Book Title: Yogavinshika Ek Parishilan
Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001161/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ corasa iihaMdUkAda cakraparizIlane yoga viziBI eka parizIlana yoga vizis18 eka paSiTIlana yoga vi1i3 eka parisarA thaJvaicchikai ? zIlana roga vizisue eka parizIlana yoga viviyA eka parizIlana cIna viSiA eka parirsIlana cIna vivi8Ara eka parizIla ne roga vizis1= eka parizIlanI parizIlana mi.vi. rajoga sUrIzvarajI ma. hIrAnAnAnArjanArilIjiyasa TrasTa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaviMzikA eka parizIlana : parizIlana : pU. paramazAsanaprabhAvaka vyAkhyAnavAcaspati pUjyapAda sva. A.bha. zrImavijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTAlaMkAra pUjyapAda sva. A. bha. zrI vi. mukticandrasU. ma.sA. nA ziSyaratna pUjyapAda AcAryadeva zrI. vi. amaraguptasU. ma. sAhebanA ziSyaratna A. vi. candraguptasUri : Arthika sahakAra: pU. paramArAdhyApAzrInA AjJAvartinI pU.sA. paramaprabhAzrIjI ma. nA ziSyA pU.sA.zrI svayaMprabhAzrIjI ma.nA ziSyApU.sA.zrI bhAgyapUrNAzrIjI ma. ane pU.sA.zrI darzanapUrNAzrIjI ma. nI saMyamajIvananI ArAdhanAnI anumodanArthe temaja sva. rajanIkAntabhAI epha. vorAnA payasmaraNArthe vorA tejasa rajanIkAntabhAi (paNe) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cogaviMzikA : eka parizIlana AvRtti-tRtIya : nakala - 1000 vi. saM. 2061 : prAptisthAna : pramodabhAi choTAlAla zAha 102, vorA AziSa, paM. solIsITara roDa, malADa (IsTa), muMbaI-400 097. zA. mukuMdabhAi ramaNalAla 5, 'navaratna' phleTas navA vikAsagRha mArga, pAlaDI, amadAvAda 380 007. jatInabhAi hemacaMda zAha 'komala' kabUtarakhAnAnI sAme, chApariyA zerI, mahIdharapurA, surata - 395003 : mudraNa : bhavya grAphIksa 20/22, sI.pI. Tenka roDa, 3je mALe, muMbai - 400 004. phona : 2389 5045, 2242 0102 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayananI pUrve.... anantopakArI zrI arihantaparamAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane pAmelA sau koi puNyAtmAone eno sArI rIte khyAla che ke-te paramatAraka devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAnI paramopakAritA mAtra mokSa ane mokSaprAptinA paramopAyanI nirUpatA svarUpa che. mokSa ane mokSaprAptinA paramopAyanI nirUpaktAne choDIne anyavidha paramopakAritAne varNavanArAo kharekhara ja zrI arihantaparamAtmAne anya svarUpe varNavI rahyA che. vizvanA sakala darzanakAroe yogamArganuM je rIte nirUpaNa karyuM che-e jotAM paNa eTaluM to spaSTapaNe pratIta thAya che ke-anAdikAlIna viSayAbhimukhatAne ane kaSAyanI paravazatAne dUra karavAnI bhAvanA janmyA vinA yogamArgano Acho-pAtaLo paNa khyAla Avavo zakya nathI. zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka anekAntadarzananA darzana vinA yogamArganuM karAtuM parizIlana keTaluM adhakacaruM che-e vartamAnanA AdhyAtmika yogIonI pravRttiothI koi paNa vidvAna yogArthI samajI zake che. kevaLa laukika darzananA ekAMgI paricayathI yogI banelA e samajI na zake-e banavAjoga che. paraMtu devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka zAsananI paramapavitra sAdhanAnA arthI jano(?) paNa e samajyA vinA yoganA nAme je pravRtti calAvI rahyA che-e khUba ja vilakSaNa che. AjanI AdhyAtmika zibiro, yoganA klAsa ane dhyAnanI zibiro vastuta: sudharelI vyAyAma(kasarata)zALAo che; jyAM AtmAnA nAme zarIranI vAto cAle che, potAnI apUrNatAne DhAMkavA pUrNatAnI vAto karAya Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, cetananA nAme jaDanI vAto pravarte che, yoganA nAme bhogane uttejana apAya che ane anAdikALathI svabhAvasthajevI banelI vRttionuM darzana kya-karAvyA vinA vRttiono nirodha jaNAvAya che. pAMce ya indriyone anukULa sAmagrI pUrI pADIne indriyono nirodha jaNAvanArA vastutaH tenI gulAmI karI rahyA che. AvA lokonI yoganI kAlpanika parizIlanatAnuM parizIlana koI paNa na kare e mATe yogamArgano vAstavika paricaya karAvanArA sUripuraMdara pUjyapAda AcArya bhagavaMta zrIma haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe yogazataka yogabiMdu.. vagere aneka graMtharatnonuM sarjana karyuM che. caudaso cuMmALIza graMtharatnonA praNetA yAkinImahattarArUnu pUjyapAda AcAryabhagavaMtazrInA parama pavitra jIvanavRttAntane moTA bhAganA mumukSujano sArI rIte jANe che. jaina-jainetara vidvAnomAM suprasiddha pUjyapAzrInA puNyanAmazravaNathI vaMcita bhAgye ja koI haze. "he bhagavan! ApazrInA paramatAraka zrI jinAgamanI prApti amane thaI na hota to amAruM zuM thAta ?' -A pramANe jaNAvavA dvArA ekamAtra zrI jinAgamanI saMsArasamudra-taraNopAyatAne varNavanArA graMthakAra paramarSinuM samagra jIvana; jIvananI aMtima paLa sudhI zAstraracanAmAM vIteluM. e svanAmadhanya pUjyazrIe racelAM graMtharatnonI ApaNane prApti na thaI hota to ApaNuM zuM thAta-e vicAravAnI khUba ja jarUra che. ApaNA durbhAgye caudazo cuMmALIza graMthomAMthI ghaNAkharA graMtho nAmazeSa thayA hovA chatAM je paNa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDA graMtho Aje vidyamAna che-e ApaNA saunA mATe gauravano viSaya paramakRpAsamudra pUjyapAda sUripuraMdarazrInA yogaviSayaka graMthomAM yogaviMzikA' nAmano eka khUba ja nAno graMtha che. "viMzati-rvizikA' graMthAntargata e yogaviMzikA Aje eka graMtharUpe prasiddha che. mAtra vIza gAthA pramANa A graMtha upara mahAmahopAdhyAya nyAyavizArada pUjyapAda zrImad yazovijayajI mahArAjAe khUba ja spaSTa-vizada TIkAnI racanA karI che. upAdhyAyajI mahArAja' - ATalA nAmathI suprasiddha pUjyazrInI asAdhAraNa dArzanika pratibhAnuM adbhuta darzana A TIkAmAM sArI rIte karI zakAya che. sUripuraMdara zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAnA granthonA paramArthane pAmavA pU. upAdhyAyajI mahArAjanA graMthonA parizIlana vinA bIjo koI upAya nathI. A graMthanA racayitA ane A graMthanI TIkAnA racayitA : baMnne pUjyono puyaparicaya karAvavA teozrInA parama pavitra nAmano ullekha karavA sivAya bIjuM kazuM ja karavAnI jarUra nathI. teozrInI asAdhAraNa pratibhA ane sarvaviSayaka vidvattAthI sarjAyelA graMtho ja teozrInA paricAyaka che. mAtra aitihAsika dRSTie teozrIno paricaya karAvanArAoe teozrInA ekAda paNa graMthanuM yogya rIte parizIlana kyuM hota to teozrInA vAstavika paricayane teo karAvI zakyA hota. pU. haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAne samadarzI jaNAvatAM pUrve pUjyazrInI tattvadarzitA ane tAttvika For Private Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakSapAtitAne jANavI jaNAvavI joIe. tattvadarzitA ane tAtvika pakSapAtitA vinAnI samadarzitA dUdha ane dahIM-bemAM paga rAkhavAnI vRttinA gharanI che. - A graMthanI zarUAtamAM muzkeLa gaya3 no A pramA mokSasAdhaka sakala dharmavyApArane yogarUpe varNavI tenA praNidhAnAdi pAMca AzayanuM varNana karAyuM che. mukhyapaNe ahIM sthAna ane aof svarUpa kriyAyoganuM tema ja artha sAvana ane mArjina svarUpa traNa jJAnayoganuM khUba ja spaSTa varNana che. e pAMca prakAranA yoganA svAmIonuM varNana karI tenA bheda-prabhedanuM varNana karatAM rUcha pravRtti sthiratA ane siddhi yoganuM paNa ahIM saMkSepathI paNa suMdara rIte varNana karAyuM che. graMthanA madhyabhAge vivakSita yoganA hetuonuM ane vivakSita yoganA kAryanuM varNana karI caityavaMdananA dRSTAntathI sthAna wrf... vagere yoganuM svarUpa jaNAvatAM prasaMgathI viSa ra... vagere pAMca anuSThAnonuM ane prati vyakti vana tathA sasa -A cAra sadanuSThAnonuM nirUpaNa che. A arthagaMbhIra nAnA graMthanuM adhyayana-adhyApana Aje thoDuM vadhyuM che - e eka AnaMdano viSaya che. aMte A saMkalana-parizIlana dvArA yogamArganA jijJAsuo yogaviMzikAnA adhyayanAdithI samagra yogamArgane ArAdhI potAnA AtmAne paramAtmA banAve-e ekamAtra zubha kAmanApUrvaka viramuM chuM. "muktidvAra" upAzraya paMnyAsa caMdraguptavijaya gaNI. dazAporavADa sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-7. vi.saM. 2049 caitra vada 5 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // Namo'tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa // // anaMtalabdhinidhAnAya zrIgautamasvAmine namaH // | pU.A.bha.zrI.vi. rAmacandrasUrIzvareNya namaH | mukkheNa joyaNAo jogo savvo vi dhammavAvAro / parisuddho vinneo ThANAigao viseseNaM // 1 // anaHopakArI zrI ahintaparamAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane pAmelA zAstrakAraparamarSi sUripurandara zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA viMzati-rvizika prakaraNanI sattaramI viMzikAmAM yoganA svarUpanuM varNana karatAM pharamAve che ke parizuddha saghaLoya dharmavyApAra(anuSThAna); AtmAne mokSanI sAthe joDI Ape che, tethI tene yoga kahevAya che. 144ja granthanA praNetA yAkinImahattarAsunU pUjyapAda haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe varNavelA A yoganA svarUpane khUba ja svasthatAthI vicAravAnI jarUra che. vartamAnamAM yoganI vAto karanArA ane yoganI zibironuM Ayojana karanArAono varga ThIka-ThIka vadhI rahyo che. emanI e pravRttimAM granthakAraparamarSie varNavelA yoganI chAyA paNa nathI- e yAda rAkhyA vinA chUTako nathI. anya darzanakAronI e pravRttimAM A yoganI chAyA na ja hoya - e samajI zakAya evI vAta che. paraMtu devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAe prarUpelA yoganA nAme yoganA vivecako je rIte Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogano upahAsa karI rahyA che -e rIte to teone koi paNa rIte yoganA upAsako kahI zakAya evuM nathI. mAtra zarIrane zaktisaMpanna banAvavAnA irAde cAlI rahelI vartamAnayogapravRtti koi paNa rIte AdaraNIya nathI. du:khanI vAta eTalI ja che ke AvI yogAbhAsanI pravRtti Aje AcAryadevAdi munibhagavaMto ane kahevAtA adhyAtmayogIo calAvI rahyA che. AvI koi paNa pravRttithI ApaNe sau yogAbhAsane yoga mAnI na laie ane pAramArthika yogamArgathI paricita banIe - e mATe A graMthanuM khUba ja mahattva che. zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAnA dareka grantho pAramArthika mArganA khUba ja spaSTapaNe paricAyaka che ja. parantu mAtra vIsa gAthAothI yoganA vAstavika svarUpanuM varNana karI A granthanI racanA dvArA teozrIe ApaNI upara khUba khUba anugraha karyo che. lagabhaga 1700 varSo pUrve thai gayelA granthakAraparamarSinAM e anekAneka grantharatnonI nirmaLa prabhAthI Aje zrI jinazAsana jayavatuM varte che. AvA paramatArakazAsananI jeone prApti thai che, teonA puNyodayanI koi avadhi nathI. vizvamAM ajeya evA A granthonA paramArthane prApta karI ApaNA parama puNyodayane saphaLa banAvavAnuM khUba ja jarUrI che. zrAvakavargamAM Aje je rIte jJAnanI pratye udAsInatA vadhI rahI che te jotAM kharekhara ja du:kha thAya che. ethI vadhAre du:khanI vAta to e che ke vartamAnamAM sAdhu-sAdhvIvarga paNa bhaNavA pratye udAsInatA dAkhavI rahyo che. jyAM paNa thoDIghaNI bhaNavA ke bhaNAvavAnI pravRtti 6 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - cAlI rahI che emAM moTo aMza to vyAkhyAnano ja lakSya che. AtmAne paramAtmA banAvavAnuM sAmarthya jemAM che - evA A granthonuM adhyayana Aje lagabhaga nAza pAmyuM che - evuM kahuM to e khoTuM nathI. che AjakAlanI moTAbhAganI vyAkhyAnapaddhati zrotAone parizuddhadharmanI prApti mATe upayogI nathI. AvI sthitimAM pUrvadharapuruSonI chAyA jeozrI upara paDelI evA A granthakAramaharSinA arthagaMbhIra granthonA paramArthane samajAvavAnuM ane samajavAnuM kAma khUba ja kaThina che. khUba ja apramattapaNe A mATe prayatna karavAmAM Ave to ja A banI zakaze. yogaviMzikA nAmanA A granthanA samyagarthane khUba ja spaSTa rIte samajAvavA mATe mahAmahopAdhyAya zrI. yazovijayajI mahArAjAe A granthanI upara TIkA racI che. AjathI 300 varSa pUrve thai gayelA zrImad upAdhyAyajI mahArAjAe evA kaparA kALamAM paNa zatAdhika granthonuM nirmANakArya karIne zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAnA granthonA paramArtha sudhI pahoMcavAnuM ApaNA mATe thoDuM saraLa banAvyuM che. A baMnne samarthazAstrakAraparamarSinA puNyanAmane ApaNe koi paNa rIte bhUlI zakIzuM nahIM. teozrIe racelA zAstrasamUhanuM yathArtha adhyayana ane paramazraddheya pU. gItArtha gurubhagavanta pAse nirantara zravaNa karavA mATe paNa ApaNI pAse eTaluM AyuSya nathI. AthI paNa tamo samajI zakazo ke teozrInA paramapavitra granthonuM pramANa keTaluM moTuM che. AvA sarvathA kalyANakara pavitragranthonA 7 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanAdithI vimukha banI Aje ochA-vadhatA pramANamAM ApaNe sau unmArga tarapha jaI rahyA chIe - eno khyAla rAkhyA vinA have to nahIM ja cAle. gRhastho mATe eno vicAra na karIe topaNa sAdhu-sAdhvIjIe to A tarapha have khyAla rAkhavo ja paDaze. Aje vartamAnadharmanI pravRttiomAM uttarottara azuddhinuM pramANa khUba khUba vadhatuM cAlyuM che - emAM AjanI vyAkhyAnapaddhati ane mAnasanmAnanI tIvra lAlasA-e mukhya kAraNa che. ATalI vAta karavAnuM kAraNa eka ja che ke - evA dharmadezakonA paricaya ane sahavAsAdi dvArA tamo azuddhadharmane dharma mAnI na lo. A ekamAtra bhAvanAthI ja moDA moDA paNa ApaNe vAMcavA-sAMbhaLavA mATe A nAnA granthanI pasaMdagI karI che. khUba ja ochA zabdomAM vizuddha dharmane samajAvavAnI vizeSatA granthanI chellI gAthA sudhI jaLavAI rahI che. koI paNa vAtane choDyA vinA ane aprAsaMgika vAto karyA vinA A granthanuM vAMcana pUrNa karavAnI mArI dhAraNA che. tamane je na samajAya e pUchavAnI chUTa che. paraMtu vyartha praznomAM ApaNe samaya bagADavo nathI. parizuddhadharmavyApAramAtrane yoga kahenArA zAstrakAraparamarSio dharmanA be prakAra jaNAve che. eka dharmavyApAra parizuddha hoya che ane bIjo dharmavyApAra aparizuddha hoya che. emAMnA parizuddha dharmavyApArane ja granthakAraparamarSi yoga kahe che. kAraNa ke e parizuddha ja dharmavyApAra AtmAne mokSanI sAthe joDe che. dharmamAtramAM AtmAne mokSanI sAthe Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joDavAnuM sAmarthya nathI. je dharma AtmAne mokSanI sAthe joDato nathI, e dharmavyApArane anantajJAnIo aparizuddha kahe che. vastutaH e aparizuddha dharmavyApAra dharmasvarUpa yogathI judo che. parizuddha ane aparizuddha dharmavyApArane jeo samajI zakatA nathI teo azuddhadharmane paNa yoga mAnavAnI bhUla karI bese che. granthakArazrIe je parizuddha dharmavyApArane yoga tarIke varNavyo che, enI parizuddhine jaNAvavA ahIM parizuddha dharmane praNidhAnAdi pAMca AzayanI vizuddhithI yukta jaNAvAyo che. praNidhAna, pravRtti, vidhvajaya, siddhi ane viniyogaA pAMca AzayanI vizuddhiyukta ja sAdhubhagavantono-nirdoSa vasatimAM rahevAno ane navakalpI vihAra karavA vagere svarUpa saghaLoya dharmavyApAra yoga che. A pAMca AzayanI vizuddhithI rahita dharmavyApAra; dravyakriyAsvarUpa hovAthI tucchakoTino che. praNidhAnAdithI zUnya sAdhuonA AcArane paNa anantajJAnIoe yoga tarIke varNavyo nathI. AthI tamo samajI zako cho ke koI paNa dharmAnuSThAnamAM praNidhAnAdi pAMca AzayonuM zuM mahattva che ? sAdhubhagavantonA te te dharmavyApAranI apekSAe zrAvakonA te te dharmavyApAranuM phaLa Ama paNa khUba ja alpa che - evAM alpaphaLavALAM te te dharmAnuSThAno paNa je praNidhAnAdi pAMca AzayathI zanya hoya to tenAthI viziSTa koI paNa phaLanI prApti thavAnI nathI - e bhUlavAjevuM nathI. je praNidhAnAdi pAMca AzayanA kAraNe ApaNo dharmavyApAra parizuddha banavAthI yogarUpe pariNAma pAme che - te praNidhAnAdi pAMca AzayanuM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNana zrI SoDazaka prakaraNamAM karyuM che. tenA AdhAre TIkAkAramaharSi tenuM svarUpe varNavatAM pharamAve che ke - praNidhAnAdi pAMce sAmAnyata: kliArUpa hovA chatAM te te kSiAnA kAraNe ApaNo potAno jaNAto je bhAva che; tasvarUpa ja vastutaH praNidhAnAdi pAMca Azaya che. A bhAvasvarUpa praNidhAnAdi pAMca Azaya vinAnI ceSTA dravyakyiA che; te tucchakoTInI che, sArabhUta nathI. anantajJAnIoe varNavelI A vastune koI paNa dharmAtmAe athavA to dharmanA arthIoe nirantara yAda rAkhavI joie. teozrInAM paramatAraka vacanothI dharma karanArA vizuddhadharmanA arthI na bane to temanI e dharmanI pravRtti vAstavika phaLane ApanArI banatI nathI. ApaNI dharmapravRtti mokSaNAdhikA bane-e mATe zAstrakAraparamarSioe ApaNI upara khUba khUba anugraha karyo che. paraMtu mokSasAdhaka e anuSThAnone praNidhAnAdi AzayathI rahitapaNe karavAthI ApaNe zuM karyuM che - eno saheja paNa khyAla ApaNe rAkhyo nathI. vartamAnamAM kahevAtA suMdara dharmArAdhakoe; varSothI te te pUjA-pratikramaNa ke sAmAyikAdi anuSThAno karavA chatAM praNidhAnAdi AzayanuM svarUpa samajavAno paNa prayatna karyo nathI. zAstrakAraparamArSioe darzAveluM zuddhadharmanuM svarUpa Aje moTebhAge koI paNa dharmAnuSThAnomAM jovA maLatuM nathI - enuM kAraNa paNa praNidhAdinI rahitatA che. ApaNI IcchA mujaba ja dharma karavAnA kAraNe ApaNe praNidhAnAdi pAMca Azayone to na pAmyA paNa tenI IcchAne paNa ApaNe utpanna karI zakyA nathI - e mAnyA vinA 10 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAle evuM nathI. ApaNI dharmakriyAo e pAMca AzayavALI banI jAya to ApaNo dharmavyApAra parizuddha banI jAya. parantu saMsAranA sukha mATe ja dharma karavAnuM ane pApanA yoge AvanAra du:khane TALavA mATe ja dharma karavAnuM jyAM sudhI lakSya rAkhIzuM tyAM sudhI A praNidhAnAdi AzayanI chAyA paNa ApaNI dharmakriyAo upara nahIM paDe. praNidhAna : praNidhAnAdi pAMca AzayanuM svarUpa samajAvatAM mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjA pharamAve che ke - je dharmAnuSThAna karavAnuM ApaNe nizcita karyuM che - e pUjAdi koI paNa anuSThAna karatI vakhate; anuSThAnano samaya, tenI vidhi ane teno uddeza vagerenI maryAdAthI AtmAne vicalita banavA na devo; ApaNA karatAM dharmanI apekSAe je hInaguNavALA che - tenI pratye manamAM dveSa na lAvavo ane paropakAranA saMskArathI vAsita te te anuSThAnane zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnusAra karavAno upayoga rAkhavo arthAt te te anuSThAna vidhipUrvaka karI zakIe e mATe anuSThAna karatAM pUrve samagra sAdhana taiyAra karavAno upayoga rAkhavo - tene praNidhAna nAmano prathama Azaya kahevAya che. A vastune barAbara samajI levAnI jarUra che. nAnuM ke moTuM koI paNa dharmAnuSThAna karatI vakhate A praNidhAna nAmano Azaya hovo ja joIe. anyathA praNidhAna vinA enuM koI ja vivakSita phaLa maLavAnuM nathI. vyavahAramAM khAvA-pIvAnI ke ww 11 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUvA-UThavAnI kriyAthI mAMDIne saghaLIya arthakAmanI kriyA lagabhaga praNidhAnapUrvakanI hoya che. jIvanamAM kvacita ja prApta thanArA lagnAdi ke pravAsAdinA prasajjJo athavA to jIvananI dararoja thatI dhaMdhA vagerenI pravRttio karavAnA prasaGgo bhAgye ja praNidhAnazUnya hoya che. jyAre alpa pramANamAM thatI ApaNI dharmakriyAo kyAre praNidhAnayukta hoya che - e kahevuM lagabhaga zakya nathI. artha ane kAmanI te te kriyAo karatAM pUrve tenI vidhi, teno uddeza ane te karavA mATe karAtI pUrvataiyArIsvarUpa upayoga jevo hoya che - e badhuM bhAgye ja dharmAnuSThAno pratye jovA maLe. pUjAdi anuSThAno tenA niyata karAyelA te te madhyAhnAdi samaye ja te te zuddha dravyanI sahAyathI karavAnA hovAthI e vizuddha anuSThAnanI pravRtti mATe praNidhAna khUba ja jarUrI che. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelAM e anuSThAno; dravya kSetra kALa ane bhAvathI nirapekSapaNe ApaNI IcchA mujaba karavAnuM ja jANe ApaNe cokkasa na karyuM hoya - evI ApaNI vartamAnanI dharma-kriyAo che. artha ane kAmanI pravRttimAM samaya ane sAdhanAdino upayoga rAkhavAmAM jeTalA ApaNe sau apramatta chIe eTalA ja apramatta banI ApaNe dharmakriyAmAM samaya ane sAdhanAdinA upayogavALA banavuM joIe. sArAmAM sArI rIte vidhipUrvaka akALe karAyelAM khetI vagerenAM kAmo ane yogya kALe paNa jematema karAyelAM khetI vagere kAmo jema niSphaLa bane che, tema praNidhAnazUnya karAyelI dharmakriyAo paNa nirarthaka bane che. DokTaro, 12 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 vakIlo, prophesaro ane vyApArI vagere potapotAnA dareka kArya karatI vakhate praNidhAnazUnya kare to - tenuM zuM pariNAma Ave - te tamo samajI zako cho. parantu dharmanI te te kriyAo karavAnuM svIkAryA pachI kayA kAraNe ApaNe praNidhAna vinA te karIe chIe - eno vicAra karavAnI paNa ApaNane AvazyakatA jaNAi nathI. AvI ApaNI dharmakriyAo koI paNa rIte ApaNane mokSe nahi laI jAya. mokSasAdhakakriyAnI arthitA(IcchA) jAgyA vinA praNidhAna nAmano pahelo Azaya nahIM pragaTe. pUjA madhyAhnakALe ane svadravyathI ja karavAnI che evI bhagavAna zrI jinezvaradevonI AjJA che. e pUjA; vidhianusAra karavA mATe savArathI ja puSpAdi sAmagrInuM sampAdana karavA khyAla rAkhavo - e praNidhAna che. Aje madhyAhnakALanI pUjA lagabhaga nAza pAmI che. IcchA mujaba game tyAre pUjA karavAnI pravRttie trikALapUjAno uccheda karyo che. sAdhu-sAdhvIjIo paNa moTAbhAge pUjA vagereno upadeza ApatI vakhate ke enA niyama ApatI vakhate pUjA vagereno samaya jALavavAnuM ke svadravyAdi vidhino upayoga rAkhavAnuM jaNAvavA mATe upekSA seve che. rogane dUra karavAnuM nakkI karyA pachI DaoNkTaranI davA letI vakhate je praNidhAna che - evuM praNidhAna dharmakriyAmAM kema nathI - e vicAravAnuM have khUba ja Avazyaka che. vA kyAre, keTalIvAra ane keTalA pramANamAM, kevI rIte levAnI ? tyAre zuM khAvAnuM ? zuM nahi khAvAnuM ? ane zuM pIvAnuM ? zuM nahi pIvAnuM ? .....vagere - 13 - Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAbatamAM dardI keTalI kALajI rAkhe che ? AvI kALajIbharI sAravAra mATe haoNspiTalo paNa che ne ? to pachI bhavaroganI cikitsA mATe . dharmasvarUpa auSadhanuM sevana karavAnuM nakkI karyA pachI-e mATe praNidhAna kevuM joIe-e samajI na zakIe eTalA ApaNe mUrkha chIe ? game te rIte dharma karAvavAnI sAdhu-sAdhvIne kema utAvaLa che-e ja samajAtuM nathI. AvI rIte praNidhAnazUnya dharma karAvavAmAM e karAvanAranuM ke karanAranuM kaI rIte hita thAya ? ApaNI dharmakriyAo karavA ke karAvavAnI pravRttinI jema DokTaro cikitsA kare ane ApaNe karAvIe to zuM thAya - enI tamane kalpanA hoya to tamArI dharmakriyAothI paNa zuM thaze - enI to kalpanA karI zakazo. vartamAnamAM praNidhAnazUnya te te dharmakriyAo ThIka ThIka vadhI che ane vadhI rahI che. paraMtu AvI dharmakriyAothI rAjI thaIne pApa bAMdhavAnI kharekhara ja jarUra nathI. AvI dharmakriyAonI anumodanA karIne avidhine uttejana ApavAnI pravRtti khUba ja jhaDapathI vadhI rahI che. AmAM ApaNe ajANatAM paNa sahabhAgI banI nA jaIe-e mATe ja ATalI vAta karI che. koinI TIkATippaNa karavAno Azaya nathI. ApaNe e lokonI evI pravRttine aTakAvI nahIM zakIe. paraMtu ApaNI jAtane bacAvI zakIzuM. mAtra jAta bacAvavAnA bhAvanI apekSA che. vartamAna paristhiti paNa keTalI viSama che ? AvAM praNidhAnazUnya pUjA vagerenAM anuSThAno Aje zAsanaprabhAvanAnAM aMga manAI rahyAM 14 14 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. zAsanaprabhAvanAnAM e anuSThAnono pracAra karavA Aje 5. AcAryabhagavaMtAdinA mArgadarzana nIce jainamAsiko, pAkSika ane sAptAhika cAlI rahyAM che. zAsanaprabhAvanAnAM e praNidhAnazUnya anuSThAnomAM kyAMya paNa zAsananAM darzana thatAM nathI, tyAM zAsananuM zravaNa paNa nathI ane manana paNa nathI. AvAM mAsiko ke sAptAhikonA vAMcanathI ke tene sahakArapradAnathI, nathI divyadarzana thavAnuM nathI zAsananI prApti thavAnI ke nathI kalyANa thavAnuM. vicitratA to e che ke AvI viSama avasthAnuM bhAna karAvavAnuM paNa Aje lagabhaga azakya banyuM che. tathAbhavyatvanA paripAka vinA zuddhadharmane samajavAnuM paNa mana thatuM nathI ema anaMtajJAnIo pharamAve che. jIvanI mokSe javAnI svAbhAvika yogyatAne bhavyatva kahevAya che ane e yogyatAsampanna bhavyajIvomAM kAlAdinA paripAthI mokSAbhimukhatA mATenI yogyatA jyAre vikasita bane che; tyAre tene tathAbhavyatvano paripAka kahevAya che. vRkSa upara pAkavAvALI kerIone jema ghAsamAM rAkhIne pakAvI zakAya che, tema tathAbhavyatvano paripAka paNa prayatnathI sAdhya che. tathAbhavyatvanA paripAkanA sAdhana tarIke zrImadda arihantAdi cAranuM zaraNa svIkAravuM, sukRtanI anumodanA karavI ane duSkatanI niMdA-gaI karavI... vagere che. paraMtu e sAdhanonuM vidhipUrvaka Asevana karavAnuM praNidhAna vinA koI paNa rIte zakya nathI. Aje ApaNI dharmakriyAone praNidhAnayukta banAvavAnI jarUra che - evuM tamane nathI lAgatuM? 15 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhi pratye bahumAna; vidhino Agraha; enA paripAlana vakhate AtmAne nizvala banAvavAno prayatna ane te te anuSThAnonI vidhinA saMbaMdhamAM satata upayoga-A praNidhAna che. UThavAthI mAMDIne UMghavA sudhInI divasabharanI badhI kriyAomAM te te kriyAonA samayamAM, rItamAM ane enA sAdhanAdinI prAptimAM satata upayoga rAkhanArAone praNidhAna samajAvavAnI jarUra nathI. mAtra A praNidhAna; dharmakriyAomAM prApta karavA mATe prayatna karavAnI jarUra che. praNidhAnazUnya koi paNa anuSThAna vastutaH phaLazUnya banatuM hoya che. AvuM kArya koi paNa buddhimAna na kare ne ? mATe haju paNa samajavAnI jarUra che. vartamAnakALamAM amArI ke tamArI dharmapravRttimAM praNidhAna dekhAtuM nathI - enuM zuM kAraNa che ? dharma game che mATe ke dharma karavA chatAM e gamato nathI mATe ! A badhuM zAMta ane sthiracitte vicAravAnI jarUra che. UMghavA mATe pathArI kyAre karavAnI ? ane pUjA-pratikramaNanI taiyArI kyAre karavAnI ? pUjAnAM ane pratikramaNanAM upakaraNo bhUlI javAya ! dukAnamAM AvuM bane ? bane to sAruM lAge ? khUba ja nikhAlasatAthI A badhuM vicArazo to tamo samajI zakazo ke ApaNo dharma pratyeno rAga banAvaTI che. e kAraNe ApaNe praNidhAna prApta karI zakatA nathI. eTaluM ja nahi, paraMtu e prAma karavAnuM ApaNane mana paNa thatuM nathI. AvuM praNidhAna ApaNe meLavI laie to Aje paNa ApaNo dharmavyApAra parizuddha banI jAya. Avo dharmavyApAra jene prApta thAya che tene potAnA karatAM hInaguNavALA G 16 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye dveSa AvavAnuM kAMI ja kAraNa nathI. maLelI sAmagrIno ahaMkAra ja sAmagrIhInanI pratye dveSa karAve che. tamArI apekSAe jene artha ane kAma ochA maLyA che evA loko pratye dveSa Ave che je tamArI dukAna ke tamArA ghara karatAM jene e kharAba maLyA che, athavA maLyA nathI evAonI pratye dveSa Avato nathI ne ? AvI ja rIte ApaNA jJAnAdi karatAM jene te hInakoTinAM maLyAM che, tenI pratye paNa dveSa nathI Avato ne ? to sAcA dhamani paNa dharmahInajano pratye dveSa AvavAnuM koI kAraNa nathI. e dveSathI dUra rahevA ahaMkArathI dUra rahevAnI jarUra che. ahaMkAranA kAraNe guNo guNAbhAsamAM pariName che. e jANyA pachI dharmI AtmAo zati anusAra paropakAra karavAmAM nirata banatA hoya che. guNahInone guNanI prApti mATe sahAyaka banavAno bhAva paropakAra che. A bhAva ja nirahakAritAnuM kAraNa che. ahakArIjanomAM e bhAva hoto nathI. evA loko paropakAra kare to potAnuM mahattva sthApana karavA mATe e kare. vastutaH e paropakAra nathI. sAcI paropakAritA vartamAnamAM lagabhaga adRzya banatI jAya che. enuM vAstavika kAraNa guNanI arthitAno abhAva che. paropakAra; guNanA anubaMdhanuM pradhAna kAraNa che. pravRtti : A rIte praNidhAna nAmanA prathama Azayane varNavI dvitIya AzayanuM varNana karatAM TIkAkAraparamarSi pharamAve che ke - pUjA-pratikramaNa ke sAmAyikAdi je anuSThAna karavAnuM ApaNe nizcita karyuM che - e - 17 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmasthAnane uddezIne; te te dharmasthAnanA je upAyo che, te te upAya saMbaMdhI je utkaTaprayatna che tene pravRtti nAmano bIjo Azaya kahevAya che. A prayatnAtizaya; "A anuSThAna A pramANe karavAnuM che' AvA prakAranA adhyavasAyasvarUpa ItikartavyatAthI parizuddha hoya che ane mAruM A dharmAnuSThAna jaladIthI pUruM thAya' AvA prakAranI icchAsvarUpa autsukya athavA phalAdinI utkaMThAsvarUpa ausukyabhAvathI rahita hoya che. khAvApIvAnI je rojanI pravRttio ApaNe karIe chIe - eno vicAra karIe to emAM A pravRtti nAmano Azaya spaSTapaNe dekhAI Avaze. mAMdo mANasa paNa e mATe utkaTaprayatna karato hoya che. covIse kalAka sUI rahenAro paNa khAvApIvA mATe beTho thaI jAya ! potAthI na thavAya to bIjAnI dvArA beTho thAya ane e paNa na bane to sUtAM-sUtAM khAvuM-pIvuM paDe che; beThAM, barAbara khavAtuM nathI ane pivAtuM nathI - eno ene bhAre raMja hoya che, kaI rIte khAvuM-pIvuM joIe - eno satata khyAla rahe che. bhANAmAM mAkhI vagere na paDI jAya e mATe khUba ja sAvadhAna hoya che ane khAvAnuM jaladI patI jAya athavA to mAruM peTa kema bharAtuM nathI evI koI paNa jAtanI utsukatA e vakhate hotI nathI. koI vakhata utAvaLa karavI paDe ke bhUkhyA rahevuM paDe to Akho divasa eno kheda hoya che. khAvA-pivAnI AvI pravRttinI jema ja arthakAmanI badhI ja kriyAomAM paNa lagabhaga A pravRtti nAmanA Azayane ApaNe joI zakIe chIe. paraMtu ApaNI icchAthI pUjA vagere Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAna karavAnuM nakkI karyA pachI paNa ApaNI dharmapravRttimAM A pravRtti nAmano Azaya lagabhaga dekhAto nathI. pUjAdi mATe upakaraNo Aje je rIte vaparAya che e joie to kahevuM paDe ke pUjAdimAM - - ullAsa AvI na jAya enI kALajI rAkhavAmAM AvI rahI che. dararoja vaparAtAM vastrAdi ane pUjAdi mATenAM vastrAdimAM kevI svacchatA vagere hoya che - eno tamane khyAla che ja. emAM kazuM ja kahevAjevuM rahyuM nathI. pUjAnAM vastro dararoja dhovAM joie - eno paNa jeo upayoga rAkhavAnI darakAra rAkhatA nathI teo zuddha upAyonuM Asevana kai rIte karavAnA che ? pUjAdi mATe ApaNAM potAnAM ja zuddha ane suMdara upakaraNo joie, enA badale derAsaranAM ke upAzrayanAM upakaraNo vAparavAthI kriyAmAM ullAsa zI rIte Ave ? sAdhananI zuddhi; bhAvazuddhinuM eka zreSTha kAraNa che. vagara snAna karyo paNa vastrAdi badalavAthI mAMdo mANasa paNa prasannatA anubhave che ne ? pUjA ane sAmAyikanAM upakaraNo ja evAM rakhAya che ke jethI ullAsa hoya toya nAza pAme. derAsaramAM ane upAzrayamAM kapaDAmAMthI vAsa Ave e cAle ? lagnAdinA prasaMge paherAtAM kapaDAM aMge je kALajI rakhAya che, evI kALajI pUjAdinAM vastro mATe kema rakhAtI nathI - e samajAtuM nathI. devAdhideva zrI arihaMtaparamAtmA ane teozrInI paramatAraka AjJA pratye sAcuM bahumAna pedA thayA vinA A 'pravRtti' nAmano Azaya prApta karI zakAze nahi. praNidhAna nAmanA prathama AzayanI prApti pachI thanArA A pravRtti 19 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmanA AzayanA kALamAM sAdhananI parizuddhi khUba ja suMdara hoya che. pUjAdi anuSThAno zrIvItarAgaparamAtmAe je rIte karavAmAM pharamAvyAM che - te rIte ja karavAno Agraha 'praNidhAna'nA kAraNe rAkhanArA laghukSma AtmAo, pUjAdi anuSThAna karatI vakhate tenA dravyAdi upAyanI parizuddhine jALavavAnuM khUba ja Avazyaka mAne che. tethI ja pUjAdi anuSThAnonI pravRtti vakhate te te upAyanA viSayamAM zrIvItarAgaparamAtmAe je vidhi varNavyo che teno temane satata khyAla hoya che. A rIte vidhino Agraha, dravyAdinI parizuddhi ane vidhino niraMtara upayoga... vagerethI pUjAdianuSThAna karatI vakhate; mumukSujanone je AnaMdano anubhava thAya che te AnaMdanA ja prabhAve temane "mAruM A anuSThAna kyAre pUruM thAya' - evo vicAra paNa Avato nathI. artha - kAmanAM anuSThAnomAM ochA-vadhatA pramANamAM AvI utsuktAnA abhAvano ApaNe saue anubhava karyo che. evo anubhava pUjAdi dharmAnuSThAnomAM karavAnI jarUra che. praNidhAna nAza pAmavAnA kAraNe ApaNI dharmapravRtti kevI banI che ane kevI banI rahI che - eno tame vicAra karazo to samajAze ke have ApaNe zuM karavuM joie. gRhasthapaNAnAM ke pachI sAdhupaNAnAM koI paNa nAnAM ke moTAM anuSThAnomAM Aje A pravRtti AzayanI chAyA lupta thatI jAya che - enuM duHkha paNa Aje moTAbhAge dharmI gaNAtA vargamAMthI nAza pAmI rahyuM che. dharmopadezakoe Aje Ano vicAra karavAnI jarUra che - ema tamane nathI lAgatuM ? mAtra pravRtti sAme najara 20 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhanArA dharmopadezako Aje 'pravRtti' AzayathI lokone dUra laI javAnuM khUba bhayaMkara pApa AcarI rahyA che. evAonI e pravRttimAM ApaNe sahabhAgI na banIe - e khUba ja jarUrI che. mAtra dharmanI pravRtti sAme ja dRSTi rAkhavAthI pravRtti-Azaya nahIM pragaTe, ene pragaTAvavA zrIvItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAno ja vicAra karavAnI jarUra che. A rIte pravRtti nAmanA AzayanI prAmipUrvaka koI paNa dharmAnuSThAna karatI vakhate sAdhakane je je vino Ave che tene jItI levA e trIjo vidhvajaya nAmano Azaya che. vijaya : pUrve jaNAvyA mujaba praNidhAna ane pravRtti nAmanA baMnne AzayanI prApti thayA pachI khUba ja svasthatApUrvaka pUjAdianuSThAnonI pravRtti vakhate mumukSujanone bhUtakALamAM pote upArjana karelAM te te karmanA udayathI aneka jAtanAM vidano Ave che. dharmamAM aMtarAya karanArAM e vinone je pariNAmathI dUra karAya che - e pariNAmane graMthakAraparamarSi vidhvajaya nAmanA Azaya tarIke varNave che. jItavAyogya vighna traNa prakAranAM hovAthI "vinajaya nAmano A trIjo Azaya paNa traNa prakArano che. hIna, madhyama ane utkRSTa - A traNa prakAranAM vidgo che. sAmAnya rIte duniyAnA koI paNa kAryanI pravRtti vakhate ochA-vadhatAM pramANamAM prAyaH vighno AvatAM ja hoya che. AvI sthitimAM e vighnothI gabharAIne jo kArya paDatuM mUkI devAmAM Ave to duniyAmAM koI paNa mANasa koI paNa kArya Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI zakaze nahIM. paraMtu zati ane saMyogAnusAra e vinone jItIne ApaNe badhA AraMbhelAM ApaNAM te te kAryone pUrAM karIe chIe - e najare dekhAya che. enI apekSAe taddana viSamasthiti ApaNI dharmapravRttimAM moTAbhAge jovA maLe che. koI paNa jAtanI dharmapravRttino AraMbha kya pachI emAM koI paNa vighna Ave to sauthI pahelAM e baMdha thaI jAya che. nA chUTake e cAlu ja rAkhavI paDe to vinane jItavAnA badale tene dUra karavAno athavA to tene haLavuM banAvavA bIjI anukULatA meLavavAno ja prayatna zarU thaI jAya che. artha ane kAmanI pravRttimAM vidgo upara jaya meLavanArA; dharmanI pravRtti vakhate vidgone na jIte e cAle ? iSTa sthAne page jatI vakhate ke sAdhana dvArA jatI vakhate mArgamAM kAMTA-kAMkarA, paththaro athavA to khADA vagere Ave. tyAre ISTa sthAne javA mATe cAlavAnuM ke javAnuM zarU karanArA te te vighnono parihAra karI tene gaNakAryA vinA potAnI pravRtti cAlu rAkhI jema ijhasthAnane prApta kare che tevI rIte sAmAyika, pUjA, pratikramaNAdi gharmAnuSThAna prasaMge bAhya kAMTA-kAMkarAjevA, zItauSNa vagere bAhya pariSahasvarUpa vidgone jItI artha e vidgomAM akaLAyA vinA te te dharmAnuSThAnone suMdara rIte karavAno je pariNAma che - tene prathama hIna vidhvajaya kahevAya che. dhanAdinI prApti mATe zIta-tApa vagere aneka jAtanAM karo hasatA mukhe sahana karIne paNa koI paNa rIte dhaMdhA vagerenI pravRtti aviratapaNe cAlatI ApaNe joI zakIe chIe. game tevI garamI ke ThaMDI paDe paraMtu dukAne, nokarIe, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ skUle, beMkamAM ane bahAragAma javA mATe gADI paDavA te te samaye janArA; pUjA-pratikramaNa ke sAmAyika Adi garamI ke ThaMDImAM te te samaye na kare ne ? kadAca kare to hasatA mukhe kare ne ? te te kriyA vakhate tene garamI ke ThaMDIthI akaLAmaNa na thAya ne ? arthakAmanI prApti mATe zIta-tApAdi sahana karanArA dharmanI pravRtti mATe te sahana karatA nathI - emAM A prathama-vighnajaya nAmanA Azayano abhAva kAraNa che. ramata-gamatanA kSetre ke saMgItAdinA kSetre temAM jemane rasa che evA loko zIta - tApAdi kevI rIte sahana kare che - eno tamane khUba ja sArI rIte anubhava che. game tevA taDakAmAM ke ThaMDImAM meca jovAnI phAve paNa pUjA-vyAkhyAnazravaNAdi na phAve ne ?.... A badhuM khUba ja sArI rIte vicArazo to samajAze ke ApaNe badhA dharma keTalo ane kevo karIe chIe ? hIna vighnajaya nAmanA A Azayane pAmyA vinA praNidhAna ane pravRtti kAryasAdhaka nahIM bane. yogamArganA ArAdhakone vighnane jItavAnuM khUba ja jarUrI che. praNidhAna ane pravRttinI sArthakatA A vighnajayanA kAraNe che - eno jene khyAla che, evA loko ja zIta-tApAdi bAhya (zarIra ke manamAM na thayelAM) vighnone koi paNa jAtanI ddInatA vinA eTale ke titIkSApUrvaka sahana karIne potAnI sAdhanA aviratapaNe cAlu rAkhI zake che. anukULatAnA arthIothI e banavAnuM nathI. anukULatAmAM dharmapravRtti sArI thAya e bane paNa anukULatAnI arthitA-icchAmAM e nahIM bane. vAstavikatA to e che ke pratikULatA veThavAnI bhAvanA ja dharmapravRttine 23 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TakAvavAnuM kArya karatI hoya che. A bhAvanAne pedA karyA vinA dharma karanArA ane karAvanArAoe Aje dharmanI je sthiti karI che - enuM varNana thAya evuM nathI. vizvavandha evA lokottaradharmanI lomAM mazkarI thatI hoya to - emAM pratikULatA na veThavAnI bhAvanA ane anukULatA meLavavAnI prabaLa IcchA kAraNa che. potAnA zarIrAdine ja sAcavavAnI vRtti; A vidgo upara ApaNane jaya meLavavA detI nathI. eTaluM ja nahi, paraMtu vinajayanI IcchAne paNa prApta karavA detI nathI. tiryaMcagatimAM ane narakagatimAM athavA to adinA upArjanAdi mATe A manuSyagatimAM paNa A zItatApAdi bAhyadu:kho paravazapaNAthI athavA to samajIne ApaNe veThatA ja AvyA chIe. anaMtajJAnIonI AjJA mujaba zuddha dharmanI ArAdhanA vakhate titIkSApUrvaka e veThatA thai jaIe to ApaNo vistAra thaI jAya. duHkha veThavAnI zakti nathI evuM nathI. duHkha veThatA nathI evuM paNa nathI. mAtra dharma mATe du:kha veThavAnI bhAvanAnI jarUra che. A rIte hInaviba para vijaya meLavyA pachI paNa sAdhakane bhUtakALamAM bAMdhelA azAtA vedanIyarmanA udayathI jyAre tAva vagere vipna Ave tyAre te zarIranA rogAdine khUba ja samatApUrvaka sahana karI zAstramAM darzAvelA-apathyanuM sevana na karavuM, parimita AhAra levo vagere upAyo dvArA rogAdi vidgone dUra karI potAnI sAdhanA cAlu rAkhavI; aTakI na paDe eno satata upayoga rAkhavAno je pariNAma che tene dvitIya madhyamavidhvajaya kahevAya che. zIta-tApAdi 24 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhmavidgonI apekSAe zarIramAM utpanna thayelA atyaMtara rogAdi svarUpa vidgone jItavAnuM kharekhara ja kaparuM kAma che. AvI sthitimAM; ArAdhanA cAlu rAkhavAnI prabaLa IcchA hovA chatAM te cAlu rAkhavA sAdhaka AtmAne khUba ja utkaTa sattvane pragaTAvavuM paDe che. zarIramAM rogAdi nahIM ja Ave - evuM mAnI levAnI jarUra nathI. azAtAnA tIvra udayamAM game te sAdhakane eno saMbhava to che ja. e vakhate jo AvuM sattva na hoya to sAdhakanI sAdhanA aTakI paDe, maMda paDe athavA to khaMDita bane - e banavAjoga che. tethI mumukSuone madhyamavighnasvarUpa e rogAdine AdhIna banI sAdhanAmAM vicalita banavAnuM pAlave nahIM. AvAM vidano Ave tyAre ene sahana karI sAdhanAnA mArge aviratapaNe prayANa cAlu rAkhavuM - e saheluM nathI; paraMtu e vinA mumukSu AtmAo mATe bIjo upAya paNa nathI. rogAdi vino AvavAno pUrato saMbhava hoya tyAre sAmAnya rogAdi avasthAthI ja ene sahana karavAno abhyAsa pADavo joIe. bAlyAvasthAmAM je rogAdi vakhate sahanazIlatA keLavAI na hatI; e sahanazIlatA moTA thayA pachI thoDI paNa samajaNanA prabhAve keLavAya che - eno ApaNane saune anubhava che. duHkhano pratIkAra na karIe ane tene veThavAnI Teva paDe to sahanazIlatA vadhe che. AvI sahanazIlatA jIvananI dararojanI pravRttimAM ApaNe meLavI lIdhI che ne ? tAva vagere Ave to sau prathama kaI pravRtti baMdha paDe ? davA laIne paNa mAMdo mAMdo dukAne jAya ke pUjAdi anuSThAno kare ? For Private Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ game tevI zArIrika asvasthatAmAM ApaNI dararojanI pravRtti cAlu rahe ane pUjA-sAmAyika pratikramaNAdinI pravRtti baMdha thaI jAya - e madhyamavidanajayasvarUpa AzayanA abhAvane jaNAve che. madhyamavidhvajayanA Azayane pAmavA mATe dararoja du:kha veThavAno abhyAsa pADavo joIe. zarIra uparanuM mamatva ghaTe athavA e ghaTADavAnuM mana thAya to ja A viddhane jItI zakAze. zarIra anukULa hoya to mumukSuone sAdhanAmAM kharekhara ja ghaNI anukULatA rahe che. paraMtu evI apekSA mumukSujano rAkhI na zake. bhUtakALamAM ApaNe kevA karma bAMdhyAM che - e ApaNane khabara nathI. e karmanA udaye jyAre rogAdi vighno Ave tyAre sAdhanAmArga baMdha na thAya - e mATe zarIrane atyArathI ja keLavI levuM joIe. e mATe dararoja vicAravuM joIe ke A rogAdi mArA zarIranA ja bAdhaka che; mArA jJAna darzana ke cAritranA svarUpane thoDI paNa bAdhA pahoMcADanArA nathI. jo samatApUrvaka e bhAvanAthI bhAvita banIne sArI rIte rogAdi parISahone sahana karIe to AtmAnuM e svarUpe pragaTa thaI jAya. A badhuM lakhavAnuM ke bolavAnuM saraLa che. paraMtu evA prasaMge A vighno upara vijaya meLavavAnuM saraLa nathI. zarIra ane AtmAno bheda samajAya ane zarIra uparano rAga dUra karavAnI bhAvanA janme to madhyamavidhvajaya saraLa bane. A rIte hIna ane madhyama vidhvajaya nAmanA trIjA AzayanA banne bheda-prakArane pAmyA pachI enA dimohaviSmajayasvarUpa trIjA 26 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bheda-prakArane paNa prApta karI levo joIe. digbohasvarUpa vighna khUba ja prabaLa che. tethI tenI upara prApta karelA jayane utkRSTavidhvajaya kahevAya che. zIta-tApAdi bAhya ane zarIramAM udbhavelA rogAdi atyaMtara vinone jItyA pachI paNa digbohanA kAraNe sAdhakanI sAdhanA baMdha paDe che. eTaluM ja nahIM paNa viparIta mArge paNa enI sAdhanA zarU thAya che. digmoha eTale dizAbhrama thavo. dizAbhrama thayA pachI e vyaktine sadgavadi sAdhanAmArge cAlavA mATe game te rIte utsAhita kare to paNa tene utsAha thato nathI. ijhasthAnanA mArga aMge jene bhrama thAya che, tene jyAre tenI Aju-bAjunA loko mArga batAvI te mArge javAnI preraNA karatA hoya che - e vakhate te bhrAnta mANasane zakAkukAnA kAraNe saheja paNa mArgagamanano utsAha thato nathI - e ApaNe anubhavIe chIe. hIna ane madhyama vidhvajaya prApta karyA pachI siddhinI Are AvelA sAdhakane sAdhanAmArgathI dUra karavAnuM kArya A dimohavidana kare che. vartamAnamAM sAdhanAmArge cAlI rahelA sAdhakono moTo bhAga A dimohaviSmano bhoga banyo che - ema mAnyA vinA cAle evuM nathI. sAdhu-sAdhvIomAM paNa Aje e avasthA jovA maLe che, tyAre to digbohamAM prabaLatAnI khAtarI thaI jAya che. anaMtajJAnIonAM paramatAraka vacanano khUba ullAsapUrvaka svIkAra karyA pachI enA tyAganuM mukhya kAraNa digboha che. paramatAraka zrI jinazAsanamAM thayelA nava nivo vageremAM khUba ja spaSTapaNe e dimohanuM jJAna thAya che. anaMtajJAnIonA nirmaLazAna Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uparanI AsthA jyAre dUra thAya che, tyAre digbohano udaya thAya che. sAdhake kharI rIte to digbohano udaya ja na thAya e mATe anaMtajJAnIonA vizuddhajJAna uparanI AsthA majabUta banAvavI joIe. e AsthA zrIvItarAga paramAtmAnA paramatAraka vacananA parizIlanathI ja majabUta bane che. paraMtu zAstranI vAta vicAravAnI paNa nA pADanArA Aje sAdhu-sAdhvI ane zrAvaka-zrAvikAvargamAM ochA nathI. A dimUDhalokonA paricayathI ApaNe dimUDha banI nA jaIe eno satata khyAla rAkhavAnI jarUra che. keTalAka puNyAtmAone bhUtakALanI vizuddha ArAdhanAnA prabhAve mArgAnusArI prajJA prApta thAya che. enA yoge teo ApaNI dRSTie taddana aparicita evA mArge paNa khUba ja saraLatAthI vinA vinne cAlatA hoya che. paraMtu evI prajJA ApaNI pAse na hoya tyAre digmoha thavAno saMbhava ghaNo che. AvA vakhate ene jItavAnuM ApaNane mana na thAya to ApaNI zI hAlata thAya - enI to kalpanA karI zako cho. AvI dazAmAM sAruM to e che ke mArthAnusArI prajJAsampanna saddagurunA satata paricayamAM rahevuM. evA bhavanitAraka paramatAraka gurubhagavaMtanA sahavAsathI ane teozrInA paramatAraka vacanazravaNathI mithyAtvane dUra karanArI bhAvanAothI AtmAne bhAvita banAvavo. paraMtu A badhuM jeTaluM dhArIe chIe eTaluM saheluM nathI. A kALamAM mArgAnusArI prajJAsampanna sadagurubhagavantano samAgama thavo, e samAgama gamavo ane jIvananI aMtimakSaNa sudhI ene vaLagI rahevuM - 28 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e lagabhaga azakya che. kAraNa ke Aje to AvI vAta paNa ghaNA lokone gamatI nathI. emane mana to badhA ja sadga(?) che. gharamAM ke dukAnamAM paNa badhAne sarakhA na mAnanArA ahIM badhAne sarakhA mAne che - e digyo che ke bIjuM kAMI ? pAMca mahAvratadhArI badhA guru-ema bolavAthI badhA saru thaI jAya ? pAMca mahAvrata eTale zuM - e paNa teo jANatA nathI. pAMca mahAvrato kapaDAmAM hoya ke guNaThANAmAM hoya ? pahelA cothA ke pAMcamAM guNaThANe keTalAM mahAvrato hoya ? tamane A badhuM samajAya che ke nahIM ? ratnane sAcavavA kapaDAM joIe. emAM gAMTha vALIne ciMtAmaNiratna sacavAtuM. kapaDAthI ratno maLI jAya ? maLe to abhavyone, durbhavyone keTalAM mahAvrata hoya ? tamane buddhi maLI che ne ? to vicAro ke ApaNane digubhrama kema thayo che je ApaNane buddhinI sAthe puNya paNa maLyuM che. AvA kaparA kALamAM paNa dimohane dUra karanArA paramatAraka zAstra ane tenA samarthajJAtAonI ApaNane prApti thaI che. enA sadupayogathI prAyaH dimoha nahIM thAya. kadAca thaze to tene sArI rIte jItI zakAze. A rIte traNa prakAranAM vidgone jItyA pachI mumukSu AtmAo siddhinI samIpe pahoMce che. AthI tamo samajI zakazo ke utkRSTa vinaya vinA hIna ane madhyama vijaya nirarthaka banI jAya che. utkRSTavidhvajayathI ja kharekhara enI sArthakatA che. ethI paNa AgaLa vicArazo to samajAze ke utkRSTa viddhanA vijetA sAdhakane; hIna ane madhyama vipno sAdhanAmAM vighna karavA samartha banI zakatAM nathI. 29 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhi : upara jaNAvyA mujaba praNidhAna, pravRtti ane vidhvajaya - A traNa AzayavizeSanI(pariNAmavizeSanI prAptithI cothA siddhi nAmanA AzayanI mumukSuAtmAne prApti thAya che. e Azaya (siddhisvarUpa Azaya)nuM varNana karatAM zAstrakAra paramarSi pharamAve che ke- je dhamanuSThAna karavAnuM ApaNe nizcita karyuM che - e ahiMsAdi ke pUjAdi anuSThAnonI niraticArapaNe je prApti thAya che, tene siddhi kahevAya che. e dharmasthAnanI prApti; sAdhakanI apekSAe adhikaguNasampanna gurvAdi-sambandhI vinaya, bahumAna ane vaiyAvacce vagere guNothI yukta hoya che; hanaguNavALA athavA to nirguNa jIvone vize dayA, annAdinuM dAna ane saMkaTamAM paDelAnA che te duHkhane dUra karavA vagerenI bhAvanAthI zreSTha hoya che; ane madhyama guNavALA jIvo upara zati mujaba upakAravRttithI yukta hoya che. koI paNa anuSThAnamAM zrI arihantaparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba, koI paNa doSa lAgI na jAya e mATe, satata upayogavALA pariNAmane siddhi nAmano Azaya kahevAya che. sAdhakanA A Azayane oLakhAvanArI tenI te te niraticAra pravRtti hoya che. praNidhAnAdi Azaya-traNanI prApti thayA pachI prAyaH siddhinI prAptimAM koI vighna AvatuM nathI. te te dharmAnuSThAnanA vidhi ane svarUpAdino tema ja tenA bAdhaka doSono jene khyAla che - evA sAdhako upayogapUrvaka sAdhanA kare to temanA mATe niraticAra sAdhanAnI prApti khUba ja 30. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraLatAthI thai jAya che. vartamAnamAM thatI kriyAo moTAbhAge vidhi vagerenA jJAna vinAnI hoya che. sAmAyika karanArA, pratikramaNa karanArA ke tethI AgaLa vadhIne kahIe to sarvaviratidharmane ArAdhanArA-A badhAmAM moTAbhAgane te te kriyAnA doSonuM jJAna ja nathI. jJAnAdi paMcAcAranI ArAdhanA karanArAne temAM saMbhavatA aticAranuM jJAna na hoya; dAnAdi dharmane ArAdhanArAone tenA aticAranuM jJAna na hoya ane kSamA, mRdutA vagere daza prakAranA yatidharmanI ArAdhanA karanArAone paNa tenA aticAronuM jJAna na hoya to te te dharmanI ArAdhanA karanArAone tenI niraticArapaNe prApti kai rIte thAya ? artha ane kAmanA sAdhakone tenA upAyonA jJAnanI sAthe tenA bAdhanuM paNa jJAna hoya che ne ? dharma ane mokSanA sAdhakone paNa evuM jJAna hovuM joie ne ? Aje e moTAbhAge nathI - enuM kAraNa zuM che ? ApaNA jIvanamAM ApaNe dharma keTalo karIe chIe - eno tamo vicAra karazo to samajI zakazo ke ApaNA A atyanta alpadharmamAM aticAra lAgI jAya to ApaNuM thAya zuM ? koi paNa dharmanI ArAdhanAnI zarUAta karavA pUrve tenA sAdhaka ane bAdhakanI samajaNa meLavI levI joie. sAdhaka AtmAo tyAra pachI niraticAra siddhinA pAtra bane che. Aje dharma karAvavAnI ane karavAnI je utAvaLa dekhAya che enuM kAraNa ja samajAtuM nathI. AvI sAdhakabAdhakanI ciMtA vinAnI dharmapravRtti siddhisvarUpa nathI. siddhisvarUpa AzayapUrvakanI pravRtti mATe dharmane sUkSmabuddhi vaDe samajavo - 31 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joie ane samajyA pachI enA aticArone dUra karavA khUba ja upayoga rAkhavo joIe. AvI uttama dharmakriyAnI prApti vakhate sAdhaka AtmA, siddhinA nidhAnatulya pU. gurnAdine vize vinaya vaiyAvacca ane Abhyantara prIti-svarUpa bahumAna vagere khUba ja sArI rIte dhAraNa kare che. anyathA AvI siddhinA kALamAM potAnA gurvAdine vize sAdhaka vinayAdine na Acare to garviSTha banI te siddhibhraSTa bane che. guNono gaurava ane guNono garva-e baMnnemAM ghaNo bheda che. guNono gaurava tenI rakSAdinuM kAraNa che ane garva tenA bhraMzanuM kAraNa che. gurnAdi vizenuM bahumAna vagere sAdhakanA garvane hare che. siddhinA kALamAM hanaguNavALA ke sarvathA guNa vagaranA jIvone vize dayA, annAdinuM pradAna ane duHkha dUra karavAnI bhAvanA; sAdhakane dveSabhAvathI dUra rAkhe che. tema ja madhyamaguNavAna jIvone vize upakAra karavAnI vRtti; siddhinA sAtatyane (uttarottara prAptine jALavI rAkhe che. vartamAnamAM A badhI pravRtti bahu ochA sAdhakomAM jovA maLe che, lagabhaga jovA maLatI nathI - ema kahuM to emAM khoTuM nathI. siddhinA abhAvamAM paNa e vinayAdi pravRttinA darzana dUrlabha hoya to siddhinA kALamAM e kyAMthI jovA maLe ? vastutaH tAdRza vinaya vagerenI bhAvanAthI zUnya niraticArapaNe paNa thanArI kriyA, siddhizUnya che. ApaNA dharmane parizuddha-mokSasAdhaka banAvavA mATe A badhuM vicAryA vinA cAle evuM nathI. A rIte dararoja dareka dharmapravRttinA prasaMge vicAratA thaIe to siddhi dUra nathI. 32 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viniyoga : A rIte praNidhAnAdi cAra Azaya pachI prApta karavA yogya pAMcamA viniyoga nAmanA AzayanuM varNana karatAM zAstrakAra paramarSi pharamAve che ke -potAne prApta thayelA e ahiMsAdi ke sAmAyikAdi dharmAnuSThAnanI zAstrAnusArI te te upAyo dvArA bIjAne paNa prApti karAvavAno je pariNAma che, tene viniyoga kahevAya che. koi paNa guNa bIjAne prAma karAvatAM pahelAM e guNanI siddhi ApaNane thavI ja joie ane e guNane prApta karAvavA mATe zAstrAnusArI ja upAyonuM anusaraNa karavuM joie - A be vAto ahIM khUba ja mahattvanI che. zAstrakAra paramarSi, anuSThAnanI siddhinA abhAvamAM ane zAstravihita upAyothI atirikta upAyo dvArA karAtA viniyogane viniyoga tarIke varNavatA nathI. je dharmAnuSThAnanI siddhi na thai hoya te dharmAnuSThAna ApaNe bIjAne kai rIte prApta karAvI zakIzuM ? svayaM daridra, bIjAne kai rIte sampattimAna kare ? vartamAnamAM viniyoga lagabhaga siddhinA abhAvano che. sAdhakane siddhi maLyA pachI paNa viniyoganI utAvaLa nathI hotI. siddhinI prApti karavA pUrve sAdhake je je avasthAone dUra karavA prayatna karyo che eno ene khUba ja spaSTapaNe khyAla hovAthI e avasthAone dUra karavAnI yogyatA bIjAmAM che ke nahIM - te jovA mATenI dhIratA sAdhakamAM hoya che. sArI vastu che mATe game tene ApI devI ? AvI utAvaLa, dharma karAvanAra ane karanAra baMnnenA hitamAM nathI. Aje moTAbhAganI viniyoganI pravRtti AvI 33 - - * Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI, nathI e kalyANakAriNI banatI ke nathI e zAsanaprabhAvanAnuM kAraNa banatI. viniyoganI utAvaLamAM ne utAvaLamAM zAstravihita upAyonuM anusaraNa paNa nAza pAmyuM che. zAstrokta te te upAyothI atirikta upAyo dvArA viniyoganI pravRtti Aje je rIte vadhatI cAlI che - e kharekhara ja ciMtAno viSaya che. AvI pravRttithI koI paNa sAdhakane siddhi prApta thavAnI nathI. zAsananI ArAdhanA ane prabhAvanA zAtre batAvelA upAyo dvArA ja thavI joIe - evuM jeo mAnavA paNa taiyAra nathI, teo viniyoganA adhikArI ja nathI. evA loko pAsethI koI paNa jAtanI sArI apekSA sAdhake nahIM rAkhavI joIe. siddhi prApta karyA pachI zAstrokta upAyonuM atikramaNa(ullaMghana) karyA vinA viniyoga karavAthI sAdhakane te te dharmasthAnanI uttarottara viziSTa prakAre prApti thAya che ane tenAthI zreSThamAM zreSTha dharmasthAnanI prApti thAya, je nirvANapadanuM kAraNa che. A rIte pAMca AzAya(pariNAmothI yukta koI paNa parizuddha dharmanI pravRttine yoga kahevAya che. AthI sArI rIte samajI zakAze ke kevaLa yoganI pravRtti e yoga nathI; yogano pariNAma te yoga che ane yoganA pariNAmapUrvakanuM koI paNa anuSThAna - te paNa yogasvarUpa che. nizcayathI A rIte yoganA svarUpanuM varNana karIne A granthamAM je yoganA svarUpanuM varNana karavAnuM che - te varNavatAM granthakAraparamarSi pharamAve che ke- kAgo viSe | Azaya e che ke sAmAnya rIte mokSanI sAthe joDI ApanAra saghaLAya parizuddha dharmavyApArane 34 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga kahevAya che. paraMtu sthAnAdine vizeSe karIne yogamArganA jJAtAo yoga kahe che - tenuM A granthamAM varNana karavAmAM AvyuM che. mokSasAdhaka e sthAnAdinuM svarUpa varNavatAM granthakAra paramarSi pharamAve che ke - ThANunnatthAlaMbaNa-rahio taMtammi paMcahA eso / dugamittha kammajogo tahA tiyaM nANajogo u // 2 // sthAna, UrNa, artha, AlaMbana ane anAlaMbana A pAMca prakArano yoga; tenA svarUpanuM varNana karanArAM zAstromAM prasiddha che. zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe zrI SoDazakagranthamAM paNa A pAMca yogonuM svarUpa varNavyuM che. mokSanA kAraNabhUta A sthAnAdi pAMcamAM yoga padano vyavahAra mukhyapaNe thAya che. cittavRttinirodha: arthAt cittanI aprazastavRttinA virodhane yoga mAnanArAnA mate A sthAnAdi, yoganAM aMga hovAthI temAM thoDA padano vyavahAra upacArathI (gauNapaNe) thAya che. jenA vaDe mokSamArgamAM sthira thavAya che - evA AsanavizeSane sthAna kahevAya che, je; pavAsana, padyakAsana, kAyotsarga Adi aneka prakAranuM che. yogamArganA sAdhakone te te anuSThAno karatI vakhate te te anuSThAna mATe jaNAvAyelAM te te Asana jALavavAnuM khUba ja jarUrI che. jIvananI koI paNa pravRtti vakhate kema besavuM, kema UThavuM, kema UbhA rahevuM ane kema cAlavuM vagerenuM cokkasa dhoraNa che. khAvA pIvA lakhavA UMghavA vagerenAM paNa cokkasa sthAna che. zarIrAdinI pratikULatAne laIne te te pravRtti koI koI vAra jema-tema karavI paDe che. tyAre te 35 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArane tenuM keTaluM du:kha hoya che ? te te ramatomAM, ramanArA mATe sthAno niyata che ne ? e sArI rIte karI zakAya e mATe ramanArA keTalI kasarata kare che, keTalo parizrama kare che - eno tamane anubhava che ja. duniyAnA koi paNa kSetramAM A rIte sthAnano Agraha rakhAya che, to dharmAnuSThAnamAM e kema rakhAto nathI ? Aje sthAna nAmanA A prathama yogane dharmAnuSThAnamAMthI lagabhaga vidAya ApavAmAM AvI che. pratikramaNa UbhA UbhA ja karavuM joie evo niyama nahIM ne ? darzana vaMdana ke caityavaMdanAdi kai rIte thAya ? jene jema phAve tema ne ? mAMdagImAM sUtAM-sUtAM khAvAnuM paNa jene phAvatuM nathI, evAne pratikramaNa sUtAM-sUtAM karavAnuM phAve che ne ? sUtAM-sUtAM na kare enI vAta nathI paNa e phAve che ke nahIM enI vAta che. gharethI cAlIne AvanArA paNa pratikramaNamAM UbhA na thAya ne ? khissAmAM hAtha rAkhIne philDiMga bharanAro tame joyo che ? paNa darzana karanArA evA maLe ne ? Aje koi paNa dharmAnuSThAnane ranArA te te lokonI te pravRtti jovAthI tamone khyAla nahIM Ave ke e dharmAnuSThAnamAM kai rIte UbhA rahevA vagerenI pravRtti che. tamane samajAya che ne ApaNo sthAna nAmano yoga kevo che ? Aje sAdhaka gaNAtA varganA paNa moTAbhAgane A sthAnano Agraha nathI. sAmAyika-pratikramaNAdi koi paNa dharmakriyAnI zarUAta karatAM pUrve ArAdhakoe tenA sthAnane barAbara jANI levuM joie ane e mujaba sArI rIte rahI zakAya e mATe zarIrane paNa keLavI levuM joie. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelI ane svayaM ArAdhelI 36 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te te dharmakriyAo kharekhara ja jaMDa nathI. ene jaDa banAvavAnuM kArya ApaNe kyuM che. ene cetanavaMtI banAvavA ApaNAmAM caitanyano saMcAra thavo joIe. sAva ja jaDatApUrvaka karAtI ApaNI dharmakSiAo koI paNa rIte yogasvarUpa nathI. kAraNa ke emAM sthAna nAmanA yoganuM sthAna nathI. zati anusAra karAtA koI paNa dharmAnuSThAnamAM sthAna jALavavAno je pariNAma che te vastutaH paramayogIo pratyenuM bahumAna che. ApaNane jenI pratye bahumAna hoya che - tenI jema karavAnuM ApaNane mana hoya che. tema ApaNe je anuSThAna karavAnuM nakkI karyuM che, te anuSThAna Aja sudhI zrI tIrthaMkara paramAtmAdi mahAmunioe je rIte karyuM che tema karavAnuM ApaNane mana hovuM joIe ne ? e ja na hoya to zrI tIrthaMkara paramAtmAdi mahAmunio pratye ApaNane bahumAna nathI-ema mAnavuM paDe ne ? nAnA chokarAo, potAnI khAvA-pIvA vagerenI pravRtti moTAonI pravRtti jevI karavA mATe prayatnavALA hoya che. paNa ApaNe ApaNA dharmAnuSThAnane yogIonA anuSThAna jevA banAvavAno prayatna karatA nathI - e anuSThAnanA sthAna pratyenA ApaNA abahumAnane jaNAve che. abahumAna anAdarabhAvanuM kAraNa che ane anAdarajevuM duniyAmAM eka paNa pApa nathI. usUtrabhASaNanuM pApa paNa paramayogIjanonA anAdarabhAvathI janme che - e bhUlavA jevuM nathI. A rIte sakalazAstramAM prasiddha sthAnAdi pAMcamanA sthAnayoganuM svarUpa samajAvIne UrNa nAmanA bIjA yoganuM svarUpa varNavatAM graMthakAra 37 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramarSi zrI upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke USNa eTale zabda - te zabda, yiAdimAM bolAtA sUtranA varNa svarUpa che. Azaya e che ke-AgaLa 10mI gAthAmAM sthAnAdi yogonuM caityavaMdananA udAharaNa dvArA nirUpaNa karatI vakhate jaNAvyuM che ke koI paNa dharmakriyA karatI vakhate je sUtro bolavAnuM vidhAna che e sUtro spaSTapaNe yathArtha rIte bolavAM. e vakhate yathAsthitapaNe uccArAtA e zabdo Uyoga che. sthAnayogane jALavyA pachI paNa A UrNayogane jALavavAnuM moTAbhAganA ArAdhakothI banatuM nathI. Aje moTAbhAganA dharmakriyA karanArAone sUtro AvaDatAM nathI. copaDImAM joIne bolanArA paNa barAbara vAMcI zaktA nathI. prAkRta ke saMta vagere bhASAmAM racAyelAM e sUtro vagere abhyasta banAvyA vinA A UrNayoganI prApti thatI nathI. Aje A UrNayoganI khUba ja upekSA thai rahI che. anuSThAnopayogI sUtra AvaDavuM ja joIe - evo niyama lagabhaga nAza pAmyo che. Avazyaka gaNAtI caityavaMdanAdiyAnAM sUtro paNa ghaNAne AvaDatAM nathI. jene AvaDe che - te paNa zuddha keTalAne AvaDatuM haze, e paNa eka savAla che. paramopakArI zrI gaNadharabhagavaMtAdi mahAmunio dvArA nirmANa pAmelAM A sUtro ApaNA vacanayogane prazasta banAve che. tenA dareka vargonuM uccAraNa; khUba ja upayogapUrvaka sva dIrgha ane virAma Adino khyAla rAkhI karavuM joIe. sthAnayogathI aprazasta kAyayogane dUra karAya che. tema A UrNa yogathI aprazasta vacanayogane dUra karAya che. te te Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmakriyAmAM Avazyaka evAM sUtro sadgurubhagavaMto pAse bhaNIne te te sUtro te te kriyAmAM upayogapUrvaka bolavAthI A UrNayoganI prApti thAya che. dharmakriyAnA pAramArthika Azaya sudhI sAdhakane laI janAra A UrNayoga sAdhakane bhAvamAM taraboLa kare che. prazamarasanAM jharaNAM jevAM te te sUtronuM spaSTapaNe Avazyaka uccAraNa jIvane zAMtarasamAM magna kare che. aprazasta vacanomAM AtmAne viSayakaSAyanI pariNatimAM lIna banAvavAnA sAmarthyano ApaNe ghaNo anubhava karyo che. paraMtu ApaNI icchAthI AraMbhelI caityavaMdanAdi kriyAnA kALamAM bolAtAM te te sUtronA dareke dareka vargamAM viSayakaSAyanI pariNatine dUra karI zAMtarasano anubhava karAvavAnA sAmarthyano ApaNe anubhava karyo nathI - enuM ekamAtra kAraNa UrNayogano abhAva che. gRhasthajIvananI dararojanI dareka pravRttimAM sthAna ane varNa(zabda)nI pradhAnatA jovA maLe ane dharmakriyAmAM tenI upekSA jovA maLe e khUba ja vicitra che. nAnA chokarAone prayatnapUrvaka paNa zuddha bolavAnuM zikhavADAyA che. ane dhArmikasUtromAM e zuddhinI upekSA kema sevAya che - e samajAtuM nathI. potAnuM nAma koI paNa azuddha bole to gamatuM nathI. paraMtu zrI gaNadharabhagavaMtoe racelAM e paramapavitra arthagaMbhIra sUtronuM uccAraNa karatI vakhate zuddhi jALavavAnuM banatuM nathI - e UrNayoga pratyeno AdarabhAva nathI. AtmAne paramAtmapade laI janArI lokottara yiAone bhAvAvavAhI banAvavAnuM kAma A UrNayoga kare che. asthira evA manane sthira kare che ane tyArabAda sthiramana kriyAmAM 39 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIna bane che. sadgurubhagavaMtonI pAse vidhi ane bahumAnapUrvaka sUtronuM adhyayana karanArAone A UrNayoga jeTalI saraLatAthI prApta thAya che, eTalI saraLatApUrvaka e bIjAone prApta thato nathI. paraMtu khedanI vAta e che ke Aje A dhyeyathI sUtranuM adhyayana lagabhaga baMdha thaI gayuM che. sUtronuM zuddhaadhyayana pariNAme parama pavitra UrNayoganI prAminuM kAraNa che. eTaluM paNa yAda rAkhavAnI AvazyakatA sAdhakane jaNAtI na hoya to sAdhanAmArganuM zuM thAya - e tamo kalpI zako cho. sthAna ane UrNa yoga pAmyA pachI paNa sAdhakanI sAdhanAne arthahIna banAvanAra; ardhayogano abhAva che. caityavaMdanAdi te te kriyAonA prasage je sUtro bolAya che, tenA zabdonA arthonuM je jJAna che - tene arthayoga kahevAya che. A arthayoga aMge sAdhaka gaNAtA vargamAM khUba ja upekSA sevAya che. moTA bhAgane te kriyAomAM je sUtro bolAya che te sUtranA arthanuM jJAna nathI. jene jJAna che emAMno moTo bhAga upayoga rAkhavAnI kALajI rAkhato nathI. AgaLa vadhIne kahIe to AvI sthitinuM vAstavika dukha paNa khUba ja virala AtmAone che. A arthayogane pAmavAnI bhAvanA jemane che temaNe sUtronA paramArthanuM samyajJAna pU.gurudevAdi pAsethI prApta karI levAnuM khUba ja Avazyaka che. UrNayoganA acinya sAmarthyano AtmAne anubhava karAvavAnuM kArya A arthayoga kare che. duniyAnA koI paNa vyavahAramAM mAtra zabdathI vyavahAra na 40 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanArA dharmakriyAmAM mAtra zabdathI ja kema calAve che? enA arthano upayoga rAkhavAnuM kema Avazyaka mAnatA nathI? - e eka anuttara prazna che. vartamAnapatromAM ke potAnA sambandhita vyavasAyamAM eka paNa zabda aparicita na rahe e mATe jevo prayatna che, evo ja prayatna khUba ja upayogapUrvaka te te kriyAprasage te te sUtronA paramArthane samajavA thavo joie. anyathA A arthayoganI prApti ApaNe karI zakIzuM nahIM. arthajJAnathI zabda pratye bahumAna jAge che ane tethI sUtra khUba ja AdarapUrvaka bolI zakAya che. AjanI Adara vinAnI moTA bhAganI dharmakriyAonuM jo koI kAraNa hoya to te arthayoganI zUnyatA che. kriyAnA paramArthane samajyA pachI anAdarapUrvaka kriyA karavAnuM saheluM nathI. kriyA pratyeno anAdara, arthayoganA abhAvano spaSTapaNe nirdeza kare che. dararojanI artha-kAmanI pravRttimAM ApaNe e anubhavyuM che. kriyAnA kALe enA paramArthano jene upayoga che, te saMyogavaza kyiA na karI zake - e banavAjoga che. paraMtu teno te te kriyA pratyeno Adara nAza pAmato nathI. pariNAmanI vizuddhine prApta karavA mATe Adara-e eka mahattvanuM sAdhana che. enA abhAvamAM pariNAmane vizaddha banAvavAnuM sAmarthya koI kriyAmAM nathI. Adarane prApta karAvanAra arthayogane pAmyA pachI bAhya pratimAdi saMbaMdhI dhyAnasvarUpa AlaMbanayoganI prApti thAya che. arthanA upayogapUrvaka te te sUtronA vizuddha uccAraNa sAthe karAtI caityavaMdanAdi kriyA vakhate; devAdhidevanI paramatAraka pratimAdi sAme daSTi sthira rAkhI 41 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vItarAgaparamAtmAnI zrI tIrthaMkaranAmakarmanA baMdhathI mAMDIne zrI kevalajJAnanI prApti sudhInI avasthAsvarUpa padastha-avasthAdinuM je paribhAvana che te Alambanayoga che. A AlaMbanayoga dhyAtAne dhyeyamaya banAve che. aprazasta rAgAdinA pAtrasvajanAdinA mAtra nAmazravaNAdithI ApaNe je rIte tanmaya banI jaie chIe e rIte zrI vItarAgaparamAtmAdinA paramatAraka nAmAdinA zravaNAdithI ApaNe tanmaya banI zakatA na hoie to zrI vItarAgaparamAtmAnI pratye rAgano abhAva che - e mAnyA vinA cAle evuM nathI. aprazasta rAgAdi tenA viSayanI sAthe ekAkAra banAvI zake ane prazastarAgAdi tenA viSayanI sAthe ekAkAra banAvI na zake e banavAjoga che ? AvI sthitimAM bhagavAna pratyeno rAga banAvaTI che, e mAnavuM paDe ne ? sarvottama upakAritAnI pratIti thayA vinA devAdhideva pratye vAstavika rAga nahIM pragaTe. e rAga vinA AlaMbanamAM sthiratA nahIM Ave. AvI sthiratA vinAnI kriyAo kevI rIte lAbhadAyI banaze - e vicAravAnI jarUra che. AlaMbanayogane pAmavAnI bhAvanAthI paramAtmAnI paramatAraka pratimAjI AdinA darzanAdithI upara jaNAvyA mujaba padasthAdi avasthAnuM paribhAvana; AtmAne bAhyabhAvathI vimukha banAvIne aMtarmukha banAvanAruM che. AtmAnI e aMtarmukha avasthA ja manane sthira-prazasta banAve che, jenA phaLasvarUpe AtmAne - - - 42 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAlaMbanayoganI prApti thAya che. anAlaMbana yogano artha e nathI ke AlaMbanazUnyayoga. AlaMbananI sUkSmatAnA kAraNe A yogane anAlaMbana kahevAya che. zrI tIrthaMkara paramAtmAnA kevalajJAna kevaladarzana vagere guNonA ja svarUpanA paribhAvanane anAlaMbana-nirAlaMbana yoga tarIke graMthakAraparamarSie varNavyuM che. jenA aMtarmuharta pachI AtmAne zrI kevalajJAnAdi guNonI prApti thAya che, e sAmarthyayogamAM mukhyapaNe prApta thanArA A yoganuM svarUpa A ja graMthamAM ogaNIsamI gAthAmAM thoDuM vistArathI samajAvyuM che. enI vicAraNA prasaMge A yogane samajavAno ApaNe prayatna karIzuM. bhavobhavanI sAdhanAnI parAkASThA svarUpa e avasthAne prApta karavAnuM lakSya sAdhakamAtranuM hoya ja. evA sAdhakonI paphaphatimAM ApaNuM sthAna banI jAya - e mATe ApaNo A prayatna che. AtmAne paramAtmA banavuM na hoya to A yogamArganI jarUra paNa zuM che ? sthAna, UrNa, artha, AlaMbana ane anAlambana, A pAMca prakAranA yogamAM sthAna ane UrNa yoga yiAyoga che; tema ja artha AlaMbana ane anAlambana yoga sAkSA jJAnayogasvarUpa che. sthAnayoga sAkSAt kriyAsvarUpa che ane UrNayoga uccAraNanA aMzamAM phiyAsvarUpa che - e spaSTa che. A rIte jJAna ane kriyA svarUpa be yogamAM sthAnAdi pAMca prakAranA yogano samAveza thAya che. A jJAna ane kriyA yoganI Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApti jene thAya che tenuM varNana karatAM graMthakAra paramarSi trIjI gAthAmAM pharamAve che ke . - dese savve ya tahA niyameNeso carittiNo hoi / iyarassa bIyamittaM ittucciya kei icchanti // 3 // sthAnAdi pAMca prakArano A yoga dezathI ke sarvathI cAritrasampanna AtmAone ja hoya che, bIjAne nahIM. cAritramohanIyakarmanA kSayopazamathI saMbaMdhita A yoga; evA kSayopazamabhAvane aMzathI paNa nahIM pAmelA pahelAthI cothA guNasthAnaka sudhInA jIvone kai rIte hoya ? evA kSayopazamabhAvane aMzataH paNa pAmyA vinA A yoganI prApti thatI nathI. ATha prakAranA karmamAM je mohanIyarsa che, te darzanamohanIya ane cAritramohanIya A be bhedathI be prakAranuM che. anaMtAnubaMdhI krodha mAna mAyA ane lobha A cAranA kSayopazamathI ane mithyAtvamohanIyakarmanA kSayopazamAdithI jema samyagdarzana prApta thAya che tema apratyAkhyAna, pratyAkhyAna ane saMvalananA krodha mAna mAyA ane lobhanA kSayopazamathI AtmAne kSayopazamabhAvanuM dezathI ke sarvathI cAritra prApta thAya che. AvA cAritranI prAptimAM ja yoganI paNa prApti thAya che. karma, enA bhedaprabhedo, tenA kSayopazamAdibhAvo ane tenA yoge prApta thanArA jIvanAM guNasthAnako... vagere zrI jainazAsana sivAya anyatra kyAMya sAMbhaLavA paNa nahIM maLe. AvA lokottara zrI jinazAsananA zrI vItarAgaparamAtmAnA svarUpanuM jJAna; AtmAnA jJAna vinA thai zake nahIM ane AtmAnuM jJAna; karmAdi Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArthonA jJAna vinA thAya nahi. AtmA sAthe kSIra-nIranI jema athavA loha-agninI jema ekameka thayelAM kAmaNavargaNAnAM pudgalone karma kahevAya che. A karmanA yoge jIva rAga-dveSa kare che. telavALA paDAne jema dhULa coMTI jAya che, tema rAgadveSanI cikAsanA kAraNe karma coTe che. lohacuMbaka jema lohane kheMcI lAve, tema rAgadveSanI pariNati karmane kheMcI lAve che. A karmonA AvaraNanA kAraNe AtmAnuM zuddha svarUpa DhaMkAI jAya che. paraMtu karmalaghutAdinA kAraNe jIvane yogamArganI prApti vagere thavAnA kAraNe A AvaraNa pataluM paDe che - te ja kSayopazamabhAva che. mAtra paramatAraka zrI jinazAsananA A maulika padArthothI Aje moTo bhAga taddana aparicita che. eno suvizada paricaya karAvavAnuM A graMthamAM zakya nathI. khUbI (!) to e che ke - AvA padArthono paricaya karI levAnuM mana paNa Aje ghaNAne nathI. vyAkhyAnamAM e paricaya karAvavAthI ghaNA zrotAone vyAkhyAna nIrasa jaNAya che. ApaNA AtmAnA svabhAva-vibhAvane; e badhA padArthonA jJAna vinA jANI zakAze ja nahIM. zarIranA dareka avayavapratyavayavanuM jJAna jeTaluM jarUrI jaNAya che, eTale AtmAnA svabhAvavibhAvanuM jJAna jarUrI jaNAtuM nathI - enuM kAraNa mAtra eka zarIrano prema che. AtmAnA astitvane paNa bhUlAvI denAro A zarIrano prema ApaNane kyAM laI jaze-eno thoDo paNa vicAra; zarIrano prema ocho karavAnuM nirmaLa sAdhana che. AtmAnA saMpUrNa zuddha svarUpanA AvirbhAvane anukULa evI te 45 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vizuddha AtmAnI avasthAne guNasthAnaka kahevAya che. AtmAnI evI avasthAo Ama joIe to asaMkhyAta che. paraMtu sAmAnyathI e badhI avasthAone jJAnIoe cauda avasthAmAM samAvIne cauda guNasthAnakanuM varNana karyuM che. anAdikALathI karmayukta AtmAnuM astitva sUkSmanigodamAM hatuM. caudarAjalokapramANa A kSetramAM sarvatra asakhyAta sUkSmanigoda che. tyAM eka zarIramAM anaMta jIvonI sAthe ApaNe saue avyavahArarAzimAM anaMtAnaMta kALano anubhava kya che, Aje anaMtAnaMta jIvo eno anubhava karI rahyA che ane anaMtAnaMta jIvo bhaviSyamAM paNa evI ja sthitimAM rahevAnA che. AvI sthitimAMthI kAlAdinI paripakavatAnA kAraNe ApaNe sau bahAra nIkaLI vyavahArarAzimAM AvyA chIe - e kharekhara ja ApaNA saunuM parama sadbhAgya che, eno ApaNane khyAla hoya ke nA hoya paNa e mAnyA vinA cAle evuM nathI. ApaNA paricayamAM AvanArA te te jIvonI asamAna avasthAnuM mULa kAraNa te te jIvono svabhAva che. e svabhAva vinA karmAdi koI paNa kAraNa; avasthAnI asamAnatA mATe samartha nathI. kAMTAnI tIkSNatA, agnino uSNasparza ane pANIno zItasparza jema svabhAvathI che, ema jIvono paNa bhinna bhinna svabhAva che. AvA svabhAvane laIne ja je jIvomAM zrI tIrthaMkara paramAtmA athavA kevala zrI siddhaparamAtmA banavAnI sahaja yogyatA che, evA keTalAka jIvo avyavahArarAzimAMthI-nigodamAMthI bahAra ja AvI zakatA nathI. jyAre nigodamAMthI bahAra AvanArA paNa Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka jIvo evA che ke je evA prakAranI koI ja yogyatA dharAvatA nathI. e abhavyanA jIvo nigodamAMthI nIkaLIne paNa anaMtakALa sudhI saMsAramAM ja bhaTakavAnA che. emanA duHkhano kyAre paNa aMta AvavAno ja nathI. A vAta ApaNe eTalA mATe vicArI rahyA chIe ke ApaNane ApaNI potAnI sadbhAgyatAno khyAla Ave. ApaNe nathI jAtibhavyo ke nathI ApaNe abhavyo. ApaNA zuddhasvarUpano anubhava karavAnuM sAmarthya ane yogyatA ApaNAmAM che. AvI viziSTa sthitinuM bhAna thaI jAya to A manuSyabhavane zuddhasvarUpanI prApti mATe kAme lagADavAnuM mana thaI jAya. evA manano prAdurbhAva thavAthI AtmAnA vikAsano prAraMbha thAya che. tyAM sudhI anAdikALathI ApaNe sau je avasthAmAM hatA, e AtmAnI avasthA pahelA guNaThANAnI hatI. nAmathI ja e guNasthAnaka che. vastutaH e vakhate koI guNanI prApti ApaNe karI na hatI. anaMtajJAnIoe tene guNahIna-guNasthAnaka tarIke varNavyuM che. A vakhate mithyAtva ane anantAnubandhI krodhAdi cAra kaSAyo khUba ja utkaTakoTinA hoya che. kAlAntare anekAneka duHkhanA anubhave karmanI sthitimAM khUba hAra thAya tyAre jIvane potAnA azuddha ane zuddha svarUpane samajavAnI yogyatA prApta thAya che. badhA ja jIvone karmanI e laghusthiti vakhate evI yogyatA maLI ja jAya-evuM banatuM nathI. jene zAstrakAra paramarSio granthideze AvavA svarUpa avasthA tarIke varNave che - e A karmanI laghubhUta avasthA abhavyo ke bhavyo For Private Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anantIvAra pAme che; e avasthA daramyAna saMyamanI sAdhanA dvArA e jIvo navamA saiveyakanA sukhane paNa meLavI le che. paraMtu anantajJAnIo pharamAve che ke e vakhate te jIvone saMsAranA tevA prakAranA sukhane choDIne bIjI koI paNa vastuno sAco khyAla ja hoto nathI. mATe kahevuM paDe ne ke granthideze AvavA mAtrathI sAdhakane koI lAbha nathI. - puNyathI maLelA saMsAranA sukha uparano tIvrarAgAtmaka pariNAma ane pApathI AvelA duHkha uparano tIvra SAtmaka pariNAma tene granthi kahevAya che. upara jaNAvyA mujaba karmanI laghutAne game te rIte pAmIne e granthideze AvyA pachI e granthi oLakhavAno prayatna zarU thAya che, tyAre A paheluM guNaThANuM guNasampanna bane che. sadgurubhagavantonA paramatAraka sAnnidhyamAM anAdikALanA ApaNA bhavaroganuM jyAre ApaNane jJAna thAya che tyAre je AnaMdano anubhava thAya che - te adbhuta che. zarIranA varSo jUnA roganuM nidAna thaI jAya ane ene dUra karanArA auSadhAdinuM jJAna thaI jAya to rogIno roga na gayo hovA chatAM AnaMdano anubhava thAya ne ? evI ja rIte ApaNe svapnamAM paNa jenI icchA karI nathI evA duHkhanuM mULa saMsAranA sukhano tIvra rAga ane duHkhano tIvra dveSa che. e anAdikAlIna pariNAmane oLakhAvIne duHkhathI sarvathA vimukta banavAno upAya ApaNane jyAre ApaNA sarubhagavanto jaNAve tyAre AnaMda thAya ne ? e AnaMdano anubhava AtmAnA zuddhasvarUpanA aMzano anubhava che. anAdikAlIna e pariNAma 48 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oLakhatI vakhate AtmAno je zuddha pariNAma che tene zAstrIya paribhASAmAM zuddhayathApravRttikaraNa kahevAya che. e pariNAmane pAmyA pachI rAgadveSanA tIvrapariNAmane dUra karavAno je pariNAma che tene apUrvakaraNa kahevAya che, je granthibhedanI avasthA tarIke varNavAya che. apUrvakaraNAtmaka AtmAnA vaja jevA kaThora pariNAmathI jyAre mithyAtvano pariNAma bhedAya che tyAre anivRttikaraNanA kALamAM jIvane cothA guNaThANe samyagdarzananI prApti thAya che. zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelA paramatAraka saddharma pratye ruci na thavA devAnuM kArya pahelA guNaThANAnuM che. jyAre e sadharma pratye apUrva ruci pragaTa karavAnuM kArya cothA guNaThANAnuM che. ApaNe ahIM prasaMgathI guNasthAnakane saMkSepathI ja samajI levAnA che. bahu vistArathI samajavA mATe samaya paNa vadhAre joIe. eTalo samaya atyAre nathI. eTale vaccenI ghaNI vAto ApaNe vicAratA nathI. cauda guNasthAnakano TUMkamAM ja ahIM vicAra karavo che. anAdikALathI devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAe upadezelA paramatAraka dharma pratye zraddhAno abhAva pahelA guNasthAnake hoya che. ane zraddhA cothA guNasthAnake hoya che. mithyAtva ane anantAnubaMdhI cAra kaSAyanA vipAkanI asara mithyAtvaguNasthAnake che. e asarathI rahita cothuM guNaThANuM che. mithyAtva nAmanA pahelA guNasampanna guNaThANAnuM phaLa cothuM aviratasamyagdaSTi guNasthAnaka che. kAraNa ane kAryamAM jeTalo pharaka che, eTalo pharaka e be guNasthAnamAM che. anantajJAnIo pharamAve che ke cothA guNasthAnakane pAmavAnI 49 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAthI ja prathama guNasthAnakamAM guNasampannatA hoya che. anyathA e bhAvanAzUnya prathama guNasthAnakanAmathI ja guNasthAnaka che. vastutaH e guNahIna che, jemAM ApaNe anantAnanta kALa vitAvyo che. duHkhanI vAta to e che ke - eno ApaNane saheja paNa raMja nathI. zarIranA varSojUnA roganuM nidAna karanArA DaoNkaTaro ApaNane devajevA lAge, temanI vAto pratye ruci jAge; te upAdeya lAge ane teno amala turata ja zarU thaI jAya. saMyogavaza je karI zakIe nahi, tenuM bhArobhAra duHkha hoya ne ? evuM anAdikAlIna bhavaroga aMge banavuM joIe ne? A badhuM pahelA guNaThANe AvI jAya ne ? guNasampanna A pahelA guNaThANAnuM svarUpa yogadRSTisamuccayamAM granthakAraparamarSie khUba ja vistArathI samajAvyuM che. ATha dRSTinA vikAsamAMnI cAra dRSTio to prathama guNasthAnake ja samAya che. evA guNasampanna guNasthAnakano sparza thaI jAya to AtmAne paramAtmA banatA rokavAnuM sAmarthya koinAmAM nathI. sAdhaka koI koI vAra mArgagamanamAM skUlanA pAme, cAlatAM aTakI jAya e haju nabhI jAya paranu lakSyathI vimukha bane-e kema cAle ? vartamAnamAM ApaNI zI dazA che-e vicArIzuM to samajAze ke ApaNuM lakSya ja haju nizcita nathI. siddha thavuM che?A praznano sAco uttara ApavA jevI ApaNI sthiti nathI ne ? AvI sthitimAM yoganI sAdhanAmAM AnaMda kaI rIte Ave ? roganI cikitsAmAM duHkhano anubhava karavA chatAM AnaMda kema thAya che ? duHkha javAnI kalpanAnA kAraNe ja ne ? duHkha javAnI kalpanA ATalI 50 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramaNIya hoya to 'huM mokSe jaiza'-A adhyavasAya paNa eTalo ja sukhada che. e adhyavasAya yoganI sAdhanAno sthAyIbhAva che, je sAdhakanI sAdhanAne Anandita banAve che. guNasampanna prathama guNasthAnakanA puruSArthanA phaLarUpe jIvane cothA guNasthAnakanI prApti thAya che. zrI arihantaparamAtmAnA paramatAraka zAsananI ArAdhanAnA mukhya aMga svarUpa zrI samyagdarzananI ane tenA yoge zrI samyajJAnanI prApti A guNasthAnake thAya che. A guNasthAnakano mAtra antarmuhUrtakALapramANa sparza; jIvane ardhapudgalaparAvarttakALathI vadhAre kALa saMsAramAM rahevAnuM nathIeno nirNAyaka che. zrIsamyagdarzananI prApti thavAnA kAraNe zraddhA ane jJAna prApta thavA chatAM A guNasthAnake apratyAkhyAna krodhAdi cAra kaSAyanA kAraNe virati(pApathI virAma pAmavAno AtmAno pariNAma)no saheja paNa pariNAma prApta thato nathI. tethI A guNasthAnakane avirata-samyagdaSTi guNasthAnaka kahevAya che. mithyAtva vagere traNa guNasthAnake avirati che paNa samyagdarzana nathI. jyAre pAMcamA guNasthAnathI mAMDIne AgaLanA guNasthAnake sarvatra samyagdarzana che paNa avirati nathI. avirati sAthe samyagdarzana mAtra A cothA guNaThANe hoya che. mithyAtvamohanIya, mizramohanIya ane samyaktvamohanIya - A traNane darzanamohanIyarma kahevAya che. AnI sAthe anantAnubaMdhI krodhAdi cAra kaSAyamohanIyane gaNIe to phula sAta karmane zAstrIyaparibhASAmAM darzanasaptaka kahevAya che. A sAta 51 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA kSayathI, kSayopazamathI ane upazamathI anukrame jIvane kSAyikasamyaktva, kSAyopazamika samyaktva ane aupazamika samyaktva prApta thAya che. kSAyika samyaktva pAmyA pachI teno koi paNa divasa viyoga thato nathI, te sadAne mATe rahe che. aupazamikasamyaktva samagra bhavacakramAM vadhumAM vadhu pAMca vAra ja prApta thAya che ane te paNa ekavAra prApta thayeluM antarmuhUrtathI vadhAre kALa rahetuM nathI. jyAre kSayopazamasamyaktva AvyA pachI jatuM paNa rahe che, je anekavAra prApta thAya che ane vadhAremAM vadhAre chAsaTha sAgaropama kALa jeTaluM rahe che. sAmAnya rIte karmamAtra AtmAnA jJAnAdi guNone AcchAdita karavAnA svabhAvavALAM che. AtmAnA sahaja guNono aMzataH AvirbhAva karmanA AvaraNanI mantratAdinA kAraNe che. sarvathA karmano kSaya thavAnA kAraNe AtmAnA sampUrNa guNano AvirbhAva; nirAvaraNa hovAthI kSAcikabhAvano kahevAya che. manda patalA ane nirmaLa AvaraNanA kAraNe je AtmAnA guNano AMzika AvirbhAva che tene kSAyopazamikabhAva kahevAya che. ane antarmuhUrtamAtra kALa mATe AvaraNa khasI javAnA kAraNe AtmAnI nirmohatAnA avirbhAvane aupazamikabhAva kahevAya che. aupazamikabhAva mAtra mohanIyAkarmano ja hoya che. yopazamabhAva jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya mohanIya ane antarAya-A cAra karmano hoya che, jyAre kSAyikabhAva vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra karmano paNa hoya che, arthA6 ATheya karmano kSAcikabhAva hoya che. cazmA vagara jovuM, cazmAthI jovuM ane thoDIvAra para Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe AMkhamAM bhegA thayelA lohI vagerenA kaNa khasI javAnA kAraNe cokhkhuM dekhAvuM A traNamAM je pharaka che e pharaka kSaya, kSayopazama ane upazamabhAvamAM che. karmanI sAyikAdi avasthAnA kAraNe utpanna thanArI AtmAnA te te guNonI avasthAne kSAyikAdi tarIke varNavAya che. paramArthathI AtmAnA guNomAM koI paNa jAtanI taratamatA nathI. AvaraNanI taratamatA; guNanI taratamatAmAM upacarita-kAlpanika che. prayatna; guNanA AvirbhAva mATe nahIM paNa AvaraNa alpa-svaccha banAvI banAvIne sarvathA dUra karavA mATe karavAno che-e kAyama mATe yAda rAkhavuM joIe. kSAyikAdi traNa prakAranA koI paNa samyagdarzananI sAthe avirati hoya tyAre te cothA guNasthAnakanI avasthA che. samyagdarzanAdinA prabhAve pApathI sarvathA dUra thavAnI bhAvanA hovA chatAM tene anukULa pariNAma na thavo - e avirati che. bhAvanA hovA chatAM pariNAma nathI hoto ane pravRtti hovA chatAM pariNAma nathI hoto eno anubhava ochAvattA pramANamAM ApaNane saune che. mATe "samakitIne bhAvanA hoya to virati kema nA hoya' - e prazna anucita che-e kahevAnI jarUra nathI. A rIte prathama guNasthAnathI cothA guNasthAnake AvyA pachI paNa bhUtakALanA tevA prakAranA karmanA prabhAve jIvanA zuddha pariNAmo paDatAM paDatAM sarvathA azuddha banatAM jIva prathama guNasthAnake pAcho jAya che, tyAre je atyantaalpakALamAM pahelAM pAmelA samyagdarzanano svAda anubhavAya che te kALanI avasthAne sAsvAdana nAmanA bIjA guNasthAnaka tarIke varNavI che. dUdhapAkanI 53 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UlaTI vakhatanA dUdhapAkanA svAda jevI e avasthA khUba ja alpakALa mATe hoya che. tyAMthI jIva turata ja prathama guNasthAnake Ave che. sarvathA zuddha paNa nahIM ane sarvathA azuddha paNa nahIM evI zuddhAzuddha mizra avasthAvALA karmanA prabhAve; zrI vItarAgaparamAtmAe prarUpelA koI paNa tatva pratye ruci paNa nahIM ane aruci paNa nahIM evA udAsIna pariNAmavALI avasthAne mizra nAmanuM trIjuM guNasthAnaka kahevAya che. A guNaThANuM mAtra antarmuhUrtakALapramANa ja sthitivALuM che. tyArabAda prathama guNasthAnake athavA cothe guNasthAnake jIvanuM gamana thAya che. aviratasamyagdaSTi guNasthAnake AvyA pachI apratyAkhyAnanA krodhAdi cAra kaSAyanI asaramAMthI mukta banI pratyAkhyAnanA krodhAdi cAra kaSAyanA kSayopazamabhAvane pAmavAthI jIvane aMzataH viratino pariNAma prApta thAya che. e avasthAne pAMcamuM dezaviratiguNasthAnaka kahevAya che. chaThThA guNasthAnakanI apekSAe mAtra soLamAM bhAga jeTalI ja viratino pariNAma utkarSathI A guNasthAnake hoya che. enAthI vadhAre pariNAma A guNaThANe hoto nathI. chaThThA ke sAtamA guNasthAnakanI prApti mATe A guNaThANuM prApta thavuM ja joIe-evo niyama nathI. sAdhudharmanI paribhAvanA ahIM khUba ja suMdara thAya che. manuSya ane tiryaMcagati sivAya bIjI koI paNa gatimAM A guNasthAnakanI prApti thatI nathI. jenA anusaMdhAnamAM ApaNe guNasthAnakanI vicAraNA zarU karI che te yogadharmanI prAptinI zarUAta - 54 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A guNasthAnake thAya che. pAMcamA guNasthAnake sAdhudharmanI paribhAvanAnA prabhAve kAlAntare pratyAkhyAnanA krodhAdi cAra kaSAyanI asaramAMthI mukta banI saMjavalananA kaSAyanA kSayopazamathI jIvane sarvathA viratino pariNAma pragaTe che. te avasthAne sarvaviratiguNasthAnaka nAmanuM chaThuM guNasthAnaka kahevAya che. A guNasthAnake nidrAdi pramAdanuM astitva hovAthI Ane pramattaguNasthAnaka paNa kahevAya che. sarvaviratine dharanArA saMyationuM A guNasthAnaka pramattasayata nAmathI paNa varNavAya che. vadhAremAM vadhAre 8 varSa ochAM evAM eka koDavarSa pUrva sudhI A guNasthAnake jIvanuM zuddhasvarUpa aMzataH anubhavAya che. pAMca mahAvratonuM vizuddha pAlana, pAMca samiti, traNa guminI samyam ArAdhanA, pariSaha- ' upasargamAM avicalitapaNuM, niravadya AhAra vasati zayyAdinI AsevanA, pU.gurnAdikanI paramatAraka nizrAmAM niraMtara jJAnopAsanA ane ekamAtra nirvANapadanI niraMtara paribhAvanA A chaThThA guNasthAnakanAM pragaTa lakSaNo che. A saMsAramAM jo prayatna karavAnuM mana hoya to te prayatna; mAtra A guNasthAnake pahoMcavA mATe karavo joIe, e sivAyano prayatna vastutaH prayatna ja nathI. A guNasthAnakane prApta karyA pachI paNa jeo A guNasthAnakane gumAvI bese che, emanA durbhAgyanI koI sImA nathI. ApaNe to ahIM sAmAnyathI ja guNasthAnano paricaya karavo che. AthI vadhAre vAta ahIM karavI nathI. samagra sAdhupaNAnuM yathArthasvarUpa A guNaThANAmAM samAyeluM che. papa Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vItarAgaparamAtmAe darzAvelA AtmasvarUpamAM ramaNa karavAnuM sAmarthya A guNasthAnamAM che. asahya apAra evA duHkhamAM paNa zAMta ane svasthapaNuM dekhAtuM hoya to te A guNasthAnano prabhAva che. zrI vItarAga paramAtmAnA paramatAraka zAsananA mUrtimaMta svarUpano paricaya karAvanArA A guNasthAnakano mahimA zAstromAM aneka rIte khUba ja vistArathI varNavyo che. A rIte chaThThI guNasthAnake pramAdAdinI paravazatAno tyAga karI khUba ja vizuddha adhyavasAya prApta thavAthI sAdhubhagavaMtone sAtamA apramatta guNasthAnakanI prApti thAya che. dezona(8 varSa nyUna) pUrva karoDa varSanA kALamAM paNa A sAtamA guNasthAnakano samagrakALa mAtra 1 aMtarmuhurta jeTalo hoya che. zrI tIrthaMkara paramAtmA jyAre sarvavirati dharmano svIkAra kare che, tyAre cothA guNasthAnakethI sIdhA sAtamA apramattaguNasthAnane prApta kare che ane A ja guNasthAnake cothA mana:paryavajJAnanI paNa teozrIne prApti thAya che. mAtra aMtarmuhUrtakALa sudhI rahenArI A guNasthAnakanI sthitine pAmyA vinA chaThThA guNaThANe rahevAnuM zakya nathI. A sAta guNasthAnaka sudhIno vikAsa A bhavamAM ApaNe sau karI zakIe chIe. ApaNe sau evA dezakALamAM janmyA chIe ke AgaLanAM 8 thI mAMDI 14 guNasthAnaka sudhInAM sAta guNasthAnakano sparza koI paNa rIte A deza-kALamAM zakya nathI. paraMtu sAtamA guNasthAnaka sudhIno sAdhanAmArga evo abhyasta banAvIe ke bhavAMtaramAM AgaLanAM sAta guNasthAnakanI prApti khUba ja saraLa banI jAya. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAnakALamAM A avasthA sarvazreSTha avasthA che. enAthI caDhiyAtI avasthA A kALamAM A kSetramAM koi nathI. ene pAmavAnuM sadbhAgya jene maLyuM che temanAM darzana,vaMdana ane pAvana sahavAsathI ApaNA AtmAne pavitra karavAmAM ja ApaNuM kalyANa che. sAtamA guNasthAnake zAstrayoganI parisImarUpe khUba ja utkaTakoTinI sAdhanAne karanArA paramayogIone AThamA guNasthAnakanI prApti thAya che. mohanIcakarmano sarvathA kSaya karI vItarAgabhAvane prApta karavAnA sAmarthyarUpe A AThamuM guNasthAnaka jIvane pahelIvAra ke chellIvAra ja maLe che. mohanIyakarmane upazamAvI eka aMtarmuhUrta pramANa kALa mATe vItarAgabhAvane prApta karavAnA sAmarthyarUpe AThamuM guNasthAnaka vadhAremAM vadhAre cAra vAra jIvane prApta thAya che. A be avasthAvizeSane varNavavA mATe ApaNe tyAM anukrame kSapazreNI ane upazamazreNInuM varNana karavAmAM AvyuM che. AthI spaSTapaNe samajI zakAze ke mohanIyakarmano sarvathA nAza karanArI kSapazreNInI prApti eka ja vAra thAya che ane mohanIyakarmano sarvathA upazama karanArI upazamazreNInI prApti cAra vAra paNa thai zake che. pAMca vAra thAya ja nahIM. A baMnne zreNInA prAraMbhanI avasthA e AThamuM apUrvakaraNa nAmanuM guNasthAnaka che. tyArabAda zreNInA prAraMbha pachI saMjvalananA krodha mAna mAyAno sarvathA kSaya athavA upazama navamA guNasthAnake thAya che. arthAt navamA guNasthAnake teno anubhava hoya che paraMtu tethI AgaLanA guNasthAnake teno anubhava hoto nathI. anivRtti nAmanA navamA 57 - Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnake vartanArA jIvonA pariNAmanI taratama avasthA hotI nathI. jyAre ATha guNasthAnaka sudhI; anaMtabhAgathI AraMbhIne anaMtaguNasudhInI taratama avasthA pariNAmane AzrayIne hoya che. dazamA sUkSmasaMparAya nAmanA guNasthAnake sUkSma lobhano anubhava hoya che. dazamA guNasthAnakanA aMte sUkSma lobhano sarvathA kSaya thai jAya to jIvane kSINamoha nAmanA bAramA guNasthAnakanI prApti thAya che ane dazamA guNasthAnakanA aMte sUkSma lobhano sarvathA upazama thAya to agiyAramA upazAntamoha nAmanA guNasthAnakanI jIvane prApti thAya che, je avasthA mAtra aMtarmuhUrta ja rahe che. tyAra pachI jIvanuM avazya patana thAya che, aMtarmuhUrta sudhI vItarAgatAno anubhava karI je jIvo agiyAramA guNasthAnake ja kALa kare che teo sarvArthasiddhavimAne sIdhA cothA guNasthAnake jAya che ane je jIvonuM AyuSya bAkI hoya che teo agiyAramA guNasthAnathI dazame navame AThame sAtame chaThThuM A rIte krame karI UtaratAM prathama guNasthAnake paNa jatA hoya che. dazamA guNasthAnakathI je jIvo bAramA kSINamoha guNasthAnake jAya che teonuM koi paNa rIte patana thatuM nathI. agiyAramA guNasthAnakethI bAramA guNasthAnake javAtuM nathI. bAramA guNasthAnakane pAmavA mATe dazamA guNasthAnakanI prApti sivAya bIjo koi upAya nathI. dazamA guNasthAnake sUkSma lobhano sarvathA kSaya thayA pachI turata ja bAramA guNasthAnakanI prApti thAya che. bAramA guNasthAnake kSINamoha avasthAmAM 58 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya ane aMtarAya A traNa ghAtikarmono paNa kSaya thavAthI teramA guNasthAnake jIvane zrI kevalajJAna ane kevaladarzananI prApti thAya che. teramA guNasthAnake dezona(nava varSa ochA)karoDa pUrvavarSa sudhI vadhAremAM vadhAre rahevAnuM bane che. A vakhate mana vacana ane kAyayoga vidyamAna hovAthI yoganA kAraNe eka zAtA vedanIyano baMdha cAlu hoya che. temAM guNasthAnake A rIte sayogI kevaLI avasthAno anubhava karyA pachI chellA AyuSya, nAma, vedanIya ane gotra A cAra aghAtirmano sarvathA kSaya karavA svarUpa caudamA ayogIkevalI guNasthAnake ayogI banI AtmA zrI siddhAvasthAno svAmI bane che. AtmAne paramAtmapada prApta karavAnI A kamika avasthAone anaMtajJAnIoe guNasthAnaka tarIke varNavI che. samagra guNazreNInI prApti jIvavizeSane eka aMtarmuhUrtamAM paNa thAya che. jyAre jIvavizeSane e pAmavA mATe asaMkhyAtakALa vitAvavo paDe che. zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatArakazAsanane pAmyA pachI vahelAmAM vahelI take A guNazreNIne pAmavAnI bhAvanA pragaTayA vinA koI paNa rIte AtmAnuM kalyANa thavAnuM nathI. - devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAe prarUpelA mArga pratye ruci na thavI e prathama guNasthAnaka che ane paramatAraka lokottara e mArga pratye ruci thavI e cothuM guNasthAnaka che. cothA guNasthAnathI paDatI vakhate pahelA guNaThANe pahoMcatA pUrve sAmAnya rucino svAda 59 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahevo e bIjuM guNasthAnaka che ane ruci paNa nahIM ane aruci paNa nahIM e trIjuM guNasthAnaka che. pApathI aMzataH virAma pAmavAno pariNAma pAMcamuM guNasthAnaka che. sarvathA pApathI virAma pAmavAno pariNAma chaThuM guNasthAnaka che. sarvathA pramAdano abhAva e sAtamuM guNasthAnaka che. mohanIyarmano sarvathA kSaya ke upazama karavAno prAraMbha e AThamuM guNasthAnaka che. saMjavalananA kodha mAna ane mAyAdino sarvathA kSaya ke upazama karavo e navamuM guNasthAnaka che. sUkSma lobhano sarvathA kSaya ke upazama karavo e dazamuM guNasthAnaka che. mohanIyarmanI sarvathA upazAnta avasthA e agiyAramuM guNasthAnaka che. mohanIyakarmanI sarvathA kSINAvasthA e bAramuM guNasthAnaka che. cAra ghAtikarmanA sarvathA kSaye zrI kevalajJAnAdi guNonI prApti thavI e teramuM guNasthAnaka che. ane sarvathA manavacanakAyAnI nirodha avasthA e caumuM guNasthAnaka che. A rIte paNa TuMkANamAM guNasthAnakanuM svarUpa yAda rAkhI zakAya che. - A cauda guNasthAnakomAMthI pAMcamA guNasthAnakethI ja yoganI prApti thAya che. jJAnasvarUpa ke kriyA svarUpa A yoganI prApti mATe cAritramohanIyakarmano tevA prakArano kSayopazama jarUrI che. e kSayopazama pAMcamA guNasthAnakanI pUrve pragaTa thato na hovAthI pAMcamA guNasthAnakanI pUrve yogano saMbhava nathI. yogabindu nAmanA granthamAM paNa granthakAraparamarSie adhyAtmAdi yoganI prApti pAMcamA guNasthAnake ja batAvI che. adhyAtma, bhAvanA, Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAna, samatA ane vRttisaMkSaya A pAMca prakAre yogabindu graMthamAM yoganuM varNana karyuM che. maitrI pramoda karuNA ane mAdhyamya A bhAvanAothI bhAvita banelA ane potAnI yogyatA anusAra ucita pravRttinuM niyame karI AcaraNa karanArA jIvonuM zAstrAnusArI chavAdi padArthonuM ciMtana che tene adhyAtma kahevAya che. A ja adhyAtmano divase divase cittanI rAgAdi pariNatinA vadhatA evA nirodhapUrvakano je abhyAsa che - tene bhAvanA kahevAya che. prazasta eka ja viSayanA atizaya sUkSmadharmanA ciMtanamAM upayukta sthira dIpaka jevA cittane AdhyAna kahevAya che. ajJAnamUlaka anAdikALanI, padArthomAM ISTatva ke aniSTatva mAnavAnI pravRttine rokIne zubhAzubha padArthomAM ekasarakhApaNuM bhAvavuM tene samatA kahevAya che ane mananA saMkalpavikalpa tathA zarIranI bAhyabhAva pratyenI sambaddhatAno je nirodha che, tene vRttikSaya kahevAya che. adhyAtmAdi A pAMca yoganuM svarUpa yogabindu granthamAM vistArathI varNavyuM che. ahIM to ene sAmAnya paricaya karAvyo che. sAmAnya rIte adhyAtma ane bhAvanA A be yogano samAveza ahIM sthAna ane UrNa yogamAM karyo che. AdhyAnayogano samAveza Alambana yogamAM karyo che. ane samatA tathA vRttisaMkSaya nAmanA yogano samAveza anAlaMbanayogamAM thAya che. dezathI ke sarvathA cAritranI prApti thayA vinA sthAnAdi yoganI prApti thatI nathI - eno artha evo nathI ke pAMcamA-chaThThA guNasthAnakane nahi pAmelA evA jIvonI sthAnAdi yoganI pravRtti Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathA niSphaLa ja che. mokSanA kAraNabhUta cAritratatvanA anubhavamAM AvatA sthAnAdi yogo cAritrIne ja hoya che. yoganA kAraNabhUta sthAnAdi, yoganA bIja rUpe apunabaMdhaka ke samyagadRSTi jIvone hoya che. A vAta nizcayanayanI che. vyavahAranaya to yoganA bIjane paNa yogarUpe svIkAre che. tethI yoganA svAmI tarIke apunabaMdhakAdi jIvo paNa che. A vAta vyavahAranayanI che. mithyAtvamohanIyarmanI 70 koTAkoTI sAgaropama pramANa sthiti athavA utkRSTa rasa je jIvo pharIthI kyAre paNa bAMdhavAnA nathI, e jIvone apunabaMdhaka kahevAya che. AthI samajI zakAze ke apunabaMdhaka ane aviratasamyagdaSTi jIvo paNa vyavahAranayanI apekSAe yoganA svAmI che. nizcayanayanI apekSAe dezathI ke sarvathA viratine dharanArA yoganA svAmI che. ekavAra athavA be traNavAra paNa jeo mithyAtvamohanIyakarmanI utkRSTasthiti bAMdhavAnA che evA sabandhakAdi chavo yoganA svAmI banatA nathI. A rIte yoganA svAmIne banne nayathI batAvIne have cothI gAthAmAM yoganA pratibheda darzAve che - ikkikko ya cauddhA itthaM puNa tattao muNeyavvo / icchApavittithirasiddhibheyao samayanIie // 4 // Azaya e che ke ahIM sthAna, UrNa, artha, AlaMbana ane anAlaMbana A pAMca prakAranA yogane viSe sAmAnyathI te te yoga eka ja prakArano jaNAto hovA chatAM, vastutaH yogazAstramAM Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvAyelI rItathI e eka eka prakAranA IcchA, pravRtti, sthira ane siddhi A cAra prakAra hovAthI kula vIsa prakArano yoga che. granthakAraparamarSie pAMcamI ane chaThI gAthAmAM e avAntarabhedonA svarUpanuM varNana karyuM che tajjuttakahApIIi saMgayA viparINAmiNI icchA / / savvatthuvasamasAraM tappAlaNamo pavattI u // 5 // taha ceva eyabAhaga - ciMtArahiyaM thirattaNaM neyaM / savvaM paratthasAhaga-rUvaM puNa hoI siddhi tti // 6 // sthAnecchA UrTecchA arthecchA AlaMbanecchA ane anAlaMbanecchA A pAMca prakAranA IcchAyoganuM sAmAnyathI svarUpe varNavatAM graMthakAra paramarSie pAMcamI gAthAmAM pharamAvyuM che ke-sthAna-UrNa-arthaAlaMbana ane anAlaMbana yogayukta yogInI kathAmAM; te kathAno artha samajavAnI icchAnA kAraNe athavA to e artha samajAI javAnA kAraNe je AnaMdasvarUpa prIti che tenAthI yukta ane sthAnAdiyogone vidhipUrvaka ArAdhanArA ArAdhakone vize bahumAnAdithI garbhita, potAnA ullAsa mujaba abhyAsarUpe paNa sthAnAdi yogane ArAdhavAno je viziSTa pariNAma che - tene graMthakArazrI IcchAyoga kahe che. graMthakAraparamarSie darzAvelA icchAyoganA svarUpano vicAra karavAthI ApaNe sArI rIte samajI zakIe chIe ke icchAyoganuM ja nahIM paNa sarvasAmAnya icchAmAtranuM paNa A ja svarUpa che. artha ane kAmanI icchA jene jene che te badhAne; artha ane kAmane pAmelA jIvonI 63 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha ane kAmanI tema ja tenA sAdhananI kathAmAM eno artha samajAya ke nA samajAya to paNa AnaMda Ave che. artha ane kAma mATe rAtadivasa pravRtti karanArA jIvo pratye Adara ane bahumAna hoya che, emanI pravRtti kyAre paNa kharAba nathI jaNAtI ane AvA vakhate zakti ane saMyogAnusAra artha ane kAma mATe e jIvo pravRtti paNa karatA hoya che. AvI sthitine joyA pachI ane jANyA pachI artha ane kAmanI icchAno ApaNane spaSTa khyAla Ave che. duniyAnA koI paNa kSetramAM jovAthI khyAla Avaze ke IcchAmAtranuM svarUpa AvuM ja che. rAjakAraNathI mAMDIne ramatagamatanA kSetramAM badhe A ja sthiti che. rASTrIyastaranA netA, krikeTara ke saMgItakAra thavAnI jene icchA che, evA lokone rAjakAraNI, krikeTaro ke saMgItakAronI kathAmAM cokkasa harSa thAya che. evI vyaktio pratye bahumAnAdi hoya che tema ja zakti-saMyogAnusAra e mATe pravRtti paNa hoya che. AvI ja rIte sthAnAdi pAMca yogonI ApaNane icchA hoya to sthAnAdi yogane AtmasAt banAvanArA yogIonI kathAmAM ApaNane AnaMda Ave ne ? sthAnAdi yoganI vidhipUrvaka ArAdhanA karanArA pratye ApaNane bahumAnAdi hoya ne ? ane avasare avasare ullAsa zakti ane sAdhanAdi anusAre sthAnAdi yogonI pravRtti paNa ApaNe karIe ne ? jenAmAM Avo AnaMda, AvuM bahumAna ke AvI paNa pravRtti na hoya enAmAM sthAnAdiyoganI icchAno yoga na hoya. Aje pUjAthI mAMDIne sarvaviratidharma sudhInI ApaNI pravRtti joIe to temAM te te 64 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanI IcchAnuM pratibiMba lagabhaga jovA nahIM maLe. te te dharmanI pravRtti karanArAone te te dharmanI pravRtti karanArAonI kathAmAM kharekhara AnaMda Ave ne ? pUjA, sAmAyika ke pratikramaNa karanArA ke nahI karanArAne enA ArAdhakonI, enI vidhi AdinI kathAmAM AnaMda Ave evuM lagabhaga banatuM nathI. sarvaviratidharmanI ArAdhanA karanArAonI paNa Aje lagabhaga AvI sthiti che. AjanA dharmI gaNAtA vargane sAcA dharma pratye. bahumAnAdi hoya-evo saMbhava lagabhaga nathI. mumukSuvargane bhavanistAraka pUjya gurnAdi pratye Aje je bhAva che teno vicAra karIe to mAnavuM paDaze ke IcchAyogano teone vize AvirbhAva thayo nathI. je dekhAya che te vAstavika nathI. koI paNa vastunI sAcI icchA thayA pachI, tenI apUrNa avasthAmAM ApaNe zAMta rahI zakatA nathI. rAta ane divasa pravRttinuM sAtatya jALavI rAkhavAmAM ja ApaNuM citta lIna bane che. sthAnAdi yogonI ArAdhanA mATe anukULa evI dravya kSetra kALa ke bhAvAdi sAmagrI na paNa maLe topaNa zAstramAM jaNAvelI rIte zakti anusAra karAtAM sthAna vagere icchAyogasvarUpa che. A rIte icchAyoganI prApti pachI te te dharmAnuSThAna karatI vakhate dareka avasthAmAM upazamabhAva mukhya rahe eno khyAla rAkhI te te dharmAnuSThAna zAstrIya rIte karavuM tene pravRttiyoga kahevAya che. khUba ja ullAsathI zAstramAM varNavelI rIte pUrNapaNe karAtAM sthAnAdi pravRttiyoga che. icchAyoganI prApti pachI ja A avasthAno prAdurbhAva 65 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. dharma karatI vakhate viSayakaSAyanI pariNatino tyAga karI upazama-avasthA prApta karavAmAM na Ave to ApaNI dharmakriyAo pravRttiyoga svarUpa banatI nathI. tethI koI paNa dharmakriyAmAM upazamabhAva meLavavAnuM mukhya lakSya hovuM joIe. e lakSyanI siddhi mATe zAstrokta vidhipUrvaka ja paripUrNa anuSThAna karavuM joIe. vartamAnamAM sAdhaka gaNAtA vargamAM zAstrokta vidhi aMge khUba ja upekSAbhAva jovA maLe che. vidhinI upekSAthI ApaNuM dharmAnuSThAna pravRttiyogasvarUpa to banatuM nathI ja, paraMtu IcchAyogamAM paNa teno samAveza thaI zakto nathI. saMsAranI te te pravRttimAM vidhino je Agraha che evo Agraha zAstrokta vidhi pratye bhAgye ja jovA maLato hoya che. AvI sthitimAM dharmakriyAmAM ullAsa Ave-e zakya nathI. te te dharmakriyAo pratye tenA rahasyane samajIne atyaMta Adara keLavyA vinA pravRttiyoganI prApti zakya nahIM bane. icchAyoga utkaTa bane to pravRttiyoganI avasthAe pahoMcavAnuM khUba ja saraLa bane. A avasthAe pahoMcavAnuM na bane to vastutaH mAnavuM paDe ke icchAyogamAM ja khAmI che. eka vakhata sAcI icchA pragaTyA pachI ene pUrNa karavAnI tAlAvelI jAge che. AvI tAlAvelI ja pravRttiyogane laI Ave che. e vakhate sAdhakane potAnA sAmarthyano saMpUrNa upayoga karavAnuM mana thAya che. Ane ja vIyatizaya kahevAya che. A viyatizayathI zAstrAnusAre koI paNa jAtanI aMganI vikalatA vinA karAtAM sthAnAdi pravRttisvarUpa yoga che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI ja rIte upazamabhAva jemAM sArabhUta che evI sthAnAdinI pravRtti jyAre sthAnAdi yoganA bAdhakanI ciMtA vinAnI thAya che, tyAre tene sthirayoga kahevAya che. pravRttiyogamAM ane sthirayogamAM je pharaka che-e barAbara samajI levo joIe. pravRttiyogamAM prAraMbhika avasthA hovAthI sAdhakanI pravRtti koI koIvAra anupayogAdinA kAraNe aticAravALI thatI hoya che. AvI dazAmAM sAdhakane te te pravRtti daramyAna satata enI ciMtA hoya che, jethI evA aticAranAM sthAno tarapha khUba ja dhyAna rAkhavuM paDe che. koI paNa rIte aticAranA kAraNe pravRttiyogane bAdhA na pahoMce e mATe sAdhakane potAnI pravRttinI sAthe sAthe e tarapha paNa lakSya rAkhavuM jarUrI banatuM hoya che. jyAre sthirayogamAM sAdhakanI paripakava abhyastadazA hovAthI aticArasvarUpa doSano bhaya hoto nathI. A rIte abhyAsanI suMdaratAnA kAraNe bAdhakanI ciMtAno nAza thavAthI pariNAmanI zuddhivizeSanA kAraNe aticAranI utpatti ja thatI nathI, jethI sthAnAdi yogonI pravRtti aticArathI rahita ja bane che. jene anaMtajJAnIo sthirayoga tarIke varNave che. pravRttiyoganI abhyastadazA sAdhakane siddhinA dvAre A rIte laI Ave che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke ahIM sthirayogamAM jema doSano bhaya TaLe che tema upazamAdisvarUpa phaLa pUrva-avasthAnI apekSAe vizeSa prApta thAya che. pUrva pUrva yoganI avasthAnI apekSAe jema vizuddhi vadhe tema tema phaLanI prAmimAM paNa vizeSatAno AvirbhAva thAya-e spaSTa che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara jaNAvyA mujaba jyAre sthAnAdi svarUpa tevA prakArano sthirayoga, sAdhakane potAne viziSTa koTinA upazamAdi phaLane prAsa karAve che, tevI ja rIte sAdhakanI najIkamAM rahelA ane sthAnAdiyogane anukULa zuddhine nahi pAmelA evA bIjAne paNa sthAnAdiyoganI siddhi dvArA upazamAdi phaLane prApta karAve che, tyAre te sthAnAdi yogone anantajJAnIo siddhiyoga tarIke varNave che. AthI ja AvA yoganA svAmIonI pAse; hiMsAdi pApo AcaravAnA svabhAvavALA jIvo paNa hiMsA vagere karavA samartha banatA nathI. AvA prakAranA siddhayogIone khUba ja suMdara koTinuM puNya prApta thayeluM hoya che. e puNyanI chAyAnA kAraNe anya jIvo upara sAdhakanI viziSTa sAdhanA dhArI asara karI jatI hoya che. IcchAdi cAra prakAranA yoganuM svarUpa atyanta saMkSepathI jJAnasAraprakaraNamAM pUjya mahAmahopAdhyAya zrImadda yazovijayajI mahArAjAe varNavyuM che. te jijJAsuoe yAda rAkhI levuM joIe. icchA tadvatkathAprItiH, pAlanaM zamasaMyutam / pravRttirdoSabhIhAniH, sthairya siddhiH parArthatA / / A zlokamAM yogIjanonI kathAnI prItine IcchA yoga tarIke varNavI che. upazamabhAvathI yukta pAlanane pravRttiyoga varNavyo che. pravRttimAM doSanA bhayanA abhAvane sthirayoga kahyo che. ane parArtha-niSpattine siddhiyoga tarIke jaNAvI che. khUba ja saMkSepathI varNaveluM IcchAdiyogonuM A svarUpa sAdhako saraLatAthI yAda rAkhI zakaze. do. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte icchA vagere yogonuM svarUpa varNavIne te te yoganA kAraNane varNavatAM graMthakArazrI sAtamI gAthA pharamAve che ee ya cittarUvA, tahAkhaovasamajogao hu~ti / tassa u saddhApIyAijogao bhavvasattANaM // 7 // Azaya e che ke pUrve jaNAvelA icchA pravRtti sthira ane siddhi A cAra yogo paraspara judI judI jAtinA che. IcchAdi dareka yoganA asaMkhyAta prakAro che. sthAnAdi yoga pratyenI zraddhA, prIti, vRti ane dhAraNA vagerenA kAraNe apunabaMdhakAdi dazAne pAmelA bhavyajIvone tevA tevA prakAranA kSayopazamabhAvanI prAptithI A IcchAdi yoganI prApti thAya che. sthAnAdi yoga pratyenI zraddhAdi AzayavizeSathI jaNAto AtmAno kSayopazamabhAva icchAdi yogonI prAptinuM mukhya kAraNa che. anantajJAnI zrI tIrthaMkara paramAtmAoe pratipAdana karelI koI paNa vastuno te svarUpe svIkAra karavo tene zraddhA kahevAya che. 'A, A pramANe ja che' - evo pariNAma duniyAnI dareka vastumAM ApaNe anubhavIe chIe. keTalIka vAra to vinA jJAne evo svIkAra ApaNAthI mAtra vastunA roganA kAraNe thaI jato hoya che. anubhava ane zraddhA beno yoga thaI jAya tyAre te yoga eka bIjAmAM dRDhatA lAve che. paraMtu vastu pratyenA tIvra rAga ke dveSanA kAraNe te te vastunA viSayamAM tIvra zraddhA thaI jAya che. anubhavanI apekSA tyAM lagabhaga rahetI nathI. sAmAnya jJAnathI paNa zraddhA thaI jatI hoya che. keTalIka vakhata to te te vastunA pratipAdaka vyakti pratyenI zraddhA paNa vastu 69 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye zraddhA utpanna kare che. A badhuM aprazastabhAvo pratye jeTaluM sahajabhAve anubhavAya che, eTaluM prazastabhAvonA viSayamAM anubhavAtuM nathI. zrI sarvajJabhagavantoe athavA teonI pratye zraddhAne dhAraNa karanArA pU. gurubhagavaMtoe jenuM pratipAdana karyuM che-evA ekAnta sadbhUta prazastabhAvone "A, A pramANe ja che A pramANenA pariNAmathI svIkAra karavA mATe manane khUba khUba keLavavuM paDatuM hoya che. 'tame kaho cho paNa amane na bese to kevI rIte zraddhA jAge ? amane pratIti to thavI joie ne ? anubhava vagara zraddhA zI rIte thAya ? te te vakhate lakhAyelI vAto atyAre kaI rIte manAya ? dravyakSetrAdinI apekSAe dareka vastumAM pheraphAra to hoya che ne ?' AvI to keTalIya dalIlo karIne mana; prazastamArga pratyenI zraddhAthI dUrasudUra rahe che. enI pAchaLa mukhya kAraNa yogamArga pratyenA tevA rAgano abhAva che. zraddhA mATe rAga jeTaluM koI prabaLa sAdhana nathI. duniyAnI moTAbhAganI pravRtti zraddhApUrNa hovA chatAM yogamArganI pravRtti pratye zraddhA aMge je audAsInya che te khUba ja vicitra che. sAdhakonuM e kartavya che ke sthAnAdi yoga pratye koI paNa rIte uTakoTino rAga keLavavo joIe. e rAganI pratye je bAdhaka che tene utkaTa prayatna paNa dUra karavA joIe. sthAnAdiyoganI pravRtti, pAlana ane temAM doSano parihAra karavAnA viSayamAM je harSa thAya che tene prIti kahevAya che. zraddhAsampanna sAdhakane siddhinA dvAre pahoMcADavAnuM kAma A prItithI zakya bane Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. zraddhAnuM kArya prIti che. sthAnAdi yoganA sAdhakyogInA mukhanI prasannatA ane ullAsa vagerenA kAraNe prIti spaSTapaNe jaNAI Ave che. prItinI utkaTatAnA kAraNe sthAnAdi yogomAM dhRti dhAraNA vagerenI prApti thAya che, je sAdhakane siddha banAve che. - A rIte icchAdi yogonI prApti mATe tevA prakArano kSayopazamabhAva kAraNa hovAthI je jIvone jeTalA pramANamAM kSayopazamabhAva prApta thAya che, te jIvone teTalA pramANamAM IcchAdiyogonI prApti thAya che. ane e mujaba yogamArgamAM pravartatAne tevA prakArano sUkSma bodha na hovA chatAM mArgonusAritA saMbhave che emAM koI doSa nathI. zA IcchAdiyogonA hetuvizeSanuM varNana karIne tenA(icchAdinA). kAryavizeSane jaNAvatAM graMthakAraparamarSi pharamAve che ke aNukaMpA nivveo saMvego hoi taha ya pasamu tti / eesiM aNubhAvA icchAINaM jahAsaMkhaM // 8 // yogaviMzikAnI A AThamI gAthAmAM graMthakAraparamarSi IcchA pravRtti sthira ane siddhi svarUpa yoganuM kArya; anukrame anukaMpA nirveda saMvega ane prazama jaNAve che. icchAyoganuM kArya anukaMpA che. pravRttiyoganuM kArya nirveda che. sthirayoganuM kArya saMvega che ane siddhiyoganuM kArya prazama che. AThamI gAthAmAM jaNAvelI vAta khUba ja sthiratApUrvaka vicAravAnI jarUra che. anukaMpA vagerenuM svarUpa ane icchAdiyoganuM svarUpa vicAravAthI graMthakAzrInA Azayane samajatAM vAra nahi lAge. dravyathI ane bhAvathI ema be rIte anukaMpA thAya 71 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sAmAnyapaNe duHkhIjanonA duHkhano parihAra karavAnI IcchAne anukaMpA kahevAya che. AvI icchA pragaTyA pachI sAdhaka AtmA; potAnI koI paNa pravRttithI bIjAne duHkha na thAya-enI satata ciMtA seve che. zakya prayatna bIjAnA duHkhane dUra karavAnI bhAvanAvALA sAdhakane e ciMtA hoya-e samajI zakAya che. saMsAramAM rahevAthI ApaNI pravRtti dvArA bIjAne duHkha thatuM hoya che-e jANyA pachI anukaMpAyukta sAdhakyogIne dareka pravRtti vakhate khUba kALajI rAkhavI paDe che. nA chUTake khUba ja anivArya bane tyAre karavI paDatI pravRtti vakhate paNa potAnI e pravRttithI bIjAne je duHkha utpanna thAya che tenuM tene mana khUba duHkha hoya che. utkaTakoTinI A anukaMpA potAnA sukha karatAM bIjAnA duHkha aMge AtmAne khUba ja antarmukha banAve che. potAnA sukhanI apekSAne maMda banAvI AtmAne nirIha banAvavA mATe A anukaMpAno vAstavika pariNAma ja pUrNa samartha che. vartamAnamAM sAdhaka gaNAto varga Aje A pariNAmane pAmyo che ke nahi te temanI pravRttithI to kahevAnuM ke samajavAnuM zakya nathI. lokottaradharmanA ArAdhako athavA to arthIo mAtra potAnI ja anukULatAne joyA kare, eno ja vicAra kare ane e mATe game te karavuM paDe to kare-e sAcI anukaMpAnA pariNAmane keTaluM anurUpa che- e vicAravAnI ghaNI jarUra che. A anukaMpAnA pariNAmanI joIe tevI prApti na thavAthI uttamottama sAdhudharmanI paNa ArAdhanA joIe tevI thatI nathI. potAnI koI paNa jAtanI pravRttithI 72 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prANImAtrane du:kha na pahoMcADavAnI bhAvanAvALA sAdhaka AtmAo potAnA paramatAraka gurudevAdinI sAthe je rIte varte che, te jotAM mAnavuM paDe ke anukaMpAno e pariNAma vAstavika nathI. A rIte anukaMpAnA pariNAmathI sAdhayogIne nirvedanI prApti thAya che. bhava-saMsAranI nirguNatAnuM parikSAna thavAthI bhava pratye je viraktatA-virAga che, tene nirveda kahevAya che. saMsAramAM koI paNa pravRttithI bIjAne du:kha pahoMcADyA vinA game tevA puNyavaMtane paNa te te ISTanI prApti thatI nathI-e jANyA pachI jIvane saMsAranI nirguNatAnI pratIti thavA mAMDe che. saMsAramAM ISTavastunI prApti na thavAthI, aniSTavastunI prApti thavAthI, mAnelA sukhanI prApti na thavAthI athavA to akalpita du:khanI prApti thavAthI ghaNIvAra bhava pratye virAga thato hoya che. paraMtu e 'nirveda' nathI. bhavanI vAstavika nirguNatAnI pratIti thayA vinAno e pariNAma kSaNasthAyI nirvedAbhAsa che. puNyanA yoge game tevA sukhamaya dekhAtA bhavanI pratye tenI nirguNatAnuM parijJAna thavAthI je virAga janme che-te nirveda che. yogIonA paricayathI bhavanI nirguNatAnuM parijJAna zakya che. du:khamaya saMsAra to saune nirguNa bhAse che. sukhamaya tarIke dekhAto saMsAra je divase nirguNa lAgaze te divase vAstavika rIte saMsAranI nirguNatA jaNAze. yogIjanono paricaya AtmAnA sAcA guNono paricaya karAvI saMsAranI nirguNatAno paricaya karAve che. anaMtajJAnIonA vacananuM vAraMvAra zravaNa ane parizIlana nirvedanuM eka mukhya sAdhana che. 73 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogIjanonI pAse nirantara rahevAthI sAdhakane e sAdhana sulabha bane che. saMsAranI nirguNatAne jANyA pachI e jJAna TakI rahe, nirmaLa bane ane AtmA saMsArathI vimukha bane e mATe paNa saMsAranI nirguNatAnuM paribhAvana dararoja karatA rahevuM joIe. AjanA moTAbhAganA sAdhakonI sAdhanAmAM ullAsa jevuM jaNAtuM na hoya to tenA mULamAM paNa nirvedasvarUpa pariNAmanI ja khAmI che-e jaNAyA vinA nahi rahe. - A nirvedAtmaka pariNAmane pAmyA pachI AtmAne mokSano abhilASa thAya che jene anaMtajJAnIo saMga tarIke varNave che. mokSanI sAdhanAno A sthAyIbhAva che. saMveganI maMdatAdinA kAraNe sAthanAmAM paNa maMdatAdi Ave che. mokSanI icchA sAcI rIte janma ane e utkaTa bane to A saMsAramAM ApaNane koI rAkhI zake ema nathI ane mokSe jatAM ApaNane koI aTakAvI zake ema nathI. nikAcita koTinA karmanA anubaMdhane toDavAnuM sAmarthya ja A saMvegathI utpanna thAya che. saMsAranA koI paNa padArthanI icchA thayA pachI enI prApti mATe game tevAM kaSTa veThIne paNa ene meLavavA mATeno jema prabaLa prayatna thAya che tema mokSanI icchA thayA pachI te na maLe tyAM sudhI sAdhakane nirAMte besI rahevAnuM pAlavatuM nathI. mokSanI sAdhanA mATe prayatnazIla banyA pachI mokSa na maLe to mAnavuM paDe ke sAdhana paripUrNa nathI. e aparipUrNatAno vicAra karIe to chelle mokSanI IcchAmAM ja khAmI jaNAze. AvA vakhate enuM duHkha paNa na Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya to paristhiti keTalI viSama bane che - e ApaNe sArI rIte samajI zakIe chIe. je IcchAne saphaLa banAvavA mATe ApaNe sAdhanA AraMbhI hatI e IcchA jatI rahI che ane sAdhanA cAlI rahI che. keTalI vicitra dazA che! covIse kalAkanI ApaNI sAdhanAmAM mokSanI icchAnAM darzana lagabhaga azakya che. mokSanI icchApUrvakanAM ajJAnamUlaka kaSTo mokSanI bAdhaka sAmagrIno bAdha kare che ane mokSanI IcchA vinAnAM lokottarasvarUpe jaNAtAM evAM ApaNAM anuSThAno mokSasAdhaka sAmagrIno bAdha kare che. AthI spaSTapaNe samajI zakAze ke mokSanI icchAnuM keTaluM mahattva che? mokSanI icchA maMda paDe to sAdhaka AtmAne ciMtA thavI joIe ne ? AvI ciMtAno ApaNe kyAre anubhava karyo che ? varSothI dharma karIe ane AvI ciMtA na thAya-enuM kAraNa mokSanI icchA barAbara che-ema to ApaNAthI kahevAya evuM nathI. kharekhara to mokSanI icchAne ApaNe upekSAno viSaya banAvyo che. AvI sthitimAMthI bahAra nIkaLavA mATe mokSanI icchAne utkaTa banAvyA vinA cAle evuM nathI. maLelA guNono hAsa thato hoya to mAnavuM rahyuM ke mokSanI IcchAmAM UNapa AvI che. yogamArganI sAdhanAnA arthIe mokSanI icchAne dararoja tIvra tIvratara ane tIvratama banAvavI joIe. mokSanI IcchA pragaTyA pachI paNa eno nAza karanAra anukULatAnuM athANuM che. samagra anukULatAno tyAga karI ullAsathI sarvaviratidharmanI sAdhanAno AraMbha karanArA puNyAtmAo paNa mAtra ArAdhanAnI anukULatAnA zarUAtamAM atha 75 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banI dhIme dhIme sarvaviratidharmanI ArAdhanAthI dUrasudUra thatA hoya che. khUbI to e che ke evA vakhate jIvane potAnI e sthitinuM bhAna hotuM nathI. eTaluM ja nahi, koI evuM bhAna karAve to e ene gamatuM paNa nathI. AvI sthitimAM game te rIte paNa vinA apavAde mokSanI icchAne ApaNe jALavI levI joIe. enI rakSAmAM badhA guNonI rahyA che ane badhA doSono vinAza che. sAdhaka AtmAoe saMyogone anurUpa sattva keLavI levuM joIe. saMyogone anurUpa sAdhanane zodhyA karavAthI sAdhana paripUrNa banatuM nathI. vidyamAna vastune AtmasAdhanAnuM AlaMbana banAvavAthI anukULatAnA arthIpaNA upara niyaMtraNa rAkhI zakAya che, jethI mokSanI icchA nirAbAdha rahe che. Aje dharmI gaNAtA vargamAM mokSanI icchA kevI prabaLa che-e kahI zakAya evuM nathI. ApaNe ApaNI jAta mATe dararoja eno vicAra karatA thaI jaIe ane jema bane tema mokSanI icchAne prApta karI laIe topaNa ApaNuM zeSa jIvana saphaLa banI jAya. upara jaNAvyA mujaba saMvegasvarUpa mokSano abhilASa pedA thaI jAya to jIvane prazamasvarUpa pariNAmanI prApti thAya che. sAmAnya rIte kaSAyanA udayane AdhIna nahi banavA svarUpa tenI anukaya avasthAne prazamasvarUpa pariNAma kahevAya che. graMthakAra paramarSie prazamanuM svarUpa varNavatAM pharamAvyuM che ke-krodhanI khaMjavALa ane viSayatRSNAno je abhAva che tene prazama kahevAya che. viSayanI IcchA ane viSayanI tRSNAmAM jeTaluM aMtara che, eTaluM ja aMtara krodha ane tenI kaMDU eTale Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke caLa-e bemAM che. sAmAnya IcchA thavI ane enA vinA cAle nahi evI avasthAmAM IcchA thavI-e bemAM ghaNo pharaka che, je icchA ane tRSNA zabdathI jaNAya che. AvI ja rIte kodha thavo ane enI caLa UpaDavI e bemAM ghaNo pharaka che, je ApaNe spaSTapaNe samajI zakIe chIe. viSayatRSNA ane krodhanI caLanA abhAvane jJAnI bhagavaMto prathama kahe che. viSayanI tRSNA na hoya to krodhanI caLa paNa na UpaDe. sarva kaSAyonuM mULa ja viSayatRSNA che. enA kAraNe ja mAna, mAyA ane krodha utpanna thAya che. viSayanI tRSNA sAdhaka AtmAne koI paNa siddhine prApta karavA detI nathI. siddhinA arthaoe vahelAmAM vahelI take viSayatRSNAthI mukta banavuM rahyuM. viSayano saMparka to rahevAno; koI vAra viSayanI IcchA paNa thAya paraMtu e saMparka athavA IcchA viSayanI tRSNAmAM pariName to sAdhakadazAnI avadazA zarU thaI jAya che eno khyAla satata rahevo joIe. - ahIM eka vastuno vicAra karavo joIe ke-A pUrve graMthakAra paramarSie yoganI prAmi viratidharane eTale ke pAMcamA guNasthAnakathI varNavI che. e mujaba yoganA kArya tarIke varNavelA anupAdibhAvo paNa pAMcamA guNasthAnathI saMbhave che. tethI samparvanA eTale ke cothA guNasthAnakanA liMga-kArya tarIke anukaMpAdibhAvonuM je varNana pravacanamAM karAyuM che, teno A rIte meLa besato nathI. arthA teno virodha Ave che. paraMtu ahIM A rIte varNana karavA pAchaLano Azaya e che ke anukampAdisAmAnyanI pratye IcchAdisAmAnya kAraNa bane che 77 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane viziSTa koTinA anukaMpA vagerenI pratye viziSTa yogasvarUpa IcchAdi kAraNa bane che. kAraNa ke vAstavika rIte joIe to mAtra samyatva (dezavirati vagere nahi)no lAbha thayA pachI paNa vyavahArathI IcchAdi yogonI pravRttithI ja anukaMpAdi bhAvonI prApti thAya che. AthI ja uttarottara vizuddhinA kAraNe ja samyatvathI zama saMvega nirveda anukaMpA ane AstikyanI pAchaLanA kame prApti thAya che. eTale ke pahelAM Astikya; pachI anukaMpA, nirveda, saMvega ane aMte zamanI prApti thAya che. sakhyatvanI prApti thatAMnI sAthe ekIsAthe A pAMceya bhAvonI prApti thatI nathI. zama saMvega nirveda anukaMpA ane Astikya-Avo kama to rAmanI pradhAnatA varNavavA mATe che. A badhI vAto graMthakAra paramarSizrI upAdhyAyajI mahArAjAe saddadharmaviMzikAmAM varNavI hatI, je ApaNA maMdabhAge Aje jovA maLatI nathI. AvuM to keTaluMya kRta Aje naSTa thayuM che- e aMge ApaNe kazuM ja karI zakIe ema nathI. paNa Aje jeTaluM zruta upalabdha che, enI rakSA mATe zaktisaMpanna AtmAoe saheja paNa upekSA sevavI na joIe. dA. A rIte kAraNa ane kAryanA bhedathI IcchAdiyogonuM nirUpaNa karyuM. sthAnAdi dareka yogamAM IcchAdi cAra cAra bhedano samAveza thato hovAthI kula yoganA eMzI bhedo thAya che. A vastu jaNAvavA sAthe sthAnAdi sAmAnyayoganuM dRSTAMta sAthe nirUpaNa kaI rIte thaI zake te jaNAvatAM graMthakArazrI navamI gAthAmAM pharamAve che ke 78 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaM Thiyammi tatte nAeNa u joyaNA imA payaDA / ciivaMdaNeNa neyA navaraM tattaNNuNA sammaM // 9 // sAmAnyathI sthAnAdi pAMca prakAranA ane IcchAdi prabhedane AzrayIne eMzI prakAranA yoganuM svarUpa vyavasthita thaye chate tenI viSayavAra vyavasthA, caityavaMdananA dRSTAMta vaDe mAtra tatvanA jJAtAe A pramANe pragaTa rIte eTale ke kriyAnA abhyAsavizeSathI bIjA loko samajI zake te rIte jANavI. Azaya e che ke sthAnAdi ke IcchAdi yoganuM sAmAnyathI svarUpa jANyA pachI tenuM spaSTa rIte cokkasa svarUpa jANavA mATe ahIM AgaLa caityavaMdananuM dRSTAMta ApavAmAM Ave che. caityavaMdana svarUpa kriyAnA abhyAsavizeSanA darzanathI bIjA loko temAM sthAnAdi ke IchAdi yoganA te te svarUpane spaSTa rIte jANI zake che. sthAna UrNa artha AlaMbana ane anAlaMbana A pAMca yogonA darekanI IcchA pravRtti sthiratA ane siddhi- A dareka bheda gaNavAthI sthAnecchA UcchA arthecchA AlaMbanecchA ane anAlaMbanecchA.... vagere viza bheda, yoganA thAya che. e darekanA prIti, bhakti, vacana ane asaMga A cAra anuSThAnanA bhede kula eMzI bheda yoganA thAya che. sthAnecchaprIti UrTecchaprIti arthecchAprIti AlaMbanecchAprIti anAlambanecchaprIti vagere eMzI bheda sahelAIthI samajI zakAya che. graMthakAra paramarSi dasamI-agiyAramI gAthAthI caityavaMdananuM dRSTAMta varNave che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihaMtaceiyANaM, karemi usagga evamAiyaM / saddhAjuttassa tahA hoi jahatthaM payannANaM // 10 // eyaM ca'tthAlaMbaNa-jogavao pAyamavivarIyaM tu / iyaresiM ThANAisu jattaparANaM paraM seyaM // 11 // zrI jinezvaradevoe vihita karelI te te kriyAone vize zraddhAyukta AtmAne arihaMta ceiyA karemi kAussagga...' ItyAdi caityavaMdana saMbaMdhI sUtranA viSayamAM te te prakAre - svara, saMpadA ane hasvadIghadi mAtrA vagerenA upayogapUrvaka zuddha ane spaSTa varNakrame bolavAthI vAstavika-bhramAdithI rahita evuM padajJAna thAya che. kAraNa ke zravaNendriyathI sAMbhaLavA dvArA thatA padajJAnanI pratye zrotAne kAna vagerenI takalIpha svarUpa doSa na hoya athavA to bAhya kolAhala, pratikULa pavana vagere svarUpa doSa na hoya to padonuM upara jaNAvyA mujabanuM zuddha-spaSTa uccAraNa ja kAraNa che. A pramANe dazamI gAthAno akSarArtha che. kahevAno Azaya e che ke koI paNa kriyAmAM devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAe pharamAvela sUtronuM uccAraNa khUba ja spaSTapaNe ane zuddha rIte ja thavuM joIe, jethI sAMbhaLanAramAM tevo koI doSa na hoya to ane bAhya koI vikSepa na hoya to sAMbhaLanArane parizuddha padajJAna thAya che. A rIte uccAraNakartAne sthAna ane UrNayoganI pUrve jaNAvyA mujaba prApti thAya che. UrNayoganI prAptithI tenI pUrveno sthAnayoga, UrNayoganA yogIne hoya-e samajI zakAya che. kAraNa ke chate sAmarthya A rIte UrNayogano yogI sthAnasvarUpa yoganI pratye upekSAvALo na hoya Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e spaSTa che. AthI samajI zakAze ke artha ke AlaMbanAdi yogane pAmatAM pahelAM keTalo prayatna karavAnI jarUra che. ApaNI Aja sudhInI anaMtI vAranI kriyAo yogasvarUpa ke yoganA kAraNa svarUpa banI nathI-e mAnyA vinA cAle evuM nathI. vartamAnanI paNa ApaNI kiyAo moTAbhAganI evI che-e paNa eTaluM ja sAcuM che. caityavaMdanAdinA prasaMge te te sUtro Aje ApaNe bolatI vakhate keTalo ane kevo upayoga rAkhIe chIe-enuM varNana thAya evuM nathI. vartamAnanI ApaNI AvI kriyAomAM sthAna ke UrNayoganAM darzana lagabhaga thatAM nathI. eTaluM ja nahi, enuM athANuM paNa Aje kyAMya dekhAtuM nathI, e keTaluM sAruM che-e vicAravAnI jarUra che. divasamAM aneka vAra karAtI caityavaMdanAdi kriyAnAM te te sUtro; upara jaNAvyA mujaba khUba ja upayogapUrvaka zuddha ane spaSTa bolavAno Agraha hovo ja joIe-eno khyAla sAdhakoe to rAkhavo joIe ne ? e mATe abhyAsadazAmAM sUtronuM parizuddha parijJAna meLavavuM joIe. game te rIte anupayogathI sUtro bolavAthI koI lAbha nathI. sUtronuM adhyayana karAvanArA paNa Aje A tarapha je upekSA karI rahyA che-e temanA ke bIjAnA hitamAM nathI. AthI sUtranI avajJA thAya che. enuM phaLa sAruM nathI. avajJAnuM pApa khUba ja moTuM che. evA pApanAM bhAjana banavAthI ApaNe dUra rahIe-e dazamI gAthAno paramasAra che. A parizuddha evuM caityavaMdanAdi sUtranuM parijJAna; artha ane AlaMbanayogavALA AtmAne moTebhAge aviparIta eTale ke-ISTa evA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama phaLasvarUpa mokSanuM sAdhaka ja bane che. artha ane AlaMbana yoganI jeone prApti thaI nathI evA anya sAdhakonuM e caityavaMdanAdi sUtranuM parijJAna; jo te sAdhako potAnA paramatAraka gurubhagavantanA upadezAnusAra sthAna ane UrNayogamAM puSkaLa prayatna karavAmAM tatpara hoya ane artha tathA AlaMbanayoganI teone tIvra spRhA hoya to ja kalyANakArI che..A pramANe agiyAramI gAthAno akSarArtha che. A eka ja gAthAmAM graMthakArazrIe ghaNI vAto kahI che. te badhAno khUba ja sthira citte vicAra karavAnI jarUra che. pUrve jaNAvyA mujaba prayatnAtizaye sthAna ane UrNayogane pAmyA pachI jo artha ane AlaMbanayoganI prApti na thAya athavA to te prApta karavAnuM lakSya na rahe to te sthAna ke UrNa yoganuM koI phaLa nathI. koI paNa sUtranA arthanA rahasyanuM jJAna - te arthayoga che. sAmAnya rIte 'upadezapada' vagere graMthamAM jaNAvyA mujaba e arthajJAna sudhI pahoMcavA vAkyArzvajJAna mahAvAkyArthajJAna ane aidaMparyArthajJAna-A traNa rIte sUtranuM jJAna prApta karavAnuM rahe che. koI paNa sUtramAM je pado che tenAM ja anusaMdhAnamAtrathI je artha pratIta thAya che te arthapratItine 'vAkyArthajJAna' kahevAya che. sUtromAMnAM pUrvAparanAM vAkyonuM tema ja e sUtranA arthane jaNAvanArAM anyasUtronAM vAkyonuM anusaMdhAna karIne virodhAdino parihAra karI naya-nikSepAdi dvArA je artha pratIta thAya che te arthapratItine 'mahAvAkyArthajJAna' kahevAya che ane te te sUtronA arthonI pratItimAM zrI vItarAgaparamAtmAnI 82 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnuM ja prAdhAnya jaNAya che te arthapratItine 'aiEparyArthajJAna' kahevAya che. A rIte dareka sUtronA arthajJAnane prApta karavAthI ja vastuta: ardhayoganI prApti thAya che. zrI tIrthaMkaraparamAtmAnA paramatAraka zAsananA paramArthane jANanArA paramatAraka gurudevAdi upara apAra zraddhA hoya ane mokSe javAnI IcchA prabaLa hoya to ja A pramANe dhIratApUrvaka dareka sUtronA arthanuM jJAna prApta karavAnuM zakya thaze. Aje ArAdhakavargamAM te te sUtronuM jJAna ghaNA ochAne hoya che. emAM paNa tenA arthanuM jJAna ghaNA ja alpa ArAdhakone hoya che. ane arthayogasvarUpa arthanuM jJAna kone che-e zodhavA javuM paDaze. kharekhara ja yoganA arthIpaNAmAM zaMkA jAge evI AjanI moTAbhAganI yoganI sAdhanA che. AnA karatAM bIjI kai yogamArganI viTaMbanA che ? caityavaMdananI kriyA prasaMge prathamastuti vakhate zrI tIrthaMkaraparamAtmAomAMnA koI eka zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM AlaMbana levAya che. arthAt teozrIne uddezIne stuti karAya che. bIjA daMDakamAM eTale ke bIjI stuti mATe bolAtAM sUtromAM sarva tIrthaMkaraparamAtmAonuM AlaMbana che. trIjI stuti mATenAM te te sUtronA uccAraNamAM pravacana-AgamanuM AlaMbana che. ane cothI stuti mATenAM te te sUtronA uccAraNaprasaMge zAsananA adhiSThAyaka evA samaktidhArI deva-devIonuM AlaMbana che. AvA AlaMbanamAM ane te te sUtranA vAkyAryAdinA parizuddha arthamAM cittanI sthiratAvALA sAdhaka AtmAne upara jaNAvyA mujabanuM te te sUtranuM parijJAna mokSanuM sAdhaka bane che. 83 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke arthayoga ane AlaMbanayoga; baMnne jJAnayogasvarUpa hovAthI upayogasvarUpa che. upayogasahita caityavaMdana bhAvacaityavaMdana hovAthI te amRtAnuSThAna che, je avazya nirvANasvarUpa phaLanuM sAdhaka bane che. koI vAra bhUtakALamAM upArjana karelA ane koI paNa rIte jenI nirjarA thAya evI nathI evA nirupakrama; mokSamArganA bAdhaka evA cittanI vRddhinA kAraNabhUta karmanA udayathI sAdhakane phaLanI prAptimAM vilaMba thAya che. tethI AvA apAyasahita yogamAM cokkasa mokSasAdhatA vinA vilaMbe hotI nathI. tethI A gAthAmAM prAyaH padano nirdeza che. Avo koI apAya jene nathI evA nirapAyayogIone to upara jaNAvyA mujaba bhAvacaityavaMdanathI vinA vilaMbe avazya paramaphaLanI prApti thAya che. je sAdhaka AtmAone artha ane AlaMbana yoganI prApti thaI nathI, paraMtu teo te banne yoganI tIvra spRhA dharAve che ane gurubhagavaMtanA vacanAnusAra sthAna ane UrNayogamAM prayatnazIla che; evA sAdhaka AtmAo tevA prakAranA jJAnathI rahita hovAthI vAcanA pRcchanA ke parAvartana vakhate anuprekSAthI ardhA arthanI vicAraNAthI zUnya hoya che, tethI temanI te te kriyAo viziSTa upayogathI rahita hovAthI dravyakriyAo che. paraMtu te kriyAo te te sAdhakanI upara jaNAvyA mujabanI arthayoga ane AlaMbanayoganI tIvra spRhAnA kAraNe tathA sthAnayoga ane UrNayoganA puSkaLa prayatnanA kAraNe bhAvacaityavaMdananuM kAraNa banavAthI taddahetu anuSThAna bane che. jethI paraMparAe sAdhaka AtmAne paramaphaLanI prApti thAya Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che-A pramANe agiyAramI gAthAno bhAvArtha che. AthI samajI zakAze ke zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka zAsanamAM amRtAnuSThAnanuM ane amRtAnuSThAnanA kAraNabhUta taddahetu anuSThAnanuM ja mahattva che. A be anuSThAnane choDIne bIjA koI anuSThAnanI A zAsanamAM kiMmata nathI. nAnuM ke moTuM paNa anuSThAna jo upayogapUrvakanuM athavA to upayoganI tIvra IcchApUrvakanuM na hoya to tenuM koI phaLa nathI. yogamArganI sAdhanAmAM bhAvanuM ane bhAvanI IcchAnuM je mahattva che, te koI paNa rIte sAdhaka AtmAoe niraMtara yAda rAkhavuM joIe. A rIte bhAvacaityavaMdana ane pradhAnabhUta dravyacaityavaMdananuM svarUpa varNavIne have, je AtmAo sthAnAdiyogamAM prayatna karatA nathI ane potAnI IcchA mujaba jema phAve tema caityavaMdana kare che-te AtmAonI te caityavaMdananI kriyA pradhAnabhUta dravyakyiA nathI arthA apradhAna dravyakriyA che jenuM koI phaLa nathI, parantu viparIta-aniSTa phaLa che, tethI saheja paNa sthAnAdiyogamAM prayatna nahi karanArAone caityavaMdana sUtronuM pradAna karavAnuM (bhaNAvavAnuM) yogya nathI-e vastune graMthakAra paramarSi bAramI gAthAthI pharamAve che iharA u kAyavAsiyapAyaM ahavA mahAmusAvAo / tA aNurUvANaM ciya kAyavvo eyavinAso // 12 // arthayoga ane AlaMbanayogathI rahita AtmAo sthAnayoga ke UrNayoga mATe prayatnAtizaya karatA na hoya to temanuM caityavaMdana Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuSThAna; manano upayoga na hovAthI mAtra kAyavAsita ane vacanathI vAsita che. arthAt saMmUcchimachavonI kAyAnI ceSTA ane vacananI ceSTA jevuM che. tethI ja te ananuSThAnasvarUpa hovAthI tenuM koI ja phaLa nathI-eTaluM ja nahi, temanuM te caityavaMdananuM anuSThAna mahAmRSAvAda che. kAraNa ke "sthAna(UbhA rahevuM), mauna ane dhyAna vaDe mArA AtmAno huM tyAga karuM chuM.". ItyAdi svarUpa pratijJAnA svIkArapUrvaka caityavaMdanamAM kAussagna karavAno che ane emAM sthAnAdino bhaMga karavAthI mRSAvAda spaSTa che, tema ja svayaM vidhinA viparyayasvarUpa avidhithI pravRtti karavAnA kAraNe e pravRttine joIne bIjAone evuM jJAna thAya che ke- kAussagga A pramANe karavAno che : eTale bIjAone AvuM je mithyAjJAna thAya che temAM pote nimitta banavAthI mahAmRSAvAda che. kAraNa ke lomAM koI mRSAvAda kare to tenAthI loko tene upAdeya mAnatA nathI. jyAre lokottaramArgamAM upara jaNAvyA mujaba AvI mRSAvAdanI pravRttithI loko tene upAdeya AdaraNIya mAne che. AthI spaSTa che ke -arthayoga ane AlaMbanayogathI rahita AtmAonuM caityavaMdananuM anuSThAna sthAnAdi yogamAM prayatna na hoya to viparIta phaLavALuM paNa che. AthI ja anurUpa-yogya jIvone vize ja A caityavaMdanAdi sUtrono vinyAsa eTale ke sUtronuM pradAna karavuM joIe. bAramI gAthAno upara jaNAvelo bhAvArtha samajAze to yogamArganI yogyatAnI upAdeyatA paNa samajI zakAze. laukika gaNAtA 86 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya ke vizeSa koTinA koI paNa vyavahAramAM yogyatAnI upekSA nahi karanArA kyA kAraNathI yogamArganuM pradAna karatI vakhate yogyatAnI upekSA kare che-e samajavAnuM ApaNA mATe saheluM nathI. Aje cAlI rahelA sAmudAyika anuSThAno yogyatAnI upekSAnAM AzrayasthAno che. vastu atyanta uttama hoya to paNa te ayogya vyaktione ApavAthI kayo lAbha thavAno che ? vAtavAtamAM pratijJAo ApanArAo mATe ane evAo pAse vratAdine grahaNa karanArAo mATe A bAramI gAthA haiyAmAM kotarI rAkhavA jevI che. A bAramI gAthAnA Azayane varNavatAM TIkAkArazrI upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke-sthAnAdi yogathI parizuddha paNa caityavaMdanAdi anuSThAna; A lokasaMbadhI kIrti, mAna, sanmAnAdinI IcchAthI athavA to paralokasaMbaMdhI svargAdinI sukha samRddhinI IcchAthI jeo kare cheteonAM paNa te anuSThAno mahAmRSAvAda che. kAraNa ke lokottara evAM anuSThAno mokSa mATe karavAnI pratijJAthI vihita hovA chatAM tenAthI viparIta AzayathI karavAthI te te anuSThAnono samAveza viSAnuSThAna ke garAnuSThAnamAM thAya che. tethI te te anuSThAno mahAmRSAvAdanuM kAraNa hovAthI viparIta phaLavALA che. pUjyapAda mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAe A vAtane vistArathI samajAvavA mATe graMthakArazrInA yogabiMdu graMthanA AdhAre ahIM pAMceya anuSThAnonuM svarUpa varNavyuM che. eno paNa thoDo vicAra ahIM karI levAnI jarUra che. A lokasaMbaMdhI phaLanI IcchAthI, paralokasaMbaMdhI phaLanI IcchAthI; Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa jAtanA vicAra vinA; anuSThAna pratyenA rAgavizeSathI ane zrI vItarAgaparamAtmAnI AjJAthI karAtAM gurupUjanAdi dareka anuSThAnanA-anukrame viSa, garala, ananuSThAna, tatu ane amRta A pAMca pAMca bheda che. emAM viSAnuSThAna tene kahevAya che ke-je anuSThAna A lokasaMbaMdhI koI paNa ISTa vastuno lAbha pUjA khyAti vagerenI apekSAthI karAya che. mokSasAdhaka evA anuSThAnathI mokSanI apekSAe atyanta tuccha evI vastunI yAcanA karavAnA kAraNe mahAna anuSThAnane tuccha banAvavAthI ane suMdara evA cittano nAza karatuM hovAthI e anuSThAna vijevuM che, tethI tene viSAnuSThAna kahevAya che. A lokasaMbaMdhI koI paNa apekSA na hovA chatAM paralokanAM divyasukhadinI abhilASAthI karAtA anuSThAnane garAnuSThAna kahevAya che. viSAnuSThAnanI jema ja A anuSThAna suMdara cittano nAza kare che. kharAba-viruddha dravyonA saMyogavizeSathI utpanna thatA viSane 'gara' kahevAya che. te tatkAla anarthanuM kAraNa banatuM nathI, paraMtu kAlAntare anarthanuM kAraNa bane che. sannipAtanI jema mugdha thayelAnuM; phaLa ke svarUpAdine vize koI paNa jAtanI vicAraNA vinAnuM je anuSThAna che-tene ananuSThAna kahevAya che. A traNeya anuSThAno sarvathA heyakoTinAM che. sAdhaka AtmAoe potAnuM koi paNa jAtanuM anuSThAna A traNamAM samAya nahi-enI kALajI rAkhavI joie. acaramAvarttakALamAM game tevuM suMdara-lokottara jaNAtuM anuSThAna A traNa anuSThAnathI juduM hotuM nathI. jIvane zrI siddhAvasthAnI prApti thavA pUrvenA eka 88 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pugalaparAvartakALane caramAvartakALa kahevAya che. bAkInA badhA kALane acaramAvartakALa kahevAya che. anaMtI utsarpiNI ane avasarpiNI jeTalo kALa eka pudgalaparAvartamAM samAya che. AvA anaMta pulaparAvartono acaramAvartakALa che. e kALa daramyAna jIvanI game teTalI laghukarmitA hoya to paNa A traNa anuSThAnone choDIne bIjA koi anuSThAnanI prApti thatI nathI. evA sadanuSThAnane prApta karavAnI yogyatA mAtra caramAvartakALamAM hoya che. caramAvartakALane pAmyA pachI prApta thayelI yogyatAvizeSane AzrayIne prApta thanArAM sadanuSThAnomAM tahetu-anuSThAna tene kahevAya che ke-je anuSThAna, sadanuSThAnanA rAga-bahumAnavizeSathI thAya che. prAraMbhika dhArmika avasthAmAM thanAruM A anuSThAna, devapUjAdi AcAranA pariNAmavALA AtmAne; muti pratyenA dveSanA abhAvanA kAraNe athavA to mukRti pratyenA saheja rAganA kAraNe je zubhabhAva janme che tenA kAraNe amRta-anuSThAnanuM cokkasa kAraNa bane che. amRta anuSThAnanI jyAM sudhI ApaNane prApti thatI nathI tyAM sudhI sAdhaka AtmAne A taheMtu-anuSThAnane abhyasta banAvavuM paDe che. tahetu-anuSThAnamAM varNavela sadanuSThAnanuM bahumAna mukti pratyenA dveSano abhAva, mukti pratyeno alpa paNa rAga ane alpa evo zubhabhAva.. A badhAno vicAra karIe to samajAze ke tahetu anuSThAna prApta karavAnuM keTaluM kaparuM che ! puNyanA udayathI game tevA sukhamaya dekhAtA saMsAra uparathI najara khase ane pApanA udayathI game Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI pratikULatAnA kALamAM du:kha pratye dveSa na thAya to ja tadbhutu anuSThAnane prApta karavAnuM zakya che. bAkI to koi paNa jAtanuM dekhAtuM sadanuSThAna asadanuSThAna ja rahevAnuM. A badhuM vAraMvAra kahevA pAchaLa Azaya eka ja che ke yogamArganI avicala zraddhAvaMta sAdhakoe koi paNa saMyogomAM A badhI vAto pratye durlakSya karavuM na joie. jANyA pachI ane zraddhA janmyA pachI jJAna ane zraddhAne sarvathA nakAmAM banAvanAra koi hoya to te, te te anuSThAnanA AcaraNa pratyenuM durlakSya che. AvuM durlakSya sAdhaka AtmAne to na ja pAlave. amRtAnuSThAnanuM varNana karatI vakhate graMthakAra paramarSie yogabiMdumAM pharamAvyuM che ke-zrI vItarAgaparamAtmAe upadezyuM che-evI ekamAtra zraddhAnI pradhAnatAe atizaya mokSAbhilASathI je anuSThAna karAya che te amaraNa-mokSanuM kAraNa hovAthI te anuSThAnane zrI gautamAdi mahAmunibhagavaMto amRtAnuSThAna kahe che. A pAMca anuSThAnamAM prathama traNa anuSThAno to anuSThAnAbhAsa hovAthI ekAnte ahitakara che. chellAM be anuSThAno to sadyogasvarUpa hovAthI hitakara che. tethI A badhI vastuno vicAra karI jIvanI yogyatA joine yogyatAsaMpanna AtmAone ja caityavaMdanAdi sUtronuM pradAna karavuM joie. caityavaMdanasUtronA vinyAsa mATe je jIvo yogya che tenuM nirUpaNa teramI gAthAthI karAya che. je desaviraijuttA jamhA iha vosirAmi kAyaM ti / suvvad vijJap rUma tA samme ciMtiyaminuM tAzA 90 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM caityavaMdanasUtranA pradAna vize je jIvo dezaviratithI yukta eTale ke pAMcamA guNasthAnakanA pariNAmane pAmelA che te jIvo yogya che. kAraNa ke caityavaMdananA sUtramAM "vosirAmi " arthAt kAyAno tyAga karuM chuM-A arthane jaNAvanArA padano prayoga che. AvI pratijJA upara jaNAvyA mujaba viratinA pariNAmamAM saMbhave che. jo viratino pariNAma na hoya to A rIte kAyotsargano saMbhava nathI. kAyotsarga to pAMca samiti ane traNa gupti svarUpa cAritramAMnA guNisvarUpa cAritrano bheda-prakAra che. AthI sArI rIte A vicAravuM joIe kevayaM cuni AvI pratijJAno bhaMga na thAya-e mATe caityavaMdananuM anuSThAna karavAnA adhikArI tarIke-dezaviratinA pariNAmavALA ja jIvone ahIM varNavyA che. - A gAthAmAM caityavaMdananA adhikArI tarIke je dezaviratiyukta jIvone jaNAvyA che te madhyama adhikArIrUpe varNavyA che. trAjavAnA daMDanA grahaNathI jema tenI AjubAjunA baMnne pallAnuM grahaNa thAya che tema ahIM paNa madhyama adhikArInA varNanathI tenAthI nIcI ane UMcI kakSAnA adhikArIonuM paNa grahaNa che. tethI caityavaMdanAdisvarUpa zreSThakoTinA paramaamRtaanuSThAnamAM parAyaNa evA sarvaviratidhara pUjya sAdhubhagavaMto vAstavika rIte ja caityavaMdanAdisvarUpa tahetu anuSThAna karavAmAM tatpara hoya che. caityavaMdananA zreSTha adhikArI teo che ane vyavahArathI caityavaMdananA adhikArI, apanabaMdhaka jIvo paNa che. kAraNa ke graMthakArazrIe pote racelA paMcAzaka vagere graMthamAM apunabaMdhaka jIvone 1. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kugrahano viraha prApta thavAnA kAraNe teonuM caityavaMdanAdi anuSThAna phaLavizeSanuM kAraNa bane che ema jaNAvyuM che. je jIvo tIvrabhAve pApa karatA nathI, jeone saMsAra pratye bahumAna hotuM nathI ane sarvatra ucita pravRttine karavAmAM jeo tatpara hoya che teone apunabaMdhaka kahevAya che. have pachI koI paNa vAra mithyAtva mohanIyakarmanI 70 koTAkoTi sAgaropamapramANa utkRSTa sthitino baMdha karavAnA nathI, evA apunabaMdhakadazAne pAmelA jIvo khUba ja saraLa hovAthI kutarka karatA nathI. kutarkanuM svarUpa samajavA mATe yogabiMdu vagere graMthamAM eka sarasa dRSTAMta che. game te kAraNe tophAne caDhelA hAthInA mahAvate "hAthI mAre che, hAthI mAre che.." ema kahIne lokone hAthIthI dUra rahevA cetavaNI ApI. tyAre vidvAna gaNAtA be jaNAe sAme dalIla karI ke-hAthI; pAse rahelAne mAre che ke dUra rahelAne ? jo pAse rahelAne mAre to sauthI pahelA tane (mahAvatane) mAre ane dUra rahelAne mAre to dUra javAthI kazuM vaLavAnuM nathI... ityAdi vAtacIta cAlatI hatI eTalAmAM to hAthI Avyo ane baMnnene sUMDhathI UMcaphayA. mAMDa mAMDa mahAvate temane choDAvyA. A uparathI samajI zakAze ke-taddana saraLa evI vastune paNa kutarkanA kAraNe samajI zakAtI nathI. sadgurubhagavaMtonA paramazraddheya vacananA zravaNAdithI apunabaMdhakadazAne pAmelA puNyAtmAone, kutarkanI nivRttisvarUpa kugrahano viraha prAsa thAya che. A saraLatA khUba ja Avazyaka che. ajJAnIjano paNa A saraLatAnA prabhAve iSTa phaLane vinA vine prApta karI le che ane 92 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAtA vidvAno vakratAnA kAraNe iSTa phaLane to prApta karI zakatA nathI, paraMtu aniSTaphaLane prApta kare che. A rIte caityavaMdananA adhikArI traNa che. apunabaMdhaka AtmAo, dezaviratidharo ane sarvaviratidharo. A sivAyanA jIvo caityavaMdanAdi anuSThAnanA adhikArI nathI. jeo apunabaMdhakabhAvane ke dezathI athavA sarvathI viratinA bhAvane sparyA nathI, vidhi pratye jemane bahumAna ke Adara-prIti vagere kAMI nathIevA je loko dekhAdekhIthI caityavaMdanAdi anuSThAna kare che, te sarvathA ayogya che. AthI spaSTapaNe samajI zakAze ke yogamArganI pratye sauthI mahatvanuM sAdhana yoganI yogyatA che. ayogya vyaktione UMcAmAM UMcuM sAdhana ApavAmAM Ave to kevo anartha sarjAya-enI kalpanA ApaNane che ja. acitya sAmarthyazALI A lokottara yoganA sAdhanabhUta te te anuSThAna karatI vakhate ApaNe sau ene anukULa evI yogyatA pAmI laie-e khUba ja jarUrI che. vartamAnamAM je rIte adhyayana-adhyApana upadhAnAdi anuSThAno ane utsavamahotsavo vagere kAryo thaI rahyAM che e badhuM joIe to kahevuM paDe ke e badhuM A teramI gAthAnI sAthe saMvAdI nathI ja. visaMvAdI e pravRtti koI paNa rIte ApaNane yogya nahi banAve. 13 te upara jaNAvyA mujaba yogya jIvone ja caityavaMdanAdinAM sUtronuM pradAna karavA svarUpa vidhino Agraha rAkhIe to tIrthanA ucchedano prasaMga Avaze. kAraNa ke AvI yogyatAne pAmelA jIvo mAtra be Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa maLaze, ane krame karI teno nAza thaze. AvI yogyatA na hoya topaNa caityavaMdanAdi anuSThAna avidhipUrvaka karAvavAthI tevA prakAranA AcaraNathI tenI paraMparA cirakALa raheze. tethI tIrthano uccheda na thAya-e mATe avidhipUrvanA paNa anuSThAnano Adara karavo joieA pramANenI zaMkAnA samAdhAna mATe caudamI gAthAnI racanA che titthassuccheyAi vi ettha nAlaMbaNaM jamemeva / / suttakiriyAinAso eso asamaMjasavihANA // 14 // ahIM avidhipUrvakanA anuSThAnane upAdeya tarIke varNavavA mATe upara jaNAvyA mujaba tIrthanA ucchedanuM AlaMbana levuM joIe nahi. kAraNa ke A rIte avidhipUrvaka anuSThAna karavA vagerenA kAraNe zAstravihita kriyAnI apekSAe viparIta kiyA thAya che ane tethI AvI asamaMjasa pravRttithI azuddhakiyAnI paraMparA sarjAya che, jethI krama karIne sUtravihita kriyAno nAza thAya che-A tIrthano uccheda che. AthI samajI zakAze ke je loko "tIrthano uccheda' thavAnA bhayathI avidhipUrvakanA anuSThAnano Adara karavAnuM jaNAve che teo ja vastutaH sUtravihita kriyAnA nAza svarUpa tIrthano uccheda karI rahyA che. kAraNa ke tIrtha nAmanA janasamudAyane tIrtha kahevAtuM nathI, paraMtu zrItIrthaMkara paramAtmAnI AjJA mujaba potapotAne ucita evI sUtravihita kriyAne karanArAM sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAno samudAya e tIrtha che. AjJArahita janasamudAyane to hADakAMnA samudAyarUpe varNavyo che. AthI spaSTa che ke avidhi karavAthI sUtravihita kriyAno Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAza thavAnA kAraNe paramArthathI tIrthano uccheda thAya che. tethI tIrthanA ucchedabhayathI je loko avidhipUrvakanA anuSThAnane AdaraNIya jaNAve che te lokone vyAja letAM mUDI khovAno prasaMga Ave che. 14 sUtravihita kriyAno nAza-e khUba ja ahitakArI che e jaNAvavA mATe paMdaramI gAthAnI racanA che so esa vaMkao ciya na ya sayamayamAriyANamaviseso / eyaM pi bhAviyavvaM iha titthuccheyabhIruhiM // 15 // A paMdaramI gAthAmAM je vAta graMthakAra paramarSie varNavI che, e vAta khUba ja zAMtacitte vicAravAnI ghaNI jarUra che. Aje moTAbhAganA ArAdhavargane je zaMkA che te AjathI 1700 thI paNa adhika varSo pUrve graMthakArazrIe pragaTa karIne tenuM samAdhAna ahIM karyuM che. khUba ja saMkSepathI A gALAmAM je bhAva varNavyo che-e bhAvane khUba ja vistArathI varNavavAnuM kArya zrI upAdhyAyajI mahArAjAe karyuM che. eTale e mujaba ja A gAthAnA sArane ApaNe samajI laIe. caudamI gAthAmAM jaNAvyA mujaba je sUtravihita kriyAno nAza che-te aMte to tAraka evA tIrthanA ucchedamAM ja pariName che, tethI te vaka eTale ke duraMta duHkhasvarUpa phaLane ja ApavAvALo bane che. "zuddha-zAstravihita ja kriyAno pakSapAta karIe to tevI zuddha kriyAno lAbha na thavAthI ane azuddha kriyAno svIkAra nahi karavAthI svAbhAvika ja ApameLe kriyA nahi karavAno pariNAma AvI paDe che ane tethI tIrthano uccheda to thavAno ja. paraMtu jema-tema paNa anuSThAnanuM 95 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AlaMbana levAthI zrI jinezvarabhagavaMtoe upadezelI kriyAne karanArA lokonA samudAyasvarUpa tIrthano vinAza to nahi thAya. A rIte avidhipUrvaka karAtI kriyAne calAvI levAmAM upadezaka evA gurune koi doSa paNa nathI. kAraNa ke sarvathA kriyAne nahi karanArAnI jema ja avidhipUrvaka kriyA karanArAonI e pravRtti mAtra potAnA pariNAmanA kAraNe ja thatI hoya che. upadezaka evA guru to mAtra kriyAmAM pravartAve che. emane upara jaNAvyA mujaba tIrthanA vyavahAranI rakSA karavAdi dvArA guNanI prApti thAya che.'' A pramANe jeo kahe che, temanI vAta barAbara nathI. e jaNAvavA graMthakArazrI pharamAve che ke na ya sayamayamAriyANamaviseso / Azaya e che ke jAte marelAmAM ane bIjAe mArelAmAM vizeSatA nathI-evuM nathI. kAraNa ke jAte marelA sthaLe ApaNo potAno duSTa Azaya nimitta banato nathI. paraMtu jyAre ApaNe koine mArIe chIe tyAre marAtA jIvano karmavipAka emAM nimitta hovA chatAM ApaNo potAno duSTa Azaya paNa jema nimitta bane che, tema je jIvo potAnI meLe kriyAmAM pravRtta thayA nathI, teonI te apravRttimAM gurubhagavaMtane koi doSa nathI. paraMtu pU.gurudevazrInI avidhinI prarUpaNAnuM AlaMbana laine je zrotA avidhimAM pravarte che, tenI te unmArgapravRttimAM guru pravartaka banatA hovAthI gurune mahAdoSano prasaMga che ja. zrutakevalI zrI bhadrabAhusvAmIjIe paNa pharamAvyuM che ke-'potAnA zaraNe AvelAnuM jema pote mAthuM chede-ema AcAryabhagavaMto paNa utsUtranuM prarUpaNa 6 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAthI potAnA zaraNe AvelAnuM mAthuM chedavAnuM ja kArya kare che." - A rIte avidhinI prarUpaNAmAM ja gurubhagavaMtane doSa che - evuM nathI. paraMtu jyAre jyAre ekalI vidhinI prarUpaNA karatI vakhate tenI sAthe avidhino niSedha karavAmAM na Ave to tenI AzaMsAnA kAraNe anumodanAno paNa prasaMga Ave che. AthI upadezako spaSTa rIte samajI zake che ke-"A badhA potAnI meLe ja avidhimAM pravRtta thayA che. huM zuM karuM? mAro AmAM doSa nathI. huM to kriyAno ja upadeza ApuM chuM. avidhi karavAnuM huM kaheto nathI." AvA prakAranuM sAva boduM AlaMbana laIne parahitamAM rata evA koI paNa dharmAcArye avidhi pratye udAsInatA nahi rAkhavI. paraMtu sarva rIte prayatna karI avidhino niSedha karI vidhimArgamAM ja zrotAone pravartAvavA joIe. A rItanI dezanAthI ja zrotAone mArgamAM praveza karAvI zakAze. anyathA to unmArgamAM temano praveza karAvI temanA bhAvaprANanI hatyA ja karAze. pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAje ahIM khUba ja mArmika Takora karI che. dharmAcArya kevA hovA joIe ? temanI dezanA kevI joIe ? ane audAsInya kaI rIte khaMkheravuM ?... vagere vAtonuM thoDA zabdomAM spaSTa nidarzana karyuM che. ApaNA maMda bhAgye Aje AvI dezanA ApanArA khUba ja ochA AcAryabhagavaMtAdi che. game te rIte paNa dharma karavAnuM kahenArAnI Aje -koI achata nathI. achata che AvA upadezakonI. AvI sthitimAM zrI vItarAgaparamAtmAnA paramatAraka zAsananA sAcA upadezanI ApaNane prApti thaIe ApaNo parama puNyodaya che emAM koI saMdeha nathI. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu prApta thayelA e paramatAraka upadezanI sAthe sAthe ApaNA ajJAnAdi doSo dUra thaI jAya to ApaNuM kalyANa thAya. A tIrthano uccheda na thaI jAya e mATe avidhi calAvI levAnuM kahenArAonI pratye vAstavika tIrthoccheda jaNAvavAnA AzayathI A paMdaramI gAthAnA uttarArdhathI graMthakArazrI pharamAve che ke- pi mAviyavaM................ityAdi. Azaya e che ke kharekhara ja tIrthanA ucchedano bhaya sevanArAoe e paNa vicAravuM joIe ke - vidhimArganI vyavasthApanAnA kAraNe eka paNa jIvane jo samyagdarzananI prApti thAya to te chava dvArA caudarAjalokapramANa A lokamAM amAripaDahanA vAdanathI vAstavika rIte tAraka evA tIrthanI unnati thAya che. paraMtu avidhinA sthApanathI to koIne paNa samyagdarzanano lAbha na thavAthI koI paNa jIva dvArA tevA prakAranuM amArinuM pAlana na thavAthI vastutaH tIrthano uccheda ja thAya che. AthI samajI zakAze ke tIrthanA ucchedano bhaya rAkhanArAe vidhinA vyavasthApanamAM ja prayatnazIla banavuM joIe. vidhinA vyavasthApana vakhate ane avidhino niSedha karatI vakhate koI zrotA, vidhinA vyavasthApanAdinA zravaNathI saMvega(mokSAbhilASa)nuM bhAjana na bane to tene dharma saMbhaLAvavAthI upadezakane mahAdoSanI prApti thAya che. A vAtane spaSTa karatAM graMthakAra paramarSie SoDazakaprakaraNamAM pharamAvyuM che ke viSayapipAsAnA atirekathI; je pApI, siddhAMtanuM zravaNa karavA chatAM saMvegane prApta Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karato nathI, to te, siddhAMtanA zravaNa vakhate paNa cikitsA karavA yogya nathI. AvA AtmAne siddhAMtanA pradAna vakhate mAMDalImAM besADavAnuM guru mATe yogya nathI. chatAM paNa gurubhagavaMta AvAne mAMDalImAM besavA de to te ayogya zrotAnI apekSAe gurune adhika doSano prasaMga Ave che. kAraNa ke pApa karanArAnI apekSAe pApa karAvanArAne adhika doSa prApta thAya che - e spaSTa che. AthI e vastu siddha thAya che ke vidhimArganA zravaNamAM jene rasa che evA zrotAne AzrayIne vidhimArganI prarUpaNA karavAthI ja gurubhagavaMta tIrthanA vyavasthApaka bane che. anyathA tIrthanA vyavasthApaka teo banatA nathI - A paMdaramI gAthAno sArAMza che. 1po' - vidhi kone kahevAya ? avidhi kone kahevAya ? yogya koNa che ane ayogya koNa che ? athavA to saMvega prApta thAya che ke nathI thato?. vagere jaNAvAnuM kAma agharuM hovAthI eno vicAra karyA vinA je ghaNA lokoe AcaryuM che, te ja karavuM joIe. kAraNa ke moTo janasamudAya je mArge jAya che - e ja mArga che. vartamAnamAM paNa tIrthano vyavahAra mahApuruSonI AcaraNAnA ja kAraNe moTAbhAge cAle che. tIrthanA cheDA sudhI e ja pramANa rahevAno che. tethI moTAbhAganA AcaraNane joIne ja cAlavuM joIe. avidhipUrvaka dharmAnuSThAna karanAro varga moTo che. tethI te pramANa che, teno niSedha nahi karavo joie - AvI mAnyatAnuM nirAkaraNa karavAnA AzayathI graMthakArazrIe soLamI gAthAnI racanA karI che Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muttUNa logasannaM uDDhUNa ya sAhusamayasabbhAvaM / sammaM payaTTiyavvaM buheNa mainiuNabuddhIe // 16 // loka ja (lokanuM AcaraNa ja) pramANa che - AvA prakAranI zAstranirapekSa buddhisvarUpa lokasaMjJA'no tyAga karI sadbhUta siddhAMta (Agama)nA rahasyane vahana karI; AgamamAM batAvela vidhinuM anusaraNa karavA dvArA; atizaya sUkSma evA padArthane grahaNa karavAmAM tatpara evI matine dharanArA buddhimAna paSThita puruSe caityavaMdanAdimAM pravartavuM joIe - A soLamI gAthAno akSarArtha che. AthI samajI zakAze ke lokane ja pramANa mAnavAnuM kahenArAnI vAta sAcI nathI. zAstranirapekSa lokanI mAnyatAne pramANa mAnavI eTale lokasaMjJAne pramANa mAnavI. eno zAstramAM sarvathA niSedha che. zAstranI apekSA mujaba vartanArA lokane pramANa mAnavAmAM vastutaH zAstranI ja pramANatA mAnavAnI hoya che. zAstrane pramANabhUta mAnanAra eka hoya ke anekono samudAya hoya, tenI pramANatAmAM koI ja vivAda nathI. paraMtu zAstranirapekSa lokone pramANabhUta manAya nahi. AvA lokonI AcaraNA ane prarUpaNA e chata nathI. jIta puruSonuM AcaraNAdi pramANa che. lokottara dharmanA arthIe lokasaMjJAno tyAga karI zAsUsApekSa ja lokonuM anusaraNa karavuM joIe. e vakhate paNa sadbhUta siddhAMtanA rahasyane vahana karavuM joIe. emAM sadbhUta siddhAMtanA rahasyane spaSTa karatAM zrI upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke-ghaNA lokoe kahyuM che ethI lokanuM AlaMbana laIne ja jo koI paNa anuSThAna karavAnuM hoya to 100 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa vakhate mithyAdRSTi lokonA dharmano tyAga karI zakAze nahIM. kAraNa ke emanI saMkhyA kAyama mATe vadhAre ja rahevAnI che. A saMsAramAM anAryalokonI apekSAe Aryo thoDA che. AryonI apekSAe jaina kuLamAM janmelA thoDA che. jainomAM paNa zraddhAsaMpanna ochA che ane zraddhAsaMpanna AtmAomAM sanDiyAmAM tatpara ochA che. kalyANanA arthI, lomAM ke lokottaramArgamAM ghaNA nathI. ratnano vyApAra karanArA vyApArI Ameya ochA ja hoya che. tema potAnA AtmAne nirmaLa banAvanArA bahu ja ochA hoya che. tethI lokonuM AlaMbana temanI saMkhyAnI adhikatAnA kAraNe ja levAnuM hoya to mithyAdRSTi lokonA dharmano tyAga karavAnuM kyAre paNa nahi bane. zAstranItine anusAra vartato eka ja mANasa hoya to paNa te mahAjana che. ajJAnI lokono samudAya e mahAjana nathI. tenA AlaMbanathI kazuM ja siddha thavAnuM nathI. AMdhaLA mANaso seMkaDo bhegA thaI jAya eTale joI nA zake. zAstravAkyothI abAdhita ane saMvigna (suvihita sAdhu bhagavaMto) puruSoe Acarela anuSThAnane jItavyavahAra kahevAya che, je prAcIna puruSonI paraMparAthI cAla hovAthI vizuddha hoya che. zratanA arthanuM AlaMbana nahi lenArA evA asaMvigna puruSoe Acarela je anuSThAna che, te jItavyavahAra to abdha puruSonI paraMparAthI janmelo che. te koI paNa rIte pramANa nathI. tIrthanA cheDe sudhI jIvyavahAra ja pravartaka che ane zruta-Agama pravartaka nathI." A pramANe kahevAya nahi. AvuM bolanArAne AgamamAM moTuM prAyazcitta jaNAvyuM che. tethI vidhimArgamAM ja jeone rasa che evA puruSoe AgamanA anusAre saMvigna puruSonA chatavyavahAranuM 101 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (azaTha AcaraNanuM) AlaMbana levuM joie evI paramatAraka zrI jinAjJA che. - khUba ja spaSTa rIte jaNAvAyelI A badhI vAto lokottara dharmanA arthIoe barAbara dhyAnamAM levI joie. zAstranItinuM ane tene anusAre pravartamAna jItavyavahAranuM je mahattva che - eno vicAra karyAM vinA koi paNa jAtanuM lokottara anuSThAna karavAthI vAstavika phaLa maLavAnuM nathI. Agama pratye ane AgamanA pakSapAtI evA saMvigna puruSonA zrutAnusArI anuSThAna pratye Adara, prIti ke bahumAnAdi prAma karyA vinA koi paNa saMyogomAM cAlavAnuM nathI. yogamArgamAM AgaLa vadhavAnI icchA hoya to-evA sAdhake khUba khUba vidhinA AgrahI banavuM joie ne ? vidhimArganI upekSA karanArA ane potAnI icchA mujaba caityavaMdanAdi karanArA yogamArganI avahelanA kare che - evuM nathI lAgatuM ? mahAmahopAdhyAyajI mahArAjAnAM vacanonuM niraMtara smaraNa rahe to ApaNA AjanAM anuSThAnomAM vidhino Agraha; Agama pratyenuM bahumAna ane saMvigna puruSonA anuSThAnano Adara jaNAyA vinA nahIM rahe. '"A rIte vidhino ekAMte Agraha rAkhI avidhino sarvathA niSedha karIe; to vidhipUrvaka na karavAnI apekSAe anuSThAna na karIe to sAruM - AvuM kahevuM paDe. paraMtu zAstramAM AvuM kahevAnI nA pADI che, kAraNa ke anuSThAna nahIM karanArAne guru(vadhAre) ane jema-tema karanArAne laghu(ochuM) prAyazcitta jaNAvyuM che. eTale upara jaNAvyA mujaba 102 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhino Agraha rAkhIe to e zAstravacanono meLa besato nathI."A pramANe nahi kahevuM joIe. kAraNa ke sarvathA avidhipUrvaka karavAnI anujJA ApanArAM e vacano nathI. paraMtu vidhipUrvaka pravRtti karavA chatAM anupayogAdinA kAraNe chavastha jIvone avidhidoSa lAgato hoya che ane e doSanA bhayathI sarvathA anuSThAnano koI tyAga na kare - e jaNAvavA mATenAM e vacano che. athavA zarUAtamAM joIe evuM jJAna na hoya tyAre ke game tyAre je ArAdhako hitazikSA ApavA mATe yogya che temano avidhidoSa anubaMdha vinAno hoya che. tethI temanuM avidhiyukta anuSThAna paNa doSa mATe thatuM nathI. kAraNa ke teone vidhi pratye bahumAna hovAthI ane pU. gurubhagavaMtanI paramatAraka AjJAno teone yoga hovAthI phaLane AzrayIne temanuM anuSThAna vidhiyukta ja che - ATaluM ja jaNAvavAno e vacanono Azaya che. avidhipUrvakanuM anuSThAna game te rIte sAruM che - evuM jaNAvanArAM e zAstravacano nathI. A je vastune spaSTa karatAM pU. upAdhyAyajI mahArAjAe adhyAtmasAra prakaraNamAM jaNAvyuM che ke vidhi pratyenA bahumAnAdi svarUpa uttama AzayanA kAraNe azuddha evI paNa kriyA zuddhakriyAnuM kAraNa bane che. lomAM paNa, rasa(suvarNasAdhaka dravyavizeSa)nA anuvedhathI(ekameka thaI javAthI) tAMbuM suvarNa banatuM jovA maLe che. tema lokottaramArgamAM paNa vidhimArganA bahumAnAdi svarUpa sadAzayAtmaka rasanA anuvedhathI tAMbAjevI azuddha paNa kyiA zuddha bane che. kahevAno Azaya spaSTa ja 103 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke kriyAnI zuddhAzuddhatAmAM bhAva ane bhAvanA abhAvanI mukhyatA che. bAhyapravRttine mahattva ApavAno ahIM niSedha nathI. paraMtu jenI pAchaLa bhAva na hoya ke bhAva lAvavAno paNa bhAva na hoya - evI koI paNa bAhya pravRtti lokottara tarIke jaNAtI hoya topaNa te sArI nathI. sAdhaka AtmAoe vidhipUrvakanA anuSThAnanA ArAdhaka na banAya tyAM sudhI vidhimArganA ekamAtra rasavALA to banavuM joIe ne ? game te AzayathI ane game te rIte karAtuM anuSThAna; mAtra lokottara hovAthI sAruM che, kalyANakArI che...vagere kahevuM khUba ja anucita che. yogadRSTisamuccayamAM graMthakAra paramarSie khUba ja spaSTapaNe jaNAvyuM che ke-kriyAzUnya tAttvika pakSapAta(zuddhabhAva) ane bhAvazUnya je kriyA A bemAM sUraja ane khajavA(AgiyA)nA teja jeTaluM aMtara che - A vastune jANyA pachI e mAnavuM ja rahyuM ke-je loko vidhi pratyenA bahumAna vinA avidhipUrvaka kriyA kare che te kriyA karanArA lokonI apekSAe; vidhimArganuM vyavasthApana karavAmAM tatpara evA kriyAne nahi karanArA loko sArA ja che. upara jaNAvelI badhI vAto jANyA pachI ane samajyA pachI e zaMkA thavAno pUrato saMbhava che ke-vartamAnamAM vAstavika chaThThA ane sAtamA guNasthAnakanA pariNAmanA kAraNe thanAro tevA prakArano vizuddha vidhimArganA vyavahArano abhAva hovAthI ApaNe badhA je Avazyaka kriyA(pratikramaNAdi kriyA) karIe chIe te kharekhara to na karavI joIe. paraMtu AvI zaMkA barAbara nathI, kAraNa ke upadezarahasya vageremAM 104 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAvyA mujaba koi paNa anuSThAnamAM je je jayaNA(upayoganuM sAtatya) thAya che te te jayaNA; te anuSThAna karanArAne nirjararUpe pariNAma pAme che : ityAdi vacanonA AdhAre sAmAnya paNa vidhiyukta anuSThAna athavA to icchAyoganuM kAraNabhUta evuM vidhirahita anuSThAna paNa bAlAdi jIvone anugrahanuM kAraNa hovAthI upAdeya che. icchAyoganI jeone prApti thai che ane kAraNavaza teo samagra vidhipUrvaka anuSThAna karI zakatA nathI evA vikala-apUrNa anuSThAnane karanArA gItArtha gurubhagavaMtoe potAnA anuSThAnano vicAra karyA vinA vidhimArganI prarUpaNAmAM Agraha rAkhavo. kAraNa ke A Agraha ja e gItArtha gurubhagavaMto mATe sakksa kalyANanuM kAraNa bane che. A ja vAtane anulakSIne gacchAcAraprakIrNakasUtramAM pharamAvyuM che ke - joke zrI jinezvaradevoe upadezeluM anuSThAna sArI rIte karavAnuM zakya nathI banatuM topaNa; rAga ane dveSa jeozrInA kSaya pAmyA che evA zrI vItarAgaparamAtmAe e anuSThAna je rIte karavAnuM varNavyuM che, te rIte ja tenuM sArI rIte varNana karavuM joie. sAdhvAcAramAM sidAto hovA chatAM vizuddha sAdhvAcAranI upabRhaNA-stavanA karanAra ane prarUpaNA karanAra potAnA karmano kSaya kare che ane sulabha-evA samyagdarzanane nirmaLa banAve che arthAd bhavAMtaramAM koi paNa rIte e durlabhabodhi banato nathI. je loko AvA gItArthapuruSonI AjJAnI apekSA rAkhatA nathI ane vidhimArganuM abhimAna rAkhatA vartamAnamAM cAlI rahelA vyavahArano tyAga kare che, tema ja vidhimArganuM vyavasthApana karI zaktA nathI teo 105 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ doSanA bhAjana bane che. kAraNa ke e vyavahArasvarUpa zuddhamArganA bIjano paNa teo nAza kare che. A soLamI gAthAnA paramArthane AMkha sAme rAkhIe to gAthAnA aMte pU.upAdhyAyajI mahArAjAe varNavelI vastu khUba ja sArI rIte samajAze. teozrI pharamAve che ke A rIte vidhimArganI prApti karAvanArA athavA to vidhimArganI prApti thai zake evI vyavasthA karanArA puNyAtmAonuM darzana paNa ApaNA pApanA prakSAlananuM eka amogha sAdhana che. kAraNa ke je kALamAM potAnI IcchA mujaba vartanArAonuM sAmrAjya hoya evA kALamAM mArganI prApti karAvanArA ane mArganI sAthe ceDA na karanArA puNyAtmAonuM darzana paNa kharekhara ja atizaya durlabha che. bhavitavyatA suMdara hoya ane ApaNAM pApo kSINa thavAne yogya hoya tyAre ja AvA puNyAtmAonuM ApaNane darzana prApta thAya emAM koi saMdeha nathI. / / 16 | nahi caityavaMdanAdi sUtro yogyane ja ApavAM joie paNa ayogyane e vAtane anulakSIne chellI pAMceka gAthAmAM yAda AvelI aneka vAtonuM nirUpaNa karyuM. teno upasaMhAra karatAM cAlu vAtanuM samarthana karatAM granthakArazrIe sattaramI gAthA upadezI che www kayamittha pasaMgeNaM ThANAisu jattasaMgayANaM OM / hiyameyaM vinneyaM; sadaNuTThANattaNeNa tahA // 17 // prAsaMgika vAtathI saryuM. sthAna UrNa...vagere yogane vize je jIvo che, temanA mATe ja A caityavaMdanAdi anuSThAna prayatnayukta 106 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hitakArI jANavuM joIe. tema ja tevA jIvo mATe ja A caityavaMdanAdi anuSThAna sadanuSThAna banatuM hovAthI hitakArI che - A pramANe sattaramI gAthAno akSarArtha che. caityavaMdanasaMbaMdhI sthAnAdi; yoga hovAthI te mokSanAM kAraNa che - e spaSTa che ane caityavaMdanasaMbaMdhI sthAnAdi yoganuM kAraNa hovAthI caityavaMdana paNa mokSanuM prayojaka che. arthA sthAna UrNa.. vagere yoga dvArA ja caityavaMdana mokSanuM kAraNa che. tethI sthAnAdiyogane vize prayatna karanArAonuM ja caityavaMdanAdi anuSThAna kalyANakArI che. A rIte caityavaMdanAdi anuSThAnane mokSanI pratye prayojaka mAnIne (sAkSA kAraNa mAnyA vinA) tenI kalyANakAritA varNavI che. judI rIte caityavaMdanAdi anuSThAnane sAkSA (koinI dvArA nahi) mokSanI pratye kAraNa mAnIne tenI kalyANakAritA jaNAvavA mATe gAthAmAM bhupattaLa te A cothuM pada che. teno Azaya e che kecaityavaMdana, sadanuSThAna hovAthI te sAkSAd mokSanuM sAdhana che. yoganA pariNAmanA kAraNe baMdhAyelA puNyAnubaMdhI puNyanA udaye vizuddhacittasaMskAra svarUpa je prazAntavAhitA che te nirmaLa sadAzayathI sahita caityavaMdanAdi anuSThAna sAkSAt mokSanuM sAdhaka bane che. A rIte paraMparAe athavA sAkSA mokSanI sAdhakatAnuM varNana nathavizeSane AzrayIne karyuM che. ahIM yAda rAkhavuM joIe ke vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJA mujaba nirAzasabhAve karAtA koI paNa anuSThAnathI puNyAnubaMdhI puNyano baMdha thAya che. tenA udde uttarottara vizuddhacittanA saMskAra svarUpa prazAntavAhitA(krodhAdi pariNatine AdhIna na thavuM te) 107 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthA prApta thAya che. AvI avasthA sAthenuM koI paNa anuSThAna sAkSAdra mokSasAdhaka bane che. A vAta yiAnayanI apekSAe karI che. ane caityavaMdanAdi anuSThAna mokSanI pratye prayojaka che - e vAta jJAnanayanI apekSAe karI che. anuSThAnanI suMdaratAnuM bIja prazAntavAhitA che. e bIjanI alpAMze paNa prApti thaI na hoya to koI paNa rIte anuSThAna suMdara banatuM nathI. lokottara dharmanI ArAdhanA karanArA sAdhaka AtmAo prazAntavAhitAnuM lakSya na rAkhe to temanI ArAdhanA mokSe pahoMcADanArI nahi bane. krodhAdi kaSAyanI upazamAdi avasthA pAmavA mATe ja lokottara dharmanI ArAdhanA che- A samagra mRtano sAra che. ene yAda rAkhanArA ane ene AMkha sAme rAkhIne dharmanI sAdhanA karanArA AtmAone Aje zodhavA nIkaLavuM paDe evuM che. dharmI gaNAtA vargamAMthI e lakSya Aje lupta thaI rahyuM che. uttamamAM uttama koTinuM paNa anuSThAna rAgAdino nAza karIne ja vItarAgatAnI prAptinuM kAraNa banavAnuM che - e bhulAvuM na joIe. nAnAmAM nAnuM paNa anuSThAna, rAgAdi pariNatine dUra karavAnA ja lakSyathI thavuM joIe ne? khUba ja jhaDapathI luma thaI jatA e lakSyane, samartha upadezakoe TakAvavAnI khUba ja AvazyaktA che. sAcA upadezakoe A mATe ja ArAdhakavarganuM dhyAna doravuM joie. karoDono vyaya karanArane AraMbhasamAraMbhathI mukta thavAnI bhAvanA na jAge; tapa karanArane AhArasaMzAno tyAga karavAnI bhAvanA na jAge ane zIla pALanArane durAcArathI mukta banavAnI bhAvanA na jAge to zuM thAya - eno vicAra 108 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA jeTalI dhIraja: lokottaradharmanA ArAdhaka banavA mATe keLavyA sivAya chUTako nathI. loko e keLave ke na keLave, ApaNe to e keLavI levI joIe-evuM tamane nathI lAgatuM ? ApaNI pAse gaNanApAtra buddhi che, thoDI saraLatA dAkhavI teno upayoga karI laIe to atyAra sudhInA anuSThAnanA AbhAsamAMthI ApaNe mukta banI sadanuSThAnane prAma karavAnI yogyatA prAma karI zakIzuM. ||17gA sthAnAdi cAra yogonuM svarUpa varNavIne pAMcamA anAlaMbanayoganuM svarUpa varNavavA mATe; graMthakArazrI sahanuSThAnanA prakAronuM varNana karavA pUrvaka sadanuSThAnanA chellA prakAramAM anAlaMbanayogano samAveza aDhAramI gAthAthI jaNAve che. eyaM ca pIr3abhattAgamANugaM taha asaMgayAjuttaM / neyaM cauvvihaM khalu; eso caramo havai jogo // 18 // A sadanuSThAna prIti bhakti ane vacanane anusaranAruM traNa prakAranuM che. arthAr prItyanuSThAna bhaktyanuSThAna ane vacanAnuSThAna A traNa prakAranuM sadanuSThAna che tema ja e sadanuSThAnano cotho prakAra asaGgAnuSThAna che. A cothA prakAranA asaGgAnuSThAna svarUpa pAMcamo anAlaMbanayoga che - A pramANe aDhAramI gAthAno akSarArtha che. A gAthAmAM varNavelA sadanuSThAnanA cAra prakAranuM svarUpa je rIte graMthakArazrIe zrI SoDazakaprakaraNamAM pharamAvyuM che - e mujaba varNavatAM pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke - je anuSThAna karatI vakhate; Adara hoya che, hitakAriNI evI prIti utpanna thAya che ane 109 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjA badhAno tyAga karIne je anuSThAna karAya che - te anuSThAnane prItyanuSThAna kahevAya che. puSkaLa prayatnathI anuSThAnasaMbaMdhI Adara jaNAya che. karatI vakhatano ullAsa ane mukhanI prasannatA vagerenA kAraNe anuSThAna saMbaMdhI prIti jaNAya che. utkaTa koTinA Adara ane prItinA kAraNe e anuSThAna anya badhuM kAma paDatuM mUkIne karAya - e samajI zakAya che. artha-kAmasaMbaMdhI anuSThAnamAM Adara prIti vagere ApaNe sAkSAdda anubhavIe chIe. enI apekSAe dharmAnuSThAnane vize eno anubhava nahi jevo che. prIti-anuSThAnanuM svarUpa vicArIe te ApaNA anuSThAnanI kevI sthiti che - e ApaNe samajI zakIzuM. artha ane kAmanI dararojanI pravRttimAM e karatI vakhate enA viSayamAM ApaNAM AdarAdi chUpAM rahI zakatAM nathI ane ApaNI IcchAthI jANIe-samajIne koI vAra karAtA evA paNa dharmAnuSThAnamAM Adara vagere jaNAtAM nathI-e khUba ja kharAba che. sAdhaka AtmAoe enI pAchaLanA kAraNane zodhI tene dUra karI prIti-anuSThAnane yogya potAnuM anuSThAna banAvavuM joIe. bhati-anuSThAna, Ama to prItianuSThAna jevuM ja hoya che paraMtu e anuSThAna sarasa che mATe ja nahi paNa paramapavitra, ekAMte kalyANakArI che - evA prakAranI pUjyatvanI buddhithI ane viziSTa AdarAdipUrvaka karAtuM hoya che. patnIsaMbaMdhI ane pUjanIya mAtAsaMbaMdhI eka ja prakAranA paNa vastrAdi ApavAnA kAryamAM je vizeSatA che evI ja vizeSatA prIti-anuSThAnamAM ane bhati-anuSThAnamAM che. zAstrIya paribhASAmAM varNavIe to-saMtoSa 110 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavA yogya patnI vagerenA kAryanI kartavyatAnuM jJAna thavAthI je AnaMda che - te prIti che ane pUjanIya evAM mAtA-pitAdinA kAryanI kartavyatAnA jJAnanA kAraNe utpanna thayelo AnaMda bhakti che. ahIM banne sthaLe yAda rAkhavuM joIe ke te te vyaktinA kAryanI kartavyatAnA jJAnamAtrathI ja utpanna thayelA AnaMdanI ahIM vivakSA che. pravRtti vakhatano AnaMda to te te anuSThAnanuM kArya che. tenI ahIM prIti ke bhatisvarUpe vivekSA nathI. managamatuM thaze e jANavAno AnaMda ane managamatuM maLavAno AnaMda - e bemAM jeTalo pharaka che eTalo ja pharaka; kartavyatAnA jJAnathI utpanna AnaMda ane kartavyanI pravRttithI utpanna AnaMda - e bemAM che. dila daIne ramatAM pUrve ramatanuM dila hovuM joIe - te samajI zakAya evI vAta che. pravRttinI nIrasatA ane to viSayanI nIrasatAnI ja cADI khAya che. viSayamAM rasa hoya to kaTaprada pravRtti paNa sarasa thAya che ne ? barAbara dhyAna daIne A badhuM vicArazo to prIti ane bhatinI vizeSatA samajavAnuM saraLa che. jyAM sudhI vacanAnuSThAnanI prApti thatI nathI tyAM sudhI A baMnne anuSThAna ja sAdhanAnA arthIo mATe taravAnuM ekamAtra AlaMbana che. enA vAstavika svarUpane samajIne ApaNe nAnAmAM nAnuM paNa anuSThAna, prItyanuSThAna ke bhatyanuSThAna bane-enI satata ciMtA karavI joIe. chaThThI ane sAtamA guNasthAnakavartI pUjya sAdhubhagavaMtonI sarvatra aucityapUrvakanI, zAstranA arthanA smaraNapUrvakanI pravRtti 'vacanAnuSThAna" che. cokkasapaNe A vacanAnuSThAna pUjya sAdhubhagavaMtone prApta thAya che. 111 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa jAtanI potAnI icchAno avirbhAva karyA vinA mAtra zrI jinezvaradevonA paramatAraka vacana mujaba rAtadivasa cAritranI ArAdhanA karanArA pUjya zramaNabhagavaMto vacanAnuSThAnanA svAmI che. sAmarthyayogane prApta karAvanAra vacanAnuSThAna, pUjya munibhagavaMtonI ekamAtra siddhi che. sarvasiddhinuM e amogha sAdhana che. game che mATe nahi phAve che mATe nahi ane ullAsa Ave che mATe nahi paraMtu devAdhideve upadezya che mATe karavuM joIe, tema ja gamatuM nathI mATe nahi phAvatuM nathI mATe nahi ane ullAsa nathI Avato mATe nahi paraMtu bhagavAna nA pADe che mATe nathI karavuM - Avo adhyavasAya pragaTAvyA vinA vacanAnuSThAnanI prAmi thavAnI nathI. - vacanAnuSThAnanA abhyAsanA atizayathI pravRtti vakhate zAstranA arthanuM smaraNa karyA vinA ja zrI jinakalpikAdi mahAtmAonuM je vacanAnusArI anuSThAna che tene asaMga-anuSThAna kahevAya che. caMdanagaMdhanI jema svAbhAvika ja zAstrAnusArI anuSThAna svarUpa asaMgAnuSThAnanA svAmI zrI jinakalpikAdi mahAtmAo che. zrI vItarAgaparamAtmAnI jema ja koI paNa rIte apavAdanuM sevana nahi karanArA, nava pUrvathI adhika ane daza pUrvathI ochA jJAnane dharanArA mahAtmAone zrI jinakalpika kahevAya che. khUba ja apramattapaNe potAnA kalpa-AcAranuM sevana karanArA e mahAtmAo svAbhAvika ja vacanAnusAra pravRtti karatA hoya che. e vakhate teozrIne zAstravacananA arthanuM anusaMdhAna karavAnI jarUra ja 112 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDatI nathI. vacanAnuSThAna ane asaMgAnuSThAna e bemAM anuSThAnarUpe koI vizeSatA na hovA chatAM daMDathI thatA cakabhramaNamAM ane daMDa vinA thatA cakrabhramaNamAM je pharaka che evo phakate be anuSThAnamAM che. zAstrIya paribhASAmAM e pharaka varNavatAM pharamAvyuM che ke-vacanAnuSThAna vacananA arthanA anusaMdhAnathI thAya che ane asaMgAnuSThAna tenA AvedhathI eTale ke vacanArthasmaraNathI utpanna thayelA saMskArathI thAya che. samagra bhavacakramAM khUba ja alpa vAra prApta thanAruM A asaMgAnuSThAna sAdhanAnuM mukhya lakSya che. eno vAstavika parIcaya karAvavAnuM ave zakya nathI. anAdikALathI AtmAnI sAthe ekAkAra banelI pApanI pravRttino vicAra karavAthI asaMgAnuSThAnano sArI rIte khyAla Avaze. sahaja banI gayelI pApanI pravRttinI jema lokottara dharmanI zAstrAnusArI pravRtti jyAre sahaja banaze tyAre asaMgAnuSThAnanI prApti thaze. e mATe bhavobhavanI sAdhanA joIze. ApaNA AtmA upara karmamaLa keTalo che - enI ApaNane koI ja kalpanA nathI. AvI sthitimAM karmamaLane dUra karI sarvathA pApapravRttinA sarakArane bhUMsavAnuM kAma khUba ja kaparuM che. e saMskArano nAza thayA vinA asaMgAnuSThAnano saMbhava nathI. pApanI pravRttithI sarvathA virAma pAmelA pUjaya sAdhubhagavaMto pApanI pravRttinA saMskArano nAza karavAmAM tatpara hoya che. pApanI pravRtti nahi karavAnI apekSAe pApa nahi karavAnI vRttinuM prAdhAnya ApaNe samajI zakIe chIe. pApa nahi karavAnI vRtti vinAno athavA to pApa nahi karavAnI vRttinA lakSya vinAno pApapravRttino tyAga asaMgAnuSThAnanuM kAraNa nahi 113 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bane. A badhuM sthira citte vicArAya to ApaNI vartamAna avasthAno khyAla Avaze : ApaNe kyAM pahoMcavAnuM che ane ApaNe kyAM chIe! badhAnI sAthe tAla meLavavAnI dhUnamAM ne dhUnamAM Aje ApaNe tAla gumAvyo che - evuM nathI lAgatuM ? anantopakArI devAdhideva zrI vItarAgaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnI sAthe tAla nahIM maLe, to koI paNa rIte ApaNo nistAra zakya nathI. mokSanI IcchAvALAne jo koI paNa kAmanI utAvaLa hoya to tenI ja utAvaLa che. tAraka AjJAnI sAthe saMvAda sAdhavAnI utAvaLa na hoya to sAdhakanI mokSanI IcchAmAM khAmI che e mAnavuM paDe. aDhAramI gAthAmAM chellA pAdamAM je te A pada che te pUrve jaNAvelA anuSThAnanA prakAromAMnA najIkanA chellA asaMgAnuSThAnane jaNAve che. kAraNa ke pata A saMskRta bhASAmAMnuM sarvanAma, najIkamAM najIka rahelA padArthane jaNAve che. zabdanI sAthe jeoe saMbaMdha keLavI paramArthane prApta karyo che evA vidvAnonI sUkSmadraSTithI kazuM ja chAnuM rahetuM nathI. TIkAkAra paramarSi pUjya upAdhyAyajI mahArAjAnI padArthanirUpaNa karavAnI zailIno talasparzI abhyAsa karavAmAM Ave to teozrInI asAdhAraNa sagiNI vidvattA sAthe apratima pratibhAnAM paNa darzana thayA vinA nahIM rahe. paraMtu kharekhara takalIpha to e che ke Aje saMskRtaprAkRta bhASAnA vidvAno(?) paNa zabdanI sAthe saMbaMdha rAkhavAmAM ullAsavALA nathI. AvI sthitimAM zrAvakavarganI pAsethI AvI apekSA zI rIte rAkhI zakAya ? gRhastho Aje je rIte jJAna 114 - Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratye udAsInapaNe vartI rahyA che e jotAM to evuM lAge che ke thoDAM varasomAM to sAdhu-sAdhvIvargamAM paNa evI udAsInatA Avaze. sAdhusAdhvIne pharajiyAta bhaNavuM paDe evA jijJAsuvarganI Aje khUba ja AvazyaktA che. ATalI vAta to prasavaza thaI gaI. ahIM to vAta e cAle che ke-asaMgAnuSThAnasvarUpa ja "anAlaMbana' nAmano pAMcamochello yoga che. kAraNa ke-sano tyAga vastutaH anAlaMbana che. 18 anAlaMbanayoganuM sAmAnyathI varNana karI have AlaMbananA varNana dvArA vizeSathI anAlaMbanayoganuM varNana ogaNIsamI gAthAthI karAya AlaMbaNaM pi evaM rUvamarUvI ittha paramu tti / tagguNapariNairUvo suhumo'NAlaMbaNo nAma // 19 // ahIM sthAna, UrNa, artha vagere yoganA vicAramAM A AlaMbana; rUpI ane arUpI ema be prakAranuM che. samavasaraNamAM birAjamAna zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM aSTamahAprAtihArya vagerethI samalaMkRta svarUpa tema ja zrI tIrthaMkara paramAtmAnI paramatAraka pratimA vagere AlaMbanane rUpI AlaMbana kahevAya che ane zarIrAdi sarva pugalanA saMgathI rahita siddhaparamAtmA arUpI AlaMbana che. e arUpI AlaMbana svarUpa siddhaparamAtmAnA kevalajJAna kevaladarzanAdi anaMtAnaMtaguNonI samApatti (abhedarUpe pratipatti) vaDe jaNAto sUkSma-atIndriya evo anAlaMbana yoga che. anAlaMbanayogamAM sarvathA AlaMbanano abhAva che - evuM nathI. paraMtu vyavahAramAM jevI rIte bahu ja ochuM mIThuM jemAM hoya evI 115 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAbane; temAM mIThuM hovA chatAM mIThA vinAnI rAba kahevAya che. tema ja ahIM sUkSma ja arUpI AlaMbana hovAnA kAraNe anAlaMbana yoga kahevAya che... A pramANe ogaNIsamI gAthAno zabdArtha che. A gAthAnA cothA pAThanA sthAne koi koi pratamAM muhumo A MvaLo nAma Avo pATha che. e mujaba gAthAnA trIjAcothA pAThano artha e che kesUkSma AlaMbanavALo yoga anAlaMbanayoga che. A rIte artha karavAmAM nA Mvana padane vadhArAnuM vicAravuM paDe che. tethI A pustakamAM varNavela cotho pAda sAro che. A anAlaMbanayoganuM svarUpa zrI SoDazaprakaraNamAM varNavatAM graMthakAra paramarSie pharamAvyuM che ke-sAlaMbana ane nirAlaMbana A be prakAre yoga be prakArano che. zrI jinezvaradevonuM upara jaNAvyA mujabanuM svarUpa vagere vicAravuM e sAlaMbanayoga che ane zrI siddhaparamAtmAnA guNonA svarUpano vicAra karavo - e nirAlaMbanayoga che. Ama joie to baMnne yogamAM AlaMbana che ja. chatAM sAlaMbana ane nirAlaMbana tarIke varNavavA pAchaLano Azaya spaSTa karatAM TIkAkAra paramarSi pharamAve che ke-bAhya cakSu vagere indriyanA kAraNe thanArA jJAnanA viSaya svarUpa pratimAdi AlaMbananI sAthe varttatA yogane ahIM sAlaMbanayoga kahevAya che ane evA bAhya indriyanA viSayabhAvane prApta nahi karanAro nirAlaMbana yoga kahevAya che. zrI siddhaparamAtmAnA svarUpanuM dhyAna chadmastha jIvo kare che. parantu tene teo joI zakatA nathI. AvA dhyAnane nirAlaMbanayoga kahevAya che. AthI spaSTa che ke - sAlaMbanayogano 116 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya zI jinezvaradevanuM samavasaraNa vagere che ane nirAlaMbanayogano viSaya kevalajJAnAdi svabhAvavALo mAtra Atmapradezono samudAya che. AvuM paramAtmAnuM zuddhatattva ahIM nirAlaMbanayogamAM AlaMbana hovA chatAM te AlaMbana, atIndriya - aspaSTa hovAthI temAM anAlaMbanapaNuM varNavyuM che. SoDazaprakaraNanI A gAthAmAM paramAtmAnA parama prakRSTa zuddha tattvono viSayarUpe anuvAda karIne paNa aMte to tene anAlaMbanarUpe ja varNavyuM che... ityAdi khAsa dhyAnamAM rAkhavuM joie. anyathA ahIM yogaviMzikAmAM varNavelA ane SoDazakamAM varNavelA anAlaMbanayoganA svarUpamAM pharaka jaNAze. vastutaH upara jaNAvyA mujaba pharaka nathI. banne graMthanA tAtparyamAM koI ja vizeSa nathI. mAtra nirUpaNanI zailImAM ja pharaka che. A anAlaMbanayogano viSaya varNavIne tenA svarUpanuM varNana karatAM pU. upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke-sAmarthyayoganA aciMtya sAmarthyathI sarvasaMgathI rahita, paramatattva(siddhasvarUpa) jovAnI je satata pravRtta IcchA che-te dikSA anAlaMbanayoga che. zAstramAM jenA upAya che paraMtu zAstramAM je vizeSe karI nirUpaNano viSaya banato nathI - evo, zatinA(AtmasAmarthyanA) atizayathI prApta thato uttama koTino sAmarthyayoga che. AThamA guNasthAnake jenI zarUAta che - e zapaththaNInA bIjA apUrvakaraNa vakhate thanAra dharmasaMnyAsayoga ja upara jaNAvelI dikSAnuM mukhya kAraNa che. kSamA, mRdutA vagere kSayopazamabhAvanA sarva dharmono jemAM tyAga che te dharmasaMnyAsayoga che. samyagdarzanane prApta 117 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatI vakhate graMthi(rAga-dveSanI anAdikALanI tIvra pariNati)bhedanA samayanA AtmAnA pariNAma-adhyavasAyavizeSane prathama apUrvakaraNa kahevAya che ane mohanIyakarmano sarvathA nAza karavA mATe ullasita thayelA AThamA guNasthAnake vartanArA puNyAtmAonA tevA prakAranA adhyavasAyavizeSane bIjuM apUrvakaraNa kahevAya che. yogadRSTisamuccayamAM varNavelI A ja vAtane anulakSI zrI SoDazakaprakaraNamAM jaNAvAyuM che ke-sAmarthyayoganA kAraNe sarvasaMgathI rahita avicchinna pravRttithI paripUrNa evI paramAtmAnA darzananI je icchA che te anAlaMbanayoga che, je paramAtmAnAM darzana sudhI(darzana na thAya tyAM sudhI) hoya che. arthAt zrI kevalajJAnathI paramAtmasvarUpanuM darzana thaye chate anAlaMbanayoga hoto nathI. kAraNa ke paramAtmAnA svarUpanuM darzana karavAnA AlaMbanathI ja e yoga pravaryo hato. tethI paramAtmAnA darzana thavAthI anAlaMbanayoga raheto nathI. dikSAsvarUpa anAlaMbanayoga; darzananA kAraNe zAMta thAya-e samajI zakAya che. ahIM varNavelA A anAlaMbanayoganA svarUpano spaSTa khyAla Ave - e mATe zAstramAM ISapAta' dRSTAnna che. koI eka dhanurdhArI dhanuSya upara bANa caDhAvI lakSyanI sAme cokkasa nizAna laIne bANa choDe che ane e vakhate lakSya upara bANa paDatAMnI sAthe ja lakSya vIMdhAya che. evI rIte kRpazreNImAM caDhelA sAmarthyayogI ahIM dhanurdhArI che. zapabreNI dhanuSya che. paratattvanA darzanasvarUpa lakSyane siddha karavAnA AzayathI yojela anAlaMbanayogasvarUpa vyApAra 118 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM bANa che. ane te chUTavAsvarUpa dhyAnAnsarikA (zukaladhyAnanA bIjA pAyAnuM dhyAna) che. te vakhate cokkasa lakSyAbhimukha te bANanA (anAlaMbanayoganA) paDavAthI ja ghAtikarmanA kSaya bAda kevalajJAnasvarUpa sAlaMbana(sarvaviSayaka) prakAza thAya che - te ahIM lakSyavedha che. te vakhate anAlaMbana yogano vyApAra nathI. kAraNa ke kevalajJAnathI paratattvanuM darzanasvarUpa phaLa siddha thayeluM che. kAryanI siddhi bAda kAraNano koI ja vyApAra hoto nathI - e spaSTa ja che. zrI SoDazaprakaraNamAM paNa A vastune varNavatAM pharamAvyuM che ke - paratattvanA darzananI IcchAthI pravartela ane paratattvanA svarUpane nahi pAmela A anAlaMbanayoga ayogI avasthAnA anAlaMbanayoganI pUrve hoya che. paratattvanA darzana pUrvenA A yogathI ISapAtanA daSTAntathI upara jaNAvyA mujaba paratattvanuM darzana thAya che, je kevalajJAnasvarUpa parambakRSTa jyotirUpa hoya che. ahIM e zaMkAno saMbhava che ke - "ISapAtanA daSTAntathI paratatvanuM darzana thaye chate kevalajJAnanI prApti pachI anAlaMbanayoganI koI paNa pravRtti na hoya - e to jANe barAbara che paraMtu kevalajJAnanI prApti pachI paNa mokSamAM javAnuM bAkI hovAthI pUrvenA sAlaMbanayoganI apekSAe viziSTa sAlaMbanayoganI pravRtti ahIM teramAM guNasthAnake kema mAnatA nathI ? A zaMkAnuM samAdhAna karatAM pU. upAdhyAyajI mahArAjA pharamAve che ke-zrI kevalajJAnanI prApti pachI mokSamAM javAnuM bAkI hovA chatAM 119 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e mATe jJAnanI koI apekSA na hovAthI dhyAna mAnavAnuM koI kAraNa nathI. kAraNa ke kevalajJAnanI prApti pachI bhavopagrAhI vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra karmanA kSayamAtrathI ja AtmAne mokSanI prApti thAya che - e mATe koI jJAnanA AlaMbananI apekSA nathI. dhyAna zabdano vyavahAra to tyAM thAya che ke jyAM kSipakazreNImAM thanAra atyaMta viziSTa yogane anukUla prayatna hoya; athavA to zailezI avasthAmAM AvakaraNanA uttarakALamAM thanAra yoganA nirodhane anukULa prayatna hoya; A baMne prayatnamAMthI kevalajJAnanI zailezI avasthAnI pUrvenI avasthAmAM ekeya prayatna na hovAthI te paramAtmAone tevA prakAranI yoganI pravRtti manAtI nathI. A ja vAtane spaSTa karatAM vizeSAvazyakabhASyamAM bhASyakAra paramarSi pharamAve che ke-atyanta utkaTa prayatnano prayoga athavA to vidyamAna evA mana-vacana-kAyAno nirodha ja dhyAna che paraMtu cittavRttino nirodhamAtra dhyAna nathI. "A rIte upara jaNAvyA mujaba kSapakazreNIsaMbaMdhI bIjAapUrvakaraNe vidyamAna evo sAmarthyayoga ja jo anAlaMbanayoga hoya to, AThamA guNasthAnake prApta thanAra e yoga jeone prApta thayo nathI - evA sAtamA guNasthAnake vartanArA sarva saMkalpavikalpanA taraMgothI virAma pAmelA ane mAtra zuddhajJAnamAM ja nirata hovAnA kAraNe ratnatrayanA sAmrAjya-vistArane pAmelA zrI jinakalpikAdi mahAtmAone nirAlaMbanadhyAna kaI rIte saMbhave ?" AvI zaMkA karavI 120 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAhi joIe, kAraNa ke vAstavika rIte paratattvanA darzana svarUpa lakSyavedhane anukULa avisaMvAdI AThamA guNasthAnake vartanAra sAmarthyayoga ja anAlaMbanayoga che. topaNa tevA prakAranA lakSyavedhane karavAmAM tatpara evI pariNati pUrvenuM paramAtmaguNonuM dhyAna paNa; e nirAlaMbanayogane kAma karavAnuM kAraNa hovAthI ane eka ja jAtanA dhyeyanA AkAravALI pariNatine prApta karAvavAnI zaktithI yukta hovAthI nirAlaMbanayoga ja che. A pramANe sAtamA guNasthAnake mukhya nirAlaMbana-anAlaMbana yoganA kAraNa svarUpa nirAlaMbanadhyAna ghaTI zake che. tethI ja piMDastha, padastha ane rUpAtIta A traNa paramAtmAvasthAnuM paribhAvana karatI vakhate rUpAtIta siddha paramAtmAnA guNonA praNidhAnamAM apramatta guNasthAnake vartanArA mahAtmAone zukladhyAnanA aMzarUpe nirAlaMbana dhyAna mAnavAmAM Ave che. zrI tIrthaMkara paramAtmAnI chadmastha-avasthAnI vicAraNAne piMDasthadhyAna kahevAya che. teozrInI kevalI avasthAnA paribhAvanane padasthadhyAna kahevAya che. tema ja teozrInI siddhAvasthAnA dhyAnane rUpAtIta avasthAnuM paribhAvana kahevAya che. paramAtmAnA ja zuddha kevaLajJAnAdi svarUpanA paribhAvanane nirAlaMbanadhyAna kahevAya che - evuM nathI. paraMtu karmasvarUpa upAdhinA kAraNe saMsArI AtmAnuM vyavahAranayathI prasiddha aupAdhikamUrta svarUpa buddhi-kalpanAthI dUra karI, zuddha nizcayanayathI kalpelA saMsArI AtmAnA paNa sahaja AtmaguNanA vibhAvane nirAlaMbanadhyAna kahevAya che. kAraNa ke paramAtmAnA guNanA paribhAvanamAtrane ja nirAlaMbanadhyAnarUpe varNavAnuM 121 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI, paraMtu "paramAtmAnA guNo jevA ja mArA paNa guNo che. AvA prakAranuM paramAtmatulya AtmajJAna ja muddadhyAnano aMza che, arthAta nirAlaMbanayoga che. A jJAna ja mohanAzaka che. zAstramAM A vAtane varNavatAM pharamAvyuM che ke dravya, guNa ane paryAyarUpe jeo arihaMta paramAtmAne jANe che te ja kharekhara potAnA AtmAne jANe che, ane AvA AtmajJAnIno moha(ajJAna) naSTa thAya che. A badhI vicAraNAno sAra eka ja che ke rUpI padArthanA AlaMbanavAnuM dhyAna e sAlaMbanayoga che ane arUpI padArthanA AlaMbanavAnuM dhyAna, nirAlaMbanadhyAna che. 19o. nirAlaMbana dhyAnathI AtmAne prApta thanArAM phaLonuM varNana vIsamI gAthAthI karAya che eyammi mohasAgarataraNaM seDhI ya kevalaM ceva / tatto ajogajogo kameNa paramaM ca nivvANaM // 20 // upara jaNAvAyela nirAlaMbanadhyAna prApta thaye chate, duHkhe karI jeno anta thAya che-evA rAgAdi atyaMtara duSTa bhAvonI paraMparA svarUpa samudra tarAya che, jethI zapabreNInuM parivahana pUrNa thAya che. pUrve jaNAvelA adhyAtma, vRttisaMkSaya vagere svarUpa yogono prarSa jemAM che, evA AzayavizeSane kSapakazreNI kahevAya che. tenI pUrNatAthI AtmA, jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya mohanIya ane aMtarAya svarUpa cAra ghAtirmathI rahita bane che. A nirAlaMbanadhyAnane anya darzanakAra(pataMjali) saMprajJAtasamAdhi kahe che. e vastu apekSAe Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ barAbara ja che. kAraNa ke A nirAlaMbanayogathI vAstavika rIte savitarka nizcayarUpe AtmadravyanA paryAyo ane bAhya dvIpa vagere arthanuM jJAna thatuM hovAthI samprajJAtasamAdhino phaLane AzrayIne koI bheda nathI. A rIte kSapakazreNInI pUrNatA bAda AtmAne kevalajJAnanI je prApti thAya che, tene anya darzanakAro aprajJAtasamAdhi kahe che. te paNa Ama joIe to barAbara ja che. kAraNa ke kevalajJAna vakhate sakala vRttiono ane doSono nirodha thavAthI(viccheda thavAthI) AtmasvabhAvane pAmelA e tAraka AtmAone manovijJAnanI(manathI thatA jJAnanI) vikalatA siddha hovAthI temAM asaMprajJAtatva ghaTI zake che. A asaMjJAtasamAdhi yoga be prakArano che. eka sayogI kevalI(teramuM guNasthAnaka) avasthAno. bIjo ayogI kevalI(caudamuM guNasthAnaka) avasthAno. vikalpajJAna svarUpa manovRttiono arthAt mAnasika saMkalpavikalpAtmaka jJAnano sarvathA nAza thavAthI sayogI kevalI avasthAno asaprajJAta-samAdhiyoga prApta thAya che ane mana-vacana-kAyAnI sUkSma parispaMdAtmaka kriyAnA sarvathA nAzathI ayogI kevalI avasthAno asaMprajJAta-samAdhiyoga prApta thAya che. A ayogI kevalI avasthAno asaMprajJAta-samAdhiyoga kevalajJAnanuM phaLa che. A ja vastune spaSTa karavA mAthAmAM to gaLono A pada . zrI kevalajJAnanI prApti thayA pachI ayoga'no yoga thAya che, arthAt ayogI avasthA prApta thAya che. Ane ja vRttibIjadahAkhya samAdhi kahevAya che. kAraNa ke A samAdhinA kAraNe bhavopagrAhI karmano sarvathA kSaya thavAthI anAdikALathI cAlatI 123 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvavRttionA bIja(karma)no nAza thAya che. baLI gayelA bIjathI jema aMkurAdino udbhava nathI, tema karmabIjanA dAhathI bhavAMkuranI paNa utpatti thatI nathI. A ayogayogane anya anya darzanakAro dharmamegha, amRtAtmA, bhavazatru, zivoya, sattvAnaMda ane para nAmathI varNave che. badhAno tAtparyArtha upara jaNAvyA mujabano eka ja che. A rIte nirAlaMbanayoganA mohasAgarataraNAdi phaLanI prApti dvArA krame karI ayogI-yogathI parama prakRSTa - sarva phaLomAM zreSTha evA nirvANasvarUpa phaLanI prApti thAya che... A pramANe vIsamI gAthAno paramArtha che. ahIM saMkSepathI varNavelA sarva padArthono upayogapUrvaka jo vicAra karavAmAM Ave to sAdhakavargane sAdhanAmArganuM khUba ja spaSTapaNe nidarzana karanAro A graMtha che. graMthakAraparamarSie khUba ja ochA zabdomAM puSkaLa padArthono saMgraha karI A prakaraNanI racanA dvArA ApaNI upara je anugraha karyo che, enuM mUlya samajAyA vinA AvA nAnA graMthanuM paNa parizIlana zakya nathI. anAdikALathI avarAyelA AtmAnA zuddhasvarUpane pragaTAvavA kai rIte prayatna karavo joie - e A graMthamAM ApaNe vicArI gayA. ahIM e vastu bhUlavI nahi joIe ke ApaNe ApaNuM ja svarUpa pragaTa karavAnuM che, koI paNa navI vastu meLavavAnI nathI. ApaNo puruSArtha mAtra te te AvaraNane dUra karavA mATeno che. AvaraNane dUra karavAthI AvarAyela AtmaguNono AvirbhAva to svayaMsiddha che. guNasthAnano vicAra karavAthI paNa samajAze ke - te 124 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te guNasthAnake thanAra karmanA baMdha, udaya, udIraNA ke sattAne TALIne ja uttara-uttara-guNasthAnakanI prApti thAya che. AvaraNane dUra karyA vinA koI paNa guNano AvirbhAva thato nathI - e jANyA pachI paNa sAdhakanI najara karmanirjarA tarapha na hoya to koI paNa rIte guNanI prAptino saMbhava nathI. Aje moTA bhAganI sAdhanA karmanirjarA mATe hoya evuM bahu ochuM jovA maLe ne ? adhyayana karanArAne jJAnAvaraNIya karmanI nirjarAno bhAva keTalo che ane te te graMthanuM jJAna meLavavAno bhAva keTalo ? adhyayana karavA chatAM na AvaDe to kheda thAya che - e, e ja sUcave che ke adhyayana karanArAne jJAna joIe che; jJAnanA AvaraNabhUta karmanI nirjarA nahi! zrI arihantaparamAtmAnI paramatAraka AjJAnusAra adhyayana karanArane kadAca koI vastu na AvaDe, yAda na rahe, topaNa jJAnAvaraNIyakarmanI nirjarA to thAya ne ? e mATe bhaNanArAne kheda thato nathI, jethI tenI adhyayananI pravRtti baMdha paDatI nathI. paraMtu te te graMtha nahi AvaDe ke nahi yAda rahe to tenA arthane kheda thavAno, jethI kAlAMtare adhyayananI pravRtti baMdha thavAnI... A eka udAharaNa che. AvuM to darekedareka mokSasAdhaka pravRtti mATe vicAravAnuM che. te te karmanI nirjarAnA uddezathI vihita pravRtti te te phaLane prAma karavA mATe karavAmAM Ave to phaLanI aprAptimAM kheda thAya-e banavAjoga che ane e kheda aMte to te te pravRttino ja bAdhaka bane che. paraMtu zrI vItarAgaparamAtmAnI AjJA mujaba te te pravRtti kevaLa karmanirjarA mATe karavAmAM Ave to tenAthI bhinna koI paNa phaLanI prApti na thavA chatAM 125 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAne kheda thato nathI ane ethI pravRtti nirAbAdha rahe che. sAdhaka AtmAoe mokSasAdhaka sAmagrInI sAthe sAthe mokSabAdhaka sAmagrIno paNa eTalo ja khyAla rAkhavo joIe. je lokoe mokSanI sAdhanAno AraMbha karyo nathI, e lokone kazuM ja kahevAnuM rahetuM nathI. paraMtu je lokoe te sAdhanAno AraMbha karyo che evA AtmAoe mokSabAdhaka sAmagrIno bAdha thAya-e mATe khUba ja prayatnazIla rahevuM joIe. ane ApaNe sau A prakaraNanA parizIlanathI yogamArganI sAcI upAsanA karI vahelAmAM vahelA ayogI banI rahIe - e ja eka abhilASA sAthe A vivaraNa pUruM karAya che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education internal