________________
> F
મૈં ત્ર
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪
અધ્ય. ૧૦ સૂત્ર-૧૯-૨૦ लाभमत्तो यथाऽहं लाभवान्, न श्रुतमत्तो यथाऽहं पण्डितः, अनेन कुलमदादिपरिग्रहः, अत एवाह-मदान् सर्वान् कुलादिविषयानपि 'परिवर्ज्य' परित्यज्य 'धर्मध्यानरतो' यो यथागमं तत्र सक्तः स भिक्षुरिति सूत्रार्थः ॥ १९ ॥
ટીકાર્થ : “હું બ્રાહ્મણ છું” એમ કે “હું ક્ષત્રિય છું” એમ જાતિમત્ત ન બને. તથા “હું રૂપવાળો છું, આદેય છું” એમ રૂપમત્ત ન બને. “હું લાભવાળો છું.” એમ લાભમત્ત ન બને. “હું પંડિત છું” એમ શ્રુતમત્ત ન બને. આનાથી કુલમદવગેરે લઈ લેવા. આથી જ કહે છે કે કુલાદિ-વિષયક પણ બધા મદોને ત્યાગીને જે આગમપ્રમાણે ધર્મધ્યાનમાં લીન બને તે ભિક્ષુ.
IR
‘પ્રવેત્ત્પતિ’ થયંતિ ‘આર્યપવું’ શુદ્ધધર્મપવું પોપારાય ‘મહામુનિ' શીલવાન્ ज्ञाता एवंभूत एव वस्तुतो नान्यः किमित्येतदेवमित्यत आह- धर्मे स्थितः स्थापयति परमपि-श्रोतारं, तत्रादेयभावप्रवृत्तेः, तथा निष्क्रम्य वर्जयति 'कुशीललिङ्गम्' आरम्भादि कुशीलचेष्टितं, तथा 'न चापि हास्यकुहको' न हास्यकारिकुहकयुक्तो यः स भिक्षुरिति સૂત્રાર્થ: ર્॥
વિષ—
पवेअए अज्जपयं महामुणी, धम्मे ठिओ ठावयई परं पि । निक्खम्म वज्जिज्ज कुसीललिंगं, न आवि हासंकुहए जे स भिक्खू ॥ २० ॥ સૂ.૨૦ સૂત્રાર્થ : મહામુનિ આર્યપદોનું પ્રવેદન કરે. ધર્મમાં સ્થિત તે બીજાને પણ સ્થાપે. દીક્ષા લઈને કુશીલલિંગ છોડીને જે હાસ્યકુહક ન કરે તે ભિક્ષુ.
त
न
=
S
૧૬૮
न
शा
स
ટીકાર્થ : મહામુનિ
શીલવાન, જ્ઞાતા (સંવિગ્ન, ગીતાર્થ) પરોપકારને માટે
ना
ना
| આર્યપદનું = શુદ્ધધર્મપદનું કથન કરે. ૫૨માર્થથી આવો જ સાધુ કથન કરે, અન્ય નહિ.
य
य
પ્રશ્ન : આ રીતે આર્યપદનું કથન શા માટે કરવાનું ?
ઉત્તર : ધર્મમાં સ્થિર સાધુ શ્રોતાને પણ ધર્મમાં સ્થિર કરે. (એ માટે કથન કરે...) કેમકે સાધુને ધર્મમાં આદેયભાવની પ્રવૃત્તિ છે. અર્થાત્ સાધુને ધર્મ અત્યંતઆદેય લાગે છે. એટલે તે એમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે. તથા દીક્ષા લીધા બાદ આરંભવગેરે રૂપ કુશીલચેષ્ટાઓને ત્યાગી દે. તથા હાસ્યને કરનારા એવા કુહકોથી યુક્ત ન બને. (કુક. એટલે ચેષ્ટાવિશેષ: જેનાથી લોકોને હાસ્ય ઉત્પન્ન થાય, તેવાપ્રકારની ક્રિયા ન કરે...)
ના
न
શા
स
