________________
G
པ
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪
ग्रंथ उपसंहार, नि. ३७०, ३७१
श्री हरिभद्रसूरिविरचितटीकोपसंहारः ।
यं प्रतीत्य कृतं तद्वक्तव्यताशेषमाह
छ मासेहिं अही अज्झयणमिणं तु अज्जमणगेणं । छम्मासा परिआओ अह कालग समाहीए ॥३७०॥
જેને આશ્રયીને આ દશવૈ. કરાયેલું છે, તેની કહેવા જેવી બાકીની બાબતોને જણાવે } નિ.૩૭૦ ગાથાર્થ : આર્યમનક વડે છ માસમાં આ અધ્યયન ભણાયું. છ માસ પર્યાય. સમાધિથી કાળ પામ્યો.
षड्भिर्मासैः ‘अधीतं' पठितम् 'अध्ययनमिदं तु' अधीयत इत्यध्ययनम् - इदमेव दशवैकालिकाख्यं शास्त्रं, केनाधीतमित्याह - आर्यमणकेन - भावाराधनयोगात् आराद्यातः सर्वधर्मेभ्य इत्यार्यः आर्यश्चासौ मणकश्चेति विग्रहस्तेन, 'षण्मासाः पर्याय' इत्ति तस्यार्यमणकस्य षण्मासा एव प्रव्रज्याकालः, अल्पजीवितत्वात्, अत एवाह - ' अथ त कालगत: समाधिने 'ति 'अथ' उक्तशास्त्राध्ययनपर्यायानन्तरं कालगत आगमोक्तेन विधिना मृतः, समाधिना - शुभलेश्याध्यानयोगेनेति गाथार्थः ॥ ३७० ॥ अत्र चैवं वृद्धवाद:यथा तेनैतावता श्रुतेनाराधितम् एवमन्येऽप्येतदध्ययनानुष्ठानत आराधका भवन्त्विति ॥
त
॥३७१॥
ટીકાર્થ : જે ભણાય તે અધ્યયન. આ જ દશવૈકાલિક નામનું શાસ્ત્ર આર્યમનકે છ માસના કાળ વડે ભણ્યું. એ મુનિ ભાવ-આરાધનાયોગ દ્વારા બધા હેયધર્મોથી દૂર ગયેલા છે, માટે તે આર્ય. આર્ય એવા આ મનક આ પ્રમાણે સમાસ કરવો.
न
न
शा
शा
તે આર્યમનકનો છ મહિના જ પ્રવ્રજયાકાળ છે, કેમકે તે અલ્પજીવનવાળા હતાં. |F આથી જ કહે છે કે સમાધિથી કાળ પામ્યા.
ना
य
અથ શબ્દ લખેલો છે, એટલે અર્થ આ પ્રમાણે કે કહેવાયેલા શાસ્ત્રનું અધ્યયન અને છ માસનાં પર્યાય પછી તરત જ આગમમાં કહેલી વિધિથી શુભલેશ્યા અને ધ્યાનનાં યોગથી મૃત્યુ પામ્યો.
અહીં આ પ્રમાણે વૃદ્ધવાદ છે કે જેમ તેના વડે આટલા શ્રુતથી આરાધના કરાઈ, એમ બીજાઓ પણ આ અધ્યયનના અનુષ્ઠાન દ્વારા આરાધક થાઓ.
आणंदअंसुपायं कासी सिज्जंभवा तर्हि थेरा । जसभद्दस्स य पुच्छा कहणा अ विआला संघे
२३०
स
