________________
ત્રિી
*
*
*
* *E
- E
C
,
A
H.
આ દશવૈકાલિકસૂગ ભાગ-૪ હ જુ ન અધ્ય. ૧૦ સૂત્ર-
૪ ૩ ટીકાર્થઃ અનિલવડે = પવનનાં કારણભૂત વસ્ત્રનાં છેડાવગેરેવડે આત્માવગેરેને સ્વયં છે આ વીંઝે નહિ કે બીજાવડે વીંઝાવે નહિ.
શષ્પવગેરે વનસ્પતિને સ્વયં છેદે નહિ, બીજાઓ વડે છેદાવે નહિ.
ડાંગરવગેરે વનસ્પતિનાં ફલરૂપ બીજોને સંઘટ્ટ-પરિતાપાદિ દ્વારા સદા વર્જતો એટલે કે એ બીજોને સંઘટ્ટાદિ ન કરતો જે ક્યારેય અપુષ્ટાલંબનવાળો છતો સચિત્તને ન વાપરે (વગરકારણે કે નજીવા કારણે સચિત્તને ન વાપરે) તે ભિક્ષુ. । औद्देशिकादिपरिहारेण त्रसस्थावरपरिहारमाह
वहणं तसथावराण होइ, पुढवीतणकट्टनिस्सिआणं । तम्हा उद्देसिअंन भुंजे, नोऽवि पए न पयावए जे स भिक्खू ॥४॥ ઔદ્દેશિકાદિનાં પરિહારદ્વારા ત્રસ અને સ્થાવરનાં પરિવારને કહે છે.
સૂ.૪ સૂત્રાર્થ : પૃથ્વી, તૃણ, અને કાષ્ઠમાં રહેલા ત્રસ અને સ્થાવરજીવોનો વધ થાય તે છે, તેથી ઔદેશિક ન વાપરે. જે પકાવે નહિ, પકાવડાવે નહિ તે ભિક્ષ.
___ 'वधनं' हननं 'प्रसस्थावराणां' द्वीन्द्रियादिपृथिव्यादीनां भवति कृतौद्देशिके, किंविशिष्टानाम् ?-'पृथिवीतृणकाष्ठनिश्रितानां तथासमारम्भात्, यस्मादेवं तस्मादौदेशिक
कृताद्यन्यच्च सावधं न भुङ्क्ते, न केवलमेतत्, किंतु ? नापि पचति स्वयं न पाचयति जि अन्यैर्न पचन्तमनुजानाति यः स भिक्षुरिति सूत्रार्थः ॥४॥
ટીકાર્થ : કતઔદેશિકદોષવાળી વસ્તુમાં બેઈન્દ્રિયવગેરે અને પૃથ્વીવગેરેનો વધ થાય છે. કે જે જીવો પૃથ્વી, ઘાસ, લાકડા વગેરેમાં રહેલા છે. એ ઘાત થવાનું કારણ એ કે " * કૃતૌદેશિકમાં તેવા પ્રકારનો સમારંભ = હિંસાદિ થાય છે. | આવું છે તેથી કૃત વગેરે રૂપ ઔદેશિક અને અન્ય પણ સાવદ્ય ભોજનને ન વાપરે. ની | માત્ર આટલું જ નહિ, પણ સ્વયં પકાવે નહિ, બીજાઓ વડે પકાવડાવે નહિ, પકવનારા ય | અન્યને જે અનુમતિ આપે નહિ તે ભિક્ષુ. * (વિભાગૌદેશિકમાં ઉદિષ્ટ, કૃત અને કર્મ એ ત્રણભેદ પડે છે. એમાં કર્મમાં અગ્નિ * * સમારંભ હોવાથી એમાં પૃથ્વી, ઘાસ, લાકડાદિ બળે, અને તેમાં રહેલા જીવો મરે એ કે જ સંભવે છે પરંતુ કૃતૌશિકમાં અગ્નિસમારંભ ન હોવાથી આ વસ્તુ શી રીતે ઘટે? એ છે થઈ એક પ્રશ્ન છે એટલે એમ લાગે છે કે સાધુને ઉદ્દેશીને જે કરાય તે ઔદેશિક = આધાકર્મી , છે) એ સ્વયં કર્યું હોય તો કૃત, બીજા પાસે કરાવ્યું હોય તો કારિત, એમ અનુમોદિત... આમ હું
લી?
F
૫
૧
=
ક.
=