Book Title: Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara
Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir
View full book text
________________
અનુબંધ વિચારની ભૂમિકા [૧] મુનિશ્રી સંતબાલજી]
[૧૮-૭-૬૧ જગત-જીવનનો પ્રબંધ
પ્રાચીનકાળથી આજ સુધી માનવ-જીવનના ઈતિહાસમાં મુખ્યત્વે અને જીવસૃષ્ટિમાં સામાન્ય રીતે માનવ-માનવ વચ્ચે, જીવ-જીવ વચ્ચે કે માનવ-જીવ વચ્ચેના સંબંધો જીવનની દષ્ટિએ બગડતા હોય છે, ત્યારે કોઈને કોઈ ક્રાંતિપ્રિય સાધુસંન્યાસી, વિચારક કે સર્વાગી દષ્ટિવાળા સેવક મહાત્માને આગળ આવતા અને એ સંબંધોને સુધારવા માટેનો આજીવન પ્રયત્ન કરતા જોવામાં આવે છે. વિશ્વની જીવસૃષ્ટિને એક ક્રમ છે અને તે ક્રમ પ્રમાણે દરેકે પિતાનું જીવન જીવવાનું છે. અલગઅલગ જીવસૃષ્ટિ છે અને તેમની પાસે તેમના માનસિક કે બૌદ્ધિક વિકાસ પ્રમાણે અમૂક અપેક્ષાઓ પણ રખાય છે અને વિવેકપૂર્ણ દરેક પિતાના જીવનને જીવે અને જીવવા દે, એ આ સમતુલાની પાછળ હેતુ છે. એ રીતે ખાસ કરીને માનવે આ સંબંધે જળવાઈ રહે તે માટે ઘણી વિચારણા કરી છે અને જ્યારે જ્યારે આ સંબંધે બગડે છે કે તૂટે છે ત્યારે ત્યારે વિશ્વનું જીવન ભય, અશાંતિ અને અરક્ષિતપણમાં આવી પડે છે. એટલે આ બધા સંબંધે સંધાયેલા અને સંકળાયેલા રહે, તે માટેના બંધને, મર્યાદાઓ અને હક્ક નક્કી કરવામાં આવ્યા અને તેને નીતિ કહેવામાં આવી. નીતિનું ખંડન થતાં તેનું નિરાકરણ કરવામાં ન્યાય શબ્દ આવ્યો પણ એનાથી લોકોને જે પવિત્ર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
