरित्रे चतुर्भ्रातृविधानो नाम पञ्चविंशतितम उद्देशः समाप्तः ॥ १. सत्तुग्धं-प्रत्य० । २. सरोसं मु० । ३. दुहियं प्रत्य० । ४. कुसले मुणिऊण पुत्ते- प्रत्य० । ५.
चित्ते प्रत्य० ।