________________
નમસ્કાર મંત્ર દેવની પ્રતિપક્ષ ભાવના સ્વરૂપ છે.
૧૭
જે દેષ પિતાને બાધક લાગે તે દોષને દૂર કરવાને ઈલાજ તે દેષથી મુક્ત થયેલા મુનિઓના ગુણને વિષે પ્રદભાવ ધારણ કરે તે છે.
દેષમુક્ત ચતિઓના ગુણને વિષે પ્રમોદભાવને ધારણ કરતે એ જીવ તે તે દોષોથી સ્વયમેવ મુક્ત બની જાય છે. પચ પરમેષ્ઠિ નમસ્કારમંત્રનું સ્મરણ પરમેષ્ઠિપદે બિરાજમાન મહામુનિઓના ગુણોને વિષે બહુમાન ભાવ ઉત્પન્ન કરે છે, તેથી સમરણ કરનારના અંતઃકરણમાં રહેલા તે તે દોષ સ્વયમેવ ઉપશાંતિને પામે છે.
કામદેષને પ્રતિકાર સ્થૂલભદ્ર મુનિનું ધ્યાન છે, કેદેષને પ્રતિકાર ગજસુકુમાલ મુનિનું ધ્યાન છે, લેભદેષને પ્રતિકાર શાલિભદ્ર અને ધન્યકુમારમાં રહેલા તપ, સત્ય, સંતોષ આદિ ગુણેનું ધ્યાન છે. એ રીતે માનને જીતનાર બાહુબલિ અને ઈન્દ્રભૂતિ, મહને જીતનાર જ બૂસ્વામી અને વજકુંવર, મદ-માન અને તૃષ્ણને જીતનાર મલ્લીનાથ, નેમનાથ અને ભરત ચકવત આદિ મહાન આત્માઓનું ધ્યાન તે તે દેષને જિતાડનાર થાય છે.
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રમાં ત્રણે કાળના અને સર્વ સ્થળના મહાપુરુષ કે જેમણે મદ-માન, માયા, લેભ, કૅધ, કામ અને