________________
सप्टेम्बर - २०१८
३१
भाषाविद् होत तो तेमणे आ बधी सामग्रीनो केटलो भरपूर ने अद्भुत उपयोग कर्यो होत, अने आपणने भाषा-विकासना केटलाबधा पडावो तरफ ए लई गया होत ! अथवा जयन्तभाई कोठारी जेवा अभ्यासी विद्वज्जनने आमांथी केटलाबधा शब्दो जड्या होत अने केटला बधा खुलासा पण तेमणे मेळवी दीधा होत ! ढूंकमां, भाषाशास्त्रनी दृष्टिए आ बालावबोध खूब नोंधपात्र अने अभ्यासनो विषय बने तेवो छे.
जैन आचारनो आमां विषय होवाथी सहेजे ज जैन पारिभाषिक शब्दोनी आमां भरमार छे. तेना अर्थ जाणवा माटे तो जैनधर्मनी वातोनो अभ्यास ज करवो पडे. जिज्ञासु अने अभ्यासी जन तो आq अध्ययन करवामां "आ तो साम्प्रदायिक छे, अमुक धर्मनुं छे, साहित्यने कांई लागे वळगे नहि'' एवो छोछ के आभडछेट राखता नथी होता. जाणवू ज होय तेने सम्प्रदाय नडतो नथी. अहीं एवा पारिभाषिक शब्दोनो संग्रह के अर्थ आपवानुं जरूरी नथी लाग्यु. केटलाक शब्दो, जे व्यवहारमां वपराता हशे, पण अर्थ स्पष्ट थवो जरूरी लाग्यो, तेवा थोडाक शब्दो अहीं अलगथी आप्या छे. जाणकारो तेमां उमेरो करी शके.
वि.सं. १६८५मां लखाएली, निजी संग्रहनी, २८ पत्रनी एक जीर्णप्राय पोथी परथी आ प्रतिनी प्रतिलिपि वर्षों पूर्वे करी राखेली, ते आजे अहीं प्रकाशित थई रही छे.
__ मूळ गाथाओमां केटलांक कथानकोना शब्द-संकेत आपेला छे ते परथी बालावबोधकारे ते ते कथानको पण सरस रीते आलेख्यां छे. गाथा १३मां, ४४मां, ४५मां, ६९मां - एम अनेक स्थाने आवां कथानको जोवा मळे छे. क्यांक ढूंकाणमां, तो क्यांक विस्तारथी. कथा-सामग्रीमां तथा कथा-कथनमां रस धरावता शोधकोने माटे आ महत्त्वपूर्ण संग्रह के सामग्री छे.
मूळ पिण्डविशुद्धि प्रकरण, तेनां संस्कृत विवरण, तेनां गुजराती भाषान्तरो इत्यादि तो प्रकाशित रूपे उपलब्ध थाय छे. आ बालावबोध अद्यावधि अप्रगट हतो ते आजे प्रगट थाय छे. आ बालावबोधने कारणे मूळ रचनाना अर्थ अने तात्पर्य सुधी पहोंचवामां घणी सहाय मळशे ए नक्की छे.