________________
૪
૯
૯
૧,
- ૮
અમ દશવૈકાલિકસૂગ ભાગ-૪ જુ ન સુણ અધ્ય. ૧૦ સૂત્ર-૧૧-૧૨
जो सहइ हु गामकंटए, अक्कोसपहारतज्जणाओ अ। भयभेरवसद्दसप्पहासे, समसुहदुक्खसहे अजे स भिक्खू ॥११॥ સૂ.૧૧ સૂત્રાર્થ : ટીકાર્થથી સ્પષ્ટ થશે. . यः खलु महात्मा सहते 'सम्यग्ग्रामकण्टकान्' ग्रामा-इन्द्रियाणि तदुःखहेतवः कण्टकास्तान्, स्वरूपत एवाह-आक्रोशान् प्रहारान् तर्जनाश्चेति, तत्राक्रोशो यकारादिभिः प्रहाराः कशादिभिः तर्जना असूयादिभिः, तथा 'भैरवभया' | अत्यन्तरौद्रभयजनकाः शब्दाः सप्रहासा यस्मिन् स्थान इति गम्यते तत्तथा तस्मिन्, मा | वैतालादिकृतार्त्तनादाट्टहास इत्यर्थः, अत्रोपसर्गेषु सत्सु समसुखदुःखसहश्च-यः अचलित-" सामायिकभावः स भिक्षुरिति सूत्रार्थः ॥११॥
ટીકાર્થ : ગ્રામ એટલે ઈન્દ્રિયો, તેને દુઃખ આપવામાં કારણો તે કંટક કહેવાય. એ ગ્રામકંટકોને જ સ્વરૂપથી બતાવે છે કે આક્રોશ, પ્રહાર, તર્જના. તેમાં વકાર વગેરેવડે , આક્રોશ (જેમ અત્યારે જા, જા... વગેરે તિરસ્કાર વચનો બોલાય... તેમ) ચાબુકવગેરેથી 1 પ્રહાર, ઈષ્યવગેરેથી (કે ખુલ્લંખુલ્લા કડવા શબ્દોથી) તર્જના જે મહાત્મા આ બધા જ | ગ્રામકંટકોને સહન કરે. તથા અત્યંતરૌદ્ર ભયને ઉત્પન્નકરનારા એવા હાસ્યસહિતના
એવા શબ્દો જે સ્થાનમાં હોય તે “ભયભેરવશબ્દસપ્રહાસ” કહેવાય. અર્થાત્ વેતાલ વગેરે | નિા વડે કરાયેલા આર્તનાદ, અટ્ટહાસ્ય વગેરે.
આ બધા ઉપસર્ગો આવે ત્યારે સુખ અને દુઃખને સમાન ગણીને સહનકરનારો એટલે તે કે જેનો સામાયિક ભાવ, સમભાવ ચંચળ નથી બન્યો તે ભિક્ષુ.
एतदेव स्पष्टयतिपडिमं पडिवज्जिआ मसाणे, नो भीयए भयभरवाइं दिस्स ।। विविहगुणतवोरए अनिच्चं, न सरीरं चाभिकंखए जे स भिक्खू ॥१२॥ આ જ વાતને સ્પષ્ટ કરે છે.
સૂ.૧૨ સૂત્રાર્થ : શ્મશાનમાં પ્રતિમા સ્વીકારીને ભયભૈરવોને જોઈને ગભરાય નહિ. નિત્ય વિવિધગુણવાળા તપમાં રત જે શરીરને ન ઈચ્છે તે ભિક્ષુ.
‘પ્રતિમા' માસિવિરૂપ પ્રતિપદ્ય' વિધિનાક્ય “મને' પિતૃવને ‘
45
પ
લ
5
સ
=
મ
ષ
=
*