________________
*
*
*
*
આ મ દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪
હું આ ચૂલિકા-૧ ગાથા - ૭-૮ : આ જ વાતને સ્પષ્ટ કરે છે.
ગા.૭. ગાથાર્થ : જ્યારે કુટુંબની કુતપ્તિઓ વડે હણાય છે. બંધનમાં બંધાયેલા છે હાથીની જેમ તે ત્યારે પરિતાપ કરે છે.
यदा च 'ककटम्बस्य' कुत्सितकुटुम्बस्य कुतप्तिभिः-कुत्सितचिन्ताभिरात्मनः । संतापकारिणीभिर्विहन्यते-विषयभोगान् प्रति विघातं नीयते तदा स मुक्तसंयमः सन् न परितप्यते पश्चात्, क इव ?-यथा हस्ती कुकुटुम्बबन्धनबद्धः परितप्यते ॥७॥ કો ટીકાર્થ : ખરાબ-નિંદિતકુટુંબની ખરાબ-નિંદિતચિંતાઓવડે કે જે આત્માને જો - સંતાપકરનારી છે, તેના વડે એ ઉ~દ્રજિત વિષયભોગો પ્રત્યે વિઘાત પમાડાય છે, એટલે | કે પત્ની-પુત્ર-પત્ની વગેરેની જાતજાતની ચિંતાઓના કારણે જ્યારે એ સાંસારિક સુખો ના ભોગવી શકતો નથી, ત્યારે સંયમ ત્યાગી ચૂકેલો તે પાછળથી પશ્ચાત્તાપ કરે છે.
પ્રશ્ન : કોની જેમ ?
ઉત્તર : જેમ બંધનમાં બંધાયેલો હાથી, તેમ કુકુટુંબરૂપી બંધનમાં બંધાયેલો તે , - પરિતાપ કરે.
एतदेव स्पष्टयतिपुत्तदारपरिकिण्णो, मोहसंताणसंतओ । पंकोसन्नो जहा नागी, स पच्छा परितप्पड़ ॥८॥ આ જ સ્પષ્ટ કરે છે.
ગા.૮. ગાથાર્થ : પુત્ર, પત્નીથી પરિકીર્ણ, મોહસંતાનથી સંતત, કાદવમાં ખુંપેલા " હાથીની જેમ. તે પાછળથી પરિતાપ કરે છે.
पुत्रदारपरिकीर्णो' विषयसेवनात्पुत्रकलत्रादिभिः सर्वतो विक्षिप्तः 'मोहसंतान-- संततो' दर्शनादिमोहनीयकर्मप्रवाहेण व्याप्तः, क इव-'पावसन्नो नागो यथा' कर्दमावमग्नो वनगज इव स पश्चात्परितप्यते-हा हा किं मयेदमसमञ्जसमनुष्ठितमिति सूत्रार्थः ॥८॥
ટીકાર્થ : વિષયસેવનના કારણે જે પુત્ર-પત્ની વગેરે પરિવાર ઊભો થાય છે, છે તેમનાથી ચારેબાજુથી વીંટળાયેલો (અથવા તો પુત્રાદિનાં કારણે વિષયસુખથી દૂર છે | ફંગોળાયે લો, પુત્રાદિની ચિંતાને લીધે સંસારસુખ પણ ગુમાવી ચુ કે લો) Sો દર્શનમોહનીયકર્મનાં પ્રવાહથી વ્યાપ્ત બનેલો તે ઉત્પવ્રજિત કાદવામાં ખુંપી ગયેલા (ર
|
6P
પ
લ
ક
મ
ષ
*
*
