________________
F
દશવૈકાલિકસૂત્ર ભાગ-૪
અધ્ય. ૧૦ સૂત્ર-૧-૧૮
વાસી = સુકુપાકું પાસે રાખી મુકવા રૂપ દોષથી જે નિવૃત્ત છે. (ડિનિર્યુક્તિમાં દ્રવ્યક્રીત, ભાવક્રીત વગેરે ભેદો દર્શાવેલા છે. પૈસાદિ આપવા દ્વારા ખરીદાય તે દ્રવ્યકીત અને વિદ્વત્તા વગેરે ભાવો દ્વારા વસ્તુ મેળવાય તે ભાવક્રીત... વગેરે.) તથા દ્રવ્યસંગ અને ભાવસંગ જેમાંથી જતાં રહેલા છે. તેવો જે હોય તે ભિક્ષુ છે.
જિન
अलोल भिक्खू न रसेसु गिज्झे, उंछं चरे जीविअ नाभिकंखे ।
મ
इड्डि च सक्कारणपूअणं च, चए ठिअप्पा अणिहे जे स भिक्खू ॥१७॥ मो સૂ.૧૭ સૂત્રાર્થ : અલોલ ભિક્ષુ રસોમાં ગૃદ્ધિ ન કરે. ઊંછને ચરે. જીવિતને ન ઈચ્છે, ઋદ્ધિ, સત્કાર, પૂજાને છોડે, સ્થિતાત્મા અનિહ જે હોય તે ભિક્ષુ.
त
अलोलो नाम नाप्राप्तप्रार्थनपरो 'भिक्षुः ' साधुः न रसेषु गृद्धः, प्राप्तेष्वप्यप्रतिबद्ध इति भावः, उञ्छं चरति भावोञ्छमेवेति पूर्ववत्, नवरं तत्रोपधिमाश्रित्योक्तमिह त्वाहारमित्यपौनरुक्त्यं, तथा जीवितं नाभिकाङ्क्षते, असंयमजीवितं, तथा 'ऋद्धि च' आमर्षौषध्यादिरूपां सत्कारं वस्त्रादिभिः पूजनं च स्तवादिना त्यजति, नैतदर्थमेव યતતે, સ્થિતાત્મા જ્ઞાનાવિવુ, ‘અનિમ' નૃત્યમાયો ય: સ મિશ્રુત્તિતિ સૂત્રાર્થ: ૫છા
૫
જ્ઞા
जि
न
ટીકાર્થ : અલોલ એટલે નહિ મળેલી વસ્તુની પ્રાર્થના કરવામાં તત્પર ન હોય તે. આવો સાધુ ૨સોમાં વૃદ્ધ ન બને. એટલે કે મળેલા એવા પણ રસોમાં રાગ ન કરે. " ભાવોચ્છને જ ચરે... એ પૂર્વવત્ સમજી લેવું. માત્ર એટલો ફરક પૂર્વે ઉપધિને આશ્રયીને શા કહેલું, અહીં આહારને આશ્રયીને કહ્યું છે, એટલે પુનરુક્તિ દોષ નથી. તથા જ્ઞા મૈં અસંયમજીવનને ન ઈચ્છે તથા આમર્ષઔષધિવગેરે ઋદ્ધિને, વસ્ત્રાદિવડે સત્કારને, F ના સ્તવનાદિદ્વારા પૂજનને ત્યાગે. અર્થાત્ આ બધું મેળવવા માટે જ યત્ન ન કરે. તથા ના મૈં જ્ઞાનવગેરેમાં સ્થિર આત્માવાળો, અમાયી જે હોય તે ભિક્ષુ.
य
ส
तथा
न परं वइज्जासि अयं कुसीले, जेणं च कुप्पिज्ज न तं वइज्जा । जाणिअ पत्तेअं पुण्णपावं, अत्ताणं न समुक्कसे जे स भिक्खू ॥१८॥ સૂ.૧૮ સૂત્રાર્થ : ‘આ કુશીલ છે' એમ બીજાને ન કહીશ. જેનાથી તે કોપ કરે, તે લ
૧૬૬