Book Title: Jalini Ane Shikhi Kumar
Author(s): Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divya Darshan Karyalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023311/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAdiTAcaritra bhava - 3. jalinI ane zikhImAM khAmemi sava jIve. pravacaTAkAra.dhU.AcAyaeNdeva zrImad rAjaya muvaThAbhAThA sUrI02589 mAM vmauda tAka Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paadd aatasaalaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa | 3% karuM namaH | / / namonamaH guru zrI premasaraye / / ?! ' jAlanI zibIkumAra ane aayn tn mnsu ymuddu [samarAditya kevalI caritra bhava-3]. ka pravacanakAra : paramapUjya siddhAMtamahodadhi karmazAstrarahasyavedI sva. paramagurudeva AcAryabhagavaMta zrImad vijaya premasUrIzvarajI ma. sA. nA paTTapradyotana pU. parama taponidhi prabhAvaka pravacanakAra jJAnadivAkara AcAryadeva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mA. dications and : prakAzaka: divya darzana kAryAlaya kALuzInI poLa, kALupura, amadAvAda-1 added that Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nAnacaMda mUlacaMda smAraka-graMthamAlA ( pustaka -1 ) sa. 2032 prathamAvRtti nakala : 1000 kiMmata rUA. 7-50 / prakAzaka : zA. caturadAsa cImanalAla 868, kALuzInIpALa, kALupura, amadAvAda-1 * mudraka hasamukha je. nyu prAnTIMga presa nyu mArkeTa, surendranagara. zaya : saMpAdaka H pU. muni zrI rAjendra vi. ma Wan : prAptisthAna : *drivya dRzana kAryAlaya kALuzInIpeALa, kALupura, amadAvAda-1 Wan * divya ddana zAstrasa graha 5kubAI jJAnamaMdira, eDAvAlI vAsa, zivaga ja (rAjasthAna) E * kumArapALa vi. zAha 68, gulAlavADI, 3 je mALe muMbaI-4 5 * jeThAlAla cunIlAla ghIvALA 355, kAlabAdevI, subaI-2 * samIrakumAra kezavalAla dukAna naM. 5, gAMdhIceAka, jAmanagara, (gujarAta) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja prakAzakIya ja vi. saM. 2005nI sAlamAM pU. munirAjazrI bhAnuvijyajI mahArAja (hAla pa. pU. AcAryadeva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.) pitAnA pU. tAraka gurudevazrInI kRpAmathI AjJAthI muMbaI-lAlabAga upAzraye cAtumAsA padhAryA hatA. jJAna vaibhavathI samRddha pU. tapasvI gurUdeva zrI pratye muMbaInI vizALa jainajanatA AkarSAIteozrInA preraka bedhaka pravacananI parAga jainenA ghareghare patharAI | saMvegavairAgyanA dhodha varasAvI keI bhAvukone teozrIe jinadharmanA raMge raMgI nAkhyA. jina zAsananA tavamahAnidhimAMthI amUlya ratnanA chUTe hAthe dAna karyA. pariNAme saMkhyAbaMdha navajavAne cAritramArge, " javA kaTibaddha thayA. - saM. 2006 nI sAlamAM vAtsalyasiMdhu pU. gurudevazrInI pAvana nizrAmAM siddhagiri mahAtIrthanI pAvanabhUmi para pU. gurudevazrIe mumukSuone vividha viSayo para AdhyAtmika tattva-jJAna ApavA mAMDayuM. uparAMta khuzAla bhuvanamAM ja bapore "samarAizya kahA' para pravacana zaruM thayA. AcArya bhagavAna zrI haribhadrasUrIzvarajI ma. racita "samarAI kahA"mAM cabhakArika AdhyAtmikabhAva bharyA che. jJAna daSTi, tatava daSTi saMvega vairAgyanA mahAnidhirUpa A graMtharatna para khUba ja preraNAdAyI pravacane thatA. te sAMbhaLI zretAo vairAgyarasanA pAtALakuvAmAM pravezI jatA hatA. e pravacananuM avataraNa divyadarzana sAptAhika patramAM 20 varSa pUrve pragaTa thayeluM. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNA puNyAtmA taraphathI pustakanI mAMga hatI. temAM zrutabhaktinA sukRtakA mAM zreSThI zrI nAnaca'dR mULaca'da phaipalAvALAnA smaraNArthe temanA parivAra taraphathI A granthamAlAne sahakAra maLyA. jethI prastuta prakAzana zIghra ane sarala anyu. pUjyapAdazrInA vinIta ziSyaratna pU. munirAja zrI rAjendravijayajI ma. zrIe tathA pU. tapasvI munirAja zrI naracandravijayajI ma. zrIe enI prakaraNa pUrNAMka gAThavaNI-pruphsa zeAdhanAdi karI saMpAdana karI Apyu che.... Ama parama upakArI granthakartA, vivecanakAra tathA prakAzanamAM sahAyaka munibhagava'tAdi sarvenA AbhAra mAnIe chIe ane teozrInI zrutabhaktinI bhUri anumedanA karIe chIe. nyu prInTIMga presanA mAlika hasamukhabhAi je. zeThe kALajIpUrvaka TUMkA samayamAM kAryAM karI ApyuM che tenA AbhAra mAnIe chIe. graMthamAM presaDhASathI--dRSTiDhoSathI rahI gayela bhUlAne sudhArIne vAMcavA bhalAmaNa che. A graMthanA vivecananuM manana jemajema thaze tematema cittanI zAMti prasannatA ane upazamanI siddhi thaze mATe sau jijJAsukha'ene pUjyazrInA AdhyAtmika sAhityane vAMcavA namra bhalAmaNa karIe chIe. lI. zA, bharatakumAra caturadAsa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ <>>> Shui Shi Bing zrAddharatna nAnacaMdubhAI muLacaMdabhAI >>>>>>She Page #7 -------------------------------------------------------------------------- Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D B nama: je * prastA va nA * vAtsalyathI vikAsa : verathI vinAza saMsAranA A sAgaramAM kadika vAtsalyane vAyu vahete heya che te kyAreka veranAM vegIlA vAvAjheDAM paNa phukAtA hoya che. veranAM pracaMDa vAvAjheDA vacce, enI sAme makkama mukAbale laIne, kALajAnA keDiye jhagamagatI "kSamA-jeta nuM je jatana karI jANe che, e ke vikAsa sAdhI zake che ane A vAvAjhoDAne vaza thaI jaIne je pitAnI kSamA-tane bujhAI javA de che, e vinAzanI kevI khataranAka-khINamAM pheMkAI jAya che -enuM hUbahU citra eTale ja A samarAditya-kathA ! 1444 granthanAM sarjaka, yAkinI mahattAsUnu bhagavAna zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAnuM jaina-jagatamAM jevuM ArAdhya sthAna-mAna che, evuM ja sthAna-mAna eezrIe racelI A "samarAIca mahA-katAnuM paNa che! A mahAkathAnA sarjana pAchaLa eka kathA samAyelI che. A vyathAnI kathAthI te lagabhaga sahu suparicita haze ! pitAnA priya-ziSyo hesa-paramahaMsanA nAzanA duHkhathI vasUlAta levA, zrI haribhadrasUrijIe jyAre sUrapAla rAjAnI sabhAne paDakArI. vAda-vivAda zarU thayo. parAjita elAna Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayelA cha cha bauddha bhikhu zarata mujaba ukaLatA telakuMDamAM hemAI gayA, chatAM ya dhagadhagatI rahelI veranI e vedIe vadhu balidAna mATe rADa nAkhI. tyAre eka saMdeza vAdaLa banIne varasI gayo ane veranI e vedI bujhAI gaI ! veranA e verAnamAM vAtsalyanI vanarAjI khIlI nIkaLI ! A saMdeze eTale ja samarAditya kathA ! veranA panAre paDIne, agnizarmAe netarelI duonI dadalI-duniyA ane vAtsalyanI vATe-vATe Age baDhIne, guNasena rAjAe sara karelI sukhanI sahAmaNa-sRSTi, AnuM maraNa thatAM ja zrI haribhadrasUrijInuM aMtara pazcAtApanI tIvravyathAthI levAI gayuM. ane 1444 graMtha sarjananAM zrI gaNeza eozrIe A "samarAditya kathAthI mAMDyA. prAkRta bhASAmAM racAyelI A kRti-sirima-samarAIca mahA-kahAne vidvAnoe eka "mahAkathA' tarIke biradAvI. AtmAnA vikAsakramamAM vera-visarjananuM mahatva khUba ja agatyanuM che. dhamabIjanAM vAvetara mATe kALajAnI dharatI kemaLa hevI ati Avazyaka che. kALajAne kaThora banAvatuM tatva "krodha' che. krodhanA dhodhamAMthI ja virodhanI vIjaLI pedA thAya che. virodhanI A vIjaLIne nAthavAmAM na Ave te e vIja dhibIjAne bALI nAkhe che. ane badhibIja baLI jatA pachI vikAsanuM vRkSa dharAzAyI banI ja jAya e to dekhItI-vAta che! Ama, dharmabIjane Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinAzaka krodha che te dharmabIjane sarvamukhI-vikAsa kSamAne AbhArI che. cAra kaSAya-svarUpa pApanuM paheluM pagathiyuM krodha , te dasa prakAranA saMyama-dharma svarUpa puNyano prAraMbha kSamAthI thAya che. kaSAyo kAbumAM rahe, e mATe ApaNI AsapAsa killebaMdhI ubhI karavAnA kimIyA, ApaNA mATe zAstrakAree darzAvyA che. devasI, rAI, pakhI, mAsI ane saMvacharI-pratikamaNuM-A pAMca killAo vacce ApaNe rahIe teya ApaNuM saMrakSaNa thaI jAya ! veranA vAvaMToLa vacceya mAnasika-samatulA barAbara jALavI rAkhe-e vibhUti te dhanya che. paNa, anAdinI avaLI-cAle cAlavA TevAyelA sAmAnya saMsArI mATe, krodhanI kSaNamAM jIbhane ane jigarane samatala rAkhavA agharAM che, azakya te nathI ja ! krodhane jitavAne badale je krodhathI jitAI jAya, enA mATe A killebaMdhInI anivArya AvazyakatA che. ane te krodhanI phANamAM ja " micchAmi dukkaDa'nuM kavaca paherI laIne kilAmAM surakSita thaI javuM joIe. nahi te sAMja-savAranA pratikramaNa dvArA krodhane kAbumAM levuM joIe. eya na banI zake te pachI pAphika-pratikamaNa dvArA zuddha banavuM joIe. pakhavADiye paNa je zuddha na thaye, eNe comAsI-prati Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaNa dvArA vera visarjana' karI levuM rahyuM. A takane paNa je vadhAvI na zake, eNe saMvacharI-pratikramaNa dvArA te krodhane tyAga karI devuM ja rahyo chuM. chevaTe mRtyu-TANe te eNe pitAnA tamAma vera virodha visarI jaIne, "mitI me savabhue surane kela prANImAtrane Apa ja joIe! A zAstrIya killebaMdhImAM rahIne je krodha-jyanI tAlIma le, e eka dahADo avazya vIra banIne "kaSAya vijetA banI zake! krodhane je kAbumAM laI zake, enA mATe pachI mAnane mAravuM, mAyAne mahAta karavI ane lebhane lapaDAka mArIne "kavAya-mukti meLavavI AsAna vAta banI jAya che. kahevuM hoya te kahI zakAya ke,-"kaSAya-mukti e jaina darzananI tamAma kriyAo ne prakriyAonuM parama ane carama yeya che. mATe ja AnI ArSavANI che,-kaSAyamukti kila muktirevA parvAdhirAjazrI paryuSaNane prabhAva, keI paNa jainanI AgaLa kahevA besIe te, mA AgaLa mosALanI mahattA varNavavA jevuM hAsyAspada gaNAya ! AvA, A parvAdhirAjanA pAyAmAM paNa, veranuM visarjana ane dharmasnehanuM sarjana-A be mukhya uddeza dharabAyA nathI zuM? vAmanamAMthI virATa anelI virala-vibhUtiothI bharIbharI ItihAsanI ImAratamAM praveza karIzuM, teya e Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNAyA vinA nahi rahe ke, vinAzanI aMdhAra-gherI khANa mAMthI vikAsanA prakAzabharyA zikhare pahoMcavAmAM A vibhUtione "dha- kaMI ochI madada karI nathI ? trileka-guru bhagavAna zrI mahAvIradevanA caraNe jherabharyA DaMkha denAra caMDakauzika-nAgane, devakanI duniyAmAM praveza karAvanAra A "dha-jaya" hatuM. mahA AryA mRgAvatIjIne kevaLajJAna" apAvanAra keNa hatuM? khUnI daDhaprahArIne munijIvananI saphaLatA keNe bakSI? cAmaDI caranArA jahalAdane, mitrabhAve nihALanArI nokhInajara, khaMdhakamunine keNe ApI? kahevuM ja paDaze ke, ke-jaye! kodhajayanI AvazyakatA aMge ATalI bhUmikA bAMdhyA pachI have ApaNe A mahAkathAnA mukhya be pAtro guNasena-agnizarmAnA jIvanamAM DokiyuM karIe, - jANatA-ajANatA veranA vAvetara thaI jAya, eka pakSa taraphathI "micchAmi dukkaDaM" dvArA veranuM visarjana paNa thaI jAya; chatAM rAme pakSa vera visarjavA taiyAra na thAya te, A ekapaNuM vera paNa kSamAnA sAdhakanI sAdhanAmAM keTakeTalAM khatarAbharyA khaDake ane avadhe UbhA kare chee ApaNe A kathAmAMthI joI-jANI zakIe chIe! rAjakumAra-guNasenAmAM rahelI kutUhalavRtti, agnizarmAnA prathama-dazane nAzI uThI. A pachI rAjakumAra Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramaNe ane ramate caDate gaye, ema agnizamanA aMtaramAM veranuM vavAyeluM bIja pAMgaratu gayuM. guNasenanA dilamAM zatrutA nahetI, kutUhala hatuM. paNa agnizarmAe te guNasenane pitAne kaTTara-zatru mALe, ne eka dahADe deza tyAga karIne e cAlate the. eNe bhagavAM dharyA ne mahinA mahinAnA upavAsa karate tapasvI tarIke e vikhyAta banyuM. varSo pachI rAjakumAra-guNasena rAjA banyuM. eka dahADo e bIjA rAjyamAM pharavA nIkaLe. agnizarmAnA tapathI AkarSAIne e vaMdanA mATe gaye ne upavAsane mahino pUruM thayA pachInA pAraNA mATe AmaMtraNa ApI AvyA. paNa aNadhAryuM vina AvatA pAraNuM niSphaLa gayuM. ne tapasvI agnizarmA zAMtabhAve pAcho pharyo. AvuM be vakhata banyuM, tyAM sudhI te agnizarmA pitAnI "kSamAjetarane jALavI zakyA. paNa pachInA mahinAnuM pAraNuM niSphaLa gayuM tyAre tapasvIne guNasenanuM peluM kumArajIvana. pitAnA para vItelI e vyathA-A badhuM yAda AvatAM, veranuM bIja vaDalA tarIke vistarI gayuM. ne aMte kSamA yAcanA guNasenane khamAvyA vinA ja agnizarmA veranI vaNajhAra laIne mRtyu pAme. ekapakhA-avarodhane aMjAma have AraMbhAyo. A pachI veranA vAvAjhoDA vacce, pitAnI "kSamAnyatAne jALavatA te ene vadhu ne vadhu jhaLakAvatA mahAmanA gurusena, Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAditya tarIkene chelle janma pAmyA tyAM sudhI, manuSya tarIkenA bhAmAM agnizarmA emanI sAme motane merA mAMDIne veranI vasUlAta lete rahyo. eke vera vALavAmAM kamInA na rAkhI. te bIjAe sahiSNu banI vAtsalya varasAvavAmAM AgaLa-pAchaLane vicAra na karyo ! guNase kSamAnA sathavAre sathavAre, anekavAra svargIyasukha pAmIne aMte samarAditya kevaLI banyA. tyAre veranI vasUlAta mATe dhamapachADA mArate agnizarmA, dhanA panAre paDIne nArakanA agaNita bhayaMkara-dukha sahate anaMta saMsAramAM rajhaLapATa nakkI karI gaye! guNa senathI mAMDIne samarAditya tarIkenA saMsAra-bhramaNamAM, agnizamAM emanI sAthe anekavAra lehInA sagapaNe paNa joDAye. paraMtu tyAre eNe te saMhAranI samazera ja ugAmI. ekapakhA veranA paNa aMjAma te juo! guNasenaagnizarmA e-siMha-AnaMda tarIke pitA-putra thayA, tyAre AnaMda pitR hatyAre banyazikhIkumAra-jAlinI tarIke dIkaro-mA banyA, tyAre mAe putranA prANa lIdhA dhana dhanazrInA rUpamAM pati-patnI banyA tyAre patnIe patinuM kAsaLa kADhI nAkhyuM. jaya-vijya nAme sagAbhAI thayA, tyAre nAnAbhAIe meTAbhAIne mRtyunA khapparamAM homI dIdhe. re! ekapakhA vera! tAre aMjAma ATale badhe dadale ke, lehInA saMbadhe paNa e verane zAMta na karI zakyA? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 vAtsalyathI vikAsa ane verathI vinAza - A gaNita ApaNane "samarAditya kathAmAMthI sacoTa rIte maLI rahe che. A kathApAtranI mulAkAta letA AvaDatI haze te, emane sAvadhAnIbharyo saMdeza sAMbhaLI zakAze ke bhalA saMsArI! hasatA-hasatA paNa karama na baMdhAI jAya, e mATe jAgRta raheje, nahi te retA navi chuTe prANIyA re! majA e sajA na banI rahe e mATe vAraMvAra dharamanI dhajA tarapha jete raheje. gALa jema gALa ApavAthI vadhatI jAya, ema vera vera rAkhavAthI vadhatuM jAya! amArA jIvanamAM vAtsalyanI sAme vere, karUNanI sAme krUratAe, kSamAnI sAme khunase macAvelA dhiMgANA, ne jagAvelA saMgrAma ane khelelA yudhdha te je ! eka pakSIya vera paNa zItala vAtAvaraNamAM ATalI-badhI rUkAvaTa karI zake, te pachI sAma-sAmAM verathI sarjAtA vinAzanI te vAta ja zI thAya! mATe cetIne cAlaje ! bujhIne bolaje ane samajIne saMcarajo! vAtsalyathI vikAsa che, te verathI vinAza che. vAtsalyathI nirvANa che te verathI naraka che. dIna-hInatAthI bharI-bharI A duniyAmAM divyanuM darzana karavuM hoya te ekavAra tanidhi, prabhAvaka-pravacanakAra pUchyuM AcArya deva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjanI virAga-vANI sAMbhaLavI ja rahI, jeozrI virAga-nItaratI A samAditya mahA kathAnA pravacanakAra che! virAgane vahAvatI vANInA uddagAtA tarIke pa. pU. AcAryadeva zrI vijyabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA jaina saMghamAM khUba ja jANatA-mANItA che. saMyama, sarasvatI ne sahanazIlatAnI triveNIe UbhatAM eozrInAM jIvanakavana anekane mATe preraNAnuM pAtheya pUrAM pADe evA viziSTa che. kathApAtronA mAdhyame, saMsAranA hUbahU-svarUpanI sacoTa samajaNa ApatI pU. AcAryadevazrInI dharmavANI keTalI badhI hRdayaMgama hoya che, enI jhAMkhI enA zretA uparAMta eozrInA pravacanane prati-saptAhe rajU karatA divya-darzana'nA vAcaka-vargane paNa thaI zake ! raMgarAganA aMdhakArathI bhISaNa bhAsatA bhItaramAM, virAganI cirAga peTAvavI hoya te, eozrInI vANImAM jhabUkatI tyAgatane ekavAra paNa sparza pAma rahyo. pachI bhISaNa bhAsatAM bhItaramAM bhavyatAnuM divya-darzana lApatA vAra nahi lAge! pU. AcAryadevazrInuM jIvana aneka rIte anekhuM che. eka saphaLa sAhityasarjakanA svarUpamAM, eka UMDA upadezaka rUpe, eka anekhA apramAdI tarIke, eka tejasvI tapasvI ane eka kuzaLa kAryajaka tarIke paNa eozrInA puNya Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 darzana thAya che. eozrInI virAga-vANIno jAdu te kaI ora ja che! AdhunikatAnA raMge nakha-zikha raMgAyelA keI yuvAne upara vANIne A jAdu, anekhI asara ane ajabanuM AkarSaNa pedA karavAnuM sAmarthya dharAve che ane ethI ja Ajeya A vANI kene bhegamAMthI bhAgavAnI ane mekSanA joga mATe jAgavAnI hAkala daI rahI che. pU. vardhamAnatanidhi AcAryadeva zrImad vijaya. bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnA pravacanamAMthI saMkalita thaI cUkelA cekabaMdha prakAzamAM A prakAzananuM sthAna AgavuM che. "samarAditya kathA' upara apAyelA AdhyAtmikapravacana parathI A pahelAM "guNasena agnizarmA" "siMha ane AnaMda' A be khaMDe prakAzita thaI cUkyA che. A trIjA khaMDamAM jAlinI ane zikhIkumAra tarIkenA trIjAbhavane kathA-pravAha vahe zarU thAya che. A kathA-pravAha evI kuzaLatAthI vahAvavAmAM AvyuM che ke, jema-jema ApaNe emAM DUbatA jaIe ema-ema "vAtsalyathI nirvANa ane verathI narakane paDagho ApaNuM aMtarane guMbaje ghUmarAte jAya! eka te samarAditya kathA ja haiyAne halabalAvI mUke evI che ! emAM vaLI enA pAtronA meMmAM, eka hRdayasparza-pravacanakAra zabda mUke pachI enI hRdayavedhakatA te pUchavAnuM ja zuM hoya? Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAditya-kathAne anulakSIne mukhyatve apAyelA A pravacane, ghaNI ghaNuM hitanI vAte tarapha AMgaLI cIMdhaNuM karI jAya che. muMjhavatA aneka prazna aMge sacoTa-mArga, darzaka rUpa paNa A pravacane khUba ja upayogI nIvaDe evA che. A pravacananI preraNuM je jhIlI levAmAM Ave te, kedhane kAbumAM laI levAnuM kauvata jarUra jAgI uThe. "zrI samarAditya kevaLI caritranA bhava-3 jAlinI ane zikhIkumAra A pravacana pustakanA saMpAdaka vidvadharya, prazAMtamUrti pU. munirAjazrI rAjendravijayajI mahArAja, pU. AcAryadevazrInA eka prabhAvaka ziSyaratna che. vartana ane vANI dvArA, eozrI AcAryadevazrInI eka nAnI-zI AvRtti samAja jaNAya che. pravacananA A gya-pustakane, suyogya-saMpAdaka sAMpaDyA che evuM AnA saMklana parathI ApaNane jaNAyA vinA nahi rahe. ApaNe IcchIe ke, A rIte samagra samarAditya-caritra eozrInA saMpAdana taLe vahelI take prakAzita thAya ! - pravacanakAra pU. AcAryadevazrIne ane saMpAdaka pU. munivarazrIne vaMdanA karIne eTaluM icchavuM asthAne nahi gaNAya ke, A pravacanenA vAcana dvArA sahu koInI bhayAnakatAne barAbara pichANI le ane vAtsalya-karUNAnI bhavyatAne prIMchIne ene paMkhavA ane prApta karavA kaTibaddha bane ! - muni pUrNacandravijaya Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAtmA nAnacaMdabhAInI saurabha tribhuvanapati vItarAga sarvajJa paramAtmAne saMgha eTale mekSamArganI ArAdhanA karanAra ane karAvanAra laghukarmI zramaNa ane zramaNopAsakenuM subhaga saMmelana prabhuzrI mahAvIra bhagavAne ghera upasarga ane pariSahAnI phejane sahana karIne je kevaLajJAna ane nirvANanI prApti karI eja lakSaya ne siddha karavA mATe apramatapaNe ughama karanAra zramaNavarga ane e zramaNapaNAnI prAptinA manorathamAM ja ramate te dizAmAM satata bhagIratha udyama karanAra e zrAvaka che, janmathI ja jemane jainadharmanA saMskAra maLavA sAthe jemaNe suMdara keTinuM zrAvaka jIvana ghaDayuM evA zramaNapAsakanI zodha karIe te depalA (saurASTra)nA vatanI zreSThI zrI nAnacaMdabhAI paNa najare caDhyA vinA rahe nahIM. azubhanA udaye kadAca sarvavirati na laI zakAya teya tevA zrAvaka gharamAM rahyA chatAM paNa kevI suMdara ArAdhanA kare e temanA jIvanamAMthI spaSTa jaNAI Ave che. sarvaviratinA aMgIkAra pachI zramaNa jema tapa tyAga ane saMyamayAtrAmAM pitAne otapreta karI che ema zrI nAnacaMdabhAIe dezaviratinA bAra vrata aMgIkAra karIne pitAnuM jIvana aneka prakAranA tapa-jApa-tyAga ane tIrtha yAtrA vagere zubha anuSThAnethI vibhUSita banAvI dIdhuM che. sarvaviratinA aMzabhUta dezavirati (bAra tra)ne aMgIkAra karIne sau prathama teoe pitAnI jIvananakAne mekSAbhimukha vegavaMtu prayANa karatI banAvI. aticAra na lAge Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI kALajI rAkhavA sAthe e bAra vratanuM pAlana suzobhita bane te mATe temaNe tyAga-tapa vageremAM jhukAvavA mAMDayuM. temaNe karelI A vividha prakAranI ArAdhanA anya mumukSuone mATe khUba ja preraNAdAyI bane te hetuthI atre raju karavI anucita nahIM gaNAya. (1) vIza bhagavAnanA 300 ekAsaNuM, (2) 45 AgamanI ArAdhanA nA 45 ekAsaNuM, (3) ekavAra saLaMga pAMca upavAsa, (4) pAMca eTrama, (5) cha varSa sudhI upavAsathI paMcamItapa, (6) bAra varSa sudhI agIyArasane tapa, (7) sADA dasa varSa sudhI piSadazamIne tapa, AvI kAyAnI mAyA choDAve evI sudara tapazcaryAo sAthe bIjI nAnI nAnI paNa eka tapazcaryA karI temaja vardhamAna AyaMbila tapa mATe pite azakta hovAthI tenA 5150 sAmAyika karI ApyA. tapazcaryAnI mAphaka ja carcA paNa pAchI paDe evI na hatI. mana mAMkaDAne bAhya viSayamAM jatuM rokavA mATe e paNa ghaNuM Avazyaka che. emAM emaNe mukhya be vAra navalAkha navakArane jApa, uparAMta TUMka samayamAM viziSTa jApasAdhanA karI te AgaLa joIzuM. vizeSataH ananyapuNyarAzithI prApta thayelA A nazvara manuSyadehane viSayavilAsanA kAdavamAM DUbADavA karatAM tIrthabhUminA pAvanajaLamAM zuddha zA mATe na kare evI zubhabhAvanAthI aneka tIrthasthAna jevA ke zrI zatruMjayanI navANuM yAtrA, svakIya yAtrAsaMghanA sukRta sAthe junAgaDhanI yAtrA ane tIrthamAlA paridhAna, bAkI saMmeta zikhara-bhadrezvara-antarIkSajI-kesariyAjI-taLAjA Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kadambagiri-jhagaDiyA-kAvI-gaMdhAra vagere anekatIrthonI bhAvabharI yAtrAe karI. paramAtmAnA pavitra darzana-pUjana vagere karIne svAtmAne dhanya banAvyuM. * vaLI dehanI paNa mAyA cheDavAnI che te paisAnI mAyA paNa kema na choDavI? supAtramAM viniyoga eja e paisAne sadupayega" A satya te sArI peThe samajelA zrI nAnacaMdabhAIe aneka sthAnemAM sAtakSetramAM pANInI mAphaka paiso vAparavA maMDI lakSmInI mAyAne kSINa karavA mAMDyA. sAvarakuMDalAthI pUjya gurudevanI nizrAmAM charI pALatA saMgha sAthe junAgaDhanI yAtrA vagere tathA anya zubha kSetramAM keTalAya hajAra rUpiyAne sadvyaya karyo, jemAM uparokta saMghayAtrA uparAMta rUA. 4100nI kiMmatanA trigaDu-siMhAna jhaluna gAme daherAsarane bheTa vagere sukRta gaNI zakAya. A badhuM temanAmAM guptapaNe rahelI ari haMta bhaktine vyakta karanAruM che. temanA jIvanamAM badhA karatAM mahatvano prasaMga te e banyuM ke emaNe pitAnA sauthI vaDA putra ane pautranI dIkSA bhavya rIte UjavI. pitAnI 70-80nI AsapAsanI vayamAM temanA jayeSThaputra zrI dalIcaMdabhAI ane pautra rajanIkAnta (meTrIka pAsa) saMsAravAsathI virakta banyA ane dIkSAnI anumati mAMgI. aneka sukhasagavaDa ane paisA vagere kazAnI kamI nahI-dhIkalAnI Avakane dhaMdhe, A badhuM cheDIne bhagavAnanA mAge abhiniSkramaNa karavA taiyAra thayelA A pitA-putranA yugalanI IcchAne zrI nAnacaMdabhAIe harakhabhera vadhAvI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 lIdhI. AvI jaipha vaye sevAkArI vinayI putra-pautranA vigane prasaMga Ave te mANasane pitAne vicAra pahele Ave. ke have pachI mArI meTI vRddhava sevA keNa karaze? paraMtu svayaM cAritra mATe nUranArA zrI nAnacaMdabhAIne A vicAra aDe ema nahatA. gujarAta-amadAvAdamAM birAjamAna paramatapasvI ane vairAgya amRtavarasaMtI madhura dezanAthI zrotA vargane virAgAbhimukha karanAra pUjya paMnyAsa zrI bhAnavijaya mahArAja sAheba ne teozrI e dIkSA mATe vinaMti karI, ghara AMgaNe muMbaI-malADamAM teDAvyA. hajAranA kharce dhAmadhUmapUrvaka-jinabhakitanA mahetsa zarU karAvyA ane ghara AMgaNe nAMkhelA vizALa maMDapamAM hajAre jaina-jainetaranI hAjarI vacce paramapUjya vyAkhyAna vAcaspati AcArya deva zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA nA varad haste vahAlayA putra-pautrane dIkSA apAvI, zrImadda bhAnuvijaya paMnyAsajInA caraNa kamalamAM AjIvana samarpita karyA. dikSita munivaro pU. munizrI devasuMdaravijayajI (dalIcaMdabhAI) ane pU. munizrI ratnasuMdaravijayajI (rajanIkAta) Aje paNa A pRthvItaLane pAvana karI rahyA che. pUjya gurudevazrInA caraNe A be uttama ratnanuM samarpaNa karyA pachI zrI nAnAcaMdabhAI pU. gurudevazrI paM. bhAnuvijaya mahArAja sAheba ne pUche che sAheba ! mArA be rane te Apa laI lIdhA, have huM ahIM rahIne zuM karuM ? pUjya gurudevazrIe jaNAvyuM-huM tamane enA badalAmAM eka addabhUta ratna ApuM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 e zuM? AzcaryathI nAnacaMdabhAIe pUchayuM. pU. guru devazrIe kahyuMrejanI se navakAravALI gaNavAne niyama kare. "huM !! eTalI badhI ?? nAnacaMdabhAI camakyA ho, muMjhAze nahi, navakAravALI navakAranA mAtra pahelA padanI. e tame 100 zuM ? ethI paNa vadhu gaNI zakazo. tamAre A vRddhaye beThAbeThA bI ju karavAnuM zuM che? vAta gaLe UtarI. pUjya gurudevazrIe niyama Ape. ane guruzraddhAnA athAga baLa upara zrI nAnAcaMdabhAI e A adbhutaratnanI bheTa vadhAvI laI kArya zarU karI dIdhuM. Aje 85 varSanI vRddha vaye mAtra 10 varSanA gALAmAM 100 ja nahIM paNa rejanI paNuM base navakAravALI gaNavA sudhI zrI nAnacaMdabhAI pahoMcI gayA che e pUjya gurudevazrIe ApelI bheTa ane ullAsapUrvaka enA pAlanane raDe pratApa che. ane tenA ja pratApe arihaMta padane 4 karoDane ane siddhapadane 50 lAkhane jApa-20000 jeTalI sAmAyikanI addabhuta kamANuM sAthe Aje teo karI zakyA che. te uparAMta 5 lAkha ne uvasaggahara staMtrane paNa jApa teo karI cukyA che. dinapratidina chellA zvAse zvAsa sudhI A namaskAramahAma nI raTanA dvArA paramAtmA sAthe ekatAnI banI samAdhimaraNa-sadgati ane siddhinI riddhi ne prApta kare eja zubhecchA. || jaina jayati zAsanama ! Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a nu * ma Ni kA prakaraNa prakaraNanuM nAma 13 22 1 jAlinI ane zikhIkumAra 2 jAlinInA kaSAya ne putrane viveka, 3 vijayasi'Thu AcArya mahArAjanA samAgama, 4 vijayasi'huM AcAya mahArAjanI vizeSatAe 24 5 zikhIkumAne prazna ane tenuM samAdhAna, 6 vijayasiMhaiM AcArya bhagavaMtanuM kautuka ajitadeva tIrtha 'karanA dana. cha vijayasiMha AcAryAMnA pUrvAMbhavA ane nidhAna mamattvanA dArUNa vipAke. 23 8 uccakuLanI kadara ane javAbadArI. 9 udaya ane kALanI samajUtI, 85 10 dharmI samudradatta ane vizvAsaghAtI magaLa, 91 11 samudradattanuM mananIya ciMtana. 109 12 vicitra prasaMga upara umadA vicAraNA 115 13 AMtara cakSu ughADI detuM tattvajJAna 148 .151 14 janamatinI tattvabharI vicAraNA, 15 mana ane vikalpajagatanuM phaLa kevuM Ave? 172 16 ka`sattA, bhavitavyatA ane puruSA 183 17 aAbhI mAtAnI duSTatA. 189 pAnu 10 59 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa prakraNanuM nAma pAnuM 235 280 319 W W 343 18 vijyasiMha AcArya mahArAjane bhavya upadeza! dAna-zIla-tapa-bhAvanuM svarUpa 207 19 nispRhI bhAgavata ne mAyALu saMta. 230 20 dAnamAM cAra prakAranI zuddhi 21 zIla-dharma 247 22 tapadharma ane bhAvadharma 257 23 sAdhupaNAnI yogyatAnA 16 guNe 24 saMsAravAsa tyAjya zAthI? 25 sAdhu jIvanane duSkaratAo. 326 26 zikhikumAranI samarpaNa bhAva 338 27 zikhakumAranI pitAne prArthanA 28 nAstikavAdI piMgakanI ajJAna mAnyatA 348 29 nAstikanA praznanA sacoTa uttara 353 30 sAcuM sukha zI rIte maLe. 31 nAstika para jinavANInI asara 375 32 saMsAranI anekavidha bhayaMkaratA. 380 33 brahmadatta-piMgaka vatadhArI thayA " zikhIkumAranI yegyatA mATe vicAraNA 385 34 5pasthAkamAMthI dharmasthAnamAM ke ulaTuM? 392 35 zibIkumAranI mahApratrajyA 395 36 mAtA jAlinInuM kaluSita citta 399 37 vairanA saMskAranI bhayaMkaratA 372 402 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa prakaraNanuM nAma pAnuM 38 mAtA jAlinIne peMtare 408 39 zikhImuni kesaMbImAMH dharmane upadeza 42 40 ajJAna dazAnI bhayaMkaratA 41 zikhImunine upaga dharma 45 42 suni ane bhakta zrAvikA 438 43 bhAvamaLano hrAsa kyAM? 445 44 jAlinInuM jhera bharyuM dAna 454 45 nimittAnI camatkArika asara 46 anazana sAthe aMtima ArAdhanA 463 47 mahAmuni zipIkumAranI bhavya vicAraNA 467 48 samAdhidAtA paMca namaskAra 481 459 Apa II , " Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi-patraka azuddha jA.na. lITI 2 2 2 hovAnA levAnA jIdhane e le vatAva hovAthI levAmA jIvane eTale vartAva Run --- 18cho nao *** ) K 2 & 4 2 0 * 2 0 binajugupsA capaLatA eTale jijJAsA doDadhAma sthitimAM pAMtrIsa binajusAra yapaLatA jijJAsA deDadhAma sthitima patrIsa suMdara mRtya laDatAM vAdhe pravRtti NanuSya - suMdarI mRtyu laDatAM laDatAM 1 1 0 ba ba = 8 pravRttirUpa manuSya gAMDa chIe. gaDe Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA.na. 4 4 4 " chu 27 98 103 116 128 130 132 139 142 lITI 17 4 10 22 i 16 7 5 16 re 12 18 16 1 25 azuddha vadhAre kRta phesANA elAi ane dhanA jIvana pachI bhUta mukhyae karI ekAra che. karaNA purUSa A guNa zuddha vadhAremAM vadhAre kRtakRta *sAmaNu khelAI ene kranA jIvane pachI bina jarUrI bhayanuM bhUta mukhyakarI e bekAra che. paisA nathI, jhaMkhanA karI, maLI gayA, tethI zuM vizeSa ? paisA AvyA tA navA kaleza ubhA thavAnA. napharata thaze ! paisA na hAya tyAre badhAnI sAthe haLata maLatA rahetA hatA, karaNI putra AkramaNa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAna, lITI azuddha zuddha 4 151 151 151 155 1 160 lAle che ne lAlabAlA chatAM uvava8 viDaMbAyA mAyAmAM saMsara saMce lAve che ne ? bolabAlA chatAM uvavRha viTaLAyA kAyAmAM saMsAra saMge javAnuM 15 165 165 19 181 194 thavAnuM 204 jagyA 205 211 211 215 218 219 221 222 13 17 22 23 16 21 6 1 jagayA tyAM jIvanane apUSTha jJAnadA karavAmAM pANanA DitAI ene kayAM jIvane aspaSTa jJAna - A jJAnadAna karatAmAM prANanA ene sAdhu jIvana game te rIte meLavIne talasATa nathI . dhArmika ka24 21 dhArmika ja Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA.na. 240 245 251 258 269 272 274 275 277 288 293 299 307 312 317 323 328 339 348 368 377 381 lITI 16 18 3 21 13 10 23 17 13 5 11 21 17 azuddha bharanArA bhAMvaha jU tathI svarUmAM bhAjana vidyAmAna haiye mAtranA tA che ane jANavA sArI sama mAM Are mATe paTalA pALyuM ya hAjI gRhakatha mAnya udhA zuddha dharanAza bhAvazuddhi jU tethI svarUpa jAte bhAjana vidyamAna haiye gAtranA tA jANavAmAM haze vizeSatA sArI sa paNumAM tyAre mATe pATalA pALyu uddaya .. hajI gRhastha manAya uSA tethI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAna, lITI 436 445 451 458 462 465 471 476 484 14 21 19 19 da 10 21 28 azuddha dhaNIyANI nAtha kahe sAvana zuma anA mana asanI pragaTanI zuddha dhaNIyANI nahI ne dhaNIyANI nAma kahe che sAdhana zubha enA arjuna asatI pragaTatI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 name jiSNupavayaNasa 11 zrI samarAditya kevalI caritra prakaraNa-1 : bhava-3 mAtA jAlinI ane putra zikhIkumAra vahi gayela viSayaneA TUMkasAra manavAsa moka [ samarAdityane jIva khIjA bhavamAM siMharAjA je jelamAM hatA. rANIe zeka karatI jela tarapha gaI, jelamAM rAjAe rANIone amaravANI saMbhaLAvI. rANIone hRdayapalaTA thayA. cAritra levAnI manamAM bhAvatA thai. kumAranI rajA meLavIne cAritra lIdhuM. A bAju rAjAe jelamAM anazana karyu. agnizanA jIva khIjA bhave siMharAjAneA putra AnadakumAra vairI thayA. pitAne samajAvavA devazarmAne mekalye. eTalAmAM kumAra jelakhAne AvI pahoMcyA. pitA-putra vacce thayela sudara vArtAlApa, paNa kumAra ekane be na thayA. vairI AnaMda kumAre talavArane ghA karyAM, rAjAnu samatA-samAdhi sAthe mRtyu thayuM. siMha rAjAM trIjA devalAkamAM cAlyA, ane kumAra prAnte gayA 1 lI narakamAM...have tyAMthI keTalAka kALa saMsAre bhamIte IndrazamAM maMtrInI putrI jAlinI thAya che, ane teNInA putra tarIke sara. 5) jIva zikhIkumAra thAya che...tenu rAmAMcaka kaSAyeApazamaka preraka caritra vAMcA be be boxb0605 **** SO 9:09: parama upakArI prakAMDa vidvAna zAstrakAra maharSi pUchya A. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAja samarAditya kevaLI mahArAjanA bIjo bhava batAvI rahyA pachI huve emanA zikhIkumAra nAme matrIputra tarIkenA trIjo bhava kahe che Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAditya kevaLI maharSinA manuSyanA nava bhavamAM ghaNA ghaNA prakAranI uttama uttama sAdhanAo ApaNane jevA maLe che. temAM mukhya sAdhanA kSamA-samatAnI. enI sAthenI sAdhanAmAM suyogya mAnavatAnA aneka guNa, tathA prathamanA be bhavamAM bAhyathI je ke cAritra na laI zakyA, bhAvanA hovA chatAM, taiyArI pUrI hovA chatAM, ane nika TamAM cAritra levAnuM hovA chatAM cAritra veza na laI zakyA, paNa cAritranI sAdhanAmaya avasthA te banAvI dIdhI. have ahiM trIjA bhavamAM ArAdhanA kevI AgaLa vadhe che, te batAve che. - kauzAbanagara - jaMbudvIpamAM pazcima mahAvidehakSetramAM kauzAmba nAmanuM nagara che, vizALa nagara che; vastI paNa ghaNuM che. sthAna tarIke evuM sarasa sthAna che. ke jyAM vyAdhi-reganI pIDAo nathI; parazatrunA Akrama ne bhaya nathI, Rddhi-samRddhi bharapUra hevAthI suMdara nagaremAM nAyaka tulya A nagara che. tevA te nagarane viSe rIo kevI hatI? saraLa svabhAvI ! sAmAnya rIte strIjAti kapaTanA svabhAvavALI gaNAya, paNuM ahiMnA kSetranI vizeSatAmAM strIvarga saraLa hate. vaLI kulInatA mujaba je sthAne neha thaye, tene sthira rAkhanAra ane temAM saMteSa mAnanAre hate. puNyavAna hevAthI strIe kAmadevanI rAjadhAnI samI rUpavAna hatI. pUrve AcarelA dharmanuM ja phaLa samAna hatI ! arthAt jeNe pUrvamAM dharmanI sAdhanA karI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tene strI suyogya-sArI maLavI joIe, e puNyane niyama. basa, tevI rasIo hatI ahiMnI. tyAre e nagaramAM puruSa varga paNa priyabhASI, satyavaktA, prathamabhASI ane dharmarata hatA. emanuM hRdaya kemI mATe priya bele, AmA ucA mATe sAcuM bele, mana najha tethI sAme maLehane pahelAM te bolAve; ane jIvana AkhuMya pApabhIru tethI dharmarakta bahubahu. ke sarasa leka ! tyAM ajitasena rAjA hatuM, parAkramI ha. aneka yuddhamAM aneka ghamaMDI rAjAone eNe parAsta karelA; je have caraNe namatA hatA. e rAjAne IndrazarmA nAme eka maMtrI hate. bIje paNa ene eka buddhisAgara nAmane maMtrI hatA IndrazarmA brAhmaNa che; AkhA rAjyanI ciMtA karanAre che ane rAjAne te bahu ja ananya je thaI gayuM che, putra-mAtA - have juo ke ApaNuM caritranA mukhya pAtronuM zuM thAya che. agnizamAno jIva bIjA manuSya bha mAM thayele AnaMdakumAra, taNe narakamAM eka sAgarepamanuM AyuSya pUrNa karI kaMIka nyUna evA cAra sAgaropamane kALa saMsAra bhamavAmAM kADhyo. AMTA vI - vAnI mahenata theDI; ukelavAnI keTalA meTI maheH nata ! AnaMdanA bhAvamAM potAnA AtmA para pA panA AMTA vIMTayA, te ukelavA keTale dIgha Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAra ? tyAMthI chelle kaMIka akAma nirjarA karIne Indrazama maMtrInI zubhaMkarA patnInA peTe putrI tarIke ja ! nAma jalinI. ahIM buddhisAgara maMtrIne putra hate brahmadatta. tenI sAthe A jAlinInAM lagna karavAmAM AvyAM. emAM bhavitavyatA kevI vilakSaNa ke siha rAjAne jIva devalekamAMthI AvIne A jAlinInI kukSimAM AvyuM. A geThavaNa keNe karI ApI? bhavitavyatAnI baLavattA - bhavitavyatA baLa vAna kahevI paDe. na icchIe evuM paNa jagatamAM aNadhAryuM banI Ave che ne ? emAM zuM AtmAnI svataMtratA kahevAya ke parataMtratA ! e dUra haThAvI zakAya ke vece ja chUTake? te pachI phegaTa saMtApa je DhagalAbaMdha karIe chIe te vyAjabI che? A eka maMtra zIkhI rAkhe,-baLavAna bhAvI (bhavitavyatA) je sa lAve emAM saMtApa na karatAM, vIratAthI ene nabhAvI levuM. kAraNa eka ja ke e bhavitavyatA ApaNuM karatAM evI baLavAna che ke ApaNe kaze sAmane upajavA nahi de. pachI zA mATe AnaMdapUrvaka sahI levAnI, anukUla tarIke mAnI nabhAvI levAnI zakita na keLavavI? tyAre e vastu samajavA jevI che ke mANasanAM keTalAMya duHkha paisAnI nyUnatAnA nathI, ke kuTuMbanI manamAnI anukULatA na hovAnA nathI; paraMtu, dukha bhavitavyatAne vadhAvI levAnA che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAre te bhavitavyatA ghaNI sArI che ke mane A jagatamAM bIjA agaNita cha karatAM ATalI badhI anukULatA te maLI che !" A vicAra joIe. bhavitavyatAthI kudaratamAM aneka sajananI jema mAruM, mArA saMyegenuM paNa eka sarjana che. ethI mArA AtamAe muMjhAvAnuM nathI; udAsIna rahevAnuM che. A vicAraNA rakhAya. saMsAranI vicitratA - ahIM khUbI kevI thaI ke pUrve bIjA bhavamAM samarAdityane jIva siMha rAjA hatA. have ahIM eja putra mAtA bane che, e pitA ene putra bane che ! karmanA aciMtya prabhAve saMsAramAM kevIka vicitratAonA nirmANa thAya che! mATe ja bahu rAga ke ItarAjI karavA jevI nathI. evA pokaLa sneha mAthe uMcakI uMcakIne paramAtmAne bhUlavA jevA nathI. . . . . mAtA jAlinIne svapna : jAlinI mAtA duSTa hRdayavALI che, chatAM have garbha rahevAthI mAMDIne je putra, tevAM ciha! puga samarAdityane jIva che, tethI duSTa evI paNa jAlinIne suMdara svapna AvyuM! zuM ? suvarNamaya eka ghaDo pitAnA peTamAM peThe, paNa ene AnaMda na thayuM. tethI e ghaDo bahAra nIkaLI gaye. ane game tema karIne bhAMgI gaye. svapna navA jIvanI prAptinI daSTie sAruM, paNa e nIkaLI javAnI daSTie khasaba! svapna joI ne jAlinI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgI. svapna ThIka lAgyuM ane na lAgyuM, tethI harSa-u. ganA mizra rasane anubhave che. jIva saMsAramAM hAlatAMcAlatAM AnaMda ane zekanA hileLe caDhe che. eNe patine A svapna na kahyuM. jema jema e garbha vadhavA mAMDe, tema tema enA zarIrane duHkha thavA lAgyuM, enA manane pIDA thavA mAMDI. sArAnAM pagale sArUM ja thAya? : juo! sArAnA pagalAMthI badhAne sukhazAti thavI joIe ne? nA, e niyama nathI. caMDakauzikanA AMgaNe bhagavAna mahAvIra padhAryA, kahe, che kAMI kamIne ? paNa tethI caMDakauzikane zuM ? pagalAM te sArAnAM thayA pachIya pariNAma sAruM AvavuM temAM sAmAM jIvanA sArApaNAnI jarUra che. tyAre pUchone ke pra-te pachI sArAne pagale zuM vizeSatA ? sArAne ja lAbha, te kharAbane bicArAne te uddhAra ja nahi? - u-sArAnA pagalAMnI vizeSatA e ke sAmAnA alpa paNa sArApaNArUpI bIja upara mahAna sArApaNane pAka pAke che. thoDA paNa sArApaNAnI yogyatA joIe. atyaMta agyane asara nahi thAya. kharAbamAM paNa thoDuM sArApaNuM hoya te ene udhdhAra thaI zake che. dA. ta. eja caMDakauzika nAge bhagavAnanA "bujha bujha, caMDakeziA evA zabda upara kAna dharavA pUratuM sArApaNuM Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhyuM, te emAM jAtismaraNa, samabhAva vagere lAbha maLyA, ne uddhAra thaye. jagatamAM lAbhakArI sArA mANaso che, saMte che, ApaNe ApaNI jAte theDA paNa sArApaNAne rAkhI lAyakAta keLavazuM. te emanA thakI mahAna lAbha meLavI zakazuM. pitAnI lAyakAtane mATe prabhAva che. saMtathI lAbhanI vAta te dUra, paNa sAme durjana heya ne durjana, teya ApaNe gheDIya lAyakAtanA baLa upara enA nimitteya lAbha pAmI jaIe. maharSioe upasarga karanArAnA nimittane pAmI kevaLajJAna ane mokSa lIdhe. garbhane mAravAno vicAra ! - ahIMyA te sAre paNa garbha jema vadhe che, tema mAtA agya hevAthI ene pitAne asvasthatA lAge che ! vicAre che ke kema Ama thaI rahyuM che? jarUra A garbha ja kharAba lAge che. atyArathI ja mAruM mana saMtApamAM ja rahe che te e jamyA pachI ya zuM ya karaze? mATe atyArathI ja enAthI chUTAcheDA levA de.' rakSaka e bhakSaka : mAtA che hoM ! mAtAnI vatsalatA TheTha garbha upara paNa ubharAya che. mATe te garbha rahyo tyArathI keTalIya agavaDe AnaMdathI veThe che, yAvat garbha khAtara eTale samaya saMsArasukha jatAM kare che. Aje, alabata, A keTaluM sacavAya che e vicAraNIya che. mATe ja evI bhegabhUkhI mAtAnA garbhamAMthI janmelA bALaka nisattva Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArka che. nirmAlya jevA bane che. bheAganI bhUkha bhaya kara che, navI prajAnI dayA ya citavavA detI nathI. A mAtA te vaLI pUrvanAM vaira laI ne AvelI te garbhane sIdhe ahiMthI ja ravAnA karavA Icche che! je mAtAthI rakSaNanI apekSA, eja mAtA bhakSaka bane che! rakSaka bhakSaka bane e duHkha kAne kahevuM ? tame ya koine koinA rakSaka che rakSakagIrI barAbara pALe che ne ? durgatimAMthI rAkheA che ne? ne ? te bacAvI maMtrInI putrarakSaNanI sAvadhAnI : nalinI tA sIdhI mArI nAkhavAnuM dhAre che ! kevIka karatA! mAtA chatAM Ama ? hA, mATe ja samajo ke tyAM ka siddhAnta AgaLa Ave che, mAnavadeMDuM pazutAnA pA bhajavAya che. jAlinIe ema vicArI ga pADavAnA dhaMdhA karavA mAMDayA, ganA jIvanA paNa emAM pApAya kAma kare che. tethI garbha pAtakArI esaDanI pIDA sahavA paDe che. paNa ahiMyAM je pApavRtti che mAtAnI, te mATe bhAga bhajavI rahI che. ga ne pADavAnA IlAja thavAM mAMDayA, paNa garbhanA jItranuM puNya mATu che, tethI garbha paDI gaye nahiM. A badhuM ahiMyA aMtepuramAM cAlI rahyuM hatuM, tenI khabara brahmadattane paDI gaI. have A maMtrI sAvadhAna ane che, ke A baccAne janma thAya tyAre ene jokhama mehu che. ga'mAMthI ja je mAtA ene pADavAnI peravI karavA mADe che, te janmatAM zuM nahi kare ? mATe matrIe hAsa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAsIone kahI dIdhuM, je je, dhyAna rAkhajo, jyAre putrano janma thAya, tyAre ene jarAya nukazAna thavuM na joIe; tevI rIte khAsa prayatnazIla rahejo. ulaTuM tamArI svAminIne khUza karI devA enuM citta game te rIte bIje vALI daI, mane khabara Apaje. huM baccAne saMbhALI laIza." ema patnInI sevAmAM rahenAra parijanone kahI dIdhuM. dehada - ahIM jAlinIne sArA garbha mujaba have sArA dehada thavA mAMDyA. dehada thAya mAtAne, kintu mAtAnA svabhAva mujaba na thAya, paNa garbhanA jIvane anusAre thAya che. ethI ahIM mAtAne thayuM ke "huM devamaMdijemAM meTI pUjAo racAvuM, dAna vagerethI badhA jIne AnaMdita karI dau ! dharmamAM rakta evA mahAtapasvI janenI sevA pUjana karUM. kaMIka palaka hitanA mArgane sAMbhaLuM," rahasya zuM che A manorathamAM ? je jIva garbhamAM AvyuM che. te jIva jamyA pachI AvI AvI zubha IcchAo karaze. e sUcave che ke jIva pUrvajanmamAMthI sAghanA laIne AveluM che. dehada purAya nahi, te zarIra kSINa thatuM jAya. patine vAta karI. pati te khUza thaI gayo. "AvA suMdara dehada !" dehada pUrA karAyA. badhA ne AnaMdita karAyA. AnaMdita kema karAya? dAna, bhaTaNAM, jamaNa vagere Ape te ne? ane e levAnI vAtamAM keNu nAkhUza thAya? mATe ja vastupALa ne tejapALe saMghayAtrA, madira vagere je dharmArthanA kAma karyA, tenI sAthe dAnanAM paNa meTAM kAma Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayI. jarAka keI samAcAra laIne Ave ke gurUmahArAja amuka gAme che ke sukha-zAtAmAM che. athavA te jainazAsananI prazaMsA karate keI Ave te ene hajAranA dhanathI navarAvI detA ! dAnane mahimA zuM hatuM? ekane dAna dIdhuM eTale e AkhA jagatamAM gejheTIMga karavAne. jaina dharmanA udAra cAhake A samajatA hatA. tethI vAtavAtamAM dAna kharUM. dharmanI vAhavAha leka kayAre bele? ene sArI prabhAvanA ke jovAnuM ApyuM hoya te. nahitara ene zI paDI che? ene jovA-cAkhavAnuM kaMIka Api eTale tamArA sAme joze. ApaNe te jainetarane jaina dharma pratye AkarSavA che. e udAratAthI thaze. ahIM badhA jIvene AnaMda ApavAnuM thayuM eTale, temaja garbha uttama che tethI maMtrIpatnI lekapriya thaI gaI ! putra janma rakSA : prasUti samaya AvI gaye. suMdara grahamAM jAlinIe putrane janma Ape. paNa vAsanA thI che? mAravAnI ! vicAre che ke ATalA parivAra samakSa A baccAne kema marAya?' paNa ahIM parivAra sAvadhAna che. maMtrIe pahelethI ja jeone khAsa bhalAmaNa karI rAkhI hatI temaNe taka sAdhI joI lIdhuM ke "jarUra A svAminI phAMphA mAre che te tene abhiprAya baccAne mArI nAkhavAne ja lAge che. emAM baMdhujIvA nAmanI jAlinInI bAlasakhI ke jene maMtrIe khAsa sUcana karI rAkheluM, te jAlinIne kahe che-"bhadinI! Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 ' juone A garbha pApI che. ene tame pAse rAkhIne zu karaze! ? tamane te te kaleza ane majUrI Apaze. mATe mane te lAge che ke e baccAMne dUra tyajI devu eja ThIka che.' sakhIe vastu calAkIthI kahI che. khAko ane bALaka pratye dveSa nathI; kemake bALaka puNyavAna che. sakhInA zabdathI jAlinInu dila khuza thai gayuM! vicAra teA bALakathI chUTavAnA hatA ja, chatAM joyuM ke 'je kAma mAre karavuM che te ja A sakhI kahe che ! ' eTale jevuM dilamAM hatuM tevu ja kharAbara sAMbhaLatAM pasaMda paDI gayu. pote kaSAyane paravaza hatI ja, have te asakhya va pUtranu vaira laIne AvI che. bALaka pratye dveSa che. emAM sakhInu vacana phAvatu lAge che. Ama te| sakhIonI lAje bALakane, tyAMja taddana mArI zake ema nathI. eTale aDadhuM gamatu vacana jhIlI lIdhu. eNe kahyuM 'tu jANe' arthAt 'jema ThIka lAge tema kara" sakhIne te Aja joItu hatu ! baccAne kapaDAmAM vIMTI laI tyAMthI khaseDavAmAM a byuM. brahmadattane jaNAvavAmAM AvyuM. maMtrIe judI vyavasthA taiyAra ja rAkhelI. te mujaba te judA sthAnamAM bALakane meAkalI ApyA. kevI khUbI che! putrane jIva uMcA che, tenI sAthenA saMbaMdha thavA te pa puNyanI nizAnI che. chatAM pUrvajanmanI vAsanA bhayaMkara che, tethI AvA uttama jIdhane pAmI UttamatA potAnA jIvanamAM utAravAne badale enA ja nimitte adhamatA keLave che! putra che, nikaTanA saMbaMdha gaNAya. chatAM sArI nikaTanI vastu pAchaLa paNa jo mana khagaDe te pachI Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 duniyAnI bIjI vastu pAchaLa mana bagaDe temAM zu maTI vAta ! eja sa'sAranI asAratA sUcave che. jAlinInI tevI avasthA thai. putra ThekANe paDI gayA evuM jANI khUza thai. samarAditya ahI' trIjA bhavamAM zikhIkumAra ahIM' khAnagImAM putranuM nAma zikhIkumAra rAkhyuM. leAkeAmAM jAhera thayuM ke maMtrI patnIne mareluM khALaka janmyuM! ema karatAM keTaleka kALa gayA, eTale kaLA ane dehathI vadhyA. brahmadatte tenuM samayeAcita badhuM sAcavyuM. pachI potAnA putra tarIke tene dattaka lIdhAM. zikhI gharamAM Avye dhIme dhIme ene e vAta jANavAmAM AvI gaI ke A mArAM sAcA mAtA-pitA che. e paNa khabara paDI gaI ke mArI A mAtAne svapna kevu' AveluM', DhADhuda kevA thayelA ! e paNa jANyu ke A garbhathI ja mArI veraNa hatI. chUpI vAta kayAM sudhI chupI rahe ? eka nahiM te bIjAnA mAMDhethI sAMbhaLavA maLe. vAta karavA sAMbhaLavAnA zekha ghaNAne mANasanI IMtejArI eka evI cIja che ke potAnA saba. dhInI vAta karavA Ave te tarata ja kAna uMcA TesathI sAMbhaLe. paNa jo kaMika narasu' potAnA mATe kahe ke tarata ja UcA-nIcA thAya ! ahIM zikhIkumAra judI vyakti che. eNe sAMbhaLyu. kharU. pachI zuM thayuM? evA dveSa na thayuM ke A mArI mA ? gamAM hatA tyAre mArI nAkhavA auSadhIonA prayoga ? janmyA tyAre paNa mAravAnI buddhi ?' AvA dveSa na thayA. pazu vairAgya pragaTayA. enA cittamAM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 thayuM ke-'ahA ! jagatamAM kaSAya e kevA pApI che ! dveSanI bhAvanA ane vairAgyanI bhAvanAmAM pharaka zuM ? dveSamAM sAmI vyakti kharAba lAge che. vairAgyanI bhAvanAmAM dveSe bhayaMkara pApI lAge che. ahiM kaSAya e DhASA che. e dveSA para itarAjI thaze te tA vairAgya thaze ane dvaSita vyakti para dayA Avaze. dikarAnA hAthe bhUla thai, ke nAkare bhUla karI nAkhI, tyAM pachI DhASita pratye dayA Ave ne ke A kevI bhUla karI beThA. hA, paNa e bicArA zu kare ? enI jagyAe hu' hAu" te mArA hAtheya bhUla thaI jAya.' jo vyakti para dveSa hAya ! ? zuM samaje che e ? zuM AMdhaLA hatA ke dekhate ? khakhara nathI paDatI....' zikhIkumAra te ceAgya hatA, te te vairAgya pAmI gayA ! prakaraNa-2 jAlinInA kyAya ne putranA viveka duniyAnA bIjA IlAjo je duHkha darda ane saMtApa na miTAvI zake e A mArA pApanA vipAka" miTAvI zake, je AzvAsana na ApI zake, e A ApI zake, bIjAne badale peAtAnI bhUla jovAmAM ghaNA saMtApa maTe che. zikhIkumAranI bhavya vicAraNA ahIM mAtAne paNa khabara paDI gai ke A te teja putra!' ethI e kaSAyamAM paDI, huve khUbI jue ke kha'naiya AkAre mAnava chatAM, judI judI saMskAra suDIe judAM judAM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 svarUpa pragaTAve che. mAtA duzmana che, tethI zreSa ane udde. gane dha dha laI beThI. khAvA-pIvAnuM jIvana sarakhuM, paNa lAgaNIonuM jIvana juduM. zikhIkumAra te mAtAne kaSAya dekhI vadhu vairAgyamAM caDhe che. vicAre che ke - "A kaSAye pApI che. e saMsArarUpI vRkSanA mULamAM pANI sIMcavAnuM kAma kare che. tethI saMsAravRkSane puSTa kare che. kaSAya eTale rAga ane dveSa, meha ane mithyAtva, tRSNA ane prapaMca, e badhA para chava duSkRtya kare che, ane tenA pariNAme saMsAra akhaMDa rahe che !" A zANe zikhIkumAra vicAre che-"mAtAe AvuM zAthI karyuM? kaSAyathI. kaSAye evA ja che ke jene vaLage te badhAnI pAse AvuM ja karAve, te te mekSArthIe zIdhra khUbI sAvadhAnIthI ane cIvaTathI kaSAne dUra karI devA joIe. saMsAranI vRddhi karanArA pApanI jaDa kaSAya che. kaSAyamAM paDIe, ke pApa karavAnuM mana thAya." paisAne lebha lAge ke bajAramAM javAnuM mana thaze. pachI jUTha, anIti vagere pApa AcaravAnuM mana thaze. pApa keNe karAvyuM? lebha kaSAye. rAvaNa ane duryodhanane manamAM abhimAna AvI gayuM te khunakhAra laDAInAM pApa thayA. pApa keNe karAvyuM ? abhimAne kaSAye. saMsArane puSTa karanArA pApane jene khapa nathI, teNe kaSAyathI dUra rahevuM joIe. kaSAya Ave ke samajavuM ke pApane paheragIra Avyo! mATe je mekSAthI che teNe saMsArane aMta lAvavo joIe, ane te mATe pApone paNa aMta lAva joIe. kaSAyathI pApa, pApathI karma, ane Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmathI saMsAra ubhe thAya che. saMsAra ubhuM thayA pachI pUchavAnuM ja zuM? saMsAramAM duHkhAnA meTA samudAya khaDakAyelA che, duHkhanA TeLAM phare che. duHkhathI je kaMTALyA che teNe kaSAyone cheDI devA joIe kahyuM che ke je vItarAga che, jenA rAgadveSa nAza pAmI gayA che ene phaLa svarUpa kaSAya karavAmAM na hoya, emAM zuM Azcarya che? paraMtu je AtmA hajI vItarAga nathI banyA, paNa sattAmAM rahelA kaSAyane nigraha kare che, bahAra pragaTavA ja detA nathI, e AmA paNa vItarAga tulya che. A eka mahatvanI vAta kahI. zuM khubI batAvI? mahAvIra paramAtmA vItarAga thaI sarvajJa banI gayA, temane have kaSAya nathI karavAnA, paNa te pUrve ya cAritramAM kaSAyanA nigrahathI vItarAga jevA hatA, vItarAganI vANune anusaranAre sAMbhaLI lIdhuM ke "Aje tame vItarAga nathI paNa krodhAdi kaSA para kAbu te rAkhI zake. aMdarathI kadAca e uThe, paNa uThatAne ja tyAM dAbI nAkhe, te tame sukhI. amuka vastu mATe manane kaSAya jAgye, tema khabara paDatAM ja enI bhayAnaka kAmagIrI samajI enA para aMkuza mUkavAmAM Ave te tenuM kaMI lAMbu cAle nahi. te pachI dukha paNa jevAne ava. sara na Ave. vItarAganI jema kaSAyane nigraha karanArane paNa bhaviSyamAM duHkha nahi! -kevuM adbhuta AzvAsana ApI dIdhuM ! A zikhIkumAranI vicAraNA che. mAtAnI kupravRtti para AvI sarasa vicAraNA kare che ! viveka AnuM nAma che ke bIjAnA deSane vicAra karatAM pite deSamAM na Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapaDAI jAya ! aviveka eTale bIjAnA doSa para te senerI zikhAmaNa ApI che. paNa ema karatAM pite pAcho deSamAM paDate hAya dA. ta. deSita upara zreSamAM paDe, jAtanA abhimAnamAM paDe. A kumAra zuM vicAre che ? kaSAye kevA pApI ! vItarAga jema sukhI, tema rAgadveSane kaSAyene kacaranAre paNa su bI." rAgadveSa uThe te daragujara, paNa tene dAbavA ke halAvavA, tene vinAza karo ke vikAsa kare te ApaNe hAthamAM che. jIvane gusso kyAM sudhI caDhe? aMdhakasUrine eNe kyAM sudhI caDhAvyA ? pAMcasone te mekSamAM ravAnA karyA, paNa pote pAlaka paranA gussAmAM niyANuM karI devalokamAM gayA, te zuM karyuM ? pAlakane ja sajA nahi, paNa AkhA nagarane ! kaSAyanA Aveze AkhA nagarane nAza karyo! kodhanA je saMsakAra laIne AvyA chIe, temAM have vadhAro karavo ke ghaTADe kare te ApaNuM kAma che. pUrvanA saMskAranI bhavRtti jAgavAthI manamAM thAya ke "ATalA rUpiyA laI AvuM !" A sArUM te lAge, paNa sAvadhAna che, mATe vicAre che ke javA dene jIva, ochuM maLyuM echuM khAzuM. kaMInathI javuM " ema samajathI A lebha para dAba-kaTela mUke. keI sArI cIja AMkha AgaLa AvI mana kheMcAyuM tyAM vicAvAnuM ke "duniyAmAM A ja cIja sArI che? are, AvA jaDa para mo! javA de AmAM kAMI mAla nathI" A rAgane kacaryo! AvI rIte je kaSA para aMkuza mUke te pApakarmathI bacI jAya che. vicAraNA karI zikhIkumAre Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 dilamAM zAnti rAkhI. bIjI bAju mAtAne have japa nathI. ene "ema thAya che ke A te enA bApe ghATa ghaDa hato!" ema karI brahmadatta upara paNa e gusse thaI. gharanA kAmakAja cheDI daI AMkhe caDhI gayelI rahevA lAgI. A te moTA maMtrInuM ghara che, mATe kArabhAra hoya, paNa jAlinIe e badhuM mUkI dIdhuM. ene putra zilArUpa lAge che! duzmanarUpa lAge che. ene ema thayuM ke A vAtanI cokhavaTa karyA vinA nahi cAle. eTale patine kahI de che, juo tame te A zuM dhAryuM che? huM keTalA divasathI duHkhI chuM, tenI tamane kaMI khabara che ? zuM ? patine bhAna nathI ! patine bhAna vinAnA banAve ? e ja te, patnI ! kemake ene pati para hela enDa sela rAITa ! (Whole and sole right) kema kharuM ne ? AjanI duniyA strIonI dayA khAya che, paNa purUSanI bicArAnI dayA koNa khAya? e bicAro dukAne jAya te zeTha tataDAve, sarakArI ophise jAya te ephisara khakhaDAve. pAchuM badhAne bAkI rahyuM te gharanAM rANuM sAheba udhaDA le ! jAlinI kahe che-"juo, eka myAnamAM be talavAra nahi rahI zake, tema eka gharamAM ame baMne (mA-dikaro nahi rahI zakIe." dhyAna rAkhaje he ! patnI hoziyAra che, kADhave che dikarAne, ane pitAne to coMTI rahevuM che, paNa samajIne bele che. kadAca bAmAM maMtrI kahI de ke, "jAo mAre Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAne nathI kADhave, tamAre je karavuM hoya te karI le, mATe pAchI e pahelethI kahI de che - huM tamane sApha kahI dauM chuM ke have tame ene rAkhaze te huM pANInuM TIMpu paNa lenAra nathI" vAta kevI rIte upADI? ene rAkhe ke mane paNa pachI kahI dIdhuM, "karAne dUra na kare te bhUkhI-tarasI huM marI jAuM" zreSanAM nATaka jabarAM che. kelA jIvane vikalpanA para kaI aMkuza nathI. sumArga cheDI unmArge caDhanArane keI aTakAvanAra nathI. AvI paristhitimAM unmArge, kaSAyanA ke pApanA mArge caDhatAM pahelAM ja vicAra karavA jevuM che ke "sAme saMga game te hoya, paNa mAre AgaLa vadhavuM te keTaluM vyAjabI che? bhale sAme ja gunegAra hoya, mAre gune na hoya, paNa mAre unmArga, kaSAya ke pApane raste letAM vicAra karavA jevuM che. emAM phasAI gayo te kei rekanAra nathI." manuSyanA jIvanamAM dharmanA aMkuzavALuM jIvana eTale A, ke pApanI kAryavAhI karatAM pahelAM thobhI jAya. magajanI bhaThThI garama thaI gayA pachI ene ThaMDI karavI muzkela paDaze. mATe pahelethI ja agni na saLagavA devo. jalinIe vairanI gAMTha bAMdhI che, eTale sAme jIva uttama chatAM enI sAme ghora adhamatA kare che! jagatamAM A cAlatuM AvyuM che. sAmAnuM puNya tapatuM hoya eTale vaLe kaMI nahi! paNa A varanuM kareluM niyANuM bhayaMkara Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhamatA saje che! jAlinI patine kahI rahI che, je tamAre ene kADho na hoya te mAre eka pANInuM TIMpu levuM paNa harAma che. tyAre have bApe zuM karavuM? paNa je je chokare uttama ane mahAna lAyakAtane dharanAra che, eTale bApane muMjhavaNa na thAya evuM pahelethI ja karI leze. paNa ene khabara zI rIte paDI? A rIte. mAtAnI vAta zikhIkumAre saheje sAMbhaLI. tyAre ja tene lAgyuM ke "guNanI kadara karanArA pitAjIne keTalI muMjhavaNa! ane mAre ke pApane vipAka ke mArI mAtA paNa A rIte varte che! ane ethI mArA pitA duHkhI thAya che. jayAre najara zuddha thAya tyAre pitAnI truTi dekhAya. najara melI hAya eTale bIjAnI truTi jevAnuM mana thAya. pitAnI gu. jyAM jovAya tyAM kaleza ane daMTA zamI jAya; mATe e najara zuddha. bIjAnI truTi jovAya tyAM kaleza ane raMTA na hoya te paNa ubhA thAya, mATe e daSTi melI. ApaNe ApaNuM bhUla joIe te emAM kAMI jagata A paNu para tUTI paDatuM nathI. eka be vAranA prasaMgamAM e joze eTale basa. bAkI bIjAnI ja bhUla jovI e hRdayanI malinatA che, eja kalaha TaMTAnuM mULa che. A uttama zikhIkumAra potAnI truTi jue che - "mArA pApane vipAka !" A mahAna jaDIbuTTI che, mahAna maMtra che duniyAnA bIjA trIjA IlAje je duHkha darda ane saMtApa na miTAvI zake e "ba mArA pApane vipAka miTAvI zake, je AzvAsana na ApI zake, e A ApI zake. bIjAne badale pitAnI bhUla javAmAM ghaNA saMtApa maTe che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 nA, mahArANI pade birAjamAna ane garbhAvatI avasthAmAM koi paNa sahAya vinA, ekalIaTUlI sItAne rAme jaMgalamAM mUkAvI dIdhI, zA mATe? koI aparAdha hatA? vinA aparAdhe! are! aparAdha kadAca hAya, te paNa garbhAvatI che te raste janArane paNa dayA AvI jAya. chatAM ahIM sItAjIne vinA doSe jaMgalamAM dhakelyA ! sAthe na te koI sakhI,ke na teAkeAI dAsI ke rakhevALa ! khAnapAnanI sAmagrI ke vAhana paNa nathI hAM ! evI bhayAnaka sthitimAM sItA zuM vicAre che? AmAM rAmanA DhoSa nahiM, mArA pUrNAMkanA doSa che.' AmAM kayAM ragaDA jhagaDA thAya? kayAM dhAMdhalane avakAza ja hAya ? sIdhe! ja hisAba sItAjIe mUkI dIdhA. 'mArA pUrNAMkanA doSa.' kema pUrvaka doSa Avye pUrve dha na karyAM mATe. te jagatamAM jaina dharma eja sAcuM zaraNu che. mANusa khIjI ALapaMpALa kare te khATI. dhama sivAyanu badhuM kaMcana, kuTuMba madhuM ja kensala che! rada khAtala che! raMka maLyusa maraNa samaye hiMsAkha matAve ke 'huM pAMca paisA eka sAthe kamAyA nathI; ne eka sAthe bhAgavyA nathI.' zrImaMta mANusa hisAba batAve ke huM pAMca abaja eka sAthe kamAyA ane bhagavyA....' A baMnene jANe jamarAja kahe che ke 'lAve tamArA cApaDA,'ema karI bane ceApaDA para ceAkaDA mUke che, ' jAe, rIte saLagatI cehamAM khaLI jAo.' ane samAna Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 pU. vinayavijayajI upAdhyAyajI mahArAja kahe che~~ vinaya ! vidhIyatAM re; zrI jinadha: zaraNam; anusaMdhIyatAM 2. sucitara-araNusmaraNam. huM vinaya! tuM jinadhanuM ja zaraNa karI le manamAM ati pavitra cAritranA smaraNanuM anusa MdhAna kara, advait huM ane cAritra enA ja saMbaMdha sAcA, bAkI saMbaMdha khATA; Ama vicAra. kema ? eTalA mATe ke hA, kennaI vajramaya makAnamAM mANasa pesI jAya, vajranI vAleA che. tethI mAne ke have huM je chuM ke jama kayAM Ave che?" paNa te kheATu. jama ema nahiM cheDe. pravizati vajramaye di sadane, tRNamatha ghaTayati vane, tapi na muti hata samavatI niyapauruSanI.' jama game tyAMthI pesI zake che. te memAM taNakhaluM jama pAse; laIne jAe rAjA paNa duzmanane ema kSamA Ape che, tA jama ApaNane paNa kSamA Apaze.? paNa nA, cAhe jamanI sAme tame chAtI uMcI kare ke enA pagamAM mAthuM jhukAveA. paNa e jama janmelA kAineya cheADate nathI. e nirdayapaNe jagatanA jIvamAtra para peAtAnuM nRtya calAvanA che. evI mRtyunI ohukamI che, jagatanA je saMcAge pUrve maLyA temAM jIve phogaTanAM krama mAMdhyA pachI ahIM sATA kruSTa bhAgavavAM paDe temAM kAnA vAMka? vAMka mArA kanA." A rItanI vicAraNA hAya tyAM pachI cittamAM kaleza na pese, ane dharmanuM zaraNu chatAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIdhA pachI bhalene sAmethI siMha Ave, DaravAnI kaMI jarUra nathI. pra :- pa vartamAnamAM duHkha, te bhaviSyamAM sukhI : zI rIte thavAne? u0 - e mana ajJAnane gaNAya. mahA ajJAnane. kemake samAnya ajJAna kheDUta jevA paNa samaje che ke Aje AMbe vAvIe te hamaNAM te kheDatAM dhULaja maLavAnI! pachI choDavA maLaze, e te be-pAMca varSe jyAre A pAke tyAre kerIne svAda maLaze. ajJAna paNa A samaje che ke vastunA lAbha te te kALe thAya. te rIte hamaNuM dharmanuM zaraNa lIdhuM te gyakALe te jIvane jabarajasta lAbha Apaze. bAkI vartamAnamAM ya dhama zaraNathI hRdayamAM pragaTelA baLane ocho lAbha nathI. zikhIkumAre nakkI karyuM ke "mAre ahiMyA rahevuM yogya nathI." ema karI muMjhAyelA pitAnI muMdmaNa ane mAtAnA saMtApane TALavA e keIne kahyA vinA gharamAMthI nIkaLI gaye. zerImAMthI ane nagaramAMthI ravAnA ! paNa e puNyazALI che ke nagaranI bahAra udyAnamAM game tyAM tene vijayasiMha nAme AcArya bhagavaMtanA darzana thayA. prakaraNa-3 vijayasiMha AcArya mahArAjane samAgama. pahelA bhavamAM zrI vijayasena ane bIjA bhavamAM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmaghoSa nAmanA AcArya mahArAje pratibaMdha karyo hatuM. have ahIM jue. juo tyAre, samAditya maharSine jIva AcArya mahArAjane janma janame meLavIne AtmaparAvartana ane jIvana palaTe karavAnuM cuktA nathItamAruM kArya e rIte cAlu che ne ? dhyAna rAkhaje, ekadama utAvaLathI hA kahetA nahi. ahIM te pUrvanA be bhavamAM AcArya mahArAjanA AlaMbane suMdara AtmaparAvartana karelAnA pratApe A trIjA bhavamAM hajI AcArya mahArAjane pAmyA nathI tyAM paNa mAtAnuM pitAnI sAme pAkuM vaira jevA chatAM pite meSa nathI keLave, paNa tAttvika rIte kaSAyonI prabaLatA-bhayaMkaratA vicArI che! vairAgya jagADa che! pitAnA pApane vipAka vicAryo che! AvI paNa mAtAne kazuM potAnuM jora batAvI devAnuM nahi, paNa ulaTuM ene kaleza na thAya mATe gharamAMthI pate nIkaLI javAnuM munAsiba dhAryu! dhAryuM ! mANasa dhAre te keTalI badhI ucca kakSAe caDhI zake che! pavitra avasthA banAvI zake che! saMta hRdaya sajI zake che! tyAre tamane zuM lAge che? AvI pavitra saMta avasthA e suMdara? ke enAthI viparIta mAtAnI sAme jhagaDavA karavAnI dazA e suMdara ? bhUlatA nahi. jhagaDavuM e zetAnI dazA che, e apavitra zayatAnI avasthA te jaMgalanA vAgha-vane ane yAvat jaMtune ya AvaDe che. mATe-ste jIva bicArA saMsAramAM bhamyA kare che mAnava bhave te pavitra saMtahadaya keLavavAnI jarUra che. saMtahudaya Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayAre keLavAya? AcArya mahArAjanA, saMtanA samAgama pAmIne AtmAnA parAvartana karyothI, pachI te cAhya pUrva bhave ke A bhave samarAdityanA jIve prathama guNasenanA bhavamAM ja vijayasena nAmanA AcArya bhagavaMtanA upadeza ane samAgamathI evuM gajaba suMdara AtmaparAvartana karyuM che, ke tyAMja aMte agni dhIkhatI dhULanI vacamAM baLa vAnuM AvyuM chatAM meTA mahAtmAmuni jevI mahAsamatA keLavI che. ethI ja pachInA siMharAjAnA bhave avadhijJAnI maharSinuM caritra sAMbhaLIne addabhuta preraNA meLavI che. pAchuM tyAM eTaluM bhavya AtmaparAvartana saryuM che ke pitAnI sAme putra AnaMdanI duSTatAne AnaMdathI vadhAvI che. ane ahIM? ahIM te AcArya mahArAja maLyA pUrve ja mAtAnI duSTatA para sAmane nahi, vairAgya vicAryo che! sAdhu puruSanA samAgamane pAmIne ApaNe A sAdhavAnuM che. koInI sAme kSamA, dveSanI sAme dayA, evuM evuM dAkhavatA AvaDe tyAre samajAya ke ApaNe AtmAnuM parivartana kaMIka paNa siddha karI zakayA chIe. prakaraNa - 4 vijayasiMha AcArya mahArAjanI vizeSatAo saMyama zA kAraNe - zikhIkumAre AcArya mahArAjane joyA, te kevA kevA hatA? ekavidha saMyama je sarvathA saMyama, emAM rakta Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 hatA. kAraNa ke jIvane bhAvI duHkhe uparAMta pratyakSamAM paNa azAMti, vyAkuLatA vagere hoya te te asaMyamathI che. pachI DuM saMyama svIkArI bAkI asaMyama ubhuM rAkhe, te teTalA asaMyama puratI paNa azAMti rahe che. Ane khUba khUba uMDo vicAra karajo te barAbara samajAze ke asaMyamathI duHkhA tyAre duniyAmAM juo ke mANasane sukha zAnti maLatI hoya te zArIrika kaSTa ke bIjI sagavaDe jatI karavI paDe enI paravA nathI rahetI. mATe ja AcArya mahArAje zAnti athe saMyama lIdhuM che. te pachI pUcho ke, pra- tyAre badhA leke sukhazAnti te cAhe che te saMyama kema svIkArI letA nathI? u - enuM kAraNa lokonuM ajJAna ane mUDhatA che. ajJAna hovAthI e bicArA saMyamathI mahAsukha-zAnti thavAnuM samajatA nathI. mUDha hovAthI asaMyamanA gharanI vAstavika azAntine sukhazAnti kalpI le che. astu. :- virAganA upavanamAM - Indriyone vijaya eTale anAdi kALathI Indriya bahAranA managamatA viSamAM jaIne je kSaNabhara zAMta paDavAnA, TharavAnA, ne AnaMda mAnavAnA svabhAvavALI banelI che tene badale te Indriyane aMtaraAtmAmAM cirakAla karavAnA svabhAvavALI banAvavI. te Indriye vAstavika Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte viSaye mAM TharatI nathI, zAMta paDatI nathI paraMtu ulaTa ene ukaLATa vadhatuM jAya che. sakriya rahevA TevAcelI Indriye aMtaraAtmAmAM Thare e mATe ene prazasta viSayomAM joDavA gya che. arthAt prabhu darzana, dharma zravaNa vagere AtmahitanA viSayamAM joDavA jevI che. dharma khAtara maranArA durgatimAM jAya nahi. karma khAtara marele, jagatanI khAtara maranAro avazya durgatimAM jAya ja. tRSNane aMta lAvavAnA saMga che; paNa aMta nahi lAvavAne je nirdhAra che, te tyAM bhagavAnanuM ya zuM cAle? je aMta lAve che te sAmAnya sAdhune paNa gautama guru manAya. jinAjJAnuM pharamAna jene na game tene karmanA aneka pharamAne, game ke na game chatAM, uThAvavA ja paDe che. jamavuM e jinAjJAnuM pAlana nahiM, paraMtu jamatA bolavuM nahi e jinAjJAnuM pAlana. paisA lAvavA e jinAjJAnuM pAlana nahi. paNa paisA nItithI lAvavAmAM nIti jinAjJAnuM pAlana, saMsAra vyavahAra kare e jinAjJAnuM pAlana nahi, paNa jema bane tema saMsArane maryAdita kare te jinAjJAnuM pAlana! jinAjJAnA pharamAna zA? 1. saMsAramAM jAo tyAM pApathI pAchA haTo. 2. vadhAre paDatA pApa na kare. 3. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 pharI pApamAM paNa kaThera na aneA. ATalu'karIne je laI AvyA temAM paNa sastra mAne nahi. A jinAjJAne mAthe caDhAvanAra meAhanI chAvaNImAM javA chatAM mAhunA ekapaNa gADhuM khAdhA vagara pAche Ave. durdhyAna kema cheDayu ? : vaLI AcArya mahArAja A ane raudra evA e prakAranA durdhyAnathI mukta hatA; kAraNa ke emAM mAnavabhavanA mahAkiMmatI mananA durupayoga hateA. jema dA. ta. meATA zaheranA kAi sArA bajAramAM seTI peDhI kheAlIne tyAM pAnA khAInA aDDA ke meAjamajAhunuM sthAna jamAvI tA zakAya; paNa e e peDhInA duyAga che. jaina mAnava manathI durdhyAna karavAmAM mananA durUpayAga che. bahAranAM kAtA prArabdha ane bIjA kAraNA mujaba anya jAya che; paNa mana maphatanuM durdhyAna sevI jAte bagaDe che, ane AtmAne bagADe che! nahitara game te prasaMga para zubhadhyAnathI mananA sadupayoga karavAmAM keAi aTakAvatuM nathI; e karI zakIe chIe. ema A bhaya kara traNa daMDathI rahita kema? : AcArya mahArAja traNa IMDa mana-vacana-kAyAnA daMDathI rahita hatA. zAthI? emane sajA levAnI nahAtI. e samajatA hatA ke mana, vacana ke kAyAnI kheATI pravRttithI AtmAne bicArAne kAramI sajA bhAgavavI paDe che. evA Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane daDha vizvAsa hatuM ke beTI pravRtti, pApa pravRtti, Atmahitane bhUlIne karAtI pravRtti e avazya gune che, ane avazya enI sajA bhogavavI paDe che. sajA bhegavavAne jene makha na hoya teNe te gunA baMdha karavA joIe. Aje amerikAmAM enuM saMzodhana cAlyuM che. evA lekha bahAra 4841 g SS Every effect has a cause behind ff" dareka kAryanI pAchaLa kAraNa hoya che. eTale Aje tame koI pratikUlatA anubhavatA ho te samajI rAkho ke tameja jAte pUrve kAMIne kAMI ajugatuM vicAryuM che ke varyA che. jo ke hajI A adhuruM saMzodhana che; kemake janmatAM ja bALakane kaI rega ke khAmI hoya che, tenI pAchaLa kAraNa tarIke eNe A janmamAM zuM ajugatuM kareluM ke ajugatuM vicAreluM samajavuM? chatAM eTaluM cekakasa che ke pitAnA azubha vicAra, vANI ane vartAva pitAne sajA Ape che. AcArya mahArAja evA sujJa hatA ke tethI ja mana, vacana, kAyAnA daMDathI virAma pAmyA hatA. cAra kaSAyanuM maMthana kema? vaLI sUrijI bhagavaMta cAra kaSAyane mathI nAkhanArA, kacarI nAkhanArA hatA. kema? duniyAmAM duzmana gaNavA jaIe te moTuM gaurava thAya che. "A mAruM AvuM kharAba karanAro." ne "A mArUM bagADanAre," tyAre "pele vaLI mane Ama pratikULa vartanAre'- ema ghaNA duzmana mAnavA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 paDe. enA badaNe aMdaranA kodha, mAna, mAyA ane lobhane duzmana samajavAthI bahAranA keI duzmana nahi rahe. tyAre jarAka najara karIe te jaNAya ke mULa ApaNane koI lebha jAge, ke abhimAna karyuM, zeSa batAvyuM ke kapaTa karyuM athavA ApaNe saphAIthI belyA te sAme duzmana ubhe thaye. ApaNA lebhanI vastunI ADe Avate jaNAyAthI virodhI lAge. ApaNane vastune lebha ja na thaye hota te sAme mANasa duzmana zAne lAgata? bahAranA duzmanane sarjanAra je kaI heya te te ApaNA ja aMdaranA kaSAya dumane che. tema e paNa che ke kaSAye e AtmAnI sahaja nirmala prakRti nathI, paNa vikAra che, bigADo che. tyAre je ApaNe AkhI duniyAmAM bigADa, nara jevuM khamI zakatA nathI, te pachI ApaNe potAnA ja AtmAnA kaSAya vikArane, kaSAya rUpI nabaLI narasI sthitine kema veThI laIe chIe ? AcArya mahArAjane AtmArUpI suvarNamAM have bheLaseLa khapate naheAte, eTale kaSAyamaLane kacarI dUra haTAvI dIdhuM hatuM. indriya nigraha zA mATe ? :- vaLI AcArya deva pAMce ya indriyane nigraha karanArA hatA. kema vArU? IndriyarUpI bhADUtI mANasa AtmArUpI zeThane pitAnuM ghara bhUlAvI ADe avaLe utArI detA hatA tethI. jema dA. ta. jugArI mitra potAnA bhAIbaMdhane lalacAvIne jugAranA aDDAmAM utArI de che; evuM indriyanuM kAma che. AtmAe Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zuddha jJAnAdimaya pitAnA vItarAga svarUpamAM ramavAnuM che. paraMtu e pitAnuM ghara bhUlIne bAhya rUpa-rasAdi viSamAM ramata eTale ke rAgadveSAdi karate phare che ! e konA ge? kahe, IndriyonA ge. eTale have DAhyo banele AtmA jANe Indriyane kahe che, "tame zeTha thaIne mane vinA ISTa-aniSTa vibhAga karAvI rAgadveSamAM ragaDo che ne? have mAre evA bhUlA nathI paDavuM. tethI ja rAta di tamArA A gamatuM "A aNagamatuM." "have pAchuM A gamatuM'evA evA khelane mAre bhajave nathI. mArI pAse tatvanI bharapUra vicAraNuM che, kSamA, nirmaLatAdi sadguNarUpI nija gharanA AMgaNAmAM ramavAnuM che." AcArya mahArAja nija ghara na bhUlI javA mATe IndriyenA udhe raste caDhAvyA caDhatA nahotA. athavA kaho ke Indriye nirbheLa zuddha svarUpadarzana karavAne badale "A narasI vastu A vadhAre narasI, A bahu kharAba; A sarasa, A bahu sarasa vastu, evAM tephAna kare che, ane ethI AtmAnA puNya dhanane barabAda karAvI pApanAM devAM AtmAnA mAthe caDhAve che. e devAM pachI ahIM ane parabhave cUkavavA bhArI paDe che. mATe AcArya mahArAje e IndriyenA taphAna upara aMkuza mUkI dIdhuM hatuM. tethI emanI indriye have zAMta banI jaI rAgadveSa karAvatI nahotIviSayAsakti karAvatI nahatI. jIvabaMdhu zAthI? vaLI AcArya mahArAja pRthvIkAya, apakAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 trasakAya-beIndri, teIndri, caurindriya ane paMcendriya jIvonA baMdhuM banyA che. ethI enI jhINAmAM jhINuM paNa hiMsA nahotA karatA e leza paNa ene IjA naheAtA pahoMcADatA. kAraNa ke (1) jagatanA jIva mAtrane mukhya dharma che sukhanI cAhanA; ane hiMsAmAM enAthI pratikULa vartavAnuM thAya che. te ApaNane pratikULa koI vate te e ApaNe anyAya gaNIe chIe, akartavya mAnIe chIe tyAre ApaNe bIjAnA tarapha pratikULa vartAva nyAyI ane kartavya kema kahevAya? vaLI (2) hiMsAmAM pitAnA AtmAnI paNa vicArasaraNI ane valaNa bagaDe che, anAdinA kusaMskAra vadhe che, mATe paNa hiMsA tyAjya che; ne ahiMsA ja AdaraNIya che, nathI lAgatuM ke svArthavaza hiMsA karavAne prasaMga Ave tyAM haiyuM kaThora bane che? e kaThoratA, e svAthamAM ghasaDAvAnuM vagere janma-janmathI cAlI te Ave ja che. ahIM paNa pUrvavat jIvana yatheccha AraMbhasamAraMbhamaya cAlu rahe, emAM kaI saMkoca-eAchAza na thAya te kusaMskAra ghaTavAnA kayAre ? have te jIva mAtranI pratye baMdhubhAva keLavavAne che. jIva mAtranA ApaNe baMdhu banavAmAM ke jIva mAtrane ApaNuM baMdhu gaNavAmAM mahAna udAratA keLavAya che, haiyuM bahu ja komaLa bane che; tethI hiMsA vRttinA AraMbha-samAraMbhanI vRttinA gADha baMdha haiyA parathI chUTI jAya che. Ama te jIvane A duniyAmAM kAMIne kAMI no jUno AraMbha karavAmAM koI saMkoca nathI. nahivat jarUrIyAtamAM ke vagara jarUrIyAte paNa mAtra mananI Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra majamAM jhaTa koI ne koI pravRtti karavA joIe che. jyAre have ema thAya che ke jhINAmAM jhINa jIva jaMtu yAvat pRthvIkAyAdi che mArA baMdhu che, eTale kaMI paNa pravRtti AraMbha-samAraMbha karatAM pahelAM e vicAra Ave che, e vAya che ke AmAM jIvanAza keTale? keTalA jIvane nAza thavAnI saMbhAvanA ? e na karUM agara echuM karUM te cAle ke nahi? AmahiMsA ghaTe. sAta bhayathI mukta kema? :-AcArya mahArAja sAta bhayethI mukAyelA hatA. kAraNa ke jyAM kaMipaNa parigraha ke mamatva che tyAM bhaya che. ahIM te pitAnA zarIra para paNa mamatva nathI ! eTale ke karma vAMkA thaIne Aje paristhiti evI ubhI kare che jethI zarIrane bagaDavuM che, nAza pAmavuM che, te e badalane leza mAtra paNa udvegaaphasI nahi. khuzIthI ene jatuM karavAnuM! dharmopagaraNa upara paNa mUccha nahi hovAthI "e khavAI jaze te ? bagaDI jaze te?"-ItyAdi koI ja bhaya nahi! tyAre prazna thaze ke, pra-paNa pApane bhaya, paralekane bhaya khare ke nahi? u0-nA, e paNa nIcI kakSAvALA jIvane hoya che ke jyAM dharma samajavA chatAM pUrNatayA dharmajIvana svIkAryuM nathI, ane tethI ja pApa saMpUrNapaNe chUTayA nathI. evA gRhastha jIvanamAM te saheje vicAra Ave ja joIe Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 14 ke A A pravRttimAM mane bahu pApa nahi lAge ne ? mArA paraleka naDuM bagaDe ne ? huM kayAM sudhI pApane vaLagI rahIza ? mArUM bhavAMtaramAM zu thaze ?' AcA mahArAja te sarvothA pApathI mukta che, sauMpUrNa jIvana, havenI dareke dareka kSaNa dhamaya che. pachI pApa lAgavAnI ke paraleka bagaDavAnI ciMtA zuM kAma thAya ? sudara paraleAkanI nizcintatA jIvananI niSpApatAmAMthI jAge che; ekAMta pavitratAmAMthI janme che. pAparahitane koI ciMtA nathI, bhaya nathI. jIvanamAM pApa che, apavitra AcAravicAra che, tyAM bhaya che. mada kema na karavA ! :-AcArya mahArAja ATha madathI rarhuita che. zu samajIne ? e ke mada karavA te ekAra che, paugalika siddhie puNyanA AdhAre ja nipajavAnI, jyAre Atmika siddhio puruSArthanI prabaLatA upara janmavAnI. dA. ta. sArU kuLa, mAna-sanmAna, samRddhi, ArAgya vagere paudgalika siddhie te te puNyanA udaya hAya te ja maLe. tema Atmika siddhimAM jJAna, bhakti, dayA, brahmacaryAM vagere, tenA tenA avarodhaka jJAnAvaraNAi krama tUTe te prApta thAya. te karyuM teDavA mATe udyama karavA paDe. eTale puruSA jeTale joradAra teTalA pramA mAM e khAdhaka karmI tUTavAnA; ane guNa pragaTaMvAnA. huve jue ke mANasane paudgalika agara Atmika sidhdhi upara; arthAt te puNye mada thAya che te koI ne koI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daya ke puruSArthanI upara ja ne? te zuM puNyadaya ke zuM puruSArtha, baMneya sthitimAM abhimAna karavuM yogya che? nA, dhana bahu maLyuM, manane thayuM "huM maTe dhanavAna.' paNa vicAravuM joIe ke "are ! tuM zAne dhanavAna? tAruM puNya dhanavAna? kemake dhanane puNya kamAyuM che, tuM te mAtra puNyane sarvanTa-kara." te puNyanI zAbAzI upara nipajatI vastu para ApaNe zAne mada karIe? tyAre puruSArthathI janmatI vastu upara paNa mada kema ja karAya ? kemake tyAM te je prApta karyuM tenA karatAM anaMtagaNuM hajI meLavavAnuM bAkI che. dA. ta. vidyA; te ethI anaMta guNa vidyA, jJAna prApta karavAnuM che pachI prApta najIvA upara mada za? jemake, eka hajAra mAIlanI musApharI karavAnI hoya, ane emAM hajI eka ja mAIla cAlavAne udyama karI koI mANasa baDAI hAMke ke "meM ke sarasa pravAsa karyo !" te te gamAra ja dekhAya ke bIjuM kAMI? mATe ja, na te puNya prApta ke na ughamasAdhya vastu para mada kare vyAjabI. nava brahmacarya guti zA mATe ? AcArya bhagavaMta brahmacaryanI nava guptimAM pravINa hatA, bhAI! kema vArU? samajatA hatA ke jagatamAM bIjA badhA guNa karatAM brahmacaryane guNa e kiMmatI ane nAjuka che ke AjubAjumAM pharatA mehanA subhaTo jhaTa enA para AkramaNa karavA taiyAra! ane pelAne ghavAtAM vAra nahi. dA. ta. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rastAmAM strIo aneka bheTe. tyAM enuM gAtradarzana bahu sulabha. eja maha subhaTanuM AkramaNa. e jhIlyuM ke brahmacaryane Takkara lAgI samaje. brahamacaryanI mULa bhAvanAmAM zuM che? "cAmaDAnA rUparaMgamAM kAMI ja sArApaNuM, AkarSAvApaNuM ke enA para lezamAtra paNa ruci thavA jevuM kAMIja nathI. je AkarSavAnuM che. ruci karavAnI che, te AtmAnA nirvikAra zuddha caitanya svarUpa tarapha che. telIyA vAsaNane pANInA TIpA sAthe jANe keI nisbata, koI bhInAza nahi, ema brahmacArIne bhale nikaTamAM strIrUpa, strIkathA. vagere kadAca AvI gayA chatAM pitAne koI nisbata nahi, koI nidhatA nahi. eTale emAM Indriya ane mana joDavAnA ja nahi. Ama te e saMgonI prabaLatA jANIne enAthI dUra ja rahevAnI ja vAta. paNa nathIne kadAca sAme Ave te hRdayanI enAthI taddana aliptatA. kSamAdi yatidharmamAM sthiratA zAthI? : vijayasiMha AcArya bhagavAna kSamA mRdutA....saMyama, tapa....e badhA daza prakAranA yatidharmamAM sadA sthira manavALA hatA. zAthI? jagatamAM AnAthI vadhIne caDhIyAtuM sAruM jIvana bIjuM kayuM che ? kayAM A kSamAdinuM zreSTha jIvana ! nibhaka jIvana ! sthira jIvana ! ane kayAM jagatanI tuccha-kaniSTa vAtanuM jIvana ! krodha karanAro krodhane kAyama TakAvI zako nathI ema mAna, mAyA, lebhane paNa pheravavA paDe che. tyAre kSamA, mRdutA, saraLatA ane niHspRhatA, e te sadA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TakAvI zakAya che. ema jyAre asaMyama, a-tapamAM bhArebhAra caMcaLatA che bhaya che, vihvaLatA che; parAdhInatA che. keI paMcAtI che, tyAre tapa ane saMyamamAM emAMnuM kazuM nahi. tema e paNa che ke AtmAnA mULa svabhAvamAM krodhAdine jarA ya sthAna ja nathI. tethI paNa ene tyAga karI kSamA, saMyama vagerethI AcArya mahArAje AtmAnI ujaLAmaNa karI che. agIyAra aMganA jJAtA kema? :-AcArya prabhu agIyAra aMgane sArI rIte bhaNelA hatA. zA mATe? e anAdinI vAsanAonA jhera nivAravA maMtra samAna che. ene sUtrathI ane arthathI pATha karavAmAM, paryAlacana karavAmAM, mananI aMdara vAsanAne vikasavAne avasara ja nathI maLatuM. bIjuM e paNa che ke jagatamAM aneka pApazAnI vacamAM A agIyAra aMga mahApavitra zAstra che. enI jyAre ahIM sulabhatA thaI, te pachI ene nirmaLa prakAza AtmAmAM kAM jAgate na karI deve? pharI pharI A prakAza kyAM maLe? e je ahIM maLe che, te aMdhakAra zA mATe rAkhI mUkave ? ajJAtanI jema pApazA. nAM jJAna paNa mehamithyAtvanA kAramAM aMdhakAra phelAve che, tyAre "aMga" nAmanA Agama bhaNavAnuM e paNa kAraNa che ke je e bhaNyA hoya te pachI divasarAta enA svAdhyAyanA mahApavitra kAryamAM pasAra karI zakAya, ane manane emAM ne emAM cha kheTA vikapa dudhdhanana vigeremAMthI bacAvI levAya. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAra prakAre tapa zA mATe kare che : AcArya mahArAja 6-6 prakAranA bahA-Abhyantara tapamAM magula hatA. zAthI vArU? (1) A mATe ke jema suvarNamAM seLabheLa hoya te te agnimAM tapI tapIne zuddha bane che, tema AtmA paNa tapanA bahuvidha tApathI tapI tapIne athata saharSa tapanA kaSTa veThI veThIne karmanA bheLaseLathI TI zuddha bane che. athavA,-- (2) tapa eTalA mATe ke AtmAe parAdhInapaNe, na chUTake, anicchAe kaSTa bahu veDyA , kiMtu emAM te enI dInatA dekhAI, paNa have tapanAM kaSTa saharSa veThI levAmAM vaDAI che, zAbAzI che. ajamAnuM AMtarika ojasa ane sAva khIle che. tethI uMcI sAdhanAne cagya bane che. tema (3) e paNa che ke parAdhIna paNAnA kaSTa bahu meTA ane lAMbA. chatAM pApa a5 khape, ahIMnA saharSa tapamAM kaTa ne TUMku, chatAM lAbha bahu pApa bahu khape. tyAre, (4) eya samajI rAkhavAnuM che ke ahIM je narakAdinA kanI apekSAe bahu mAmulI evA A jinetA tapanA kaSTa na svIkAryA te tapanA badale karelA mejavilAsathI bhavAMtare durgatinA kaSTa bhAre veThavA paDaze. AcArya Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 mahArAjane A badhe khyAla hovAthI tapamAM kema maDyula na hoya? (5) tapa karavAmAM e paNa hetu che ke ApaNA AtmAne tapanA abhAve kuTila kAyA upara je bahu mamatva thaI gayuM che, ane pachI e enA rAgamAM taNAI anekAneka bhavamAM bhaTakAvanArA durguNane khUba piSe che ane duSkRtyane nirbhara yatAthI Acare che, e badhuM mULamAM tapa nahi hevAnA lIdhe che. bAra prakAranA tapanA abhAve zuM zuM thAya che te jevA jevuM che. (6) bAhya tapanA abhAvane lIdhe - (1) anazana tapane abhAva eTale bhUkha lAge bAvAnuM kadI baMdha nahi! (2) teya unedarI tapanA abhAve ? pUrUM zuM savAyuM khAvAnuM ! tema, (3-4) dravyasaMkSepa ane rasa-tyAga tapa nahi te jeTalI cIja maLe eTalI, ne jeTalA rasa maLe eTalA uDAvavAnA ! (5) kAyaphaleza tapa nahi eTale dharmanA khAtara kAyAne kaTa ApavAnI vAta nahi, dharmanI vAta Ave tyAM kAyAne paMpALI paMpiLI suMvALI rAkhavAnuM banavAnuM. te (6) saMlInatA tapanA abhAve, beTI pravRttithI dehane pha rega rAkhavAnI vAta nahi. A badhuM bAhA tapa nahi hevAnA lIdhe cAlyuM AvyuM che. tema Abhyantara tapamAM. 6 AtyaMta2 tapa na hovAne lIdhe :(1) je prAyazcitta, tapa nahi, eTale te pachI potAnAM Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 pApakarya chUpAM rAkhe, gurUne e kahI prAyazcitta le nahi, dilanI zarama akakaDatA, "ATalA pApamAM zuM " e pApa pratye nibhI katA ane binaju evuM evuM cAlu rAkhe. tema (2) vinayane tapa nahi eTale uddhatAI, vaDilane anAdara karyo javAne. tyAre (3) vaiyAvaccane tapa nahi tethI svArtha sAdhutA, kSudra hRdaya, niSphara hRdaya, guNAnurAgane badale upekSA, AvuM AvuM sevya javAna. (4) evI rIte pavitra svAdhyAyano tapa nahi te jIva pApapravRttimAM, ne saMsAranI jale jathAmAM rapa rahevAne, niMdAvikathAdi pramAdamAM paDavAne. dudhdhananuM ghara, uMghane IjAradAra ane kaSAyane mitra thavAne. tyAre, (5) zubhadhAna tapanA abhAve manamAM kuvikalpane pAra nahi! jaDa padArthonI, ciMtAnuM mApa nahiM! mAmulI mAmulI vAtamAM paNa mahA AraMbha, hiMsA, jUTha, anIti vagerenI vicArasaraNuM cAlu! tema, (6) kAusagnane je tapa nahi hoya, te tethI kadAca sArUM dhyAna ciMtave teya kAyAnI capaLatA daSTinI capaLatA ane kadAca mananI paNa capaLatA cAlu rahevAnI kAryotsargamAM pratijJA sAthe vAta che. kAyAne jinamudrAmAM ja rAkhavAnI, vacananuM mauna ja dharavAnuM ane manamAM mAtra nirdhArIta zubha dhyAna ja karavAnI pratijJAnuM nAma kAryotsarga che. e tapa jIvanamAM nahi hoya te mana-vacana-kAya kyAMthI sthira rahe? ne enI asthiratAmAM AtmA niHsarva. daridra ane dukhI hiya emAM navAI nathI. cha bAhya ane cha Abhyantara tapanA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAna lAbha ane enA abhAvamAM durguNA ane duSkRtyanA tAMDava barAbara yAda rAkhajo, A bhAra prakAranA tapanI gerahAjarImAM : (1) pudgalanI kevI kevI veTha karavI paDe che ! (2) duSNeAnI kevI kevI johukamImAM taNAvu paDe che! (3) Aja paryaMtanI AtmAnI hastagata thayelI mahA unnati naSTa thaI ne AtmAnu kevu pAkkuM adhaHpatana thAya che ? (4) mAnava jIvanamAM sulabha evI ucca sAdhanAnI maLelI ananya taka kevI sarAsara niSphaLa jAya che! sAthe, (5) anAdinI kuTevA pachI kevI kevI sadhdhara bane che. e badhuM Aya. mahArAja jANe che, tethI e badhu miTAvavu hAya te tapa joie, ema samajIne tapamAM rakta rahetA. pahelAM tayanA pAMca mahAlAla kahyA che; ahI tapa na hAvAthI paMca mahAnukazAna batAvyA, anene najara sAme rAkho. yAda karavu heya tA pharIthI TUMkamAM yAda karI lyA, ~: tapa kare, tA lAbha :-- 1. tapanA tApathI ka baLI jaI AtmA suvaNa jeve zuddha thAya. 2. parANe kaSTa sahyAmAM dInatA, phIkAza. sahu tapamAM zAkhAzI, Atmateja ane sattva khIle. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akAma kaSTa sahavAnuM ghaNuM, pApa adrapa khape, tapamAM sahavAnuM , pApa cheka apa, 4. tapathI durgatinA bramaNa maTI sadgati maLe. 5. tapathI Atmaprema vadhe, kAya-mamatva ghaTe. tethI kAyAnA pApe durguNa-duSka piSAtA aTake vagere vagere. - tapa na kare te nukazAna - 1. pudgalanI vividha veTha cAlu ane vadhe tethI AtmA bhArekamI bane. 2. durguNenI johukamImAM taNAvAnuM thAya. pAchI dInatA, TaLavaLATa vagere vadhe. che. Aja sudhInI sAdhelI ATalI unnati guma, ane adhaHpatana zarU thAya, ja. mAnava jIvananI paramAtmAne nikaTa thavAnI ananya taka ema ja vahI jAya, pa. anAdinI kuTe, saMjJAo saddhara bane. AcArya mahArAjane jinazAsanane celamachaTha raMga lAge che. ane jinanA zAsanamAM te saMyama (cAritra) ane tapanA parAkrama vakhAyA che. tethI AcAryadeva enuM ja jIvana banAvI de e sahaja che. AvA AcAryadevane joI zikhIkumArane temanA para prema che. te temanI pAse gaye. manamAM vicAre che khare ja ! dhanya che Amane, ke jeo Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anavasthita (caMcaLa) premamAM ghelA saMsArane viSe AvI rIte dharmamAM rakta che!" dhanya eTale zuM ? " dhanya " eTale e, ke prema saMsAranI vastu para caMcaLa hovA chatAM sArUM jagata emAM evuM mahI rahyuM che ke kaI AMkha uMcI karIne jotuM paNa nathI! evA premane visArI sAdhudharma lIdhe tenI zAbAzI ! tyAre prazna thAya che ne ke, prava-saMsAre prema caMcaLa ? ute kaho, zuM lagna karIne dilamAM je prema hato te Aja sudhI e ne e ja che? ke pachI paraNyA pachI se vAra pastAI cUkyA che? tema nekarI, vepAra, mitrAdisaMbaMdha sArA mAnIne lIdhA pachI tyAM prema ghaTayA che ne? chatAM have e choDavAnI vAta Ave te kabUla rAkhe? nA! e bolaze mA, mahArAja!' ema jhaTa kahevAnA. duniyAmAM eka paNa cIja evI nathI ke jenA para sneha bAMdhyA pachI kaI vAra aruci karavAne prasaMga na AvyuM heya ! bhalene kiMmatI hIrAnI vIMTI hoya, paNa tenA para akhaMDa rAga rahe khare? enA para paNa kaleza thAya ke nahi? ApaNane mana nahotuM ane keIe paheravA mAgI vIMTI, te zuM thAya dilamAM? kyAM A veTha vasAvI, ema ja ne? hIre pacIsa hajAramAM kharIdyo hato ane have bajAra enA bAra hajAra bele che, te e hIrA pratye zuM thAya hRdayamAM? A pathare meM kyAM kharIdyo evuM ja ne ? basa, A rIte rAga caMcaLa, chatAM jagata rAga karavAmAM mAthAbuDa Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bUDeluM che! kaI samajathI? A duniyAnA rAga pAchaLa lAta paDe te te khAvA amArI pITha taiyAra che! paNa evA saMsArane dagAkhera, AtmanAzaka mAnavAnI ke ene cheDavAnI taiyArI nathI ! amArUM tana-mana ane dhana, drohI kahe ke game tevI duniyA mATe taiyAra che ! kayI sthiti che ? droha karatI duniyA mATe tana, mana ne dhana kurabAna ! AtmAnA tAraka devaguru dharma mATe ? kaMI nahi ! " A uMcA mAnavabhavamAM jo, jAge. samaje ane mana palaTa. zikhIkumAra AcArya bhagavaMtane joIne vicAre che, dhanya che Amane ! tyAre lAva, pUchuM te khare ke Amane vairAgya thavAnuM zuM kAraNa ke jethI A dhamamAM lAgI gayA che." AcAryadevanI samIpa AvI, praNAma karyA. gurue dharma lAbha AyA. prakaraNa-5 zikhikumArane mana ane tenuM samAdhAna he! "bhagavaMta! Apane A saMsAra para kaMTALo AvavAnuM zuM kAraNa? "kema mahAnubhAva! Ama pUche che? eTalA ja mATe prabhu! ke ApavAnuM zarIra sarvAge eTaluM suMdara ane mane rama che, ke e suMdaratA ane mane ramatAthI anumAna thAya che ke ApanI pAse vaibhava sAre haze. tema vaibhavanA vistArathI samajAya che ke svajanavaga; Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa baheLe haze. te e badhA sArA saMyoge cheDI AvuM suphakhuM, karkaza ane bIlakula saMga vinAnuM cAritra Ape kema svIkAryuM ?' mahAbhAga sAMbhaLa, tane A zarIramAM suMdaratA zI dekhAya che ke jemAM hADakAM, mAMsa ane lehI bhArobhAra bharelAM che? are ! bahAra sapheda bAstA jevuM paNa hAkuM paDayuM hoya te hAthamAM levAnuM mana nathI thatuM ! mAMsa dekhI kamakamI AvI jugupsA thAya che! lahI bahAra nIkaLatAM tene pharI cUsavAnuM mana nathI thatuM ! evA hADamAMsanA pUtaLAmAM suMdaratA lAge che? jyAM sudhI AvI apavitratAnI buddhi zarIra pratye dhAraNa karAya nahi, tyAM sudhI zarIrane rAga khase nahi; ane e nahi khase tyAM sudhI keTalAya beTAM kharca, sagavaDa, phezana vagere pAchaLa, dharmakAryamAM upayoga lAge evA kiMmatI dhananAM AMdhaNa mUkAI rahyA che te ochA nahi thAya. gaMdavADanI peTI para hIrA-mANeka zuM javAtA! pApanA paisA maphata nathI AvyA, ke gaMdavADanA gADavAne maDhavAmAM hemI daIe ?' A samajAya te pachI paramArthamAM hatha khulalA rahe. pUrvakALe paisA paramArthamAM khUba khUba kharcAtA. Aje? echuM. kema? dhana ghaTI gayuM haze? nA, dhana te kadAca vadhI gayuM haze ! paNa sAthe lAlasAo ane kharcA khuba vadhI gayA che! mATe meMkANa te lAla sAo ane kharca vadhI gayAnI che. pUrve paramArtha sAre hate; kemake jAta mATe ghaNuM joItuM. Aje te peTa Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja paTArA jevuM, pachI paramArthanI vATakIe ya kyAMthI bharAya? e te peTa nAnI vATakI jeTaluM hoya, te chatI zakitae paramArthanA paTArA pUrI zakAya? Aje, AryanI je daSTi hatI, te bagaDI gaI. sonA pagAramAMthI vIsa rUpiyA te TApaTIpamAM ja jAya! bhramaNAo vadhI, vilAsa vadhe. tethI phesIlITInA (sagavaDanA) kharcA, phezananA kharcA, mane raMjananA kharcA ane mAnelA vyavahAranA kharcA vadhyA. bahAranA rUpanAM aMjAmaNa vadhyAM. gulAbI meMDhA ane hAtha tarapha daSTie taNAya che. lehI. mAMsa ane hADakAnA jaththA rUpa A zarIra che, te pachI enI gulAbI cAmaDI para keNa mehe ? paNa je paramAtmadarzana addabhuta che, pasmAbhAnI vItarAga prazAMta mudrA khuba ja vicAra-preraka che, saumyatAdAyI che, e jovAnuM na rahyuM eTale AvA mahAna bhavamAM ucca paramAtmadarzana karavAne badale maLa-mUtranAM upa 2nAM astara jovAnuM cAlyuM ! prajAnI A nabaLI kaDI vepArIoe paNa pakaDI lIdhI te dukAnanA beDe, chApAemAM jAherAta ane enuM sAhitya paNa strInA citravALuM ! A bhayAnakatA kyAre aTake? zarIranI suMdaratA bhUlAya te. zikhIkumArane AcArya mahArAja kahe che -- bhalA ! tane A zarIramAM suMdaratA dekhAya che? ane pAche suMdara zarIra para mAne che ke vaibhava paNa sAre haze ? je vaibhava jIva pAse majUrI sivAya bIjuM kaMI karAvate Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 nathI ane kaSTa sArI rIte Ape che, temAM ya zuM sArApazuM? enA para zuM mamatva karavAnuM ? tenAM mUlyAMkana zA karavAnA ' 'vaibhava majUrI karAve,'-eTale zuM? valaNamAM pacAsa hajAra maLyA, ke 'jAe upADI lAvA thelA, cAra enkAmAM gADavA...' basa, baMDala uMcakI uMcakIne pheravyA karavAnAM! DIlivarI ne TrAnsaphara ! paisA vadhyA pachI majurI sivAya zu vadhe che ? vadhyuM te tyAre kahevAya ke pahelAM cAra roTalI khAtA hatA te have cAlIsa khAI zakatA haiAya. nA, A tA cArane badale e paNa reTalI pUrI khAI nathI zakatA ulaTu davAo khAvAnuM vadhyuM ! A sRSTi jo lAdhI jAya te pachI haiyAnAM cakSu khulI jAya; ghAra mAhanI uMghamAMthI jAgRta thavAya ! teA tha ya ke ke hu' te zuM majUra chuM, ke A TrAnsaphara ja karyAM karU ? kAlanI khabara nathI ke zu thaze! te evI sthitimAM zA mATe bhareAse rahuM?' jIvatu jyAM upajatuM nathI, tyAM mAthAphoDa karavI te narI pAgalatA che. mAthAthI thAMbhale teDavAnA prayatna, te zuM che ? mAthuM phoDavAnuM; thAMbhalAne kaMi nahi thAya. vaibhavanA vistAra eTale jIvane majUra anAvanAra che. mATe e dhaMdhAmAMthI nIkaLI javuM sArU che, kuTuba-parivAranA kasa keTalA ? : AcArya mahArAja kahe che-'tu ema kahe che te ke kuTuMba-parivAra paNa sArA maLyA haze !? are bhalA mANasa ! Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 snehIjanene meLo te svapna jevuM che. evA svapnanA samAgama jevA caMcaLa sneDImAM mamatva zuM gaNavuM" tuM? rAga zuM dhare te ? zuM khuzI thavuM tuM? jema vadhu khuzI thAya tema vadhu revAnuM thAya che. mRtyunI neTIsa Ave ke "arere....!? kyAM niyama che ke meTA ja pahelA jAya ne nAnA pachI? sagara cakravatI ubhuM rahI gaye ane 60 hajAra kanaiyA kuMvaro ekI kalame upaDI gayA ! mANasa hisAba kADhe ke "hajI te mane 45 ja thayA che, ane chokarAne vasa ja thayA che te paNa chekarAnuM tyAMja AyuSya khUTaye A hisAba zuM kama ubhuM rahevA de che? nA, kazuMja nahi. mATe eTaluM mApa kuTuMba parivArane kasa keTale? svajane vacce paNa nirAdhAratA : AcArya mahArAja kahe che "dhyAna rAkha, zuM svajanasvajana kare che? badhA vahAlAmAM vahAlA svajanemAM rahela jIva, paNa jyAre regathI AkrAnta thAya che, tyAre ekale pIDAya che. ghaNuM svajane vacce hoya te paNa ! pacAsa mANasanuM kuTuMba heya, paNa eka mAMda paDe ke bIjA ogaNapacAsa mANase karI karIne zuM kare? pathArI jhAlIne besI rahe teTaluM ja ! paNa pathArImAM rogI thaIne sue keNa? e te eka ja pele ! pachI aMdaramAM dAhajavaranI pIDA ke veThe? e ekale ja ! ame te AMkhamAMthI daDadaDa pADIye teTaluM ja ! ame kaMI aMdarane dAha jogavIe nahi !' AvA svajane vacce rahelA jIvanuM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A karuNa svarUpa che, ke svajane na enA rogane laI zake, ? ke na ene kADhI zake. karuNapaNe raDatA svajane vacce jIva eka rIbAya che, ekale maravA paDe che. tyAM kuTuMba hAtha nathI pakaDatuM ke "ame nahi maravA daIe. hAtha keI ja na pakaDe, na koI patnI, na pitA ke mAtA, na bhAI ke bhaginI ! chatAM A badhAne vajana gaNIe, ane para mAtmA, bhaddhAraka guru, kalyANa-mitra saMgha e badhAne, sagAM svajana na gaNue ! kevIka ajJAna ane pAmara dazA !" - jIva karma paNa ekale ja kare che. pApa karavAmAM zUravIra thAya tyAre paNa ekale. phaLa bhogavatAM paNa ekale. janma ekalo ane mare paNa ekale. chatAM ema laI bese che, huM eLe nathI ! ame ghaNA chIe! baheLuM kuTuMba che amArUM.'--Ama, kharUM ekatva bhUlI kRtrima bahupaNuM mAne te pUchavAnuM mana thAya ke "bhalA! tame koNa koNa "ghaNA? janmavAmAM ghaNAM? karma karavAmAM ghaNa? eka sAthe 'eka sarakhI lAgaNIo thavAmAM ghaNuM kAma bhogavavAmAM ghaNA? maravAmAM ghaNA? che kayAMya ghaNuM? nA, kyAMya nahi. e te pratyeka jIvanA svabhAva judA, puNya-pApa judAM, jIvana maraNanA prasaMga judA, bhavAMtaranA bhAva judA, ne pUrvanI sthiti paNa judI ! sau potapotAnuM samAle. emAM ke pitAnuM ane koNa para ? * relavenA pATA para sAvadhAnI - ' . moTA meLAmAM zuM? je gAmaDethI AvyA hoya te . pitApitAnuM sAthe lAveluM bhAtuM khAya; ane pitApitAne Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re mAla kharIDha, tema A paNa eka meLA jAmelA che. kANa kAnuM svajana ? ne kANu pAraku` mANusa ? kAI meLa nathI A sa'sAramAM, sau potapeAtAnA krama bhAgave; ne peAta peAtAnI karaNI anusAra potapotAnA karmI upAje, saMsAra eTale kadAca putra marIne vairI thAya; ane vairI marIne putra ke pitA thaI bese. tevA tadna caMcaLa svabhAvavALA jIva rUpI ramakaDA para nAca karanArA sa`sAra para kANu mahe saMsAranA svajane upara kezu Asakti dhara? asthira bhAve bharyo saMsAranA svajana-snehI para Asakti dharavI e mUDhatA che, ajJAna dazA che. A mArA snehI che. tene huM kAyama sAcavIza.' AvA mamavabhAva karavA e mehanu phaLa che, buddhinu" phaLa nathI. sabuddhi haiAya te parakhI jAya ke kANu chuM ? " pachI kharAkhara samAdhAna haiAya, relvenA pATAnI vacce ubhele mANasa kevA sAvadhAna DaeNAya ? phATaka krosa karatAM khIsAmAMthI paisA DhaLI paDe, ne jue ke A TreIna AvI te paisA levA ubheA rahe? kadAca le te keTalI sAvadhAnIthI! tyAM gaphalata keTalI cAle! tema nanI kaTokaTInI sthitimAM je dhana vagerenA mamatAne kUdI jatAM AvaDe te TreInanI kacarAmaNumAMthI bacI AvaDyuM te khalAsa ja ne! ha mAnavajIva vela ane bhAvI anaMta saspeMsArarUpI javAya, ne jo kUdatAM na paisA, zarIra ane svajanAnI A sthiti che. game tevA snehI para rAga dharyA, paNa emAM jIvanuM kaMI vaLatu Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 nathI. ulaTa pApathI bhAre thAya che! karmabaMdha kare che! mANasa raste janAra trAhita mATe je pApa nahi kare, te pApa nehI pAchaLa karaze! pariNAma pitAne ja bhAvamAM bhAre bhaya! A badhI paristhitimAM jIve pitAnuM rakSaNa karI levuM te AkhA ya upadezane sAruM che! "AtmAne rakSa. (AtmAne bacA)' ene bacAvavA mATe kheLIyA mATenI ramata dUra khaseDo. duniyAnA svajane kheLIyA sAthe ramata rAkhe che, aMdarathI Atma-paMkherU uDI gayuM ke eja svajane kheLIyAne bALI-pheMkI devAnA ! AvA saMsAramAM rAga-mamatva dhare, ne emAM ja bhUlA paDI javuM te badhuM mithyAmatinuM phaLa che. vijayasiMha AcArya bhagavaMta zikhIkumArane kahe che - "A sivAya paNa bIje ke I saMsAra para vairAgya thavAne hetu hoya te tuM kahevAnuM amane kahe che ne? te amArUM vRttAnta sAMbhaLa." - prakaraNa - 6 vijayasiMha AcArya bhagavaMtanuM kautuka : 'ajitadeva tIrthakaranA dezanA nALiyeranuM jhADa - - lakSamInilaya nAmanA nagaramAM sAgaradatta nAme sArthavAha che. tene zrImatI nAme patnI che. temane huM putra chuM. huM jyAre kumArAvasthAmAM hatuM tyAre ekavAra lakSmI nAmanA parvata upara gaye, tyAM eka bhAgamAM meM Azcarya Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " , , jesuM, zuM ? : jemAM lIlA pAMdaDAM che, ane jenuM mULa jamInamAM bahu lAMbe gayuM che. tevuM nALiyeranuM eka jhADa meM joyuM. te jhADa joIne mane kautuka thayuM ke are ! A zuM A ? mAtra AvaDA nALiyerInA jhADanuM ATalA ja vibhAgamAMthI UtarIne mULa TheTha jamIna sudhI AvI aMdara pisI gayuM che. tyAre jarUra AmAM kaI kAraNa hevuM joIe." saMsArI jIva che, jijJAsA thAya che. paNa A jIva uMce hovAthI ane te A jijJAsAthI lAbha thavAne che. nahitara AvI jijJAsAmAM to nukazAna che. navuM jANe eTale daDadhAma vadhe che a ne kudarAtamAM camatkAra : dharmacaka - * * AcArya mahArAja kahe che, "huM Azcarya pAmI rahyo hatuM, tyAM mane ekAeka harSanI lAgaNI thaI AvI. sugaMdhIdAra pavana vahevA lAgyo. pazuonA samUhe. pitAne svabhAvasiddha e paNa vairabhAva choDI dIdhuM. laddamI parvata , jANe vizva zobhAthI jhaLakI uThaye. vana ane udhAnanA vRkSe sarve RtunA mukhethI vibhUSita thaI gayA. pupi AvI gayA pachI pUchavuM ja zuM ? bhamarAone manehara, uMcA tAlavALe ane ramya e guMjArava zarU thaI gaye! - sUrya paNa tApa vinAnA nirmala prakAzathI te pradezane udyotita karavAmAM khIlI uTha! A badhuM acAnaka parAvartana joIne mane thayuM ke are? A jagatanuM eka Azcarya zuM?. paraMtu huM AgaLa vicAra karuM, tyAM te meM Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para tIrthakara bhagavAnanuM dhamacaka joyuM! dharmacakra paramAtmAnI AgaLa cAlatuM hatuM. kevuM hatuM te? dharma caka kevuM? - ugatA sUryanA maMDala jevuM dedipyamAna! vizuddha asalI suvarNanuM baneluM! aneka rathI bhatuM hatuM. enI sAthe AkAzamAM jaya jayAravane nAda vyApI gaye hatuM. sAthe devatAo maMgala gIta gAI rahyA hatA. puSeinI vRSTi thaI rahI hatI. aneka devatAothI paramAtmA parivarelA hatA. dharmacaka jANe saMsArarUpI cakra para vijaya karyo hoya tema sUcavatuM hatuM. pazcima dizAmAMthI utaratuM e dharmacakra ajitadeva bhagavAnanuM hatuM. enI pAchaLa kiMmatI guNaratnathI zobhatA zvetavastradhArI aneka sAdhue cAlatA hatA, tyAra pachI cAlatA jamatadayALu prabhunI samRddhi kevI alaukika hatI! prabhunI samRddhi --devatAe prabhunA mAthe kuda puSpa jevuM sapheda chatra dharyuM hatuM! duMdubhinA nAde AkAzapaTane gajavI beharU karI mUkyuM hatuM ! divya bhAmaMDala prabhunA mukha pAchaLa zobhI rahyuM hatuM! prabhune idro cAmara ulALI rahyA hatA! de asure ane mAnavonA ToLeTeLAM prabhunI stuti karI rahyAM hatAM. kAlAvarU vagere dhUpathI dizAo maghamaghAyamAna thaI gaI hatI temAM evuM lAgatuM hatuM ke prabhu jANe gaMdhabattI jevA banI gayA hatA. evA prabhu atyaMta saumya hatA! tema e suvarNamaya divya kamala-paMkti upara cAlI rahyA hatA. evA trile Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para kanAtha ane bhavasamudra pAra karI gaelA ajitadeva tIrthakara prabhune joIne mane khUba AnaMda thaye, mArUM mithyAtva khakhaDI uThayuM, ane dharmanI bhAvanA purAyamAna thavA mAMDI. mane thayuM. "aha mArI jAtane dhanya che, ke je meM traNa lekanA ciMtAmaNI samAna tIrthakara bhagavAnane yA!" tyAM te devatAoe prabhunI dezanA mATe sasaraNa racyuM! kevuMka e suMdara hatuM? samavasaraNuM kevuM? .ratna, suvarNa ane cAMdInI traNa kilAvALuM ! zilA upara ratnamaya vicitra kAMgarA jhagamage che ! sugya racanAvALA divya teNe che. eTI dhajAone samUha uce pharakatuM hatuM. tyAM aneka bhamarAe guMjArava karI AnaMdamaya vAtAvaraNa sarjI rahyA hatA! samavasaraNane taraNe, siMhanI AkRtio, cakra, dhajAe vagerene ya mahAna zaNagAra hate. vaLI prabhune besavAnA sthAna para sapheda traNa chatra siMhAsana ue zelatA hatA ke tethI samosaraNa manahara lAgatuM hatuM. emAM jagaddagurUne birAjamAna karavA mATe madhyavatI azokavRkSanI cAre bAju vaidurya rananA siMhAsana jhaLahaLI rahyA hatA. devatAo apavRSTi karatA duMdubhi ane divya vaninA mIThA sura relAvatA -evI evI mahAna zebhAe samavasaraNamAM dazyamAna hatI. A badhuM jotAM mArA te AnadanI avadhi na rahI. he, asure vagere paNa dezanA sAMbhaLavA utarI paDayA. Indroe vinaMti karI zrI tIrthaMkara Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMja prabhune samavasaraNamAM birAjamAna karyA, ane prabhune dezane devA vinaMti karI. . divya jinavANuM - prabhue dharmanI vANI relAvA mAMDI. vANImAM mIThAza keTalI, jANe che? bhAre thAka, bhUkha vagere bhUlAvI de eTalI ajaba madhuratA! zAstra daSTAMta kahe che. DezI bhAre azakta chatAM jaMgalamAM muzIbate lAkaDAM zodhatI nirAza thaIne pAchI AvI hoya, zeThe gusse thaI raTale devA nA pADI pharI lAkaDAM levA dhakelI, te bicArI vagaDAmAM bahu mahenata karIne lAkaDAM laI bhAre mAthe caDhAvI sUryanA prakhara tApamAM cAlI AvatI hoya, vicAre keTale tApa keTale thAke! keTalI bhUkha! badhuM chatAM tyAM je najIkamAM samavasaraNamAMthI prabhunI vANIne avAja kAna para Ave, te nathIne DezI bharamAMthI nIce paDI gayeluM lAkaDu levA vAMkI vaLI hoya, chatAM evI ne evI vAMkI sthitimAM thaMbhI jAya ane jinavANI sAMbhaLavAmAM layalIna banI badhAM duHkha bhUlI jAya. * "prabhunI vANumAM jaMtrIsa atizaya hoya che. bhUkha ne lAge, tarasa na lAge, thAka nahi. e adabhuta vANIne rasa hoya che, bAkI te atizaye eTale ke prabhunI vANInI apratIma vizeSatAo avarNanIya hoya che, dA.ta. prabhu eka ja bhASAmAM bele, chatAM de. sureza, mAna, ane bhinna bhinna jAtanA pazu-paMkhIonI tipitAnI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAmAM e belI pariNamI jAya e kevI ajoDa vizeSatA ema prabhunA eka ja vAkyathI hajAre zrotAnA saMdehane javAba maLI jAya, e kevI anupama zakti! AvI vANI sAkSAt sAMbhaLavA mATe enA ya keDa thAya che. kavi kahe che. ' , ' ' in "jinamukha dIThI vANI mIThI suratarUlaDI, dvAkha vihAse gaI vanavAsa pile rasa zelaDI, sAkara setI, taraNA letI mukhe pazu cAvatI, amRta mIThuM, svarge da huM, suravadhu gAvatI." prabhunA mukhethI apUrva mIThAzavALI vANI pragaTatI jeIne ka9pavRkSanI velaDI te "vihAse-vihAyasamAM AkAzamAM, eTale ke devakamAM ja bhAgI gaI. tyAre drAkSa bicArIe vanavAsa lIdho. athavA ka9pavRkSanI laDI jevI mIThI jinavANIne joI vihAze arthAta mazkarI bhAgavAthI drAkSa vanavAsa karavA cAlI gaI ane zeraDI te bicArI kelamAM bharAI beThI te pIlAvone avasara AvyuM. tyAre jinavANI sAme sAkara paNa maLazamAM jhAMkhI pI javAthI sIdAI-zoSAI jAya che. nAnA svarUpavALI banI gaI che. tyAre ghAsamAMya mIThAza hoya che, paNa te yahArI javAthI ke ene bhAva nahatuM pUchatuM, tethI janAvaree ene Azraya Ape. mukhamAM laI cAve che, bAkI amRta paNa jinavANI AgaLa e parAjya pAmI gayuM ke ahIMthI e svargamAM ja bhAgI gayuM. evI vinaMtI ... Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 ane amRtathI ya mahAutkRSTa mIThAzane anubhava karAvanArI jinavANInA guNagAna suravadhu, apsarAo kare che. AvI vANInA rasanA anubhava karanArane ja enA khyAla AvI zake.' vijayasiMhane mahAna bhAgyanA udayai prabhunuM Avu samavasaraNa jovA maLe che; vANI sAMbhaLavA maLe che. varNana sAMbhaLatA ApaNane ema thAya che ke AvuM jovAnu ApaNane kayAre maLe! rUpavijayajI mahArAja kahe che. 'jagapati jeNe kalyANaka dITha, dhanya te sura nara kheMcarA,' prabhunA pAMca kalyANakAmAM devatAo apUrva bhakti kare che. e dRzya atyaMta danIya hAya che. emAMnA ja kevaLajJAna-kalyANakanA prasagamAM samesaraNa ma`DAya che, pachI te paramAtmA kevaLajJAnIpaNe vicaratA haiAya che. tyAM judA judA sthaLe prabhunI dezanA samasta janatA sAMbhaLe e mATe devatAe samavasaraNa rac che. enA darzana mAtrathI kaMIkanA mada mithyAtva gaLI jAya che. ApaNane ya samavasaraNunA dananI jha MkhanA thaya, te camatkAra jovA nahi hAM te zA mATe? kaheA. samavasaraNa joIne, (1) e vaibhava samRddhi jotAM dunyavI vaibhava enI AgaLa tadna tuccha lAgIne ene meha utarI jAya. / (2) devA ane indro jevAne ... prabhunI sevAmAM najare najara joI ApaNane prabhu-sevAnI bhAre ucharaJa jAge, Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paha ema thAya ke aho devatAo mahAna vaibhava-vilAsa mUkI je ahIM lAgI paDyA che, te mArI pAse te zA evA vaibhava vilAsa che ke ene cATate besI rahe ane AvI mahA kiMmatI sevA gumAvuM? (3) samavasaraNamAM siMha-vAgha varUne haraNIyA-bakA sAthe zAMtabhAve beThelA joI tIrthakaradevanI anupama kRpA ane prabhune prema-maitrImaya sidhdhAnta mUrtimAna dekhAya. tethI ApaNuM hRdayamAMthI veravidhi ane IrSyA asUyA cAlI jAya. mahAsamabhAva Ave. vaLI, (4) samavasaraNamAM moTA zeTha zAhukAra ane rAjA mahArAjA jevAne ya sApanI kAMcaLInI jema saMsArane tyAga karI cAritra letA agara laI lIdhelA joI ApaNane ya tyAganI mahAna preraNA maLe bAkI, (5) bhAva tIrthaMkaradevanA darzana, gaNadhara bhagavaMta Adi maharSionAM darzana, vagere vagere kaI lAle, samavasaraNa jovA maLe, emAM che. prabhue meghagaMbhIra dhvanie dezanA devA mAMDI. de, mAna, tiya e sAMbhaLI rahyA che. vijayasiMha AcArya samarAdityanA jIva zikhIkumArane kahe che ke huM paNa sAMbhaLavA besI gaye. zue dazanAmAM zuM kahyuM? pAyAe sinAmAM zuM kahyuM? - e ja jIvanane azAzvata batAvyuM, tamAruM jIvana azAzvata che. kAyama TakavAvALuM nathI; sarvakALa rahevAvALuM . Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 nathI. eka divasa jIvanano aMta thavAnuM che. ahIMnuM jIvana te bahu saMkSipta jIvana che. jyAre AgaLane kALa te ane te che! emAM kyAM jANe che ke zuM zuM anubhavaze. TUMkAzA jIvanamAM viSaya-kaSAyanI AMdhImAM caDhI gayA, arthakAmanA purUSArthamAM lIna thaI gayA, te Aga bane anaMtakALa bhayaMkara thaI javAne. vijayasiMhanA na meM paramAtmAnI dezanA sAMbhaLI. pachI mArA manamAM te kautuka yAda AvatAM trilokanAtha prabhune meM prazna pUchayo ke "prabhu, A nALiyerInuM je vRkSa, tenuM mULa kema eTaluM nIcuM gayuM che? zuM tyAM dhana che? keI nidhAna che? ne che to keTaluM che? keNe sthApyuM ? ane tenuM pariNAma zuM ? prabhune uttara : nALiyerInI nIce nidhAna vijayasiMhanuM ! - . . ajitadeva bhagavAna tenA uttara Ape che. "sAMbhaLa, e vRkSanuM mULa. te mULanA chavA lebha-deSane laIne ja ATaluM lAMbu pahoMcyuM che. jyAM cheDe che tyAM dhana che. sAta lAkha suvarNa che. te ane A nALiyerIne jIve, baMnee te dATayuM che ane enuM pariNAma dharmanI sAdhanA che." je je jogAjoga kevo banI Ave che! vastu ane vAsamAnI jANe sAMkaLa! te, vAsanA jIvane vastu pAse kheMcI lAve che. paNa eTaluM samajI rAkhaje ke vAsanAnuM kheMcANa chavanI vaDAI karavA mATe nahi, paNa vinAza : - * * * Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA mATe,' puNyanI pAyarIethI nIce nIce utAravA mATe guNonuM devALuM kaDhAvavA mATe. AgaLa jaNAze nALIyerIne java vAsanAnI sAMkaLe ke uMcA manuSyabhavathI nIce TheTha AvA vanaspatinA bhava sudhI kheMcAI AvyuM che. jaDa vastunI vAsanA bhuMDI che. AvA ucca bhava ane utha dharyakALamAM vAsanAnA bane teTalA bhUkkA uDADavA jevA che. - vijayasiMha kahe che, "are ! A zuM vAta? meM A dhana dATyuM? mane yAda paNuM nathI AvatuM ke meM A jIvanamAM dhana dATayuM hoya te jarUra koI AgaLanA bhavanI vAta haze. mATe lAva, bhagavAnane pUchI lauM !' ema vicArIne meM bhagavAnane pUchayuM. tene uttara ApatAM paramAtmA kahe che- ' ' - prakaraNa-7 vijayasiMha AcAryanA pUrva bhArata - ane 24 * nidhAna-mamatvanA dArUNa vipAke - bAlacandra-guNacandra - * - A je vijaya che, temAM amarapura nagaramAM amara deva ane suMdara patnInA tame baMne putra hatA. temAM tArUM nAma bAlacandra hatuM. ane e jIvanuM nAma hatuM guNacandra. tame baMne gRhasathanA putra hatA. jyAre yuvAna thayA tyAre Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 vepAra karavA varSe vagere mAla bharI A pradezamAM tame AvyA. AvIne mAlanuM vecANa karyu., lAbha managamata thayA. eTalAmAM vijayavAM rAjAe lakSmInilaya nagaranA rAjA surateja para AkramaNa karyu.. dhana dATe che :- 'sUrateja rAjAe joyu ke mArI pAse eTalI zakti nathI. eTale peAtAnu bIju badhu DI dai, sAra-sAra vastue ane nagaravAsIone laI A paryaMta upara caDhI gayA, tame bane paNa zatrunuM sainya joI gabharAI gayA hatA, tethI tame paNa paisA lai rAjA sAthe paryaMta upara AvI gayA, paraMtu bhaya lAgI gayA hatA; ke 'zA amArI paNa lUMTa kare ? mATe zuM karIye ? bhAgI javAya ema nathI, upadravanA mAmale che. tyAM bharAsA kema rahe? AthI tame anee jamInamAM khADA khodIne dhana emAM dATI dIdhuM. jIvanI A vAtamAM keTalI badhI sAvadhAnI che! keTalI badhI dhagaza che! pAchI AvI ne AvI pravRttio karIne e kuvAsanAe dRDha thAya che. pariNAma, tattvane yAgya hRdaya.' tyAM tIrthaMkara prabhu vijayasi'ne kahe che : 'tArA bhAI guNucandranI buddhi khagaDI. ene thayu ke A khAlacandra aDadhA bhAga laI jaze! paNa ahiM kANu jenAra che? mATe Ane mArI nAkhuM. pachI te sArIye saMpatti mArI thaI jAya!' lakSmI jagatamAM zuM karAve che ? anatha ke parAya? Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61 ana", dha zu karAve ? mahA a, mahA lAbha, svAgata keAnA karI che? chatAM tame avasare avasare ana-bhUta lakSmInA ne ? guNu kAnA yAda karyAM kare che? te ya lakSmInAja, dhanya tamane !! pravRtti have palaTA. guNa dharmonA gAyA kare. lakSmInA pApe te guNacandra bhAInA khUnanA vicAra karIne mAtra na aTakacA; paNa Ama vicArI teNe viSa prayoga karI khAlacandrane phsAbyA; khAlacandra teA saraLasvabhAvI hatA. tethI emAM marIne vyaMtaradhruva thayA. saraLa svabhAvanI alihArI che. saraLatA ge ahIM kadAca nukazAna jevuM dekhAya, zu pariNAma su Mdara hAya che. tyAre kapaTInA mahA marA che. jIA, guNacandra lakSmInuM rakSaNa karatA tyAM ja che, tyAM te eka sapa AngeA. ane guNacandrane DaMkhyA, guNucandra durdhyAnamAM ma; ane marIne thaye pahelI naraka bhegA ! lakSmI tyAMnI tyAM! ane baMne bhAIonA mArga judA paDI gayA! guNuca'dranA jherathI bAlaca' devatA thai devadatta : guNacaMdra narake thaI sarpa : tIrthaMkara bhagavAna vijayasiMhane kahe che- 'tuM marIne vyaMtara thayA. tyAM kaMIka nyUna evuM eka palseApamanuM AyuSya pUrNa karI tuM >= Nupura nagaramAM sAvAtu rinaMdinI patnI vasumatInA putra thaye. tArU nAma devadatta rAkhyu. eTalAmAM guNacandranuM narakAyu paNa pUrNa thayu. ane te AbyA lakSmI pata para, sarpa tarIke. jAtismaraNa na Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA chatAM parigrahanI saMjJAmAM pUrvanuM dATeluM nidhAna pitAnuM karIne tyAM besI paDaye. ' ' '' "eTalAmAM evo ke AvI gayo ke nagaramAM utsava thayo. te utsavamAM tuM A lakSmI parvata para Avyo. AvIne devatAnI pUjA karI; dIne- anAthane dAna ApyuM bhojana karyuM, pachI parvatanI ramaNIyatA jotAM jotAM pharate phate huM e nidhAma pAse pahoMcI gayo. : dhA. duSTa bhAvanAne iraNa vipAka nidhAna paranA sapano kepa - - : , ' ' . . te bicArAe hajuM dhana tarapha daSTi paNa natha nAkhI, tyAM pachI khADe"dIne kADhI levAnI- te vAta ja kyAM ? paNa saMpane ATaluM nimitte maLI gayuM ke "ahIMthI mArUM nidhAna che, ne ahIM kyAM Ave? A te mArU laI javA Ave lAge che, te laI javA nahi dauM. game tema karI ene bacAva karUMema karI chuTa bhAvanAmAM caDhaye. pachI zuM? duSTa bhAvanAne dAruNa vipAke dRSTatAne amala karavAmAM pitAnuM chelluM zastra "sa - mAravAnuM vAparavAnuM." guDuM jema lata lagAve. kutarUM jema baTakuM bhare, tema A sarSa sIdhe hasIne prANa levA jaya che! jema caMDakauzikane maLyA'tA te prANI mAtra para paramakRpA varasAvanArA prabhu mahAvIrasvAmI, paNa - bhAnAnA phaLa rUpe bIjI sujhe zuMe te gaye 5 - ka Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - : paramAtmAne DasavA! prabhune bharyuM baTakuM! bhAvanA bagADI te bAra vAgya: samaje. ' 'game tema hatuM, paNa eka bIjI vicAraNuM che. manuSya karatAM prANI DAhyA kharA ke nahi? manuSya te kaheze, lagAva aNubemba!" eka sAthe kane khAkha karavAnA ! te AjanA manuSyanI AvI vRttinA hisAbe kahe jouM, keTalA jaMgalI pazuone eka manuSya bane? tulanA kevI rIte thAya? manuSyane pitAnA manathI jerAmAM prati banavuM joIe! pachI kema?patAnI pAse je zastra hoya tene uMga karavAnI ja vAta! gharakuTuMbamAM jema zastra heya che ne? koInI pAse vaNe te koInI pAse Aba! keInI pAse lati ne keino pAsedhako paNa AjanA vijJAnanA himAyatI ane vijJAna para khelanArAnuM jIvana joIe te keTale kheda thAya? bhayaMkara zAstrane upaga karatAM koI kheda kharo ? " sarpa devadattane karyo - : guNacandrane jIva sarSa thaIne bAlacandranA chatra devaduttane "A dhana laI leze." ema mAnI karaDaye te devadattanA nekaree ene (sana), mArI nAkhe e marIne eja parvata para siMha thaye. sapanA jheranI ati ugratAne lIdhe, takSaNa ja devadratta marIne Aja vijayumAM kayaMgalA nagarImAM zivadeva yadharAne putra indradeva nAme thaye. e enA nagaramAM ucharI rahyo che, ane A siMha : - , Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvatanI guphAmAM ucharI rahyo che. siMha pharate pharate nidhAna pAse Ave. pUrva bhavamAM abhyAsa karelI bhAvanAthI eusaMjJAe nidhAnanI mUcha kare che; manamAM enI mAlikI mAnI le che. keTaleka kALa vItI gaye, tyAM vIradeva rAjAe A Idevane eka lahamInilayanagaranA rAjA mAnabhaMga pAse kAryasara mokalyo. tuM Indradeva keTalAka purUSanA parivAra sAthe ahIM AvI rahyo che tyAM kAlakrame A pradezamAM AvyuM ane nIdhinA vRkSa nIce beThe. eTalAmAM tyAM dUrathI parvatanI guphAnA nAke beThelA siMhe tane je! le-saMjJAthI siMhanA cittamAM viparyAsa thaye; jamaNA utpanna thaI gaI A mANasa ahIM AvyuM che? dhana uMcakI javA Avyo lAge che. khabara nathI ene, ke A te vanane rAjA ! ubhe raheje, tane batAvI dauM !" ema vicArateka uo. A paNa khUbI che! Indradevane ArAma karavAnuM ahIM ja sUjhayuM. tame te ema mAne che ne ke "mANasa heziyAra ane sAvadhAna hoya te zuM vAMke Ave?' paNa meM jene mATe AvA vAMdhA lAvIne mUke, tenI sAvadhAnI ya rada jAya che! ane karma aNadhArI jIvanI avanavI sthiti ubhI kare che. emAM mANasanA gumAna paNa nakAmA, ane dInatA paNa nakAmI che. mATe deva je ya game te hoziyAra hoya, paNa enAM navA udaya pAmatA tiryaMca gati vagerenA karma evI sthitimAM lAvIne ene make che ke koI tene bacAvanArA nathI ! Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 . ahIM e jovAnuM che ke guNacandra ugra kaSAyamAM narakathItiya ca thatA AvyeA che. tyAre khAlacandra akALa mRtyanI pIDAe maravA chatAM manuSya anate Avye che. kemake manuSyanA bhava pAmavA jogu eNe AyuSya mAMdhyuM che. manuSyAyu gheAra durdhyAnamAM paNa na baMdhAya; ane ugra kaSAyamAM paNa na baMdhAya. apa kaSAyamAM manuSya-AyuSya aMdhAya. tyAre raThusya e che ke A jIva haLukamI anyA haze, tethI ja akALa mRtyunI pIDAmAM mana evuM nathI khagADayuM ke jethI narakAdvi dutimAM javuM paDe. savAla tame vartamAna para gunegAra che ke nahi e nathI. tame bina gunegAra chatAM jo mana bagADI bhayaMkara kaSAyamAM dveSamAM paDe tAM ahIM mAra khAvA chatAM ya bhaviSyamAM durgAMtinA navA mAra ubhA thAya che. enA badale jo tame a5 kaSAya ane alpa durdhyAnamAM hai| te bhaviSya mATe navAM du:kha janmatAM nathI. indradeva ethI ja traNeya bhavamAM manuSya anatA AvyA che. ajitadeva tIrthaMkara bhagavAna vijayasiMha AcAya mahArAjane temanA bhava batAve che. temAM hajI e nathI atAvyuM ke 'tu have dha pAmyA.' paNa e batAvyuM ke A zatruzrI tu` ma` jAya che!" jyAM sudhI dhanu sevana na karavAmAM Ave tyAM sudhI, adaramAM je chUpAM krama peAtAnuM nATaka bhajavI jAya che, temAMthI bacavuM te dUra rahyuM pazu tevAM duSTa karmane pharI bAMdhavAne jANe IjArA rAkhyA Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. pApabaMdha karavA mATe meha mAyAnI bharacaka lAgaNIo joIe. te tamane 24 kalAkamAM eka paNa evI miniTa jaDe che ke jyAre bilakula mAyAnI lAgaNI baMdha heya? nA! keIpaNa eka divasa meha-mAyAnI lAgaNI vinA pasAra thaye hoya te batAve ! ane te mehamAyA hoya eTale sTokamAM paDelA keTalAM ya janmanAM keTalAMya puNya pApa dhasArA baMdha udayamAM AvatA navAM pApopArja nane taka maLe. mATe ja meha lAgaNIone badale evA dharmanuM AlaMbana karavuM ke jethI navAM baMdhAya te nahi paNa jUnAM ya ghasAtA jAya. mATe A kartavya che ke tapa dharmanA bAre prakAranI sAdhanA karI levI joIe. bAlacaMdra zuM bhUla karI hatI? duniyAne nyAyasara vepAra karyo hate. temAM pite aDadhe bhAgIdAra hate. chatAM te potAnuM nimitta pitAne ja naDe che! ApaNe A nimittane ApaNI AbAdImAM kAraNa mAnIye te judI vAta, paNa zuM ApattimAM kAraNa na mAnI zakAya? A saMsAranI cIjo kevI che? avasare enAthI sukha maLavuM te dUra rahyuM. pApa ApaNI kalpanAmAM na hoya tevI Apatti ubhI kare tevuM bane che ! siMha mAre che, ne marAya che! - indradeva sahajabhAve nidhAnanI najIkanA jhADa AgaLa Avyo. tyAM te siMha garyo! guphAnI bahAra Avyo. lebhanI saMjJAne paravaza paDelA jIvane pachI kAryAkAryane kyAM viveka ja kare che ? udhI ja vicAraNAmAM caDe. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "basa! A mArUM levA Ave ? mArI nAkhuM!" cAre page trATakIne indradeva para humalo karyo. je siMha AvyuM te ja Indradeva ubhuM thaI gaye. baMnenI laDAI thaI. laDatAM Indradeve siMhane mAryo ane siMha Indradevane mAryo ! bemAMthI eke ya bacI zakyA nahi. baMne eka vakhatanA bhAI, te Aje ekabIjAne mArI nAkhanAra bhayaMkara zatrunuM kArya kare che! saMsAranA meLa ane ameLa, baMneya khoTA che. meLAmAM bharose mare che, aNabanAvamAM zreSanI AgamAM baLe che. lata : - je lakSmIne siMhane keI upaga nathI, ke "A paisA laI ne emAMthI sAruM khAvAnuM kharIdI lAvuM ke bIjI meja karUM !" chatAM ene AvI lakSmInI lata kema lAgI kahe ke manuSya janmamAM lata ubhI karI hatI, ane tene pachIthI bIjA bhavemAM paNa majabuta pakaDI rAkhI che ! pachI pakaDI rAkhavAnuM zAthI? eTalA mATe ke pUrvanA je manuSyapaNAmAMthI bhraSTa thayuM che, tenI aMtaghaDI sudhI e lata lagADI hatI. jevI lata ApaNe aMta paLa sudhI lagADIye tevI lata AgalA bhavamAM cAlu rahe emAM navAI nathI. te saMyama jIvana emane ema kiMmatI nathI batA vyuM. eka ja saMyamajIvana svIkAra ke saMsAranI ghaNI ghaNuM late chUTI jAya. ema kema na kahyuM ke khAtAM-pItAM mekSa maLI jAya? kema na kahyuM ke kuTuMba sAcavatAM paNa saMsArathI chUTakAro thAya ? kema tIrthakara jevA paNa cAritra le che? eja rahasya che, ke cAritra jIvanamAM evI lata Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chUTI jAya che, tethI bhavAMtaramAM te AgaLa nathI cAlatI, tethI bhAvI bhava ujajavaLa banI anaMta ujajavaLa mekSapade jaldI pahoMcAya che. saMsAramAM jene aneka prakAranI late lAgelI hoya che. keIne majazekhanI, keIne khAnapAnanI, te kaIne kapaDAM apaTuDeTa rAkhavAnI ! keIne vaLI ema che ke "paisA ja bhegA kare!" kaI vaLI kahe che-paisA-TakA te ThIka, paNa je Ave tene dabaDAve rAkhe.' tyAre koIne evI lata ja lAgelI-ApaNe eTale baDekhA" keTalAkane lata evI ke keIkanI banAvaTa ja kare ! dareka vAtamAM mAyA ane polIsI! lata! keTalI late gaNavI? pAra nathI. keIkane bajAramAM DAphaDIyA mAravAnI ja lata! keTalAka kAnathI AnuM ne tenuM chUpuM sAMbhaLyA ja kare ! bAraNa AgaLa ke bhIMta eke kAna ja dharavAnI lata ! pAchuM e sAMbhaLIne pitAne jIva bALyA karavAnI lata ! te keIkane cALA karavAnI lata ! keTalAkane vaLI bIjA para Aropa caDhAvavAnI lata! tamArA saMsAramAM AvuM AvuM dekha che ne ? gaNatrI karatAM latone pAra pamAya ema nathI. tevI latene paNa aMta pamADanAra che eka mAtra dharmajIvana-cAritrajIvana ! ethI ja bacAya, bAkI te saMsArI jIvananI ekeka lata bhavAMtaramAM bhayaMkara bha Ape, te aneka lata zuM ya na kare? late jIvatI DAkaNa jevI che. bhayaMkara pizAca jevI che. vaLagIne jIvana satva ane puNya be ya nIcavI nAkhe che. A je Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 samaje te bhAvI bhayAnakatAmAMthI bacI zake. tamAre bacavuM che ke nahi ? ke pachI AnI A lata bhaviSyamAM cAlu rahe te vAdha nathI? saMyama-jIvanamAM ene aMta e mATe AvI zake ke saMyamajIvana e pavitra ane grevIsa kalAkanuM dharmamaya jIvana che. te paNa pravRttirUpa jIvana samakitInuM dharmamaya jIvana e hAdika valaNarUpa, zrAvakanuM dharmajIvana e taduparAta thoDI dharmapravRttirUpa. paNa sAdhunuM jIvana saMpUrNa dharmavalaNa sAthe dharmapravRtti jIvana ! samakitI jIva dukAne vepAra karavA jAya te AcaraNe pApanI che, paNa valaNa dharmanuM hoya che. "kayAre A pApathI chUTuM? ahiMyA kema ochAmAM ochI pApakaraNIthI patAvuM? kema vadhu ne bacAvuM ? dharmanA valaNane lIdhe, dukAne gaye te paNa, vicAraNa A che ! "AjIvikA maLI jAya eTale basa, jhaTa AtmahitanI sAdhanAmAM lAgI jAuM ? A samakitI mATe, paNa sAdhu mATe? covIse kalAka dharmamaya jIvana ! zAnuM bharacaka adhyayana che, ke je kaSAya ane durgAnanuM jhera nAbuda karavA amRtanuM kAma kare che ! AhArAdi saM. jJAnA mela kApavA pANInA dhodhanuM kAma kare che. AvA amRta ane jala varSo jyAM hoya che, vaLI jyAM bAhyaabhyantara tapa che, maitrI-Adi bhAvanAomAM jyAM layalInatA che, anitya, azaraNu Adi bhAvanAomAM jyAM sarvAgINa snAna che, evI saMyamanI avarathAmAM pilI latene Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hata ubhI rahevAne avasara ja kayAM che? dutimAM garakAvanA rIe badhI latAnA sayama-jIvanamAM aMta AvI zake che. tethI bhavAMtaramAM jIvanuM bagaDatuM nathI. paNa A guNacandrane jIva te laIne AvyA che! temAM vaLI sihunA avatAra ! eTale indradeva bhale nidhAna levA nathI beThA chatAM ene jAnathI mArI nAkhe che, paNa pete pAchA enAthI ja ghavAcelA mare che. ane marIne eka yakSadAsa cAMDAlanI mAtR yakSApatnInA putrapaNe joDIyA bhAi tarIke janmyA. pra--siMhu marIne manuSya kema thayA ? mArI nAkhavAnI pravRttimAM manuSya thAya ? 30--AyuSyanA aMdha thavA kALe kAmaLatA AvI gai hAya, teA vakhate manuSya paNa thAya. AyuSya khaMdhakALanI pUrva ke pachI bhale krUratA hAya, chatAM AyuSya khaMdhakALanI Aja khUbI che. maratAM maratAM kemaLa pariNAma thai jAya te manuSyAyu paNa bAMdhe. tevI rIte pahelAM dhama karatAM manuSyanu AyuSya khAMdhyuM, pachI dharma cheDI dIdhA, tA paNa ekavAra manuSyanA bhava te malI jAya ! '' gezALA jevAe jiMdagImAM kaI sArUM karyuM" nahetu, chatAM te marIne khAramA devalekamAM gayA ! saMbhava che pUrve sArA pariNAmamAM AyuSya khAMdhyu' hAya, ke teNe kadAca atima pazcAttApa vakhate ja Ayu mAMdhyu' hAya. aMtakALe enA hRdayamAM bhAre pazcAttApa jAgyA hatA. emAM eNe Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zine kahI dIdhuM, sAce jina-sarvajJa nathI sarvasa sAcA te mahAvIra che. huM temane ziSya zALa chuM. meM e paramAtmAne droha karyo che. te have mArUM maDadu doraDe bAMdhI kUtarAnA maDadAnI jema rAjagRhImAM DhasaDajo! ane kahejo ke je gurunI azAtanA kare, upakArI gurune je drohI bane, tenA A bhavamAM ya AvA hAla thAya te bhavAMtare te zuM ya nahi thAya?" aMdaramAM ke ane keTale joradAra pazcAttApa ja haze ke 11 lAkha mAnavane guru 11 lAkha bhaktone deva, e pitAnA meDhe pitAnA moTA zine A pramANe kahe che!! A pazcAttApa e nathI, ke bhAI, jANIye chIe ke ghaNuM pApa thayuM, paNa zuM thAya? rAkhI mUke aMdaramAM..." gozALe Ama nathI karato, gaLagaLe thaI bahAra kahI batAve che! svamatane sthApaka hevA chatAM potAnA mahAna anuyAyIne e pramANe kahe che! dilanA uMDANane ane joradAra pazcAttApa che. je AvI chevaTanI avasthAmAM paNa AyuSya baMdhAya te ucca bhavanuM AyuSya! tyAre bIjI bAju jIvanabhara dharma karyo hoya paNa AyuSya baMdhAtAM pariNAma kharAba te ekavAra te khalAsa! mATe ja mANase hareka paLe sAvadhAna banI mana na bagADavA devuM. lAkha upadezane sAra A, ke jIvanamAM pravRtti game te cAlu hoya paNa kadApi manane bagADavA devuM nahi. kAyA pApamAM jatI hoya to paNa manane aMdarathI dharmanI vairAgyanI bhAvanA mAM rAkhavuM. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMIka kamaLatAmAM siMhe manuSpAyuSya lIdhuM, paNa siMha paNAmAM ane pUrve pApa ghaNAM bhegAM karyA che. eTale ahiM manuSya thaIne paNa bIjuM zAnuM sUjhe? baMne caMDALane tyAM jamyA. baMnenA nAma anukrame kALasena ane caMDase rAkhyAM. baMne bhAIo yuvAvasthAne pAmyA. eka divasa zikAra karavA lakSamI parvata para gayA. bhavitavyatA jabarUM kare che ! baMnene haroLamAM lAvIne mUkyA ! siMhane caMDALa manuSya ane uMcA manuSyane ya caMDALa NanuSya ! pelAne uMce caDhavAmAM jema nimitta tema Ane paNa nIce paDavAnuM nimitta hatuM. siMhane mArI nAkhavAmAM mAnavatAnuM keI ucca kArya na hatuM. pite baLavAna hatuM, karI le siMhane sAmane. pra-tyAre zuM svarakSaNa na karavuM? u0-rakSaNa? kAyAnuM kiMmatI ke AtmAnuM? kAyAnuM rakSaNa kare. paNa mAnasika pariNAma kevA che enA para karmabaMdhane AdhAra che. sAmAnya rIte laDavA-jhagaDavAmAM hRdaya krUra bane che. duSTa bane che. e na bane e keka bhAgyavAnane. Indra devane pariNAma kaMIka paNa bagaDyA tethI kameM nIce utArI caMDAlane bhava Ape. A te vaLI ATale jaaTakayuM paNa juo ke - triSTa vAsudeve sAme AvelA siMhane cIrI nAkhe? ne evAM bIjAM ghaNuM pApa karyA-te zuM pariNAma AvyuM? sAtamI naraka! Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 enI sAme-pAzvanAtha bhagavAnane jIva, pUrva bhavamAM rAjA hatA. cAritra lIdhuM, tapa karyo; kAyA sukAI gaI. eka vakhata jaMgalamAMthI vihAra karIne cAlyA jAya che, tyAM sAmethI siMhanI garjanA AvI. muninI najara gaI, muni sAvadhAna thaI gayA, have? tapazcaryAthI utpanna thayelI labdhithI aTakAve? sAmane kare? nA, evuM kaMI ja na karatAM joI lIdhuM ke "A siMhanI have trApa AvavAnI taiyArI che. daramiyAnamAM je huM gaphalatamAM rahyo, te mArA zarIrathI virAdhanA ane mAruM kumRtyu thaI jAya! mATe taiyArI karI levA de." haraNathI jamIna puMjI lIdhI. kemake siMha Ave ne kAyA ema ja nIce paDI jAya te tyAM koI bicAro nirdoSa jIva marI na jAya. kevI uttama dazA che! pite siMhanA jaDabAmAM thavAI jAya tenuM zuM ? tenuM kaMI nahi! pitAnA jIvane kaI kaSTane dahADe jevAne Ave che te divALInuM TANuM ! paraMtu bIje jIva saheja paNa dubhAya te pitAnA mATe paNa hALI ! bahAdurI kyAM ? pitAnI kAyAne bacAvavAmAM ke AtmAne? - muni jamIna puMjIne nIce besI gayA. mahAvatenuM punaH uccAraNa karI lIdhuM. jyArathI mahAvrata lIdhA tyArathI akhaMDa pAlanane puruSArtha che. paraMtu chavasthatA ane pramAdane lIdhe sUkSma paNa bhaMga tharyo hoya te mATe pharIthI pratijJA karI lIdhI. sarva jIvone khamAvI dIdhA. arihaMtAdinAM zaraNa svIkArI lIdhAM. have siMha karI karIne zuM Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 karavAnA hutA ? je jaDa che, nAzavaMta che, pArakuM' che, enA para savArI ! eja ne ! si'hu bhUkhyA rhatA, AvIne teNe rASinA zarIrane cAvI nAkhyuM ! maharSi kALa karIne upara devalAkamAM cAlI gayA. siMhai rasanAnI gulAmImAM ne peTanI gulAmImAM naraka sAdhI ! rASie bhagavAnanI AjJAnI gulAmImAM ne saMyamanI gulAmImAM svarga sAtheA. ahIM indradeve si'hune svarakSAthe mAryo haze, paNa marIne caMDAla thayA tethI evu ja sujhe che. bhava kharAma tyAM saheje khAtu sujhe che. mATe sArA bhavamAM sArU bahu karI levu joI e. jethI kharAba bhava na Ave, nahitara duSTatA saheje Avaze. pelA e e parvata para eka pazunA zikAra karyAM. pazune mAryuM, kApI agni saLagAvI enu mAMsa rAMdhIne mane khAvA besI gayA. ane kALasena ane caDasenamAM, samajo ke, caDasenanI te A dazA hAya paNa kALasenanI ya AvI dazA ? kaDA ke hA, te bhaMgInA peDhe avata che. ane saMjJA cIja ja evI bhU DI che ke avasthA pramANe pravRtti karAve. bilADI uMdara zeSe, siddha haraNIyuM, saMjJAnA ane vAsanAne ApaNI pAse gaMjAvara sToka che. avasara Ave ke te te jAgrata thaI ja jAya che. mATe halakA bhavathI cetavA jevu che. bhUlecUke ApaNe emAM na phasAie. prasaMga cAle che pailA dATelA nidhAna uparanA jue e kevA bhAva bhajave che. caMDasenanA hAthamAM kaTArI che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 kaTArInI dhAra teja karIne emaja ana'DanI pravRtti jamIna keAcavAnI kare che. jogAjoga je jamInanI nIce nidhAna dATelu che, tyAM ja khedAvA lAgyuM. khAdatAM khAdatAM ghaDAnA kAMThAne kaTArI aDI gaI! ahA ! A te mAla dekhAya che! dhAtunuM vAsaNa dekhAya che' caMDasena tarata ja hAziyArIthI tene DhAMkavA gayA, paNa kALasene te joi lIdhuM.... tyAre caMDasene paNa kALasene nidhAna joI lIdhuM che--e jANI lIdhuM, tenA para e vicAre cheH kharAkhara ! tuve A ApaNA mAla salAmata nahi rahe ! khalAsa thaI jAya ! mAla badhe bhAi lai jAya....bhAi hAya tethI zuM? bhAga paNa matanA zAnA apAya ?"....caDhayA kara vicAraNAmAM ! lakSmI zuM Ape che? bhogasukha te pachI, mehanAM taphAna pahelAM Ape che. pUrvInA jIvanamAM bhAInA saMbaMdha je jALavI zakA nathI, te ahiMyA zI rIte jALavI zake ? mATe vicAre che ene mArI nAkhuM....' are paNa kenA mATe A vicAre che ? bhAinA mATe! parigraha-sa jJA zuM kAma kare che ? Aje te AvI saMjJAnA vArase je laI AvyA che, tene AchuM ke eTaluM ja rAkhavAnI ya vAta nahi, paNu vadhAravAnI vAta che! tyAM bhavAMtara kevA sarjAvAnI tenI kalpanA paNa Ave che? bhavAMtaramAM ugaravAne kAI Aza che? jaina zAsana maLyAnuM pratyeAjana te A che ke A saMjJAone te tADI nAkhA, kahI Dho ene ke tame mane zuM pIsI nAkhatI Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CE hatI, huM tamArA jaDamULa ukheDI nAkhIza. have mAre khAu khAnA dhaMdhA nathI karavA, paNa tapa-tyAganA dhaMdhA karavA che. have mAre 'lAva-lAva'nA dhaMdhA nathI karavA, paNa have mAre 'Apu Apu"nA dhaMdhA karavA che....' AvA mAnisaka prabaLa sa kalpa joIe, ane enA anusAre vartAva joie, te A eka ja janmamAM saMjJAe dhrujI uThe, kaDaDaDa bheMsa... thai jAya ' pachI bhavAMtaramAM kevI suMdara avasthA sarjAya! paNa e sthiti kacAre ane maLelA mAnavabhavamAM saMjJAene teDavA bhagIratha purUSA thAya teA. te nathI, mATe A ca'Dasena vicAre che ke-bhalene bhAI hAya, e zu laI jAya ? e laI jAya e pUrve ja ene pUro karI dauM.' kALasenane te kaMI vicAra nathI. e rahyo vizvAsamAM, ane tyAM pelAe lAga joIne kaTArI caDasenane lagAvI dIdhI ! lakSmI kayAM che? dharatImAM ! kacAranI che? keTalA ya bhavAthI ! taphAna kevAM karAvyAM ? bhayaMkara ! e bahAra AvI ? nA, enA kai lAbha lIdhe ? nA! lAbha teA pApa-bhAvanAonA che ! haju paNa jANe e lakSmI ja kahe che ke 'tane aneka bhaveAmAM tArAja na karUM te mArUM nAma lakSmI nahi.' A lakSmI ane viSayeAnI zirorI che jIva para. te zirorI kayAre na cAle? jyAre jana Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 dharmanuM zaraNuM le tyAre. te lIdhA pachI lakSmIne hAthane mela mAne, ene sApanA bhArA samaje, vahelI take ene sarvasaMga cheDavAnuM mana heya. evA jAgrata banelA jIvane lakSamI zuM kare? caMDasene sagAbhAIne kaTArI paherAvI dIdhI. paraMtu pele sIdhe marI zake ema nathI, kemake hAla caMDALa che ne ? kaMIka lecA vALavA mAMDyA....."mane mAre che ? te paNa mAre bhAI thaIne?..harAmI tane ya huM..." bhayaMkara gusso ne bhayaMkara duryAnamAM caDhaye hamaNAM uThI zakuM ema hAuM te tArA TUkaDe TUkaDA-badamAza !" evA keka bhAre raudra dhyAnamAM marIne gaye trIjI narakamAM, pAMca sAgaropamanA AyuSyamAM ! saMjJAone ukaraDA mAla - saMjJAo zuM kare? kSaNavAra jIva pAse durgAnanI ramata karAvI asaMkhya varSanA ghera narakanA duHkhamAM paTakI nAkhe che! pachI te kaIpaNa saMjJA ho,-viSayanI ke parigrahanI, AhAranI ke bhayanI! evI saMjJAne ukheDI nAkhavA mAtra eka ja dharmanuM zaraNa. lebhanI sAme nirlobhatAno dharma, lokasaMjJAnI sAme jinAjJAnA prabaLa rAgane dharma. mana emaja kahe, "prabhunuM zAsana zuM kahe che? zAstra zuM mArga batAve che? bhAI, mitra, pitA, mAtA, patnI, putra khuzI thAo ke nAkhuza, mAre te zAstra zuM kahe che te ja kharUM.' eusaMjJAnI sAme gasaMjJAne dharma. eghasaMjJAmAM te Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmajanmanA kusaMskArane kATamAla laI laIne pharIe chIe. gaDe mANasa jema ukaraDAmAMthI kATamAla upADIne cAle, tema ApaNuM jIvane citabhrama thayuM che, te garva ane gusso, bhUkha ane bhIkha keI kATamAla laI cAle che. "khabaradAra mArI sAme che te tame keNuM mArI sAme ?.. ApaNAthI te bhAI, bhUkhyA na rahevAya ! gharAkane, zeThane Ama manAvI dauM !" A badhI vAsanAomAM kevaLa saMsArarasa che, bhavAbhinaMdIpaNuM che. tenI sAme ga saMjJA joIe. yegasaMjJAmAM zuM Ave? - jinezvaradevanA pratye kuzaLa citta ! - AcAryAdi maharSionuM vaiyAvacca! - jJAnanuM vidhipUrvaka lekhana-vAMcana ! 0 sahaja e saMsAra para uga ! 0 jIvanamAM nAnA-moTA abhigraho !... A badhuM karavAnuM je valaNa, je dhagaza, te gasaMjJA. pApasaMjJAo dasa che; AhAra-viSaya-parigraha-bhaya nidrA) cAra kaSAya-gha ane leAka saMjJA. ene badale tapa-zIla dAna-bhAva-kSamAdi cAra, mokSarUci-jinAjJA enI dasa dharma saMjJA. dasa pApasaMjJA sAme dharmanI dasa saMjJAone jIvana namAM jhaLahaLatI karavI joIe; ane te mATe ja A mAna, vanuM jIvana che. saMjJA eTale samaje che ne ? mAtra IcchA nahi, paNa dhUna, pakSapAta, valaNa, bhUkha na hoya te yA Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 AhAranA pakSapAtane lIdhe AhAranI vAtA je game che teTalI tattvanI vAta nathI gamatI. te have tapa ubhI karavI joIe. vagerenI laganI nathI....' ema zakatA nathI. ApaNe kaMI lakSmInA leAbha karatA bacAva karIne jIva khacavA dhAre te khacI kemake lakSmInA saMsa rAkhe che tyAM sudhI enA nimitte pApamAM ramyA karavAnuM saheje bane che. ApaNe kaMi evA lakSmInA mAha nathI karatA'....A bacAvanI sAthe e bhayAnakatA dekhAtI nathI ke leAbha na kare, paNa jenI sAthe sa`sa rAkheA che, te cIja kevI che ? tamAru' citta kaMi mahAtmAnuM nathI ke 'ApaNane lakSmI para mAhu nahAtA....cAra upADI gayA te bhale....? are cAra nahi zAhukAra ! te paNa gharanA mANasa hAya. paNa e paisA khAi nAkhe, kheATA khacI nAkhe te uMcAnIcA thai jAya che! khamAtu nathI. tevI sthitimAM mana savAhaleA kare ke mane leAbha nathI.' hA, nahi hAya, dhAtu hAthamAM AvatuM nathI mATe ne? leAbha nathI' ema kahA che, paNa lakSmInA saMparkamAM rahyA rahyA temAM AghuMpAchuM thatAM pApanA vicArA keTalA jAge che ? gussA ne abhimAna keTalA jAge che? lakSmI tA ema ja rahe che. enA sevake enA para nAcIne mare che. ahIM lakSmI dATacA pachI keANe khAdhI ne keNe bhAgavI ? dharatI bhAgavI rahI che! paNa bhAi bhAIne mAre che. jAta caMDALanI che eTale maranArA sIdhA na maratAM kALI lezyA ane raudradhyAnamAM mare che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa uccakuLanI kadara ane javAbadArI :~ Aje ApaNane je UMcuM kuLa maLyu che, tenI kadara nathI. AvAM halakAM kuLa maLI gayAM heta te te janmasiddha keTalAM pApa maLata ? aeTalI kALI lezyAe hAta ! adhama kuLa eTale ? halakA kuLanA huisAthe mAmulI prasaMgamAM paNa kALI lezyAe ! karapINa rIte mArI nAkhavAnI lezyAe ! manuSya pratye Ama, teA pachI khIjA jIvA pratye te zu ca na heAya ? tyAre tamane evA addabhuta jaina kuLanI prApti thaI che, ke jethI keTalAya janmasiddha pApa tyAga thai gayA che. AvuM kuLa maLavAnI kadara keTalI ? kaheze ke zuM karavAnu kadaramAM ? ame khuzI chIe AvA kuLamAM AvyA chIe tethI ! paNa jue zeTha lAkha kamAvI Ape te lAkhanI kada2mAM zuM kare ? khuzImAnA eTaluM ja ? * bahu sarasa karyuM... !" ke manamAM thAya-eNe lAkha kamAI ApyA te hu enuM zuM zuM karI vALuM ? jaina kuLanI kadara eTale ? zuM lADavA-peMDA uDAvavAnI khUzI mAnavAnI ? ke jaina zAsa* nanI huM zI zI sevA karI vALuM, ema thAya ? je jainazA sanane AvA kuLamAM mane aneka pApathI saheje dUra rakhAbyo, enuM jeTaluM karu eTalu ochu. khuzI sAcI hAya te bhega Ape. mAtra kIDI bacAvavI eTalI ja kadara nahui - A kIDI na mAravI...' e te kuLanA saMskAra maLyA che tethI TevAyA che. have e kuLe ApaNA mAthe ghaNI ghaNI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 javAbadArIe mUkI che e bhAna joie. tamArUM jIvana evuM ucca guNe e jhagamagatu' anAve ke tamArA vagara upadeze AjubAjunA jIvAdha pAme. kuLa mAge che-'bhalA jIva ! tane A UMcA kuLamAM lAvyA chIe, te kuLane bhAre karavA nahi, paNa evuM jIvana banAva ke je khIjAe mATe AdarUpa thAya. tAre bIjA jIvAnI jema raMgarAganI lAhyo saLagAvavAnI na hAya. tAre khIjAnI jema lakSmI-lAlAI pAchaLa doDadhAma karavAnI zele nahi. saMsAramAM beThelA che, te sa sAranI AvazyakatA keTalI, tenuM mApa kADhI, temAM echAmAM cAle tevuM karo. mahAna dharmAMcaryAthI maghamaghatu, mahAna paramA -paropakArathI zAbhatuM, kSamA namratAdi guNAthI ujjavaLa ne cakacakatuM jIvana joIe. te kadara karI kahevAya. nahitara kahI dIdhuM ke amane jaina kuLa maLyAMthI khuzI che !' eTale basa, patI gayu? evuM te pAmarane ya AvaDe. daMbhI ya eTalu khelI zake. jaina kuLanI kadaramAM ghaNI ghaNI rojIMdI dharmAcaryAe joie mahAna uccakeAnA Atmika guNAnA vikAsa joie. evI sthiti banAvA te kULanI kadara karI kahevAya. er3eA ! A kuLe mane AvI sthitimAM mUkI ghaNAM pApathI khacAvI lIdhe ! tethI mAruM mana sAdhanAne ceAgya banI gayuM ! te have sAdhanA kema cUkuM ?' ema dhagaza joie. ! kadaramAM traNa vAte banAvavI joie. (1) bharacaka dhama carcAo. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 (2) anekAneka kSamA samatAdiAtmika guNAnA vikAsa. (3) bharacaka pamAMtha-parIpakAra, dha carcA mANasa kare che, paNa kSamA na rAkhe te te leAkeAne mATe niMdA karavAnu... pAtra bane che. mATe kSamArUpa AtmikaguNa paNa joI e. paraMtu kAi ema mAne ke A paNe Atmika guNeA mATe prayatna karIe chIe, have dhacarcAnuM zuM kAma che?" aa cAle ? nA, jarAya nahuM ane pUche ke te pachI pApacaryAmAM paNa javAnI zI jarUra che? pApacaryA, saMsAracaryAe tA evI che ke avasare guNAne kaMcAMya dhakelI mUkaze. tyAre dalanA guNeAnI mAnyatAmAM ze mAla che? bagalAnA DhekhAtA guNa kevA hAya ? paNa cA kevI ? guNa zAntine, ne caryAM mAchalAM pakaDavAnI ! te guNu zA kAmanA ? AtmaguNA sAthe pAchu pApacarcA cheDI, dhamacaryAM vikasAvavI joie. Aje Atmadharma vALA nIkaLI paDacA che! kSamA rAkhe zAMti rAkhA, AtmaTi rAkho.... paNa aheAra jaIne ka MI karavAnuM ? kaheze 'nA, khar3eAranuM karavAthI kaMI lAbha nathI !' te ApaNe pUchIe ke khAvAnuM -haravA pharavAnuM - a galAgheADAgADI-moTara....e badhu karI che kharA ? zA mATe karI che ? aMdarathI sukha mAnI lyA. paNa nA, e badhuM te karavAnuM! mAtra nahi karavAnI dharmakriyA, kevuM" kArramu ajJAna ! 'AtmAnA guNNA khIlavA ! caravaLA-kaTAsaNAthI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 kaMI nahi vaLe, A badhI zubhanI puNyanI kriyAthI dharmakiyAthI kAMI nahi vaLe" Ama belI keka daMbha karyo ! ene kahe "are bhalA, tAre vrata na levuM hoya te kaMI nahi, paNa pApa karavAnuM te choDI de. tane dharmakiyA tarIke paccakakhANa karI tapa karavAnuM nathI gamatuM te kAMI nahi, paNa emane ema paNa khAvAnI kriyA te mUkI de besI jA khuNAmAM AtmaciMtA karate." nA. dharma para kharI prIti nathI, pravRttidharma para sUga che, eTale kahI de che ke ' ghA-caravaLA.....thI kaMI nahI vaLe. aMtarazuddhi kare," ane pApa para prati che, sUga nathI, tethI pApa pravRtti laherathI Acare che. emAM kaI pazcAttApa-paMkha nathI ! Atma dharmanA daMbhathI bacavA jIvanamAM pApa tyAga sAthe dharmacaryA joIe. te sAthe paramArtha-paropakAra paNa joIe. nahitara svArtha sAthe gaNAya. "kyAM jAo che bhAI ?" "upAzraye. vacce sAdharmika ma. AMkhamAMthI pANI nIkaLe che. kahe che- bhAIsAba, ghera cheka raDe che. ne rezananuM anAja lAvavA paisA nathI." sAMbhaLIne ema ja cAlyA. manamAM thayuM ApaNe AtmaguNa samAle, pArakI paMcAtamAM na paDe. te A zuM karyuM? guNone lajavyA ke zebhAvyA ? mATe ja kahe, AtmaguNe ane dharmacaryAnI sAthe jIvanamAM paramArtha-papakAra jhagamagate joIe. dila evuM hoya ke "huM bIjAnuM kema karI chUTuM? A mATI rUpa sAthI ane maLamUtra bharelI kAyAthI paramArtha kayAM kyAM sAdhI lauM?" A umaLakA joIe. te hoya ane avasare Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 paramA kare te dharmAM karelA zANe, nahiMtara dharmAM zrAvaka ghaNA haiAya, paNa kRpaNa hAya te ? lekane akArA thai paDe, kema vArU ? paropakAranA abhAva ! paramA nuM nAma nahi ! are keTalAka te valI evA haiAya che ke pAMca paisA peAtAne ApavA paDatA hAya mATe AkhuM sArUM' kA uDAvavAnI peravImAM hAya ! AvA mANasA dharmone lajavanArA bane che. mATe ja kahelA traNa guNathI jhagamagatuM jIvana manAvavAmAM Ave tA kuLanI kadara karI kahevAya. kALasena caMDALe . ahIM lakSmInA lAbha karyo nathI; mAtra enA darzana karyA che, paNa bhAIe mAryA, eTale kALI kezyA ane durdhyAna ja enA kapALe lAgyuM ! te kuLanA hisAbe, kuLa ca'DALanu' che ! tyAM accu janme tyArathI e zabde saMbhaLAyA kare, 'mAra.... kApa.... kusa MskAre durdhyAnamAM narakanuM AyuSya khAMdhyuM.. + .. 2 " cAra..... marIne gayA narakamAM. e ma eTale bhAi khuzI thai gayA, * khasa, have A badhA mAla mArA hAthamAM che! hamaNAM nahi kADhuM...koI joI jAya tA kahe-A caMDALa, ane AnI pAse ATalA paisA ? mATe jarUra nidhAnanI AgaLa cAkI kare che. emAM keTalAya varSe gayAM. eka rAtI pAI paNa bhAgavI na zakayA. paraMtu enA duzmana ca'DALanA sapATAmAM AvI gayA. tenA hAthe maryAM. marIne gayA chaThThI narakamAM aDhAra sAgaropamanA bhaya kara dI kALanA AyuSyamAM bhagavAna vijayasi'ne kahe che, 'tu' kALasenapaNAmAMthI ' Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIju narakamAM jaI ghera pIDA veThIne narakAyu pUrNa karI Avye A vijayamAM zrImatI nAmanA gAme. zAlIbhadra ane naMdinI gRhastha pati-patnIne putra thaye. tenuM nAma rAkhyuM bAlasuMdara, kALakrame te yuvAvasthAne pAmyA. tyAM tene zIladeva nAmanA muni mahArAja maLyA, emanI pAse kadI prApta nahi karela e jinezvare kahela jainadharma prApta karyo, ane zrAvaka ba. kALa paNa pAka che, ane puNyane ya udaya che. tethI sAmagrI su dara maLI che; emAM puruSArtha ajamAvyuM eTale zrAvaka bace. puNyane udaya kALa e mAtra sAmagrI pamADavA mATe che. dharmanI prApti e mATe keI udayakALa nathI; e mATe pitAne puruSArtha udyama joIe. tamAre udayakALa ke joIe che? sImaMdhara bhagavAna maLe ane emaja karma tUTI jAya eve ? kadI nahi bane e. udyama te karavuM ja paDaze. nahitara te samajaje ke pitAne udyama kAMI ja nathI ne ekalA sImaMdhara svAmI jene maLyA che, temAM paNa evA ja che ke je marIne sAtamI narake janAra che ! ahiMthI te haju vadhAre be ja naraka tyAMthI sAta ! prakaraNa-9 - udaya ane kALanI samajUtI - udayakALane zuM artha ? udaya ane kALa nathI eTale zuM nathI ? udaya ane kALa bane che. udaya eTale puNyA Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke je dharmanI sAmagrI ane baLa meLavI Ape ane kALa che manuSyane suMdara, e maLyuM ane dharma sAmagrI maLI, have belAya ema nathI ke "udayakALa nathI, e bole te sAmagrInuM apamAna che. rIsAyelA mahemAnane upADI lAvyA, pATalA para besADyA, cAMdInI thALImAM bhejana pIrasyA, ne keLIye ya moMmAM ghAlI Ave. ATaluM karyuM chatAM e kahe che-"udayakALa nathI te samajAya ke "udaya kALa" zuM nathI? jamavA para rIsa che mATe jamatA nathI. ema ahiyAM TheTha maghamaghatuM jainazAsana malyuM ane dharmabaLa Take evA suMdara prakAranA madhyama saMyogo maLyA. mAnavabhavane suMdara kALa maLe. chatAM "udayakALa nathI " kahIne khasI javA mAge te zuM ema kahevuM ke dharma para rIsa che? Aje jarA vicAro te dekhAze ke e kALa nathI ke cAritra lenArane pacAsa phaTakA khAvA paDe ke rAjya sattA ke evuM che? nA, nathI enA karatAM juduM che ! keTalAka kAyadA lekane lAgu paDe, paNa sAdhune nahi! selaTephasa amane lAgu paDe? InkamaTekSa amane lAgu paDe ? ame lAkaDI-daMDe laIne nIkaLIe chatAM amane kaI pUchatuM nathI ! ane tamArA mATe evA tephAnanA avasare niSedha hoya che. InkamaTekSa ane malTIpala selsaTekSAdimAM tamAro DUco nIkaLI jAya che. amane meMghavArI naDatI nathI, jyAre tamAruM mana jANe che. kahe che ne ke ke bhayAnaka yuga ke bhAvamAM mAtra 5-15 TakA vadhAre nahi, paNa ekanA cAra gaNa? eTale keTaluM vadhAre ? traNa TakAne !! ane Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avaka vadhI eTalI ? nA, ka te Avakane ulaTo dhakko pahoMo kahe che. sAdhu thAya ene AmAMnuM che kAMI? te cAritra mATe kALa ke kaheze? sAre ke kharAba? anukULa kALa che ke nahi? are ! kharI rIte te vicAratAM nathI AvaDatuM. paMcasUgakAra maharSi kahe che ke dharma AtmA dharmajAgarikA kare arthAt sehanidrA tyajIne dharmanA upagavALa bane, e vicAre ke, ke mama kAle, kimeassa uci' "A mane keka kALa maLe che ! Ane ucita mAre zuM zuM karavuM joIe ? mAre kevA thavuM joIe ?' kALanI suMdaratA - samajyA? ke kALa'...eTale? anaMtA nigadavALI jelamAMthI chUTI pRthvIkAyAdi sthAvaranA ane pirA, kIDA vagere vikalendrinA thALAmAMthI ya chUTavAne kALa! eTaluM ja nahi paNa asaMjJI paMcendriya, tiryaMca pazu-pakSI ane nAraka bhava jevA ghera kALamAMthI chUTavAne kALa ! ! emAM ya manuSyabhave anArya-ple-hiMsaka-mAMsAhArI-kebI-bhIla vageremAM nahi phasAvAne kALa! keka suMdara kALa che je mUlya AMkatA AvaDe te ! emAM vaLI bhale cothA ArAne kALa nathI maLyuM, chatAM dharma prakAzavALo A pAMcamAM ArAno kALa maLe che te dharmanI oLakha sAthene, e ochuM che ? Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kalikAla sarvajJa hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja jevA kaDe yAtrAdherApi kAlena ddabho phalamAne che kalikAlaH sa eketu, kRta -yugAdibhiH | arthAt he bhagavana ! jyAM thoDA ja vakhatamAM tArI bhaktinuM phaLa maLe che e kalikAla ja bhale he, e eka ja basa che. kRtayugAdi moTA kALathI sayuM. athavA kahe che - suSamAte duHSamAyAM kRpA phalavatI tavaM suSama ArA karatAM A duSama ArAmAM he prabhu! tArI kRpA saphala banI che. e pUrvanA kALe te tuM mane maLyo te ja kyAM meM tane oLakhe ja nahate. pachI evA kALanI mAre zI vaDAI? mAre te suSamAthI duSa avasara puNyanidhAna - ahIM jaina zAsana te ja che je prabhu vicaratA vakhate hatuM. eja prabhunI mUrti che. eja samyagdarzana-jJAnacAritrarUpI mekSamArga che. evA A kALanI zI kamInA gaNAya te kahe che udaya-kALa nathI? kALa te e sarasa che ke thoDA vakhatamAM ane zaiDI mahenata tathA AtmagamAM lAbhanA theka upAjI zakAya. lAkha pUrvanA cAritru ahIM nathI pALavAnA. dAna-zIla-tapa-bhAvanI mahenata eTalI badhI lAge evI nathI ke emAM thAkI jAo. tyAre Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmabhege ya ze bahu mATe daI devAne che ? cakavatI hAtha rAjA mahArAjA hoya ene cAritra levuM hoya te hajI ya moTo bhega deve paDe ema kahevAya. paNa tamAre ? sAva bhUkhe maratA hoya anAjanA dANunI ya mUDI ke Avaka na hoya ene vADakI anna kyAMkathI maLI jAya ane have dAna karavAnI vAta enI AgaLa Ave te ene kaThIna kahevAya; paNa tamAre dAna karavAmAM, dharmakSetramAM kharca karavAmAM zuM gajabane Atmaga deva paDe evuM che? eTale kahe ke kALa te suMdara maLe ja che. A carthe hoya paNa kuguru-kudharmanA phaMdAmAM phasANu hoya; tethI aneka bhayAnaka kukama karavAnuM cAlatuM hoya tyAM kALa ze sAre? jyAre ahIM mahAna jaina dharma ane saddagurue maLyA che. sAre jaina saMgha maLe che. sArUM tatva-zrava) maLe che. dharma jarUrI lAge che? - A kALa paNa suMdara kahevAya, ane puNyane udaya paNa majene gaNAya, pAMca Indriya cakara ! vicAraka mana ! jarUrI Arogya ! A badhuM sarasa che. ethI udaya ane kALa baMne ThIka maLI gayA che, chatAM je kahe ke "amAre udayakALa nathI eTale dhama nathI thatuM, te e kahevAmAM te, dharma hajI jarUrI ja lAgyuM nathI ema samajavuM ne? memAnane bhANe badhuM suMdara pIrasyuM, hArdika bhAva dekhAkyA. Agraha karyA, chatAM jamavAnuM zarU nathI karate ane Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahe che "udayakALa nathI' te e ene jamaNanI jarUra ja lAgI nathI, ema zuM nathI sUcavatuM ? e jamavuM jarUrI lAge te hAtha na hAle? dharma prApti kyAre? - bAlamuMdarane udayakALa AvI maLavA sAthe pite puruSArtha Adaryo te suMdara dharma-prApti thaI. nigodamAM kAMI na thAya. vikalaiMdrimAM kazuM na maLe. are mAnava bhave paNa acaramAvarta kALamAM dharma na maLe. carama eTale chelA pudgala parAvartamAM ja dharma pAmavAnI yogyatA. paNa tyAM ya "udayakALa nathI ema lamaNe hAtha daI nahi besavAnuM ke daMbha nahi karavAne, paNa udyama kare te ja dharma prApti thAya. bAlasuMdarane ema dharmaprApti thaI. have zuM kAma dharmavepAra na kheDe? suMdara zrAvakapaNuM pALavAnuM prAraMbhI dIdhuM. eTalI vIryarakRti na thaI ke cAritra pAme. paNa cAritranI tamannA joradAra te ja samyakatva ane zrAvakapaNuM dIpe. te ja enA uMcA phaLa AvI zake. Ane kama phaLa nathI AvyuM ! ahIMthI have AgaLanA ja manuSya bhave che ke dharma keTalo roma remamAM vasI gaye hevAthI ke adbhuta dhamI vartAva kare che!! suMdara zrAvakapaNe pALI, samAdhi-maraNe marI pahae vaimAnika devalokamAM kaMIka nyUna tera sAgaropamanuM AyuSya che tyAM devatAI vaibhava-vilAsanI vacamAM evI tavapariNati ane dharmaprIti jALavI ke tyAMthI mArIne ahIM suMdara manuSya bhava pAme che. pele mULa guNacaMdrane Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 jIva bicArA narakamAM saDe che. tenu ya have AyuSya pUrUM thAya che. prakaraNa-10 dhamI samudradatta ane vizvAsaghAtI magaLa baMne jaNa marIne Aja vijayamAM hastinApura nagaramAM janme che. ajitadeva prabhu vijayasiMhune kahe che tu devaleAkamAMthI AvI ahI' suhastinAmanA nagarazeThanI dharmapatnI kAntimatInA putra samudradatta thayA, ane pelA jIva narakamAMthI AvI ahIM. tArA pitAnI gharadAsI seAmilAnA putra maMgaLa nAme thayA, kALakrame ane kumAra thayA. dhama ane lagna H-- pUnA mAlasu MdaranA bhavamAM dharmanA majabuta pAyA nAkhyA che. eka ja bhavamAM hAM ! dhanuM mUlyAMkana karatAM AvaDe pachI pAye majabUta karavAtuM kaThIna nathI. duniyAmAM jyAM kiMmata AMke che tyAM enI laganI lAgatA kayAM vAra lAge che? nAkarI karatAM vepAra lAbhadAyI ane gauravabharyAM,'-ema kiMmata AMkacA pachI vepAranI laganI joradAra lAge ja che. ema AvA UMcA bhavamAM 'jaDapudgalanI gaDamathala karatAM dhama pravRtti khUba ja lAbhakArI,' ema kiMmata haiye vasyA pachI dharmImAM lAgI paDavAnuM saheja. emAM ene majabUta pAyeA paDe. AlasuMdarane evA pAyeA paDelA, te samudradattanA bhavamAM kumAra avasthAmAM ja zrI anaMgadeva gaNI mahArAjanA satsaMga Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra thayA. emanI pAsethI bhagavAna zrI jinezvaradeve upadezelA zuddha dharmAMnI ene prApti thaI. sAdhu pAsethI zuM levAnuM ? dha, sudeva-suguru-sudha'nI zraddhA, ne prIti-bhakti. bIjI AzA rAkhI te mUrkhAI thaze. rAhuNAcala pa`tamAMthI ratna maLatA hai|ya tyAM ene badale pASANanI AzA rAkhe, pASANu levA jAya e mUrkhAI ja ne ? samudradatta dha evA pAmyA ke zrAvakanA vrata lIdhA paNa khIjI bAju have uMmaramAM AnyA pachI lakSmInilayavAsI zrAvaka acala sA vAhanI dIkarI jinamati sAthe enA lagna thayA. mArgAnusArInA A guNu ke lagna saMbadha samAna kuLazIlavALA sAthe kare. Aje kALa viSama banI gayA che. kuLazIla jovAne badale keLavaNI, kaLAcAturI ane rUpara`ga jovAya che. tyAre pariNAma paNa dekhAya che ne? dhavRddhinI vAta te dUra, paNu hAya eTaleA ya dharmAM TakAvavAneA nahi. ulaTu khIjA' taphAna vadhe. emAM arasaparasanA prema tUTe. taiyA-hALI zarU thAya, aihika sukha paNa jAya, ne paraleka te bagaDyo ja. tyAre uttama dharmI kuLa ane sad AcArovALA sAthenA saMbaMdhamAM A leka ujaLA, paraleAka ujaLA ! zrAvakapaNAnI jhaLake :-~~ eka vAra e patnI jinamaMti nimitte lakSmI nilaya nagara tarapha nAkara maMgaLane sAthe laine jAya che. keTalAka prayANane aMte te pradeze AvI pahoMcyA ke jyAM pelu nidhAna dATelu che ! juo bhavitavyatAnI majhA. ApaNA Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAraparyaTanamAM AvI ke rahasyamaya ghaTanAo banatI haze enI kyAM khabara che? chatAM lAge che evuM ke jANe badhuM navuM ja banI rahyuM che. vartamAna ghaTanAne pUrvanA kALa sAthe jANe ke I saMbaMdha nathI ! A mUrkhAI che. kadAca kAMI saMbaMdha na hoya chatAM mana ema bhAvanA bhAve ke "cAlu ghaTanAonI pAchaLa pUrve karelI ramatane moTo itihAsa che, AjanA dhanamAla e pUrvanA vArasA che. emAM navuM kazuM nathI. zuM kehavuM'tuM ?..."te keTale ya meha ane rAgAdinI ghelachA ochI thAya. nidhAna para napharata :- samudradatta tyAM chAyA hovAthI visAme karavA bese che. eTalAmAM pelA nidhAna paranA jhADanuM mULa ahIM nIkaLeluM joyuM. tethI maMgaLa AgaLa sahajabhAve belI javAya che, alyA maMgaLa, ahIM nIce kAMIka dhanamAla have joIe." nekara kahe che, "te zeTha, e joIe ApaNe." joyuM ? saheja svabhAve belI javAmAM kAma AgaLa vadhyuM. nokara kahe che nidhAna bedI kADhIe. samudradattane nidhAna levA para prema nathI napharata che. e te sahajabhAve belI javAyuM. paNa nekara ene laI beThe. mANase bolatAM bahu vicAra karavA jevo che, nahitara enAthI evA pApa pravakavacane belAI javAze ke jenI pAchaLa bIjA aneka Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApamAM dehAdeDa karaze. aneka sthAvara trasa jIvenA saMhAra macaze. samudradattane nidhAna joItuM nathI tethI nokarane kahe che, bhAI ! rahevA de, enuM ApaNe kAma nahi!" kema vArU? kAraNa eja ke zrAvaka bane che tethI enA para dharmanI chAyA evI che ke ene binajarUrI pApa joItA nathI, ene pApanAM sAdhano bhaya che. eja sUcave che ke ene dharmanI aMtaraMga prApti thaI che. dharmanI prApti jIvananI saghaLI pravRtti para chAyA pADe tevI hovI joIe. dharmanI jene hRdayamAM sparzanA kahIe, jene hAdika prApti kahIe, ene artha e ke jIvananI saghaLI pravRtti para enI chAyA paDe. jema dehanI gatithI AgaLa pagaluM paDe tyAM enI chAyA paDe che, ema ahIM vANI, vicAra ke vartAva para dharmasparzananI chAyA paDe. e dhamI kadAca laDAI laDavA gaye. te tyAM ya dharma chAyAne lIdhe hArelA zatru para dayALu haze. hAthInA jIvanamAM meghakumAre vicAra karyo-ubhuM rahe, javA de. koI jIva te nathIne ? jevuM te sasaluM dIThuM ! paga na mUke. bhale tyAM e dharma nathI pAme, paNa meghakumAranA bhAvamAM dhama pAmavAno che. tenI A bhUmikA che. Acho paNa guNane raMga, dharmane raMge hoya te tenI jIvana para chAyA paDe che. A samudradattane tevI chAyA che dharmanI. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI nokaranuM kahyuM te mAnatuM nathI. "nA, e kAma ApaNuM nahi. meM tane je kahyuM hatuM kautukarUpe, ke A vastu AvI hevI joIe, te kahevA puratuM ja. bAkI enI bahu paravA karavAnI nathI, tethI ja tapAsa karavAnI jarUra nathI. evA lebha zA mATe rAkhavA?" AnuM nAma dharmanI chAyA. zrAvakapaNane dharma lIdhe che ne? tethI ja je ke ahIM saMbhava lAge che ke ahiMyA paisA che, chatAM ene mana jevAnuM kAma nathI !! dharmanI keTalI badhI suMdara asara !! paisA mATe te mANasa keTalI majUrI kare che? jyAre A maphata maLe che, chatAM e levAnI vAta nahi ! kemake dharmanI chAyA ! dharmanI chAyA A zikhave che ke "tuM je AraMbhane parigraha kare che, tenAthI tArUM jIvana nabhe che ne? basa, te pachI vadhu parigraha ke AraMbha karavAthI zuM vizeSa? pAMca meTara che paNa pharavAnuM te eka ja moTaramAM ne ? sAte majalAne baMgale che, paNa suvAnuM te eka majale ja ne? parigraha vadhyAthI bhega vaLe? tyAre vadhAre AraMbhathI jIvanamAM zuM vadhe che? eka be anAja rAkhatA hatA, tenA badale eka keThI rAkhI, paNa A peTanI keDI kyAM moTI thavAnI che? e te je samAvatI haze teTaluM ja samAvaze. paNa mANasa pitAnI mAnelI kalpanAmAM e taNAya che ke ene pachI pApanI koI limiTa (maryAdA) ja nahi. kemake dharmanI sparzanA nathI! paraMtu A samudradattane dharmanI spazanA che, eTale vicAre ke, "ApaNI pAse je che, te ghaNuM che. mAre A navI lapanuM zuM kAma che?" Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre tame eja pUche che ne ke-"are, paNa sAme Ave che ne ? ene uttara e che ke, "bhale Ave ! ahiMyA ja ApaNI kasoTI cheH bina jarUrI pApa, bina jarUrI do, ne vadhAre paDatI sAMsArika jaDa padArthonI vAte, ene amAre khapa nathI.zuM vizeSa enAthI?--evuM je ApaNe, dharmanA pratyakSa phaLa rUpe vAraMvAra ApaNuM manamAM ThasAvyuM haze, je vArevAre e bhAvanAthI ApaNuM haiyuM raMgI dIdhuM haze, te A prasaMga e binajarUrI parigraha pApane binajarUrI lebha, mamatA, ane dezane, tathA vadhAre paDatI jaDalamInI vAtane lAgaze. e saheje banI Avate ane lebhAvanA hovAthI kaseTIne gaNAya. ene vaza na thaIe te pAsa thayA,-ema kahevAya. hRdayamAM dharma paryo che, ane enuM phaLa paNa AvyuM che, evI pratIti, e vizvAsa thAya. dharmanuM A sAkSAt phaLa che ke AvA avasare paNa hRdayanI svasthatA kAyama rahIne binajarUrI pApa vigeremAM phasAvAnuM na thAya, pachI bhale e sAme AvyuM. AvuM jIvana banAvyA vinA chUTake nathI. nahitara jIva Akhe ne Akho pAcho tRSNA, mamatA ane rAgAdirUpI saMsAramAM khovAI jaze. navarA paDyA ke reDI ne chApAM ! haravuM ne pharavuM ! khAvuM ne pIvuM! A kyAM upaDaye? uMce Atmika svAtaMtryamAM ? ke nIce jaDa gulAmImAM? jyAre dharma te zikhave che-"pApa ochuM karavAnuM , , Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 rAkhaje. manuSyanI buddhi pAmyA pachI ene sadupayeAga karI rAgadveSa ghaTe tevAM sthAna sevaje, vadhe tevAM sevatA nahi. nahitara tArAM mUlya raheze nahiM, tArA anaMtakALanA duHkhI AtmAnA bacAva thaze nahiM. duniyAnI dhAMdhala rAgadveSa vadhAranArI che. nevela ne ! navalikA reDiyA ne chApAM ! kalama ne kramra iDa ! sinemA ne nATaka !-A badhu zu che ? rAgadveSanI vRddhi karAvI AtmA-paramAtmAne bhUlAvanArU ! jainapaNAnA khALIye AvyA pachI e dhagaza joIe ke mArA AtmAnA khyAla hareka paLe rAkhatA jAuM, ane paramAtmAnI nikaTa karatA jAuM, vairAgya ane tattvanI ramaNatAmAM ramAhateA jAuM. ene badale tu AjanA jagatanI jema ghele kema thAya ?? dharmAM A badhu zikhave che. astu, jyAre samudradatta kahe che ke 'A ApaNuM kAma nahi,' tyAre nAkara kahe che. nA, huM to jaIza.' ema karI maMgaLIyAe jamIna kAcavA mAMDI. tyAM joyuM ke hA ! kaMIka che! kAMThA dekhAyA !" kAMThe dekhyA pachI pUrve karelA dhanA ane lebhanA doSathI e vicAre che. AhA ! A te meTA khajAne lAge che ! have A zreSThi putrane gaphalatamAM nAkhI A illA mArA kabajAmAM karAya te majAnuM ! ene vizvAsamAM nAkhI dauM, ne mAla huM' ucApata karI jAuM....tA kharekharU kAma thaI jAya.' ahIM hajI eTaluM sArU che ke pahele tabakake e nathI vicAratA ke 'mArI nAkhuM...!" paNa A vicAramAM ya tyAM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 pahAMce tevA sabhava che. jue lakSmI zu Ape che " jarAka pahelAM zeTha pratye je saddabhAva hatA tene nAza, ane ThagavAnI buddhi! eja ne ? vadhAre sArU zuM? lakSmI maLe e? ke saraLatA-sadbhAva Take e ? zrImata thaie e ? ke dayALu namra ane pApathI DaratA rahIe e? ApaNI dIrgha salA mati zAmAM ? AjanA jaDavAdI nazAmAM sAcuM nahiM sUjhe. te Aje azAMti hAyaveya jIvana kevA saMtApyA kare che! kayAM sukha-zAnti che ? ane paraleka ? '' nAkara kaLazanA kAMThAne joIne vicAre che, tyAM samudradattanI paNa tyAM najara gaI, jatA ja kahyuM- are bhadra magaLa ! are bhAI, rahevA de. ApaNe enu kAma nathI. cAla, nagaramAM jaIe,' zu kahe che ? ApaNe kAma nathI.' te nAkaranI jema e dagAbAjI calAve che? nA, upara kahyu tema ene khare khara joItu' ja nathI. vaLI dravyanA saMcaya huM upADI jAuM, ane Ane nAkhu* khADAmAM....' AvA vicAra te pelA jIva karatA AvyA che, A nahi. nidhAna tyAMnuM tyAM che; paNa bhava keTalA karI nAMkhyA? sApa....siha ... cAMDAlaputra....ane A dAsIputra. nidhAna ane mamatvabuddhi enI e che; bhavA krUre che. zreSThiputrane tevI buddhi nathI; ane karavI paNa nathI, tethI kahe che-bhAi, rahevA de, enu' ApaNe kAma nathI.' kevI niHspRhatA ! ane kevA tRSNA para kAbu ! A saraLatAthI kahe che. paNa enA A Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 kathana para magaLIyA khuza thaI gayA. khADo pUrIne ane tyAMthI cAlyA. A rastAmAM samuddadatta maMgaLane kahe che; 'je bhadra, anAvane tu' keinI AgaLa kahIza nahi. kemake A adhikaraNa che. evA nidhAna para pApanA bhayaMkara AraMbhasamAraMbha thAya che.' zu adhikaraNa eTale ? jenAthI jIva dutinA adhikArI thAya te adhikaraNa, kaleza-TaTA ane pApasAdhanA adhikaraNa kahevAya che. A zeTha kahe che- joje hAM, keI ne kahIza nahi ...adhikaraNa che.' kAI sAMbhaLe ne TruDe, ne lai Ave, pachI tenu zuM kare jIvahiM`sA ne Arabha-samAraMbha ! kAzmAnuM ne peDhI ! zastra-sara MjAma vasAve! tenAthI pApakhAnuM cAle ! vaLI khIjA sAthe salA hasa pI teADI ragaDA jhagaDA mAMDe e juduM. gujarAtamAM DeAsIe marI jatI, te maratAM pahelAM gharanI ghaMTI vagere ThekANe pADIne maratI ! ghaMTInu baiDu kaherAsaranA ATalA AgaLa dATI Ave ! ke leAkeA enA para paga dhoi pavitra thai maMdiramAM jAya. adhikaraNane dharmAnuM upakaraNa banAvyuM. AraMbhanA zyAvA sAdhananI kAI ne bheTa na apAya, e laI janAre zuM kare ? kei jIvAnA kaccaraghANa ! samudradatta joi rahyo che ke A nidhAna paNa evuM adhikaraNanu sAdhana che. enAthI keAI tI yAtrAnA saMgha kADhavAnu nathI ! Aje keI dAkhalA che ke pariDhetu parimANu eLaMgIne vadhI gayelI lakSmI paNa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 A dharmamAM daI devAnuM mana nathI thatuM. dharmAdAkhAtAnA TrasTI banyA pachI enA paisAne dharmamAM kharcI nAkhavAnI buddhi thatI nathI, ne ulaTI saMgharI rAkhavAnI ane pApanI cAlIo bAMdhavAnI iMziyArI Ave che. kema ema lahamI adhikaraNa che. praha-bIje kadAca saMgha na kADhe, paNa A samudradatta pite te kADhI zake ne? u-kharI vastu evI che ke pite ene (nidhAnane) dharmamAM lagADe te pahelAM e nidhAna grahaNa te karavuM paDe ne ? tyAM ja ene mATe vadhe dekhAya che ke "mAre e parigraha zA mATe? kAdavathI paga bagADIne pachI ene dhovA, enA karatAM bagADavA ja nahi, te sArUM' zIre khAvA koI mAthuM phoDe? dA. ta. paisA lIdhA ne dharmamAM upayoga karyo, dharmanI prIti karI. paNa dharma sAthe paisAnI paNa prIti te vadhArI ja ne? A paisA levA jevA che. enAthI sArAM kAma thazeA paisAnI jarUriyAta para chApa mAre, pachI AgaLa kAma cAle. A chApa mAravAnuM pApa te anAdikALathI laI AvyA chIe, tene pAchuM ahiMyA cAlu rAkhavAnuM ! samudradatta e vicAre che, paisA bahu kharAba, enI dizAmAM na javAya ! ane kone khabara che ke e paisA laIne gayA pachI dharma karatAM pahelAM vacamAM zuM ya nahi thAya ? ? Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 sAce ja cAritra jIvana kayAre maLe? -- mAtra dhamane bahu prema vadhI javAthI? ne, Aje duniyAmAM evA prema vadhI gayela maLaze. paNa temane pUche ke kema have cAritrajIvana kayAre ? te kaheze, "nA sAheba! ene u9lAsa nathI jAgate..... kAraNa? caritra prApti mATe pApane je bhayaMkara tiraskAra joIe, te nathI. pApanA para hADohADa dveSa joIe, te nathI. te hoya te cAritra kema na maLe ? dhannAne bhagavAna mayA, mAtra tethI cAritra nathI maLyuM. paNa prabhunA vacane "nArI (kAma-vAsanA narakanI dIvaDI..." lAgI te maLyuM ! "nA, amAre te bhagavAna sarasa tema gharavALA paNa sarasa ! guru mahArAja sarasa, paNa sAthe rUpiyA ane kuTuMba paNa sarasa ! dharmakriyAo paNa sArI tema lagnaTANuM saMsArakriyAo.. e badhuM ya sArUM." Ama pApa managamatA rahe tyAM cAritranI ze utAvaLa thAya ? athavA saMsAramAM ro ro paNa e badhAnA rAgamAM taNAI mAyA, anIti, kaleza vagere kema nahi thAya? duniyAmAM Aje jUTha-anIti ane kaleza huMsAtuMsI kema vadhI gaI che? Aja kAraNa che ke pApane bhaya nathI rahyo. AjanA zikSaNamAMthI paisA raMgarAga ane AraMbha-samAraMbha e pApa, enI saMgata ochI eTaluM sArUM; e te cAlyuM gayuM, paNa uparathI "jIvanadhoraNa UMcA sAza, paMcavarSIya janAo vadhAre, reDIe ghareghara joIe, sinemA e te manaraMjana Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 che, joIe..." A badhuM vadhI rahyuM che ! pApanI suga kyAM rahI? bhaya-baLApa kyAM rahyo? samudradatta paisA nathI le. kemake najIkamAM virati, jIvananI taiyArI kare evI yogyatAvALe che. paisAnA mUlya AMkanAre e taiyArI kyAMthI karavAne? kahe jevuM, paisA laIne saMgha kADhanAra U , ke paisA cheDI saMteSI rahenAra UMco? A javAba ApavAmAM, basa ! aMtaranI lAgaNI tapAse, ApaNI vRttio zuM kAma karI rahI che? samudradatta maMgaLIyAne kahe che-je je, dhyAna rAkhaje, AnAthI (A nidhAnathI) pApa vadhe che...." A kahevAmAM pitAnI AMtarika AMkha AgaLa moTI pApanI jaMjALa dekhAya che. enAthI ene kaMpa chUTe che. oha! jarAka gaphalata thAya, ne kahI de keIne ke amuka jagyAe paisA che...ne pele laI Ave...pachI keTalAM pApa enA para e Acare ?...ekalA sthAvara jIvanA ja samAraMbha che? nA, paMcendriya sudhInA samAraMbha che ! paisA che eTale sAmA para johukamI karaze! sAmAne khedAnamedAna karavAnI laDAIo ya cAlaze ! IrSA, droha, ghamaMDa, zirarI badhuM enA para' mATe ja lahamI e adhikaraNa. lakSmI eTale pApanuM kArakhAnuM ! emAMthI pApane mAla taiyAra thate ja jAya. Azrava ne azubha anubaMdha cAlyA kare.." A badhuM Ine samudradattane kaMpa thAya che. kevIka enI pApathI DaranArI lezyA che ! cha para karuNAbhAvabharI lezyA che ! Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 te ja A vicAra AvI zake. AvuM maphatanuM maLatuM hoya tyAM tamane AvA vicAra sUjhe ne ? jema tAMbA pittaLa para kelAI caDhayA pachI kATa na caDhe, tema AtmA para zrI vItarAga paramAtmAnA dharmane raMga caDhayA pachI rAgAdi pApanAM kATa na caDhe. A bAju maMgaLIye manamAM bIje ja vicAra kare che, "A jabaro zeTha che mAro! kema bhAI koIne na kahuM? hA hA ! bIje kaI uThAvI jAya te pahelAM pitAne ja uThAvI javuM che ! ane mane Ama kahe che! taka che; paNa huM ema ThagAuM e nathI !" e vicAramAM meM te javAba ApI dIdho ke. "ThIka tyAre, huM bIjAne nahi kahuM" paNa manamAM vasavaso rahI gaye ke A zeThane dhana laI levuM che. tyAMthI zeThanI sAthe e cAle kharo, paNa have manamAM ghATa goThave che, e upADI jAya, e pahelAM mAre laI levuM joIe. paNa ApaNe parAdhIna...A te muzkelI ubhI thaI !' pUrvanA kALamAM zeTha-nokaranAM evAM baMdhAraNa hatAM ke nekaranI kadara zeTha khUba karatAM. tema e jaladI uddhatAI na karI zake evI zista paLAvatA. sAmAjIka vyavasthAmAM e nahetuM cAlatuM, ke zeThane adhavacce mUkI nekara cAlyA jAya. Aje te tamAre tyAM A cAlI zake che ne ? tame zeTha kharA, paNa nekaranA meM tamAre sAcavavAM paDe ! kevI kaMgALa dazA ! A sthitimAM svAdhIna ane udAra bane te ja rAhata maLe ! Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 maMgaLa samudradattane rastAmAM mUkIne ravAnA thaI zake ema hatuM, paNa e vicAra ene nathI AvatuM. e vicAre che-karavuM zuM? are, huM te zeThanA ja sapATAmAM pakaDAyo! ke zeTha mane ajANamAM rAkhI dhana laI leze.....paNa nA, e laI le te pahelAM ja huM koI evI phasAmaNamAM emane mUkuM ke e dhananI vAta ja bhUlI jAya." pra-je e samAja vyavasthAmAM zeTha-nekaranA sArA saMbaMdha hatA, te A nokara te bhAre ThagI nAkhavAno vicAra kare che! te e samAja-vyavasthA kevI? u0-samAdhAna saheluM che. AvA prasaMga seMkaDe-hajAre eka bane; ane A te, pUrvajIvananuM vaira cAlI Ave che mATe. pUrvakALe AvA kissA kavacit banatA. Aje hAlatAM cAlatAM bane che. e ja A kALanI viSamatA sUcave che. sasarAnA gAma pAse AvyA eTale samudradatta maMgaLIyAne kahe che-"tuM jeI Ava, ke ApaNe je ghare javAnuM che. e gharanI zuM rItinIti che. pachI ApaNe jaIe." AmAM viveka che. samayajJatA che. samudradattanuM A vacana saraLa che, paNa pelAnuM hRdaya pApI hovAthI vicAre che, hA! mane kahe che. "tuM nagaramAM jA " ane pachI pite dhana laI Ave! vAha re vAha! paNa huM ema kaI dhana levA dauM nahi. huM kaMI mUrakha chuM? dAsIne cheka chuM. tethI zuM? huMye mANasa chuM, bhejavALe chuM. e. dhana uThAve te pahoMcADI dauM yamasadanamAM ! Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 dhana bicAruM dhananA ThekANe che, ane tephAna mANasanA magajamAM cAle che. mANasane je bhejuM maLyuM che, ke je bhejAthI UMcA tatvaciMtana karI zakAya, mahApuruSonA jIvana caritranA vicAra karI zakAya te bhejAne upaga A maMgaLIye zuM kare che? are, ene hamaNuM ubhe rAkhe, tame zuM upayoga karI rahyA che? ahiM beThA che, te gharanA, peDhInA-vicAre sadaMtara baMdha che ne? nA! kema? ahiMyA karelA vicAronuM kaMi upajavAnuM che? nA, paNa kaMgALa jIva, mUrakha jIva, manathI vastunA lecA vALyA ja kare chedivasa ne rAta ! maMgaLIye vicAre che, huM kAMI ThagAuM nahi. nagaramAM javuM te paDaze paNa peMtare racIne, tane baccAjI! AbAda phasAvI dauM !" ajJAna jIva ema ja samaje che ke "prapaMcanI jALa ApaNe gaThavIye ke pAsA pibAra ! e thayA pachI ApaNane revAne prasaMga AvavAne nathI...cIja gharabhegI..ane pachI jiMdagI sudhI ciMtA nahi." kevaLa karoLIyAnI jALa ! uMdhI ja vicAraNA ! - maMgaLIye nagaramAM gaye, ane DI ja vAramAM gabharAte gabharAteM pAcho Avye ! kema gabharAmaNumAM? juo. maMgaLIyAne gabharAte jeIsamudradatta pUche che-"kema bhAI zuM che ? are, zuM kahuM? julama thaI gaye tamArI patnI strIsvabhAva mujaba kuLa-viddha AcaranArI banI gaI...ane Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 tamArA sasarAnuM kuLa vadhAre ugamAM paDI gayuM che, emAM pAchI muzIbata e thaI gaI ke emane khabara paDI che ke tame jamAI ahIM Ave che tethI zaramamAM paDI gayA che! meM zuM batAvavuM?' maMgaLIye bebagALo gabaDA ! e jANe che ke zeTha dharmiSTha che, ane vAta evI beThavIne kare che ke samudradattane barAbara gaLe utarI jAya ! ane pachI patnInI ciMtAmAM dhana bhUlI jaI gharanA raste paDI jAya. Arya dezone A mahimA ke bhale mAbApa saMtAnane viSayasukha maLe ema Icache kharA, paraMtu te anAcAranA raste nahi ja. emAM te ulaTAM nAkhUza. evuM ja paisA nItinA maLe emAM AnaMda, paNa anItinA maLe emAM nahi. AvuM mAtra kuTuMbamAM ja nahi, paraMtu samAjanI paNa paristhiti ke kuLavirudha tame Acare te samAjanI daSTie paNa tame keDanI kiMmatanA ! samudradatta vicAre che-"are, AvuM banyuM ? dhikkAra che strIpaNAne ke jethI zrAvakapaNAmAM utpanna thavA chatAM, ane jinavacananA sArane jANyA chatAM AvuM ubhayalaka viruddha Acare che!" keNa AcarAve che A? enI mAnasika vAsanA. paNa te A sthitimAM eNe A karyuM ! ema samudradattane bahu ja khedakAraka lAge che! samudradatte lagna karyA che te evI rIte ja ke sAmuM pAtra zrAvakakuLanuM che, ane jamyA pachI jainatanuM Dha ajJAna nathI, paNa jANakAra che. A jANIne lagna karyA che. jethI enA jIvanamAM dharma, zIla, sadguNa, Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramArthavRtti vagere jhagamagatAM hoya. samudradatta pite ja samAdhAna karI le che-"mehanA udaya AgaLa kaMI duSkara nathI. mehabhAvamAM kaI azakyatA nathI. vaLI, AvuM joyA pachI huM gharavAsamAM besI rahuM? saryuM evA gharavAsathI. have te huM gharavAsane tyAga karI paramAtmAnuM sAdhupaNuM svIkArI lauM.' ahIM pUche ne ke - prava-"are bhAI, ATalI utAvaLa zA mATe kare che? eka strI AvI che te bIjI paraNuM leje.' u0-"nA." A jagatamAM je sneha che, tenuM pariNAma AvuM ja Ave che. keIne vaheluM, keIne , jenuM chevaTa AvuM enA Adara zA ? samudradattane tyAre zuM karavuM che ? vicAre che ke "have te tyAM ja jAuM, ke jyAM mArA gurudeva anaMgadeva AcArya mahArAja birAjatA heya. ghera jaze maMgaLIye. mAre evA gharavAsanA kalezamAM paDavAnI zI jarUra prazna thAya ke maMgaLIye samudradattanuM nukazAna karyuM ke lAbha? ene marma samajavA juo ke A zeTha te evA nIkaLyA ke emane ghera ya javuM nathI, ke sAsare ya javuM nathI. have emane te AtmAnA rakSaNa mATe javuM che ! AmAM lAbha kaheze ke nukazAna? samudradatta pitAno A vicAra maMgaLIyAne jaNAve che Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 paNa haju maMgaLIye te emAM ya dago dekhe che! eha! haju A mane ThagavA mathe che!' zrAvakane jinanI AgaLa jagatanI mAyA kUcA lAge - ahIM jarAka siMhAvalekana! kare. TUMkA prasaMgamAM keTakeTalI uttama vAta AvI gaI. nekaranA Agraha chatAM samudradattane nivAna jevuM nathI !jinAjJAne raMga, lakSmInI bhayAnakatA ane zrAvakapaNAnI suvAsa keTalI badhI romaromamAM ane rageragamAM vyApI gaI haze ke jaMgalanA ekAMtamAM saheje maLI AvatA nidhAnane levAnI vAta te dara paNa "cAle bhaviSyamAM jarUra paDaye ahIMthI laI javuM, joI rAkhe keTaluM che, zuM zuM che evI devAnI jijJAsA paNa nathI thatI. samajaje ke jIvanamAM AvuM kAMIka haze te ja zrAvakapaNAnI sugaMdha AvI gaNAze, te ja paramAtmA kharekhara gamyA, emanA vacananI kharekhara daDha mAyA lAgIne eka mAtra dharmanA khapI banyA gaNAIe, AvuM badhuM hoya te saMsAranI mAyA akArI lAge, jina AgaLa jagatanI mAyA kUcA lAge. saMsArInA keDa -pAchuM maMgaLIyAe khedIne nakakI karyuM ke nidhAna ja che. te samudradattane bhaDaka lAgI ! zuM moMmAM pANI na chuTyuM "ahe! maphatamAM mAla! te ya bhara. pura dhana! vAha dhako saphaLa! emAM vaLI navI patnIne AmAMthI mAla ApI khUza khUza karI zakAze ! pachI te e ApaNA upara keTale badhe neha karaze !mehI jaze!! Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 kema ? sneha ne meha kare ne? kahe che ne paisA dekhI munivara caLe? te pAmara saMsArI jIvanuM bicArAnuM zuM gajuM? emAM pAchI patnI te kamAvavAnA adhikAra vinAnI ! eTale paise dekhI kema na pIgaLe? prAraMbhamAM ja paisAthI navarAvI nAkhanAra pati upara bhAre ovArI jAya. pati mAge te e devanI jema patinI AratI utAre AratI ! che ne e tamArA saMsAranuM nATaka ? samudradattane AvA keI keDa nathI thatA. keTaluM badhuM anAdi malina AtmAnuM parivartana karyuM haze ! te paNa mAtra be traNa bhavamAM ja ! dharma hRdayastha karavAnI paddhati para AdhAra che. dharma sAthe dilanI kevI sagAI kare enA upara pariNAmanuM mA5 nikaLe che. samudradattane ema patnI khuza karavAnA mehanA keDa te nathI paNa e dhanathI vaibhavI thavAnA, meTA vepAra khelavAnA. meja uDAvavAnAevA ya keDa nathI. zrAvaka keDIle na hoya? hoya, paNa zAne keDile? prathama naMbare te jIvanamAM pApa ochAmAM ochuM karavAno, ane pachI je kAMI pAse che emAMthI prabhubhakti-saMghayAtrA-sAdharmika vAtsalya vagere dharmaprabhAvaka kAryo karavAnA keDa. prakaraNa-11 samudradattanuM mananIya ciMtana zrAvaka eTale te pApa-nivRttine akhaMDa upAsaka ! ene Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 ema thatuM hoya ke "jhADa-pAna ane kIDAkIDInA avatAramAMthI chUTa chuM vAgha varu ane anya pazupaNAmAMthI chuTa chuM svargIya bhegalaMpaTatA ane narakanI ghara vedanAmAMthI bahAra nIkaLyo chuM ! te have zuM huM pApamAM gaLAu ? Aja sudhI te parAdhIna hatuM ane jAte mUDha hate. Aje AvA suMdara manuSyabhava uparAMta taraNa tAraNa tIrthaMkara paramAtmAnI khAsa dharma-bakSIsa pAme chuM, svAdhIne ane sajJAna banyo chuM. te have jIvanamAMthI vINa vINane dene ane pApane dUra karato jaIza. pApa piSanArA dunyavI prabhane sAme Ave chatAM mAre ene keIja mUlya gaNavA nathI mAre ene na maLyA jevA mAnavA che, enA parigraha ane bhegamAM phasAvuM nathI. AvuM AvuM vicArIne zrAvaka pApanivRttine akhaMDa upAsaka banyA rahe che. samudradatte dharma-sparzanAthI AvuM Atmateja pragaTa karyuM che. e tejamAM binajarUrI pApanA aMdhArA ulecAI gayAM. kharca ghaTADo - jema ghara ke peDhI calAvavA mATe mAthe paisA kharcane bhAra caDhe che, tema sAMsArika jIvana nibhAvavA aDhAra vApasthAnakanA sevanathI AtmA para pApane bhAre caDhe che tyAre, jema keI hoziyAra AdamI peDhI para mAlika banI AvatA ke hoziyAra strInA hAthamAM gharakArabhAra AvI lAgatAM eka kAma e maphatIyA ke vadhArAnA kharcanA beja ghaTADavAnuM kare che, tema jIva dharmanI heziyArI meLavyA pachI jIvanamAMthI pApanA beja ghaTADa Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 vAnuM kare che, navA kheTA kharcanI jema navA pApanA bhAra vadhAratuM nathI. samudradatta A sthitinI hoMziyArI pAme che. tethI nidhAna tarapha beparavA che. salAmatI -e beparavAImAM ja e pitAnI AtmasalAmatI jue che. tame te kadAca AvuM maphatIyuM dhana maLavAnuM jotAM e vicAra nahi kare ke "paNa ApaNe zuM AmAM salAmata rahIzuM? kene khabara kone mAla hoya ? nathIne keraTa lapharuM thayuM te? nathIne A nimitte vairanA kAraNe ApaNe mAra khAvo paDyo te ? chevaTe ya, A eka lAlacamAM lapaTAvAnI kuTeva tAjI karavAthI pachI bIjI AvI kuTenA bhaMga banavuM paDayuM te? AvuM saheje maLI javAthI pachI prabhunA guNagAna -smaraNane badale AnA guNa gAnanI lapamAM phasAI gayA te ? je cIja ke je prasaMge viziSTa keTinA banIne deva-guru-dharmane bhUlAvI magajamAM sthAna jamAvI bese, vArevAre enI vAhavAha yAda Ave, evA cIja-prasaMga para jIvanuM keTaluM badhuM bagaDe? AvI AvI bAbate bane tyAM salAmatI kyAM rahI?" dayA, ane adhikaraNa -samudradatta jAtanI asalAmatI joIne besI na rahetA kevaLa bhAvadayAthI prerAI nokarane kahe che "jeje keIne A daTAyelAnI vAta na karate. e adhikaraNa che. keTalI badhI jenI dayA ! lakSmI jenI pAse jAya che ene rAgadveSa, garva kaleza, AraMbha-samAraMbha vagere aneka pApathI bhAre karI khuvArI karI nAkhe che! Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 tyAre e AraMbhAdimAM asaMkhya tra-sthAvara jIne saMhAra thAya che e enI khuvArI. Ama A nidhAnathI pAchaLa samudradatta be rItanA jIvonI khuvArI jue che. remaromamAM keTalI dayA vasI gayAthI A daSTi, ne A lAgaNI uddabhave tyAre juo ke enI jaina cakSu kevI! cakamakatA nANamAM adhikaraNa dekhe che !! mANasane zokha thAya che ke "baMgalA vadhArUM, bagIcA vadhAruM, pharanIcara rAcaracIluM vadhAruM zuM che A badhuM? adhikaraNa! e jIvane rojanA keI rAgadveSAdi anarthadaMDane adhikAra Ape! enA kuTuMbane ya Ape ! e nimitte sUkama jIne tane adhikAra Ape. jaina zAsana pAmIne AtmadaSTi jAgyA pachI vastuthI vaiSayika AnaMda ubhe te jovAne badale AvA rAga-dveSakaleza-saMhAra vagerenA khataranAka adhikAra kevA ubhA thAya che te jovAnuM hoya che. te AjanA jamAnAnA vijJAne ubhA karelA zekha-sagavaDanA sAdhanomAM lapaTAI ene pari. graha vadhAravAne badale ene "adhikaraNa samajI zakya eTalI jarUrIyAta ghaTADavApUrvaka e adhikaraNane AghA ja rAkhavA jevA che. jeTalA pramANamAM enAthI bacyA eTalA pramANamAM jIvane mAthe ciMtA ane pApanA bhAra ochA caDhavAnA. keInI pAse sArI cIja dekhIne e ApaNI pAse nathI. ene jarAya orate na karatAM khUzI mAnavA jevI che ke ApaNI pAse eTalo adhikaraNa ane pApane bhAra o che. vItarAga prabhuno mArga pAmyAnI A suvAsa che. AtmAnI sAcI jAgRti che. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 - maMgaLIyAnA jIvanamAM lakSmI e kevuM adhikaraNa banI e tyAM ja jaNAya che. hajI te dhana dharatImAM hatuM chatAM enA para bhAre rAgavALa banyuM ane enA vege zeThane ThagavAnA vicAramAM ane yAvata pravRttimAM e caDhI gayo ke samudradattane tadana uMdhuM bhaLAvyuM ! te paNa mahAkulIna evI enI patnI para durAcArIpaNAne Arepa caDhAvyo !! A echuM adhikaraNa che? dhana dhananA ThekANe che ane maMgaLIyAnA jIvanamAM tophAna zarU thaI jAya che ! jIvanamAM lakSmInI kiMmata uMcI AMkavA pAchaLa aneka pApI utapAta mace che. vizvAsu para vizvAsaghAta AcarAya che. sajajanane durjana mAnI levAya che! enI sAme have durjanatAne vyavahAra zarU karAya che! beTAM kheTA ALa caDhAvAya che! * * - agya vicAraNuM nahi -samudradattanI patnI jinamatI suzIla hatI, paNa maMgaLe enA saMbaMdhamAM udhuM bhaLAvyuMtyAre bIjI bAju samudradatte hajI sudhI maMgaLa para avizvAsa rAkhavAnuM kAraNa na banyuM hovAthI, e saheje sAcuM mAnI lIdhuM. paNa zrAvakapaNAnI jhaLaka evI che ke enA para koI agya ke vagara vicAryuM pagaluM nahi bharavAnuM. eNe vicAryuM ke "uttama kuLa ane jina vacana maLyA pachI anucita AcaravAnuM hoya? paNa jyAre mehanI prabaLatA e paNa AcarAve che, tyAre have vizvAsa kyAM dharavo?' che AmAM kyAM ya strI para Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 gura ke enA bApa para gusse ? "A kevA halakA mANase ? AnA sAthe kyAM saMbaMdha joDyA? tyAre huM paNa ene jagatamAM oLakhAvI dauM." AvuM kAMI ja manamAM AvatuM nathI. tema pitAnA mAbApa para paNa gusse nathI Avate ke "A kevuM kupAtra mane vaLagADyuM!... arihaMta bhaga vAnane dharma ke kuzaLa salATa che ke mananuM ane haiyAnuM suMdara ghaDatara karI de che. pachI AMkha sAme bhayAnaka prasaMge bane te ya emAM tattva jovAnuM thAya che. mahAtmAnI vicAraNA janme che. AvA dharmanI ane enA kahenAranI balihArI che. tethI have navA lagnanI paNa IcchA nathI thatI. svAma-rakSaNa-samudradatte A prasaMga parathI samasta saMsArane avizvasanIya lekhe, ane gurucaraNe jIvana jhukAvavAnuM dhArI lIdhuM. svAtmarakSaNa e eka meTI cIja che, ane te AvA ucca jaina dharmavALA ucca mAnava jIvanamAM sAdhI levAnuM bahu sulabha che. badhuM saMbhA LyuM, badhuM bheguM karyuM paNa AtmA ne saMbhALe, ne emAM puNya bheguM na karyuM te paraloke e rakhaDI paDaye. AjanA kALe te Dagale ne pagale e jarUrI che. Aje bhayaMkara vikasI ukelI bhautikatAmAM jarA bhUlyA ke phasAyA ! savA tya-rakSaNa gayuM. chApAnA dareka phakarA, reDIenA dareka samAcAra mATe bhAge svastha beThelA AtmAne paNa vihaLa karI nAkhanArA hoya che. durthonamAM ane kaSAyamAM caDhAvI denArA Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. evA avasare te sAme jina vacanane khUba abhyAsa joIe, jaina tanuM gaMbhIra vistRta jJAna joIe ke jethI prasaMge prasaMge jhaTa svAtmarakSaNa karI zakIe. prakaraNa-12 -: vicitra prasaMga upara umadA vicAraNA -- nokarane te mAtra gapagoLo ja hate paNa samudradatta svAtmarakSaNanI vicAraNAmAM caDhI gaye, manane Azcarya te thAya ne ke "patnInA jIvanamAM A zuM banyuM ?" paNa e zANe che, jinavacanathI bhAvita che, tethI svataH samAdhAna karI lIdhuM ke, "mehanA AvezamAM kaI vastu asaMbhavita nathI. paNa eTaluM kharuM ke saMsAra ne AvI rIte jIvane gaphalatamAM nAkhatA hoya te evA saMsArane vaLagI rahevAnuM zuM kAma che sarvajJa bhagavAna zrI jinezvara devanA prarUpelA dhamane pAmelA, prarUpelA taravane samajanAre AtmA saMsAranA AvA vizeSarUpe banatA prasaMgamAM AtmarakSaNanI dhArmika bhAvanA avazya bhAve che. jo ke jAgrata AtmAo te cAlu prasa gane paNa vairAgya-daSTithI jue che, paNa vizeSa prasaMge te jarUra vairAgya vadhe. A upakAra kare che? zrI arihaMtanA Atma-pradhAna zAsanane che, khuda arihaMta devanA tevA jIvanane che. arihaMta paramAtmAnA jIve pUrvajIvanamAMthI evI sAdhanA zarU karI hoya che ke e kaI evI khAsa ghaTanA banatAM AtmarakSaka vairA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 gyanA mArge vaLe che; jyAre ajJAna jagata evI ghaTanAmAM vadhu rAgadveSamAM taNAI karmabAMdhI anekabhava bhame che. vibhUti :- vIravibhunA jIvanamAM sAMbhaLI gayAne ke seLamA bhavamAM e vizvabhUti rAjakumAra hatA, ane khabara paDI ke meTA kAkAe jarA mAyA khelI! ema thayuM ke "are ! huM emanA para vizvAsa rAkhanAre ane emaNe prapaMca khele ?' A mathALuM bAMdhIne e rAjakumAre zAnI vicAraNA AgaLa laMbAvI? vairAgyanI ! evI kaI bhAvanAmAM rAjakumAra caDhI gaye ke, "jJAnIo kharekhara ! saMsA rane Avo ja kahe che, ke jyAM tame vizvAsa rAkhe, tyAM ja che, mATe eka jagAe lakhyuM che ke-mUDha mANasane je sthAnamAM bhAre vizvAsa che, tyAMthI ja temane acAnaka moTo bhaya AvI naDe che. jyAM vizvAsa rAkhavo? jagatanI lahemI para? viSayo para ? kuTuMba para? mAna-maratabA para are, pitAnI hoMziyArI para vizvAsa rAkhave? jyAM vizvAsa rAkhe, ke enA taraphathI bhUta vaLagyuM samaje. e bhUtanuM tephAna kyAre jAgaze te kahevAya nahi. e mAnanA kAraNe ja, e lamInA kAraNe ja e viSayenA kAraNe ja AhA ! Aje paNa juo ke keTalAya jIve pastA kare che! ane bhaviSya mATe te pUchavuM ja zuM? durgatinA mahAna dukhe veThe che! meM kAkA para vizvAsa rAkhe, te kAkA taraphathI zuM maLyuM? pilIsI prapaMca ! te zuM kAka sAthe mAre aNabanAva karI bIjA saMsArI pAtra para vizvAsa Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11e. kare che. nAre nA, A te eka namune A parathI jaNAya. gayuM ke jevA kAkA tevA bIjA mohavaza jI jevA jIvo tevI jaDa padArtho. eTale? A saMsAra ja dagAra che, mATe saMsAra sAthe ja aNabanAva rAkha! saMsAra sAthe meLa teDI, kharekhara vizvAsapAtra Aptajana sadguru ane jikta saMyama dharma sAthe ja saMbaMdha joDa....' sanatakumAra :- nIcethI uMce kema avAya ? halakI sthitimAMthI ucca sthiti kema sarjAya? jIvanamAM Dagale ne pagale upasthita thatA prasaMgoe AMkha-miMcAmaNA karavAthI nahi, paNa bAMkha khullI rAkhI enA para asAdhAraNa vicAraNA, umadA vicAraNA karavAthI uMce avAya, ne ucca sthiti sarjAya. sanakumAra cakavatIne devAe kahI dIdhuM tArA zarIramAM bhayaMkara roga thayA checakavatI mATe A vicitra prasaMga ubhe thaye. A cAlu prasaMga na kahevAya, cAlu prasaMga kone kahevAya ? cAlu prasaMga te e ke reja vadhAre khAya ne mAMdo paDe ! ja uThe ne reja suve ! vagere...paNa vicitra prasaMga eTale te acAnaka AvI paDe! sanatakumArane te prasaMga AvIne ubhe, te e prasaMge duniyAnA muphalIsa manuSyanI vicAraNA na karI! zuM evI vicAraNA cakI na karI zakata? karI zakata kehuM ane A ge? bolAvuM chuM dhanaMtarI vaidyone, maMgAvuM chuM duniyAbharanI auSadhIone ! hIrA-mANekane khalamAM Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laTAvI enI davA karI zakAvuM ema chuM huM cakravartI ane mAMde? huM cakravatI eTale? bimAra chuM te rAjadarabAra baMdha karo....ArAma kare.ApaNe kyAM nekara - cAkarane te che! are, hajAre mukuTabaddha rAjAo paNa ApaNA gulAma che. te zarIra sAruM karavAnA lAkha upayoga kare' A muphalIsa halakI vicAraNA karI zakata e. paNa sanaskumAre te vicAraNuM na karI! temaNe te prabhu zAsana zikhave che evI asAdhAraNa, ne umadA vicAraNA karI! kevIka e vicAraNA haze? AvI ja keka ne ? "mane re? te mArI jAtane rUDI-rUpALI mAnate hate ! tyAM A kuTilakAyA para meM mAyA karI? je regane A zarIramAM pesatAM cha khaMDanI ThakurAInI zarama na naDIje je ragane A dehamAM ghusatAM cha--koDa pAyadaLane bhaya na lAge ke "bhAI AvA cakravatInA zarIramAM na ghusAya kemake enI pAse chanukreDa sainike che, batrIsa hajAra dezanA mahArAjA AjJAdhIna che! nava nidhAna che! tyAM kema pasAya evI ene keIkanI bIka na lAgI! ane aMdara ghusyA ! te pachI e ThakurAI, e senA, e rAjAone parivAra mAre zuM kAmane, je eNe duzamana regone aMdara pesatAM na aTakAvyA?" AvI keI umadA vicAraNA jIvanamAM AvI paDelA vicitra prasaMga para karI te karmanA raMka gulAma maTI saMta samrATa banyA! jIvamAMthI ziva thavAnA mArge caDhI gayA! Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAre Aja sudhImAM kaI vicitra prasaMga jevAne AvyuM che ke nahi? ne AvyuM che, te e vakhate dimAga (magaja) zuM kAma karatuM hatuM? khuda tIrthaMkaradevane AtmA paNa UMce te ja Ave, ke jyAre emaNe duniyAnA SS niyamanA vicitra prasaMge upasthita thatAM enA para zAsanazailInI vicAraNA karI ! sanakumAra cavatI maTI saMsAra choDI cAlI nIkaLyA te hajI AgaLa jue ke temanI pAchaLa lAkhonI saMkhyAmAM parivAra kALo kakaLATa karate pUThe lAgyuM, A kekavArane prasaMga che. paNa tenA para cakravartI maharSine vairAgya vadhate gaye. te ja AtmAne udaya thaye. nahitara asta thatAM vAra nahi"hAya hAya..A badhA rUve che ?kema ke ronAra keNa hatA ? e hatA jemaNe mahAna bhega pIrasyA che; karajeDIne saharSa sevAo uThAvI che; AnaMdanA pUra vahAvyAM che. e raDe che. kevuM raDe che? evuM ke jethI jaMgala paNa raDI uThatuM hatuM ! jemanA rUdanathI pazu-paMkhIo paNa kakaLI uThatAM hatAM ! rUdana karanAra je aMtarathI mAnatA hatA ke "cakravatI ! ame te tamArA bALa jevA chIe. tamAre ghaNuM ya sevaka; paNa amAre te tame ekaja AdhAra che .." e AvuM raDe, ethI kaI vicAraNA jAge ? zuM ema na thAya ke "arere, bicArA ATalAmAM ATalA badhA dukhI thAya che, te pachI emanuM zuM ya thaze ! ane meM bhale vairAgyane vicAra karyo, paNa A badhAnI sAme ya jovA jevuM che. A leke Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 jyAre ATalA mata sneha mArA para rAkhe, mArA vizvAse ja jIve tyAre mArAthI iMDu kema devAya ? kaMI nahi, cAle gharamAM rahI dharma karazuM...." AvI kei muphalIsa ajJAnatAbharI vicAraNA na karI. AnA para te sanakumAre e joyuM ke "A badhAM rUve che te kAi mArA rAgathI rAtu nathI ke 'arere... amArA svAmIne A roga ? ne pAchA jaMgalamAM jAya che?" nA AmAMnuM kaMi nathI, badhA eka ja bhairavI ke bhImapalAsamAM gAya che, eka ja rAganuM saMgIta khaje che ke hAya hAya ! tame jAo pachI amArU zu thAya ? eTale ? tamArU game te thAo, saMsAramAM khUMcyA rahIne parabhave tame game tyAM phUMkAi-phedAi jAe, paNa atyAre amAre kayAMthI Ana Mda lUTavA ...... AvI svAnI ja gaNatrI che. cakravartI A darzana karI rahela che. parivAra dhAratA hatA ke rAine pAchA vALazuM cakrIne kemake pahelAM eka AMsu batAvatAM to cakrI pIgaLI jatA hatA, paNa have teA zrAvaNa ne bhAdaravA varasAvazu, pachI kema nahi pIgaLe ? mehavazanA game tevA nirdhArane khaDita karI nAkhanArA keNu ? snehInA AMsu paNa sanatkumAre te joyu ke "Do ! tame raDe che tamAre svArtha, emAM huM TekA Apu' te tamArU ye bagaDe ne mArUM ye bagaDe, tamArI ajJAnadazA che mATe tame raDo che. meAkSamAnA khyAla nathI mATe raDo cho, jyAre mane te have paramatattvanA paMtha Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 sUjhI gaye! mAre tamArA rUdananI koI asara levAnI nahi AvI paDelA Akasmika prasaMga para cakravatIe prabhuzAsanane anusaratI anupama vicAraNA karI, te mahA-maharSi banI gayA ! AtmAnI bhavya unnatinA sAdhaka banyA. zAntInAtha bhagavAna pahelA bhavamAM - pite rAjA che. pitAnA be chokarA eka gaNikA khAtara arasaparasa laDe che. rAjAe baMnene samajAvyA paNa samajatAM nathI ! A vicitra prasaMga ubhuM thayuM ke, pitAnA dikarA pitAnuM kahyuM mAnatA nathI ! enA para emaNe zuM vicAraNA karI ? AvuM jIvatara zA kAmanuM ? jyAM AgaLa ApaNA pitAnA gaNAtA putro, te ApaNA vAryA chatAM aTake nahi, ne ApaNA kuLane kalaMka ApanArI kriyA kare ? are, amAre evuM jevAne divasa ja zA mATe joIe? mATe ApaghAta karUM !" ahiM prazna thaze ke, pra- ApaghAta karave joIe ? u0- tyAre zuM calAvI levuM joIe ke te saMsAramAM badhuM cAle ? nA, kharo raste te e che ke bahuM evuM lAge te saMsAra choDI de. paNa A rAjA eTalI kakSAe pahoMcyA nathI, chatAM paNa ene eTaluM te cekasa lAgyuM ke "kuLa kalaMkita thAya, te jIvatA jIve joyA karavuM enA Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 karatAM mRtyu sAruM. ApaNA chokarA ane A? e kalaka ApaNAthI jovAya nahi." che A vicAraNAmAM putro para kaI reSa? che A vicAraNAmAM kaI tAmasabhAva ? nA ! A ja khUbI che. saMsAranA vicitra prasaMgane dunyavI pAmara mANasanI vicAraNAmAM na laI jatAM umadA vairAgyanI vicAraNAmAM laI ja te unnatine aNumela upAya che. arihaMta paNa sudhInI unnati sarjavAnI sAdhanAomAMnI A paNa eka susAdhya sAdhanA che, ke saMsAranA vicitra prasaMgee vairAgyanI ja vicAraNA karavI. paNa je AtmAne tevA prasaMgee dunyavI vicAraNuM ja sUjhe che, tenA mATe mAnavuM paDe ke ene vikAsa nikaTamAM nathI. tenI unnati dUra che paramAtmA zrI arihaMta denA jIvana para daSTipAta karIe chIe te Aja Thera Thera dekhAya che ke vicitra prasaMge vairAgyanI vicAraNA karI, te pragati sAdhI, unnati sajI, namanAtha bhagavAna lagna karavA gayA, ne pazuonA pikAra suNyA. A eka vicitra ghaTanA AvI. enA para rogya vicAraNA karI, te ratha pAcho vALe ane saMyamanA mArce taiyArI karI. gaSabhadeva paramAtmAne jIva mahAbala rAjA. maMtrIe Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 eka mAsanuM AyuSya kahyA pachI saMsArane asAre oLakhI laI, cAritra lIdhuM, ne AgaLa vadhyA. evA e arihaMta paramAtmAnA ajaba jIvanane ane e pachI emaNe pharamAvelA zAsanane je agAdha prabhAva ane rahasya che, tenA pratApe A samudradattane paNa vicitra prasaMge upasthita thatAM yegya ane vairAgyabharI vicAraNA ja sujhe che ! samudradattanI cagya vicAraNuM -"A patnIe ke je jaina dharmanA marmane pichANanArI che, teNe kuLaviruddha AcaryuM? AhA ! AvA AtmAmAM AvuM bane te duniyAmAM bIje te zuM ya na bane ? te mAre A dunyavI saMbaMdha ja na joIe !" samudradattanA AtmA upara rASa-teSa-mehanA varcasvane badale kevI suMdara zrI arihaMta paramAtmA ane emanA zAsananI chAyA ke ATalI mahAna sAtvika vicAraNuM karI zake che. arihaMtane anupama prabhAva --alabata AmAM pitAnI yogyatA ane purUvArtha te che ja, paraMtu sAthe e paNa mahatvanuM che ke paramAtmAnuM jIvana je lekettara na haita, emanI sAdhanA je bhavya atibhavya keTinI naheta, ane emanuM zAsana anupama vAtane darzAvanArUM na heta, te kayAMthI A banata? mATe e arihaMtanI satata raTaNa ApaNA jIvanamAM joIe. raNamAM zuM joIe ? A Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 arihu tanA prabhAva kevA aci'tya ! ariha tanI zaktie kevI agAdha ! arihu tanA anupama upakAra kayA kayA? arihaMtanA kevA kevA guNu ! arihaMtanuM svarUpazu ? arihaMtanuM janmajanmAntaranuM jIvana kevuM kevuM ? arihaMtanI upAsanA keNe kANe karI ? arihaMtanI upAsanAthI lAbha keTalA ? vagere AvuM ghaNuM ghaNuM vAraMvAra ciMtavI zakAya. keTale samaya A raTaNA rAkhavAnI ? ceAvIse kalAka ! mAtra eka arihaMtanA prabhAva vicArIe te ya haiyuM sta...bhita thaI jAya ema che. emane prabhAva ane zakti eTale devaleAkamAMthI cyavIne mAtAnA garbha mAM Ave tyAM IndranA siMhAsana DAlavA mAMDe ! e si'hrAsana evu ke karoDo devatAo ke karoDo mAnavA caLAvavA mathe paNa calAyamAna na thAya ! tene ya calAyamAna kANu kare ? arihaMtanA prabhAva ! mAnavInA gumAna nakAmA che. zrI vItarAMga prabhunA zAsananI adbhuta ArAdhanAnuM puNya aciMtya prabhAva pADe che! evI ArAdhanAnA purUSArtha karI tIkara manAya che. devaleAkamAM beThelA indra, rIMgarAga ane gItagAna jyAM bharapUra cAlI rahyAM hAya, nirAMte indra beThe hAya tyAM prabhu ve ke siMhAsana DagI uThe ! "are pAkayA !...." paNa upayoga mUkatAM A jhaTa uDI namana-stavana kare che. zuM thayuM? kANu duzmana mama pAmI jAya, ane arihatanA zuM prabhAva che ? :- jagatanI mAtAenI kukSImAM jevA malIna padArtho hAya, tevA ja prabhunI Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 mAtAnI kukSImAM hoya, je AhAra bIjI mAtAo le, te ja AhAra A mAtA le. temAMthI tIrthakaranuM zarIra ghaDAya, paNa emAM lAla lehInuM TIpuM paNa na hoya bibhatsa mAMsane kaNa paNa na hoya ! jiMdagIbhara zarIra para rega ke parase thavAne nahi. uparanI cAmaDIne varNa, sauMdarya, ane lAvaNya ajeDa koTinuM, A kone prabhAva ? arihaMtane. garbhamAM bhagavAna vadhe, paNa mAtAnuM peTa vikRta na bane. jamyA pachI mAtAne stanyapAna karAvavAnI jarUra nahi, AhAra-nihAra kare te keIne dekhAya nahi, devatAo dhana-dhAnyanA DhagalA karI de ! hIrA-mANekane pagamAM athaDAtA karI de ! A kene prabhAva ? tIrthaMkaradevane ! je prabhune moTI moTI hajAre devenI mAlika samRddha diphakumArIo page lAgIne pUjya bhAve vilepanAdi kare ! Indro jevA moTA kaLazathI snAna karAve ! A badhuM chatAM paramAtmAne mana enI svAtmAnI daSTie phUTI keDInI ya kiMmata na hoya ! paMca mAtra paNa garva ke utkarSa na hoya ! kaI kaMketrI ke kaheNa nathI mokalyA, chatAM Indro ne devatAo deDI deDIne AvI prabhunI sevA kare ! AvA arihaMta paramAtmAnI raTaNa karatAM karatAM jIvana purUM thaI jAya ane bIjuM kaMI na AvaDe te paNa laMka lAgI jAya ! paramAtmAnA prabhAvanI sAthe emanA guNa vicArIe te ca pAra na Ave, ne anaMta maMgaLa ApaNA Atmaghare utarI paDe ! upakAranI vicAraNano aMta ja pAmI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zakAya evA nathI. emaNe jagatane eka namaskAra maMtra zikhanyA, tA . e kevA upakAra ? ke je navakArathI sApa marIne dharaNendra ! bhIla-bhIlaDI marIne rAjA-rANI ! samaDI marIne rAjakumArI ! AhA ! paramAtmAnA anaMtA upakAranu te pUchavuM ja zu' ! mArgAnusAritAnA nIcI kATInA mAthI mAMDI meTA ugra keTanI sayama jIvana sudhInI sAdhanAe paramAtmAe batAvI ! navakAra maMtrathI mAMDI moTA Agama graMthA sudhInuM jJAna ApyuM! 'saMsAra asAra che' e sAmAnya vicAraNAthI mAMDIne uMDA gaMbhIra taaAnI vicAraNAe ApI dIdhI ! alaukika zukala-dhyAnanA hisAba dekhADI dIdhA ! jIvanabhara thaI zake evI sa`vara-ni rAmAnI sAdhanAe batAvI ! A upakAra gaNyA gaNAya ema nathI. magaja enI mAladAra vicAraNAthI bharI rAkho, jagatanA bhUsAthI bharI na detA. samudradattane nAkare jUThThuM' bharAvI dIdhuM ! tenA para zANA zreSThiIputra nAkara maMgaLIyAne kahe che-"jo bhAI, have tA meM A vicAra karyAM che, ke ghera na Avu ane sIdhA guru mahArAja pAse jai cAritra lauM. tuM ghera jaIne pitAjIne kahe je ke bhAI tA gayA...." samudradattanI sIdhI vAta para duSTa mAMgaLIyA vicAre che-hA! samajyA, mane ekaleA ravAnA karI, ene pele malI lai javA che ! paNa huM kAM kama chuM !.... samudra Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 dattane kahe che-"bhAI, keTalu kharAma thai gayuM! paNa have tamane ekalA na mUkAya. mane bApujIe sAthe meAkalyeA che, te huM paNa gurumahArAja nahi maLe tyAM sudhI sAthe ja rahIza. pachI bhale tame mane mekalI dejo." mahura Ama khelatA mAMgaLIyA adarakhAne geAThave che ke-baMdA, yAda rAkha, ke huM tArI pAchaLa ja chuM ! avasara ja Avave joIe ! tuM paralAke paheAMce ke huM pelA mAla hajama karI jAuM !' maMgaLIyAnuM mana kALuM meza jevuM chatAM enI bhaktibharI vANI sAMbhaLI, samudradatta tene AzvAsana Ape che ke-"bhAi, saMsAraja evA che !..tAre huve mArI pAchaLa khecAvAnI zI jarUra che? chatAM paNa tArU dila jo duHkhAya che, teA bhale tu sAthe raheje. ApaNe kei sAdhu mahArAjane pUchIzuM ke bhagavAna anaMgadeva guru mahArAja kayAM che." samudradattane have bIjI khAyaDI paNa nathI karavI. have te mAkSArthe gurucaraNe rahevu che. sasAra eTale zuM ? mAla khAvAnI vAta pAkaLa paNa du`timAM mAra khAvAneA nakkI! meAkSa eTale zu? mAra khAvAnI vAta nahi. mAla khAvAnA nakkI! tamAre zu joIe che? jyAM mAlanI nakkara vAta che ne mAranI pAkaLa vAta che te khape ? ke jyAM mAra nakkI che, ne mAla pAkaLa che te khape ? pUche, aMtarAtmAne. mAla karatAM AtmarakSaNa bhUlaze nahi. AjanI prajAne e zikhavavAmAM Ave te ghaNA kaleza ane ghaNA durguNA tathA duSkRtye aTakI jAya, paNu Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 AtmarakSaNa kaNa zikhave? jaDavAdI yuga te jJAnanI ane dharmanI vAta kare temAM ya puNya-pApa, paralaka, saMsAraribhramaNa, durgatinA trAsa vagere muddAne spazeya nahi ! je e bhaye AMkha sAme na taravare te pachI jIva zA mATe lakSmI Adine badale guNe ane satkRtyone mukhyatA Ape? e te jaDavAdI duniyAmAM dekhe che ke mAna paisAne che, emAMnuM dasamA bhAge ya guNane nathI. maMgaLa charI mAre che maMgaLa ethI ja vizvA sapAlananuM sukRtya choDI paisAne mukhyae karI levA mATe samudradattane TheTha mArI nAkhavAnA vicAra sudhI pahoMcI gayA che! hAya paisA ! Aja te AvuM bharapUra banI rahyuM che! samudradatta maMgaLIyA sAthe have gurUmahArAjanI pAse javA cAle. AgaLa samudradatta ane pAchaLa maMgaLIye. vacce ati viSama araNyamAM lAga maLatAM maMgaLIye vizvasta hRdayavALA samudradattanI pIThamAM charI mArI ! paNa eTalAmAM tyAM kudaratI anaMgadeva maharSi aneka sAdhunA parivAra sAthe AvI rahyA che. temAM AgaLanA sAdhuoe samudradattane joye. e puNyazALI e ke ene charI marma sthAne na vAgI, eTale mRtyu pAme evuM nathI, paNa lehI nIkaLyuM che. manane thayuM ke zuM cerA AvyA? e pAchuM vALIne jue che te nekara bhayane mAryo deDI, rahyo dekhAya che, ne cAra bIjA dekhAtA nathI te A kema doDa? deDavAnuM zuM kAraNa? ene gabharAvAnuM keI kAraNa nathI charI lehIthI raMgAyelI paDI Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 che. charI hAthamAM lIdhI te eLakhAi gai. vicAra kare che ke Ama karavAnuM ene zuM kAraNa ? kAraNa te kaI dekhAtuM nathI. te lAva ene ja pUchu.' eTale samudradatta bUma pADe che, alyA magaLa tuM gabharAIza nahi. Ama Ava' paNa jyAM maMgaLIe samudradattanI khuma sAMbhaLI, ke e te vadhAre jorathI doDavA lAgyuM ! A joIne samudradatta vicAre che ke-'AmAM kaMi geTALe che! jarUra dALamAM kALu che !' AgaLa vicAra karatAM ene samajAyuM ke 'hAM ! rastAmAM je nidhAna joyuM hatuM, te joine enu citta calita thayu' lAge che! lakSmInA kdAmAM phasAyeleA, ane nAkaranI jAta! jarUra e vahemAyA lAge che ke A nidhAna zeTha lai jaze, mATe A jaMgalanA ekAMtamAM zeThane ja khatama kareA !' paNu. mAre kAM joitu hatuM ? mAre te saMsAra ja joItA nathI, tyAM lakSmIne mAre zu karavI hatI! pazu, leAbhathI sarva guNa nAzaH-- zAstre kharAkhara kahyuM che ke leAbhane paravaza paDeleA jIva zu' nathI karatA ? leAbhanI paravazatAmAM AtmAne kazu akaraNIya rahetuM nathI,' A vizvavyApI satya che, 'sa guNu vinAzaka lAbhaH 1 lAbha e sarva guNAnA vinAzake che. lAbhathI sukRtanA nAza thAya che. ane lAbhathI duSkRtyA karavAmAM kaI kamInA nathI rahetI. mammaNa zeThane pUrvI bhavamAM munine lADavA vaheArAvyA pachI pAchaLathI e lADunA lAbha jAgyA, emAM eNe karelA dAna Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sukRtanA evA nAza karyo ane eTalu ghAra zAka duSkRtya karyuM" ke e mammachu thaIne sAtamI narake gayA. parastrInA lAbhamAM araNika-na kriSaNa vageree sayama jevA sukRta paNa paLavAramAM teDI nAkhyA ne niyANuM karanArA paNa viSayasukhanA leAbhamAM saMyamane khALI jaDaRddhi kharIdIne ze sAra kADhe che ? narakamAM javAno ne ? DahApaNathI jo manuSya vicAre ke 'huM A lebha karU chu, te zA mATe? enAthI huM je dhArU chu, tenuM pariNAma kevuM ? ane keTaluM AvavAnuM ?' aneka jhaMkhanA sevatAM AtmAe vicAravu joie ke A kayI cIjanI jha MkhanA ? cIja keTalA kALI rahevAnI ane mane zuM sukha ApI devAnI ? A jovA jAya te dekhAya ke mANasanI badhI jha MkhanA bekAra che. vaLI paisAnI garamIthI bIjAe para ukaLATa thaze, napharata thaze! ghamaMDa Avaze ! paisA AvyA eTale enu rakSaNa kare. bhALA na thAo !' evI aneka jAtanI ciMtAothI mana bharAi jAya che, e samajI rAkho ke jagatamAM koIpaNa vastune lAbha karyA pachI mANusanA dilamAM zAMti nahi paNa ukaLATa vadhI jAya che. vastusthitinA vicAra karatAM jaNAya ke lAbha khAtara keTakeTalI kaluSitatA ane malinatA ApaNe vaDArIe chIe ! puNya gumAvI pApanA sa`grahI banIe chIe! akAnA keTalA hisAba rahe nathI ! juDa vagere pApAnA paNa hisAba nahi ! mATe e ceAkkasa mAnajo ke leAbha jyAM sudhI che, tyAM sudhI uddhAra nahi thAya. ane te, e leANa kADhavA mATe mana para kaDa Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 kAi joIe ke ' mAre ATalu ja joIe. enAthI vadhu nahi. ' sa'teSa keLavavAnI A cAvI che! jina-mAta aMge paNa vAta banAvaTI :~~~ A nAkara nidhAnanA leAbhamAM paDayA. samudradattane tA sasAra AkhA chADavA che! te ene charI kema lagAvI gayA nAkara ? lebhathI ! eTaluM ja nahiM paNuM samudradatta vicAre che ke 'tA pachI eNe mane jinamatinI je vAta karI te paNa banAvaTI ! e vAta sAcI na heAya. nidhAnanA leAbhanA anusaMdhAnamAM e paNa enA mananA tukko ja ! kemake jinavacanathI raMgAyelI e jIva jAya pazu zIla na cUke. tema enu kuLa paNa evu uttama che, ke emAM janma pAmIne jinavacanane sAra grahyA pachI e ubhaya leAka virUddha kAryo na ja kare.' cAlAkIne upayeAga ? --ema te samudradatta cAlAka che eTale samajatAM vAra nathI lAgatI. dharmAtmA bheDa thADA hAya che ? hai', avaLA vicAra karavAnuM ene nathI AvaDatuM, ene nathI pAlavatuM, tethI mananI cAla!" kAnA upayega bIjAnA dveSa kheAjavAmAM nahi kare, mIjAne ThagavAmAM nahi kare; jyAM tyAM vaheMmAvAmAM nahi kare. kSatrIya baccAnI talavAranA upacega halakA-nabA prANa - AnI kuMtalamAM nathI thatA. tema dharmAtmAnI buddhinA upayAga halakA halakA vicAramAM ane bIjAe upara vasva jamAvye javAmAM nathI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 thatA. chatAM jyAre khAsa te prasaMga banI jAya tyAre e mUDha na hovAnA kAraNe vastusthiti parakhI jAya che, e varakhyA pachI duSTatA karanAra sAthe zo vyavahAra rAkhave, enA mATe kevA vicAre ghaDavA, emAM sAvadhAnIthI kAma le che. e sthitimAM ya pite pitAnA dilamAM zudratAne te sthAna nathI ja Apate; te duSTa vicAra nathI ja karate. jaMgalamAM maMgala ! - te ahIM samudradatta paNa eTaluM ja vicAre che ke "tyAre jinamati aMge paNa ANe mane jUTha bhaLAvyuM lAge che. A vicAra kare che eTalAmAM saddabhAgye tyAMthI sAdhuo vihAra karatA jatA hatA; emaNe Ane oLakhe. "ahe! A te samudradatta zrAvaka ! ahIM kyAMthI ? samudradattane te jaMgalamAM maMgala thayuM ! eNe emane vaMdanA karI. vAgeluM paDI rahyuM; munio pratyene vinaya pahele sAcajo ! bIjA prANIo karatAM ApaNe uMce AvyA chIe e samajavAnuM AvA guNemAMthI maLe che. tema UMce javA mATe paNa rasto A che, ke dunyavI kaSTa-ApadAo avasare avasare bAjue mUkAya ane urita karaNuM, dharmakaraNI, guNanI karaNI jarAya na cUkAyA, vivekadI pragaTyA pachI kAMI kaThIna nathI. samudradatta dharma pAmIne sAre vivekI bane che. jaMgalamAM akasamAta banavA chatAM AkUlavyAkUla thatA nathI ane sAdhu maLatAM veMta rodaNAM rovA besatuM nathI. vicAravA jevuM che ke tame musApharI karatA ho emAM keka sTezane Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 - ... utaryo ane tyAM peTI guma thaI. sTezana bahAra nikaLyA eTalAmAM sAdhu maLe teA hAMphaLA-phAMphaLA thaI sAheba ! peTI gaI ! A cenlRAkhAnuM....' AvuM kAMka reAvA mAMDI ke nahi ? samudradattane mAthe kevI Aphata AvI che e jue che ne? chatAM zAMtapaNe munine jotAM svastha citte vaMdanA kare che. muni dhalAbhanI AzISa ApI pUche che, "mahAbhAga! ahIM kayAMthI ? A zuM ?" uttaramAM samudradatta gherathI kema nIkaLye, ane rastAmAM ahIM sudhI zuM zuM atyu', e kahe che. vAta ga'bhIrane ane anavAraneja kahevAya - sAdhue gabhIra hAya che, ane anane rokanArA haiya che. tethI emane samudradatte potAnI anelI vigata kahI. bAkI jene tene, e na kahe vAta paNa sAcI, ApaNI game tevI kharAba paristhitti banI hoya paraMtu je sAmAnya jane e jANyA pachI kazuM sAr nIpajAvI zaktA na heAya, paNa ulaTuM enA para kaSAya vRddhi karAvatA hoya, temaja bahAra ene UMcAra karI vadhAre halakI paristhitti sajja ennA hAya, ene jaNAvavAthI ze lAbha? ema kAMi jyAM tyAM ane jene tene jaNAvyAthI ApaNuM du: kha thaiDuM ja maTavAnu hAya che ? thayelu nukazAna thADu ja sudharavAnu hAya che? mAtra eka dilanA ubharo ThAlavava.nI vAta che. evu Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 sujJa mANusa kaima kare ? e to manamAM ja samajI rAkhe. bahAra te gaMbhIratA jALuM kAMI banyuM ja nathI. mAtra kaI sucAgya maLe, ne tyAM kahyuM hoya to AdhAsanasamAdhi maLe, sArA upAya jANavA maLe, samudradatte sAdhuone nAkaranA vRttAnta kahyo tA dhora ane gaMbhIra evA sAdhuoe jue ke ene kevu. AzvAsana ApyuM ! W sAdhuonu AzvAsana ! :-"jo bhAI karmInI johukamI ane mehanI zikhatraNImAM evuM ane emAM navAi nathI. tane tArA karma A duHkha AvyuM, ane ena lAle A duSkRtya karAvyuM ! bhagavAna jinezvaradevA kahe che ke Ama te A AtmA svarUpe sarvAMgusa panna chatAM mehanA cahAnyA caDhe che! mehanI madirA pI chAkaTA bane che, ghelA bane che ! emAM duSkRtye Acare naThuiM te bIjuM zu kare ? ApaNe paNa pUnA kALamAM evuM ghaNuM karyu che ! e ghelachAmAM jAte ja pApakama vahAryo che ! pachI e ka krUra rIte pIDe che e sahaja che. tu' te| ahAbhAgya mAna, ke koi dharmo sAdhavAnA tArA uyakALa ubhA haze te ATalethI ja kAma patyu. ApaNe jo jIvatA jIve zra jinezvaradeva ane emanA zAsananI nikaTamAM beThA chIe te zI kiMkara che ? ka te bhalabhalAne ya bhogavavA ja paDe che. paNa ethI teA AtmA cAkakhA thatA jAya che ! khakI saMsAra te AvA anarthAthI bharacaka bharyAM che. emAM dha sAdhI levA eja DahApaNanu kArya che...." Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhuoe AvuM koka AzvAsana ApyuM. eTalAmAM gurumahArAja anaMgadeve Ane che. tyAM emane samudradatte vaMdanA karI, gurujIe dharmalAbha zabdathI enuM abhinaMdana karyuM. ane samAcAra pUchayA ahIM kyAMthI ? ekale kema? dharma pravRtti zI cAle che? vratanuM pAlana kema che ?" asamAdhi- dunanI Aphata sauthI moTI :samudradatte emane paNa vinayathI badhI hakIkta kahI, je ke pite tattvapariNatithI raMgAyele che, chatA saMsArI gRhastha che, sagavaza durthAna ane asamAdhimAM na paDI jAya eTalA mATe gurue tAtvika AzvAsana ApyuM. guruo kalyANamitra hoya che. kalyANamitra durgAna-asamAdhithI bacAvavA khAsa udyama kare che. kemake jIvane meTAmAM meTuM nukasAna durthAna ane asamAdhithI che, meTAmAM moTI Aphata e che, mata paNa Aphata nathI je citta zubha dhyAna ane samAdhimAM hoya che. tyAre mRtyuthI vadhIne bIjI kaI . dunyavI Aphata gaNAya ? ane kadAca koI gaNe teya, tyAM je duryAnathI bacAya, asamAdhi zikAya, te jIvanuM mahAna rakSaNa thavAnuM. bAkI te Aphata heya nAnI, paNa mUrakha jIvaDe asamAdhi ane durthonanI moTI Aphata vahere che ! e moTI Aphata eTalA mATe ke paheluM te ahIM ja jIvane vadhAre vihaLa adhIre, kAyara, ane avicArI banAve che. tethI keTalIkavAra pelI Aphata sudharavA jevuM heya paNa Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 ulaTuM lagADI nAkhe! dA.ta. koi sArA mANasa sAthe aNubanAva thayA. tyAM ApaNe samAdhi jALavIe, durdhyAna na karIe te jate dahADe aNuanAva maTI ya jAya, nahiMtara vihvaLa thavAthI ane avicArI thavAthI te pelAnI niMdA karavAnuM mana thAya, vadhu aNugamA batAvAya, ema karatAM aNabanAva ulaTa vadhe ! ethI avasare enI sahAya na maLe. A te ahIMnuM eka nukazAna ! bIjA paNa ahIM nukazAna nIpaje che. bAkI paraleAka mATe te vairanI gAMTho ! kALA nikAcita karmanA adha ! dutinI taiyArI ! emAM phasAya pachI dIrghakALa bhavabhramaNa ! ! duryona ane asamAdhinA phaLa bahu kaDavAM ! tethI ja enA jevI Aphata bIjI nahi. tyAre e paNa che ke bIjI Aphata TALavAnuM ApaNA hAthamAM nathI; ane A asamAdhi-durdhyAnanI Aphata TALavAnuM ApaNA hAthamAM che. te hAthanI vastune zakane ThaMDI azakayamAM keNu mathe ? mananA vepAra sastA chatAM uMcA :-gurumahArAje samudradattane asamAdhi na rahe e mATe dharma bAvAsana ApyuM. AzvAsana e prakAranA, pApa-AzvAsana ane dhamatuM AzvAsana. pApa-AzvAsanamAM ghaDIbhara kadAca mana zAMta paDe, paNa upAye pApanA sUcavyA hAya; tethI jIva kharAmamAMthI vadhu kharAba thAya. dharmAMzvAsanamAM pUrva kahyuM tema asamAdhi ane durdhyAna TALavAnA suyeAgya sUcanA hAya tethI jIvane sAceA rAha sujhe evuM AzvAsana samudradattane maLyuM. pachI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 te e sAdhu mahArAjonA samudAyanI sAthe cAlyA. khUbI e che ke maMgaLIyA mATe kaI duSTa vicAraNA ke ghora kaSAyanI vicAraNA e karatuM nathI. zI jarUra bhAI? nAhaka have mana zA mATe bagADavuM? banavAnuM banI gayuM. mane to moTAmeTA dharmavyApAra karavA mATe maLyuM che. je uMcA zreSTha vepAra avasare tana ane dhanathI nathI thaI zakatA. te manathI thaI zake che. khabara che ne A ? kevaLajJAna apAvanArI kSapakazreNI e manathI thate vepAra che. lakSamI kAyAthI vepAra parimita samaya mATe thaze, manathI vIseya kalAka ! mAtra zubha upagamAM, zubha bhAvanAmAM ene kAma karatuM rAkhavuM joIe. emAM kharca kAMI nahi, mahenata kAI nahi, ane lAbha aparaMpAra ! mATe ja manane kadI ya susta na khe, zubha vicAramAM udyamI rAkhe. mehanI caDhavaNa -maMgaLe kharUM te mananuM jora vadhAyuM che. paNa sAdhu AzvAsanamAM kahe che, "Ama maMgaLa duSTa kArya kare che temAM mukhya kAraNa mehaTTo enA AtmAmAM ghusya che te che. meha ThagAre jIvane uMdhuM uMdhuM zikhave che. manuSya pite sajana hovA chatAM je durjana enA paDakhe caDhI gaye te ene e durjana evI deravaNa karaze ke jenA vege e Akhe palaTAI javAne. tevI rIte AdhyAtmika ghaTanA che ke nekarane jIva te uttama paNa pile meha caTTo aMdara pesIne dhamAla macAvI gaye ! vicAraje, tame je kaMi kare che te aMtaranA avAjathI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che ke keInI caDhavaNIthI ? dA.ta. Aje kaI parvane divasa che, tithi che moTI. savAramAM uThayA, ne tapane badale khAvAnuM mana thayuM, te e aMtarAtmAne avAja che ? ke keInI caDhavaNa che? agIyAra vAgyAne vicAra Ape-"bajAramAM jAuM, ne ThIka ThIka paisA laI AvuM" A keInI caDhavaNI che ke aMtarAtmAne avAja che? Ama khabara nahi paDe ke kaI caDhAvI rahyuM che. ApaNe ja vicAra che evuM lAgaze. paNa kharI rIte bIjAnI zikhavaNI che. savAramAM uThIne parvanA divase "khA" A jIbhaDIe zikhavADayuM ! zarIre zikhavADayuM ! paisA khUba kharacavA che agara saMgharavA che mATe badhuM mUkIne paisA bhegA kare. A aMtarAtmAno avAja nathI, paNa "ApaNe duniyAmAM beThA chIe, paisA hoya te ja bhAva pUchAze ! te ja mAnamarataba! nahitara kaMI nahi." AvI AvI mehanI zikhavaNIo beThI che. aMtarane zuddha avAja khecI kADhavA mATe te ghaDI bhara potAnA AtmAne jude tAravI duniyAthI aLagA thaI jAvuM paDe. aLagA eTale ? " hamaNAM mArI AMkha mIMcAI jAya te A ghara, kuTuMba, ijjata-AbarU badhuM mAruM kharUM ? nA, te vakhate mAruM ke ?" -AvuM kaMIka vicArAya te aMdarathI javAba maLe ke "keI mArUM nathI."ne eka divasa e Avaze ke "kADhe re kADho ene sahu kahe....jANe janme ja nahote ! maDaduM bhAre thaI jaze .." A divasa AvavAno nakkI che, te mArUM koNa? arihaMtAdi cArane mAra karyA hoya te te mArA raheze. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 mArUM ? dharmanI sAdhanA karI haze te te mArI che! dhama karI, puNya bheguM karyu haze te e AgaLa javAba Apaze. jIvanamAM rastA be:-dharmanA ane adhanA. dharmAMthI puchyuM; adharmathI pApa. puNya hoya te ja sadgati saghare. pApa te kahe cAla durgAtimAM. tyAM zIphArasa na cAle. :~ lakSmIthI kuTuMbane juduM paDAya che tema AtmAne H-- aMtarAtmAnA avAja parakhatAM zIkhavuM joie are ! pahelAM te aMtaranA avAja kADhavAnuM zIkhavA jevuM che, aMtaranA avAja kADhavAnu te ja ane ke je AtmAne zarIra, lakSmI, kuTuMba vagerethI taddana judA pADI ekalA enA hitAhitanA vicAra kare. mANasa avasare lakSmIthI kuTuMbane tadna juduM pADI vicAra karavA besI jAya che. bajAramAM humaguAM bhale kamAine Ave evI hAya, paNu zrI mAMdI paDI che ene saMbhALyA vinA thADuM rahevAya ? kamAi na Ave te kAMi nahi' ema karI lakSmI jatI karAya che. tyAre kAi Aga jevA prasaMga hoya ane strI ke purUSa evA sapaDAyA haiAya ke peAte khacAvI zake ema na DrAya te potAnA zarIrane tyAM taddana juduM gaNI vicAre che, 'strI maLI jAya ema lAge che, paNa ene bacAvavAnI mahenata karavAM jatAM kadAca ApaNeya baLI maryA te ? ApaNe eka vAra bahAra nIkaLI jAe, pachI bahAra jai game te prayatna ene bacAvI levA karazu..Ama zarIrane tadna juduM gaNI enA hitanI vAtamAM strI pAchaLa marAtuM nathI. khasa, evI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 rIte AtmAne e badhAthI taddana judo pADI vicAravAnu che. kamAi lakSamInI game teTalI hAya, ane strI game tevI pyArI hAya paraMtu ApaNA AtmAnuM jo vaTAI jatu hAya te thAlavAnuM. AtmAnuM hita nahiM bagaDavA devAnuM. AvuM kyAre thAya? peAtAnI kharI cIja peAtAnA sanAtana AtmA lAge tyAre, bhUlaze nahi, e anaMta anaMtakALanA duHkhI che. cakaraDI-bhamaraDI: cakaraDI-bhamaraDI pharyAM pachI mANasa sthira thayethI sthira evA paNu jagatane kratu jue che. tema A sa sAranI cakaraDI-bhamaraDImAM jIva uMdhu jue che. arthAt AtmAne peAtAnI jAta jovAne badale zarIrane peAtAnI jAta samaje che; ne kheATAM sukhane sAcAM mAne che! magaja parathI ghumaraDI utaryAM vinA jema peleA bhrama TaLatA nathI ema ahiM paNa chellA pudgalaparAvata kALamAM AvyA vinA sukha-bhrama TaLatA nathI, tethI ja du:khanA upAyamAM phasAya che. chellA paravartImAM paNa sadgurunA samAgamAdi karI emanA upadezane mana para le te bhrama TaLe; ne ema thAya ke "mAre kharI cIja mArA sanAtana AtmA. enu bagADIne khIjAnu sudhAravAnuM nahi. AtmAnuM nikaMdana nIkaLe evA bIjAne saMga karavAnA nahiM." Ama kaMika thAya, te pachI aMtarAtmAnA avAja uThe ! jinamatinA sAcA khabara : samudrattane nAkaranA khATA bela para pazu aMtaranA Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 avAja uThayA te cAlyA gurunI zedhamAM. emAM nAkare charI mArI, tA vadhAre kAMi asamAdhi karyA vinA sAdhu mahArAjanI sAthe cAlyuM. thAnezvaramAM AvyA; ane charInA ghA para upacAra karI sAruM karyuM. bIjI bAju tyAM jinatinA sAcA khabara maLyA. zA ? suzIlatAnA ! 'zuM jinamaMti ? kharekhara jinanI matinI ja mUrti joi ce ! evI U'cI zrAvikAnI carcA ! akhaMDa zIlavatI ! ghaNI vAta sAMbhaLI, ke Ane nakkI thaI gayuM ke, "jinati saMbaMdhamAM jUThuM DhAMkavAmAM ahA ! maMgaLanI kevI ThagabAjI ! kevI eNe luccAI karI !" e prazna :--tyAre have e jovAnu che, ke have e zuM kare ? (1) gherathI zA prayeAjane nikaLyeA che ? patnIne teDI lAvavA. emAM kadAca vacamAM vighna ubhuM thaI gayuM, chatAM vastusthitie kazu bagaDayu nathI; jinamati kharAkhara suzIla ja che, premALa ja che. te pachI ene laIne ghera javAnuM ke nahi ? pAchu, nAkaranI cAlabAjIthI kheATI samaja ubhI thai hatI paNa jinamatinA bicArInA kaze doSa naheAtA; tema enA kuTubIonA naheAtA. te pachI zuM ene cheThu dhruvA ? tema pAte paNa zu sucAgya gRhasthAInu sukha na jovuM ? tyAre bIjo prazna e che ke (2) anaMtakALa bhaTakatAM bhaTakatAM jIvane hAthamAM AvelA saddaguru ane tAttvikamA-enI je kiMmata AMkI tA have strInA mehamAM pAi mAtra paNa ochI karavI ? patnI aMgenA khATA samAcArathI paNa gurumahArAja para, aneka tAttvika mArga para, je Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 ANu vadhI gayu te pAchuM ghaTADavuM ? vAsanA ane dhamargano prabhAva :-- e ya prazna vicAraNA mAge che ne? bhrama TaLI gayA pachI saheje thAya ke cAle! bhramaNA TaLI. eTale je ApaNu che te kharAbara che. sArUM zrAvakajIvana pALazu ane saMsArasukhanI majhA paNa lezuM.... vastu kathAM khagaDI gai hatI ? phogaTa me ThaMDa sudhI vicAra karI nAkhyA ! ApaNuM mAnasa kAMi sAcesAca bagaDI gayuM nahatuM ! te pachI have ene taracheDAya paNa kema ?' anAdi saMsAranI vAsanA prabhAva Ama saheje gharavAsamAM tANI jAya. tyAre dharmoraganA pratApa e dekhADe che ke 'bhalene hamaNAM kadAca bhramaNA thai AvI, paNa chevaTa pariNAma zu? jIvananA ze bharese ? paraleAkamAM AdhAra kenA ? ahI game tevA sArAM paNa sagAM bhavAMtaramAM zI etha ApavA Ave ! e te mahAdu bha devagurunA caiga ane dharmAMnI taka maLI che te ja ApaNA bhaviSyanA anaMtakALane sukhanA prakAzavALA karI zake. eTale ja have je jIvananI vicArasaraNI badalI te dhArAe kAma karavAnu. mRtyu' te manyu', ema paNa mA sArA lAkhyA che ne? karele vicAra khATA nathI. pachI bhale nimitta sAcu' nathI. chatAM je sa'sAranI vastue nekaranu mana bagADayuM, te samasta saMsAra eveA ja che, vizvAsa karavA lAyaka nathI basa eka sadgurUnu ja sAcuM zaraNa che; ane e zaraNu A ja bhavamAM maLe! mATe e kA tA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 A jIvanamAM ja thaI zake. bIjAM kArya to jIve anaMtakALamAM kyAM ochA karyA che ? je kaMI nathI karyuM, te saddagurune zaraNe jaI potAnA AtmAnuM samaparNa karavAnuM Ave banAvyuM nathI. zuM jIva zeTha zAhukAra nahi banyuM hoya ? bApa, mA, bhAI bahena nahIM banyuM hoya ? are hajAra rANIone rAjA paNa banyuM haze ! hajAre chokarAone pitA paNa banyA haze, paNa enuM mUlya zuM uparyu? rakhaDapaTTI. have e karavAmAM navAI nathI. navAI te A che-gurune samarpaNanI." samudradatta zu kare che ? samudradattanuM bhAvI ujajavaLa che. mahAna puNyavaMte jIva che. ene bIjo prakAra sUjhe che. e jue che ke bATA nimittamAMthI paNa vastu sArI maLI che ne ? vairAgya ane saMyamabhAvanA sArA che. te have bIjo vicAra nahi karavAne." zuM bIje vicAra? e ke-"haju kaMI bagaDI gayuM nathI, jauM, ne jinamatine ghera laI jAuM. nokarane gharamAM ghAluM nahi. nA, A bhAgyavAna te e vicAra kare che ke, aho ! juo te kharA meDanI vicitratA ! dalle nekarane le have, te mATe pavitra jinamatine khoTI cItarI ! mATe ja A saMsAra anupAdeya che. AdaravA gya nathI." eTale ema nahi ke "mAtra A nekara eka e nIkaLe; bAkI duniyAmAM badhA kharAba thaDA ja che? sArA ya mANaso maLe che." - A savAhale karavAne ? Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 nA re nA, eka nekarathI AkhA saMsAranuM mApa kADhavAnuM ! sAkara paranI mAkhInI jema saMsAra parathI Tapa uDI janArA jIva AvA mApa kADhI zake. evA mApa para e vicAre che ke "mATe ja A saMsAra AdaravA gya nathI. je A saMsAramAM ApaNe phasyA rahIne mehanI vicitratAnA bhega banIe te A nekara jevA akAya karanArA banIe." sArAsArI hoya tyAM kaMI nahi, paNa hallaDa jAge tyAre zuM thAya? phalANAe pAMcane khatama karyA ! sAMbhaLIne, "have e hAthamAM Ave." te zuM khUna karavuM che ? banavAnuM kaMI nathI; paNa vicAra khunane ! kharI rIte samaje te kasAIne paNa mArI nAkhavAmAM dharma nathI. "cAle kasAIne mArI nAkhe, te bakarA mArate aTakaze..." nA, kAlasekarika kasAIne zreNike mAryo nahi, paNa kUvAmAM laTakAvya dharmane mArga te e ke sAce jagata sadabudhdhivALuM thAo; A hullaDakherene sadabuddhi Ave. saMsAra eTale jAte halakaTatA agara halakA sAthe athaDAmaNa - saMsAramAM rahe che ApaNAmAM mohinI vicitratA kayAre jAge, ne kyAre ApaNe paNa akArya karanArA banIe, te kahevAya nahi. vaLI AkhI duniyA sudharelI nathI, emAM nAdAna ne halakaTa je paNa che. gharavAsanA kAraNe emanA ya saMgamAM AvavuM paDe, ane tethI ApaNuM gumAvavAnuM thAya. nekare charI lagAvI dIdhI, paNa jIva bacI gaye. paNa rAte uMghamAM gaLA para ja charI Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 pheravI dIdhI hatI te ? halakaTa mANaso kayAre zuM kare, karma kayAre zuM kare, kALa kayAre ke Ave zuM kahevAya ? A parathI saMsAra ke che, tenI oLakhANa jhINAmAM jhINuM joIe. aMdhArAmAM uThADIne kaI pUche-saMsAra ke che ?" te javAba nAbhImAMthI nikaLe ke- " saMsAra AdaravA jevo nahi.' samudradatta vicAre che, "bhale jinamati akhaMDazIla- vALI che, te paNa have mAre gRhasthAzramathI sayuM !" nokarano gapagoLe hate, vAstavika vAta sAcI na hatI. have kadAca jinamatine laI jAya ghera, te leke ALa caDhAve ema nathI. paNa saMsAra khuda ja AcaravA lAyaka nathI, ke je saMsAra khuda ApaNane durjana banAve che, yA durjananI sAthe athaDAmaNamAM lAve che ! mATe have te huM ubhayalekamAM sukhAkArI cAritra mArgane ja laI lauM?" ahIM keIema pUchanAra nIkaLe ke "bhAI, te te vicAra karyo, paNa jinamatie kaMI vicAra karyo che ? ene samajAva, pachI tuM tAruM kAma kara." paNa A pUchanArane khabara nathI ke-"A samudradatta te samajanAro che ke jinavacananA sArane arthAt jina vacana e ja sarvamAM sAra che ! temAMthI sAra eTale aka!te jinavacananA arkane jeNe pitAnA hRdayamAM utAryo che, tevI e jinamati prAyaH karIne mArA mananA abhiprAya mujaba ja vartanArI hoya. je mAro Adarza te ja ene heya. mArA je maratha te ja enA. e mArA Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 samAna abhiprAyavALI sAMbhaLaze ke "meM dIkSA lIdhI. te huM ce laI lauM ema karI e ya cAritra laI leze! te A bhayaMkara bhava samudramAMthI e ya dharmAtmA tarI jaze. ema enuM ne mArUM-baMnenuM kalyANa thaze. te have dIkSA lIdhA pahelAM ene maLavuM ja nahi. pravajyA lIdhA pahelAM mAre ene jevI ya nahi ne mArI jAta ene batAvavI paNa nahi." e samajanAre che ke cAritranI ADe ghaNuM vidane Ave che. zubha kAmamAM vidane ghaNA ! e vakhate je vilaMba rAkhuM, te kaMI vaLI navuM ja jAgI jAya ! vine AvavAnA ghaNA prakAra che? mATe zubhamAM vilaMba kara have vyAjabI nathI." jagatamAM lakSamIne lebha ajJAna ane pAmara jIvane kevI kevI rIte pIDe che, saravALe hAthamAM kaMI rahevAnuM na heya, chatAM lamI kevI mehanI, aMjAmaNa ane kevA prakAranA jAdu jIva para kare che, teno tAdaza citAra ApaNane ahiM jovA maLe che. nekara maMgaLa zeThanA putra samudradattane nidhAnanA lebhathI charI lagAvI dIdhI ! tenA para zeThanA putra samudradatte moTI tAravaNI kADhI ke "saMsAra AdaraNuMye nathI. kemake emAM labha, moha, evA vicitra che ke zaherI manuSyane bhraSTa karI jaMgalI pazu je banAve. je lakSamI hAthamAM AvavAnI nakkI nathI AvyA pachI Takaze, te paNa nakkI nathI, jogavIza e paNa nakkI nathI, chevaTe mRtyu pachI jarAya Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 kAma nahi lAge, e vAta pAkI nirNita che! AvI lakSmI pAchaLa enA AvavA pahelethI jIvane keTakeTalAM pApa karavAM paDe che ! e eka bAju te amUlya mAnavajIvanane dharmasamaya lUMTI jAya, ane pAchI bIjI tarapha hAthamAM AvyA pachI eka prakAranuM gAMDapaNa ubhuM karI de ! eTale ke jemAM eka bAju mahAna dharma-samayanI khuvArI ane bIjI bAju mahAna viTaMbaNA ! evI lakSamI para ja A badhe saMsAra che ! te saMsAra ja AdaravA je nahi." cekakasa samAcAra maLI gayA ke patnI jinamati akhaMDa zIlavAnI che, chatAM potAnA manamAM je sadbuddhi jAgI che, tene naSTa karI nahi, paNa vikasvara banAvI ! viveka enuM nAma, vicArazIlatA enuM nAma ! ke game te nimitte ApaNuM dilamAM sadbhAvanA jAgI, pachI sAmethI prasaMga pharI jAya chatAM paNa have bhAvanA na phare ! nimitta game te he, jAgelI sadabhAvanAne TakAvIe te suvicArI kahevAIe, phagAvI daIe te nirvicAra kahevAIe. kaI kahete AvyuM ke-dhama bahu sarasa ! AdaravA rogya !" enA kahevA para ApaNane dharma para prati thaI. paNa pAchaLathI khabara paDI ke eNe te ApaNane ThagavA mATe ema kahyuM hatuM to dharma para thayelI prIti phagAvI devI ? samudradatta vicAre che "e te je sirAvyuM te sirAvyuM! ApaNe cAritra laIe te ene khoTuM lAgavAnuM nathI, ulTI e te khuzI thaze ! ane e paNa cAritra leze ! Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14: kemake e jinavacana rasika eTale, dharma pati pratye te saheje pativratA hoya tethI e mArI pAchaLa saheje cAritra le te emAM e ya tarI jAya." prakaraNa - 13 AMtaracakSu ughADI detuM tatvajJAna -je je hoM AvI badhI vicAraNAmAM mahAna tatvajJAna bharyuM che. pahelAM te e jue ke jainadharmanI kevI jhaLaka romeromamAM lAgI gayelI ke hajI te yuvAnInA uMbare che tyAM mahAna pativratA suzIla ane sevAkArI suMdara yuvatI patnInA sukha nathI levA. saMsAranA eka khUNe ajugatuM jaI have te A sukhane paNa jherabhaLyA lADu jevA samajavA che. AMtaracakSu kevIka bhUlI gaI hoya te A bane ! pAchuM, "patnIe yuvAnImAM keTalA keDathI saMsAra mAMDa heya, te eNe zuM sukha joyA ? evI beTI dayA khAvAnI nahi. have te enA sAcAM sagAM eTale ke kalyANamitra banI enI bhAvadayA vicAravAnI ke enuM pAralaukika bhaluM kema thAya ! hitaiSI kene kahevAya ? A lekanA sukhamAM sagAMsnehI ke azritane evA DubADI de ke bhavAMtare e bicArA bhavamAM bhaTakatA thaI jAya, evuM karanArane ? sAcA hitaiSI te samajatA hoya che ke jIvane saMsAra sukhanI kyAM navAI che? tema AtmAnI vAta visArI zarIranI sagAI karanArAM sagAM ya ene kyAM ochAM maLyAM che? kalyANamitra sagAnI vaDAI e ke e mekSanA sukhanI sagavaDa karI Ape. dehanA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re sabadha visArI AtmAnA sagAM thAya. samudradatta jinarmAta mATe Ave ane che. jainanA vizvAsa :-.paNa e karatAM jinamatimAM ene vizvAsa keTale badhe ? hajI kAMi enA lAMbA paricaya karyo nathI, paraMtu e zrAvikAnI dIkarI che, jaina dhama pAmelI che, jagatamAM sArabhUta je jinavacana, enA tha sArane samajelI che, enA mATe vizvAsa vagara paricaye rAkhI zakAya, jarAka ApaNA AtmA tarapha draSTi nAkheA ne jue ke jinavacananA sAra haiye utaryAM che ? rageragamAM jinavacananA sAranI phArama phelAi gai che ? e ya jIvo eka vakhata te sAMsAranA ja hatA. emAMthI evA UMce caDhyA che. te tamAre tyAre caDhavAnu che? caDhavAnA rastA A che; ana'tajJAnI jagatadayALu zrI jinezvaradevanA ekeka elane ApaNA manamAM sthira ane ananya sthAna ApI devAya. mAre te jine kahyuM te ja vicAravAnuM; te rIte ja vicAravAnuM. AvuM thAya te AmAnu` rezanaka pharI jAya. jinamatinuM teja vikasI gayu che tethI enA patitratApaNa nI kalpanA paNa samudradatta ATale sudhI kare che ke e paNa mArI pAchaLa cAritra leze. deDhunA nahi, paNa AtmAnA saMbaMdhamAM A sahelu che. samAcArane pAMkha :-samudradatta sArA vicAra mAtra karIne besI na rahyo; e pramANe pravRtti karI, zubha vicAranI sAthe tevI pravRtti joIe ja. ana gadeva gurumahArAja pAse Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15o samudradatte cAritra lIdhuM. have te cAritra-sAdhanAmAM masta che. A khabara jinamatine pahoMcyA. samAcAra pahoMcatAM bahu vAra na lAgI. e kALa e hatuM ke sArA samAcArane pAMkha Ave! Aje kALA samAcArane pAMkha AvatAM vAra nahi! keIna deSanuM pAnuM hAthamAM AvyuM ke chApAmAM ne bIje trIje niMdAnuM pApa zarU thaI jAya! jyAre niMdAthI pUrve leke bhaDakatA. samajatA ke "AvA mahApuNya maLela meMDhAthI niMdA na thAya e methI te mahApuruSanI stuti prArthanA karavAnI." AvA havAmAnathI pUrvakALe kharAba samAcAranuM gejheTIMga nahotuM thatuM; ane guNAnurAgane lIdhe sArA khabara prasarI jatA. jinamati patinI acAnaka dIkSA para vicAre che. jinamatine samacAra maLyA, ke "mArA patie cAritrA lIdhuM." sAMbhaLIne zuM thayuM ene? Aje zuM thAya ? taratanAM lagna thayAM heya, haju kaMI vAta-vicAra karyA na haya, ne khabara paDe ke "patideve cAritra lIdhuM !" te zuM thAya ? ukApAta ja ne? "kene pUchIne cAritra lIdhuM ? te pachI zuM kAma paraNyAtA ane ema javA daIza emane?" zuM bole ne keTaluM bele, te ApaNAthI bolAya nahi. paraMtu eTaluM kharuM ke AvA avasare patto lAgI jAya ke hRdayanI dharma sAthe keTalI sagAI che ! pApa sAthe je sagAI hoya che, ane sAMbhaLe ke patideva bajAramAM kaI cIja levA gayA, ne pUchayA vinA kaI zarata karI pacAsa hajAra rUpiyA Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra kamAyA !" te pachI pati ghera Ave tyAre, bhale pitAne pUchayA vinA ja pati zarata karIne rUpiyA lAvyA hoya chatAM dhamAla kare ? nA! jUTha-DaphaNa game te karIne cheka 25-50 hajAra kamAI lAle te khUzI thavAya che ne kema ? pApa sAthe sagAI che eTale pApano vadhAre pApanA khela-pApanI lelAlA.badhuM cAle? paraMtu ahIM te dharma sAthe sagAI che. mehAMdhatAnA duraMga maTIne jinavacananA raMga lAgyA che. eTale jinamatie sAMbhaLyuM ke mArA patie cAritra lIdhuM tyAM ene savega vadhI gaye. ene anurUpa A pramANe vicAraNu karI - prakaraNa-14 jinamatinI tatvabharI vicAraNA - kharekhara! Aryaputre ghaNuM suMdara kArya karyuM !" kema Ama vicAre che? saMvega vaLe! (1) saMvega vaLe eTale dharma para prIti vadhI ! (2) saMvega vaLe eTale mekSanI abhilASA joradAra banI, (3) saMvega vaLe eTale saMsAranuM AkarSaNa ghaNuM ghaTI gayuM, ne saMsAra 12 napharata vadhI ! A saMvega keNe vadhAryo? jinavacane, jagatamAM mahAsArabhUtane suvijJAta karyA che, emAM e vacanane anusArI pitAnA nikaTanA sanehI patino vartAva-cAritra svIkAra sAMbhaLe che, ethI saMvega vadhI jAya emAM navAI nathI. jIvananA Adarza jinavacane je zikhakhyA che, tene amala pitAnA hadayanAthanA jIvanamAM jotAM pitAnuM haiyuM kema na pulakI uThemuktinA nikAvatI jIvenAM teja vadhI gayA Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para 6 A e hAya che! eTale galIca viSaya bhAga te karyAM ya bhUlAI jAya che! evI A vicAre che ke A putra ghaNuM suMdara kAryAM karyuM ! zu sauMdara ? haju tane paraNIne teDavA paNa nathI AvyA, ne sAdhu thaI beThA ! tane jarA paNa sukha ApyuM nathI. ane enuM evuM kAryaM suMdara '....nA vicAra sarakhe nahi ! kemake e vicAra te pApa sAthe sagAivALAM hRdayane che. paNa je samaje che ke jagatamAM tAraNahAra eka dhama ja! upakAraka ekalA dha ja! dharma eja AtmAnu' sAcuM svarUpa che. jema suvarNa mAM kayAreka malinatA dekhatI hatI, paNa enu e svarUpa nahetuM. enuM svarUpa te mahAtejasvI ni`LatA che. ema AtmAnuM svarUpa dharma che. e dhathI AtmA bAdazAha che, svataMtra che, nizcinta che." evI jinamatinI AMkha AgaLa dekhAya che ke-jevI vanavagaDAmAM siMhu sAme haraNIyAnI dazA, tevI A saMsAramAM pApa ane mAyA sAthe sagAI rAkhanArA jIvanI dazA ! jIvane jANe kasa'sAra kahe che. karI le nAca ! sArA paisA, sArU khAvApIvA maLyuM che te saMdharI le, bhogavavAnI tAkAta maLI che te bhegavI le, uDAva amanacamana uDAva, ne jagata para ane teTalI hukumata jamAva. paNa yAda rAkhaje ke jamarAjarUpI siMhane ekaluM eTalI vAra che. lakhalU lakSmI paDI raheze; kuTuMba heALuM ubhu raheze, ane tane e upADI jaze ! te paNa kAi agama agocara pradezamAM ! i kuTubIne tArUM saranAmuM ya na jaDe ke tuM kAM laI javAya! upADI jAya tyAre kAirAkanAda na maLe ke " Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 ene bhAI kyAM laI jAo che.e te ThIka paNa jamarAja aMdaranA paMkhIne upADI jAya, pachI kheLIyuM te kuTuMbI sAcavI rAkhe ne ! nA ! ene te kuTuMbIo kahe bALI Ave !" ne pelAne jamarAja upADI gayA te ghara saMsArasAgaramAM paTake ! kaho je, tyAM enI kevI kAramI dazA !! saMsAra kaleza-AyAsane bhareluM che?-- jinamati A samaje che, mATe pApa sAthe sagAIvALA hRdayane yogya vicAro te nathI karatI. e te vicAre che ke "A saMsAra kaleza ane AyAsathI bhareluM che. duHkha ane majUrIthI trAsamaya che. vividha prakAranA veThIyA nAca nAcavAnA ! harSa, zeka, hAsya, gusse.....vi. aneka nAca! majUrI karavAnI ane pariNAme kAramuM duHkha bhegavAnuM. A saMsAra! lahamImAM, lADImAM badhe saravALe kaleza ane veTha ! kharekhara, Aryaputra samajI gayA ke A saMsAra huM upADIza ane pahoLuM karIza te A duHkha ane AyAsa ja kapALe lakhAvAnuM che ! pra-paNa mANasa eTaluM duHkha upADI le te sArA snehInA saMga te maLe ne ? u0-nA, emAM ya ene viyeganI pioka mUkavAnI ! je saMsAramAM sanehIjanonA saMparko, pariNAme e chUTA paDI jaI, nAza pAmI javAnA ! je saMgamAM rAjI thayA te viyegamAM pika mUkavAnI ! vAMjhIyAne keI pUche-" A tamArI pADezamAM kema pika mUkAI rahI che? ne tame Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 nirAMte beThA che ? - te enA javAbamAM e zuM kahe 'bhAI ! jema ene tyAM magaLanAM vAjA vAgatAM hatAM, tyAre ame besI rahyA hatA, tema ene tyAM mRtyunI peka mUkAya che, te vakhate ame nirAMte kema na besI rahIe ? je hase te rUve; ha kare te zekamAM paDe.' chatAM tame kema sayeAgamAM seA che? kAraNa che; manane lAge che ke viyeAga nahiM thAya tyAM sudhI te sukhe maLaze ne? paNa, tamane hajI khabara nathI ke e sa'sAranAM sukhAnA vipAka mahAbhayakara che. e pariNAme AtmAnuM dheAra nika'dana kADhanArAM che. enA dIrghadRSTithI vicAra karaza: (1) sukhabhAganA kALa mAmUlI, jyAre duHkha-bhAganA kALa aparaMpArane ? namaLA zarIre sArI bhAre cIja jarA vadhAre khAi letAM keTalI vAra ? 2-5 miniTa, paNa pachI enA ajINu vagerenI pIDAnA kALa keTalI miniTa cAle ? kahene miniTo kayAM gaNAya ? kalAko ya naThuiM, divasanA divaseA. saMgrahaNIvALAnu` te AvI ja banyuM ! evuM ja sasArasukhanA kALa pachI. tyAre, 2. sukhanI mAtrA ya a5, jyAre duHkhanI mAtrA joradAra! sukha eka DIgrInu tA duHkha seA DIgrInu ! jeTha mAsanI garamImAMthI mANasa Avye, DAlamAM ThaMDugAra pANI paDayuM hAya, nahAvAnI majhA Ave ne? paNa tene kahe ke jue AnAthI nahAvuM hAya tA nahAe, pachIthI ukaLatA pANInI DolamAM nahAvu paDaze !' te pele garamImAMthI Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 AvyuM hovA jhatAM ThaMDA pANIe nahAvAnuM sukha le? "nA! bhAI nathI joItuM tamAruM ThaMDu pANI' ema kahone? tema jene dharmanI prIti thaI te jagatanA viSayene ThaMDA pANInI Dela jue che paNa enI pAchaLa pariNAma- dhIkhatA pANInI Dola jevAM che! tethI ja amane sukhanI IcchAo jAgaze, paNa ene aMdaramAM kacarIzuM. ene pUrI karavAne amane mikha nathI. AvuM nakakI karyuM che ne ! jinamati vicAre che ke-saMsAramAM veTha ane kaleza apAra ! saMga pAchaLa viga! viSayabheganA vipAka dAruNa. (3) viSayanuM sukha a5, apAya ana5, anaMta ! mATe e paNa era karavA jevuM nathI ke snehInA viga thatA sudhImAM te lahera karIe ! mANasa hullaDa jevAnI majhA levA nathI jate ! kema vA? kapAI maravAne bhaya che. cothA majale chAparAne kinArethI nIce jevAne AnaMda levA nathI dete. paDIne maravAnuM mahAduHkha dekhAya che mATe. cerInA dhana levA ke evA bIjA rAjyanA gunA karavA nathI jatuM. kemake bhAre sajA ane nAlezI thavAnuM duHkha dekhe che. traNe ya vAta jinamatinI sAme ramI rahI che te yAda rAkhavA jevI che. zAnI? saMsAra, saMga ane viSayabhoganI. durlabha mAnavatA -e badhuM te kharUM, paNa manudhyapaNuM kyAMthI maLe? are, te ya maLe, paNa temAM jinamata kyAMthI maLe ? jagatamAM badhuM maLavuM saheluM che, mAtra Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 manuSyapaNu' ane jinamata maLavA muzkela che. sAcA mAkSamArga dekhADanAra ane 'sa'sAranI jaDa ukheDI nAkhanAra jainadharma che. bIjA teA dharmanA nAme evI vAta kahenArA ke saMsAranI jaDa majabUta karanArA ! aputrasya gati noMstiA zu dha batAvyA ? putravALA manA! te mATe lagna karo ! te pachI khAyaDInA parigraha kare ! A badhu dha! A zuM che? dharmanA nAme pApanuM pASaNa ! pApane pApa mAnavAnuM to gayuM, pachI cheDavAnI tA vAta ja kayAMthI jyAre Aleka paraleAkane sudhAranAra jainadharma che. enI prApti thavI ghaNI ghaNI kaThIna ! tamane maLI gaye che, tethI kiMmata na AMke e judI vAta. paNa durgaMtimAM ke ahIM' anA manuSyapaNAmAM sevAnI dRSTie vicAra tA duCbhattA samajAya. jinamati vicAre che A putre te ghaNu sArU karyuM! jinamatanI du'bhatA samajI ubhaya leAkane sukhakArI mA` lIdhA. teA lAva, hu' paNa emanA darzInAthe jAuM ? hRdayanA pravAha kayI dizAmAM vahI rahyo che ? paramAtmAnI dizA tarapha, ke mehanI dizA tarapha ? kAnI hArahAra lAgaNInA pravAha cAlI rahyo che ? bhagavAnanA tAraka siddhAMtenI sAthe ke sa'sAranA pApasiddhAMtAnI sAthe ? ApaNe ApaNI vicAraNAmAM A jovAnuM che. dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke A jIvanamAM ApaNI lAgaNIonA zuddhikaraNa para jIvanamAM vijaya meLavavAnA che. lAgaNIone malIna Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 banAvIe ne bahAra game teTaluM karIe te paNa jIvana hArI jaIzuM. te e jovuM joIe ke lAgaNIo kyAM vahI rahI che? lakSya paNa nakkI joIe, ane mArga paNa e taraphano joIe. amadAvAdathI javuM hoya dilhI ane bese muMbaInI gADImAM te kAma lAge ? nahi, lakSya kamamAM kama durgatimAM na jhaDapAI javAya evuM joIe ne mArga paNa e mujabane joIe. mArgamAM paheluM A kare. ke lAgaNIonA vaheNa jinekta ta sAthe thaI rahyA che. jinanA tava te kahe che "badhuM pachI, tArA AtmAnuM paheluM vicAra." - jinamatie pitAnA mAtApitAne paNa kahyuM haze ne sAMbhaLyuM ? emaNe cAritra lIdhuM !' hasatAM kahevAnuM, ne pelAone hasatAM sAMbhaLavAnuM ! zajI thaIne mA-bApa sAMbhaLe; deSa karIne nahi; te ja beTI dhAMdhala na mace. jinamatinuM hRdaya te nAcI uThe che! "emaNe te ghaNuM sarasa kAma karyuM ! A durlabha mAnava jIvanamAM AvIne Aja karavAnuM hatuM. ane te mArA saMbaMdhI thaIne karyuM ! te mAre mana te mahA gaurava che ! paraNyA pahelAM karyuM hatuM te gaurava na maLata ke "AnA patie cAritra lIdhuM. jaina dharma pAmelI karI che eTale vicAre che ke "AmAM gaurava che!" mAtApitAne kahe che-"huM khuzI thaI have huM emanA darzana vaMdane jAuM.' rajA lIdhI, ane parivArane laI zodhatI zadhatI AvI, ke jyAM samudradatta sAdhu che. AvIne samudadratta sAdhune joyA, jeIne khUba ja khuza thaI gaI! kema? Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 meAkSapurInA mArge jeNe prasthAna mAMDayuM che tevA potAnA patine joi meAkSanI abhilASAvALI tenA hRdayamAM ghaNA harSI ubharAI gayA, peAtAnuM paNa e ja lakSa che. ene meAkSamA vinA bhava aTavIne mA dAruNu trAsavALA lAge che, najare nihALyu ke 'hajI huM bhava TavImA bhammu chuM ne e te mekSanagara taraphanA mArge kSemakuzaLa cAlI nIkaLyA che !' AnaMdanA pAra nathI, cAmaDAnA sukha ene visarAi gayA che, athavA cAmaDI ujharaDAI javA jevA bhayaMkara lAgyA che. pachI saheje sAcAM AtmasukhanA valaNa aMdhAya, enI laganI lAge, cAre bAju enA ja phAMphA mAre emAM navAI nathI. keTalA jItraneAnI sAdhanA karIne AvI haze? e sAdhanA paNu kevI dilanI haze ! kevI joradAra ane satatU haze ! bhavya anumAdanA ? -: AMkha sAme A te sAdhu banI beThela dekhAya ke jenA nimitte ene jIvanabhara mALa vadhavAnI jema saMsAranA suMvALA lAgatA viSayasukha nahiM maLe. chatAM Ano STi judI che, tethI hAtha joDIne keTalA suMdara zabdomAM, jue ke te zuM kahe che! -- ---------- peAtAnA svArtha karatAM sAmAnA AtmahitanI kadara kare! --jitamati zrAvikA patinA cAritranI upahuNA kare che. kayAre karI zake? potAnA svAne bhUlI patie kareluM kAryaM sArU ane sukhakArI mAnI enI kAra Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 karavAnuM mana thAya tyAre ne ? cAritrane mA sArA ane sukhakArI che evu' e mAnatI hatI. Aje ya mAnanArA che. paraMtu prazna eTaleA ja rahe che ke potAnA jyAM dunyavI svArtha ghavAya evI vyakti mATe paNa e mAnya che ke AmaNe sArUM' karyuM' ?'jinamati te TheTha hRdayanA uMDANamAM tattvane parimAvanArI banI che; eTale ene mana peAtAnA dunyavI svAnI bahu kiMmata nathI; ki Mmata che AtmAnA jineAkta hitamAnI ! eTale patinA AtmAnI hiteSiNI evI e patinA cAritra jevA hitamAnI sAme thavAne adale bhAre upamR NA kare che. zrAvikA te patinA AtmAnI huitaiSiNI ja heAyane ? mATe pote enI kALajI rAkhe. A te patie petAnI ja preraNAthI cAritra lIdhu che. te emAM patnI pote skhalanAnu' nimitta na banI jAya e tA khAsa dhyAna rAkhe ja ne ? snehInA vrata- paccakkhANAdi AtmahitanA mArgamAM bhaMga ke aticAranuM nimitta na anI javAya e khAsa jovAnu che, nahIMtara snehI thaIne snehInI ja katala karavA jevuM thAya. Aje paNa dIkSA prasaMge nAkhuza snehIe dIkSA pachI kahenArA nIkaLe che ke dIkSA lIdhI te bhale; have ene sArI rIte pALajo, saMsAra tarapha mana karatAM nahi.' zuM che A ? jinavacananI zraddhAnA ela. vrata lIdhA pachI bhAMgavu' e mahApApanuM kAraNa che, evI zraddhA uMDe uDe beThI che. evAe kadAca ekavAra nAkhuza hatA tethI ene dhadrohI na kahI zakIe. * Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 upabu haNuM na kare te nukazAna - jinamati te AthI ya AgaLa vadhI. patie mahAna AtmaparAkrama karyuM che; enA para tevI ja prazaMsA ane AbhAranI lAgaNI pradarzita karavI joIe. ene upabuMhaNa kahe che. upabRhaNA e darzanAcArane pAMca prakAra che. "uvavaha thirIkaraNe bele che ne ? avasare sAmAnA sukRtanI prazaMsA na kare te darzanAcAra lepanArA banAya; e bhUlaze nahi. guru suddhAMe Ama te ziSyanA moDhe enI bahu prazaMsA, e garviSTha ane pramAdI na banI jAya e hetuthI, nahi karavAnuM hovA chatAM, avasare enI ja upabuhaNA karavAnI che. nahitara saMbhava che ziSya sArA zAsana-prabhAvaka kAryamAM ke AtmahitanA kAryamAM zithila thaI jAya-bahu tapa karavA chatAM guru taraphathI sAre Teke na dekhAya te ema thAya ke "tyAre mUke. mAthApheDa gurune je gamatuM nathI, te tapa karavAnuM zuM kAma che?" Ama karI tapa cheDI de. AmAM nimitta keNa banyuM ? gurunI anu pabRhaNA. zAstramAM Ave che - anupabu haNAthI guru-ziSya baMne ya paDayA - eka AcArya mahArAja paragAmathI mithyAtvI-vAdIne chatI AvelA pitAnA ziSya sAthe tyAMnA saMghane enI prazaMsA karate jue che. saMgha e prabhAvaka ziSyane mUkavA AvyuM che, ne gurune kahe che, "bhagavaMta! ApanA ziSya gajaba karI, lekhaMDI vAdIne paNa niruttara karI dIdhe. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitva aMdhakArane dhakko mArI jinazAsananI ti phelAvI. zAsanane DaMko vagADa ...." prazaMsA guNa jhIlI zakayA nahi. ziSya te bicAre AvIne pagamAM paDe. kahe che, ApanI kRpAe zAsananuM nAma rahyuM. paNa gurue enI upavRMhaNa na karI. pariNAma e AvyuM ke ziSyane u9lAsa bhAMgI gaye, te e ya zithila paDI mana bagADI bhavabhramaNanA pathe caDhI gaye ane guru paNa bhavamAM bhamanArA banI gayA. chate cAritra jevA mahAna jIvane paNa paMcAcAramAMnA samAcArane bhaMga jIvanuM mana banAvI anartha karanAre bane che. mATe ja avasare avasare svArthane bhUlIne paNa sukRtanI upakhrahaNa karavAnuM nA bhUlatA. . (4) upabRha -jinamati pitAnI AjJA laI pati sAdhu pAse pahoMcI jaI upakhrahaNa kare che? juo A bAlikAnA prauDha vacane ! A abaLAnA prabaLa su-umAza! 1. sehaNamaNuciThThiyaM ajoNA 2. chinnA mehavalI 3. avalakhie sapurisacariyuM 4. samurAriA ahaM apAya ImAo vasamuddAo ! 1. A putre suMdara kayuM - zuM kahyuM paheluM eNe? "Arya suMdara anuvartana karyuM !" anuvartana eTale kainI pAchaLa vartana. prastutamAM mahApuruSonA vartananI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra pAchaLa ane gurumahArAjanA upadezanI pAchaLa vana. A vana cAritra jevA ucca parAkramanuM che tethI e kahe che * suMdara kArya karyuM', ' A kArDanA peTAmAM saMsAratyAga AbyA; sagAMvahAlAnA tyAga AvyA, paraNelIne mUkavAnu AvyuM. e badhu ja suMdara !! sAMbhaLatAM sAdhune paNa keTalA badhA utsAha vadhe ! kahenArane kevA sarasa upamRNA lAbha maLe! thayu na thavAnu nathI hAtu, paNa ajJAnadazAe AvA mahAna sastA lAbha gumAvAya che :--sAmAnI bhUla thatI DAya te paNa enA dhakAnI te prazasA ja kare pachI bhUla mATe vAtsalyabhAvathI jarUra sAvadhAna karo. paDelI praza'sA karavAmAM ekavAra te sAmAne ApaNA tarapha .AkarSaNa thAya che, eTale pachI je kaDavu kahe che enI bhUmikA taiyAra thAya che, tamArA saMsAra-vyavahAramAM A joDAya te ghaNA' aMTasa paDatAM aTakI paDe. pAchuM emAM prazaMsA karanAranuM dila paheALuM udAra bane che e ya lAbha che. ane sAmAnA premabhAva vadhe che. jinamaMti gaLagaLI thaI ne pati mahArAjane kahe che . Ape suMdara karyuM.' peAtAnA yauvananI majhA marI gaI e nahi, jIvanasAthI gayA e nahi, ajANumAM rAkhI sa'sAradroha karyAM e nahi. dha karyAM pazu chetarIne karyAM e nahi. AvI koi vAta nahi, i vicAra ja nahIM. vicAra ane vAta eka ja A putre suMdara kAryAM karyuM" !? kema ema ? samaje che ke cAmaDAnI majhA Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163. te kUtarA ya mANuM jANe che. je jIvanasAthI banIne janmamaraNanA sAthI banAve evA jIvanasAthImAM ze mAla che? tyAre deha te mehanA TAyalAM kUTIne ApaNe sAmAne e mohamAM phasAvI AtmA-paramAtmA, puNya-pApa, saMta ane dharma vagere bhUlAvyuM, ethI e bicArA durgatinA ravADe caDhI gayA, evA anaMtane ApaNe durgatie caDhAvyA, e droha kyAM e che che? bAkI dharma karyo paNa chetarIne karyo e te enA jevuM ke te jema keI vivAmI bApa chokarAne kahe te vidhA lIdhI paNa chetarIne, mane ajANumAM rAkhIne lIdhI. athavA tuM paisA kamAvavAne maMtra zIkhI A paNa mane kahyA vinA zIkhI AvyuM che' athavA keI mAtRSakta putra pitAnA bhAIne kahe ke te mAtAjInI sevA karI paNa mane ThagIne karI, te tArI sevA nakAmI!" zuM kahe AvuM? nA, e bApa khuza thAya 'bhalene ema, paNa mane gamatuM. lAve che ne ?" bhAI khuza thAya che ne mane ajANumAM. rAkhe, paNa mArA pUjyanI sevA karI che ne" ema ahIM paNa jinamati dhamane pitAnI managamatI cIja mAne che, e bIjA le te sAruM ja che. dharmane e pUjya mAne che. pitAne nAtha mAne enI sevA kaI paNa kare te e sAruM ja che. tyAM pitAnA ajANapaNAnI zI bahu kiMmata che? mATe ja kahe che "tame suMdara kArya karyuM.' 2. mehavelaDIne chedI nAkhI -jinamani bIjI e kahe che ke "tame mehavelaDIne chedI nAMkhI. arthAt A Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 mehavelaDI anAdikALathI je AtmakSetramAM ugelI te amara jevI che. vAthI meTA pava tA bhedavA samartha evA indra jevA paNa A mehanI kAmaLa velaDI chedI zakatA nathI. evI e vilakSaNa majabutAIvALI che. ene A putre aeDhavAnuM camatkArika kArya karyuM". jinamati pAte jue che ke peAtAnA jevI AkarSaka patnIe patine kevI mAhita kare che! pati sugdha banI kevA enA Adara kare che, vizvAsa kare che, enI jagAe A pati jarAya na AkarSIyA ! jarA ya ene hu na mAnI ! ane bhaDAka mAha teDI nAkhyuM ! e emanu' alokika parAkrama nahi te bIjuM zuM? kuMvArA jyAM phAMphA mAre che, paraNelA jyAM rUpALI paranArI pratye mAha-mugdha ane che, tyAM A te potAnA kabajAnI vastu ane suMdara rUpa-mUrti ene jarAya lAbha lAvA levAnI vAta nahi, ane palakamAM ane jIvanabhara tyAga kare che, e mehavelaDIne kApI nAkhavAnuM keTaluM badhu zreSTha ane dubha parAkrama ! lAkhAnA sainyane jItavAnuM sahela, paNa mehune jItavAnuM mahAkaDIna, mahAmuzkela ! *,* . hA, jinavacananA raMga lAgI jAya, ethI AMkha sAme narakanI agni dhIkhatI putaLIo bheTI bhaDabhaDa saLagI javAnu'; te eka vAra nahi, paNa asaMkhya vAra ! evI khIjI paNa gheAra pIDAone asaMkhya varSo sudhI eka-dhArI sahevI paDavAnuM najare dekhAya, ene mehapAtranA tyAga kAMI ja muzkela nathI, meAhanA chedana kAMI ja kaThIna nathI. A Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAnA asalI svarUpamAM jaDane kaI saMsarga nahi; ane chatAM asAyegika anaMta AnaMda! zuddha svaguNa ramaNatA !" e svarUpanI barAbara zraddhA thaI jAya te pachI game tevA raLIyAmaNuM dekhAtA jaDa padArtho e paNa veTha lAge! viTaMbaNukAraka lAge ? meTA cakravartIne gaTara ulecavA jevuM lAge ! sva svarUpamAM mahAna svasthatA che, jyAre para rUpamAM viTaMbaNa che, krodha e para rU5. kSamA e sva-svarUpa. krodhamAM caDhele e viTaMbaNamAM paDaze. ane jhIlanAre e mahAsvastha banyuM. ema kAma e pararUpa, emAM taNAye te viTaMbaNuM pAmya! brahmacarya e va-svarUpa, emAM rahyo e ghaNe svastha ! jaDanA badhA saMgamAM AvuM viTaMbaNa kapALe cATe. kSamA, ahiMsA, satya, dayA, brahmacarya, tapasthA, dAna, vrata vagere sva-svarUpamAM ramanAra mahA-svasthatA anubhave che. akhatarA karatA cAle eTale barAbara A vAta gaLe utaraze. jaDanA mohamAM ja viDaMbAyA. pAra vinAnI viTaMbaNA vahArI. ane navI kamaviTaMbaNu vaherAya che mohanI viTaMbaNAthI ja AmAne kamakedI banavuM paDe che, ne kAyAnI jelamAM pUrAI enI aneka parAdhInatA uThAvavI paDe che ! enI ja mAtra nahi, aneka sagAMnI ane vahAlAMnI, zeThanI, sAhebanI ane Aje te TheTha nekaranI paNa parAdhInatA veThavI paDe che! zAthI ? mAyAmAM purayA mATe mokSamAM gayelAne che kAMI veka? samudradatte A badhA pADa jinavacanamAMthI bhANI sAdhe che, nAkara maMgaLI AnA jIvanamAM najare joye che, Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI kema evA karapINa mehane na chedI nAkhe? chatAM sAcI samaja pachI paNa pralezaka sagamAM e sAcI samajane tadanusAra sapuruSArtha karave kaThIna che, pralezanathI AkarSAvuM kaThIna che, e samajanArI jinamati pati mahA rAjanA ovAraNa le che ahe! tame meharUpI viSavelaDIne chedavAnuM mahAna parAkrama karyuM? trIju e kahe che - 3. pe puruSanA caritranuM avalaMbana karyuM? saSarUpe TheTha tIrthakara devathI mAMDIne nIcenA nAnA sAdhu sudhI. pAMceya parameSThIe satyarU. emanAM caritra adabhuta heya che. AtmaguNothI jhaLatA ucca dharmapuruSArthothI jhagamaga jhagamaga zetA! haiSanA aMdhakArathI taddana rahita evA caritranuM AlaMbana patie karyuM e emanI mahAna uttamatA sUcave che ema jinamati mAne che, ane samartha che. leke jUduM kaheze "ryuM? kAyara ! te strIne mUkI bhAgI gaye, bA banI beThe' paNa karI saMte A satvarUSanuM anusaraNa che, puruSane ucita kArya che. duniyAmAM ghaNA leke bIjAnA halA jIvananA AlaMbana kare che. paNa e asat puruSanA AlaMbana che. 20 varSa pUrve meTrinI parIkSAmAM pa7 hajAra vidyArthI besatA. have 75 hajAra bese che!! pUrve DAkaTare bahu ochA, hamaNAM hamaNAM rAphaDe phATe che ke Aje sinemA zekhane, haTalarasiyA, parastrI lapeTe kevI rIte vadhI gayA? ghaNuM te dekhADe. arthAta, Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caNA puruSanA jIvanane pakaDanArA duniyAmAM ghaNA eTale enI pAchaLa cAra! cAranI pAchaLa cauda !..... ema cAlyuM paNa sat puruSanA jIvananuM AlaMbana karanArA bahu juja, emAM ya tIrthakadeva jevAne ya cAritrajIvananI pAchaLa AkarSAI, lA. emanA jevAe e karyuM, te mAre vaLI bIjuM zuM karavAnuM hoya che emanA jevA eTale ? lakhI daye, indro jemanI sevAmAM hAra thatA ! kubera jemanA gharaAMgaNe dhananA DhagalA karatA rAjakuLamAM je janmelA hatA ! devatAo jemane joI joIne AnaMdita thatA! te manuSyanI zI vAta ? pAchA mathI mahAvirAgI eTale gharamAM rahevA chatAM, bhegethI parivarelA chatAM, karmathI lepAtA nahetA ! emAM vaLI janmathI avadhijJAnI, mahAsAnI, te teja bhavamAM pitAne meza jANatA hatA ! ATaluM chatAM emaNe ghara choDayA, baddhi cheDI, ekathAkAra mUkyA, kuTuMbI mUkayA, ane kaThora cAritrapaye prayANa AdaryA ! temAM ya ghera tapasyA karI! ugra abhigraho paryA! bhAre parIsaha sahA! bhayaMkara upasarga veThayA ApuM e satyu ruSanuM, parama puruSanuM caritra ! enuM AlaMbana paNa zera koka virala bhAgyavAna ! jinamati dekhe che ke patio evA bhAgyazALI banI puruSanA carinuM AlaMbana karyuM, sanatkumAra cakavatI jevA eka lAkha bANu hari upa- suMdarIe rAkhIne puruSa naheAtA banyA, paNa ene tyAMga karIne. puruSanuM caritra e ke je Indriya-viSa ane sahasukhamAM duniyA AkarSAya che ene tyAga ematie Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avalaMbana karyAnI jinamati upabRhaNa kare che. jethI upabRhaNa kahe che. 4. tame te mane ya jAtane bhavasamudramAMthI tAravAnuM ryuM - zuM saMsAra tyajI cAritra lIdhuM tethI te baMnene uddhAra karyo" haiyAmAM bhavabhramaNa badala keTalI Aga varasI rahI hoya, tyAre A zabda nIkaLe? karmathI kalaMkita thavAnuM kevuMka tINa bhAlAnI jema bheMkAtu hoya, tyAre A vedanAnA sura nIkaLe ? AtmAnA uMDANamAMthI viSaya rasa keka subaI gaye hoya, tyAre A manAya ane belAya ? patine kyAM ya leza paNa Thapake che ? te pachI A tame te dIkSA laIne mane ubhI saLagAvI dIdhI ! AnA karatAM mane jhera kema na ApyuM ? mAruM gaLuM kema TUMpI na nAkhyuM? A julma? A droha? te paraNyA tA zuM upADavA?" AvA te keI zabda ke vicAra ja zAnA hoya che e te samaje che ke "aho ! kevuM mArUM mahA saubhAgya ! kevA mArA puNyadaya ! ke AvA bhAgI pati maLyA! -para tAraka sanehI maLyA. vivekI hRdayanAtha majyA ! mArA jinendranAthane bhAve evA sagA maLyA ?" e samaje che ke pUrve pati ane patnI te anaMtA maLyA. paNa e badhA mohaviSanA kAmaviSanA pyAlA pAI pAI saMsArasamudramAM rakhaDatA karanArA hatA. ahIM paNa bIjA pati maLyA hatA te kadAca e ya mehaviSanA kTara ja pAta. kavi RSabhadAsa kahe che ne, - Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvAse vahAlA kIdhA, piyAlA jheranA pIdhA, prabhune visArI dIdhA re, pAmara prANI saM. tethI jinamati vicAre che ke "kAmale jIva, viSayaghelo jIva, mehamUDha jIva halAhalathI ya ugra e jheranA pyAlAne amRta pyAlA samaje che. tethI enA denAramAM phasAya che. sAruM thayuM ke A pati samudradatta pite ja vivekI banI, bIjAne jheranA yAlA pite dharavA nahi; ane bIjAnA jheranA pyAlAmAM pite kehavuM nahi,' -e gaNatrIe saMsAramAMthI uThI prabhu tIrthakaredevanA mahAmA vicaravA gurucaraNe jaI beThA ! ethI e te have nirmaLa brahmacarya, saMyama vagerenI sAdhanA karI tarI javAnA paNa emaNe mane ya sagavaDa karI ApI. mArA lagna pahelAM karyuM hota te koNa jANe mane moha choData ke kema? paNa A te lagnasaMbaMdhathI gAMThI evA suMdara saMgamAM mUkI ke mane emaNe uttama Adarza Ave. AvA pati zedhatAM ya kyAM maLe? have te abrahmathI te saheje bacI ja; paNa vadhArAmAM have mAre kenI veTha karavAnI pharaja che ? keInIya nahi tethI have te tAraka paramAtmA, sadguru ane dharmanI ja sevAmAM lAgI jAuM. eTale mAruM ya kalyANa thaI jAya. Ama e ya taryA ne huM ya tarI. bhayaMkara bhavasamudramAMthI tarI javAne ke suMdara ye !A badhI susamAjathI jinamati upakhaMhaNa kare che. . "he Aryaputra ! tame kharekhara suMdara kArya karyuM .! Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 mehanI velaDIne ja kApI nAkhI ke je jherI velaDI anata banatALathI AtmagharamAM ugelI, phAlI-phUlIne jhera phelAvI rahI hatI ! ane bhAvaprANune nAza ja karanArI hatI. vaLI tame te A puruSanA AcaraNanuM AlaMbana karyuM ethI te tamArA keTalA guNa gAuM ? tamArA jIvanane keTalA dhanyavAda ApuM! ethI te tame mane ane tamArA AtmAne bhavasamudrathI pAra utAryA !" dharma sivAya badhuM kUcA lAge, badhe bhaya lAge, badhe nAlezI lAge te AvI vicAraNA ane vartAvane avakAza che. dharma sivAyanI mahAna kenTinI paNa vaibhavanI vAte hRdayane bALanArI hoya, tyAre ja AvA dharmanI jhaMkhanAo thAya, tevA dharmanI bhArebhAra anudanA thAya. anumodanA pakSapAtavALI nahi. mANasa pitAnA hoya ke pArakA dareka ArAdhanAranA page paDavAnuM mana thAya; temanAM vadhAmaNAM karavAnuM mana thAya. tyAM "A te ApaNuM pitAnA ja che, ApaNA svArthane kacaranArA che, enA dharmamAM saMmati zI ? evuM na thAya. "saMsAra haiyAne bALe che, dharma haiyAne ThAre che. saMsAramAM bhaya che, dharmamAM nirbhayatA che. saMsAra - parAye lAge, ne dhama pitAne lAge. pachI bhalene pitAnA svArthane uMdhe vALanArA pati che, te ya emanAmAM jyAM - dharma jue tyAM mUkI paDe! nimati mUkI paDI ! e kahe che, "tame te mane tArI ! tamArA jevA bhAgI pati maLyA pachI huM rajhaLuM bhavamAM ? meM najare joyuM ke mahAna Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samRddha nagaravALe mArga tame lIdhe, te te joyA pachI rAva aTavImAM huM bhamatI rahuM ? nA huM ya nIkaLI jAuM." - jinamatinI dIkSA -jinamatie paNa anaMgadeva gurumahArAja pAse cAritra lIdhuM ane sAdhvInA samudAyamAM bhaLI gaI. zarIranI sagAI bhUlI gaI, sava-paranA AtmAnA hita joyA, te zuM kharAba thayuM? ulaTuM sAruM thayuM. baMne ya pavitra mahAtmA banI jagapUjya banyA ! samudradatta zaiveyake -- samudradatta muni niraticAra cAritra pALI zaiveyaka devalekamAM pacIsa sAgarepamavALA deva banyA ! raiveyakanA deva eTale nirvikAra devatA ! te ahiM sAdhujIvanamAM nirvikAratAne keTale abhyAsa karyo haze? kaI viSayanI lelupatA nahi, kaI kaSAyane udhamAta nahi. nirvikAranA sukha keTalA ucA 1 vikArInA mAnelA sukha karatAM kareDA abajo guNA ! ! maMgaLa nidhAne - nAkara maMgaLI samudradattane charI lagAvIne upaDyo parvata pAse, ke jyAM nidhAna dATeluM che. dhana kADhayuM. sAta lAkha sonAmahero dATelI bahAra kADhI ! caka caka caLakI rahelI che ! joIne AnaMdanuM zuM pUchavuM ? lakSamInA lAlacune pAchI rUpALI lImI ! A lakSamInA lebhamAM karelA bhayaMkara duSkRtyane ya aphasesa zAne hoya? uparathI nirdoSa samudradattane ThagyAne ane charI mArI jaMgalamAM rakhaDate mUkyAne AnaMda! AvA bhayaMkara kALA hadayamAM chaThThI narakanA dAtA baMdhAya emAM navAI nathI. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ATaluM pApa kANe karAvyuM ? lakSmIe, kathAM AtmAnI krizA ! ne kyAM jaDa padArthonI ! * chatAM maMgaLane lakSmI bhAgavavAnI vAta kyAM che? eNe tA pAchuM ghAyu ! ane patharAonA samUhathI DhAMkayuM ! jamIna evI svAbhAvika banAvI dIdhI ke tyAMthI AvatA jatA koIne khabara na paDe ke ahiM nidhAna dATelu haze? ane pote tyAMja rahyo. mAMsAhArI banyA. kalezapUrvaka peAtAnI AjIvikA nabhAve che! kaleza eTale hRdayanI kaluSitatApUrvaka. enA manane teA A dhananI hUMph che. mAne che ke huM tA jagatanA khAdazAha banI gayA !" ajJAna ane mithyA mehamAM e taNAI gayA che. mAMsAhArI evA pApamaya jIvanamAM paDyo, samaiga mANasamAM keTalA palTa lAvI de che ! nAkara zrAvaka zeThane tyAM rAtribhojana paNa nahiM karatA hAya, te samaiga gayA! ane jaMgalamAM dhananA sacega thayA te mAMsAhArI banyA. sIdhesIdhuM jIvana cAlatu hatu te mana kemaLa ane meluM na hatuM; paNa lakSmInA mahumAM mana kakAra ane melu' banI gayuM. '' prakaraNa-15 mana ane vipajagatanu phaLa kevu' Ave ? pra0-jaMgalamAM ekalA che, te mana keAnI sAme bagADavAnuM, -pAse rahelI lakSmI enA manamAM AkhI kAlpanika duniyA khaDI kare che! eTale te have ekalA zuM, anekanI paMcamAM thai gayelapanA evI cIja che ke Ama bahAra Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 vAstavika rIte joIe te jagata nAnuM haze, paNa kalpanAnA jagatanA vistArano pAra nahi ! je vAstavika duniyAmAM ne maLe te mAnasika duniyAmAM maLe ! ene artha saMjJI . banya-manavALo banyuM te bhayaMkara gune ke bIjuM kaMI ? tuccha yoniomAM mana nahetuM, vicAra-zakti na hatI, have vicAraka zaktivALa mAnava banya, te e vicArazakita ene mATe upakAraka banI ke mAraka banI ? je mANase vikalpanI duniyAmAM paDI gayA, temane pApane pAra nahi. kemake kuvikalpa che ! je je, eka ja manathI be jAtanAM kArya thaI zake che. sajJAna, sAvadhAna manamAM suvicAronuM jagata racAya; tethI mahAna pApakSaya ane puNyapArjana ! ajJAnatAvALuM mana kuvikalapanI duniyA sarjAze, jemAM raudradhyAna ane narakanAM bhAtAM bhegAM thaze ! teMdulIye maccha nAnakaDo chatAM ghera narakamAM kema jAya ? mAnasika kuvikalapanA pApe. mana che. eTale emane ema sIna rahevAya ! vicAraNA te cAle ne ? te game te vicAraNA cAle tevuM cheraNa rakhAya? dhAro ke jaMgalamAMthI jatA mANasane viSavRkSa maLyuM. to zuM ema kahe ke "bhAIsAba meM che eTale game te meMmAM nakhAya ja ne?" te te jhera paNa nakhAya? nA, tyAM te jhaTa kaheze game te na khavAya. gaMDerI, cavAya, paNa mAtra zeraDI para jIvatA uMTanA mIThA lIMDA na cavAya. te pachI zuM vicAre game te karAya ? ke viveka joIe ? sArA-kheTAnI parakha joIe ? Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 maMgaLa chaThThI narakeH-- maMgaLIo potAnA mananI kAlpanika duniyAmAM vicAre che.hu. moTA zeTha banIza !.... peDhI jamAvIza .... camara"dhI thaIza.... nAkara-cAkara rAkhIza.... mAyakAMgalA nahi rahuM..... sattAdhIza banIza," A nAkara mAtra vikalpanI duniyAmAM rame che; nidhAnamAMnI eka gInI paNa bhogavavAnI nahiM ! jAte bhogavavAnuM te ghera gayuM; paNa bIjA mATe murU' vicAre che. emaja e nidhAna tyAM rAkhI marIne chaThThI nakamAM pahoMcyA, hrAya lakSmI ! kevI kara e ! nijanA AtmAne sarAsara bhUlAvI kevA ghera vikalpomAM ja jIvana saDAvI nAkhe che ! chadmasthajIvane vikalpo racavA pAchaLa thatA durdhyAnamAM kayAM kayAM ghera kama baMdhAya che, tenuM bhAna kayAM che ? e te uparathI kaheze ke "ApaNe te satISa rAkhavA. je maLe teTalAmAM calAvI levu....bahu deDadhAma nahi karavAnI !" paMtu gAvu henArA mANasone pUche ke "satASa rAkhyA che ? mUDI keTalI rAkhI che? aMdaranA haiyAnI vAta khelA. pAchuM maLe evuM lAge tyAM IMDA ke nahi ? tamArU keI uThAve tyAM sateSa kharA ? ke azAMti saLage ? ekalI bahAranI kathanIthI mApa na nIkaLe. aMdaranA vikalpo keTalA, tenA para mApa nIkaLe. dekhItuM jIvana sI' sAduM hAvA chatAM viprethI jIva bahu ja bhAre thAya che." vikalpasarjita duniyA rAkSasa !:-- -- mApa kADho ke kAyAthI pApa keTaluM karIe chIe, te Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 vikathI keTaluM ? zuM karIe sAheba! saMsArI chIe. culehale saMbhALavuM paDe....bajAre javuM paDe.." bhale kAyAthI ATaluM karyuM, paNa manathI vadhAre nahi ne? mAsAne dahADo che, kelasA saLagatA nathI, bhejavALA thaI gayA che, te mane bilakula zAMta ne ? ke kelasAvALA para mana utarI paDe kharUM ? mAtra eka divasanuM ya mApa kADhIe te hRdaya kaMpI uThe tevI mAnasika hAlata che ! dhamadhokAra rAta ne divasa kAma cAlu che ! uMghamA ya svapna cAlu te jAgatAM te saMkalpa-vikalamAM aTakavAnuM ja zAnuM hoya? vikalapasarjita duniyA rAkSasI hoya che! vikalpa karanArane pitAne ja khAI jAya ! khAya te cAre bAjuthI khAya ! puNya khAya! guNa khAya! samatA khAya ! prema khAya ! jJAna khAya! mArI duniyA eTale ekalI jinamati nahi -mAnasika vicAraNAmAM je prabhuzAsanane upayoga karatAM AvaDe to jIvana badhuM badalAI jAya! A jheka pharI jAya ! samudradattane ka ke pharyo ! nekaranA meM sAMbhaLyuM ke "jinamati vaMThI gaI che. te e samAcAra para peTA vikalpa racavAne badale mAnasika vicAraNAmAM prabhuzAsanane upayoga karyo! "ubhe rahe, mArI duniyA eTale ekalI jinamati nathI. emAM kharA te mArA jinezvaradeva che. e traNe ya kALa mATe uttamottama che! e je mArI pAse che te eka jinamati khavAI javAmAM zuM Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 ; rAu? ane vicAra karUM teA AtmAne te jinamati zuM, paNa potAnI kAyA sAthe ya kayAM kAyamanA meLa che? A tA bhalA bhAInI prIta ! musApharakhAne meLe ! manathI mukta vicAra karatAM te dekhAya che ke najara sAme ekalI jinamati nathI; samasta duniyA che. e duniyAmAM mehunA nATaka jIvA nAcI rahyA che. tevA koI nATakanI asara, sa'bhava che ke, patnI para paNa thayelI hAya. paraMtu emAM enAM ka ane vAsanA kAma kare che, tyAM mAre ze| adhikAra, ke ' vicArUM ke e Ama kema thaI gai? have huM ja e nATakamAM bhaLu nahi, mATe mAre sAvadhAna thavAnuM, bahAra kaI dekhAtuM nathI, paNa jinavacananA sahAre aMdaramAM A duniyA ubhI karI! ApaNane evA nATakamAM bhaLavAnA khapa nathI, ApaNe te cAritra laizuM', ghera javuM nathI, kemake ghera jAuM tA kAI navuuM vighna AvIne ubhuM rahe. enA badale sIdhe guru mahArAja pAse jaiza !..... pagathI cAlIne te maLaze tyAre maLaze, paNa mana te upaDavA mAMDayuM! 'ArAdhanA karIza gurumahArAja pAse....! kuvikalpone badale zubha vicAraNAnI dhArAmAM caDhelA e caritra pAmaze tyAre pAmaze, paNa pApadhArAne aTakAvIne e atyArathI kanI nirjarA karI rahyo che! zubha vicAraNAnI dhArA pAse na rAkhI teA kuvi kalponI dhArA pAse ja samajI rAkhajo; ne e peAtAnI jAta mATe rAkSasanuM kAma kare che, ApaNe jo khATA vikalpamAM nathI taNAtA, te bahAranA keAi zu' bagADI zake ? 'appA mitta' amitta' ca ' peAtAnA AtmA ja potAnA mitra Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 ane zatru che. svayaM ja zubha vicAramAM caDhe che, te jatane tare che. svayaM je vikanI hoLI saLagAve che, te jAtane ja mAre che. sAgaropama eTale - nokara ane zeThamAM pharaka keTale paDe? nokara kuvi- . kalpanI duniyAmAM ramI, marIne chaTrI narakamAM paha! ne zeTha zubha vicAraNAmAM saiveyakamAM pahoMcI gayA! kevA jagI kALa? 22 ne 25 sAgaropamanA! sAgaropama samaje che ne? ekekA sAgaropamamAM ekeka koDa palyopame eka-be vAra nahi, se-base vAra nahi, hAra-be hajAra vAra nahi dasa kareDa vAra pasAra thAya !! zuM thAya che adhadha! chaThI narakanA dA miniTe-miniTanA chedana-bhedana-kuTaNa ATalA badhA dukhe satata dIrghakALa sahavAnA? nA, ATaluM ja nahi, evA bAvIsa sAgaropama sahavAnuM ! 1-2 vAra nahi, paNa 22 vakhata dasa karoDa kreDa palyopama pasAra thAya eTalA badhA dIrghatidIrgha kALa sudhI jIvaleNa duHkhanI cakkImAM pisAvAnuM! palyopama paNa nA kALa nathI. jugalIyAnA asaMkhya vALanA TUkaDAthI kharca bharelA janIyA kUvAmAMthI 100-100 varSe ekeka TUkaDe kADhatAM eTale dA.ta. 2000 nI sAlamAM eka ja TUkaDA kADhyo, pachI 2100nI sAlamAM bIjo kADhyo, 2200nI sAlamAM trIje TUkaDe...ema karatA AkhA kUvAnA samasta TukaDA kADhavAnA....emAM je kALa jAya te pApama kALa ! arthAt asaMkhya varSa vIte. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 ajitadeva tIrthakara bhagavAna vijayasiMha AcArya mahArAjane kahI rahyA che "tuM samudradatta te hajI veyakamAM che, paNa pilA maMgaLane chaThThI narake bAvIsa sAgarepamane kALa pUro thaye, te tyAMthI bahAra nIkaLI Aja mahAvi. dehamAM Aja vijayamAM rASTravardhana gAmamAM vellitaka caMDAbane tyAM bekaDo thayo. e moTo thatAM, bIjA bekaDAonI sAthe jayasthaLa nAmanA nagaramAM tene laI javAmAM Ave che. raste jatAM pAche bhavitavyatAe nidhAnanA pradeza AgaLa Ave che. e dezane ene pUrve khyAla che, pUrve khUba paricaya che, tethI te pradeza jetA jAtismaraNa jJAna thayuM, pUrvajanmanuM smaraNa thayuM! paNa tethI zuM ? huM maMgaLIye nekara... A mArUM nidhAna. paNa mArA kAmamAM na lAgyuM." pazune lebha heya? hA, lebhane abhyAsa karIne AvyuM che, te heya. pUrvajIvananA abhyAsathI tenuM ahIM udbodhana thayuM. paNa te enA mATe ekale anarthakArI nIvaDa vAne che. mATe ja mAnavabhave, evA abhyAsa na paDI jAya e khAsa jarUrI che. bekaDe tyAM ubhuM rahI gaye; khasate nathI, caMDALa daMDa lagAve che. daMDo paDe eTale cAlavA mAMDayuM. paNa dhaNanI najara cUkI, ke pAcho nidhAna AgaLa AvIne ubhe. pharI caMDALa Ave, ne daMDa lagAvyuM, te pAcho cAle. paNa jAtismaraNathI nidhAna te have keTe vaLagyuM che, te zAne AgaLa jAya? jAtismaraNa jJAnane zuM upayoga je lebhanA saMskAra kAyama che? tema ApaNane jAtismaraNa thaI jAya. paNa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 aMdaramAMnA mehanA saMskAra jAgI jAya te? vairAgya thAya khare? AvuM kaI jJAna game che bahu, paNa prazna e che ke enI pAchaLa sArUM ja sujhaze? kahIe te kharA "zrI sImaM. dhara jagadhaNa A bharate Ave....sayala saMga cheDI karI cAritra leIzuM,--paNa ApaNuM cAlu saMgamAM, vicAre ke, ApaNe kharekhara saMsa 2 cheva daIe ? bhale bhagavAna khuda padhAryA paNa pelI patnI bicArI ApaNA vinA nirAdhAra banI jAya ema ja lAge che, chokarAM hajI nAnA lAge che, moTI ugharANI bAkI che...vagere vagere badhuM maTI jAya ? bhagavAnanA zAsanamAM cAra munioe kevaLI bhagavAnane pUchayuM "prabhu amArA keTalA bhava? kevaLajJAnIe tarata kahyuM, "A tamAre chele bhava che." kahe ke sarasa ! paNa jANe cheA sAMbhaLIne munione zuM zuM thayuM? eha! A chello ja bhava te pachI agataniyamomAM kUce maravAnI zI jarUra? cAlo saMsAranI lahera uDAvIe.' ema vicArI gayA saMsAramAM! basa? meMgheruM jJAna taravA mATe ke DUbavA mATe? kaI divyajJAna, kaI divyadarzana lAbha kayAre kare? enI sAthe mohanA saMskAra jora na karatA haya te. bekaDe rahI rahIne tyAM ja Ave che, kasAInI jAta! kedhamAM AvIne eNe bokaDAne tyAMne tyAM ja mArI nAkhe! Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 bekaDo jAtimaraNa ane sAta lAkhanA mAlane pAmI zuM kamAye? tamAre e nathI chatAM kamANImAM che. e jaina dharmathI che. pele marIne uMdarane avatAra pAme. ghasaMjJAthI te dalAne pitAnuM karI beThe. ghasaMjJA eTale jAtismaraNa nahi, mAtra anAdinI tRSNA. enA ge nidhAnanI AsapAsa bhamavA lAge. jamInamAM nIce nidhAna joI lIdhuM che, "sarasa che! kiMmati che! kAmanuM che...." A saMskAra pUrvabhavanA che. eTale enA para magarUbIthI rahevA lAgyA. evAmAM tyAM semacaMda nAmane jugArI Avyo. te AvIne sAlanA jhADa nIce nidhAnanI bAjumAM beThe. tyAM uMdara magarUba thaIne ene jue che. jugArIne joI enI sAme AvI IrSAthI pitAnI Doka uMcI kare che, ne pUMchaDI uMcI kare che. jugArIne Azcarya lAge che ke "Ama kema kare che? paNa pele te vadhAre ne vadhAre cIDavavA lAge. meTA thekaDA lagAve che. kema Ama ? ajJAnatA ane lakSamInA lebhamAM garva AvI gayuM che! te AvuM te mAnava zrImaMte ya kare che ne? A te uMdara ! paNa enI A ceSTA jugArI sahana kare ema nathI, eNe game te rIte uMdaraDAne tyAM ja khalAsa karI nAkhyo. maMgaLIye jugArIne putra - marIne te ja jugArIAne tyAM putra tarIke janme. mAtA kevI malI? jugArInI patnI dugiliyA! teya sAva kAna Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAka vinAnI ! bhe, manuSyabhava maLe! paNa ucca kulAdi dharmasAmagrI vinA zuM kAmane? tamane te sahita maLyA pachI jIvanamAM je dharma ja mukhya nahi, te e keTalI badhI akkamitA! putra mATe thaye. rUdracaMDa enuM nAma rAkhavAmAM AvyuM. hothI bhareluM che. anekanA saMtApane kAraNa bane che. tyAM vaLI viSavRkSa jevuM yauvana prApta thayuM ! zAstrakAra keTalI sacoTa upamA Ape che. jema viSavRkSa uparathI mIThA lAge tevA jherI phaLa Ape che. te enuM phaLa zuM? meta ja ne ? ema yuvAnI mIThA lAgatA Indriyara ane kAma, krodha, lobha, garva vagere Ape che paNa enuM phaLa? aneka janma-maraNadina bhayaMkara duHkhe ! juvAnI jherI jhADa samI che. emAM A durAcAra ane cerI-laphaMgI Adi akAryo kare che. emAM eka vAra corI karatAM khAtaranA nimitte pakaDAye. tene rAja samara bhAsura pAse laI javAmAM rAjAe ene jIvate ne jIvate zULIe caDhAvI devAno AjJA ApI. zULImAM e kaNapaNe vIMdhAIne rIbAI rIbAIne maryo! marIne pA che bIjI narakamAM kaMIka nyUna traNa sAgarepamamAM pahoMcyo ! juo duHkhanI dazA ! ATaluM chatAM, AvuM ane tavAra banI rahyuM che chatAM ajJAna ane mehAMdha jIvanI khaMdhA cera- badamAzanI jema viSaya-kaSAyanI lata chUTatI nathI! saMsAra e che ke e latane vadhAranArA saMge pAchA AvIne ubhA rahe che. A jIvane e ja lakSmI nidhAna AvI bhaTa Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAya che ! e lahamInA nidhAne zuM ApyuM pApanI vAsanA. dene vikAsa, ane bhayaMkara duSkAnA AcaraNa! lahamI sArI? tame jhaTa kahevAnA ke, pra- satkAryamAM kharace te sArI ne u0 -lakSmI pite satkAryamAM kharcavAnuM zikhave? nA, e te aMdaranI dharmavRtti ane udAratA zikhave. tyAre evI dharmanI vRtti ane udAratA maLI hoya, ane kadAca lakSamI na maLI hoya te pitAnA AtmAne mATe saMsAra sAgara taravAmAM vAMdho Ave? ulaTuM kahe ke lakamI AvavAthI te dharmavRtti keTalAyane sukAI jAya che. naraka pachI zrIdevI, te pharI Ane bheTe che! : bIjI narakamAMthI nIkaLI pUrvane maMgaLayAne jIvana mAra khAI halake thaze te have lakSamInilaya nagaramAM azekadara zeThanI zubhaMkarA patnInI kukSImAM zrIdevI nAmanI putrI tarIke janme zrIdevI maTI thatAM lagna koI sAgaradatta zeThanA putra samudradatta vere karavAmAM AvyA. tyAM zrIvInI kukSImAM pUrvane samudradattane jIva devalekamAthI cyavIne putrapaNe utpanna thaye, ne janmyA bAda tenuM nAma sAgaradatta rAkhavAmAM AvyuM. dharma ane paramAtmA pratye kRtajJa bane - kaho keTale suMdara vega maLI gaye! A dharmAtmA putrathI pite letuM chatAM pAsyamaNisaMge suvarNa samAna banI jAya! Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 paNa khATale meTI kheADa ! lakSmInI sAthe hADohADa sagAI bAMdhI chUTe nahi, tyAM pArasamaNisaMga lugaDe bAMdhyA lADhAne zuM kare? e sagAi chuTavA mATe dharmanI sAthe, vItarAgadevanI sAthe, sagAI karavI eie. jIvanamAM devAdhidevana ane dharmanA upakAra samajAvA joie ke kevA emanA anupama upakAre ApaNe ekendriyAdi nIcI dazAmAMthI ATale adhe UMce AvyA! A upakAra bhUlAya te kevI meDhI kRtanatA? zuM manane eTaluM na thAya ke duniyAmAM jarAka rAga maTADanArA, dAridra phiTADanAra,-ke eka jarA sArA lattAmAM ghara bhADe apAvanAra e paNa are upakArI lAge che, te dhame teA ApaNane durgaMtinA mahAroga TALyA, pAAyanA mahAdAridra TALyA, ane sArI mAnavagatimAM sthAna apAvyuM, te emanA pratye keTalI badhI kRtajJatA jAie? bAkI eTaluM dhyAnamAM rAkhaje ke kuTuMba te kamIlA, ke saMsAra te lakSmInI navAi nathI. prakaraNa-16 kusattA, bhavitavyatA ane puSAtha : prathama bhavamAM lakSmInI khAtara mArI nAkhanArA bhAI ahIM mAtA ane che ! ane maranAra pAte have mahAguNIyala chatAM ene putra bane che ! saMsAranI sthiti nATaka jevI che! nATakamAM ya AvuM ajugatu na batAve, tevu anugatu kasattA A saMsAranI ragabhUmi para batAve che, kama Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 akalpya ghaTanAo banAve che. eTalA ja mATe vivekI AtmA evI kanI aghaTita ghaTanAone joine sa'sAra uparathI AsthA uThADI le che, ne rucI vinAnA banI jAya che. bIjI khUbI e che ke vairI jIva rakhaDI rakhaDIne AvyA te pAchA AnA sabadhamAM Ave che ! kema jANe game tevA A sAre AtmA hevA chatAM enA jUnA azubha karmo, te karmo ene enA sabadhamAM khe`cI jAya che ! AvI caiAjanA karavA kaMi brahmA navare nathI paDyo ! tema AvI geAThavaNa keine pasa' nathI. pasa'dagI cAle ema nathI; ke dhAryuM bane evu' nathI. eja saMsAramAM jIvanI mahAparAdhInatA sUcave che. te a ghaTanAe cAkkasa ane teA che ja. te prazna thAya ke,-- pra0-aghaTita ghaTanAo kANu banAve che ? u-kama ane bhavitavyatA, je kaIM ane bhavitavyataH mANasanuM dhAryuM kaMI ja na cAlavA ke enI kAI ja pasa dagI ke anicchA na jue ! ane uparathI na dhArelu ne na pasaMda kapALe coMTADI de ! evI kasattA ane bhavitavyatAne gaNakAryA vinA dhAyuM" karavAnA keDa sevanAre ane pasaM paDe te ja karavAnA Theke rAkhanAre, e sAmAnya mUrkha kahevAya ke mUrkha zirAmaNa kahevAya ? je vAta kasattAnA hAthanI che, jenI sAme ApaNu kai nIpajatu nathI; emAM "huM Ama karI nAkhuM, ne tema karI nAkhuM.." A mUrkhAI zA ? je bhavitavyatA peAtAnuM dhAryuM ka Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185: jAya che, tyAM "meM Ama karyuM hatuM te Ama na banata evI pika zA mATe mUkavI? e vakhate te vizvAsa dhare joIe ke "AmAM bhavitavyatA ane karmanuM dhAryuM ja thavAnuM che agara thayuM che ! mArUM kAMI cAle evuM nathI." ema vizvAsa dharIne ulaTuM evA avasare ApaNo puruSArtha ApaNI addabhuta zaktio ane puNyAI emAM veDaphI nAkhavAne badale jyAM dharmakSetramAM sArI rIte kAragata thAya ema che tyAM kAM na kharacavI? paNe te ApaNuM kAMI upaje ema nathI. e sudhAravuM ApaNuM hAthanI vAta nathI. jyAre ahIM te vItarAgadevanI bharI upAsanA karavI, emanuM smaraNa karavuM, emane jApa, emanI bhakti karavI, e ApaNA hAthanI vastu che, ApaNe puruSArtha ane puNya kAme lagADI zakAya ema che. je vAta kAbumAM nahi, temAM pitAnuM anaMta puNya kharacI nAkhavuM te te gamAratA ke bIjuM kaMI? enA badale dharmanA uttama anuSThAnanI bAbatemAM mATe puruSArtha cAle eve che. mAnavazakitao sArI kAma lAge evI che, mAnava prayatna sAre kAma lAge eve che, te e kAM na karavA che jyAMthI pAka nIkaLe ema hioya evI jamIna para bIjanI sAmagrI kharce, ne mahenata kare te kAmanI kahevAya che. ema A mAnavanA jIvanamAM sAmagrImAM zarIranI, IndriyanI, mananI, buddhinI, vicAraNanI, vANInI uttama zakitao che ! AjubAjunA sArA saMgenI puNyAI che. tema mahenatamAM dharmakSetre puruSArtha karI zakAya ema che tethI tyAM je ene upaga kare te dhAyuM Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya. paNa je karmasattA sAme kare te badhuM radabAtala ! evI karmasattA sAme kharcela zaktine A prabhAva ke guNacandra nIco nIce utare che, mUrkha Thare che! ane dharma kSetre vAparelI sAmagrI ane zaktino prabhAva che ke vairInA saMsargamAM AvavuM paDatuM chatAM bAlacandra have khUba ja UMce caDhI gaye che ! sAgaradatta yogya uMmara thatAM jainadharma pAme. tyAM e ja nagaranA IzvaraskaMdha nAmanA zrAvakanI putrI mandinI sAthe enA lagna thayA. pite zrAvaka che, eTale duniyAdArInA saMbaMdha joDavAmAM paNa dharmane hAnI na pahoMce te jue che. saMsAranI mAyA-jALamAM phasatAM ApaNA dharmane hAnI na pahoMcavI joIe, paNa Teko maLa joIe, e takedArI dilamAM eka mAtra dharmanI bhAre bhAra apekSA bharI hoya te bane. nadinIne eka putrane janma thaye. putranA janmotsava nimitte parivAra sahita sAgaradatta lakSmInilaya parvata ujANI karavA gaye. tyAM putra-mahatsavanI dhajA ropavA jamIna davA mAMDI. bhavitavyatAe barAbara evI ja jagAe e badAyuM ke jyAM pilA nidhAnane kAMThe dekhAI ga? paNa tarata ja teNe e jagAne dATI dIdhI; ne dhajA bIje caDhAvI. ahIM pUcho, prave-nidhAna ekadama kADhyuM nahi? se kAma paDatAM mUkI A karavuM joIe ke bIjuM ? u0-paNa yAda rAkhe ke A kiMmata karI karIne ja enI Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA evI lagADI dIdhI che ke pachI tyAM dharmanI mAyA lAgatI nathI, ne bhava bagaDe che. saMsAramAM bhaTakatAM bhaTakatA eka jIvanamAM paNa lakSmInI kiMmata kADhI nAkhatAM AvaDe te pachInAM jIvana suMdara! eka vakhata te AMkhamiMcAmaNAM karatAM AvaDavuM joIe, pachI te khUbI e thAya ke enI sAme Atmahitakara dharmanI kiMmata khUba AMkatA AvaDe. ethI dharmasAdhanA vadhavAthI puNya vadhe, ne lakSmI vadhu maLe. chatAM have te saheje manane enI kiMmata tuccha ! ema bhavaparaMparA sudharI jAya. nidhAna aMge mAtAnI salAha le cheH-putramahotsavanI ujANI jamI lIdhI. tyAM sAgaradattane vicAra Avyo ke AmAM zuM karavuM joIe? e mATe lAva mAtAnI salAha lauM' kone pUchavAno vicAra kare che? je mAtAne e nidhAna para janma-janmAMtarathI moha che, e mAtAne pUchavAne vicAra kare che ! zuM kaheze e? paNa Ane bicAane mAtAnI oLakha nathI. e te vinayabhAva che. te jaIne mAtAne kahe che - mA, A rIte nidhAna nikaLyuM che, te zuM karavuM ThIka?" mAtA zrAdevI kahe che "bhAI, e jagA pahelAM tuM mane dekhADa, pachI kahuM zuM karavA gya che." pelAe te bheLA bhAve sthAna batAvyuM ! pApanAM kArasthAna -zAstrakAra lakhe che ke, ajJAna ane lebha ! A lahamInA nidhAna para e be to evA Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 kAma karI rahelA che ke ene vaza e zrIdevInA jIve pUrve paMcendriya mAnavanA ghAta paNa karyA che, ne tethI pitAne narakanI pIDAe paNa veThavI paDI che, paNa ene khyAla nathI hamaNAM hamaNAM te eja ajJAna-lebhanA vArasA cAlu che. lakSmI bahu sArI ! ghaNuM sarasa...ene mArI karI rAkhuM." A vAsanA thaI mAtAe nidhAna joyuM, eTale pAchuM nave nAme pApanuM kArasthAna racavA taiyAra thaI jAya che. vicAra kare te khabara paDe ke A pApanAM kArasthAna kevAM che! "meM e kArasthAna karavAmAM bAkI nathI rAkhI, te have zA mATe? kayuM evuM pApa che ke jenuM kArasthAna meM nathI karyuM ? ane have je pAchuM karIza te ugaravAnuM kyAre ? A vicAra kene Ave ? jJAnInA paDakhAM sevanArane Ave, tattva samajanArane Ave. A mAtAne jIva te pApI che, ajJAnI che. eTale bhayaMkara vicAre che, je A nidhAna huM kADhIne laI jauM, te ene mArI pAse kema rakhAya ? tema rAkhuM te paNa A vAta dikarAthI kema ajANa rahe? enA manamAM thAya ke nidhAna zeThuM , ane kabaje mA zAnI rAkhe ?' badhA mArA jevA -joyuM ? duSTa mANasa pitAnA jevuM jagatane jue che. te sajajananIya A vizeSatA che ke e ya bIjAne pitAnI jema sIdhA jue che. Apa bhalA te jaga bhalA enuM nAma. ma-te zuM kharekhara duSyane sajana mAnavA? Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 u--zuM kAma kharekharA duSTa kaheA che ? ema kaheA ke e jIva bicArA te sIdhA che. paraMtu kazuMDA emanI pAse akAryAM karAve che. vaLI ApaNA mATe te e karmIkSayamAM, vairAgyamAM sahAyaka hAI sajjana ja che. ' prakaraNa-17 leAbhI mAtAnI duSTatA ahIM zrIdevI pote duSTa hRdayavALI dikarAne tevA gaNe che; ane nidhAnanA lAbha jakharA lAgyA che. tethI vicAre che ke have tA tyAre dikarAnA ghATa ghaDI daiza avasare !' kuvikalpeAnI duniyA bhayaMkara che. je pApI lakSmInA pApasa skArA AtmakSetre uMDA paDI gayA che, tenA pAka thatAM zI vAra lAge ? nidhAnanuM dana thayu' e varasAda paDayA kahevAya; ane varasAda paDayA eTale pApanA cheDavA ugye ! A chokarAne mArI nAkhIza, ane pachI ahIMthI nidhAna huM lai jaiza.' lakSmIthI pApanAM sAhasa, dhama thI sukRtanAM :Aja sudhI vahAlA karelA dikarA, tenuM khUna karavA sudhInuM sAhasa A lakSmI karAve che. duniyAnI ghaNI cIjo, emAMnuM eka aa dravya lakSmI, enI paNa ATalI bhayAnakatA, tA jagatanI badhI cIjonI bhayAnakatA keTalI ? AMkhanA viSaya, kAnanA viSaya... darekanI keTalI ? haraNIyAM DhaDyAdoDyAM saMgIta sAMbhaLavA Ave che. moTA zikArIo-rAjAe Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 zikAra karavA jaMgalamAM jAya, tyAM sAthe sa'gItakArone laI jAya, saMgItakAre tyAM saMgItanA sUra relAve che, tyAM haraNIyAM dUra dUrathI kheMcAI Ave. paNa e haraNIyAne sAMbhaLavAnu phaLa zu' Ape che ? tIkSNa bANuthI viMdhAI javAnuM.... rucelI lakSmI e pApanAM meTAM sAhasa karAve che, jema ruselA paramAtmA ane rucelA dhama e sukRtanA moTA kA karAvI zake che. eTale ja jIvanamAM kayA sAhasa che? sukRtanA che? te enA para dharucinI khAtarI rAkhI zakIe. dikarAne mArI nAkhavAnA vicAra karI, hoMziyArIpU ka ene mA javAba Ape che,-- dikarA ! dravya tA ghaNuM che ! ApaNe upADI lai jaie, te kadAcita rAjAne khabara paDI jAya! te te enI sAthe sAthe khAkInuM AkhuM ya ghara rAjA lUTI jAya, ane bhAi, rAjAne keNu paheAMce ? mATe avasara joIne Ane laI jaizuM,' je prasaMga jema geAThavavA hAya tema goThavI zakAya. mATe ja prasaMgane doSa detAM pahelAM ApaNuM valaNa tapAse. ahIM dikarA teA zANA che eTala kahe che-"mAtA tu jema kahe tema.' valaNa bahu lakSmInuM nathI. tethI e ja prasaMgane ananA samajI enI tAMta mUkI de che. mAtA-putra ghera AvyA. keTalAka divasa vItyA ... jIvana tA mAtA-putra anenu pasAra thAya che, paraMtu sAgaradattanuM mana taddana prazAMta che. joI e teA lakSmI anethI dUra paDI che. chatAM mAtAne manamAM lakSmI vasI gaI che, temAM Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 eNe te pUrva bhavAmAMya bahu ja abhyAsa leAbha-doSa, mUrchAdASanA karyAM che. e doSanA kAraNe ene bicArIne je divasA pasAra thAya che te putrane mAravAnI ciMtAmAM pasAra thAya che. kayI rIte mArUM ? kai jANI na zake...mAravAnI kriyA banavAnI haze tyAre anaze, paNa kuvikalpAnu tophAna atyArathI zarU thaI gayuM. rAta ne divasa putrane mAravAnI ciMtAmAM AkuLavyAkuLa thatI mAtA divaseA vyatIta kare che. A zuM che? narakanI taiyArI! dheAra azAtA vedanIya upArjavAnuM kAryAM che. pApasthAnakanI sevAmAM gumAvelu mAnavajIvana, emAMthI aneka bhavAnAM sarjana kesa thAya che? khIjA pazujIvana jevAmAMthI kema nahi ? enu kAraNa mAnavapaNAnI buddhimattA che. A buddhinA ceAge DahApaNa hAya, jagadguru zrI jinezvaradevanuM AlaMbana levAya te aneka bhavAnA chedana thaI zake ema che. paNa pApanA vicArA cAlu che, AraMbha-samAraMbha, vaTa-AbarU....vagerenI vicAraNAe samaye samaye cAlu, tethI sAte karmA samaye samaye baMdhAya che. pAchAM cIkaNAM pApanA ja madha paDe che. evA gheAra kama ke enA vipAkakALe ghAra trAsamAM rIkhAvAnuM, ane vadhArAmAM pApabuddhi !! zuM sAra kADhayA manuSya janmamAMthI ? A mATe ja dharmAtmA jAgatA raheche ke 'huM A pApanA pradezamAM phasAyA chuM. mArA AtmAmAM pApanA puja vadhI rahyA che. mATe savicAre vadhu ramatA rAkhavA ke, dharmAMnI cAvIse ya kalAka zA mATe jarUra che? jo cAvIse klAka dha ramatA rahe teA kukalpanAonI pApa Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 duniyA ubhI na thAya. bajAramAM bhale jAya, paNa tapatyAga, zIla ne bhAva, jIvananI asAratA-A badhAnI vicAraNA cAlu ja rahe. 'jo A saMsAra Ave, lakSmI AvI tA pachI mAre enI veTha kAM sudhI karavAnI ?' AvuM manamAM ramatu' haze, pachI bajAramAM jaze kharA, pAche ghera Avaze kharA paNu mukhya vicAra eka ke 'kyAre chuTu AmAMthI pra- cAvIse ya kalAka kayA dharma thai zake ? u--dha eTale dAna, zIla, tapa ane bhAva, dha eTale enI bhAvanA, enA manAratha. dharma eTale sva duSkRtanI garha ane mahApuruSonA sukRtanI anumedanA, mahApuruSonA jIvananI vicAraNA, dha eTale jinezvaradevanA upakAranI vicAraNA. dharma eTale vairAgya bhAvanAe, jagatanI anityatAnI, saMsAre azaraNanI... A badhA dharma che, pra-- --cAvIse ca kalAka hRdayamAM ramatA rAkhavAthI zu? kaI karI te| zakatA na hAi e. -ema paNa ramatA rAkhavAnA "lAbha e che ke samaye samaye pApanAM poTalAM badhAvA aTakI jAya che ! pApa vAsanAe dRDha thavAnuM aTakI jAya che ! bhaviSyanI durgatie aTakI jAya che. pApanA baMdha ghaNA ja Ache, ne puNyane khaMdha apara'pAra. tethI saddagati ane dharmAM sAmagrI bahu sastI ane sulabha thAya che....AvA badhA lAbhA che. astu. u -- Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtAne khUnI upAya -paraMtu A nadinI mAtAne uttama e putra maLavA chatAM ene mAravAnI ja vicAraNA covIsa kalAka karI rahI che. upAya zodhI kADhaye. sahelAmAM sahele upAya che. zuM che e ? putrane piSadha hAya, upavAsa karyo hoya, tenA pAraNAmAM jyAre kakaDIne bhUkha lAgI hoya, emAM ya upavAsathI peTa narama paDayuM hoya tyAre je khAya te tarata lehImAM maLI jAya, basa, te vakhate jhera ApI daIza ! jethI jheranuM paNa prasaraNa jaladI thaI jaze. ane mAruM kAma paNa patI jaze ? jugajuganAM karma sAme tapa : sAgaradattane jhera kyAM laI jAya che lahamI? dhamInA dharma karyA pachInA pAraNAmAM ghora vizvAsaghAta karavA sudhI! putra tarIke te bhUlI ! paNa "A sAre zrAvaka che, e paNa bhUlI ! vicAra karIne aTakI nahi; paNa sAgaradatta upavAsanuM pAraNuM karavA beThe, tyAM jhera ApI dIdhuM! sAgaradatte te vizvAsathI mAtAe pIraseluM badhuM khAI lIdhuM, paNa khAdhA pachI cakakara AvavA lAgyA. pAse rahelI pa nI naMdinIe joyuM ke Amane kaMIka thaI gayuM.' tethI eNe maTI bumarANa karI dIdhI. mAtA hoMziyAra che; eNe mApI lIdhuM ke "A kelAhalakI leke Avaze, ane kadAca mArUM dhAryuM na thAya," mATe putra marI na jAya tyAM sudhI keI na Ave, ethI jora jorathI eNe buma pADavA mAMDI, khAlI haiohene hAhA...karavA mAMDayuM. eka bAju sAsu che, ne eka bAju Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahu che! nainI sAmasAmI caDAI cAlI, zaradanI ne vacce A dhamI jIvane jhera prasaratuM jAya che! vicAre ke je pUrvabhavamAM uMcuM cAritra ane uce devaloka pAmelAne paNa AvA jherane bhegA thavuM paDe, te ApaNA AtmAmAM jyAM 1-2 bhavanAM karma nathI, asaMkhya bhavenAM karma che. emAMthI kaiIne kALa vAkyo ne udayamAM AvI jAya te aghaTita kaI ghaTanA na banI jAya ene vatto che? eTalA mATe ja sAvadhAnI e rAkhavAnI che ke emaja yatheccha khAnapAna, dhana kuTuMbanI ciMtA vageremAM asaMkhya janmane kamasTeka laI laIne pharazuM te karmathI daMDAye ja thavAnuM thaze ke bIjuM kaMI? mATe DahApaNanuM kArya e che ke jinezvara deve pharamAvelA tapa je bhAvamaMgaLa che, e je cIkaNa karmane teDe che, ene tapIne jugajunAM karmane sApha karI devAya, te karma chUpA rahI jaIne avasare e karma kagI na jAya. ahIM sAgaradattane karma chupuM rahI gayuM haze te jheranA pravegana bhega banavuM paDayuM, te ya piSadha upavAsanA kAraNe je ke piSadhathI ene khare raMga,-paSadha eTale dharmane piSe te,-dharmane raMga che, tethI muMjhavaNa nathI, paraMtu ahIM zrAvakapaNAnA dharmajIvana para AkramaNa te AvyuM ja, ema tamane lAge che ne? samarAdityanI unnatinuM rahasya - paNa jue, samarAdityane jIva paNa uce zI rIte AvyuM che? 'hAya mAre maravAnuM kyAM AvyuM ? mAre Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana kyAM pAkyA' evI evI muMjhavaNa karIne nahi. paNa mananI prasannatA rAkhIne ke ApaNI pAse je sArApaNuM che, te game te saMgamAM ApaNe AgaLa vadhatA chIe, je te bicArA dayApAtra che. juo - samarAditya A trIjA bhavamAM zikhIkumAra mAtAne kaleza nivAravA mATe pote ghara choDIne cAlI nIkaLyA. zuM leza pitAne nathI ? mAtA zatru banI vicAre che ke "ddhi huM nahi, kAM putra nahi paraMtu AmAM pAchuM pitAne vimAsaNamAM na paDavuM paDe mATe te ja raste kADhaye, ne ghara cheDI dIdhuM. anyazALI evA ke sAruM thayuM ke nagaranI bahAra ja vijayasiMha AcArya mahArAja maLyA! kahe gRha tyAge sAruM thayuM ke kharAba? ApaNe banatA banAvathI mAtra uparathI mApa bAMdhI daIe chIe ke A sAruM banyuM, A kharAba banyuM. paNa sAruM baneluM paNa je pApano udaya heya te kharAba bane che ane pApana udayathI kAMI aniSTa banI jAya chatAM bhAgyadaya caDhIyAte heya te sAruM thAya che. Amane ghara choDavuM paDayuM, e pApano udaya; paNa AcArya mahArAja malyA e bhAdaya. je ekadama niyama badhe te karmanI hakumata nIcenI duniyAmAM gaNavAmAM bhUle paDI jAya. mATe ja zANu mANaso mananI dhIratA rAkhe che. tyAM jaladI tela na bAMdhavAne lIdhe lAbha e thAya che ke tethI AtmA je asamAdhimAM paData te nahi thAya, A paNa cittamAM durdhAna ane asamAdhi kema ? jagatanA Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banatA banAvIne tAtvika tela nahi mATe. uMDANanI - jJAnatA rAkhavAthI, sArA daSTibiMdue na vicAravAthI mana bagaDe che. - savAre mANasa uThA. zaradI thaI gaI lAge che, kapha thaye che, manane thAya che ke "rAtre kaMI nahotuM. keNe rAtre bArI ughADI mUkI? badhA che ja AvA "huM bajAramAM kema jaIza? te vinA zuM thaze? kamAvAnuM gumAvyuM." paNa sAMje lAla dvArA sAMbhaLe "zeTha! tame tejInA gharAka hatA. Aje kaI tejIvALAo alAsa thaI gayA te pAchuM tata thAya "sAruM thayuM zaradI thaI. tethI bajAramAM na javAyuM.' kayAM hisAba raho sArUM-narasuM thavAne ? lalATa pAse che pachI zI phira? - jagatamAM banatI ghaTanAo upara kAM te tAvika tela na bAMdhe te mare, ne kAM te mauna besI na rahe, manane sthira na rAkhe teya tenA bAra vAge. vicAra karavo te tatvanI rUe kare, nahitara zAMta besI rahevuM. zaradI thaI, azAtA karmane udaya e ja batAve che, ApaNA AtmAmAM chupA karma keTalA haze? e te neTIsa che karmanI, keka di AvI rIte ja acAnaka AvIza." zikhIkumArane ghara choDavuM paDe che, e kharAba nathI lAgatuM. vizvAsa che ke "ApaNuM lalATa sAthe che, ane enA upara Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 ja sukha duHkha maLavAnA che, pachI bIjI ciMtA zA sAru karavI? ulaTuM lalATa je salAmata na hoya te bhalene bahAra badhuM ThIkaThAka rAkhyuM hoya, chatAM eja bahAranA mAnelA rakSaNa badhA jiLa nIvaDe che. zrI bhadrabhAvAmI e kahyuM, "rAjAnA dIkarAne janmamAM zuM jaIe ? sAta dahADAnuM AyuSya che. rAjA pUche che, "zuM thaze ?" chokarAnuM bilADIthI maraNa. ema? rAjAe zerI, galI, mahelA, bajAra, AkhA gAmamAMthI bilADIe bahAra ekalAvI dIdhI. pAchuM kadAca keI bilADI AvI ja jAya mATe bALakane bheMyarAmAM ! ne bAraNA baMdha! paheragI khaDe page ! badhuM rakSaNa ubhuM karyuM chatAM lalATa nathI chokarAnuM, tethI rAjAnuM kareluM badhuM nakAmuM. sAtame divase acAnaka bilADInA zeDhAnA AkAranI bhuMgaLa paDI, ne bALakanuM mRtyu thayuM bALakanI salAmatI mATe ja sAmagrIthI zakaya evA upAya javAmAM rAjAe game teTaluM karyuM paNa bALaka pAse dIrdhAyuSyanuM lalATa mahetuM, te enI salAmatI na rahI. siMha, vAgha zuM kare, - lalATa che, te jaMgalamAM bhale siMha, vAgha pAsethI jAya, e kAMI kare nahi. bane che. dAkhalA evA kaI avasare sAdhu ubhA rahe nava Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 kAra gaNatA, siMha cAlyA jAya, paNa je sAdhune ya tevuM kama na hoya te upadravanA bhaMga thavuM paDe che. pArzvanAtha prabhune jIva sAdhupaNAmAM, jaMgalamAM bhUkhyA thaye siMhe gAye, sAme AvI ubhe! sAdhu cetI gayA, phalAMga mAraze te kadAca ArAdhanAmAM gaphalata ne thAya mATe eja vakhate "namutthaNa, Ara zaraNA, mahAvratanuM punaHuccA raNa karI lIdhuM. jamIna AsapAsa puMjI lIdhI, kadAca zarIra paDatAM kaI jIva cagadAI na jAya. siMhanA jaDabAmAM pitAnuM rAjavI sukemaLa zarIra cavAI javAnuM chatAM bhAvana zuM ? kaI jamIna para rahele kaMtha paNa mArA zarIrathI na mara joIe. tema bacavA mATenI apekSA nathI jethI deDuM, jhADa upara caDhI jAuM.' evuM kaMI thAya. siMha phalAMga mArI, mArI nAkhyA. lalATa salAmata nahi. pachI tyAM ADIavaLI gaDamathala zA mATe? kharUM kartavya ja karI levuM. lalATanI johukamI te juo, mahAvIra prabhu ke jemanA prabhAve savAre janamAMthI mArI-marakI dUra thAya, chatAM emanA jevAne ya gALAnI telezyAe aMdara dAha ka! kamInA pApanA sAdhana dekhADaeNvAmAM sAra nathI - mATe zraddhA joIe, huM game tyAM jAuM, paNa lalATa mArUM sAthe che, e enuM dhAryuM karaze ja. pachI emAM mAre muMjhavaNa zA sArU karavI ? e zraddhAthI zikhIkumArane muMjhavaNa nahatI. tema ahIM samudradattane muMjhavaNa nathI, jo ke mAtAe te Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNuM nidhAna sara karavA jhera ApyuM che. je nidhAna pite janmajanma sara karavA A eka vakhatanA pitAnA bhAInuM kATaluM kADhaye zakhyuM che. chatAM nidhAna zuM sara thAya? pote narakAdi durgatine sara thaze gaI che. nipAna te ema ja paDayuM che. parigrahanI, dunyavI dhana-mAlanI viSamatAnI hada nathI ! eja nidhAna ahIM pure ene dekhADayuM eTalI vAra ! kadIe duniyAne pApanAM sAdhane dekhADavAmAM sAra nathI nIkaLato. na dekhADayuM hota te A prasaMga ekadama ubhuM thAta ? evA prasaMgamAM e kAcAM sudhI pahoMrI dharmavizvAsaghAta sudhI pahoMcI : "Ane jyAre piSadha upavAsanuM pAraNuM hoya tyAre jhera ApI dauM !' ApyuM paNa kharuM ! rakSaNa keNa Ape? jhera caDhI rahyuM che. bicArI patnI nadinI rADo pATha rahI che. paNa enuM zuM vaLe? e zuM vizeSa karI zake ? dhyAna rAkhe, duniyAmAM jIvanI sthiti AvI ja nirAdhAra ne azaraNa che. patnI ne putra, mAtA - pitA, badhA kahevAnAM sagAM, paNa koI aNInA avasare rakSaNa na ApI zake. rakSaNa te eka mAtra dharma ja Ape che. AjanA kALe paNa evA dAkhalA bane che ke akasmAta thatAM nAnuM be varasanuM baccuM bacI jAya che ne moTA mA-bApanAM kacaraghANa nIkaLI jAya che. kema vAraM? kahevuM paDe ke baccAne enA pUrvanA dhameM bacAvyuM. mATe ja jIvanamAM dharma eja sAra che, Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja paramArtha che. rekaTale ne eTale te pUrvanA lalATa mujaba maLavAne che. paNa dharma bhUlyA, ne juTha ne anIti, TheSa ne IrSA, ragaDA ne jhagaDAnA pApamAM paDyA te bhAvamAM rakSaNa maLavuM muzkela che. AjanA tamArA jIvana para najara nAkhe keTakeTalA pApa AbAdIthI mahAlI rahyA che, ne eTale ja dharmane cheha devAya che ke bIjuM kAMI? nahi jevI vAtamAM huMzAtuzInuM pApa ! eTale? mRdutA-namratA dharmane dezavaTa! jarAjarA mATe svArthodhatA, eTale? svArtha tyAga ane niHsvArtha pasmArthavRttinA dharmane dhakko mAmulI tuccha viSaye jarAka samaya TakanAruM, jarAka zuM gaLapaNa, jarAka zI khaTamikAza, jarAka zuM tIkhuM tamatuM e rasanAne tuccha viSaya, evI zaheranI aneka prakAranI durgadha vacce jarAkazI gulAbanI sugaMdha-e ghANendriyane tuccha viSaya, evA bIjI IndriyonA ya viSe tapAse te tuccha lAgaze. zuM mIThe ke mAnavaMte zabda, ke zuM unALAnI makhamalanI ya gAdI, ke zuM maLamUtrabharyA zarIra paranuM gerUM kavara -AvA tuccha viSaye pAchaLa gRddhi kevI ! Asakti keTalI! enI pAchaLa. virAga ane tyAganA mahAdhama cUkyA ja che ne? tyAre samudradatta te mahAna dharmAtmA che. ene rakSaNa, maLe ke nahi? jarUra maLe. juo maLyuM. tyAM dhamAla macI, emAM kaI sidhdhaputra AvI lAgyA. vidyAsiddha purUSa che. pAcho zrAvaka che. jue che ke "A mAro sAdharmika che, jherane bhega bane che. mArI pahelI pharaja che enI sevA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 karavAnI." kahe samudradatta ane belAvavA gaye che? nA, paNa nasIba, lalATa baLavAna, te tAbaDatoba siddha puruSa maLI AvyuM. e jhera utAravAne prayoga jANatuM hatuM, teNe maMtra prayoga karyo ne jhera utarI gayuM. maravAnI taiyArIne badale jIvate thayo. have samudradattanI uttama vicAraNA !! ~ samudradatta A uparathI vicAre che, "ahe! mAnavanuM jIvana aneka upadravathI bhareluM che. "anekapadrava-bhAjana manujAnAM jIvanama-manuSyanuM jIvana eTale jANe aneka pIDAo, kaleze, ApattionuM pAtra !" Aje ATaluM punya pahoMce che tyAM sudhI vadhe nathI dekhAte. raste cAlatA meTara vALe bhAnamAM che, ne ApaNuM salAmata lalATa che, vadhe nathI, paNa lalATa nathI ne ApaNe phUTapAtha para cAlIe chIe, ne meTara acAnaka saDaka parathI phUTapAtha para ApaNuM upara AvI caDhI te? muMbaImAM eka cheka phUTapAtha para cAlatuM hatuM, ne eka meTara phUTapAtha para caDI gaI. pote nIce, ne upara meTara AvI gaI paNa lalATa sAjuM, te be paiDAnA vacalA bhAgamAM akhaMDa rahI gaye, kaMI IjA thaI nahi. paNa eja chokarAne be cAra varSa pachI lalATa nabaLuM paDayuM te traNa divasanI bimArImAM upaDI gaye, - lalATane mAMdu paDatAM kaI vAra nahiM eka yA bIjI rIte maMdavADa AvI lAge, dhana ghaNuM chatAM AbarU Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 nahi e lalATa mAMdu. bahAra AbarU che, paNa gharamAM kaleza che. yA chokaro nathI, e lalATa mAMdu. kAMIne kAMI rahevAnuM, AvI paDavAnuM. mATe samudradata vicAre che, "mAnavanuM jIvana aneka upadravathI bhareluM che. ze meha karave? je gharavAsanA jIvanamAM upadrava trATakI rahetA hoya tyAM tuccha viSayasukha ane tuccha kuTuMbamehamAM paDI rahevuM, e sarAsara nazAnI dazA che. mATe mAre evA gharavAsanI jarUra nathI. jyAM nirupadrava dharmanA sthAna sAme mejuda heya, pachI tyAM upadravanA sthAnamAM hAthe karIne paDI rahevAnI zI jarUra? gharavAsa bahu sevyAM have sayuM. tethI have te pharIthI paNa kadAca huM gaphalatamAM rahu ne pharI AvA koI upadravamAM mArA prANa paraleka cAlavA jAya te meM maLelA dharmanI mahAna taka zAM sAdhI? mAnava jIvana sivAya cAritra kyAM sAdhavA maLe? be vAta che, jIvanamAM upadrane halle cAlu rahe che, chatAM ya gharavAsamAM paDI rahI A jIvana pUruM karyuM, te mekSanA ananya sAdhanabhUta cAritra mAnava sivAya bIjA jIvanamAM maLatuM nathI eTale gharavAsane tyaje eja mAnavabhavanuM 2haya che. Ame ya gharavAsamAM sAra nathI. tema cAritranI ArAdhanA je ahIM ja maLe che tenAthI AtmAne udaya mahAna sadhAya che. kalyANa aparaMpAra maLe che. ane mumukSune cAritra vinA te kyAre ya chUTake nathI. pachI e gumAvI upadrava bharyA gharavAsamAM zA mATe besI rahevuM ? Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 prazna-tyAre zu cAritra-jIvanamAM upadrava nahiM Ave u.-cAritramAM upadrava Ave khaza, paNa upadravarUpa lAge nahiM. ulaTAM utsavarUpa lAge. kemake (1) AtmAnA e parIkSAkALa, parIkSAmAM besavA maLe teA UMce caDhavAnA cAnsa prApta thAya. vaLI (2) emA kanA mahAna kSaya sadhAya, (3) tyAre e paNa che ke sAdhanamAM jIva etapreta thayA hoya tyAM phAinA vAcika- zArIrika upadrava Ave e samAdhine DagAvI zake nahiM. kadAca maraNa thAya te ca samAdhimAM ! enuM ucca zubhapariNAma akalpya, avarNanIya ! samudradatta cAritrathI greyakamAM :-- samudradattane eka ghAta uparathI AtmA sAvadhAna thai gayA. tattvanA UMDA ci'taka banyA, taiya hRdayane hucamacAvI mUke evA. AtmAne satpuruSArthI kAi bhavya khIlI uThayA. maneAmana nakkI karyu. ke "have cAritra laI lauM." AveA vicAra karI dhruvasenasUrijI mahArAja pAse cAritra lIdhuM. evuM pALyu ke a Mte pUrva karatAM ya UMcI sthitimAM gayA. veyaka dhruvaleAkamAM devatA thayA. zuM A? kaheA, jema pApakaratAM karatAM mANasanI pApanI DhAMziyArI vadhe che tema punya karatAM karatAM mANasanI dharmanI DAziyArI vadhe che. Amane temaja banyuM. dharmAMnI hAziyArI evI vadhI ke je cAritrathI traiveyakanA sukhamAM laI jAya che. 1. mAtAnu zuM ? :~ mAtAne zu' vicAra karaze, che ? peluM nidhAna kema lavAya ? hamaNAM te na lavAya, Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 kALe karIne lavAya.'paNa kAI laI jAya te ? agara jagaya bhUlI javAya te mATe potAnA ja hAthe tyAM meATI eTalI caNI, kema? 'have koi kheADhe te nahi ? ne mAre? jyAre joize tyAre eTalI kheAdI lai AvIza.' AvA prakAranI bhayaMkara mUrchAmAM AkhuM jIvana gALyuM; paNa khAdI lAvI nahi. kRpaNA le|bhI Ama ja mare che ! dina-pratidina kaThAra vicAraNA; bhAgavavAnuM kAMi nahi. ANe dIkarAne mAravAnA pariNAmathI narakAyu ghera bAMdhyuM; ne marIne 15 sAgaropamanI pAMcamI narakamAM gai ! paNe 30 sAgaropama meM veyakanA zemAMthI taphAvata ? ekane jaDanidhAnanI sagAI! bIjAne janAkta dhanidhAnanI sagAI ! mAtAne Ama kAMi vaira na'tu chekA sAthe, karA uddhRta nahAtA. paNu nidhAna lakSmIe kasAi jevI buddhi karAvIne ethI naraka sANI ane have kAMI ATathI narakathI pUrUM thAya tema nathI. ghaNA bhava durgAtimAM bhaTakavAnu che, kema samudradatta devAyunA 30 sAgaropama pUrA karI ahIM vijayasiMha tarIke janme che. sAgaradatta zeThanI patnI zrImatInA putraNe, tyAM pele jIva nALIyerI tarIke AvI maLe che, tyAre eNe narakanA pada2 eTale 30 thI aDadhA sAgaropama ghAra kaSTamAM mAMDa pUrA karyo, paNa pachInA paMdara sAgaropama ? aneka prakAranA duHkhabharyo ti canA bhaveza karyAM ! keTalA ? agaNita ! sAgaropamanA kALa sevIne ? sAgare pama eTale? rasa kaTAkeTa pacepama ! dasa kroDa pacepama eka e vAra Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 nahiM, 1-2 lAkha vAra nahiM, 100 lAkha vAra, eka kroDa vAra, 1 vAra 10 kroDa pApama, bIjI vAra 10 kroDa patyeA....ema eka kroDa vAra vIte, tyAre eka sAgaropama thAya ! ! tiya ca gatimAM sAgaropamanA AyuSya nathI. yugalika kALamAM patyeApamanA AyuSya che; paNa jIvane e maLe kacAMthI ? evI sthitimAM vicArA keTalA janma-maraNa ? keTalI mArapITa ? keTalA kapAmaNa-chUMdAmaNu ? samudranA mATe moTA mAchalAthI janmyA kharAkhara cavAya ke na cavAya paNa satat bhaya keTaleA ? ane cavAya tyAre duHkha keTaluM ? te mAMsAhArInA hAthamAM sAthe jIvatA jIve phaLanI jema chAla utaye kevu ka apAra duHkha! ema anAnA hAthamAM gayelA ekaDAnA hAla kevA ? te nAnA nAnA kIDA makADAnA avatAramAM trAsa tyAM A che? AjanA jamAnAmAM IMjIkazana mATenI kevI hatyA? jaMtunAzaka kevA rAkSasI IlAjo ! evA 150 kroDa kroDa pApama Ane vItAvavA paDyA ! ! eTaluM vItAvyA pachI paNa e jIva asaMkhya varSa pUrve pALelI-pAyelI parigrahanI saMjJAthI hajI mukta nathI. lAbhadeSane khukha abhyAsa karyo che, te ahIM paNu eja nidhAnanA najIkanA pradezamAM nALiyeranuM jhADa bane che. eTalu' ja nahi, paNa jhADanuM mULayuM lakhAtuM lakhAtu TheTha nidhAna pAse Ave che ! che ne tRSNAnA julma ? jhADanA bhavamAM zu' maLe che tene ? mana paNa nathI; chatAM hUk che nidhAnane mULiyAthI dAkhatAM, nidhAnanA koI upayega, kAi lAbha ene kharA ? Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 pra0-e nidhAna tIrthaMkaranA dAnamAM vaparAya tA ene lAbha kharA ? u-nA, mUrchA che mATe dhanA lAbha nahi, mUrchAnuM pApa kharUM, janmAjanma eja lIdhA karyu che. tyAM ya katyAM bhAgavyuM che! mAtra tRSNAnI ghelachA, AtmAthI para evI vastu para ghelachA mAtre paNa kevA kevA duSkarma karAvyA! saMvega jAgyA :-tItha karadeva kahe che banne bhAIe dhana dATelu'; emAM eka bhAIe leAbhathI bIjAne mArI nAkhyA, pachI A paraMparAnu pariNAma AvyuM. vijayasihune A sAMbhaLIne sa Mvega utpanna thaI gayA. gherathI nIkaLyA tyAre zuM hatuM ? paNa raste joyela nALiyerInA praznoMga ane enA para tIrthaMkaradeve ApelI mAhitI, e parathI ane vizeSa emAM karuNa prasa Mge sAMbhaLI mApa kADhI lIdhuM jevI lakSmI, temaja badhA saMyeAge; tevA ja saMsAranA badhA padArtho! jIvane mATe A badhu kedakhAnu !'tethI sasAra parathI AsthA uDI gaI. prasaMgeAnI AkhI saMkalanA mana para lAvA, te tamane ya saMvega thaze, tIthaMkara bhagavAne kahela badhA adhikAra nagaranA rAjA je tyAM hAjara hatA teNe paNa sAMbhaLye, e pradeza enI mAlikInA che, mATe tenI anujJA mAgI, e nidhAna nimitte pelA jIva ve rakhaDe nahi, mATe nidhAna kaDhAvI garIba mANaseAne ApI dIdhuM ne pachI vijayasiMhai vijayadhama nAmanA gaNadhara mahArAja pAse cAritra lIdhuM. eja vijayasiMha AcAya Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 zikhIkumArane tI kara prabhu pAsethI je sAMbhaLyuM te kahe che. zikhIkumAre e sAMbhaLI je karyuM, te tame A sAMbhaLIne karavAnAne? dhanuM zravaNa e rasAyaNu che. te maLyA pachI kaMcana jevA AtmA karavAnA udyama na AvaDyo tA te vinA koI bhalu' nathI karavAnuM; ke keAI dhruva DaDA lai nahi Ave ke dharmAM kare! nahitara paDaze. Aja DaDA che ke jIvane dharmonI khabara ja naheAtI tethI pApamAM sahyo. have zravaNathI dharmAM jANyA teA pApa cheDI dhama karA, karelA pApa, sevelI tRSNA, ne kaSAyeAnA tAphAnathI kevI bhayAnaka dazA bhAgavI, tenuM jJAnI ApaNane humaDuM citra Ape che. temAMthI ApaNA dhaDA lai Agya mArgo cheDIyeAgya paMthe caDhI javA jevuM che, zikhIkumAra kahe che, 'bhagavan ! jevA saMsAra Ape khatAnyeA, tevA ja e che. pApanAM preraka sAdhanAthI AvI ja AtmAnI dazA thAya che. te sAMbhaLI Ape je Ama cAritra lIdhuM te Apane dhanya che. huM te ajANa hyu. dharmanI khabara nathI te Apa kramAve| bhagavAna ! ke dAnAdvi prakAravALA dhama keTalA ane kevA prakAranA prabhue kahyo che ?' prakaraNa-18 vijayasi'ha AcArya mahArAjanA bhavya upadeza ! dAnazIla-tapa-bhAvanuM svarUpa zikhIkumAranA prazna upara have vijayasiMhu AcAya mahArAja uttara kare che huM zrAvaka ! sAbhaLa dhama cAra Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 prakAre che. dAna, zIla, tapa ane bhAvanArUpa, ane te, surendro ane narendroe jemane namaskAra karyA che, evA zrI jinendra bhagavaMtee kahyo che." - puruSa vizvAse vacana vizvAsa thAya che; baccAne mA-bApa para je vizvAsa bese che eTale bIjA upara nahi, tethI ja mAbApanA vacana para sacoTa vizvAsa vizeSa karIne dhare che. ema vidyArthIne mana zikSaka sArA vidvAna mamatALuM che, tethI emanA vacana para barAbara AsthA dhare che. evuM daradI sArA vizvasanIya vaida ke DAkaTaranA vacana para, ne asIla sArA vakilanI salAha para vizvAsa kare che. tyAre ahIM zrI jinezvarade mahAna Apta puruSa che, atyaMta vizvasanIya che, tethI emanA vacana para ApaNane ghaNe vizvAsa bese che. ane jene meTA meTA aneka rAjAe ane devarAjAe Indro namatA heya, pUjya gaNatA hoya, Adeya ane AdaraNIya mAnatA hoya evA tIrthaMkara paramAtmA para ApaNane atyaMta pUjyabhAva thAya, emane taraNatAraNa mAnIe, emanA para gADha rAga ane vizvAsa dharIe emAM zI navAi? e tAraka nAtha upara evI daDha ruci ane AsthA dharyA pachI emanA vacana para gADha vizravAsa bese e sahaja che, e prabhunA vacana para ApaNuM dila ovArI jAya, ApaNe AtmA mUkI paDe, samarpita thaI jAya e svAbhAvika che. te e jinendra paramAtmAnuM vacana che ke jagatamAM tAraNahAra dAnAdi cAra prakArane Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 krama che. e tAraNahAra mATe enA vinAnuM bIjI khadhu ? heA tAranArUM nahi, jIvanA saMsAranA aMta lAvanArU nahi; mekSa * pamADanArUM nahi. ATaluM te manamAM ramyA kare che ne ke jineAkta dAna-zI-tapa-bhAvanAmaya dha eja tAranAra che ? eja jIvananA sAra che? bAkI ALapaMpALa bhava vadhAranAra che ? manane A lAgyA kare che ke nahi ? jo jo ekadama hA pADI detA nahi. kemake pachI bIjo prazna Avaze ke teA zu e dharmanI vAta Ave tyAM haiyu vikasvara ane mana AnadaMta bane che ? ane bIjI parigraha-viSaya-AhAra-ArAmInI vAta Ave tyAM dvilamAM eka prakAranA bhaya ane udAsa thAya che? uparathI kadAca AnaMda thatA DAyapara tu uMDANamAM te nisAsA che ke AmAM mArUM zuM thaze ! evuM evu keI AtmA anubhave che ? jo nA, te jIvane jine kahelA dAnAdi dha pura tAraNahAranI AsthA kayAM rahI? ajJAnI naheAtA e, mahAjJAnI hatA, anaMta jJAnane dharanArA hatA. emanA jJAnamAM ma Mtra, ta Mtra, gupta khajAnA,jAdu, jaDIbuTTI ane suvarNa siddhi vagere kacAM jANu-mahAra hatA? chatAM emaNe mAtra dAnAdi catu vidha dharmane tAraNahAra khatAbyA! e peAte emAM keTalu' mahu va, keTalI badhI agatya jotA haze!! evA e dharmane ApaNe jIvananuM satra banAvI devA joie. jIvanamAM ene ja vadhu ne vadhu kamAvAnI, ne enI ja upAsanA karavAnI raDha lAgI javI jAIe. RSi marSi ee, mahAbudhdhi nidhA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAka nee, TheTha samrATa rAjA cakravata jevA sudhInAe jIvanane e dharmathI vyApta karI dIdhuM che. te pachI ApaNe zuM kAma bAkI rAkhIe. have juo dAnAdi cAra prakAranA dharmane ke suMdara vistAra batAvyuM che! prakArane dAna-dharma vijayasiMha AcArya mahArAja zibIkumArane kahI rahyA che ke dAna traNa prakAre -1 zAna dAna, 2, abhayadAna, ane 3. dhapakaraNa dAna. dAna Ane kahevAya che, keIne jJAna Apa, ajya Ape, dharmanA upakaraNa, dharmanI sagavaDa sAmagrI Ape, ApavAnuM te nirAzaM sabhAve nahitara te seda thAya, vepAra gaNAya. dAnadharma nahiM. gurue ziSyane bhaNAvatAM ema nahi IcchavAnuM ke A bhaNAvuM chuM mATe pachI e ziSya mArI sevA kare. ema dhArmika mAstare paNa ema nahi vicAravAnuM ke "huM pagAra maphata nathI leta, chokarAne bhaNAvIne lauM chuM.' ene artha te e che ke huM ATaluM jJAnadAna karyuM ane mane enA phaLarUpe ATale pagAra maLe." A te so thaye, vepAra thaye. eNe te vicAravuM joIe ke zuM karUM, lAcAra chuM ke jIvana mArUM nabhatuM nathI tethI ATalA kalAka ahIM kADhayAne pagAra levuM paDe che. paNa huM je jJAnadAna karuM chuM te te kevaLa sAmA jenuM hita karavA mATe mArA para e jJAna denArane je aparaMpAra upakAra che, tenI yatkiMcit kRtajJatArUpe, kintu pagAra mATe nahi. AvuM ja bIjA be dAna-abhayadAna ane dharma-upakaraNa Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 dAnamAM samajavAnuM, mAnapAnanI paNa, emAM, apekSA rAbavAnI nahi, have juo jJAnadAna kene kahevAya ane tenAthI zuM thAya. (1) jJAnadAnanuM svarUpa ane phaLa -je ApavAthI jIva bandha-mekSane jJAtA bane te jJAnanuM dAna che; ane jJAnadAna e mekSanI sukhasaMpattinuM bI ja che. AmAM jJAnadAnanuM svarUpa batAvyuM ane pharI kahyuM. game te bhaNAve te jJAnadAna nahi, paNa je bhaNAvavAthI bhaNanArane ema khabara paDe ke AtmA A rIte karmathI baMdhAya ane A rIte karmamAMthI chuTakAre pAme, te bhaNavavuM e jJAnadAnamAM Ave! kemake mokSanI agAdha, aparaMpAra sukhasaMpatti enAthI nIpaje che. tyAre e vAta sAcI che ke mekSa vinA evA sukha saMpUrNa te zuM, paraMtu apUrNa ke aMze paNa saMsA2mAM kyAM maLe che? saMsAramAM te veTha karyA pachInA sukha che, devaloka jevAmAM veTha vinAnA sukha dekhAya kharA, paNa te viTaMbaNabharyA te kharA ja. kemake rAgadveSanI IrSyAahaMtvanI vagere lAgaNIonI paravazatAmAM jIvanane devatA bhega vaibhavathI ya svasthatA kyAMthI maLe? pAchuM e badhuM eka vakhata evAI javAnuM, jIvane tyAMthI upaDI ja javuM paDe. rahe tyAM sudhImAM ya keTalI ya parAdhInatA mAM jIvane mUke. e badhuM zuM sUcave che? parAdhInatA, vinavatA, saMga; TakApherI, ItyAdithI bilakUla aspaSTa akalaMkita evuM sukha saMsAramAM kyAM ya nathI. saMsAramAM je che te Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 te parAdhIna, nAzavaMtu, ane anatmika, sAthe ghaNuM ghaNuM adhuruM, bAkIvALuM. e AtmAnA mekSadazAnA svAdhIna, avinAzI ane Atmika anaMtA AnaMdanI aMze paNa kema kahevAya? jema keI pUche eka AMbalI e eka Akusa AMbAnA keTalA aMze AvI zake? eka kelasa e eka kehInura hIrAnA keTalAmAM bhAge gaNAya kahene, jarA ya sarakhAmaNI thaI zake ja nahi. evA anaMtA sukhanA sthAnabhUta mekSa kema maLe enI vAta batAve tevA jJAnanuM dAna e jJAnadAna che. evuM jJAnadAna karanArane upakAra keTale? mAtA chokarAne dUdha pAIne uchere eTale? cha khaMDanuM sAmrAjya Ape eTale nA, mAtA pAchI regathI bacAvI zakatI nathI, balake mohanA kAraNe putranA jIvane durgatimAM behAla bhaTakate thavuM paDe evA zikSaNa Ape che. Ane keTale upakAra ane guru dharmarakta banAvI Aleka ane paralekanA duHkha maTADI de che. aneka janmamaraNane rekI ja de che. yAvatuM mekSa sudhInI sadgati Ape che, e upakAranuM mApa keTaluM? enI sAme cakravatI paNAnuM dAna zA visAtamAM? kemake e maLavA chatAM roga, zeka, vRddhAvasthA, maraNa, narakAdi durgati vagere aTakatA nathI. Aje te je jaDavAda phAlephule che, sAcA jJAnanA dAnane badale jIvane bephAma banAvanAra, mAtra jaDadaSTA karanAra, paraleka bhUlAvanAra jJAnanuM dAna bharapUra cAlI paDayuM che! sAMbhaLavA kyAM maLe che puNya-pApa, ke sadgati-durgati? Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 nAnA jIvanI dayAne vicAra sarakhe nathI. balake enI hiMsaka janAonI mIThI lAgatI vAtenAM jJAna karAvAya che, emAM mAtra A jiMdagIne ja vicAra ubhA rahe che, tyAM baMdha-mekSano leza mAtra paNa vicAra ja kyAM che ane zuM jJAnadAna karyuM kahevuM ? khUbI pAchI e che ke Ane vidyAdAna, jJAnadAna kahI AvuM jJAnadAna kare, AvuM jJAnadAna kare evI preraNAo karAya che! che ne jamAne ? samyakajJAna dAnathI hita pravRtti-ahita nivRttiH A jIvananI ciMtA ! -zikhIkumArane AcArya mahArAja kahe che ke "je puNyavAna ! baMdha-mekSanA bhAna karAve evA jJAnanuM dAna. eja mokSanI sukhasaMpattine najIka lAvI zake. kemake baMdha mekSamAM baMdhane jANavAthI puNyabaMdha-pApabaMdha vistArathI pUruM jANavA maLe che, enA zA zA upAya che te paNa jANavA maLe che, tethI pachI puNyAnubaMdhI puNyanA mArgamAM pravRtti ane pApanA mArgamAMthI nivRtti-(pAchA haTavAnuM) saheje bane che. Ama jJAnadAnathI puNya-pApane viveka samaje te ucita pravRtti-nivRtti kare, paNa na samaje te zuM karavAne? kahe che, "pahelAM A jIvananI te ciMtA karavA de paNa khabara nathI ke mRtyu pachInA bhAvI kALapaTanI sAme A jIvanano kALapaTa keTale ? temAM ya pAchuM bhAvI jIvananI ciMtA karavAmAM je dharmasAdhanA Ave che emAM A jIvananI ciMtA kyAM samULagI mUkI devAmAM Ave che? enI ciMtA thAya che ja. paNa mukhyapaNe puSyamAM Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 vRtti ane pApamAMthI nivRtti thavAthI kramazaH mikSasukha ane tyAM sudhI deva-manuSyanA sukha sulabha thAya che, ane naraka-tiryaMca gatinA dukhe rekAI jAya che. puNya vadhavAthI ane pApa ghaTI javAthI paristhiti evI suMdara ubhI thAya che ke A vananI ciMtA ApaNe na karavI paDe e rIte jIvananI jarUrIyAte ApameLe AvI maLe che. tyAre jANe ja che ne ke A jIvananI ciMtA pAchaLa Aja duniyA marI rahI che chatAM zuM sAdhI zake che? ulaTu dhAryuM ghaNuM maLatuM nathI, ati jarUrI chatAM maLatuM nathI, ane paralekaciMtAnI uttama taka gumAvAya che! puNya vadhAravAnuM sujhatuM nathI ane pApanAM piTalAM bhegAM karAya che. bhUlatA nahi ke durthona, asamAdhi, ane AMtarika lebhAdi kaSAye, sAthe vaLI mithyAtva, e pApa bharacaka baMdhAve che. A badhuM keNa samajAve? samyAna. mANasa te ja nirmala jJAnanA prabhAve pApamAgI mUkI puNyamArgomAM pravartatAM pravartatAM dunyavI sukhanI paraMparA dvArA suvizALa mokSasukhane meLave che. tethI ja e jJAna Aleka harakamAM sukha ApanAra hevAthI enuM dAna eka uttama dAna che. pra-jJAnadAna e uttama dAna kema? u0-uttama eTalA mATe ke, tame ja kaho ke jJAnanuM dAna karanAre zuM nathI ApyuM ? chone sarvajJa bhASita jJAnanuM dAna karanAre te A leka-paraleka saMbaMdhI sarva sukhe ApyA. kemake sarva sukhanuM mULa puNya pravRtti che, Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavitra AcaraNa che, ane e samyaphajJAnamAMthI pragaTe che. jJAna ja na hoya te zuM pragaTe ? jJAna ApanAre e pavitra pravRtti ApI. enAthI te jIva TheTha vItarAga sarvajJatAnI Toce jaI pahoMce che. devendrajita tIrthakarapaNuM meLave che, ane krame karIne zAzvatuM siddhipada prApta kare che. te kahe je jJAnadAna karanAre te uttama pravRttidAna sarva sukhadAna cAvata ekSadAna karyuM e zAnadAna uttama kharuM ke nahi ? mATe evA sarvajJa-bhAvita jJAnadAnamAM te denAra-lenAra baMnenuM ekAMte hita jANavuM. kyAM ya ahita thAya ja nahi. jJAnadAna kalpavRkSathI ya adhiku ! -A sAMbhaLIne zuM thAya che? emaja ne ke aho ! kharekhara jJAnadAna te mahAna kalpavarSA karatAM paNa caDhI jAya, ciMtAmaNi ratnane ya bAjue mUkI de. kemake e badhAM te mAtra - lekanAM ja sukha dekhADe, tyAre jJAnadAna te svargAdinA, thAvat mekSanA anaMta sukha sudhI laI jAya che. vaLI kalpavRkSa ke ciMtAmaNi ratnanuM dAna te karavuM ya muzkela che, paNa jJAnadAna te karI zakAya ema che te kAM na karIe? manane AvuM thAya che ne? thAya te AjathI ja saMkalpa kare ke "rAja kuTuMbone pAMca miniTa paNa jJAnadAna karIza. pAThazALAmAM mAsika srAnane ATale kharca ApIza. ane jAta ATaluM jJAna niyamita laIza jJAnanAM ATalAM pustaka kharIdIza." sava bhASitajJAna dAna :-- A jJAnadAna karyuM? Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6 sarvAbhASita. sarvajJa bhagavaMte e je jJAnadAna karavAnuM kahyuM che te hai. tame jANe ke beDiga ane vidyAlaya, ne gurukuLa vagere saMsthAo dvArA Adhunika keLavaNa sulabha karI Apu te jJAnadAna, e nahi! ethI kAMI jIva pavitra AtmahitanA mArge AkarSAtA nathI. ulaTuM jaDavAda, dharma para sAmA kutarka, azraddhA, devagurUnuM apamAna, ItyAdi tarapha ghasaDAyA jAya che e Aje spaSTa dekhAya che. AjanA sudhAraka vicAre, sAdhu para pUjyabhAva ane tArakabhAvanuM devALuM agara ati alpatA, maryAdAnA ullaMghana, svArthanA rAkSasI kharca, vagere badhuM kone AbhArI che? AjanI keLavaNane, hajI paNa jAge te sAruM che. kamamAM kAma eTaluM karo nAnapaNathI ja chekasanI reja hAjarI le. nizALamAM zuM bhaNuM Ave? mAstare ane chekae zI zI vAte karI? pachI enI sAme enI bALa bhASAmAM dharmajJAna Ape, tatva samajAve. deva-guru ane dharmanAM anuSThAnanuM svarUpa ane mahimA samajAve. samyagadarzana jJAna cAritranuM jJAna. navatatvanuM jJAna, prabhubhakti, tapa, Adi anuSThAnenuM jJAna, cha dravyanuM jJAna, mArthAnusArInA AcArathI mAMDI ucca sAdhu jIvananA AcAranuM jJAna, svAduvAda-samaya-saptabhaMgI-cAra anuga vagere siddhAtenuM jJAna....A badhuM Apa e sarvajJabhASita jJAnadAnae karanAra-lenAra baMnene tAre. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) abhayadAna ahiMsAnA 3 muddA - vijayasiMha AcArya mahArAja samarAdityanA jIva zikhIkumArane jJAnadAna batAvyA pachI have abhayadAna batAve che. eozrI pharamAve che ke jI nava prakAre che, pRthvIkAyika. akAyika, tejarakAyika, vAyukAyika, vanaspatikAyika, beIdriya, te Indriya, caurindriya, ane paMcaMdriya jIva, pRthvI paNa pRthvIkAyikA eTalA mATe, ke najare dekhAtI pRthvI ema jIva nahi, paNa pRthvI e che kAyA jenI evA jIva, arthAt jema ApaNA zarIranA pudgla-lecAne ApaNuM jIve dhAraNa karyuM che, ane e zarIra paranI sevA-prahArane veThe che, veDhe che, evI rIte pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati e zarIrarUpI pugalane le che, ane ene koI jIve dhAraNa karyuM che. enA "paranA prahArane e jIva veThe che, vede che. A nava prakAranA jIvane mana-vacana-kAyAthI na mAravA, arthAt enI trividha trividha ahiMsA pALavI, e abhayadAna che. ene uttama rIte susAdhujane Acare che, arthAt uttama ahiMsA AcaravAnuM jIvana susAdhunuM che. ahIM traNa vAta AvI. cha 9 prakAre enI ahiMsA mana, vacana ane kAyA, traNeyathI susAdhujIvanamAM ja enuM uttama pAlana thaI zake. sUkSma jIvavicAra - arihaMta paramAtmAne upakAra nirakhe ke pahelAM te Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 ke sUkSama chavavicAra batAvyo. pRthvIkAyikA ja hoya che. aplAvika ja hoya che. A bIje kyAM jovA maLe che? bIje te ene vicAra sarakhe nathI, tethI e jInI dayA pALavAne mukhya ahiMsAdharma, e bhUlIne bIjI trIjI sUkamatatvanI vAta ke ganI vAta thAya che. jaMgalane jogI thAya te ya leTa mAgI lAvI raTale pakAvavAnuM mAthe rAkhaze. tIvra tapa karaze, tyAM paNa tApa sahavA mATe agni dhakhAvavAmAM dharma samajaze, pApa nahi. e bicArAone tyAM keNa zikhavADe ke e agni, e pANI, e pRthvI vageremAM kaNe kaNe asaMkhya jIvo zarIrarUpe dhArIne rahyA che? saMsAra Akhe che, paNa jIva jJAnanA abhAve pRthvI AdinA samAraMbha cheDI zakAze nahi. sUkSma ahiMsA - tyAre juo ke hiMsAnA sUkSma prakAre na jANavAne lIdhe paNa ahiMsA sUkSama rIte pALI zakatA nathI. dA. ta. "hiMsA mana, vacana ane kAyAthI karUM nahi, karAvuM nahi. karavAmAM saMmati rAkhuM nahi ane vistAra khabara nathI eTale kadAca agni e jIvanuM khuda zarIra hovAnI khabara na hoya, paNa "agnithI jIva maraze mATe rAMdhavAnuM rahevA de, taiyAra raI bhikSAmAM mAgI lAvIe, ema karI jAte AraMbha na kare, teya keI bhakate emanA mATe keI bhejana banAvyuM hoya te e te ema jANavA chatAM jamI leze, agara laI AvI vAparaze. ahIM khabara nathI ke AmAM hiMsA saMmatine deSa beThe che. are! Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 ATaluM ja zA mATe ? bhakate saMnyAsI mATe banAvyuM ya na hAya, evu zuddha bhAjana detAM paNa kayAMka pANI ke agnine peAte aDI gayA teAya tyAM ahiMsA ghavAya che mATe e levu' na pe, e Ane sUkSma ahiMsAnA ajJAne khabara nathI. DhavA jAya che, tyAM ghIne eka chAMTA nIce paDayeA, te paNu te levu pe nahi; kemake tyAM paNa bhAvI hiMsAne avakAza che. AvI AvI sUkSma ahiM sA arihaMta prabhunA zAsana vinA khIje kyAM jovA maLe ? kayAM sAMbhaLavA maLe ? vAyu na haNAya mATe eka kuka sarakhI na mAravI, gRhasthane paNa AvI sUkma ahiMsAnA kayAre ya lAbha levA sAmAyika pauSadha-dezAvakAzika vrata jinendra bhagavAna vinA keNe batAvyuM che? enA marma samajanAra kumArapALa rAjA jevA eka mAjI zatru sAme laDavA jatAM chatAM gheADA para besavA pahelAM palANu pu jaNIthI pUMjI letA ! lAkhA gheADAne aNu. gaLa pANI naheAtA pAvA daitA ! gaLavAthI khIjA eindriyAdi trasa jIve te ace. jainAnI ahiMsA nAmanI nathI ke nAmardAI lAvatI nathI. paraMtu nirdoSa jIva mArI nAkhavAnI pizAcI lIlA khelavAnu... jarUra aTakAve che. nahitara mANusa mANasa zAnA ? enAmAM ane jaMgalI vAgha-vamAM ze phera ? ahiMsAnA zurAtanamAM ja kei ke peAtAnA paisA; sukha ane yAvat prANanA paNu bhega ApI dIdhA che. A ahiM sA mAtra kAyAthI ja pALavAnI che evuM nathI, vacanathI ne manathI paNa pALavAnI che. manathI hiMsA karavAnA vicAra sarakhA nahi karavAnA ! koI pAse hiMsA karAvuM Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 eme ya nahi vicAravAnuM ! koI hiMsA kare te sArUM, e paNa vicAra nahi! evuM vANumAM ! sAdhu nahi paNa susAdhu kema? -A ahiMsA uttama rIte susAdhu jIvanamAM ja pALI zakAya. uttama rIte eTale sUphamamAM sUkSama pRthvIkAyikAdi jIvanI paNa mana, vacana, kAyAthI hiMsA na karavI-karAvavI, na anumodavI. mATe ja e pALanArA mAtra sAdhu puruSe nahi. paNa susAdhujane che. sAmAnya sAdhujane mAnavatAnA aneka guNavALA hoya che, bahu dayALu hoya che, paNa ATalI hada sudhI sUkSma jInI hiMsAnA tyAgI nathI hotA. tyAre susAdhujane sUkSma hiMsAnA paNa tyAgI hoya che. mATe te emanI susAdhutA jIvamAtrane abhayadAna ApavAne AbhArI che. te paNa jIvanabharanI pratijJA karIne. evI pratijJA na karavAmAM te manamAM corI rahevA saMbhava che ke kadAca saMnyAsa nahi paLe te pAchA ghera jaIzuM; gRhasthajIvanamAM pAchA pharazuM. A manamAM corI e paNa sUma hiMsA che. zI sUkama hiMsA ? kaho, bhAvI hiMsA karavAnI buddhi, karavAnI apekSA rahI, hiMsAmAM saMmati rahI che. tyAM te manane ema rahevuM joIe ke "jIvanI hiMsA zuM huM karU? haragIjha nahi. marI jAuM te hA, paNa jIvanI hiMsAnuM jIvana kayAre ya na svIkAruM." AvA susAdhujanethI emanA mahAna ahiMsAdi dharma dvArA jagata upara sukhazAnti rahe che. mATe ja e pUjya che, vaMdha che, satkArya che, samAgama yegya Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 che. bhale e echu bhaNelA hAya, echI AvaDatavALA hAya, paNa paDita evA gRhasthAthI paNa namaskaraNIya che; mAnya pUjya che. kAraNu eka ja, susAdhutA! jIvanamAM chatA paisA parivAra; paNa sUkSma ahiMsAmaya jIvana jIvavA mATe e badhu' svecchAe tyajI susAdhujIvana svIkAryu ane pALe che, ethI ja e jagavaMdya, jagapUjya che, kArI paDitAI ane AvaData karatAM A susAdhutA karADA-abajo gaNI uMcI che. kemake jJAnanu phaLa e che. A vastunA ajJAne AjanA keTalAka jaina gaNAtA pati arhatva ane pAMDityanA abhimAnamAM caDhI susAdhujanane mAnatA pUjatA te nathI, paNa ulaTuM avasare emanI mazkarInA khela kADhe che. jainazAsana jANe kerI paMDitAI upara TakayuM che ! sUkSma ahiMsAnA cAritra upara nahi !....keTalI A mUDhatA! gharamAM rahIne dharma na thAya ? :--ATaluM dhyAna rAkhajo ke ahiMsAnuM pAlana gRhastha jIvanamAM zakaya nathI, mATe susAdhujIvana levuM paDe che. eTale ja game tevA khIjA dharmanA aMga-anuSThAna gRhastha pALatA chatAM sa thA ahiM saka nathI. sUkSma pRthvIkAyikAdi sthAvara jIvAnI ane gharasoMsAra calAvavAmAM ajANye trasa jIveAnI ya hiMsA cAlu DAya che, e jIvAnI hiMsA jenA dilane gabharAvI mUke che, ene ja sAcuM susAdhujIvana game che. e rhiMsA tarapha hajI jene suga nathI, e jIvAnI upara potAnA jIva jeTalI jene dayA nathI AvatI, e gRhastha jIvanamAM Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 AnaMda kalelathI kALa pasAra karI zake che, ene sAdhujIvana vinA eka ghaDI paNa cena nathI. mATe ja avasare e kahe che "dharama te ghera rahIne paNa kyAM nathI thaI zakatA? dharma eka sAdhujIvanamAM cheDe ja che? gRhasthadhAma paNa mekSa ApI zake che..." hiMsA kema na karavI? -ahIM AcArya mahArAja "jenI hiMsA kema na karavI ene khulAse Ape che. kemake A prazna saheje thAya che, pra-jI jIvasya jIvanamU-jagatamAM eka jIva bIjA jIvanuM te jIvana che, jIvanane AdhAra che, AvA jagatanA svabhAvamAM eka jIva pitAnI jarUrIyAta mATe bIjAne mAre emAM zuM vAMdha? u-AcArya bhagavaMta pharamAve che ke vadhe e ke jagatamAM jIva mAtra jIvavA Icche che, maravA IcchatuM nathI. bahu duHkhI che paNa maravA IcchatA nathI. bhAre daradathI pIDAtuM janAvara paNa enI sAme je kaI talavAra baMduka laIne Ave che, tyAMthI bhAgI bacavA Icche che, kiMtu tyAM ubhuM rahI maravA IcchatuM nathI. mATe jIvane sauthI vadhAre vahAlA prANa che, abhaya che, ema sAbita thAya che. ane duniyAmAM keInI vahAlAmAM vahAlI vastuno nAza kare e tene keTaluM badhuM duHkhakAraka thAya ? e kyAMthI kartavya hoya? ene dharma keNa kahe ? e te sarAsara adharma che. mATe rAjA paNa avasara Aye pitAne jIva bacAvavA, mRtyuthI Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 bacavA samasta rAjyanA paNa tyAga karI de che. e sUcave che ke ene sauthI vadhAre vahAle jIva che. enu dAna koI kare te badalAmAM e Akhu rAjya devA taiyAra hAya che. tethI abhayadAna e uttama dAna che. jAta para ja vicArAne ke ApaNane ApaNA prANa ATalA adhA pyArA che tA bIjA jIvAne pyArA kema na heAya ? ApaNA vahAlA prANu khacAvavA, ne mRtyuthI bacavA ApaNe lAkha vAnAM karIe, te evuM bIjA jIvA kema na icche? jo Apa ne mAravA AvanArA duSTa gaNAya, te ApaNe bIjAne mAravA jatAM duSTa kema na gaNAie? kharI rIte paraleAkamAM vizALa sukha icchatA buddhimAna puruSe te zakaya hAya tyAM sudhI grAhakane je gamatu hoya tenuM dAna paheluM karavuM joie. abhaya saune game che, enuM dAna kare teA paralAkramAM tamane abhaya maLaze, tame bIjAnI caTaNI karI haze te bIjA tamArI caTaNI kema nahi kare ? vAve tevu laNe,kare tevu' pAme, e jagataprasiddha sUtra che. abhayadAnathI janmAntaramAM paNa dIrgha AyuSya, zarIre nIrAgitA, suMdara rUpalAvaNya ane sa janaprazanIyatA--saubhAgya maLe che. adghi jo A maLavAmAM khAmI DhekhAya che, te te pUbhavanA bhayadAnane arthAt huM'sAne AbhArI che. ahI' paNa rAgAdi kADhavA agara ezaArAmI bhagavavA rhiMsA cAlu rahI te bhavAMtare pAchA rAga, daurbhAgyAdi lamaNe lakhAvAnA ! narendradevendrothI jemanA caraNakamaLa pUjAya che evA devAdhideve Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 durjaya aSTa karmane daLavA A abhayadAna mahAdharma pharamAve che. tIrthakaradeve pite paNa pahelAM susAdhujIvana-cAritra kema lIdhuM? tema pachIthI kevaLajJAna pAmI javA chatAM e jIvana kema cAlu rAkhyuM? kaho ke AtmAnuM sauthI UMcuM jIvana sarva jIvone abhayadAna denArUM heya. gharamAM rahIne, gRhasthavAsamAM rahIne e kyAM zakya che? tyAre evuM sarva jIvone abhayadAthI jIvana na apanAve, te pachI jIvahiMsA rahevAnI. tyAM sAthe bIjuM game teTaluM camatkArika zaktiobharyuM jIvana hoya, paNa e kyAMthI nirdoSa ke niSpApa jIvana kahI zakAya? te kaI paNa mahAna AtmAnI pahelI vizeSatA nirdoSatA ne niSpApatAthI zarU thavI joIe. e mATe pahelI vAta che abhayadAnanI. vAta paNa sAcI che. jI para dayA hoya te enI hiMsA kema ja thAya ? ane jagatadayALu banyA vinA mahAtmA banavuM muzkela, te pachI paramAtmA te kema ja banI zakAya? evA sarvocca abhayadAnanA jIvane na pahoMcAya tyAM sudhI paNa zakya eTaluM abhayadAna khAsa karatA rahevuM joIe. have AcArya mahArAja trIjuM dharmo pahadAna batAve che. 3. dharmopagrahadAna. dharmopagrahadAna enuM nAma che ke jyAM dhArmika ja jana arthAta susAdhu puruSane navoTi vizuddhi evI aviruddha Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastu maphata ApavAmAM Ave che. navakeTie eTale navaprakAre vizuddha, arthAt hanana (haNavuM), pacana (rAMdhavuM, ane kayaNa (kharIdavuM na karavuM, na karAvavuM, na anumedavuM. sAdhu nimitte emAMthI eka paNa na prakAra nahi AcaravAne. gRhastha pitAnA nimitte je banAvyuM ke kharIdyuM hoya te sAdhunI apekSAe zuddha hoI zake. AmAM hanana eTale kApakupa, chedanadana vagere. dA. ta. kerI ke kAkaDI chelI, kApI ke chuMdI. pacana eTale nirjIva paNa cakhA jevI vastu rAMdhI te. kyaNa eTale bajAramAMthI keLAM mIThAI vagere kharIdI che. A traNeyamAMnuM kAMI paNa sAdhunA uddezathI karAya nahi. sAdhu jAte na kare, tema gRhastha pAse karAve paNa nahi, ane gRhastha kareluM hoya tene sAruMya mAne nahi. ema 343=9 keTi thaI. jema nirdoSatAnI sAdhue jAte kALajI rAkhavAnI tema gRhastha paNa sAdhune deSa na lagADavAnI cekasAI rAkhavI joIe, "huM sAdhune nava keTi vizuddhanuM dAna karUM; e tamannA joIe. te e dharmopagrahadAna arthAt sAdhudharmane TekArUpa, upakAraka dAna kahevAya, bAkI te pitAne mAtra dAnadharmane TekArUpa, upakAraka dAna kahevAya. bAkI to pitAne mAtra dAnadharmane lAbha levAnI ja daSTi hoya ane pachI sAdhu nimitte hanana, pacana, kayaNa, kare, karAve, tyAM sAdhunA cAritradharmane piSaNa ApavAnI vAta kyAM rahI? ulaTuM cAritrane kheDa lagADI. mANasa bhUla kyAM jAya che? jyAM pite Agraha rAkhe che ke huM sAdhune amuka vastu ja kharIdIne ke banAvIne vaherAvuM. enA badale je evI Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 bhAvanA rAkhe ke huM gharamAM sahajabhAve taiyAra rahelI sArAmAM sArI vastunuM sAdhune dAna karUM, te te kaI vAMdho na Ave. sAdhunA uddezathI banAvavA javAmAM deSa lagADI de che. emAM dAna-dharmane lAbha maLe khare paNa e che, vicAra e have joIe ke "A sAdhue jagatamAM je zreSTha keTinA che, te trividha trividhe hiMsA tyajI che mATe. pite sAdhu thayA che, te paNa evuM jIvana jIvavA. te pachI ame emane deSamAM kyAM nAkhIe? je ke sAdhu cetI jaIne evuM leze ja nahi, te sAdhune doSa nahi lAge. chatAM gRhastha evuM karavuM ja zA mATe ? keI sAdhu ajANamAM phasAI gaye te? ane gRhasthanI AvuM banAvyA pachI daSTi paNa kevI rahe che? ThagavAnI ne? bolavAmAM jUTha paNa sIdhuM ke ADakatarUM Ave ne? zA mATe A badhuM karavuM ? emAM hRdayanI zuddha pavitra pariNati zI vadhe? kiMmata puNyane le maLavAnI che ke pavitra pariNatinI? aviruddha -vastu jema trikaTiparizuddha tema sAdhu dharmane aviruddha joIe. dA. ta. paisA, ghareNuM, ratna ane citta arthAt nirjIva che, paNa te sAdhudharmane viruddha gaNAya. tema evA kAmottejaka rAka vagere, tevA rasAyaNe, evI davAo sAdhudharma sAthe saMgata na thavAthI aviruddha na gaNAya. aviruddha vastunuM dAna karavuM joIe. devAnuM zuM ? - devAnI vastumAM zuM zuM Ave? gya azana, pAna, (bhejana ane pANa) vastra, pAtra, Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 auSadha, temaja vasati arthAt mukAma, ane Asana Ave. ahIM jovAnuM che ke supAtradAna, dharmopagrahadAna mAtra jeTalI dALa-bhAtanuM nathI, acitta pANInuM paNa che. enI sAthe vastra ane pAtranuM ya che. emaja, davA-osaDanuM paNa dAna karavAnuM che. zrAvakanI vidhi che ke sAdhu mahArAjane pitAnI pAse rahelI dAna egya vastunA nAma kahI vinaMtI kare" kRpA karI AmAMthI je khape tene lAbha ApI ama sarakhA raMka jIvane nistAra karo. gharamAM zAstranA pustako rAkhyA hoya te tene paNa lAbha mAgI zake. "pUjya zrI A A pustako mArI pAse che. Apa vAMcavA-bhaNavAmAM lAbha Apaze." dhamaeNpagraha-dAnanuM pAtra keNu? AvuM dharmopagrahadAna kene karavuM e AcArya mahArAja batAve che. abhayadAna jIva mAtrane karAya che. anukaMpAdAna duHkhIne karAya che paraMtu dharmopagrahadharmopakArI dAna dharmanuM poSaka dAna che; tethI te eksapaNe dharmaniSTha hoya tevA mahAtmAone karavAmAM Ave che. gRhastha ekAMte dharmaniSTha nathI letA. dharmI gRhastha aMze paNa hiMsAparigrahAdi pApamAM paDelA hoya che. tyAre pratijJApUrvaka sUkSama paNa ahiMsAdi pApane tyajanArA, ne saMsAranA sarva saMbaMdhe tyajI, gIjIvana, munijIvana jIvanArA emAM ya svAdhyAya ane dhyAnamAM ja atyaMta rakta rahenArA, e ekAMte dharmaniSTha hoya che. Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 . sAdhu nirUpakArI - juo emanI ekAMta dharmaniSThatA kayAM sudhInI hoya che? tyAM sudhInI ke emane dAna karanArA upara paNa e dAnanA badalAmAM kaze dunyavI upakAra nathI karatA. hA, emane dAna karanArane aDhaLaka puNyalAbha avazya thaI jAya che. tethI e puNyabaLe dunyavI sukhasAmagrI paNa aDhaLaka pAme che. paraMtu sAdhu pite dunyavI keI upakAranuM kArya nathI karatA, are ! eka gAmathI bIje gAma e dAtAranA sagAne jarAze saMdezo paNa pahoMcADavAnuM kArya e nathI karatA tyAM bIjI kyAM vAta rahI? AnuM eka ja kAraNa ke ema karavAmAM ekAMta dharmaniSThatA TakatI nathI. sAdhu eTale sAdhu, ekAMte mokSamArganA ja sAdhanAra; saMsAranI kaI vAta sAdhanArA nahi ja. saMsAranI vAtamAM kAM te kayAM ne kayAM kaya jIva paikI koIne koI jIvanI hiMsA thAya che, athavA maithuna pApanuM ke parigraha pApanuM piSaNa thAya che; agara te sAMsArika rAga-dveSa-meha-mamatAdi pApane Teke maLe che. sAdhu sAMsArika vAtane upakAra kare eTale A pApane ja piSaka bane ne? tyAM ekAMta dharmaniSThatA kayAM rahI ! mATe ja sAdhune evA upakAranA lezamAM paNa nahi paDavAnA yoge nirupakArI kahyA. bhalabhalA bAvA saMnyAsI paNa A vastu bhUlI jAya che ne emane page lAganAra, dAna denAra nUtana pariNIta yugalane "dIrdhAyuSI thAo, putravana, bhava saubhAgavAna raho." vagere AzIrvAda Ape che; Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 e dIrghAyuSya ane saubhAgya zu? akhaMDa gRhasthavAsanA AraMbha-samAra bha-parigraha ane maithunanAM pApa kharAM ke nahi ? e te sajJa vItarAga prabhunA zAsananA sAdhu bhagavaMtA che ke je upakAranA ane dhanA sUkSma svarUpane samajelA heAya che, tethI evu' sa`sAra poSaka upakArI jIvana nahi paNa nirupakArI jIvana jIvatA hAya che. A nizpakAritA ubhayane lAbhakArI :-- sthula budhdhie A vAta jaza magajamAM bese evI nathI. sAdhu lAkopakAra kare emAM zuM vAMdhe ? ema manane thAya che. paraMtu kharI vastu e che ke evA upakArane na karavA e sAmA jIvanI dRSTie paNa barAbara che. kemake e dunyavI lAbha dekhatAM te petAnA mAMgherA dAnadhama ne vecavA taiyAra thaI jAya che. dunyavI lAmanI miThAzamAM paraleAkanA mahApuNyanA lAla bhUlI jAya che, jatA kare che; athavA nanI saphaLatA dunyavI lAbha thavAmAM samajI puNyanA lAbha gumAvI nAkhe che. tethI peAtAnA dhananA A jIvananA sIdhA adalA e na Dhekhe, ane niHsvAtAe dAna de, eja sArU che. ethI niSkAmavRtti keLavAya che. tyAre sAdhunI draSTie te nirupakAritA ja sArI che, dharmonA mane samajanArA dAtArA sAvadhAna hAya che ke 'amAre dAnanA badalAmAM sAdhu pAsethI koi sevA, koI upakAra joI te nathI. emanA jevAnI sevA karavAnuM amane maLe eja amArA mahAna bhAgyeAdaya, Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 amArI mahAna AtmAnnati !? zAstramAM eka bhAgavatanu dRSTAnta Ave che. prakaraNa-19 ni:spRhI bhAgavata ne mAyALu sata eka nagaramAM eka bhAgavatanA bhaktane tyAM eka sanyAsa cAmAsu rahevA AvyeA, A bhAgavatabhakta mAtra dharma lAbhane arthA haeNte, tethI eNe kahyuM, khuzIthI cemAsu rahe. amane bhAgavatanuM zravaNa uparAMta tamArA bheAjanapANI vagerenA lAbha maLaze. paraMtu eka zarate!" zI zarata? amArAthI zakaya che e? , hA, zakaya che. zarata nAnI che, tamAre badalAmAM mArU kazu kAma karavAnuM nahi. je di, tame keIpaNu mArI sevA karI ema dekhAze te hi~ ApaNA sabaMdha baMdha. pachI ahIM tame rahI zakaze| nahi. ATalI zarata.' che ne zarata ! kevI majenI zarata ! 'huM tamArUM badhu karIza. te paNa apUrva lAbha mAnIne khUba Ana'dathI karIza. paraMtu tamAre mArU kazuM ja karavAnu` nahi. eka mArA jarA rAtA chekarAne ekAda mIThA zabdathI sahejamAM chAnA rAkhavAnI paNa sevA nahi karavAnI.? keTalI badhI niHspRhatA ! dharmopakArI pAsethI A-lAkanI sevA meLavavA pratye jAgrata Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 hoya te A zarata maMDAya? nA e bhUle te ja zarata bane. saMnyAsIe hA pADI rahyo. eka vAra banyuM evuM ke rAtanA A gRhasthane cheDe corAI gaye. saMnyAsI savAre uThIne pharavA jAya che. te pharatAM pharatAM jaMgalanA eka bhAgamAM gheDe bAMdhele jue che. cArene laI jatAM savAra paDI gaI, tethI bhayanA mAya ene jaMgalamAM bAMdhI mUke. pachI ekAMta nijanatAmAM laI jazuM ema dhAraNA rAkhI. ahIM saMnyAsIe ghaDe oLakhe. paNa sAthe manane thAya che ke mAre bhAgavatabhaktanI kaI sevA nathI karavAnI. paraMtu bicArAne ghaDe jaze. vicAro, mA upakArane Irache che? ghoDo pAcho vALavAnA ! eTale e ke gheDe maLI javAthI e gRhastha sArI rIte ghoDesvArI kare vagere sAMsArika pApanI ene sagavaDa rahe. jaina sAdhupaNuM ane saMnyAsImAM A pharaka. saMnyAsIne te zarata che chatAM dunyavI vAtamAM paDavAnuM mana thAya che. sAdhu vagara zarate paNa nilepa heya che. saMnyAsIe hoMziyArIthI tyAM pitAnuM kapaDuM mUkI dIdhuM. mukAme AvIne e gRhasthane kahe che, "mArUM kapaDuM amuka amuka jagAe rahI gayuM lAge che." ghoDe gumAvavAthI jarA ciMtAmAM paDelA paNa A gRhastha saMnyAsInI sevA karavAne A lAbha maLate dekhI AnaMda vyakta karyo, ne tarata nokarane te levA eka ! manane dharmanI kevI lAgI haze bahu mUlyatA ! ke tyAM dunyavI nukasAna paDayuM rahe! nokara kapaDuM levA gaye. tyAM kapaDuM ane pAsamAM rahela pelo gheDa paNa Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 oLakhI game te laI AvyuM. zeThane vAta karI, e samajI gaye ke saMnyAsIe A caturAI karI. mArI sevA karavA mATe ja kapaDuM mUkI AvelA. have e saMnyAsIne page lAgIne kahe che, "mApha karaje, ApaNuM zarata bhaMga thaye che. A mArUM A gheDe batAvavAnuM kArya karyuM che. tethI have ApaNe saMbaMdha pUro thAya che. je padhAre. saMnyAsIne javuM paDayuM ! bhagatanA manane kevuM vasI gayuM haze ke "je sukRtane kaI nAnAmAM nAne badale ahI khAtene huM na lau to ja enA aDhaLaka puNya mArA parela khAte jamA thAya. ahIM ja je sede karI mAla meLavI lauM te sukRtarUpI muDI zAnI ubhI rahe? eTale e saMnyAsI taraphathI keIpaNa upakAra IcchatA hete. | mudhAdAthI ne sudhAjI vI -zrAvaka paNa evA hoya. sAdhu taraphathI dharmopakAra sivAya e kaI ja upakAra na Iccha-sAdhu ya, tyAre nirupakArI hoya che. dazavaikAlika zAstramAM evA dAtArane "sudhAdAyI = badale lIdhA vinA ApanArA, ane sAdhune "mudhAjIvI = badalAmAM kaI karyA ke ApyA vinA maLatA AhAra piMDa para deha TakAvanArA, arthAt pite dunyavI kaI ja upakAra nahi karanArA mATe te sAdhu denArane ya dharmalAbha kahe che, ane na denArane ya dharmalAbha kahe che. eka mAtra dharmane upakAra kare che, cAhya tame emane vAMdo ke na vAM; de ke na de. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 svAdhyAya-dhyAnanuM mUlya : : zI vastu cAlatI hatI? sAdhu dAnanuM pAtra che te kevA hoya? nirupakArI ane svAdhyAya - dhyAnamAM rakta, svAdhyAyadhyAna eTale mahApavitra jIvana karaNI; jenA AdhAre dezanuM paNa mahAna kalyANa thAya. Aje viSama kALa che eTale AnI kiMmata nathI samajAtI, ane buma mAya che ke sAdhuo samAjanuM zuM kare che? are, samAjane nItine, dharmane, uddeza te Ape ja che, gunA, vyasana vagere choDAve che, aTakAve che, samAjane e lAbha te kare ja che. chatAM e na gaNIe. teya sAdhunI tyAgacaryA, sAdhunI tapasyA, sAdhunAM svAdhyAya-dhyAna A eTalI badhI tAkAtavALI vastu che, ke enA prabhAve samAja para dharatIkaMpa, pUra, ativRSTi, dukALa para-rASTraAkramaNa vagere anartho nathI utaratA. eTale AvA svAdhyAyamagna ane dhyAnI sAdhu te dezane mahA AzIrvAdabhUta che. emane je dAna thAya tenA uMcA mUlya keTalA mAMDIe! kemake - dAna para saMyama -tapanA bhAra - - sAdhu te dAnanI vastu para pitAno saMyamadeha TakA che, enA dvArA saMyama ane tapanA bhAra vahana kare che. zarIra ja na Take te jInI rakSA, vagere saMyamadharmanuM pAlana zuM karI zake? tyAre je jAte pakAvavA bese te pahelAM ja saMyama nAza pAme! mATe dAtAra pite zuddhadAna kare che, ethI sAdhune deha Take che ane mahA saMyama ane Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 mahA tapanI ArAdhanA karI zake che. tapamAM paNa evu'ja che. kAyakaSTa, sa lInatA, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya-dhyAna vagere tapa bhUkhI kAyAthI ze karI zakAya ? enA a e thaye ke e badhA mahA mAnI ArAdhanA karAvavAmAM dAtAra mahAna nimittabhUta bane che. te pachI evA dAnanuM phaLa keTalu AMkavu' ? sva-para tAraka ka laghutA :-~~ pAchuM, dAnanuM ATaluM ja phaLa nathI. dAnanA pAtrabhUta sAdhu A rIte AtmApakAraka mahAna sAdhanA karIne potAne teA tAre ja che; paraMtu sAthe khIjAone paNa meAkSamArga caDhAvIne sa`sArasAgarathI tAre che, svaparane tAravAnuM mukhya kAraNa e che ke pete kalaghu banyA che. alabata, sAdhaka evA dehane TakavAmAM nimittabhUta, dAnanI vastu che kharI. paNa eTalu ya meLavyA pachI paNa have sazakta kAyAvALA sAdhu kalaghu na heAya te zuM karaze ? bhArekI jIvAne bhalene sAdhu veza hoya teAya khAdhA-pIdhA pachI paNa saMyama ane tapa sujhatA nathI, svAdhyAya ane dhyAna khapatA nathI. ulaTuM gRhasthA para bAhya dunyavI upakAra karavAnuM game che. bajAranA bhAvatAla, muhUta, vagere jevu kaMika karavAnuM mana rahe che, ANu' kalyANI saMghe sAdhu jANI sArI sArI deharakSaka geAcarI tA vaheArAvI, pazu A vahAranArA jo bhArekamI jIva haze te e meLavyA-vAparyAM upara nidrA ane vikathA karaze. svAdhyAya-dhyAna te khITIe Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 agara pithImAM mUkAI gayA! saMyama ane tapane badale asaMyama ane bhejananA aneka TaMka karaze ! AvA bhArekamI jIva svaparane zuM tAre che? e te karmanI sthitine bahu hAsa karyo hoya to saMyama-svAdhyAyAdinA mahAna dharma sujhe, jethI svane tAre, ne parane ya tAre. bAkI sAdhuvezamAM asaM. yamana, nidrA-vikathAnA bhega-sagavaDanA mahApApa bAMdhanAre jAtane ke jagatane zuM tArI zake ? taravAnI cIja mahAna che. ahIM sArA mAnava tarIke janma te pAmyA. paNa jamyA pachI khAdhuM-pIdhuM ja karI, emAM saMsArasamudra kyAMthI tarAya? je na karAya te pAchA aneka janma-maraNa, ne aneka prakAranI gatiomAM paribhramaNa, e emaja ubhA ke bIjuM kaMI ? Dhora nahi, paNa mANasa jevA mANasa, ane te paNa jaina jevA jaina banyA pachI A ? hRdayane majabuta kare, ene kahe "A bhava taravA mATe che; DubavA mATe nahi. have taravAnA dareka sthAne ne, ne dareka kriyAne banaze eTalI vadhu sevIza." svaparanA tArakanI balihArI che. prakaraNa-20 dAnamAM cAra prakAranI zuddhi AcArya mahArAja zikhIkumArane have pharamAve che keje mahAnubhAva! jinendra bhagavaMte kahyuM che ke dAyakagrAhaka-kALa-bhAva, A cAra kAraNe zuddha hoya te zuddha dAnadharma rUpI kArya thAya che. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 (1) dAyakazuddhi :-cAramAM pahelI che dAyakazuddhi, eTale ke dAtAra ane dAnanI vastu zuddha joIe. arthAt denAre. 1. jJAnasaMpanna. 2. ATha madasthAnanA sevanathI rahita. 3. zraddhAthI romAMcita zarIravALe. 4. nyAyaprAsa, prAsuka (nirjIva), ne lekamAM aviruddha evA dravyane denAre. pa. devAmAM Aleka-paralekanI AzaMsA vinAne. 6. eka mAtra nirjarone athI, karmakSayAbhilASI joIe. (1) jJAnasaMpanna - dAtAranA A che vizeSaNanI vizeSatA juo, dAtAra je jJAnasaMpanna haze te saMyamadhArI munine kevuM khape, kevuM na khape, kayAM doSa lAge kevI sthi timAM deSa na lAge, vagere samajI zakaze. avasara oLakhaze, sAdhu pAtra che ke nahi te paNa pArakhI kADhaze, tyAM dAnadharma zuddha thAya, tyAre je e dAtAra - (2) madarahita haze, te dAna karaze temAM baDAI nahi kare ke "amuka jaNa de che te huM kema na dauM? garva nahi kare ke huM ke sAre dAtAra !" tethI anyane paNa evA dharma pratye AkarSI zakaze. abhimAna karanAre te badhuM gAI vALIne sarakhuM karI nAkhanAra bane che. enA gAvA para Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 bIjAe vicAre che ke "gavapoSaka AvA dAnamAM zA mAla che? kahe AmAM zuddhadAna kyAM thayuM ? tyAre, garvamAM te dAnanA kharA pariNAma nathI thatA. sAcA dAnanA bhAva nathI jAgatA ! vaLI, (3) zraddhAthI remAMcita dehe dAna karavuM joIe. kevI zradhdhAmAM e banI zake ? mAmulI nahi, sAmAnya nahi, paNa tIvra zraddhA joIe. utkaTa zraddhA joIe, AnI zI vizeSatA che? eja ke tethI dAnanuM phaLa anekagaNuM vadhI jAya che. keIpaNa dharmakiyA tame uchaLatA hRdayathI karo enAM phaLa ajaba gajaba keTinA. avasara Avye ahIM paNa TheTha kevaLajJAna sudhI pahoMcADI zake che. tyAre enI nIce paraleka mATe UMcA puNyAnubaMdhI puNyanA loTa (samUha)nuM pUchavuM ja zuM? eka nAnI navakAravALI paNa gaNe te hRdayamAM zraddhA saMveganI Aga sAthe gaNo. alpakALamAM AtmAnA uddhAra sAdhavAnI A cAvI che ke prabaLa zraddhA-romAMcanA vaiputa camakArA sahita nAnA-meTA dharmAnuSThAnethI, kAyika-vAcika-mAnasika dharma pravRttithI jIvanane vyApta karI de. zreNikane evuM bhagavAnanuM smaraNa hatuM emAM te tIrthakara nAma karma ubhuM thayuM ! jenA hisAbe mahAvairAgya, gAMbhIryAdiguNe dekhAze ! vagara bhaye have jJAnAvaraNa evA tUTaze ke havenA bhavamAM avadhijJAna cAritranAM, pAlana egya jJAna vagere keTaluM ya pragaTaze ! A zAne pratApa? zraddhAnI javalaMta Ata Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 zasahita dhamapravRttine dAna paNa tevuM ja karavuM joIe. zraddhA e te dAnarUpI bIjane mATe jaLa samAna che. jaLa vinA bIjamAMthI pAka ke thAya ? (4) nyAyapArjitAdi -dAnanuM dravya nyAyathI upAjevuM joIe. nyAyathI upajeluM dravya kharUM gya dravya che. temAM hRdaya kALuM thayuM hatuM nathI. tethI emAM dAnanA uMcA pariNAma sArA bhAva jAgI zake che. kALA thayelA hRdayamAM e muzkela che. jo ke emAM ya dAnanA pariNAma jAge kharA; paNa teTalA ne tevA UMcA nahi. kaluSita cittavALAnuM ghaNuM paNa dAna eLe jAya che. mATe tIrthayAtrAdi kharcamAM, devAdi kharcamAM, devAdi bhaktimAM, dAnamAM vAparavAnuM dravya nyAyathI upajeluM hoya te zreSTha keTinuM. vaLI A te supAtradAna, munine dAna che mATe devAnI vastu prAsuka paNa joIe. prAsuka eTale acitta, nirjIva joIe. te paNa muni mATe acita kareluM nahi, kemake evuM te sAdhu mATe deSita dravya thAya. emAM dAtArane paNa e lAbha na maLe. evI rIte jIvahiMsA karIne je dharma zraddhAthI dAna kare che, te zraddhALu hovA chatAM ya caMdana bALIne kelasA banAvI ene vepAra karanArA vepArI je che. evI rIte devAnI vastu lokaviruddha ke dharmaviruddha na joIe. bhalene acitta hoya, paNa te ya viruddha vastu na cAle. evA dAnathI te pote ya saMsAranA khADAmAM paDe che, ane dAna grahanAra paNa saMsAra vadhAre che. devuM devuM Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 ne saMsAra ghaTADavAne badale vadhAraveA, evuM kANuM kare ? ATalI thaI dAyakazuddhinI vAta. have grAhakazudhdhi, (2) grAhakazuddhi :--dAnanuM anuSThAna jJAnasaMpanna madarahita, zradhdhAbhInuM karyuM, ane devAnI vastu paNa nyAyepArjita, prAtsuka ane avirudhdha rAkhI, paNa jene devAnu che te pote jo zuddha nahi pAtra nahi, te AcArya mahArAja kahe che; evA kupAtrane Apela' dvAna zuddha paNa azuddha ane che. sApane pAyelu. dUdha jema jhera thAya che, tevA parigrAmane e pAme che. tyAre supAtramAM te thADuM paNa karelu dAna jema gAyane ApelA ghAsamAMthI dUdha pAke che, tema niyamA zubha phaLane ApanArU mane che. bAkI kupAtrane zIlavratAdi vinAnAne kareluM dAna bhale puNyanuM paDikuM Ape paNa potAnA AtmAne zuddha karI zakatuM nathI, jema leAhI kharaDayuM vastra sApha karavA koi niLa pANIne badale leAhI vApare te vastra kacAMthI cAkakhuM thAya ? ulaTu vadhAre khagaDe, tevu' kupAtradAnathI che. ahIM anukaMpA dAnanA niSedha nathI, A te pAtradAna, bhaktipUrvakanu dAna, ullAsapUrNAMkanuM dAna, pUjya-mAnya pAtrane dAnanI vAta che. A dhanya jIvana! pAtra kevA heAya ? --evA pAtra, zuSka grAhaka avazya pAMca mahAvratane dharanArA hAya che! jIvanabhara mATe sUkSma ahiMsA, sUkSma satya....yAvat sathA parigraha tyAganI bhISma pratijJA dharanArA-pALanArA hAya che ! vaLI je gurumahArAjanI sevA-suzruSA ane AjJAMkti Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 tAmAM rakta hoya che ! tema, pitAnA saMyamayogamAM nijanA AtmAne sArI rIte joDI denArA hoya che! saMyama-svAdhyAya-tapavaiyAvaccAdi gomAM AtmAne tanmaya karI dIdhe, pachI bIjuM yAda paNa na Ave. te, e pAtra kedhAdi kaSAyene nimULa ukheDI nAkhavA mATe sadA uttama kSamA, mRdutA, saraLatA ane niHspRhatA-nirlobhatAnA akhaMDa abhyAsI hoya che. sAthe mana-vacana-kAyAnI badhI azubha pravRttinA tyAgI ane paMcAcAranI zubha pravRttinA ArAdhaka heya che. vaLI pAMceya Indriya para addabhuta nigraha karavAne dhaMdhe laI beThA hoya che. yAvat pitAnA zarIra ane prANa upara paNa e vijaya meLavyuM hoya ke bhayaMkara upasargamAM enI paravA karyA vinA pitAnA AtmadhyAnamAM meru parvatanI jema aDela rahe, sthira ane niSkapa rahe. A guNonI vividha kakSA hoya che. tethI kadAca ucca kakSAnA A guNo na hoya, chatAM nIcenI kakSAnA paNa A guNe bharanArA ane deSa rahita; e pAtra gaNAya che, evA pAtra te grAhakazuddha kahevAya. emane dIdheluM dAna adbhuta phaLane Ape che. naMdiSaNanuM grAhakazuddha dAna - zreNikaputra naMdiSeNane pUrvabhava jANe che ne ? e ane secanaka hAthI baMne ya ahIM zreNikane tyAM che. kemake pUrva bhave dAna karIne AvelA che. paNa eka mahAna rAjaputra! ane bIjo hAthI !-A pharaka paDavAnuM zuM kAraNa? pharaka Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 keTale mATI? secanakane hala-vihallanI ajJAna-dazAnI haThamAM, zI haTha ? laDAImAM keNike karelI dhULa DhAMkelI gupta agnikhAI para secanakane calAvavAnI haTha-e haThamAM secanakane tyAM cAlatAM baLI maravuM paDayuM ! ane naMdiSeNa? cAritra lenAra banyuM. keTale moTo pharaka? keNe pADa A pharaka? dAnanA pAtranA pharake. secanake pUrvabhavamAM brAhmaNone jamADyA. brAhmaNo kAMI pUrve kahyuM tema saMsAranA AraMbha-parihAdi pApathI nivRtta nahi, brahmacArI nahi, saMyama-susvAdhyAyamAM rakta nahi, saMsAranA sarvathA tyAgI nahi emane dAna eTale ke grAhakazuddha dAna nahi. tyAre bIjI bAju ene tyAM nekarI rahelA naMdiSeNanA jIve nokarInA badalAmAM je e jamaNavAranuM vadheluM cakakhuM bhejana mAgI lIdhuM te munione dAnamAM dIvye rAkhyuM ! basa, ATale pharaka! enA grAhakazuddha dAne ene rAjakuLamAM janma! devAMganA jevI rAjakanyAo patnI tarIke ! jainadharma ! ane bhagavAna mahAvIra prabhunI dezanAnA zravaNa para mahAvairAgya tathA dIkSA sudhInAM dAna karyA ! ahIM prazna thAya, praH-devAnI buddhi ane devAnI vastu eka ja chatAM phaLamAM ATale badhe pharaka kema? uo -AcArya mahArAja zikhIkumArane kahe che ke, jema pANuM eka ja jAtanuM, pIvAnI kriyA eka ja jAtanI, chatAM pInAra gAya ane sApa baMnemAM e jaLapAnanuM pari. jAma juduM Ave che, gAyane e dUdha thAya che, ne sApane Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 jhera thAya che, tevI rIte pAtra vizeSe dAnanu phaLa juduM" juduM" Ave che. te samajo che. AvA uttama supAtradAnane sama javAnA, ane karavAnA kALa je maLyA che tenuM mUlya samajo che ? kadAca munimahArAjane keAI davA joie che, te tame bajAramAMthI lAvI ApI, paNa enuM khIla paMcakhAtAmAMthI laI levAnu thAya che ne ? A bhAgyavRdhdhi thatI rokIne? (3) kALajIdde dAna :~ A thaI grAhakazuddhinI vAta, arthAt dAnanA kSetranI zuddhinI vAta. have juo kALazuddhinI vastu. kALazuddha dAna te kahevAya ke je dAna yogya kALe karyu hAya, kALane anu rUpa karyuM hAya. dA. ta. kAI tapasvI mahAmunine pAraNu' che, emanA dehane amuka amuka vastu lAbhakArI che, te temane te te nirdoSa vastunuM dAna karyuM" tetapasyAnA pAraNAnA kALane ceAgya dAna thayu.. A kALazuddha dAna che, jagatamAM kALane ceAgya kriyAnA lAbha kayAM A che? khetI kALe karI hAya, to enu phaLa bahu maLe che. akALe karI, varasAda cAlu thaI gayA pachI karavA mAMDI, zuM kAma lAge ? ema mahAmuni vakhate gerahAjara rahyA, athavA emane ceAgya vastu devAmAM saMkocAyA te dAnanA kharA kALa gumAvye ja ne ? anavasaranA dAnanI zI kiMmata? bIja paNa je avasara vinA nAkhyuM, dA. ta. khetaramAM ukaraDA paDayA che, te vakhate nAkhyuM, te e bIjane pAka zuM... ? DaeNAvATa ane bigADA khIya khagayuM, ne khetaranI DhavA ya bagaDI. evI rIte keTalIkavAra akALa dAna e denAra Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 lenAra anaine nukasAna kare. mA bimAra chekarAne dUdhapAka pIvarAve, sAjA thayelA chekarAne maganAM pANI pAya, zuM pariNAma cheAkare ne mA mane herAna thAya. mATe ja, 'avasaranAM vAjA' avasare vAge.' 'rAinA bhAva rAte vahI gayA, kAle kAla samAyare'-A badhA kALanA mahattvasUcaka vacane che. vepAramAM sIjhananA kALe vepAra karI lIdhA, te bAra mAsanI nirAMta karAve. ema ahIM paNa dha kSetramAM avasarane yAgya dAna karI de te enAM mahAphaLa ! nayasAranuM dAna, jIvAna MdanuM dAna mahAna phaLa lAvanArA anyA. (4) bhAvazuddhi have AvI bhAvazuddhinI vAta. dAna detAM zraddhA ane save gathI romAMca khaDA thAya, ane peAtAnI jAtane A dAnanA sukRtathI kRtArtha mAne e bhAvazuddha dAna kahevAya. traNa vAta che, zradhdhA, sa Mvega, kRtA budhdhi, dAna devA pUrvethI hRdayamAM zraddhA uchaLatI heya. 'A dAna e apUrva kavya che, dAnanA pAtra munie e kharekharA uttama mahAtmA che.' evI sacoTa jhaLakatI zradhdhA khaDI heAya, emAM dAna devAne meke maLye tyAM e mahAna nimittane pAmIne dharmaprema, dharmAMrganI bharatI caDhe. vairAgyanI cheALA uchaLe, kevA mahAna tyAgI A gurudeva ! svecchAe tyAga karIne mAnava-jIvanamAM kevI sarasa tyAganI mahattA darzAvI ! saMsArane kevA jhera jevA matAbhye !....' ema haiye saMveganA pUra caDhe! tema, dAna detAM zvetAM, ane dRIdhA pachI paNa peAtAnI jAtane kRtArtha mAne, : Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanya janma, ke A mane dAna devAnuM maLyuM! pApalakamI mane durgatinA kUvAmAM paDI jAta. enA badale A dAnamAM e amaralamI banI gaI! mane nyAla karI dIdhe!" vagere vagere dhanyatA, kRtArthatA anubhave, vAta paNa sAcI che. jIve lakSamInA keI nATaka karavAmAM bAkI nathI rAkhI, mAtra enA vaDe AvA mahAguNasaMpanna, ekAMtapavitra jIvana jIvanArA saMta puruSanI bhakti nathI karI. ahIM e karavAnI maLe, pachI zuM bAkI rahyuM? bhAvazuddhinA mUlya AMkyA aMkAya evA nathI. grAhakazuddhi, dAyakazuddhi, dravyazuddhi e chatAM bhAvazuddhi na heya te je phaLa maLe enA karatAM bhAvazuddhi hoya te phaLa lAkhe-kaDeguNuM uMcuM maLe, yAvat bhAvazudhdhinA atyaMta vikAsamAM phaLa anaMtagaNuM ucca maLI jAya. zAlibhadranA jIve dAna dIdhuM temAM vadhAre mahatva zAnuM hatuM ? bhAvazuddhinuM ja ne? enA haiyAmAM zraddhA-saMveganA sAgara ubharAyA ! kRtArthatAnI anerI lAgaNI anubhavavA mAMDI ! te maryo tyAM sudhI ! garIba hato paisAthI; paNa bhAvamAM te e jANe meTe abajapati thaI gaye ! eTalA badhA UMcA bhAvane e mAlika bane ! bhAva mATe garIbI ke vyAdhi kayAM naDe che? e bhAvazuddhie ene kyAM laI jaI mU? zAlibhadranI mahAzrImaMtAI sudhI, mahAvIra prabhu pratye athAga rAga, ane sevakapaNunA hArdika bhAva sudhI, zreNika e mAthe rAjA che, e vastu upara vIra vibhunA caraNe cAritra-jIvana Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI, ghera tapa ane chevaTe anazana sudhI -TUMkamAM kahIe te anuttara vimAnanA vaibhava ane mahAvidehamAM mukti sudhI!jIraNa zeThe te dAna dIdhuM ya nahatuM, chatAM bhAva zuddhie bAramA devaleke caDhI gayA! ane duMdubhi na sAMbhaLI heta te kadAca kevaLajJAna sudhI pahoMcI jAta! mAtra dAnamAM ja nahi paNa bIjI ya dharmakriyAmAM bhAvazudhi khUba ja agatyano bhAga bhajave che. kriyA enI e, paNa bhAvazudhi jeTalI vadhAro eTalI phaLamAM vRdhi. dAnamAM bIjI bhAvazuddhi sAcavavAnI che doSa dALavAnI. arthAt ApavAnI vastu navakeTizuddhi joIe. pacana, hanana, ane keyaNa na jAte karavA, ne bIjA pAse karAvavA, hai na bIjAe karelAmAM saMmati rAkhavI. rasoI raMdhAya te pacana kahevAya. phaLAdi kapAya, lUNa AdithI nirjIva karAya te hanana, kayaNamAM vecAtuM levAya che. e deze na lAgavA devA te deya vastunI bhAvazuddhi. AmAM uddagamanA 16 doSa TaLe. bAkInA eSaNanA 10 deSa paNa na lAgavA devA joIe. dA. ta. devAnI vastu nirdoSa ane nirjIva che paNa ene kaI sajIva vastune saMghaTTIne Ape te deSa kahevAya. athavA ene DhaLate DhaLate vaherAve, ke kAMto pIMjate vaherAve che te sadeSa kahevAya. bhAvazudhdhamAM eka vAta e paNa che ke dAna devAnI pAchaLa kaI padgalika lAbhane, ke I mAnIti Adi dunyavI lobhane Azaya na joIe, atha nidAna na joIe. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 dAna niyANA vinAnuM joie, anidAna joie, nahiM tara dAnarUpI lAkhAne mAla rAkhanA mUlye jAya. zirAmaNu sATe khetara vecavAnI mUrkhAi thAya. aTala vizvAsa joie ke 'zuddhadAnamAM aciMtya zakti che. e ciMtAmaNi ane kalpavRkSa karatAM paNa caDhIyAtI cIja che, ethI zuM nahi maLe ? badhuM maLaze. paNa mAre bIjuM joitu nathI, kemake e badhu aMte to janArU, ane rahe tyAM sudhI mujhavanArU e veTha vaheArIne zuM karU ? mAre te AvuM dAna detAM detAM jagatanI vastu mAtranA mAha utarI jAya, e joIe che. AvA dAnanA prabhAve AtmA mahAtmAne premI bane, mahAmAnA anugAmI banI jAte mahAtmA ane chevaTe paramAtmA sudhI mane e joI e che.' Ave keAI vizvAsa hAya, te pachI nidAna zA mATe kare ? duniyAnA vaibhava ane mAnapAnane kacarA samajyA pachI e kacarAnI lAlasAthI pavitra dAnadhama ne abhaDAve nahiM, bAkI tA jeNe abhaDAvyA enA nika Mdana nIkaLyA, mamaNa zeTha pUrve karelA dAnane abhaDAvIne AbyA hatA. te ahui thI saravALe sAtamI naraka maLI. A badhuM je kahyuM te meAkSanA hetunA dAna aMge kahyuM. dAyakazuddhi grAhakazuddhi vagere mAhetuka dAnadhamanI vidhi jANavI, bAkI anuka pAdAnane te jinezvaradevAe kayAM ya niSedhyuM nathI. arthAt anukaMpA dAnamAM A vidhi nathI. anukaMpA karavAmAM sAme pAtra nathI jovAnuM.'sAmeA duHkhI che, ene khAvA reTalA Apu, koI ene mAravA jAya che, Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke mAre che, te ene choDAvu bacAvuM-A anukaMpAnI bhAvanA che. hAthIe sasalAnI anukaMpA karI te hAthI marIne meghakumAra thaye. megharatha rAjAe pArevA para anukaMpA karI ane samyakatva sahita bhAvanAmAM uMce caDhyA te tIrthakara nAma karma nAmahuM puNya kamAyA! Adhunika bhIkhama pathI-terApaMthIne AnI gama nathI, eTale bicArA anukaMpAne adharma kahe che. anaMta anaMta kALanI kaThoratAne mukAvanAra karuNuM bhAvanA che. anukaMpA bhAvanA che. dharmane e pAye che. ethI hRdaya kamaLa bane che, kemaLa hRdayamAM ja guNe pragaTI zake che. kemaLa hRdayamAM ja kutarkane badale jJAnIvacana e pramANa,ema vasI zake, mahAjJAnIne AtmasamarpaNa karI zake. prakaraNa-21 zIla-dharma vijayasiMha AcArya mahArAja samarAdityanA jIva zikhIkumArane kahI rahyA che, je mahAnubhAva! ahIM sudhI dAna svarUpa dharma tane saMkSepamAM kahyo, have zIlasvarUpa dharma kahevAya te sAMbhaLa. zIlamaya dharmamAM. - prANAtipAta athar hiMsA, asatya, adattAdAna (cerI, maithuna ane parigrahanI sarvathA sArI rIte virati, kSamA-mRdutA-RjutA-saMteSanA vicitra za vaDe kemAna-mAyA-lebhane daDha rIte nigraha, Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 kSaNalavapratibaMdhanatA, zraddhAsaMgasparzanA, ane 'nispRha cite sarva jIvo upara maitrIbhAva Ave." jaina dharmanI vizALatA ane vyavasthitatA jue. dAnazIla tapa ane bhAvadharmamAM badhI ArAdhanAo batAve che, ane te pAchI vyavasthita rIte. sarvajJa prabhunA zAsana vinA A keNa batAvI zake? mATe ja Ane jIvanamAM utAravAnI vAta mukhya joIe. jagatamAM bIjA bIjA dharmane pAmelA che paNa ene artha-kAmanI vAta karatA vadhAre agatya ApanArA dekhAya che, tyAre A mahAtejasvI ane ava nIya dharmane pAmelAe ene jIvanamAM keTalI badhI agatya ApavI ghaTe? artha-kAmanA dareke dareka aMganI sAme sAthe te te dharmanA aMga Acare cho ne? te paNa dharmaaMgane vadhu mahatva ApIne Acaro che ne? kAyane mahatva ApI kahInura hIrAne jema tema gaNavAnI bhUla karatA nahi. dAnAdi dharma e kehInura hIre che. mana, vacana ane kAyA, traNeyathI ene ja ucca agatya apAya. kheDUta vAve tara ane pakavaNunA kALamAM khAnapAna ArAmIne mahatva nathI Apate. e te khetI, vAvaNI, pAkarakSA vagerene ja khUba agatya Ape che. mAnavabhava e khetI, vAvetara ane pakavaNIne kALa che. emAM AtmakSetrane jinavacananA haLathI kheDI nAkhavAnuM che, emAM jinekta dAnAdi dharmanI prazaMsA cAhanA, vagerenA vAvetara karavAnA che, dAnAdinI samyagdanAdi rUpamAM pakavaNuM karavAnI che. keI divasa zuM, ke Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 patAvavAnA phrANu japIne besavAnuM nathI! khAna-pAna-ArAmIne jarAya agatya ApyA vinA ene jarUrI jeTalA ja che. e patAvavAnI kriyA vakhate paNa lakSa te pAchuM dAni dharmAnuM rAkhavAnuM che. tyAre bAkonA kALe te dAnAdrinI jahematamAM pUchavAnuM ja zuM? tyAre tame kadIye vicAra karyAM che ke dAna-zIla-tapa-bhAva, e cAra dharma ane tajJAnI tIrthaMkara bhagavAne kahyA che te emAM ze gupta bhAva che? zu rahasya, ne zI keAI gahana vizeSatA samAI che? vicAra nahi ne avasare avasare tamArA dhana para, zarIra para, snehIjana para uMDA uDA vicAra kare che. kemake enI garaja lAgI che ane enI ki Mmata samajAi che. Ane vicAra nahi. enA artha te eja ne ke AnI garaja nahi. AnI kadara nahi ? zA mATe bhUle che, zA mATe bhrAnta thAo che ? AvA ucca koTinA mAnavabhave mahAkiMmatI buddhi zakti pAmIne kayu* vicArakA karavA jevuM che, eTalu nathI samajAtu'? pavitra manA madirane dAnAdinA gupta rahasya ane vyApaka mahAlAbhanA suvicArathI jhagamagATa prakAzita karI devAne badale duniyAnA kacarApaTTI vicAra rUpI gADha aMdhakArathI vyApta kAM karI ke ? ahI dAnAdi dharmanA rahasyanA vicAra karatAM pahelAM dAna-dharmAnuM svarUpa joyuM tema zola-tapa-bhAvanuM thADu svarUpa joI laIe. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca mahAvrata - zIlamAM pahelAM pAMca mahAvrata kahyAM. mahAvratanA upara kSamA Adi guNo saphaLa che. nahitara te eka bAju kSamAne namratA dekhADe paNa bIjI bAju hiMsA, ke jUTha, ke viSayAsakti joradAra hoya, te AtmA pragati zI sAdhI zakavAne? jIvanamAM sarvathA yA aMze paNa hiMsA, jUTha vagere pApane tyAga pratijJApUrvaka karyo hoya te AtmA AgaLa vadhI zake che. guNasthAnakano krama juo te emAM A spaSTa dekhAze ke samakita pAmyA pachI paNa ahiMsAdinA vratamAM Ave, te ja uparanA pAMcame cha.... vagere guNaThANe jaI zakAya. anuttara vimAnanA deve Ama vItarAga jevA chatAM vratanA abhAve the guNaThANe rahe che. tyAre e paNa che ke mahAte svIkAryA pachI ja kaSAyone sarvathA nAza karI kSamAdi guNenI parAkASThAe pahoMcI zakAya. mATe jIvanamAM mahAvate e mahAna udayanI cAvI che. pAMca mahAvate - hiMsA-jUTha-adattAdAna-maithuna-parigraha e pAMca mahApApane pratijJA pUrvaka sarvathA tyAga karavAthI Ave. sa sAranA jabaradasta piSaka hiMsAdi pApa che. enAthI jIve bIjAne duHkhamAM mUke che, ane pitAnA AtmAnuM adhaHpatana kare che. hiMsAmAM nizcittapaNe pravartanAre jIva pitAnA pUrvanA vAgha-varunA jIvanane vArase lAvanAra gaNAya ke bIjuM kAMI? hiMsA e jaMgalI pazunI khAsIyata che, tyAre ahiMsA e sAcI mAnavatA che. hiMsAthI hRdaya kaThora bane che. pachI emAM guNane badale dene AvavuM-TakavuM saraLa bane che. ema, asatya jIvane kAyara banAve che, tAmasI Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. kare che, karmAMthI mahAmalina kare che. jIvanamAM sattva keLavavuM . hoya te asatyane dUra phagAvI devu joie. manane thavu joie ke paisAnI ke mAnanI nukasAnI e jU -asatyathI thatI Atmika nukasAnI AgaLa, visAtamAM nathI; mATe kAi paNa. bhAge satya jALavIza, asatya nahi melu..' kaheA jIvana jIva vAmAM sahAyaka chu annapANI gaNAya ke asatya gaNAya ? jevu... asatya tevI cerI, anIti paNa jIvana jIvavA mATenA sahAyaka tattva nathI; tema e mAnavatAne paNa ajavALanArA nathI. mANase eTale vicAra karavA joIe ke jU-anIti jenI khAtara karAya che, e vastue ja kyAM kAyamI che ? jIvane kyAM zAzrcata salAmatI Ape che ? pachI zu' enI khAtara jUDa khelavu? anIti karavI ? mAyAkapaTa, ne vizvAsaghAta jevA bhayAnaka durguNA jUTha ane anIti upara poSAya che. tyAre maithunanA pApamAM te jIva paramAtmAne bAjue rAkhI kAmapAtrane vizeSa premanu N pAtra, ane vadhAre tana-mana ane dhanathI senTa kare che. uttama mAnava jIvananI vizeSatA brahmacaya che, cAritra che; niSpApa jIvana che, ene bhUlAvanAra A pApa che. tyAre parigraha pApa vaLI ene sahAyaka che. zAstra kahe che, sa'sAranu mULa AraMbha, ane ArbhanuM mULa parigraha che. parigrahathI tRSNAnA bhaya kara dveSa majabuta ane che, jIvanAM potAnA mUlyane badale jaDanAM mUlya vadhu akAya che. TUMkamAM samajo ke hiMsAdi pAMce ya pApA bhayaMkara che. e savana Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 nathI, azIla che. mAnavane e divya kaTimAM laI javAne badale pazutAmAM paTake che, tethI ja e pApane tyAga e suMdara zIladharma che, AtmAnI suvAsa che, prakAza che, pavitratA che. kSamAdi zastra - mahAvatenI sAthe mAnavajIvananuM mahAna kartavya kedhAdi AMtara zatruone nAza karavAnuM che. e kSamA Adi zo vaDe sahelAIthI thaI zake, krodha manamAM uThe che, tyAM ja je kSamA dhAraNa karI laIe, pachI bhale sahaja rIte nahi, paNa pApanA bhayathI, ke jJAnInA hukamathI, te ya te krodhane AgaLa vadhatuM aTakAve che. ema kSamAmAM AgaLa vadhatAM vadhatAM krodha dUbaLe paDate jAya che. aMte mahAkSamAthI krodhanA bhUkkA thAya che. evI rIte namratA, mRdutA ane laghubhAvathI abhimAna-ahaMkArAdi mare che. saraLatAthI mAyA mare che, ane nispRhatAthI le mare che. kSamAdizIdharmanI te jIva. namAM balihArI che. ucca pavitratA, nakkara unnati, ane sAcAM sukha e Ape che. enA vinA dhanamAla vagere sukhane badale duHkha denArA bane che, AtmAnI unnati kSamAdimAM dekhAya che, krodhAdimAM nahi. pastAve krodhAdi karavAne aMte Ave che, kSamAdithI te aMte nirAMta maLe che; mahAsukhanA anubhava thAya che, A badhA dharmone vistArathI vicAravAne samaya nathI, tethI mAtra nAmanirdeza jevuM karI AgaLa cAlIe chIe. bAkI che e jIvanane sAra. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 kSaNalava-pratibodhanatA :- jIvanamAM A paNa eka meMgherI vastu meLavavA lAyaka che; kaI? "kSaNalavapratibodhanatA =kSaNalavano pratibodha, kSaNalavanI jAgRti. ahIM "kSaNalava' e khAsa zabda che, saMketavALe zabda che. ene bhAva e che ke A durlabha mAnavajIvanane dhanya avasara je maLe che te virATakAya kALamAne eka nagaNya aMza che, atyaMta mAmulI bhAga che. kayAM vahI gayelo anaMtAnaMta bhUtakALarUpI athavA anaMtAnaMta bhaviSyakALa rUpI mahAsAgara ! ane kyAM A cAlu mAnavabhavanA AyuSya kALarUpI eka biMdu! ! gaNitanA hisAbe cAlu bhavane kALa koI visAtamAM nathI. A ati ati alpa paNa vartamAna jIvanakALa kharekharI kSaNa che! kharekha avasara che. kemake vartamAna TUMkA paNa ucca kALanI jinavacana sevA e sAgara samA bhAvI anaM. tAkALane ujajavalita karavA mATe samartha che! te pachI A abhyAti alpa kALamAM e sAdhanA kAM na karI lauM? e sAdhanA karavAmAM je kAMI tana-mana-dhanane kaSTa pahece, te kaSTa bhUtakALanA anaMtA kALanI ApaNe ja veThelI anaM. tAnaMta ghera pIDAo AgaLa zI cIja che? kaI cIja nathI ! tyAMre bhUtakALanA badhA ya vaibhava karatAM, vartamAnanI devAdhideva, saddaguru ane jainazAsananI prApti, e keTale badhe UMce ane alaukika vaibhava che! eTale bhAvI ane bhUtakALa, baMnenI daSTie vartamAna kALa e ati maha Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 vane kALa che, e kharekharI paNa kahevAya. arthAt kharekharo avasara kahevAya, paNa te pAcho lavarUpa che, ati ati alpa che. mATe mAre jAgrata thaI javuM joIe ane vartana mAna ati TUMkA avasarane yegya jabaradasta AtmasAdhanA bhagIratha puruSArtha pheravIne karI levI joIe.-devagurudharmanI bhAremAM bhAre upAsanA kamAI levI joIe. AvI je jAgRti e hANalava pratibaMdhanatA. paMcasUtramAM paNa che mama kalo kimearsa ucitaM A mane ke gajaba avasara maLe che, ane te, A avasarane yegya zuM che? -AvI bhAva jAgrati rAkhI mehanidrAne tyAga karavAnuM kahyuM che. A jAgratithI mANasa zakya uttama sAdhanA karavA jAgrata rahe che, ane tethI svAtmAnI mahAna unati sAdhe che. kahe A ke ane keTale badhe suMdara zIlAdharma batAve ! ! traNeya mahAna che,-ahiMsAdi pAMca mahAvate, kAmAdi guNe dvArA krodhAdi kaSAyane nigraha ane Nalava jAgrati. zradhdhA-saMveganI 5nA - cethI vastu che zraddhA-saMveganI sparzanAnI. AmAM zraddhA zabdathI samyaktva lIdhuM, ane saMvega zabdathI saMsAra pratye bhArobhAra vairAgya ane mekSane jhaLahaLato prema lIdhe. AnA vinA mahAvrata paNa nakAmA ! te sAmAnya vrata-paccakhANa ke devabhakti-gurubhaktinuM zuM pUchavuM ? samyaphatva, vairAgya ane mekSarUci,traNe ya ajaba guNa che. jinendra paramAtmA upara, emanA sarva vacana upara, ne emanA kahelA dharma Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 upara ekAMta zradhdhA e samyakatva.e mahAna prakAza de che! adbhuta AtmabaLa Ape che ! enAthI ja have saMsArakALa ardha pudgala parAvartanI aMdara samApta thavAnuM nakkI thAya che. mahAna sakAmanirjarA karavAnI lAyakAta maLe che. tyAre bhavavairAgyathI saMsAranA bhAmAM bhAre prabhane sAme aDaga rahevAnuM apUrva Atmateja vikase che. temamekSarucithI te sarva vaiSayika AnaMdane tucchakArI eka mAtra Atmika asAMgika AnaMdanI ja lAlasA rahe che, pakSapAta rahe che. eTale viSayanA bhrAmaka AnaMdamAM bhAre thakAvaTa, bhAre aruci AvI javAthI sAMsArika lebha-mamatA, bahu kapAI javAthI mekSa maLavA pahelAM ahIM paNa ajaba zAMti anubhavamAM Ave che, mahAna AMtarika sthira sukhane anubhava thAya che, zradhdhA ane saMvega AtmAnA pradeza pradezamAM vyApta thaI javA joIe, e sUcavavA enI sparzanA kahI. nispRha citte sarva jIve para maitrIbhAva - pAMcamI vastu che maitrIbhAvanI. samakita te UMcA dharmane pAme che. jyAre maitrIbhAva e te pahelethI zarU thatA mArgAnusArI jevA sAmAnya dharmane pAye che. maitrIbhAvanA pAyA upara dharmanI ImArata TakI zake che. maitrIbhAva hoya te ja bIjA nyAya-saMpannatAdi dharmo mokSamArgane anukULa bane che. A maitrIbhAva e bhedabhAva vinA sarva jI pratye rAkhavAne che. arthAt "jagatanA jIvamAtranuM bhaluM thAo."-evuM vizva vAtsalya emAM keLavavAnuM Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 che. duzmana paNa A ApaNI vizvamaitromAMthI bAda nahi ! ene kadAca, avasara pAmIne, zikSA karavAnuM mana thatu hAya, te paNa enuM bhuMDu thAe evI bhAvanA na thAya; enu'satyAnAza nIkaLI jAe evI halakaTa vRtti na jAge. haiyuM eTalu' kAmaLa ane premALa ane tyAre maitrIbhAva siddha thAya. emAM hRdaya bahu udAra bane che. e pAchuM niHspRha cittathI karavAnu che, arthAt A maitrIbhAvanA badalAmAM mane dunyavI lAbha maLeA evI AzaMsA na rakhAya. citta nirAzaMsa arthAt badalAnI AzA vinAnuM rakhAya. ema karavAthI sAcI udAratA, sAcA prema ubhA thAya che. niHspRha cittathI jagatanA lAbhA tuccha lAge che. pachI jagatanA jIvA upara, pahelAM e lAbhamAM aMtarAya thavAnA kAraNe, dveSa thatA hatA, te have zA sArU thAya ? tema 'AnA upara huM maitrIbhAva rAkhuM jethI e mArA upara paNa maitrIbhAva rAkhe ane mane nukazAna na kare, mane avasare lAbha kare,'-AvA seAdA karavAnI vAta nahi. tethI zuSka maitrIbhAva thAya, ane e TakI rahe, temaja e hRdayane saMkucita na kare. vijayasiMhaiM AcArya mahArAje samarAdityanA jIvane AvA prakAranu zIladharmanuM svarUpa kahyuM. emAM avAntara zrAvakanA khAra vrata, anya saptavyasana tyAgAdi tratA, niyame paNa samajI levAnA, sAdhunI sAdhucaryAM paNa AmAM AvI jAya. mAtra tapa ane bhAvanAnI vAta alaga samajavAnI che. AcArya mahArAja kahe che, huM zrAvaka ! atyaMta kaSTathI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2pa7 chatAya evA rAgadveSAdi de upara paNa saMpUrNa vijaya meLavI ene sarvathA nirmaLa nAza karanAra badhA ja parama guru zrI jinezvaradevoe A zIla-dhama pharamAvyuM che. arthAta mATe ja te khAsa sAdhI levuM joIe. have tuM tapa ane bhAva-dharmanuM svarUpa sAMbhaLa. prakaraNa-22 tapadharma ane bhAvadharma mm bAhya-atyaMtara :-tapadhama be prakAre kahyo che. 1, bAhya tapa, ane 2, abhyantara tapa. bAhya tapamAM je bAhya kAyAthI karAya che te Ave. abhyattaramAM aMdara AtmAthI karavAnuM Ave. AmAM eTaluM samajavAnuM che ke prAyazcittavinaya-vaiyAvacca e abhyantara tapamAM che, chatAM emAM je kAyakaSTa, mana-vacana-kAyAnI saMsInatA, saMge pavuM thAya te bAhya aMza gaNAya, ane aMtarAtmAnI upagadazA thAya te Abhyantara tapamAM jaze. evuM ja anazana, parIsahasahana vagere bAhyatApamAM hovA chatAM, emAM je Abhyatara rIte arihaMtanA vacanane vinaya, tathA dharmadhyAnane aMza Avaze te abhyantara tapamAM lekhAze. athavA bIjI rIte oLakhIe te bAhyatate che je jainazAsananI bAhya paNa jovAmAM Ave che; abhyatarata 5 vyavasthitarUpe jainasAsananI aMdara ja maLe che. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAsthatapanA cha prakAra che anazana, udarikA, vRttisaMkSepa, rasatyAga, kAyaza, ane chaThTho saMlInatA. Abhyantara-tapanA cha prakAramAM -prAyazcitta, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya, dhyAna ane kAryotsarga Ave che. AnuM varNana AgaLa karAI gayuM che, tethI ahIM ene vistAra karavAnuM nathI. AcArya mahArAja kahe che ke A tapa-dharmane AcarIne cha Aleka-paralekanA vizAla sukha pAme che, ane sarvaduHkhene kamane kSaya karI zake che. tapa e mahAmaMgaLa che. tethI pApa-karma rUpI vidane TaLI jAya che pachI duHkha nAza ane sukha maLe emAM navAI nathI. bhAvanA dharma dAna, zIla ane tapa e AcaraNanA dharmanI sAthe bhAvanAne dharma joIe, tethI have AcArya mahArAja kahe che, "he suMdara! have tuM bhAvanAmaya dharma sAMbhaLa sArI rIte - (1) samyagdarzananI bhAvanAo, (2) samyagajJAnanI bhAvanAo, (3) samyagucAritranI bhAvanAo, (4) vairAgyanI bhAvanAo, (5) parama jina-bhakti. (6) saMsAra jugupsanatA, (7) kAmavirAga. (8) susAdhu sevA. (9) jinasevA. (10) jinendra pravacana-prabhAvanA. (11) mokSasukhaprIti. (12) anAyatana varjanA. (13) sadA prazasta AtmaniMdA, (14) spalanAnI gaha. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 A A prakAre bhAvanAmaya dharma anaMtajJAnI zrI jinezvaroe kahyo che, ane te saMsArarUpI vanane bALIne bhasma karI nAkhavA mATe dAvAnaLa samAna che. ahIM AcArya mahArAje bhAvanAmaya dharma kahyo temAM dAnAdi traNeya prakAranA dhama upara jaNe zikhara caDhAvyuM, athavA alaMkAra paherAvyA ! keTale suMdara kaTina bhAvanAmaya dharma! enA cauda prakAra :- mithyAtva-cAra kaSAye-nava nekaSAya, e cauda Abhyantara graMthI cheDI, cauda pUrvenA pAragAmI banI, cauda guNaThANuM vaTAvI jaIne cauda rAjalakanA mathALe zAzvata vAsa karavA mATe sacoTa upAya che. alabata dAnAdi dharmo paNa jarUrI che ja. paraMtu e badhAnI tAkAta vikasita karavA mATe A bhAvanAmaya dharma samartha che. e tAkAta, e zakti vikasvara thayAthI phaLanI kakSA vadhI jAya che. have ahIM saMkSepamAM caudeyanuM svarUpa joI laIe. AmAM pahelI cAra bhAvanA samyagdarzana-jJAna-caritra ane vairAgyane prApta karAvanArI tathA puSTi karAvanArI che. (1) samyagdarzananI bhAvanA -samyagdarzanane zIladharmamAM batAvyuM. ahIM enI bhAvanA karavAnuM kahe che. samyagdarzananI bhAvanA eTale evI vicAraNA ke je samyajharzanane prApta karAve, ene sthira kare, nirmaLa kare. "ahe samyagdarzana e ke adbhuta mekSane upAya ! mAtra jJAna ane cAritrathI na cAle, enA mULamAM samyakatva joIe. tyAre jJAnanI ane cAritranI tAkAta na hoya evA jIva Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 mATe paNa keTale suMdara samyagdazanane saraLa upAya batAvyo, ke je sahelAIthI sAdhI zakAya ane enAthI kame karIne jJAna-cAritrane sastA karI zakAya, nikaTa karI zakAya! vaLI, samyagdarzanamAM keTalI suMdara bhagavAna jinezvaradevanI sAthe sagAI karAvI dIdhI! ItyAdi ItyAdi bhAvanAo dvArA AtmAne jinendradevanI najIka ne najIka laI javAne. pachI prabhunA jIvana-prasaMge, prabhue kahela aTala siddhAnta ane tenI pratye AkarSaNa vadhe e bhAvellAsa vadhAryo javAne. ATaluM ja nahi, paNa sAthe prazama (upazama), saMvega, nirveda, anukaMpA, ane AstikyanI paNa bhAvanAo bhAvavAnI. TUMkamAM evI bhAvanAemAM ramyA karavAnuM jethI samyagdarzana prAta ane daDha thAya. tyAre e paNa bhUlatA nahi ke samyadarzananI kaThinatA paNa vicAravA egya che. rAjA zreNika, kRSNa, zrAvaka ahaMnnaka, sulasA zrAvikA vageree samyagdarzana nanI ArAdhanAmAM ene cagya je hRdaya banAvyuM, e ApaNe banAvavA mATe ghaNI ghaNI gyatA vikasAvavI paDaze, bahu bahu puruSArtha keLavavo joIze ! vaLI samyagdarzananI bhAvanAmAM zrI sarvajJa bhagavaMte e anaMtAnaMta kALa mATe eka sarakhA satya evA nava tatva batAvyAne ane te Aje ahIM maLyAne AnaMda mANavAne temaja niHzaMkatA, ni.kAMkSatA, ritharIkaraNa, vAtsalya vagere ATha prakAranA darzanacAranI paNa bhAvanA bhAvavAnI. (2) samyajJAnanI bhAvanA -samyajJAnanI bhAva Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 nAmAM e Ave ke jethI samyajJAnanI prApti ane sthiratA vadhe. dA. ta. mULamAM jJAnadAtA gurunA vinayanI bhAvanA. ema, nava tatva paikI dareka tatvanA adbhuta svarUpa maLyAnI hRdalAsI vicAraNA karavAnI. kevuM kevuM bhavya ane saceTa svarUpa jIvatatvamAM batAvyuM ! ajIva tattvamAM, puNyamAM, pApamAM, ema naveya tatvamAM kahyuM ! jyAre huM dunyavI dhanamAlane visArI A jJAnadhanane zrImaMta thAuM ! jyAre huM jIvanane e jJAnamAM tanmaya karUM! ke suMdara dvAdazAMgIne vistAra ! ke agAdha cauda pUvane darIe! kevuM manerama utpAda-vyaya-dhrauvyanI mahAsattAnI vizvavyApI vyavasthAnuM pratipAdana !! kyAM alapajha mithyAmationA kalpita padArthonA jJAna ! ane kyAM A sarvajJakathita satya padArthonA vijJAna ! AvI AvI bhAvanAmAM AgaLa vadhIne avAntara judA judA padArthonI vizeSatAnA jJAna mATe bhAvanA bhAvavAnI sAthe kALa vinaya, bahumAna....vagere ATha prakAranA jJAnAcAranI paNa bhAvanA vikasAvavAnI. temaja, jainadarzananI vizeSatAo, jevI ke anekAMtavAda, sUkSama ahiMsA, virativAda, cauda guNasthAnakane utkrAntikama, vistRta karmasiddhAnta, vagerenA jJAnabhaMDAranI paNa suMdara bhAvanA karavAnI. 3 samyapha cAritranI bhAvanA :-trIjI samyaka cAritranI bhAvanAmAM paheluM te enI bhArobhAra anumodanA ane jhaMkhanA Ave. sAthe pAMca mahAvratanI pacIsa bhAva Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAe che te bhAvavAnuM Ave. vaLI A saMsAramAM ane tAnaMta kALathI bhaTakatA bhaTakatA jIvane bIjuM maLavuM saheluM che, maLyuM paNa che, paraMtu cAritra maLavuM mahAdehiluM che. te pAchuM mAnava-bhavamAM ja maLe che. khuda tIrtha kara bhagavAna, ane meTAM rAjA mahArAjAe paNa A cAritra samrATanuM zaraNa svIkAryuM che. vagere bhAvanAo mukhya cAritra mArganI, ane enA avAntara prakAranI. jema ke, ke adbhuta viratine siddhAnta! kevI suMdara sUkSmAtisUkSama ahiMsA ! kevuM satya ! kevuM mahAna brahmacarya! kevI cAra prakAre adattAdAnanI sUma vyavasthA! ke ene betAlIza deSarahita bhikSAmArga ! cAritrane kevo apUrva utsarga ane apavAda mArga ! kevI anupamaananyalabhya prAyazcitta vidhi!" (4) korAgyanI bhAvanA -vairAgyanI puSTi karanArI bhAvanA mATe anitya-azaraNa-saMsAra-ekatva anyatva-azucitva-Azrava-saMvara-nirjarA-lekasvabhAva-- bodhidurlabhatA-dharmasyAkhyAtA e bAra bhAvanAnuM manana bhAvana Ave. emAM pAchI avAMtara aneka vairAgya Sika bhAvanAo thAya. saMsAranuM svarUpa ja evuM che ke anekAneka prakAre, vairAgyane vardhaka vicAraNA karI zakAya. hanumAnajI merU upara jinacaityane vaMdana karI pAchAnIce utaratA hatA tyAM sUryAsta samaye upara ane nIce judI prakAzanI pari. sthiti joI vairAgya bhAvanAmAM caDhayA! tyAre rAjA guNasenA kaIkanI mazAnayAtrA joI virAganI vicAraNAmAM AgaLa Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 vadhyA ! rAmAyaNamAM Ave che,-eka rAjakumAra ghaNA varSe dezATanathI svadeza pAchA phare che. tyAM pAchaLathI janmelI peAtAnI bahena para pahelAM te ene na eLakhavAthI ajA- ce paraNavAnA rAga kare che. paNa pachIthI satya jaNAtAM sa'sAranA AvA bhrAmaka bhAva para vairAgya pAme che, ane ttarata dIkSA le che ! Ama vairAgyanI utpAdaka ane vaka bhAvanA karavA mATe asakhya nimitto che. ekeka nimitta upara paNa anekAneka bairAgyanI bhAvanA karI zakAya che. dhyAna rAkhaje bhAvanA bhavanAzinI, bhAvanAnA baLa upara abhaNa mAsa paNa TheTha kevaLajJAna sudhInI kakSAe pahoMcI jAya che, bhayaMkara RSighAtaka rAjA paNa zubha bhAvanAnA baLa upara vItarAga, vItadveSa ane sarvajJa mahAtmA manI jAya che. dhArIchanArI jevA ghera avaguNenA sevanArA paNu ja emAMthI palaTA mArI zubha-bhAvanAnA zaraNe caDhI gayA, te te tyAM ja anata guNusa`panna kevaLajJAnI mahi manI gayAnA dAkhalA che ! eTalI badhI akalpya-aciMtya tAkAta bhAvanAmAM che! kALajInA mananA melane zubha bhAvanAM kSaNavAramAM dhAIne sApha karI nAkhe che! mATe ja je A cAra bhAvanA kahI, samyag dananI, jJAnanI, cAritranI ane bairAgyanI, ene vividha rIte bhAvavAnI, dAna-zIla-tapanI bhAvanAone cAritranI agara bairAgyanI bhAvanAmAM bhAvI zakAya. tApa e che ke dana-jJAna-cAritra, ane dAna Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zIla-tapa AdaravA pahelAM paNa enI bhAvanAone hRdayamAM khUba khUba ramatI rAkhA, tema dazanArdinI ArAdhanA vakhate paNa bhAvanAnA kallelAne haiyAmAM uchaLatA rAkhA; ane dana AdinI kriyAmAMthI nivRtta thayA pachI paNa bhAvanAne hRdayanA kabajo choDavA na do. anumedanAnI bhAvanA, adhika sAdhanAnI bhAvanA, kRtajJatAnI bhAvanA, apUrva sidhdhinI bhAtranA-ityAdi ityAdi bhAvanAonA gheADApUra hRdayamAM vahevA mADe evuM kare, bhUla nahi, zAlibhadranA jIve mAtra thALInA khIranA dAna para zAlibhadrapaNuM nathI meLavyu', paNa e dAnanI AgaLa-pAchaLanI bhAvanA ane maraNa pa ta dAna ane gurunI anumedanAnI tathA jAtanI kRtAtAnI bhAvanAnA baLa upara zAlibhadrapaNuM, rAjanI devatAi navANuM peTInA baibhava, tathA ene paNa phagAvI dai cAritra levAnu mahAsAma vagere meLavyu. bharata mahArAje bhAvanAnA prabhAve arisAbhavanamAM kevaLajJAna meLavyuM.. IlAcI' putre nATakanA doraDA para ane kumAMputra gharamAM rahyA bhAvanAnA khaLe kevaLajJAna lIdhuM. AvA bhAvanAdha ne, ahIM yudara ane aNumAla, mananuM sAdhana maLyA pachI, kemaja uvekhAya ? ene sAdhyA vinAnI eka paNa kSaNa kema ja jAya? have jue AgaLa bhAvanAdhama mAM zuM lIdhuM. (5) parama jinabhakti - bhagavAna tIrthaMkaradeva upara zreSTha kaiATinI bhakti haiyAmAM Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satata vahetI rahe e suMdara kaTine bhAvadharma che. eklI zubhabhAvanAo bhAvavAthI patatuM natI. sAthe prazasta bhAve paNa AtmAmAM pagabhara rAkhavA joIe. emAM pahelA naMba2mAM zreSTha eTale jagatanA keI paNa padArtha para hoya enA karatAM UMce bhaktibhAva A eka prabaLa zubhabhAva che. mAtra te nirAzasa joIe, paugalika AzaMsAvALo na joIe. bAkI enuM sAmarthya gajaba che. keI AtmAo alpa bhavamAM ke trIje, pAMcame bhave TheTha mokSa sudhI caDhI gayA enA mULamAM joIe te, kAraNabhUta jinendradeva pratyene ucca bhaktibhAva hate. zrAvikA sulasA, revatI, satyakI, zreNika, vageree jinabhakti upara tIrthakara nAmakarma upA paNa e jinabhakti kevI ? tucha phepha jevI nahi! taranA mAla jevI! A baDa parivrAjake ghaNe ya upADe kya, brahmA-viSNu-mahezanA rUpa karyA, e jevA nagara ulaTuM paNa sulatAne mana pyArA jinezvara deva zrI mahAvIra prabhunA rUpa AgaLa e kucA samAna che, te emAM zuM jevuM hatuM ? tethI e jovAnI keI AturatA ja nahi. te jovA e dharAsara na gaI. are! aMbaDe pacIsamAM tIrthakaranuM samavasaraNa vikuvyuM! teya "lAva, tyAre e te tIrthakara bhagavAna che, melA deva nathI, te jovuM te kharI ke samavasaraNanuM sauMdarya ane tIrthakaranuM rUpa kevuM manahara che? e ya jijJAsA nahi. kema vAru? pacIsamA tIrthaMkara heya ja nahi. pachI e mAnavuM ja cheTuM. ethI te sAcA covIsa jina pratye AkarSaNa ochuM karavA jevuM che; jevAnI Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jijJAsAnI te vAte ya zI ? sulasA jevA na gaI. dilamAM A bhaktibhAva jinendra bhagavAna upa2 uchaLa hato! mArA e nAthathI vadhIne jagatamAM jovA jevuM che ja zuM ? derAsaramAM prabhudazane jAo che tyAM A bhAva manamAM jAgate heya che ne? AkhA divasanI vAta nathI, mAtra darzane jAo tyAranI A vAta che ke te vakhata pUratuM te A bhAva jAgate ne? jo hA, te derAsaramAMthI bahAra na nIkaLIe tyAM sudhI daSTi bhagavAna para je cUMTI te ceTI ema ja ne? keI ene tANI na zake. kyAM ya DAphabIyA ene mAravAnA nahi. jinane jovAmAM ja lIna e! pAchuM prabhune AMkha jetI jAya, ne haiyuM uchaLatuM jAya ! "aho kevA anupama devAdhideva mane maLyA ! kevuM emanuM adbhuta svarUpa ! keTalI badhI emanI guNa ane upakArathI mahattA ! devendro ane dAnavendro emane pUje! mahAbuddhi nidhAna gaNadhara bhagavaMte emane seve ! anupama tIrthanA pravartaka A prabhu ! bhavya puruSArthathI rAgAdi zatrune nAza A deve karyo! bIjAe nahi!"...vagere vagere kaI svarUpa vicAravAmAM lIna banavAnuM. emanA ajaba guNe ane gajaba upakAra yAda karavAne. haiyAmAM jinabhaktine bhAva uchaLatuM hoya te A badhuM zakya che. saMbhavita che. tulasAmAM e hatuM tethI ene jarA ya kautuka jovAnuM ya na thayuM. vaLI juo ke pachI e aMbaDa parivrAjaka zrAvakane veza karIne enA ghera Ave che, tyAre "aho ! mArA prabhunA bhakta Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 267 zrAvaka!" ema karI ene vinaya satkAra kare che, pelA jyAM kahe che, 'jagatadayALu zrI mahAvIra bhagavaMte Apane sadezeA kahALyeA che,' tyAM e sAMbhaLatAM te bhikatane sAgara hileALe caDhe che. rAmAMca khaDA thAya che. nADIemAM thanamanATa thAya che, emAM lehI vadhu vegathI vahevA mAMDe che, AMkha AMsuthI bhInI bhInI thaI jAya che; huM mArA nAthanA mArA nAthane muja garIba para sadezA ? ahAhAhA, kevu' mArU ahAbhAgya ! prabhue mane yAda karI! nAthanA dilamAM mArUM sthAna ahAhA....nAtha A rAMkaDI para keTalI badhI ApanI anahada kRpA !...' cAlye bhakitanA pravAha ! are mAtra pravAha zuM, bhakitanuM pUra khaLabhaLa vahevA mAMDayuM ! nidhanIyAne karoDo hIrA mANekanu nidhana maLyuM! kSayathI ghasAi ghasAIne maravAnI aNI para AvelA nelAMbu nirAgI jIvita ane laSTapuSTatA maLI ! emAM jema AnadanA uchALe, tema ahIM zAthI ? jinendra bhagavAna para aparaMpAra ane advitIya bhaktibhAva che mATe. pAchuM emAM prabhunI sukhazAtAnA samAcAra hatA, eTale vaLI AnaMdaeNnA pUra era uchaLyAM! nAtha mArA sukhazAtAmAM' basa, A parathI kalpe ke samasta rAtri ane divasa, keAi paNa kAma cAlatu hAya chatAM dilamAM jinabhakitanA gaMgApravAhu ketrAka cAlatA haze? Ama sulasAnI bhakita, rAjA dazA bhadranI bhakti, mahAmAtya vastupAla tejapAlanI jinabhakita, ityAdi bhakitanA prasaMgeA vicArI bhinna bhinna rIte haiyAmAM prabhu bhakitanA pUra vahetA rAkhavAnA, jagata * Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharekhara tuccha lAge, jina kharekhara sArabhUta lAge, te ja A bane, e jinabhakitanA lAbha ajaba-gajaba! (6) saMsAra jugupsatA - chA bhAvanA-dharma mAM have AgaLa juo, jema jina pratye aDhaLaka bhakti joIe tema jagata pratye eTale ke saMsAra pratye jugusAbhAva joIe, bhAvanA-dharmanI chaThThI vastu AcArya mahArAje zikhIkumAane A batAvI. vAta paNa barAbara che. saMsAra para jugu sA na AvyA kare, tyAM sudhI jina pratye sAco bhakitane ulAsa kyAMthI jAge? kemake jina vItarAga che, tema vItarAga banavAnuM kahe che. te pachI saMsAra pratye rAga ubhe rahyo kema cAle? jugupsA thavI joIe. ahIM prana thaze, pra-pUrve vairAgya bhAvanAno dharma te kahI dIdho hate. emAM saMsAra pratye vairAgya-bhAvanA AvI gaI. te AmAM vadhAre zuM AvyuM ? u0-vairAgya-bhAvanA judI cIja che, ane jugusAbhAva judI vastu che, vairAgyabhAvanAmAM te ciMtana karavAnuM che, vairAgya vicAravAnuM che. e mATe bairAgyajanaka bhinna bhinna prasaMge ciMtavavAnA che. tyAre jugupsAbhAvamAM ciMtavavAnI vAta nathI, paNa dila banAvavAnI vAta che. dilamAM saMsAra pratye arUci heya, tirasakAra haya, avajJA heya jANe Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 269 viSThA pratye nAka macakoDAya, ema saMsAra pratye hRdaya glAni anubhave haiyAne abhAva hoya ! saMsAra para jugupsA zAthI? kahe, saMsAranuM svarUpamAM ja evuM gaMdu che; mahAmalina che; kuDuM- kakSu che deSa avaguNathI bharacaka bharyuM che ! saMsAra te viphare tyAre sajjanane ya durjana banAvI de che ! cagIne ya bhegI karI de che! sAdhune zetAna banAvI nAkhe che! ane ene vipharatA vAra keTalI? AvA saMsAra pratye jugupsA kema na thAya? are, mAtra ekavAra thaIne basa nahi, paNa satat jAgrata rahevAnI rahevAnI zuM ? ApaNe jugusA jAgrata rAkhavAnI. jIvanamAM kaI mahAna dhakko lAgI jAya anAdinuM haiyuM palaTI jAya, tyAre moTA cakavatI rAjAne paNa vaibhavI saMsAra upare ya jugupsA jAgI jAya che! meTA devatAI bhega-vilAsarUpI saMsAra tarapha paNa gaLacaTapaNuM nahi, kiMtu glAnI, jugupsA ! gaMdavADa lAge ! saMsAra mAtra pratye jugupsA jAgyA ja kare, varyA ja kare. e eka suMdara bhAvanA dharma. ane joIe te jenuM nAma saMsAra che enAmAM kharekhara kyAM suMdaratA che! paheluM te zarIra ja gaMdakIne gADa. pAchuM emAM sarabatI pAchuM nAkho te ya enA pezAba thAya; ne UMcA miSTAnnanI viSThA thAya. tyAre saMsAranA saMbaMdhe ya svArthabharyA, mATe melA. mA I che dIkaro mAro thaIne rahe. bApa Icche ke mAre thaIne rahe, tyAre dIkarI vaLI che ke mAbApa baMne mArI marajI Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 mujaba cAlanArA heAya. AvA saMsAra para jugupsA kema na jAge ? te dhanamAlamAM sArU zuM che ? bhAvanA svAthI, kRpaNa, melI, pApa bharI. sattA ne kAMti paNa aMte bhrugu psanIya bane che. (7) kAmavirAga sAtamA bhAvanA-dhamAM kAma eTale ke IcchAe athavA viSayavAsanA pratye bairAgyanI lAgaNI Ave. bairAgyanI bhAvanAmAM ciMtana hatuM, AmAM bairAgyanI kharekhara vRtti che, hArdika virAgamaya valaNa che. saMsArajIgupsAmAM 'sa'sArathI anekAneka bhAvA levAnA che. kuTuba parivAra, khAnapAna zAtAazAtA, yaza-apayaza, dhanamAla vagere aneka aMge para jugupsA. AmAM 'kAma' zabdathI icchAo, viSayavAsanA-veDhADhaya levAnA. jema pAMce indriyanA rUpa-rasAda pratyenI vAsanA Ave; paNa vizeSe karIne jAtIyatAnI saMjJA gaNAya che. tyAre icchAemAM jagatanI anekAneka prakAranI kAmanA tRSNA Ave. e badhA pratye vairAgyanuM valaNa joIe. jIva adarakhAne akaLAyA kare ke A veThe kacAM vaLagI ? rUparasAdi viSayA, abrahma, ke icchA badhuM ja khataranAka che, AtmavinAza karanAruM che, sa'sArabhramaka che; kharekhara jotAM phUDa' ane kadrapu che! AtmAnA jJAnAdi ni`La guNA AgaLa kAMi ja visAtamAM nathI. AtmAnI sahaja svAdhIna ucca pariNatine e badhuM avarodhanArU che. eTalA mATe enA pratye rAga-ruci nahiM, paNa javala'ta virAga, aruci, : Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 (8) susAdhu sevA :- AcArya mahArAje AThamA naMbarane bhAvanA dharma susAdhu sevA kahyo. zrI A. haribhadrasUrijI zAstravArtAmAM kahe che "sAdhusevA sadA bhaktayA....dhamahetu-prasAdhanama dharmanA kAraNe siddha karavAmAM prathama sAdhana sAdhusevA. kema vArU ? sAdhusevAmAM sAdhunuM pAvana darzana, upadezanuM zravaNa ane supAtra dAnanA mahAna traNa lAbha maLe. mATe sAdhu maharSi enI haMmezA upAsanA karavI joIe. emAM tana-mana-dhanane zakya eTale vadhu bhega ApavuM joIe. zAlibhadra emAM ja UMce AvI gayA. kumArapALa rAjAe guru zrI hemacaMdrasUri mahArAjanI sevAthI gaNadhara padavInuM puNya upAmyuM! piDizAha sAdhusevAnA rasiyA evA ke gurumahArAjanA praveza utsavamAM hajAro rUpIyA kharacyA ! ahIM sAdhu susAdhu levAnA kahyA che. (9) jinasevA - navame bhAvanA dharma che jinasevA. praH-pUrve jinabhakita kahI hatI, chatAM ahiM vaLI jinasevA adhika kema kahI ? u0 - bhaktimAM emanA pratye haiyAmAM jhaLakatuM bahumAna levAnuM hatuM. sevAmAM emanA pratye ati namra sevakabhAva levAne che. Ama te zuM sAdhusevA ke jinasevA, bAhya kriyArUpe dAna-zIlamAM AvI jAya, paraMtu ahIM AMtarika Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 kharekhara sevakabhAva ubhA rAkhavAnA che. sevakabhAva jIvata jAgatA ubhA hAya, te arthAt jIvanamAM nakkI ja karyu. hAya ke A saMsAramAM zeThAinA jIvana ghaNA joyA, have sevakanuM . jIvana jIvavu` che. keI jIvanamAM pAra vinAnA saMsAranA vividha aMgeAnI sevA ghaNI ghaNI khAvI, jIvanabhara kei kaiI vArtAnA sevaka banI beThA, e badhu' cheDI, have te jIva nabhara deva-gurunAM sevaka banyA rahevuM che. A nirdhArapUka sahaja rIte manamAM e sevakabhAva ubhA karI dIdhA. sevaka bhAva eTale samajAya che ne? jenA sevaka, (1) tenI ciMtA pahelI, jAtanI ciMtA pachI. (2) te senTa sadA UMcA lAge, jAta nIcI lAge. *(3) niyamita te senTanI sevAnAM kA khajAvavAnu` jIvanamAM cAlu Aya. * 4) jIvanamAM e sevya mahAna Adaza ane AdhArarUpa, zaraNarUpa lAge. AvI AvI kei khAkhatA sevakabhAvamAM sAcavavAnI gaNAvI zakAya. devagurunA sevaka banavu che; te daivanAM pUjana ane gurune dAna-satkAranI ciMtA pahelI ubhI ja hAya. pachI ja peAtAnA bhajananI ciMtA, game tyAre, arthAt bheAjana karyA pachI, sevA kAryaM karI levu, e jUduM; ane sevakabhAva ubhuM rAkhI pahelI ciMtA karavI e judI. ema devagurunA sevaka banavuM che to emane sadA UMcA mAnavA joize, emanI AgaLa peAtAnI jAta game tevA zrImata, vidvAna-budhdhimAna ke sattAdhIza, chatAM sattA nIcI ja lAgavI joize. kumArapALa e mahArAjA hatA aDhAra dezanA, paNa guru hemacaMdrasUri mahArAjanA tA e sevaka hatA. emanI Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 273 sAme pitAne sadA nIcANapaNAne khyAla jAgate. name lee savasAhUNaM belavuM che ne sAkSAt sAdhu mahArAjane kaI bAbatamAM nyUna samajI emanI AgaLa jAtane UMcI mAnavI-dekhADavI che. emAM sevakabhAva kyAM rahyo? devagurunA sevaka banavuM che te haMmezAM devagurunI sevAnA keI kAryo jIvanamAM cAlu joIe. emAM pachI tana-manadhanane bhega ApavAmAM saheja paNa saMkeca ke kamIne na heya, tyAre sAdhunA ane jinanA sevaka banavuM che te jina ane sAdhu e potAnA jIvanamAM mahAna Adarza ane AdhArarUpa lAge. ema thAya ke "AmanuM jIvana kharekharUM jIvavA lAyaka ! kharekharUM guNasaMpana ! kharekharUM prazaMsanIya! tema pate dunyavI game tevI uMcI sthitimAM hoya, chatAM pitAne belI e jina ane sAdhu chatAM emanA vinA pitAnI jAta anAtha bhAse. jIvananA kharekhara AdhAra, kharekharA zaraNa, kharekharA nAtha e. A sevakapaNane bhAva pUrNa vikasita nahi, te paNa aMze ya je vartate hoya te sAdhusevA ane jinasevAnA keI keI kAryo jIvanamAM thatA rahe emAM navAI nathI. bhAvadharmane AmAM mahAna vikAsa thAya che. mATe sAdhusevA ane jina sevAnA kAryone dAna- zIlane badale bhAvadharmamamAM gaNIe te vadhe nathI. (10)jinekta pravacananI jinazAsananI prabhAvanA :-bhAvadharmamAM dazamuM kArya batAvyuM jainazAsananI Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 prabhAvanA. jainazAsanane ApaNA para anaMta upakAra che. atyAre ahIM jinendraprabhu vidyAmAna nathI, paraMtu emanuM zAsana hayAta che. te ApaNe je kuLamAM janmyA tyAM jainadharmanA AcAra-vicAra hovAthI jinazAsana pAmyA. zAsananA AdhAra upara ja ApaNAmAM aMze paNa dayA, dAna, jinabhakti, vrata, paccakakhANa tatvajJAna vagerene sthAna maLyuM. ethI ApaNe paraloka sudharavAne! emAM sArA AgaLa vadhavAthI te bhavanA bhava sudharavAnA! keTale mahAna upakAra jainazAsanane! evA jainazAsananI jata badhe phelAtI rahe evA kArya, te prabhAvanA kahevAya. bIjAo jina dharma pAme, vrata pAme, paccakhANa pAme jinanA bhakta bane. sAdhunA bhakta bane chevaTe eTaluM ya thAya ke "ahe ke suMdara jainadharma !'-A mATe je je kArya karAya te zAsanaprabhAvanA. jinabhakitanA ucchava -mahecchava, gurunA pravezetsava, saMghayAtrAdi mahAna dhArmika kAryakame-e badhuM prabhAvanA karanArUM thAya. jAhera pravacane, jainadharmanA pustake, lakhANone pracAra; dayA-dAnanA kAmo vagere zAsanaprabhAvanA che, pUjA bhaNAve che, tyAM bahAra daravAje jainetarone paNa gaLa sAkaranA paDIkA vaheMce te te paNa zAsana-prabhAvanA karaze. leka kaheze ke sarasa Amane dharma ! (11) mokSasukhanI prIti - juo tyAre upara kahelA dharmanA badhA prakArono pAyo che mekSasukhane akhaMDa rAga. prema mekSasukhane che, sahaja Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 AnaMdane che, dunyavI keIpaNa saMjoga vinAnA sukhanI tAlAvelI che, te e dAnAdi badhA dharma sAdhavAne raMga keI oraja AvavAne ! nahitara te, vicAre ke e dharma te sAdhIe chIe chatAM evA aDhaLaka raMga nathI uchaLa, ane vAta vAtamAM citta emAMthI khalita thaI jAya che. enuM kAraNa zuM? eja ke dunyavI bIjI bIjI sagavaDanA, bIjA bIjA vizvanA sukhI haye evuM sthAna jamAvI beThA che ke tyAM mokSasukhane sthAna nathI; pite ja badhA sarvAdhIza, eTale e cittane dharmamAMthI vacce vacce tADyA kare che. bIjI trIjI jijJAsAo, ke AturatAo mULamAM jagatanA vividha sukhanA rAgane laIne che. je e sukha upara hADohADa aruci heta, te enI AturatAe zAnI uThe? tyAre e sukhanA rAgane nirbaLa karanAra che mokSasukhane rAga. ene haiye sAro jhaLakate karI devuM joIe. haiyuM e sukhanA valakhAM mAre enI kalapanAnI miThAza anubhave. enI bhArebhAra prIti manane ne hRdayane eTaluM badhuM pheruM rAkhe ke jagatanA sukhanA ane enA sAdhananA valakhAMnA bhAra utarI gayA hoya. tyAre mAnavahRdayanI vizeSatAya zI ! je evA mekSasukhanI jhaMkhanA na ubhI karI dIdhI? mokSasukhane avihaDa rAga haiye je na mahANI dIdho? paNa eTaluM dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke mekSanA sukhane rAga eTale khAnapAna, manamartabe, kAma bhega vagere na hovAne prema zuM? na hovAne Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 prema ! zAthI ? e badhu vaiTharUpa che, duHkhamizrita che, navA duHkhane nAtaranArU che. jIvane saMsArabhramaNamAM jakaDI nAkhanArU che. jagatanA sukha jhAMjhavAnA nIra jevA. vAstavamAM kAMi na maLe. e AtmAnA sukha nathI. nahiMtara te e zAnA uDI jAya ? e pudgalanA sukha che; te paNa sacaiAga paristhiti vagerene AdhIna che. mATe sacega badalAtA ene uDI jatAM vAra nathI lAgatI. A badhuM samajIne duniyAnuM dekhItu sArUM' vaibhavI sukha paNa jhera jevu lAge che; e badhAnA abhAvamAM rahenArUM meAkSasukha pyArU' lAge che. traNa khaMDanA mAlika mahAsamRddhimAna kRSNa vAsudevanA lADIlA bhAi gajasakumAlane zrI neminAtha prabhunA vacanathI kRSNanA gharanI e badhI sukhasamRddhi jhera jevI na lAgI hoya, meAkSasukhanI bhAre laganI na uThI hAya, te ekadama ja cAritra grahaNa, tarata ja zmazAne kAussagga dhyAna ane eTalAmAM ja sAthe dhIkhatA aMgArAthI saLagAvI nakhAvAnA upadravanuM saha sahana zI rIte thAya ? 12. anAyatana vana = meAkSasukhanI uchaLatI prItinA bhAvanAdhanI sAthe anAyatananuM vananA dhama ArAdhavAnA che. dAna-zIlatapamAM A kare, A kare' ema karavAnuM ghaNuM AvyuM paNa enI sAthe, jyAM jyAM ene bhaya ubhA thAya ema che, evA sthAnane cheDavAnI paNa jarUra che. tenI vAta ahIM Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI. e anAyatana=Ayatana nahi, dharmarakSaka sthAna nahi. dA. ta. brahmacArIne strI sAthe ekAMta e anAyatana, strI mAtranA nirIkSaNa e anAyatana. tapasvIne jamaNavAranA sthAna tathA jamaNanI khUba khUba prazaMsAnA sthAna e anAyatana. tyAgI ke tyAgavRttine bheganAM sAhityanA vAMcana e anAyatana. dharmAtmAne adhamanA sneha, saMsarga e anAcatana. dharma karatAM jAtanI sukamaLatA ane pUrva vaibhavAdino khyAla e anAyatana. evA jyAM dharmane dhake paho. cavAno saMbhava hoya evA dezakALa e anAyatana. anAvatanane tyAga avazya karavuM joIe, e mahAna bhAvanA dharma che. jue nadiSeNa muni vezyAne vezyA jANyA pachI paNa enI sAthe vivAda karavA ubhA rahyA te paDyA. zIla ane tapadharma emane bahu ca chatAM A bhAvanA dharmanI kacAze emane paDatAM vAra na lAgI, araNika muninuM paNa evuM ja thayuM. meghakumArane pUrva sukamaLatA, vaibhava yAda Ave e anAyatana sevyuM te cAritramAM mana caMcaLa thayuM. mATe khAsa samajavAnuM che ke mahAna parAkramI ane dharma zUrA mahAtmA emane paNa je anAyatanA patana karAvI de che, te ene tyAga khAsa Avazyaka ane anivArya bane che. 13. sadA prazasta AmaniMdA :- terame bhAvanA dharma Aje haMmezAM AtmaniMdA karavAne je guNa gAvA ke razaMsA karavI, te bIjAnI, Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. ane niMdA karavI, te| jAtanI guNu auMjAna gAvAthI ApaNAmAM guNu bharAya che, ApaNA guNa gAvAthI guNa khAlI thAya che, tyAre jAtanA DhoSanI niMdA karavAthI dASanI zakita haNAya che. dhIre dhIre doSa khAlI thai jAya che. sajjana mANasanA manamAM sadA peAtAnI burAInA jAgatA khyAla hAya. tame tamArI jAtanu... jeTalu epa dekhazo, eTalA tame AgaLa vadhavAnu vicArI zakazeA. jAtane bahu mAnI lIdhA pachI saMtoSa thaijAya che; AgaLa vadhavAnu' aTake che, AtmanidAmAM dilamAM namrabhAva rahe che. meha ane karmAMnI zRMkhalAenA khyAla raDe che; guruvinayAdi sArA sacavAya che; sudharavAnA puruSArthane avakAza rahe che. eTalu' kharU ke Atmani MdA prazasta arthAt sArA rUpanI joie, nahiMtara jene aMgrejImAM 'Inferiurity Camplex" inphIrIorITI kamplekSa' kahe che, jenA a laghutAgraMthi thAya che, e te ulaTI AtmapragatimAM bAdhaka bane che. kemake emAM peAtAnI jAta evI laghu ne halakI lAgyA kare che ke pete jANe kathI bahu kacarAi che; pAte kazu karI zake ema nathI. ethI peAtAne mahAna dharma-sAhasa, dha parAkrama kheDavAnu dila nahi thAya. evI laghutAgraMthi joi evA leAkA kadAca dhanidA ya kare, tethI evI AniMdA e aprazasta che, anAdaraNIya che. jarUra, jAtane laghu mAnavI, paNa te evI nahui ke je navA dha mATe nirutsAha kare, jUnA dharmomAM asthira kare, dhama virodhI ke adharmIne dha nidAnu' nimitta Ape. bAkI prazasta arthAt zubhakeATinI AtmaniMdA te rasAyaNa che, bhaya kara kanA rAga paNa kSaNamAM nAbUda karI nAkhe. mRgAvatI e Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2ee AtmanidAmAM kevaLajJAna lIdhuM ! jhAMjharIyA traSi, ghAtaka rAjAe paNa e rIte AtmaniMdAthI tyAM ne tyAM kevaLajJAna upAmyuM! jAtanA deza-duSkRtyanI niMdA ane pazcAttApathI te e pApa sAthe bIjA keI pApanA baMdhana zithila paDI jAya che. 14. khalanAnI gaha : A chelle bhAvanAdharma te adbhuta kahyo che. khalanA eTale bhUlabhAla. alana eTale pitAnuM cheTuM kArya. enI gartA eTale gurunI samakSa enI niMdA, ane prAyazcittakaraNa, pUrve kaheluM badhuM hoya paNa evuM bane ke A na hoya te mokSa dUra rahI jAya. are eTaluM ja nahi paNa avasara Avya ulaTuM nIce gabaDavAnuM thAya ! lakSmaNa sAdhvIe zIlamAM mahAna cAritra pALyuM, tapa ghora karyA, paNa eka kuvicArarUpI khalanAnI ThIka gaha na karI te 800 kaDAkaDI sAgaropama saMsAramAM bhaTakI ! prAyazcittakaraNa e to zrAvakane mATe paNa vArSika kartavya che. kamamAM kama varase ekavAra te avazya pitAnI khalanAe guru AgaLa bALabhAve kahI enuM prAyazcitta mAgI levuM joIe, ane te karI ApavuM joIe. jaina zAsanamAM A prAyazcitta mArganuM eTaluM badhuM mUlya che ke e mATe meTA meTA zAstra racAyA che. tema, ene bhaNavAne adhikAra paNa egya guruonA hAthamAM mUkyA che. mahAnizIthamAM Ave che ke khalanAthI gahanA mahAna dharmanA prabhAve kaI sAdhvIo tarata ja kevaLajJAna Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 pAmI gaI! mehanI juga jUnI Adate ane vAsanAonA prabhAve khalanA thavI duSkara nathI, asaMbhavita nathI, evI, sthitimAM AtmAne pavitra rAkhanAra hoya, te khalanAnI gaha che. enAthI bhAre karmo paNa nAza pAmI jAya che. pratikramaNa zuM che? divasa-rAtanA keI pApanA bhAra nA karanArUM!! ekeka divasanA pApane pAra nathI, paNa prati kamaNa prAyazcittathI ghaNAM pApa nAza pAmI jAya che. Ama bhAvanA dharmanI vAta thaI vicAre, vijayasiMha AcArya mahArAja pAse samarAdityanA jIva zibIkumArane A dAna-zIla-tapa bhAvanA dharmanuM svarUpa sAMbhaLavAmAM ke addabhuta rasa AvyA haze! emAMya chelle chelle bhAvanA dharmanI te balihArI ja evI ke e sAMbhaLIne kevuMka bahu suMdara pariNAma AvyuM te AgaLa jovA maLaze. prakaraNa-23 sAdhupaNAnI yogyatAnA 16 guNe vijayasiMha AcArya mahArAja pAse samarAdityanA jIva zikhIkumAre emanuM caritra sAMbhaLyA pachI dAna-zIlA tapa-bhAvanA, e cAra prakAre dharma sAMbhaLe. have e AgaLa va, AcArya bhagavaMtane sAdhupaNAnI yogyatA viSe pUche che. zA mATe? pitAnA AtmAne telI jovA mATe. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 281 mane cAritra game che te tenI lAyakAta mArAmAM che?" zikhIkumAranA pUchavAthI vijayasiMha AcArya mahArAja cAritra mATenA guNonuM varNana karI batAve che. (1) "AryadezamAM janma thaye haiya, te cAritranI yogyatAne prathama guNa che. anAryadezamAM janmelAne yogya na gaye. kema? kemake Arya dezamAM janmele AtmA sAmAnya rIte pUrvanA sArA saMskAra laIne Avela heya, ane ahIM paNa dharmamaya vAtAvaraNamAM TevAyele heya. jyAre anArya dezamAM dharma ja nahi ! tethI dharmanuM vAtAvaraNa paNuM nahi. saMskAre AryadezanA che, te cAritrasAdhanAmAM upayegI thAya che, mATe AryadezamAM janma e cAritra mATenI gyatA che. (2) bIjo guNa che, "viziSTa jAti ane kuLavALe. mAtApitA-baMnenuM ucca-khAnadAna kuLa je gaNAya temAM janmele heya. enAthI enA AtmA para kulInatAnI chAyA hoya che, mAthe sArA kuLane bhAra hoya che. cAritramAM nathIne koI vAra meha jAge, te A kulInatAne bhAra tene emAM AgaLa vadhatuM aTakAvaze ke "huM AvA UMcA kuLamAM janmelo, ne mArAthI AvuM adharma kema thAya !" | (da) trIjA guNamAM te AtmA "kSINaprAyaH kamaLa hoya-jene kaThIna kamane kacare lagabhaga nAza pAmI gaye heya. Ama te karma te hoya paNa mithyAtva anaMtAnubaMdhI Adi kaSAya vagere karmo kSINaprAyaH thaI gayA Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 hoya. sAMsArika jIvanamAM uttama mArganusArI, samakitI ane ucca zrAvakajIvana jIvyAthI kSaNaprAyaH karmamaLatAne guNa saheje siddha thaI jAya, ane A guNa paNa joIe, te ja te AtmAmAM sAce vairAgya hoI zake. nahitara evuM ya bane ke kuTuMbIo kaleza kare che, zeTha julama gujAre che, khAvApIvAnuM maLatuM nathI. te mUke A saMsAra! bAvA thaI jaIe." vairAgya te thaye paNa dUdhanA ubharA je. ApaNe A nakalI vairAgya nathI joIta. ApaNe te sAce nakakara vairAgya joIe che. te vairAgya jene sAce sAca kaThIna karmane kSaya thayela hoya tene hoya. (4) cethA guNamAM te "nirmaLa buddhivALo" joIe. buddhi nirmaLa eTale kevI? AvI -enA hRdaye ArapAra vasI gayuM hoya ke, (1) manuSyapaNuM durlabha che. (2) janma e mRtyunuM kAraNa che. (3) saMpatti caMcaLa che. * (4) IndriyanA viSaye duHkhanuM kAraNa che. (5) saMga thaye tyAM pAchaLa avazya viga che. (6) pratisamaya maraNa cAlu che. (7) ahIMnI pApaceSTAonA vipAka bhavAMtaramAM dAruNa hoya che. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 A rIte je buddhi saMsAranA svarUpane jANe, manomana nakakI kare, tene nirmaLa buddhi kahevAya. | (i) manuSyapaNu durlabha zI rIte? - jagatamAM bIjA nI saMkhyA aparaMpAra che, tyAre manuSyanI saMkhyA bahu ja ochI che. e kharekhara sUcave che ke jIva jaladI manuSya thaI zakato nathI, mATe manuSyapaNuM durlabha kahevAya che. pAchuM Ama ApaNuM AMkha sAme ke mANase marI marIne cAlatA thAya che, tyAM ApaNuM vartamAna mAnava jIvanane vizvAsa nathI dekhAte. te pharIthI manuSyabhava kyAM sasta paDe che? samaje ke ghaNI viziSTa zakitaovALuM A jIvana che, eTale mAnavabhava durlabha sAthe kiMmatI paNa che. enI viziSTa zakitae moTA rAjahastIne paNa na heya. rAjahAthInI pAse baLanI sagavaDa che, paNa manuSya jevI nahi ! ene vAcA che, paNa manuSyane samajAvI zako nathI. paga meTA che, paNa AMgaLA nathI ! hAtharUpe hAtha nathI ! eTale sAMkaLe bAMdhyuM hoya, ne Aga lAge tyAM je kaI cheDAvanAra na hoya te kAM baLe ja chUTake thAya che. athavA baLathI sAMkaLa teDI chUTe te bhAgyazALI. zreNikane secanaka hAthI, je hallavihallane maLe hata, te Ama te avadhijJAnI hatA, paNa keNika sAthenI laDAImAM tene nAza thaI gaye. kevI rIte? jANe che ? hallavihalla secanaka para besI enA jJAnabaLe gupta rIte dumananI chAvaNImAM reja ne ja jatA. emAM ekavAra Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 vacce duzmane agninI khAI karI che, upara retI pAtharI che. secanaka hAthI avidhajJAnathI khAimAM bharelA aMgArA joI rahyo che, eTale khAI pAse AvI AvIne pAche haTI jAya che. paNa hallavihalla samajI zakatA nathI ke hAthI kema pAchA vaLe che ! te ene vAre vAre e uparathI dekhItI retI para cAlI javA preryAM kare che. jue kanI kaThanAI ! hAthIne jJAna chatAM pote manuSya nahi haiAvAthI rahasya kahI zakatA nathI! manuSyapaNu' kaheA kevu 'imatI ! hAthI cAlAka ane buddhizALI che, e samaje che ke A leke mane calALyA vinA nahi rahe, te jo huM Amane laine AgaLa vIza te| adhA marIzuM' ! te! Amane mAravAnI zI jarUra ! samaja keTalI badhI suMdara che ! paNa asesa ke pazupaNAne lIdhe meDhethI kahI zakatA nathI. AvA prasaMgothI khyAla Ave che ke manuSyapaNu' eTale tame kai cIja pAmyA che ? manuSya jIvanane jJAnI bhagava Mte duMbha ane mulyavAna zAthI kahe che ? tamArA jIvananI kiMmata keTalI ? eka lAkha ke e lAkha ? ApaNA dilamAM manuSyapaNAnI kiMmata keTalI vasI che, te vicArA hAthI vicAre che ke 'hu' marU', te hA, mAlikone na maravA dauM.' gunA kenA che? upara beThelAenA, kAI ApaNane parANe nukazAnamAM utAre te khUna ubharAya ke nahi? nA, hAthI teA vicAre che ke huM jANuM chuM ke A khAimAM aMgArA che, ne bicArA mArA mAlike e jANatA nathI tethI mane prere che. paNa huM jANu chuM te emane kema maravA dauM' ? bhale huM ekaleA marU.' esI gayA nIce, ne Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 mAlikane nIce utAryA. pachI je khAI para paga mUke ke sIdhe ja aMdara. jIvate ne jIvate saLagI gaye. kema? enAmAM manuSyatva nahetuM, tethI jarUrI vAcA zakti nahatI. mATe kahe manuSya jIvananI durlabhatA zAthI? emAM zarIranI, aMge pAMganI, buddhinI, hRdayanI bhAvanAonI evI ucca addabhuta zaktio maLI che, ke je vAre vAre na maLe. jenAM kaThIna karmone nAza pAmI jaI nirmaLa buddhi pragaTI che tene thAya che ke "A manuSyapaNuM kevuM durlabha che!" ane vaLI, (i)janma pAchaLa mRtyu nakkI che! khAya te paNa maravAne, ane tapa kare te paNa maravAne! duniyAnI ALapaMpALa kare te paNa mRtyu AvavAnuM, ne ALapaMpALathI mukata thAya te paNa mRtyu AvavAnuM te DahApaNa zAmAM? jiMdagIbhara khAI khAIne divasa purA karyA te e khA-khA kareluM puNyanA copaDAmAM jamA thaze ? nahi, parabhavamAM sukha ApI zake evA puNyanA copaDe te tapa jame thaze. ema ahIM Acarele pApatyAga jame thaze. evI rIte jIvanamAM sevelI kaSAyazAMti, jinabhakita, vrataArAdhanA vagere jame thaze. te e badhuM kAM na karI levuM? jamyA pachI maravAnuM te che ja. te pachI jIvana evuM jIvIe ke emAM evI taiyArI thAya ke eka vakhata mRtyuthI mRtyu mAtranuM mRtyu thaI jAya ! evI viziSTa keTinI ArAdhanA thaI jAya te kaI bhava-be bhavamAM evA mekSapadane prApta kare Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke jyAM mRtyunuM nAmanizAna na hoya. enuM nAma mRtyune aMta, mRtyanuM matyuM! janma mAtra mRtyunuM kAraNa che,-e vAta aMke se, magajamAM lakhAI gaI hoya; tenI buddhi nirmaLa banI kahevAya. vaLI AgaLa juo. | (i) saMpatti caMcaLa che - mAnI le ke matya te AvavAnuM ja che, paNa tyAM sudhI maLelI saMpattio bhagavI te laIe ne? nA, ahiMnI saMpatti caMcaLa che. e dhaNIne palaTayA kare che. hamaNAM mATe A ghaNI, pachI vaLI bIjo ! koInI pAse zAzvatvAsa karIne rahe ja nahi! kAM acAnaka janArI ! kAM jIvane ravAnA karanArI, paNa jIvanI sAthe nahi janArI. te jIvanI sAthe rahI zake tevuM sAruM zuM? puNya, ane susaMskAre! mekSanA daravAje pahoMcADe tevI dharmaArAdhanA, susaMskAre, puNyAnuM baMdhI puNya, A badhuM kamAvavAnuM caMcaLa evI saMpati pAchaLa zA mATe gumAvavuM ? saMpatti tamane revarAvIne jAya te pahelAM tame ja hasatAM hasatAM ene kADhe ! (iv)viSaye dANa che - jIva saMpattithI je bhogavavA jAya che, tevA IndriyanA viSaye paNa duHkhanuM kAraNa che. paralekamAM te pachI, paNa A jIvanamAM ya viSaya duHkhanuM kAraNa che. manuSya duHkhI thAya che te viSayarUpI jagatanI peThe paDavAthI. manuSya trAsa-viTaMbaNAmAM paDe che, te viSamAM Asakata banavAthI. jene viSayenI lAlasA nathI, Asakita nathI te AtmAo sAcA bahAdura thaIne Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 phare che. temane sAcI sukha-zAnti vare che. kemake jyAre jaDa viSa tarapha upekSAbhAva jAge che tyAre have AtmAnA nirmaLa svarUpa tarapha AkarSaNa rahe che; e kene? jene sArUM khAvAnI lAlasA nathI, sArUM suMghavAnI ke sparzavAnI tamannA nathI tevA AtmAone eja sAcuM sukha anubhave che. evA AtmAo Aje mejuda che! temane pUche ke "tame jyAre sukha-vaibhavamAM hatA. tyAre keTaluM sukha, ne keTalI zAnti hatI? ane Aje keTalAM sukhazAnti che?" te tamane te kaheze, "AjanI AtmAnA AkarSaNanI sukhazAnti evI che ke enI AgaLa pUrvanI vaibhavI sukhazAnita jhAMjhavAnA nIra jevI lAge che! e vakhate dArUne na hatuM. temAM huM jete ke mArI pAse lAkha-be lAkha rUpiyA che.." paNa enI pAchaLa pika mUkavAnI ja hatI!" pAMce viSamAMthI jeTalA aMze mAyA-mamatA ne Asakti kADhI nAkhe, teTalA aMze sAcA sukhane anubhava thAya che. eka paNa padArthane rAga eNTale ke ahiM paNa jIvane mAnasika kaleza, asamAdhi, durthona, kALI vicAraNuM, saMka9pa-vikalpa vagerene avakAza maLe che; ne kALI vicAraNAmAM uchaLyA kare che. tyAM sukha kyAM rahyuM? AvI rIte A jagatanA viSaye A jIvanamAM duHkhakArI che, ne bhavAMtaramAM te anaMta duHkhakArI che. mAnavajIvana barabAda karI te ja mAnavajIvana para durgatinI paraMparA calAvanArA che. cakravatI sarakhAne ghera narakamAM laI jaI behAla karanAra viSaya che. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 (v) sAga pAchala avazya viga che - sArUM ! badhuM kharAba, paNa kuTuMba te sAruM ne ? nA, kuTuMba saMgAdhIna che ane saMga pachI viga ubho ja che! te che ane saMgamAM je sukha nahi bhALyuM hoya, teTaluM dukha viyegamAM thaze ! nathI ne meTI uMmare kare maLe, te divasamAM sukhane anubhava keTale? jAgate heya, tyAM dukAna-peDhI para citta rAkhavuM paDe, bIjAM trIjA kAmamAM paDavuM paDe e na game, sukha gayuM. chekarAne laIne beThe heya ne gharamAMthI koI ADuMavaLuM belI nAkhe ke sukhane anubhava jAya! dikaro paNa jarAka udhamAtI, ne sAme belate thayuM ke khalAsa ! temAM vaLI chokaro 10-15 varSane thaye ne marI gaye, te duHkhane anubhava keTale? vIse kalAka e duHkha visare nahi ! mana vAre vAre zUnya thaI jAya; mUDha banI jAya ! jene saMga ene avazya vicaga. je saMgamAM nAcyo, tene vicagamAM rUdanane pAra nahi. "arere... A mAMDa mAMDa dikaro maLe, ne vIsa varSane juvAnajodha banI cAlyA gaye..." chAtI kUTe ne ApaghAta karavAnuM mana thaI jAya. keI kahe,-"are zeTha, chokarI ne tene, have pAcho AvavAnuM che? nakAme A vepAra bagaDe che. te zuM kahe? jahannamamAM gaye vepAra." arthAt "enA javAthI mAre te badhuM sukha duHkharUpa thaI gayuM." kSaNe kSaNe yAda kare ! bhagavAnanA nAma karatAM keTalA guNe yAda kare? game Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 tevA mevA-pakavAna jamavAnA prasaMga AvyeA hAya, paNa marelA dikarA chAtIe lakhAI gayA haiAya, tethI japa nahi. uMghamAM paNa e ja raTaNA ! sacaiAga pAchaLa viyeAga che.' enA mama` A che-ke saMyeAgamAM je sukha anubhavaze tenAthI vicegamAM kei guNu' duHkha Avaze, ne viyeAgamAM je bhAre zAka ane ghAra rudana karyAM. tenAthI te bhavAMtaramAM rUcA nIkaLaze, DucA. bhavacakramAM pIsAvuM paDaze. tyAM kAi bacAva jIvane maLavAnA nathI. (vi) pratisamaya saraNa cAlu che! vaLI maraNu paNa mAtra jIyanane aMte ja nahi paNa pratisamaya AyuSya ne kSaya cAlu che! niyama nathI ke poMcAtterame varSe ja kALa jIvane uThAvaze ! 5McADhera varSanA kALanA dareka samaye ApaNe bhegavavAM paDe, evAM judAM judAM karmAlike geAThavAI gayAM che. dareka samaye bhogavAtAM te te AyuSyadalika nAza thAya che. A AyuSyakarmanA nAza e mRtyu ja che. Ane AvIci maraNa kahe che. e dareka samaye cAlu che, mANusa mAne che ke huM gaI sAla 26 varSanA hatA, have hUM trIsa varSanA thaye ! are! varSanA thayA ke e che ke ale jalanI jema AyuSya che tyAM eka samaya paNa pramAda kema pAlave? gaye? tAtpaya A vaDDI jaI rahyuM (vii) ahInI badhI pApara-matanA vipAka dArUglR che. rAja uThIne SaTkAya jIvane saMhAra ! rAjIdA saMhAra ke jemAM asaMkhya jIvA mare che! emAM Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 vaLI lIlI hoya te anaMtA ja mare ! emAM sAthe, jANamAM na hoya te, trasa che paNa mare ! A saMhAramaya je saMsAra, ne te uparAMta kedhAdi kaSAye, rAgadveSAdi durgaNa vagerene aDhAra vApasthAnakamaya je saMsAra -A manuSya jIvanamAMnI gRhasthapAsanI ramata .... A badhuM jIva je rAcI-mAcIne karI rahyo che, temAM pApane je saMcaya karI rahyo che, te saMcaya eTale jaMgI che ke tene sIdhe sIdhe bheLavIne nikAla karavA mATe ke kALanuM mApa AjanA gaNita nathI ! bAMdhatAM te pa-pa0 varSane kALa, ne tene nikAla kyAre ? zAstra te kahe che ke eka aDhAramuM mithyAtvazalya, tene bAMdhavAnI A manuSya jIvanamAM ghaNuM saMbhAvanA. tene ekAdavAra je utkRSTa sthitinuM bAMdhI dIdhuM, ne pachI e baMdhAyelA karma para bIjI kaI je prakriyA na lAge, sthiti ke dalIyAne hAsa na thAya, te tene bhegAvavAne keTale kALa? sIttera keDAcheDI sAgarepama! ene bheguM karavAne kALa keTalo? palaka mAtra, ke karUNa aMjAma pApa-ramatane! samaya mAtramAM bAMdhelA pApane nikAla karavAmAM yuganA yuga vIte! mATe A SakAyanA saMhAranI ramata ane aDhAra pApasthAnakanI ramata pariNAme dArU vipAka ApanArI che. enI hRdayasparzI vicAraNe pitAnI buddhine nirmaLa karanAra bane che. te saMyamane AtmA keNa, temAM A batAvyuM ke jenI buddhi nirmaLa heya! ATa ATalI Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 291 samajathI buddhi nirmaLa karI hoya te cAritramAM anukULapratikULa prasaMgomAM daDha rahI zake. (5) cAritrogya pAMcamA guNamAM, jeNe cothA naMbaramAM A nirmaLa buddhi prApta karI che, ane e prApta karI jeNe saMsArane barAbara enA svarUpamAM oLakhe che, tenuM hRdaya saMsArathI virakta baneluM hoya che. saMsArathI virakata banele eTale zuM? :- dareka samakitI virAgI heya. vairAgya e pahelo guNa che, pachI tattvanI zraddhA che, ne pachI samati pAme. jainadharmamAM na AvelA AtmAo paNa virAgI hoI zake che. kemake samakitanI nIcenI bhUmikA verAgyanI che. te virAgI hoya eTale zuM? jeNe A rIte buddhi nirmaLa banAvI hoya; ne tethI saMsArane yathAsthita nirguNa, nirUpakArI jA heya, ane tethI saMsAra pratye ene raMca mAtra paNa AsthA na hoya, saMsAranI rUci naSTa thaI gaI hoya. AnuM nAma vairAgya pachI e jarUra paDaye devalokamAM hAya- e devaka jyAM laca bacatA divya zaibhava-vilAsa hoya,-te paNa e AtmA aMtaranA uMDANamAM virAgI hAya! devalekanA sa sAra para paNa leza mAtra AsthAvALo na hoya. (6) dIkSAne yogya AtmA pratanuM eTale pAtaLA kaSAya heya, arthAt jenA kodhAdi kaSAye pataLA paDI gayA hoya. e gusso, e repha ke evI mAyA ke tRSNa na hoya. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 kaSAnA pariNAmanI bhayaMkaratA enA khyAlamAM hoya che, eTale sAvadhAna rahe che, jethI emAM lapaTAI na javAya. (7) hAsyane durguNa enAmAM na hoya. vAta vAtamAM hasanAre-khalanAre na hoya, kemake te samaje che ke "mAre mAthe anaMta karmone bhAra che, e bhAra zaramajanaka che, pachI hasavAnuM zuM?" karmane harAvavA mATe tIvra purUSArtha karavAnuM che. meha-mAyA, mada-matsara, ISya-asUyA vagerene eTale hale che, ke enI sAme paNa prabaLa purUSArtha karavAnuM che. sAmAnya rIte mANasa kaTokaTInI sthitimAM mUkAye hoya tyAre hAsyanA nimittemAM paNa hasI zakatuM nathI, teTaluM tenuM hRdaya udvigna hoya che. evuM A cAritrAthI saMsAranI udAsInatAne lIdhe hasavAnuM aTakI gayuM hoya che. je AtmA ajJAna che, te vastunI ratibhAti samaja nathI, eTale vAtavAtamAM hase . paNa huM te tatvanA vivekane jANuM chuM. AgaLa pAchaLanAM kAraNa jANuM chuM sAme tetaDe che? te jJAnAvaraNane bicArAne udaya che! ke varyAntarAyane udaya, jethI jIbhanI zakti ochI thaI! te kaI paNa karmanA udayamAM hasavAnuM zuM? "tame ne badale "Tame' bole temAM hasavAnuM zuM ? "AvuM tatvavettA mANasa samaje che jethI ene hAsya nahi. koI paNa prasaMganA AgaLa pAchaLanA nimitta ane pariNAma vicAra karAya te hAsya aTakI jAya." dIkSAthI je hAsya deSavALe hoya te e sAdhu thayA pachI cAritranA mahA Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 dharmane lajavanArA banaze, gRhasthA joze ke amArAmAM ane A khIlakhIla hasanAra sAdhumAM zo pharaka che? ulaTu sArA cittaka gRhasthA paNa hAsyanA DheSa vinAnA hAya che. (8) AThamAM guNamAM ene kautuka nathI hatuM, jagatanuM navuM navuM jovAnI lAlasA, navI navI AturatA ene nathI hAtI. ene jijJAsA hAya che, paNa te keTalI ? zAstro sAMbhaLavA-saMbhaLAvavAnI, vAMcavAne lakhavAnI ! bahAranI koi iMtejArI nahi. kautuka zA mATe nahAya ? prazna teA e thAya ke " jevA jANuvA zuM bagaDI jAya ? " hA, emAMthI keTaluM AcaravuM-te ApaNA hAthamAM che. jANavAmAM zuM vAMdhe? " jIvyA karatA joyuM bhaluM!" paNa kahe ke A niyama jaDavAdI duniyAnA che! adhyAtma vAdIne tyAM judA kAyo che. pelA kahe che. "joyu bhalu," mA kahe che-"na joyuM bhaluM. jagatanuM jeTaluM na joyu, teTalA bacI gayA; rakSaNa thayuM.....jema na khelavAmAM nava guNa; tema na jovAmAM nava guNa." are, duniyAmAM kacAM anubhava nathI ! duniyAnI e vAta jANI ke mana caDhe che. taphAne, ne nathI jANyuM hatuM te mana nirAMtamAM rahe che. eka kutuhala ane iMtejArImAM ttA kaMIka jANyuM, pachI tenI pAchaLa tenA AtmAnuM' vaTAmaNu thaI jAya che; ne kALI lezyAmAM caDhe che. ane tattvanI gaveSaNA vagere jAya e tA judu'! AvA kautukI jIva sArI cApaDI paNa sIdhI na vAMcI zake. kemake " kANu AvyuM ? " 'kANu gayuM ? ? A Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zAne avAja thayo?"--evI evI aneka jijJAsAomAM e Ama tema DAphaLIyA mAryA karavAne manamAM kaI caMcaLa vicAre karyA karavAne. pachI tyAM sArA vAMcanazravaNamAM ekAgra mana kyAMthI rAkhI zake? sAdhu banyA pachI te ene mAtra darzana-jJAna-cAritranI akhaMDa upAsanAmAM ekAgra cittavALA banI javAnuM che, paNa AturatA zuM kare che? manuSya jIvanamAM kamAI zakAya tevI uMcI tatvajJAnanI samRddhi, vairAgyanI bhAvanAo vagerene gumAvarAvI de che. vyAkhyAnamAM viSaya barAbara cAlatuM hoya, paNa mana bIje keNa laI jAya che?--"tyAre ghare zuM thayuM haze? phalANe mane maLaze ke nahi? A keNe avAja karyo?"... A AturatAne bhayaMkara durguNa citta caMcaLa kare che. pachI mane bhUmi sthira nahi hovAthI tattvavANIne varasAda Take nahi, paNa DhaLI jAya, emAM zI navAI? dIkSAthI AtmA kautuka rahita hoya, zAthI? e AtmA saMsArathI dharAI gaye heya. te samaje che ke meM anaMtAvAra saMsAranA khela nihALyA. anaMtavAra joI nAkhyA. have je enI bhUkha nahi maTe, te ke di uMce AvIza? khUba joI lIdhuM bahAranuM, have enAthI saryuM ! have te mATe zAstranuM khUba jevuM che, tatvanuM ciMtana khUba karavuM che. anuttara devanuM avadhijJAna cauda rAjalakane joi zake, paNa ene AturatA keTalI ? nAmanizAna nahi! SaDradravyanI vicAraNAmAM ja badhe kALa vyatIta thAya che. kyAMya Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 295 jevAnI vAta nahi. tevI rIte cAritrI mATe paNa e ja guNa kahyA ke tene kautuka nahi." mahAguNa che. A ene anubhava karavA mAMDe, abhyAsa karavA mAMDe, ne tarata citta svAthya vagere lAbhe pratyakSa dekhAze. saMsArathI je dharAyele hAya, saMsAranuM jevA jANavAnI jene kaMI paDI na hoya, te AtmA kautukavRttine rokI zake ane tevA AtmAne ja cAritra jIvanamAM paNa saMyamane nivRtti jIvanane AsvAda AvI zake. kemake jeTalA pramANamAM bAhya itejArI vadhu, teTalA pramANamAM sukha a5. zAlIbhadranuM sukha uMcu kema kahevAya ? zAlIbhadranI rItabhAta evI hatI ke ghara yegya vastu levI karavI te paNa mAtA saMbhALe. paisAnuM saMrakSaNa ke vepAra te have ja nahi navANuM peTa Aje navI AvI, paNa gaI kAlanI vadhI tenuM zuM karazuM, e ya ciMtA nahi kema ? ete nirmAlyanA kUvAmAM dharAvavAnI. sAtame majale rahevAnuM. nIce utaravAnuM nahi. puNyanA ge evI anukULatAe hatI eTalA mAtrathI sukhI hatA ema nahi. paraMtu vadhelAnuM zuM karyuM? navuM barAbara AvyA karaze ne? cora-bora nahi caDhI Ave ne ? phalANAne A vadhAre maLyA karaze ?' AvI ene koI IMtejArI ja nahi! mAtA IcchatI hatI ke A chokarAne parama sukha maLe, jema gaDamathala-DadhAma ciMtA ochI, tema vadhu sukha. tamAre kema? nokara pAse zAkabhAjI maMgAvavI paDe mATe maMgAve ne? jAte jAo te zebhe nahi! paNa Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I tejArI keTalI? nokara barAbara lAvyA ke paisAnI vacce gApacI mArI-tenI tejArI hoya eTale paDezI pAse jaI zuM bhAva hate enI tapAsa karIne paNa samajI rAkho ke AvA mANase kevaLa saMsAranA veThIyA ! kevaLa duHkhamAM saDatA! A AturatA zamyA vinA cAritraganI sAdhanA na banI zake. (9nava guNa che-kRtajJatA. dIkSAthI AtmA kRtajJa heya. A guNanI bahu jarUra che. AtmAmAM je kRtajJatA na hoya te saMyama te ekAda veSa laI le, paNa pachI je devAdhidevane ane saddagurune pitAnA para mahAna upakAra che, enA pratye bevaphA banI jAya. je AtmAe kRtana che tevA AtmAo svArthane bhaMga na thatuM hoya tyAM sudhI ja upakArInuM ADuM na bele; paNa pachI jyAM svArtha bhaMgAya tyAM ADuM bolatAM vAra nahi. keI evA avasare athavA jyAre pite kaSTamAM mukAI gayuM hoya, te avasare je AtmA kRtajJa na hoya te te deva-gurune dago devAmAM vAra nahi lagADe. devagurune anaMta upakAra : vicAravuM te e joIe che ke-"A devagurune mArA para upakAra keTale? anaMta upakAra che. te pachI kaI Apatu viTaMbaNa AvI te A upakAranI sAme koI visAtamAM nathI."--vicAra jarUra Ave, je upakAranuM bhAna Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 haiya te. devagurunA upakAranA AMkaDA mAMDI zakAya ema nathI. jemaNe raurava narakanAM duHkha mITAvyAM, durgationA trAsathI mukta karyA sagatinA mArga khullA karI ApyA, te devagurunA upakAra keTalA, ne kevA? pradezI para upakAra:-sUryAbha-deva vimAnamAM utpanna thavAnI sAthe ja nIce kema AvyuM? ne AvIne mahAvIra deva AgaLa batrIsa nATaka kema vikrco? gAMDa-ghele thaI nAcavA kema mAMDa? khyAla che ene ke arihaMta prabhunA zAsane mane kezI gaNadhara bhagavAnane evo bheTe karAvI Ape, ke naraka tarapha deTa mUkelA mane sadgatinA mArge caDhAvI dIdhe! dharma dhatiMga che, zarIramAM AtmA nathI-e mAnanAro huM nAstika pradezI, e sAbita karavA ceranA TUkaDe TUkaDA karAvanAra buDhDhA DesAne keThImAM puranA AtmAnI-dhamanI vAta karanAra sAdhuone nagarImAMthI kADhI mUkAvanAre. te huM mahApApI, maryo hota te naraka bhege thAta! ane asaMkhyAta varSa sudhI paramAdhAmIonA hAthe mArI pAmaNa ne chUMdAmaNa cAlata! evI pIDAne mATe egya banele huM, mane e durgati baMdha karAvI ApI ne A deva banAvI dIdhe! te e arihaMtadevane ke prabhAva! ke upakAra ! thoDe anaMta upakAra!" devaguru ane dharmanA anaMta upakAranI nahi paNa AgaLa nathIne kadAca dunyavI svArthane mUkavAno vakhata Avye, ke pIHgalika pratikULatA veThavAnI vAta AvI te paNa zuM ? A Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 pratikULatA lAkhaguNI Ave, te paNa paramAtmAnA anaMta upakAranI sAme e sahana karI levAmAM AtmA kaMIja vadhu karatA nathI. nidvavA je thaI gayA ne thaze, temaNe zAsananA droha zAthI karyo ? kRtajJatA gumAvI, kRtaghna banyA mATe. kRtajJatA-guNanA abhAve zAsananI sAme ja mAracA mAMDayA. saMyamajIvana jevA javAbadArIbharyA jIvanamAM kRtaghnatA na cAle. (10) dasamA guNamAM-dIkSArthI AtmA vinIta hAya. AmAM te pUchavAnuM ja nathI ! vinayaguNanI apekSA tA mAla vinAnI duniyAmAM paNa rahe che. te ahiMyA enI keTalI jarUra ? chokaro savArathI sAMja sudhI dhakkA khAtA hAya paNa vinIta na DAya; nAkara AkhI rAta mahenata karate hAya, paNa uddhata hAya, sAmA khela kADhatA hAya, te enI kri'mata keTalI ? ema thAya ke AnA karatAM ThAkarA ke nAkara na heAya te sArUM' cAritrajIvanamAM te mukhyatayA jJAna meLavavAnu che, e mATe vinaya khAsa joie. vinIta nahi hAya teA gurunI adaba nahiM jALave; guru AgaLa namra nahiM rahI zake duniyAmAM te svArthI heAya eTale namIne rahe, paNa ahIM manane ema thAya ke jema gurujI mahArAja che; tevA huM paNa mahArAja chuM!' paNa sAdhujIvanamAM A na cAlI zake. sAdhujIvanamAM vinayanu' badhana che. duniyAmAM meATA hAdA ane hajAronA pagAra hAvA chatAM je vinaya ne parAdhInatA hAya che, te sAdhupaNe te parAdhInatA ane vinaya joie Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 ja. kANu kahe che? gurumahArAja ! kAnI AjJA che ? devanI !'-khasa, tyAM hAtha ja joDavAnA. cAvIsa kalAka gurunizrAmAM ja rahevAnuM che, tyAM vAra vAra vinayanA AcAra pALavAne, manamAM jo ema che ke ahA! kevA upa kArI guru!' to saheje vinaya thavAnA. nahitara te vAravAra avagaNanA, AzAtanA karatA thAya, levAne badale devAnA thaI jAya ! vinayaguNanA abhAvamAM uddhatA InA vartAva thAya. maryAdA bahAranA vartAva thAya. pachI cAritranA veza haiAvA chatAM, karmAMnA kSaya karavAne badale karmAMnAM mahAbaMdhana svIkAre. vinayabhaMganA mATA gunA che. mATe vinaya khAsa jarUrI che, jema jema vinayamAM vadhatA jaze tema tema uttarAttara AtmA guNavRddhi karaze, temaja AtmahitanA padArthoM guru pAsethI meLavatA jaze; ne jagatane ApatA jaze. (11) agIyArameA guNa-'rAjA, pradhAna ne nagarajanAne mAnya hoya.' ahIM prazna thAya ke A guNanI zI jarUra paDI ? koIne rAjA na mAnatA hAya, rAjA AgaLa enI gaNanA na heAya, to cAritramAM zu vAMdhA AvavAne ? uttara e che ke nA, je AtmA rAjA, amAtya maiM nagarajanAne mAnya haze tenAmAM sArI kAMIka vizeSatA sArI haze evA AtmA cAritra leze te tene dIpAvaze. para'tu jo tenA taraph rAjA-ma`trI ke nagarajano virodhI haze te cAritra lIdhA pachI kadAca dhanidAmAM nimitta Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banaze. vaLI e je khAmIthI rAjAdine apriya haze, te khAmInA lIdhe cAritra lIdhA pachI cAritrane te suMdara rIte pALI nahi zake. ahIM evuM bane ke cAritra lenArA badhAne rAjA vagere DAka ja jANatA hoya che? chatAM eTaluM te cokakasa ke enuM pUrva jIvana evuM aucityabharyuM joIe ke gAma-nagaranA agragaNya mANasa ene virodhI na banyuM hoya. (12) bArame guNa che, "nirdoSatA, aSasevitA, dIkSAthI bhayajIva deSane sevanA na hoya, paNa prazna e thAya ke guru mahArAjane zI khabara paDe ke A AtmAmAM deze nathI? uttara e che ke gurumahArAja sAvadhAna hoya che. AjubAjuthI khabara meLave ke mumukSunuM jIvana, vartAva bhASA vagere kema che, vaLI keTaluMka enI vAtacIta, enuM nivedana vigere parathI jANe vaLI prazna zuddhi parathI arthAt ene amuka jAtanA prazna pUchI ene uttara ane mukhabhAva parathI jANe. je mAnavatAne lajavanArA deze kahevAya, aucityane bhaMga karanAra deSa kahevAya, vratane jokhamamAM mUkanAra deSa gaNAya, tevA deze dIkSArthI AtmA mAM na joIe. ahIM pUche ne ke, praka-tyAre anamALI, daDhaprahArI jevA te mATe deSavALA hatA, temane cAritra kema ApyuM? u-temane cAritra ApanAra keNa hatA? mahAna jJAnI puruSe ! emaNe joyeluM ke e deSI hatA tyAre hatA, paNa Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301 hamaNAM tA mahA yAgya ane samartha banI gayA che. hamaNAM teA aMtarathI sAcA yAgI thai gayA che. dveSa sevavA madala emane je AghAta lAgyuM che, ane te dveSajanya pApane dhAvA vIollAsa pragaTayA che, te evA che ke ethI e ArAdhanAmAM jabaradasta joma vAparaze. paNa sAmAnya sAdhuthI ekadama AvI dIkSAe na apAya. eNe to jovu paDe ke AnAmAM dveSa che ke nahi ? dvIkSAthInA jIvanamAM dveSarahitatA je joie che te pUrvajIvanamAM pavitratAnI apekSA rAkhe che. nahiMtara jo dveSa bhareluM jIvana laine Ave, te cAritra jIvanamAM saMbhava che; ke pAchA e dveSane vikasavA mATe avakAza maLI jAya ! khAudharApaNAnA doSa sAdhupaNAmAM jhulama karI nAkhe. mAyA-prapaMcanA doSa sAdhujIvanamAM dhAMdhala macAvI mUke, vaibhava-vilAsanA doSa hoya te, sAdhupaNAmAM keTa-pATaluna te na pahere, paNa ujaLA apha ane IskoTATa te jarUra rahe ! mahAna zekhIna banI jAya. iMdriyAnI uchkhalatAnA doSa hoya te tA cAritrajIvanamAM dATa ja vALe ! mATe AtmAmAM aSakAritA joie. peAtAne khyAla joie ke jagatanA jIvA karatAM mArI kakSA ghaNI UMcI che. jagatamAM paNa jIerAjatu sanI kakSA U'cI teA enI rItabhAta paNa UMcI hAya che. vaDA pradhAnanI kakSA uMcI tA rItarasama paNa UMcI hAya che! tema hu'jainapaNAnI mAnavatA pAmyA te marI kakSA ghaNI uMcI, te pavitratA paNa ghaNI U'cI joie. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 (13) teramA guNa che kalyANaaMga; arthAt jenAM aMgopAMga aAta hoya, tUTelA-phUTelA nahi. kAna kapAyele, page laMgaDA ke hAthe huM / na cAle. cAritra lIdhA pachI kai akasmAta banI jAya te vAta judI, paNa cAritra lIdhA pahelAM evAne cAritra na apAya. kemake sAdhu eTale eka jAhera vyakti gaNAya. gAmegAma ne dezadeza pharanAra, leAkanI dRSTimAM sAdhu navA gaNAya. e jo kheDakhAMpaNavALA hAya tA leka nidA kare ke-A dharma AvA lulIA laMgaDAnA ja lAge che ! ThIka pAMjarApALa bhegI thai che !' leAkeAne kayAM dhama jovA che ?? bAlaH pazyati liMgam !' ajJAna leAka tA bahArathI kema che ? te ja joze, e nahi jue AcAra ke nahi jue tattva. zarIra ati sthUla haiAya ene paNa dIkSA na apAya indriya jaDa, karaNa jaDa ene paNa na apAya. (14) caudamA guNa che zradhdhA. cAritranA abhilASI AtmA zraddhA sa Mpanna joie. paramAtmAnA vacana para ananya vizvAsa dharanAra hAvA joie. A guNu atyaMta jarUrI che. game tevA vairAgI hAya paNa zraddhA na heAya te saMbhava che uTapaTAMga kahevA mAMDaze ne AcaravA mAMDaze. zraddhAnI khAmInA lIdhe AvA anicchanIya vartAva thaI jAya che. jamAlIe bhagavAnanA eka khelanI paNa azraddhA karI te bhale rahyo saMsAratyAgI tarIke, mahelamAM jaIne na eThe; paNa ema rahIne virodha karyAM. prabhu kahe che- kaDemANe Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 kaDe karAtuM kArya karyuM kahevAya che,' paNa A kahe kaDe kaeNDe' te pUrU karAyA pachI ja karAyu kahevAya. samasta dvAdazAMgI para zraddhA kharI, paNa emAM A eka khATu, ema kahe teA Ane zraddhALu kahevAya ? nA, eka vacana para paNu azradhdhA te AkhI dvAdazAMgInA azraddhALu kahevAya. sA diva sanI satI eka divasa paNa satItvane bhaMga kare te satI kahevAya ? jema zIla jarAka khaMDita thayu ke AkhuM khaMDita thayuM kahevAya, tema A samakita ne zraddhA paNa evA guNu che. jamAdInA jIvanamAM tyAga-tapazcaryA kadAca hAya zraddhA vinA adhuM nakAmuM. AjanI saMsthAe cAle che. te paNa A zraddhA guNu para. saMsthAe je kAyadA-kAnUna ghaDayA, tenA para sahI karavI paDe. pachI bhale dilamAM amuka kAyadA aMge I. besatu na hAya, chatAM paNa sahI karavI paDe. vaphAdArI vinA duniyAnA paNa vyavahAra cAlatA nathI ! pradhAnamaMDaLane sAgatividhi karavI paDe che! 'hu' je A, hoddA svIkAr chuM, tenA a MgenA taMtre ghaDelA kAyadA-kAnuna mujaba barAbara vaphAdAra rahIza ene jarA ya vAMdhA AvavA daIza nahi. ' jyAre duniyAmAM paNa A jAtanI zraddhA-mAMhedharI jarUrI che, tyAre A leAkeAttara mArgomAM te e keTalI badhI jarUrI hoya ? jevI tattvanI zraddhA, tevI anuSThAna-AcaraNAnI zraddhA joIe. arthAt dha e prakAranA, zrutadha, ne cAritra Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 dharma. mRtadharmanI jema cAritradharma upara paNa anahada zraddhA joIe. dharmanA anuSThAne ane AcaraNA upara jvalaMta rAga ane athAga mamatva hovuM ghaTe. je AvI zradhdhAsaMpannatA na hoya te saMbhava che cAritra lIdhA pachI jAte kriyAmArgamAM zithila bane, bIjAne kiyAmArgama zithila kare, upekSAvALA banAve. mATe zraddhA saMpannatA joIe ja. (16) samupasaMpannatA - visiMha AcArya mahArAjanA pUrva bhAve sAMbhaLyA pachI zikhIkumArane prazna uThaye-"sAdhupaNanI yegyatAmAM zuM Ave? tenA uttaramAM AcArya bhagavaMte sAdhu jIvananI gyatAmAM seLa guNanI AvazyakatA batAvI. ApaNe paMdara guNonuM vivecana joyuM. seLa guNa che, samupasaMpane-sArI rIte upasaMpadAne pAmela, upasaMpadAne grahaNa karanAre, svIkAranAro zAstramAM judI judI upasaMpadAo kahevAmAM AvelI che. tapanIvinayanI vagere. vinayanI upasaMpadA levI eTale vinayanuM zikSaNa levuM. paNa te samarpita thaIne. A guNa sAdhu banyA pachI atyaMta jarUrI che. sAdhu banavA mATe jarUrI sAmAnya upasaMpadAne svIkAranAre eTale garunA zikSaNane svIkAranAra. gurUne ziSya kahe che-"huM Apane zaraNe chuM. mane have je yogya lAge te mujabanuM zikSaNa Ape. mArA AtmAnI yegya saMbhALa kare.Ama hRdayathI samarpita thanAre AtmA upasaMpanna banI zake che. svecchAe gurune samarpaNa karyuM, pitAnuM ahaMva mUchyuM, Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 AvaData mUkI, pitAnI kiMmata bhUlI gaye, have te gurune AgaLa karyA. kiMmata gurunI karI, AvaData-akkala badhuM gurumAM ja mAnyuM. eTale kahe che ke "Apane AtmA eja mAre AtmA. ApanuM jJAna e ja mAruM jJAna, Apane vicAra e ja mAre vicAra, ApanI dhAraNA te ja mArI dhAraNA." duniyAmAM svArthanI rUe AvuM karanArA mANase paDyA che. jyAM dekhAya che ke "ahiMyAM svArtha sare che. te zuM kare ? "zeTha sAheba! mAre te badhuM Apa ja che! Apa kaheze tema huM karIza ! ApanI je vicAraNA, dhAraNa te ja mArI vicAraNA-dhAraNa..." paNa A karavA mATe e zeThane dIna, eziyALe bane che, ane bhava-saMsAra ubhuM rahe che, AtmAnuM niHsvArtha bhAve gurune samapaNa karavAmAM bhava kapAya che, anaMtakALanuM ezithALApaNuM TALe che, ane sAcI svAdhInatA svAtaMtrya maLe che. guru tyAgI che, guru saMyamI che, eTale gurune arpaNa karyA pachI gurUnI je ananya AsthA ane sevAbhakita karAya tenAthI pApa khape ane AtmA ujajavala thAya. temAM navAI nathI. pApI ane mohAMdha evA duniyAnA manuSyanI sevA pApane meha vadhAre, dhamI ane nirmohI evA guruonI sevA dharma vadhAre, ne pApane nAza kare. mATe te meTA samrATa rAjAo paNa tyAgI gurunA caraNe paDatA hatA, ema samajIne ke "AmanI Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 je sevA thAya te pApanA kSaya ane AtmAnA hita mATe thaze, jyAre duniyAnI uThAvelI mehamaya veTha pApanI ane duHkhanI vRddhi mATe thaze. samakitIne kuTuMbanI sevAnA keDa nathI hotA. kemake samaje che e ke "Ama te A pApanuM piSaNa karavAnuM che. tethI A badhAne kuTuMbI nahi. paNa sAdhami banAvI dauM. dikarA-dikarIne dikarA-dikarI tarIke na pichuM, paNa sAdharmi tarIke vuiM ke jethI AgaLa vadhIne teo sArA zrAvaka ane sAdhu bane; jaina dharmanA mahAna upAsaka bane." tema pati patnInI sAthe ke patnI patinI sAthe sAdharmi tarIke vyavahAra rAkhe te pApa saMbaMdhamAMthI ghaNe bacAva meLavI zake. bAkI te kyAM mehanA sagAnI sevA ! ne kyAM gurunI sevA? gurunI sevA pApane ghaTADanArI bane che. jaina zAsananA gurue tyAgI ane saMyamI hoya che. tethI teo jAte pavitra jIvana jIvavA uparAMta jagatane tyAga ane saMyama zIkhave che; zAstronA jJAnanuM dAna kare che. mekSamArganA mahAna ArAdhaka guru che, te pitAnA zaraNe AvelAone mokSamArganI ja ArAdhanA karAve che. A sthitimAM evAene upasaMpanna thavAmAM samarpita thavAmAM AtmAnI dInatA vadhe ke AtmAteja vadhe? karmanI parAdhInatA vadhe ke karma mAMthI chUTakAre maLe? Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 guru pAsethI zraddhA, tyAga, saMyama, zAstra ane ekSamArga meLave, tethI te te AmA Indriyane vijetA bane che! manane aMkuzamAM lenAre bane che! duniyAne TI keDIne tulya gaNe che ! mAtra AtmAnA zuddha svarUpanI mamatAvALA bane che, ke je svarUpamAM duniyAnI tathA ja rahetI nathI! A AtmA sAco svAdhIna AtmA che, sAco sAtvika AtmA che. e jue che ke-"A duniyAnI jema vadhu sagavaDa maLe, tema AtmA vadhu malina, parataMtra, ne ozithALe bane che. tema jagatanA svArthamAM ne mehamAM pheselA jIvane je samarpita bane che, temAMthI paNa dInatA, parAdhInatA ne pApanI vRddhi thAya che dunithAnA samarpaNamAM AtmAnI avanati che. gurUnA samarpa mAM AtmAnI AbAdI-unnati che." AvuM samajanAre je AtmA che, tene saheje pitAnA AtmAnuM arpaNa karavAmAM vAMdho nathI Avate te pitAnI sthiti samaje che ke "huM alpajJa chuM. haze mArAmAM hoMziyArI, paNa te duniyAnA gharanI. AtmakalyANanI vAtamAM huM bheTa chuM, gamAra chuM. kyAM kayAM AtmAne hAni pahoMce che, ne kyAM kyAM AtmAne bacAva thAya che, tenI mane gama nathI. te khabara guru mahArAjane che." ma Te gurune AtmAnuM arpaNa kare che. te arpaNa karyA pachI have, saMsAramAM jema aMkuza vinAnA-niyaMtraNa vinAnA pharatAbhaTakatA hatA, tema nahi, te karavAmAM te duniyAmAM ya sArUM kaMI nathI karyuM. eka baMdhana teDIne dasa sAMkaLathI Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 baMdhAye te. " baMdhAyele nathI." ema mAne, chatAM paramArtha karavAno avasara Ave, dharma sAdhavAne avasara Ave tyAre kahe ke mAre "Ane pUchavuM paDaze, A nA kahe che mATe nahi thAya ene zuM artha? kyAM rahI svataMtratA? svataMtratA sAcI enuM nAma ke sukRta AcaravAmAM ke InA naDatara naDatA na hoya. "svataMtra chuM" ema karIne duSkRta vadhAre te te svataMtra nahi, paNa svacchaMdI kahevAya. rAtre bharavADe gheTAone vADAmAM purI rAkhyAM. tyAM eka gheTAne caLavaLATa thayo ke "amane kema aMdaramAM pUryA? pile kUtare bahAra ke lahera kare che!" Ama vicArI rAtre chIMDA vATe bahAra nIkaLI gayuM. svataMtratA malI ke nahi? jaMgalanI vATe cAlavA mAMDyuM. "AhA! kevI majhA Ave che! cAMdanI khIlI rahI che! hariyALI vanarAjI che!" Ama khuzI thAya che, tyAM te bhUkhyuM varu AvyuM, ne bacImAMthI bakarAne pakaDyuM... A svataMtratA kevI? mAne che ke "huM svataMtra chuM, te svataMtratAne upaga sukhamAMthI duHkhamAM paDavAne hoya? te e svataMtratA nahi, paNa svacchaMdatA kahevAya. gurU pAse upasaMpanna bananAra AtmA A vicAre che ke "huM saMsAramAM svachaMdapaNe cAlatuM hatuM, mAruM mana Ama kahe che... mane Ama lAge che. mane Ama dekhAya che, huMya samajadAra chuM. svataMtra chuM. A dharaNe Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 huM gharanA hatA tyAre calAvatA. ene upacega pApanI kALI ramata ramavAmAM karate. have e mArU jJAna-icchA.... dhAraNA ubhAM rAkhuM tA e ja kALI ramata pAchI ahiMyA thAya. have e na joIe. mArI IcchA eTale svaccha dvaitA mArU jJAna eTale ajJAna, mArI icchA-maneratha eTale pApaicchA, pApamanAratha have tA meM sauMyamajIvana lIdhu tA gurUnu jJAna te mArU jJAna gurUnI icchA te mArI IcchA!" gurUnI IcchAne kema AgaLa kare che? kemake peAtAnI icchAthI tA duSkRta karyAM" che. paNa have sukRta karavAM heAya te gurunI IcchAne AgaLa karavAnI, AvI rIte gurunA zaraNe AvelA AtmA samupasaMpanna kahevAya. evA AtmAne kAI bhaya, kei ciMtA nathI. have saMsAramAM rakhaDavAnuM nathI. gurunI upasaMpadAmAM AgaLa vadhI jAya te gurU kadAca chadmastha rahI Aya ne pAte kevaLI banI ese; caMdanabALA eTale chatrIsa hajAra sAdhvIonA vaDerA, te temanAmAM keTalA guNa, yeAgyatA haze, keTale AtmA UMcA haze emanA ziSyA mRgAvatIjI. AmAM pahele| nistAra kAne thAya ? vadhAre uMcAI kAnAmAM ? guNImAM. chatAM zAstra kahe che ke mUgAvatIjI pahelAM kevaLI anyA, zAnA para upasa'padA para guruNInI evI upasa padA lIdhI che, AtmAnu evu nirmANa karyu che ke guruNInI akkala, buddhi te ja mArI akkala ane buddhi. guruNIe kahyuM ke-"samevasaraNamAMthI meADI AvI te tArA jevI kulInane megya nathI.'' khasa, je guruNIe kahyuM te ja mAnavAnuM. kAraNa jovA jAya teA kAraNa hatuM, "mADI AvI teA kaMI bhaTakavA nahotI gaI. majabuta Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 bhagavAna pAse gaI hatI. te paNa sUryacandra pitAnA mULa vimAna sAthe AvelA, ke jyAM bhalabhalA paNa bhUlA paDI jAya..." A kAraNu majabUta che, paNa ema mAnavA jAya te khalAsa ! guruNIne khoTuM lAgyuM ke mAre cheTuM ja lagADavAnuM." evI upasaMpadAmAM pariNAma kevuM AvyuM? UMce caDhayAM. caMdanabALA te sUtAM rahyAM che! "guruNIne je lAge te mane lAge. gurune je vicAra te mATe vicAra gurune kaleza te mane kaleza, gurune lAgyuM ke meM kema AvuM karyuM ? je guruNIne Ave che te mane paNa beda. huM kevI bhAna bhUlI !" A svanA pramAda deSane kheda karatA karatA mRgAvatIjI sAthvI kevaLajJAna pAmyA. A upasaMpadA. A jyAM sudhI karavAmAM na Ave tyAM sudhI A bhayaMkara aMdhakArabharyA bhavamAMthI nIkaLavAno mArga maLe nahi. gurUne samarpaNa cheDIne pitAnI akkala-buddhi mujaba ArAdhanA karavA nIkaLe che, te athaDAI mare che. aMdhakAramAM ja rahe che. ahIM pUchone, prazna-paNa keInI buddhi tejasvI hoya te guru karatAM pate zAna sArA lagADI zakate hoya, pachI gurune svAtmaarpaNa na kare te zuM bagaDI javAnuM? u0-paNa samaje ke gurune arpaNa thavAmAM eka mahAna lAbha e che ke Aja sudhI AtmAne dharma sAdhavAmAM anukuLa saMge ghaNIvAra maLyA paNa chatAM haju vartamAnamAM jIva rajhaLake che. kema? enI pAchaLa je ke ghaNuM kAraNa Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 hatA, abhimAnI lAlacu-mamatALu kahI zakAya ke jItra mithyAtvamAM saDatA hatA, viSayAMdha hatA, leAbhI, lakSmInA snehALu-tRSNALu hateA. paNa e badhA doSane TapI jAya tevA eka doSa che ke je dveSa TaLe nahi tyAM sudhI AtmAnuM kalyANa na thAya. bhale leAbha mUkI dIdhA hAya, viSayeA tarapha bairAgya keLavyA hAya, paNa eka dveSa evA che ke je AtmAne uMce AvavA ja na de. te doSa che ApamatinA A evA khadhe dveSa che ke ene kADhavA ghaNA muzkela che. kAine upadeza ApavA hAya te A pahela kahevAnuM ke Apamati mUkIne gumati bane.' e kaheze, A te agharU che. tame kaDA tA 5-50 sAmAyika karazu.- 5-50 hajAra khacI nAkhazu' paNa Apamati nahiM mUkAya." gurumatti zAstramati eTale "zAstrane ne gurune Ama lAge che, mAre e karavAnuM," ApamatimAM peAtAnA manane ThIka lAge te karavAnuM Apamati TALavI ne zAstra mati jAgavI e dehIlu' kA' che. Apamati mUkAI jI ne gurumati pakaDAi javI te ghaNI muzkela vAta che. ApaNA jIve Aja sudhImAM saMyama ghaNAM pAmyAM tapaparisahe sahyA. badhu kyuM. paNa Apamati na na cheDI. mATe ja A kaMgAla avasthA che. nahitara te ghaNA UMce caDhI gayA haiAta gurumatine anusAre jIvana jIvavAmAM Ave te khIjA ja bhavathI mahAna udaya pachInA manuSyabhava eve uttama maLe ke jyAM jIva janmathI vairAgI hAya, mAnavatAne ucca abhyudaya thayA hAya. ghaNA guNu Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhaLahaLatA haiya, guNe svAbhAvika dekhAtA haiya. guNa svAbhAvika eTale pachI ghamakArya karatAM manane je manAvavuM paDe che te manAvavuM na paDe-ke "pApa lAgaze... saMsAramAM rakhaDavuM paDaze. mATe duSkArya na karUM." e kaMI nahiM svabhAvathI anIti, jUTha, kRpaNutA...tarapha suga hAya. svArthAnyatA tarapha suga heya. A badhA maulika guNe che te AtmAmAM hoya te kahevAya ke AtmA unnata sthitivALe che. ApaNe kahI zakIe ke "mane vicAraNAmAM paNa jUTha gamatu nathI, kaMivAra vicAraNAmAM paNa jUTha cAle che ! paNa vicAraNAmAM ya jUTha na Ave Are ucca sthiti gaNAya. te Aje nathI. kema nathI? eka deSa Apamatine TALyuM nathI. gurue e AvyuM, bhaNAvI taiyAra karyA pachI zuM? gurune khUNe jude, ApaNe khUNo judo! pachI kema ? gurunI AjJAmAM chIe " te mAtra kahevAnuM. kyAMka AjJA kare te mAnavAnI, kyAMka ApaNA managamatAmAM gurunI anicchAe paNa AjJA laI levAnI, ne jyAM AjJA na kare tyAM jeTaluM karatA hoIe teTaluM kaye javAnuM ! Apamatine deSa kevI rIte naDe che te pitAne gama paDavA detA nathI. bAkI te jIva jue te dekhAya ke vAstavika ApamatinuM ja nATaka phelAI rahyuM che, kyAMka kyAMka gurunI AjJA mAnavAnuM joyuM, paNa tyAM ya gurunI kharI IcchA zI che, te na joyuM, agara te IcchA jANavA chatAM tenI paravA na karI AmAM samupa- saMpannatA kyAM sacavAya ? Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 AcArya mahArAjane e kahe che, "prabhu! soLa guNe karI sAdhupaNunI gyatA bahu suMdara rIte Ape samajAvI! kharekhara lAge che ke A AtmA hoya te ja sAdhupaNAne gya gaNAya. emAM Apa kaho cho ke "AtmA samupasaMpanna joIe te huM Apane samupasaMpanna chuM." gharamAM dhana saMpattine toTo na hate. duniyAnI daSTie maMtrIputra tarIkenuM mAna hatuM. AvI sthitimAM paNa-mAtAnuM hRdaya mArA tarapha nAkhuza che, mArAthI ene kaleza che, te A gharamAM rahevuM jarUrI nathI,-ema vicArI ghara mUkI nIkaLI paDyo. AcArya mahArAja pAse AvyuM. te emanI amRtavANI sAMbhaLI thayuM ke-"A ghara ne mAtapitA sAthe rahevAnuM te zuM, paNa samasta saMsAramAM rahevAnuM nakAmuM che." AcArya mahArAjanI dezanA sAMbhaLI ene vairAgya khUba vadhI gaye, eTale pitAne nirdhAra AcArya bhagavaMtane jaNAvI de che, "prabhu! Apa ja mAre zaraNa che, Apane huM samusaMpanna chuM. A mATe nirdhAra che." AcArya mahArAja vicAre che ke-"A jIva jhINAmAM jhINA praznamAM paNa vicAruM che ! ene cahare paNa atyaMta prasanna che. enuM rUpa, enI mudrA, ene zarIrane dekhAva prazAMta-upazAMta che! upazamathI bharela che ! enA zarIra para mehanA vikAre nathI dekhAtA kaSAthanI lAgaNIo nathI dekhAtI." azAMtinuM mULa : viSaya vikAra-kavAyanI lAgaNuM - Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatamAM AtmA azAMta zAthI? kAM viSayanA vikA thiI, kAM kaSAyanI lAgaNIothI. sArUM rUpa joyuM, haiyuM TharyuM, e viSaya janya vikAra dasa lAkha maLe te sArUM ema thayuM, elekaSAyanI lAgaNI. pAMceya IdrinA viSaye ane krodhAdi kaSAnA vikAra ane lAgaNIo cAlu ja che tyAM zAMti na rahe. zikhIkumAra mATe thAya che, "A AtmA prazAMta che. enA bela je nIkaLe che te ghaNA ja nipuNa ane vivekavALA, buddhivALA nIkaLe che! mATe A keI moTA sArA kuLamAM janmyo hoya ema lAge che. lakSaNo parathI, cihno parathI kalpI le che ke jenI vANumAM vivekabharyuM amRta che; jenI AkRtimAM prazAMtatA che; viSathanA vikAra ke kaSAyanI lAgaNIo nathI, e jarUra e uMcA kuLamAM janmela che vaLI pAche sAdhupaNAnI gyatA pUche che, te enA cittamAM vairAgya AvI gaye lAge che. cittamAM rAga bharyo hoya te zuM mAge? cittamAM vairAgya bharyo hoya te zuM mAge ? sAmA mANasa AgaLa ApaNe mAgaNI kevIka mUkIe chIe, te ApaNuM cittane pheTo che. cavatI pAse zuM magAya? kesarIA dAdAnI pUjA te karI, paNa mAge ke, dAdA ! tame prasanna thayA che te mArA bhaMDAra bharI deje ! ' A Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kApa ' zaganI Aga bharI che cittamAM, tenu sUcana che. cakravatInI AgaLa gayele mANasa zuM mAge ? 'bhAizA.....zera khIcaDI mane apAvI dejo...." ema ? ema mAge te kahI na Tru ke are nAdAna ! e ApanAra cakravatI sivAya bIjo keAI na maLye ?....' cakravatI pAse zu magAya ? peDhIonA dALadaLa phITI jAya tevuM ja ne ? zikhIkumAranA cittamAM vairAgya che. mATe A mAge che ke-'sAdhupaNAne yAgya kANu ?' ne have kahe che ke-'huM Apane upasaMpanna chuM." kharekhare vairAgI AtmA banI gayA che. nahiMtara te kahe che ke'sAheba ! ghaNuM sarasa varNana karyuM. , khApajI !.....' pachI sAheba kahe, paNa mahAbhAga tamArA jIvanamAM ?...'e te sAheba, huM huM' huM..evA amArA bhAgya kacAMthI ? hai" hai... huM...... kSeA basa ? saMsAramAM durtaMbha, mahAdulabha evA dha zravaNanA aMte A? kumAra de ja AtmA che! tethI AcArya mahArAja vicAra kare che ke-A AtmAnA kALa pAkI gayA hAya, ema lAge che, mATe AnA sagraha karI levA joI e.'eTale ? sa'sAramAMthI upADavA joie. AcArya mahArAja nagaramAM padhAryAM te zuM A matrIputrane upADavA mATe ? nA, maMtrI ane gAmanA leke zuM vicAra kare ? paNa AcArya mahArAja je vicAra kare che, te potAnA jIvanamAM anubhavyu che ke AhA ! mArA bhAinA jIve lakSmInA pApe kavAM bhayaMkara jIvana karyAM ? jo eka lakSmImAM phasAyelA jIvanI Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 A durdazA, te mehadha kuTuMba, eka eka IndriyenA seMkaDe viSa, kaudhAdi karapINa kaSAye-A badhAnI phasAmaNImAM jIvanI zuM dazA thAya ?" AvuM AcArya mahArAjane hADohADa lAgeluM che. jyAre zikhI AvIne pUche ke Apane vairAgya kema thaye !" enA uttaramAM AcArya mahArAja pitAnA bhavenuM jIvana kahe che. e sAMbhaLIne kumAra pUche che, "prabhu, dharma zuM? enA uttaramAM sAMbhaLe che, "saMsArathI mUkAvuM, ne saMyama grahaNa karavuM. te prazna kare che, saMyama keNuM grahaNa karI zake? enI cagyatA zuM ?' enA uttaramAM AcArya mahArAje seLa guNe batAvyA. chelle guNa upasaMpannatAne batAvyuM. tyAM kumAra kahe che, huM Apane upasaMpanna chuM." A AtmAe kevuM UMcuM samarpaNa karyuM ! e mATe ene bhaNavA javuM nathI paDayuM. ene bolAve paDe nahi, jAte Ave che. AvIne khAlI ubho nathI rahyo, paNa pUche che ke- Apane vairAgya kema thaye?" te sAMbhaLIne kahe che barAbara che! vairAgya thAya tevuM ja che!? vairAgyanA vyAjabIpaNA para A sikko mAryo. "bairAgyanuM nimitta barebara ja kahyuM. te vairAgI thaIne have dharma zuM karavAne te kaho." jJAnIne zuM pUchyuM ? - vicAravA jevuM che ke A zuM pUche che ! AvA jJAnI gurumahArAja maLI gayA hoya Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317, pachI zuM zuM pUchavAnuM mana na thAya? ahIM te "dhana kyAM dAyuM che?..... mane maMtrIpaduM ke rAjya maLaze ke kema? mArI sAme ke duzamana ubhe nahi thAya ne Arogya sAruM raheze? mAruM AyuSya keTaluM?... AvuM kAMI ja pUchavAnu manamAM ya nathI AvatuM. kemake AvA jJAnI guru eTale mahAdAtA, mahAprakAzaka, mahAna saMsAra sAgaredvAraka, anaMtakALe na maLeluM denArA! eTale AvA guru maLe te tuccha vastunA ukela pUchavAne badale mahAna gaMbhIra ane mahAhitakArI durlabha vastu aMge pUchAya. vAMdhA e che ke "ApaNe AtmA saMsAramAM pha zA mATe karmane bhAra ane mAra ja zA mATe?" enA mULa pUchavAnuM nathI AvaDatuM. ne mAmulI vAMdhA-vacakA pUchAya che! "he mahArAja, mArA ekI kalame rUpiyA 50 hajAra kema gayA?" paNa ahIM te jJAnI kahI de ke saMsAra che mATe ja. duniyAnA badhA vAMdhAnuM kAraNa? saMsAra ! mATe saMsAra eja mATe vAMdho che. e kADhavA mATe pUchI levA de ke "dharma eTale zuM?" e kahevAmAM AvyuM, te pAche sAMbhaLIne cAlavA na mAMDe. ulaTuM vadhu AkarSA. manane thAya che. je A dharma hoya te te e sAMgopAMga dharma saMsAramAM besIne na karI zakAya. zuM gharamAM beThe pAMca mahAvata paLAya? AvuM vicArI enI meLe kahe che ke e mADe to jIvana gharavAsanA tyAganuM joIe. pAcho huMzIyAra eTale puche che ke, Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 "he prabhu! enI keI lAyakAta haze ke nahIM?' guru lAyakAta kahe che. lAyakAta eTale kaThinAI. bIka nathI rAkhatA ke e sAMbhaLI pAche ghara bhego thAya nahi! kaThinAI batAve che. te ahIM prazna thAya ke ene zuM gurune tANa paDe che? nA, e pote ja pUche che, zuM chevaTe upasaMpanna joIe ne? te huM Apane mAro AtmA seMpI dauM chuM ATale sudhI AvanAra AtmAnA cittamAM vairAgya keTale badhe daDha ? jinavacanathI divya ajavALAM thayAM. emAM dekhAyuM, mehanA cALA, ke krodhAdi lAgaNuo vagere krUra kasAIo che. charA laIne ubhA che. jIvane jANe kahe che "tuM amArA sakaMjAmAM Avatane bheMkI daIe." kaSAyanI lAgaNIo, viSayanA vikAre, ne mohanA cALA karanAre AtmA bane ke charA bheMkAI jAya che. enI vedanA dIrgha kALe paNa maTatI nathI. durgatine ghara trAsa, paramAdhAmInA sAMbhaLI paNa na zakAya evA trAsa dIrghakALa sudhI mATe nahIM! eTale zikhIkumArane have saMsAravAsa khapate nathI. cetavaNuM - ahIM keTalAkane ema thAya che ke, pra--A badhe upadeza te jene cAritra levAnI taiyArI hoya tevuM hoya. ene mATe egya che. paNa e bIjAne zuM kAma? u0-prazna yogya che. paNa te pachI eTaluM samajI rAkhe ke A upadeza jIvanamAM vairAgya ane AtmadaSTi Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 319 jagAvavA mATe che. jenAmAM A be guNa haze, te gRhasthajIvana paNa guNamaya jIvI zakaze. atyAre je jIvana guNamaya na hoya, pavitra na hoya te zuM kAmanuM? mATe uMcA vairAgInA jIvanacaritra yA vairAgyanA upadeza, e gRhastha jIvanamAM mAnavatA uparAMta anekAneka guNe ane tevuM vyApaka jIvana banAvavA mATe che. Aje ema keTalAya gRhasthonAM jIvana unnata banyA che. mATe vairAgyanA upadezathI kaMTALatA nahi. have juo - prakaraNa-24 saMsA ravA sa tyA jya zA thI? mm saMsAra nirguNa che; mATe sAdhupaNa sivAya bIjuM AcAravA lAyaka nathI. je bIjuM che te te kaThIna che. dA. ta. tyAM zatruo paNa maLe. emAM jIvana bhara mitra-zatru para samabhAva rAkhave muzkela paDe. saMsAravAsa nirguNa che te te ThAma ThAma dekhAya che. guNa hoya che te tenI pragatimAM AtmA ojasa, sukha, jJAna vageremAM vadhatuM jAya! ahiMyA te pitAnA AtmAnI sthiti jotAM dekhAya che ke jema jema mathe che, jema jema jIvanakALa pasAra kare che, tema tema udayakALa te dUra paNa asta kALa nikaTa dekhAya che dInatA jhAMkhapa, duHkha ajJAna vadhatAM ke tadavastha dekhAya che. te jenI pAchaLa AtmAnI unnati, guNene Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra0 vikAsa, svAdhInatA ane sukha vadhatuM nathI, te saMsAravAsane guNakArI kema kahevAya? puNya hatuM tethI zuM? lAkha meLavI lIdhA! pachI bhegavavAnuM puNya nahetuM lAkha ema ja rahyA ane jAte parAdhInatA banyA. kadAca bhegavavAnuM puNya hatuM te ya meTara ne pAMca baMgalA rAkhI saMsAravAsa kheDyo, eja ne? zuM e AtmAne saddagati denArI unnati, sukhazAnti. svAdhInatA kharI? saMsAravAsamAM karmasattA indra jevAne paNa Thokare lagAvI de che. jANe kahe che. "uttara nIce, have paTo pUro thaI gayo! kene? Indra jevAne! "jA, mAnavI strInA garbhamAM goMdhA." AvA saMsAravAsane guNakArI kema kahevAya! pachI baghaDa mANasa hoya tene sAruM ke huM je maLe temAM jIbhaDI lapa lAve te te te beghaDa che! akkalathI te A dekhAya che ke Indra jevAne paNa behAla karanAra, cakavatine narakamAM ekalanAra, mahApaMDitane mUrkha banAvanAra, A saMsAravAsa che! eTalA ja mATe saMsAravAsa nirguNa che. mANasa traNa jAtanAM heya - (1) upakArI, (2) upakAra na karanArA, (3) apakAra karanArA. keTalAka keInuM sAruM karavAmAM rAjI. "bIjAnuM bhaluM karavAmAM maphatIyuM keNa ghasAya." A vicAra mUrkhatAvALe che. bIjAnuM bhaluM karavAmAM ghasAvAnuM che ja nahIM, paNa Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra. ApaNI kAyA ne saMpattinA ApaNe evA kevA gulAma chIe enuM mApa nIkaLe che. duniyAmAM vepAra je naphe na Ape te paropakAra Ape che. zAlibhadranI navANuM peTIne zaibhava kyo vepAra ApI zake ema hatuM? e te pUrvanI thALI khIranuM dAna, atIva anudana vagere parepakAra ne paramArthane vepAra lAvI Ape che. emAM ghasAvAnuM mAne te mUkha ke bIjuM kAMI? duniyAne uMdhA cazmA' eTaluM che ke duniyAnuM bhaluM karanArA hoya che temane eka ja vAta che. ApaNuM keI kare ke na kare, ApaNe enuM bhaluM karavuM. sAruM kareluM kazuM ja radabAtala nathI jatuM. sArUM kareluM parabhavanI mUDImAM jame thAya che. jagate jANyuM ke na jANuM, ene badale malyo ke na na malya, paNa e vAta nakkI che ke e puNyanA copaDe jame thAya che. keTalAkane upakAra sUjhatuM ja nathI vicAravA purasada ja nathI; eka ja vAta che, pitAnuM peTa bhara! purasada te male che paNa kahe che. "ghara bALIne tIratha keNuM kare?' paNa samajavAnI jarUra che ke tIratha eTale jagatane tAranAra, ne ghara eTale jagatane durgatinI kedamAM puranAra. eka tAranAra che, eka kedamAM puranAra che. e keda karanAruM sthAna bALI tAranArUM sthAna ubhuM karavAmAM khoTuM zuM? bAkI bIjA prakAranA jIvone upakAra kare gamatuM nathI tethI AvI kahetI AgaLa dhare che. ' trIjA prakAranA te sAva uMdhA! bIjAnuM bhaluM karavuM ke nahIM, pitAnuye bhaluM na karavuM, uparathI bIjAnuM bagADavAnI Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra ThIka paNa A vAta ! evA IrSyALu hAya che. 'hu* na khAuM ne tArU jarUra khodI nAkhuM. mane pAMca malyA te te bIjAne pAMca kema malyA? kara kAMka kara, AvA AvA kuvicAramAM ramyA kare che, vALa enuM UMdhu jJAnIe sa'sAravAsane trIjI kATinA batAve che. eTale ? apakArI ! jaDa jagatane jIvanuM sArUM kai karavAnuM nahi; nikaMdana nIkaLe teTaluM kADhavAnuM! ema pUchatA nahi ke khAvAnuM sukha te Ape che ne? gharakuTuMba vagerenuM te sukha saMsAravAsa Ape che? kahevu che evu! emAM kaMi mAla nathI. kahetA nahi e khAvAbhagavavA vagere khAtara AgaLa-pAchaLa pIsAvAnu keTaluM ? taratamatAdvi dAkhavavAmAM jagatanuM zuM jIva pratye sanmAna che? jagatanuM e apamAna che ! kama thakI jIvanuM apamAna:- kai mANusa jamavAnuM AmatraNa Ape ne ApaNe khuzI thaine jaie. jamaNa jamADe sarasa. badhuM kharUM, paNa gharamAM pesatAM ja tiraskAra kare-kema jhuDavA AvyAM? ema jamavAnuM malatuM haze ?' athavA kAI mele nahI. ele te besADe chelle pAyakhAnA pAse, te khuzIthI khAine Ave ? ke bhUkhyA Ave pAchA? manane duHkha thAya ne ? te saMsAranA sukhamAM kema nathI thatuM? jarAka khAvAnuM dekhADI che.kA apamAna kare che mA-bApanu... ! evu' evu' jagatamAM keTaluMya apamAna cAle che. te zu' khAvApIvAne upADavAnuM? pachI ? haiyu Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 dhIrU karIne je maLyuM te barAbara che! ema mAnI calAve, paNa saMsAranI niNatA na samaje te gamAritA kharI ne? puNe kadAca devaloka ApI sanmAna karyA pachI ahIM je Ape che te pelAnI apekSAe viTaMbaNA nathI zuM? koI zrImaMtane ghera AmaM hoya, cAMdIne pATale besADIne jamADe Agraha karIne. pachI keTaleka avasara vItI ga. AnI zrImaMtAI gaI. karaDa patine keDI pati banI gaye. have pelAe Ane pharIthI netaryo. paNa have kema? cAMdInA pATalA para te zrImaMtane besADyA ne Ane besADyo kayAM? saMDAsanI AgaLa sImenDanI guNapATa para! kAMsAnI bhAMgalI thALI ApI. emAM kedarI pIrasI kaho A apamAna kharUM? AmAM pelAne jamavuM game? nA. te A karmasattAe devalekamAM majenA bhega pIrasyAM, gItagAna ApyA. vAjAM vagaDAvyA. divya vaibhava-vilAsa ane stananA vimAna ApyA hatA. have ahIMyA zuM, kyAM bese che? devalekanI apekSAe guNa yAda para paNa nahIM, nIce ! ane kadAca pATalA para besatA haze te te pacIsa varasane vArasAgata Avate pATale ke nava hIrA-mANeka jaDelo ? javA de. e dizAmAM vicAra zunyatA che eTale karmanuM ahIM dharAsara apamAna lAgatuM nathI, ane kacarApaTTI saMsArane vadhAvI le che. AvI sthiti anaMtakALathI cAlI rahI che. ethI sujJa jIva samaje che ke A saMsAravAsa kArame! mATe ja A sAdhupaNuM eja AdaravA gya che. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 AcArya mahArAja zikhIkumArane kahe che. "tuM enI bhAvanA rAkhe che te egya che! sAdhupaNuM ja rAkhavA lAyaka che. saMsAravAsa nahi. tane A bhAvanA thaI, e sarasa thayuM, paNa samajaje ke e ghaNuM duSkara! have duSkaratA batAve che!" traNa rastA - pahelI vAta kahI tenAthI saMsAravAsa bhayAnaka lAge che. saMsAravAsanI kuTilatA saMsAra jALavI besI rahevA mATe paisA hAthamAM letAM! sArUM rUpa jotAM? mUrkhAI nahi? haiye zuM aliptatA dekhAya che? nA, e te kaMI dekhAtuM nathI. eTale saMsAravAsa bhayAnaka samajavA chatAM hajI e tyajavAnI pAchaLanI vAta kaThina lAge che. te levAya ema nathI, te bannenI vacce raste levAne. dA. ta: keI nagara javAnA be rastAmAMthI "kaI kahe ke eka rasta e. che ke te TuMke chatAM enA para kAMkarA bahu Ave che bIje raste ethI lAbe ane ochA kAMkarAvALe che. trIje te vAgha-varUne, vanane mArga che. tema ahiM kAMkarAvALe mArga te sAdhupaNAne. te TUke che. vacale mArga te deza viratine che, ane trIjo vAgha-varane mArga saMsAravAsane che e trIjo mArga na gamatuM hoya te vacale mArga te levAya ke nahi? e je levAya te gRhasthapaNuM paNa guNethI evuM suzobhita banAvAya, devagurunI bhaktinA prakArethI evuM raLIyAmaNuM banAvAya ke temAM AgaLa vadhatAM sarva virati mArga jhaTa hAthamAM AvI jAya tyAM AtmAne guNathI jhagamaga prakAzita karAya devagurunI bhaktinA aneka Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3rapa prakArathI jIvana raLIyAmaNuM banAvAya! pachI hAlatA ne cAlatA jaDa padArthanI mAyA pAchaLanI vAte nahIM cAle. jIva enAthI virAma pAmI gaye. mada, matsara, IrSA, asUyA kaMI nahIM. e te DheDa-bhaMgInA kAma! huM te UMcA sthAnamAM janme chuM. bahu dhana-khAna-pAna vagerenI ciMtA e te anArya adhamInAM kAma! huM te Arya chuM, dhamI chuM.... AvI AvI mAnasika jana karI pApanI ghaNI ghaNI pravRtti baMdha karI de eTale jIvanane amulya kALa je veDaphAI jAya che vAta ne vikathAmAM! bInajarUrI duniyA dArInI pravRttio vadhAravAmAM ! zekha ne mejamAM ! e badhAM saMsAravAsanA khela che. jene saMsAravAsa game che tenA te e khela che. jene saMsAravAsa gamatuM nathI, te te dAnazIla tapanA kAryo, sAmAyika ne navakAravALI, jJAna ne dhyAna evuM evuM karavAvALA hoya che. enA manamAM evA pavitra sukRta ramatA hoya che. ene jarA purasada maLI ke navakAravALI hAthamAM hoya! dharmanuM pustaka pAnuM hAthamAM ! paisAnI jogavAI thaI ke sAta kSetranA, dayAnA dAnanA kAma thavA mAMDe. saMsAravAsanI prItivALAne te AmadAnI thaI ke vaTamAM madamasta heya. AvaDe che jIvananuM kAma hisAbasara banAvatAM? nAreDhiyALa! jagatamAM juo, jyAM ucca saMsthA banI ucca kaMpanI banI, uMcI peDhI thaI ke enI kAryapaddhati cokakasa ane ucca koTinI banAvAnI ! te mAnava jIvana jevA ucca jIvanamAM samagra pravRttione kAryakrama kema ucca keTine na hoya? kema sAravAsanA Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 rasika khela miTAvI ucI dAnAdi dharmAMnI, tattvaciMtana-tattvacarcAnI, paramAtmabhakti-dhyAnanI pravRttie na jhagamage ? prakaraNa-25 sAdhu jIvananI duSkaratAA vijayasiha AcArya mahArAje zikhIkumAranA khela parathI bhavirAgI parakhI lIdhA, ene eTale yAgya avasara jANI svIkArI levAnuM nakkI kare che; paNa ene cAritranI kaThinAI kharakhara samajAvI devA kahe che, -: - 'jo mahAnubhAva : tane sAdhu banavA yAgya je guNeA kahyA emAM bIjA guNAthI rahita haiAya evAo upasa panna thavA, khetAnI jAta soMpI devA taiyAra che, eTalA mAtrathI ahI svIkAravAmAM AvatA nathI. tArUM mana kharAkhara che, ke AvA svabhAve nigu chu evA A saMsAramAM zramaNapazu' sAdhupaNu` ja levu', paraMtu e samajaze ke e duSkara che; du khe pALIzakAya evuM che,' AcAya mahArAje bIjA guNaiAnI ya AvazyakatA ya batAvI; uparAMtamAM bIjI paNa keTalI ya duSkaratA kahevA icche che. sAdhupuruSa che, mIjAne Thage zAnA mAla jevA che tevA batAve che, tevA ja eLa khAve che. paNa zikhIkumAra Dage ema nathI. e samaje che, ke mahAlAlanI prakriyAmAM kaThinAi te hAya ja emAM DagavAnu zuM ? emAM te AtmAnuM ejasa vadhe che. AcArya mahArAja Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 327 kahe che. jo samasta cAritra jIvananA kALa mATe zatru mitra pratye samAnatA rAkhavAnI hAya che,' je ApaNe duniyAnA nAnA prasa MgeAmAM kAinA tarapha pratikUlatAne avarodha ubhA karatA hatA, paNa te have cAritramAM meTAmeTA prasaMgeAmAM paNa sAmA para aruci avarodhanuM nAmanizAna ubhuM karavAnuM nahi. kAinA pratye ApaNe pratikUla vavAnuM nahi. aruci doSa, durguNu pratye hoya. pazu jIva taraph kaMI nahIM" A pahelI moTI vAta karI,-dila sAdhu thAya tA, cAritra paLe. dhyAna rAkhajo, jAhera vyakti thaze, ghaNAnA saMsaCmAM Avaze, aneka ghera geAcarI javu' paDaze, aneka prakAranA mANaso malaze, sanmAna karanArA ke apamAna karanArA maLaze, paNa enA pratye haiyAmAM prema-durbhAva nahi thAya. dharmalAbha ! kahIne cAlatA thavu paDaze. na phAi zatru para aNugamA karavAnA, ke na pUrvanA nahI sa nane paNa peAtAnA mAnavAnA ! A mArA sagA che, te e uMcA Ave, soMsAramAM sukha mATe Ama kare.' e na'i! mAre te| AkhuM" jagata mitra. e mATe AkhA jagatanu Atma-hita thAo.' te sivAya mitrama'DaLa ke snehI saba'dhIne potAnA mAnavAnAM nahIM. enu je thatuM heAya te e jANe. evI rIte rahIne hiMsAnI virati kharAkhara pALavAnI. ahiM'sA eTale hiMsAthI sarvathA AdhA rahevAnuM, Ama vizvanA samasta jIva pratye samabhAva rAkhIne, vicAravAnu` 'nAnA ke meATA, trasa ke sthAvara, kAi paNa jIvanI hi MsA huM na karUM, jIvananI sagavaDa sacavAya ke na saca Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 vajaya, agavaDa veThIne paNa jIvadayA ja pALavAnI, hiMsA nahi karavAnI." - metarAja munine senIe pUchayuM ke - javalA lAve. hamaNAM ja ahIM eraNa para javalA hatA te kyAM gayA?" muni jANatA hatA ke pakSI caNa gayA che. vAta kahevAya nahiM! are, A te sAdhu avasthAnI vAta che. paNa zrAvakapaNAmAM sudarzana zeThane rAjAe pUchayuM ke "A rANI abhayA kahe che ke tame agya vartAva karyo che. tamAre zuM kahevuM che?" sudarzana zeTha akhaMDa brahmacArI che; zuddha che, paNa vicAre che, "rANInuM nAma na levAya ! kemake rAjA rANane sajA kare ? keInA duHkhamAM ApaNe nimitta na thaIe!" e kyAM sudhI sAcavavAnuM ? beTA phajeta thaI zuLIe caDhavAne avasara AvyuM tyAM sudhI sudarzana zeThe sAcavyuM. bIjA jIvane duHkha paDe e akSara kADha nathI ! kahe te vAta mAnya thAya evI hatI; paNa samazatru-mitrabhAva jema brahmacarya pALyuM tema ahiMsA paNa pALavAnI. nagaranI vacce thaIne cAlyA zuLIe! ke bolanArA haze ke je moTe dharma karanAre? peThe rANIvAsamAM!" game tema, paNa pite calita thavAnI vAta nahi. mekSamArganuM pAlana kayAM maLavAnuM hatuM ? zrAvakapaNe A, te Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 329 sAdhupaNAmAM te hoya ja ne? sUma paNa hiMsA nahi. manathI ya nahi. anudanA paNa nahi. (2) kaI vAra jUThuM vacana paNa na bolAI jAya tene mATe paNa takedArI ! e mATe, satat jAgrati-sAvadhAnI rAkhavAnI. apramAdI rahevAnuM, satya vacanI banavAnuM, sUkSama paNa asatya tyajavAnuM, (3) dAMta khetaravAnI saLI paNa dhaNIe ApyA vagara upADavAnI nahIM, A maryAdAe adattAdAna tyAganuM vata. (4) abrahmane nirAdha,-eTale mana-vacana-kAyAthI maithuna na levuM, na sevarAvuM, sevanArane na anumoduM, ema trividha trividhe brahmacarya pALavAnuM. (5) parigraha kaMI ja rakhAya nahi mAtra vastra-pAtra ne saMyamanA upakaraNa pAse rakhAya. emAM paNa mAnasika ghaNuM ja nirmamatA rAkhavAnI. (6) cAre prakAranA AhArane rAtre khAvAne tyAga. divasanA bhejanamAM paNa, uddagama, utpAdana, ne eSaNAnA dethI rahita AhAra lAvavAne, ane lAvIne saMjanAdi pAMca deSa rahita vAparavAnuM. bahArathI te nirdoSa laI AvyA, paNa "lADu ThIka AvyA che, te lAve TesathI vAparIe!" ema rAga, prazaMzA je thaI te aMgAra deze deSita thaI jAya. zuM A? AkhI nadI tarI jatA. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne kAMThe AvIne bUDavA jevuM thAya. zA sAdhune kahe. che, "mahAnubhAvo! dhyAnamAM rAkhaje AhAra vAparavA besatAM pahelAM. A nirdoSa gocarI laI AvyA te te ghaNe sAgara tarI gayA. paNa have ja A parIkSAkALe khAbocIyA pANImAM lapasI na paDatA. saMkaTane kALa che e samajI rAkhaje. kemake Indriyone sIdhe saMparka thavAne. tyAM laDavuM kaThIna che." jJAtA adhyayanamAM prasaMga Ave che. eka zeThanA gharamAMthI cAre dhanamAla ane zeThanI chokarIne cerI jAya che. zeTha tarata pitAnA cAra chokarAo ane keTavALa sAthe coranI pUMThe deDe che, zeThe sipAIone kahyuM che ke tame mArI chokarI pAchI lAvI Ape ane emAM vacamAM je cerAyele mAla pAcho lAve te tamAre. paNa sipAIo ethI mAlanI lAlacamAM paDI mAla laI laI dhImA paDavA lAgyA tyAre zeThe gabharAIne potAnA cAra chokarA sAthe jaMgalamAM putrI upADI jatA coranI pUThe jorathI deDavA mAMDyuM. bahu AgaLa jatAM e cArane lAgyuM ke have pakaDAI javAze, ane A vANIyAe kasIne pUMTha pakaDI che, paNa enA hAthamAM karI te na ja javA dauM. batAvI ApuM emane. ema vicArI eNe chokarInuM DekuM kApI laI dhaDa paDatuM mUkI deDavA mAMDayuM. ahIM zeTha ane chokarA dhaDa pAse AvyA ane jotAM ja vajaghAta pAmI aTakI gayA! manane "arere ! ke julama ! kadAca ame bahu na Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 331. deDyA hatA te A chokarI cerane tyAM kAmamAM kama jIvatI te rahI zakI heta?..." juo ke bhavitavyatA zuM kAma kare che? zeThe sArA mATe karyuM chatAM pariNAma aura bhayaMkara AvyuM ! zeTha ane ceranI vacamAM bicArI karIe prANa gumAvyA pUrve karelAM karma bhegavyA vinA cAlatuM nathI, ane e karmanuM phaLa nIpajavAmAM vicitra saMge nimitta banI jAya che. vahelI prabhAtathI TheTha bapora sudhI khUba deDyA hovAthI zeTha ane chekarA thAkI gayA che. emAM pAchuM karI maravAthI hiMmata bhAMgI gaI che. have bhUkhyA cAlavAnI hAma nathI. tyAre, na cAle te tyAM bhayAnaka aTavAmAM ane tapatA madhyAhnamAM rahevAya ema nathI, paNa te pachI tyAM khAvuM-pIvuM zuM? nathI tyAM phaLaphaLAdi, ke nathI tyAM pANI paNa! eTale zeTha bIje ilAja na dekhatAM avasara vatIne chokarAone kahe che, "juo, ahIM badhAne ya bhUkhe maravAne avasara AvyuM che. mATe ema kare, huM te have gharaDo thaye chuM, te have mAre Ame ya kAMI vadhAre jIvavAnuM nathI. ane duniyA ya meM ghaNuM joI lIdhI che. tamAre bahu jIvavuM che, ne saMsArasukha jevAnAM che. mATe tamAre te bacavuM joIe. paNa bhUkhyA zI rIte bacaze ? mATe le huM jIbha kacaDIne marUM chuM. pachI tame mArA lehI-mAMsane upayoga karI bhUkha tarasa miTAvI ghara bhegA thaze chokarA DAhyA che, jhaTa pikArI uThe che hoya? bApujI Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra hAya ? A zu' mAlyA? tame amArA paramauparakArI, ane zu ame tamane khAi jaie ? ame marIe te hA, paNa AvuM rAkSasI nRtya nahi karIe.' moTA chekarA kahe che, ema karI huM marU chu, tame mArA zarIranA upayAga karI ghare pahoMcA....' ema bAkInA traNa chekarA paNa dareka potAnA lega ApavA taiyAra thAya. chevaTe DAsAe rastA sujhANyo, juo A chokarInu dhaDa che. Ame ya te marI che, ane ApaNe maravA jevA kaTokaTInA avasara upara ubhA chIe. tA A dhaDanA upacega karI laie.' chekarAone paNa mena paranA athAga premane laIne A vastu rucatI teA nahotI, paraMtu na chUTake mAnI vAparavA beThA. zu ema karavAmAM DuAMza hatI ? mAMsAhArI deza haze chatAM A mAMsa khAvAmAM svAda AvatA hatA ? tyAre khAtAM khAtAM vAra lagADI haze? nA, nA re nA, AmAMnuM kazuM' ja nahiM, ulTu manane ema thatu' ke Ave! ghAra avasara kAMthI ALye ke A pApI zarIrane Ama poSavu paDe che! have jema tema patAvI, jaladI ApaNuM ghare pahoMcavAnu` kA` karI laIe....? khasa, A rIte sAdhue zarIrane nirdoSa AhArathI pASavAnA che. emAM AhAra nirdoSa lAvyA pachI rAgAdvi DhASA na thAya e jovAnu' che. eja samudra tarIne kAMThe na DUbavAnuM che, vaLI geAcarI lAve te paNa parimita ! taiya gAcarI rAkhI nA mUke. hajI AgaLa jue -: Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 333 bIjuM cAritra jIvanamAM A karavAnuM - (7) pAMca samiti ne traNa guptinI akhaMDa upAsanA karavAnI te cAritranI mAtA gaNAya. pra.-samiti gupti e pravacana mAtA kema? u- jyAM sudhI kevaLajJAna nathI AvyuM tyAM sudhInuM chavAstha cAritra e bALa jevuM che! bhale moTA maharSi duniyAmAM gaNatA hoya ! meTA tapa karatA hoya, paNa emanuM cAritra bALacAritra jevuM ! bALane mAtA joIe. mAtAnI nizrAmAM bALaka heya te te meTuM thAya, ne jIvavA pAme. mAtAthI AvuM rahe te heMdAI-pikhAI jAya! moTuM na thAya; marI jAya ! te maharSi paNa je samiti guptirUpI mAtAnI paravA mUkI de, te emanuM paNa cAritra ghavAI javAmAM vAra na lAge. mATe A paNa satat jAgratinI kaDaka upAsanA sAdhu-jIvanamAM karavAnI che. (8) evI ja pAMca mahAvratanI bhAvanAo; tenuM satata raTaNa joIe, pAlana joIe. evI rIte. (9) bAhyatapa, ne atyaMtaratapa, te paNa niraMtara kare joIze ! ATalethI patatuM nathI ! paNa pachI ya, (10) aneka pratijJAo-niyama-bAdhAo levI paDaze. dravya-kSetra-kALa bhAvanA aneka abhigraha karavA paDaze. (11) nAna jiMdagIbhara nahIM karAya. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 (12) bhUmizayana ne keza leAcanA kaSTa sahana karavA joIze. (13) zarIranI zobhA zuzruSA nahiM karAya. sAdhu jIvananA eka mahAna aMgabhUta niHspRhatvane TakAvavA mATe potAnA zarIranI paNa baradAsta karavAnI spRhA sarakhI nahiM joIe, tema cAritranA bIjA mahAna aMgabhuta brahmacanA zuddha pAlana arthe zarIranI zobhA karavAnuM nahi joIe. 'vibhUsA, itthIsa'saggA, paNIa' rasabhAyaNuM ' vibhUSA, strI sa'sarga' ane ghI-dUdha vagere rasathI nItaratu bhAjana-A traNa AtmagaveSIne, brahmacArIne tAlapura jhera jevA che. zarIranI sevA baradAstathI pachI bIjI tRSNAo jAge che. ane zobhA vibhUSAthI strIonAM AkaSa Na karavAnuM mana rahe che, te kAma preraka bane che tRSNA ane kAmavAsanAne sthAna maLe, pachI cAritranA keTalA badhA behAla thAya !! (14) OM cAritramAM arhaMbhAva paNa na cAlI zake. te mATe sadA guruAjJAne parAdhIna rahevuM paDe. bhUtakALanI tapajJAnAdi bIjI dha sAdhanAe nakAmI gai enu' eka mahAna kAraNu svaccha Mda vRtti hatI. te have jo 'mezane mATe guruAjJAnI parataMtratA svIkArAya tA ja svacchaMda vRtti nAza pAme; ane pachI sAcI meAkSamAnI upAsanA thAya. Aja kaThIna che. kemake jIva mahAna ka2A veThavA taiyAra hAya che, Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33pa paNa peAtAnA ahu bhAva, peAtAnI ruci, ne peAtAnA mata mUkavA taiyAra nathI thatuM. (15) sAdhu-jIvanane dIpAvavA ane emAM vadhu ne vadhu sAttvika banavA mATe kSudhA, tRSA, ThaM'DI, garamI, DAMsa, Akroza, vagere bAvIsa parIsahAne jItavA joie. AnaMdapUrvaka, cittanI ni`La samAdhipUrvaka ene sahIja levA joie. e satatu sahyA karavAnA abhyAsa joIe. (16) ethI AgaLa, avasare devatAi paNa upadrava Ave te tenA para vijaya meLavavA joIe, eTale ke enAthI peAtAnI dhIratA-vIratAne jarA ya khaMDita na thavA devI joie. ane pote ene samAdhi samatA ane zubhadhyAnamAM sthira rahI sahI levA ghaTe. (17) AvA sAdhujIvanane nabhAvavA zarIrane TakAvanAra AhAra tA joIze, paraMtu tyAM paNa mAdhukarI bhikSAcaryAthI maLyA-na maLyA ke krama maLyA para nabhAvavu joIe (18) AcArya mahArAja kahe che, ' tane bahu zu kahIe ?' sAdhu-jIvanamAM atyaMta durvAha ane mahApuruSAe vahuna karelA aDhAra hujAra zIlAMganA bhArane thAkayA-kaMTALyA vinA akhaMDa dhArAe upADaye javu joIe. eTale, ema samaja ke, Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 cAritradharmane upamAo - jIvanabhara A cAritradharma pALa eTale mAtra bAhu vaDe mahAsamudra taravA jevuM bhISma kArya che, niHsvAda retInA keLIyA khAvA jevuM che, aNIdAra talavAranI dhAra para cAlavA jevuM che, sArI rIte AhutithI UMcI jatI agninI javALAone hAthethI nIce pADavAM jevuM A kArya che, sUkama pavanathI kethaLAne bharavA jevuM che. bhArI gaMgA pUranA sAme pravAhe taravA jevuM che, moTA meru parvatane telavA jevuM e duSkara kArya che, ekale hAthe hayadaLagajadaLa-rathadaLa-pAyadaLa e caturaMgI senAne jItavA jevuM che, sAmasAmI bhamatA ardha cakanA uparanI rAdhA (putaLI) ne vIMdhavA jevuM che. pUrve kadIya nahi varelI tribhuvana jaya patAkAne varavA jevuM che. zramaNapaNuM, sAdhupaNuM A upamAe duSkara che. - guru mahArAjanI vANI sAMbhaLIne zikhIkumAra kahe che, "bhagavaMta, Ape je kahyuM te barAbara che. kiMtu saMsAranA bhayAnaka svarUpane jANyA pachI evA saMsAranA viyega mATe taiyAra thayelA jIvane saMsArane ucheda karanArUM sAdhupaNuM kAMI ja duSkara nathI" - AcArya bhagavaMta kahe che. barAbara emaja che. chatAM te ja saMsAranuM kharAba svarUpa najare dekhAvA chatAM pUrvanA aneka bhathI cAlI AvatI vAsanAo jIvane muMjhAvI de Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 che, mehamUDha karI de che, mehamUDha thayelA te jIva pachI te saMsAranA kharAba svarUpane ya vicAratA nathI, ane akAya karavAthI bagaDatA peAtAnA bhaviSyanI ya paravA karatA nathI ! tema, nathI te upadezane mAnatA, ke nathI te gurune AvakAratA ! peAtAnA uttama kuLa sAmuM paNu jotA nathI, ane dha maryAdA paNa pALA nathI ! vaLI nathI te te apa cazatho khIte, ke nathI te te ni MdAthI bacatA ! mehamUdratAne lIdhe A badhA tarapha AMdhaLIyA ane mAMmi cAmaNAM karIne badhI rIte evuM evuM Acare che ke jethI te A leka ane paraleAkamAM eka mAtra kalezanu bhAjana bane che, mATe ja mahAnubhAva ! evA mUDha karanArA mehune pahelAM haNavA jevA che.' zikhIkumAra AlyA, bhagavan! meAhane paNa haNavAnA upAya A cAritrapAlana che. tyAre kArya zarU karyAM vinA tA mANusa sisiddha kayAMthI karI zake ? kA prAraMbha karyo hAya to hajI ya mULa nIpajavAnI saMbhAvanA che. athavA ema kahevAya ke sAcA upAyane prApta karyo pachI kA niHzaMka sadhAya che. mehune haNI nAkhavAnuM kArya siddha karavAnA upAya Aja che ke ApazrInI pAse cAritra levuM ja che. bIkaNa jIvA paNa jhAjhanA sukAnAnI DAziyArIthI meAtA samudrane tarI jAya che, " ane, bIjI paNa vAta e che ke alpa-puNIyAne kuzaLa buddhi thatI nathI. kuzaLa buddhi kaheA, samuddhi kaheA, e e Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 puNyavAnane ja jAge che. sadbuddhi jAgyA pachI paNa puNyanI khAsI hoya te AvA sakalaguNusa pattisa'panna gurumahArAjane lAbha thatA nathI, enu ya mahApuNya heya te eva guNusa'pattivALA gurudeva maLe che. mAre evAM mahAbhAgya jagata thayA che. te bhagavata mArA para kRpA kare. prakaraNa-26 zikhIkumAranA samarpaNa bhAgavAna ! AtmAne vijayasiha AcAya mahArAja kumAra sacATa prAMtamedha pAmyA che. eTale jANavA sAme chevaTe eNe mAgI lIdhu ke cAritranI mahAkaThinatAmAM pAra paDavA mATe baLavAna banAvI je mAhunA nAza karavAnI jarUra che, te paNa vastu sAdhupaNAmAM zakaya che. meAhanA gharamAM te mAhanA bahu dhIme dhIme nAza karavAnuM thAya. sAdhupaNAnA sacegamAM sArI rIte thaI zake. prayatna karyAM haze tA phUla AvavAnA sa Mbhava raheze. prayatna vinA kuLanI AzA kramarUkhAya ? ahIM te| Aja prayatna che ke ApanI pAse sAdhupaNuM aMgIkAra karavuM. emAM kadAca ame evA bahAdura na heAIe, tA paNa zUrA khalAsI jema kAyarane paNa vahANamAM besADI pAra utAre che, tema ame paNa Apa zUrAnI saradArI nIce bhavanA pAra karIzuM. bhAva mm pAse zikhIghaNI kaThinatA * Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 339 kharI vAta te e che ke alpa bhAgyavALAne dharmabuddhi ja thatI nathI khAsa dharmabuddhi thAya che te mAnavuM ke puNya vadhI rahyuM che. ghaNe upadeza sAMbhaLavAne hate. aMtaramAM dha na jAgato hoya te samajavuM ke puNya bahu a5 che. paNa pApane daya vatI rahyo che. vaLI bedha jAgavA chatAM cAritra levAnA ullAsa na jAgatA hoya te puNyanI khAmI gaNAya. evI sthiti pitAnA AtmAnI dekhAya tyAM pitAnuM puNya vadhAravA prayatna karavo joIe. puNya zI rIte vadhe? puNaya kema vadhe ? - e vadhAravAne upAya, devagurunI khUba khUba sevA sivAya bIjo nathI. Aje pUche "zuM kare che?" kaheze ke "dharma nathI sUjhate eTale pApakarma karIe chIe." te zuM enAthI pApa vadhavAnA ke puNya? pApa! te ahIM te nahi paNa bhaviSyamAM ya dharma maLaze? e vakhate dharma sUjhaze? Aja sudhImAM je kaI AtmAne dharma sUjha che, te sahajabhAve nathI sUjha, ThIka che. zAstramAM nisargane sambhatva prakAra kahyo che ke jemAM AtmAnA karmanI sthiti bAhya nimitta vinA paNa ochI thaI jAya che. te paNa AMtarika purUSArtha ene e jagate hoya che ke mithyAtva mehane kSayezama karI zake che. moTe bhAge jagatanA jIvone bahAranuM nimitta maLatAM puruSArtha jAge che, te samakita pragaTa thAya che. eTale puruSArtha jagADe paDe che. e addharathI paDe evuM Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 nathI banatuM! mAtra bhAvanA bhAve samakita malI jAya tevuM hoya te keNa lIlA lahera karatA karatA e samyaktva na laI le? tyAre je kahe ke "pApa vadhI gayuM che, tethI dharma sUjhatuM nathI!" te pApa ghaTADavA mATe dharma ahiM ja karavuM joIe. pApa ghaTADavA deva-gurUnI bharapUra sevA karavI joIe! Ane mATe puNyadaya haze ke mane A zubha buddhi jAgI! A abhimAna kahevAya? nA, A te enA hRdayane IkarAra che. sadbuddhi jAgavA badalane AnaMda che, ke anaMtA bhava bhramaNamAM badhu maLe, TheTha vItarAga paramAtmAnuM samevasaraNa ke vicaratA vItarAga prabhu maLI jAya. paNa saddabuddhi jamAvavI muzkela. zuM bhagavAna ApaNane pUrve nahI malyA hoya? malyA haze, paNa pheka! kemake sadbuddhi ja nahotI. bhagavAnanI vANuM sAMbhaLatA hatA, paNa e te bhagavAnanI vANI ja evI ke ene zregnendriyane Tesa lAgI jAya. paNa tyAM saddabuddhithI thavI muzkela hatI. "Aje e saddabuddhi prApta thayA pachI paNa je puNyamAM kamInA hoya te," zikhI. kumAra guru mahArAjane kahe che ke "emAM Apa jevA sakaLa guNe saMpanna guru mahArAjane saMga thavuM muzkela che." Aje pazcima dezomAM tatva jANavAnI bhUkha lAgI che. te bhUkhane tRpta karavA ke mumukSuo ghara bahAra nIkaLI paDe che paNa saddagurUno vega prApta nathI thatuM! kayAMthI thAya? kumAra kahe che "evA guNasaMpanna gurune saMga thave, e viziSTa puNya para avalaMbe che. "mATe Apa mArA para anugraha karo." Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru kahe che, "vatsa! tArA para amAre anugraha ja che." have bIjuM belAya ema nathI. je parIkSA karavI hatI temAM te kumAra pAsa thayo. saMyama jIvananI je kaThi. natA batAvavI hatI te batAvI, paNa ahiM te zikhIkumAra kaThinatA mATe pUrNa taiyAra ja che. chatAM paNa AcArya bhagavaMta kahe che - amArI A zAstra maryAdA che, ke jene mahAvrata ApavA hoya tene cheDA AgamArtha arthAtu zAstronA padArtho samajAvavA joIe. cAritranI mULa bhUmikAne yogya zAstrone mArga kahe joIe. vaLI, Avazyaka paNa zikhavADavA joIe. tyAra bAda dikSA ApI zakAya." AvI padhdhati joIe ja. duniyAmAM paNa evI keTalIka hAIskUle, ke je ne bIjI saMsthAo che ke emAM praveza karanAranI parIkSA levAmAM Ave che, ane e pAsa karavA mATe enA umedavArane judI mahenata karavI paDe che! pachI ja e praveza mATe yeya bane che! je duniyAnI mAmulI saMsthAomAM paNa A dhAraNa hoya te pachI A te mahAna saMsthA che. A saMyama jIvananI saMsthAmAM pravezele AtmA jagatane mATe AdarzarUpa ane guNeno preraka bane che. have e AtmA je zAstrajJAnathI susajaja na hoya ane cAritra mArgamAM susthita na hoya, te e jagatane zuM mArgadarzana ApavAne? "A saMsthAmAM praveza karanAra AtmAmAM AvazyakanuM jJAna vairAgyanI pariNati, ane pahelA kahI gayA te sAdhu Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 dIkSAnI caigyatAnA guNA joIe." AcAya mahArAje zikhIkumArane thADAka divasanuM rekANu A mATe kahyuM. enA uttaramAM zikhIkumAra kahe che, "bhagavan ! mAre evA Agraha nathI ke Ajane Aja mane cAritra ApI dyo. ATalu Apa kaheA che te mArA para mahAna anugraha che. Apa kaheA che tema ApanI pAse rahI zAstra maryAdAnA abhyAsa karIza.'' zikhIkumAranA pitAnuM AgamanaH-- AcArya mahArAja ane kumAra vacce vAta cAlI rahI che tyAM zikhIkumAranA ghare, enA pitA brahmadattane khabara paDI gaI ke zikhIkumAra kayAMya-cAlI gayela che. tethI tarata ja tapAsa karAve che. dikarA tarapha jeTalA pramANamAM mAtAne aNugamA che enA karatAM pitAne putra para kei guNe prema che. matrI jANe che ke putra ghaNA ja yAgya che. maMtrIne putranI je cegyatA dekhAya che te cegya ja che kemake pUrvanA e bhaveAmAM zikhIkumAranA jIva guNanI jabarajasta ArAdhanA karIne AvelA che. tyAM cAritra jIvana laI zakela nahi. paNa aucitya, kSamA, samatA, vizvamaitrI, vagere guNA tathA jinendradeva ane emanA zAsana pratye anahada ahumAna ane AradhakabhAva keLavela evA ke pachI te kema ? te ke jAe sahajabhAve uttamatA! matrIne game te rIte samAcAra malI gayA ke zikhIkumAra nagaranI bahAra udyAnamAM che. eTale tarata ja pAte hAthaNI para besI aneka parivAra sAthe tyAM Ave che. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 have e tyAM udyAnamAM zuM jue che! muninI AgaLa kumAra vinayathI eTaleA che; ane vAtamAM AkarSAyelA che. A joIne matrIne manamAM zuM thayuM haze? zu' ema ke jarUrA-jarUra chokarA gherathI nIkaLIne mahArAja pAse beThe che. nakkI mahArAje kyAMka bhUrakI-jIrakI....." manamAM AvA vicAra karyAM pachI dikarAne ThapakAravAnuM ane mahArAjane udhaDA levAnuM kAma sUjhe? ke, khuzI thaIne mahArAjane praNAma karavAnuM sUjhe! maMtrI hAthaNI parathI uttarIne muninI sAme page cAlIne Ave che,-AvIne te AcArya mahArAjAne praNAma kare che. AcAya mahArAja paNa ga'bhIra svare dha lAbhanI AzISa Ape che matrI che buddhimAna samajeche, nathIne putranI IcchA thaI hAya toya te aNubhramajI nathI. temaja sa`sAratyAganA mAtra paNa meAjamajAhanA pravezanavALA mA` nathI. paisA-TakA, strI, vagere kAI lAlaca nathI. tevI sthitimAM gurue bhALavI lIdhA ema manAya nahiM. maMtrI anucita khela nathI. guru-mahArAjane praNAma karI besI jAya che! prakaraNa-27 zikhIkumAranI pitAne prAthanA zrI samarAditya kevaLI maharSi trIjA bhave ma trIputra zikhIkumAra AcArya mahArAja sAthe dhama kathAmAM che. tyAM Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 maMtrI brahmadatta AvI javAthI, zikhIkumAra pitA maMtrIne kahe cheH "he pitAjI snehIjananI prArthanAne bhaMga nahi karanArA Apa mArI ya eka prArthanAne pUre!" - zuM mAgaze e maMtrInA dhyAnamAM nathI AvatuM; mATe bheLe bhAve kahe che : "kahe, zuM kahevuM che? eka prArthanA zA mATe ! mArUM jIvatara ja tAre AdhIna che. tArA para te mAre evo prema che ke mAruM sarvasva tArA ja mATe che. kahe, zuM kahevuM che ? e vakhate A kumAra kevA DahApaNanA bela kADhe che te juo ! kahe che kevI rIte? sahaja svabhAvathI. "pitAjI, A saMsAranA svabhAvanA Apa sArI rIte paricita che. huM Apane navuM zuM kahuM? Apa jANe che, anubhavI che.' vAta kharI che. maMtrIne pitAnI patnIne anubhava che. patnI paNa saMsAra che, jagatanA jIvamAtrane aneka prakAranA saMsAra che. keI ne ya kyA DhaMgane ! ne koIne kyA DhaMgane! saMsAranA kaDavA anubhava kone nathI? tatvadarzana - kumAra pitAne kahe che, "manuSyapaNuM, khare ja ! durlabha che jaladI e malatuM nathI. eka vAra hAthamAMthI sarI gayA pachI jarUra paDaye bhavanA bhava nIkaLI jAya ne manuSyabhava na maLe. bIjuM snehIsagAmAM mehI jIva dIdhuM Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 345 chavI dharma bhUle che. paraMtu snehIjananA samAgama te anitya che. manuSyabhava jyAre AvI durlabhatAvALe che, ne sanehInAM samAgama paNa caMcaLa che, tyAre tyAM chevaTe Rddhi samRddhi te barAbara che ne? te ke nA, e paNa caMcaLa che. yauvana paNa puSpanI mAphaka kSaNabhaMgura che. navuM Ave tyAre khIleluM dekhAya, alpakALa vitye na vityo tyAM karamAI gayeluM thAya, ane ethI vadhu kALa vitye ke ukaraDAmAM nAkhI devA jevuM banI jAya che. eTaluM ja nahiM paNa, yuvAvasthAmAM je phaeNra kAmadeva tephAna macAve che te te paralekane bhayaMkara zatru che; paralekamAM jIvane khUba pIDe che, kanaDe che. tyAre indriyenA bIjA viSacenA vipAka paNa ati bhayaMkara che, ane jene yatheccha pracAra jagatamAM kyAM ya rokAI zakAye nathI, tevA mRtyune bhaya sadA mAthe jhajhumate rahe che." keTalI vAte eNe karI dIdhI? saMsAranI je vAte jIvane gamatI lAge che, tenuM bhayaMkara svarUpa raju karI dIdhuM ! pitAne te pachI vinaMti kare che, je paristhiti badhI ya AvI che, te pachI Apa mArA para maherabAnI karo, te huM ApanI AjJA pAmI A jIva lekamAM je vItarAga praNeta sAdhudharma che, tene svIkArI mArA manuSya paNane saphaLa karI dauM." ene manamAM sacoTa vAsI gayuM che ke A jIvananuM pariNAma AvuM che ke, yauvana karamAI javAnuM ! kAmadeva ane viSayanA pariNAma bhayaMkara Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 nivaDavAnA! mRtyunI talavAra jIvane uDADI deze! pharI mAnavabhava maLa dehile ! te AvA jIvanamAM mane mArUM manuSyapaNuM saphaLa karI levA de, ane kharI saphaLatA vItarAganA sAdhu paNuM sivAya zakya nathI. dharmanA bIjA prakAra sArA kharA, paNa samartha nahiM! samartha eka ja yatidhama! kemake jIvanI sAme je A badhAM lakSmI, priyajana vagerenA hallA che. enAthI ApaNuM AtmAne bacAvI levAnuM, e badhAthI phArega thaI sAdhu thavAya te zakya che. eTale eNe cAritranI jyAM vAta karI maMtrIne, tyAM maMtrInI dhIraja khUTI. maMtrIne meha : paNa maMtrI pAse anucita bolavAnI vAta nahiM enI AMkhamAM AMsu AvI jAya che. putra para athAga prema che e premanA yoge, "A putra te mArAthI viyeganI rajA mAge che, te mArAthI sahana kema thAya?' ema enA dilamAM saheja AvI gayuM, ne e lAgaNI AMkha vATe AMsu rUpe bahAra paDI ! kaMTha rUMdhAI gaye, ne gadgad kaThe kahe che, "kumAra, tArI uMmara te je! haju te zarUAta che, bhAI! A tAre kAMI yatidharma mATe kALa nathI. te A zI vAta kare che je vAtamAM rasa na hoya, jenI kiMmata na hoya, te mATe Ama ja belAya, ke hajI enI zI utAvaLa che? zuM vahI gayuM che ?....hajI vAra che. jene Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 347 mana kiMmata che tene lAge ke huM pite ja maDe paDaye ! paNa Ane zA mATe aTakAvuM?" zikhIkumAra kahe che, "pitAjI, jema mRtyune AvavA keI anavasara nathI tema dharma mATe koI akALa nathI. mRtyu game te samaye AvI zake che, te mRtyune sAmane karanAra yatidharma, tenA mATe kema game te Avasara na cAle? Aje hajI mAre mRtyu nathI AvyuM, bAkI keNa kahI zake ke AvatI kAlanA bhaviSyamAM kaMI nahi thAya? keI bharose nathI ke mRtyu kyAre Ave. mATe ja kahyuM ke, akAlo nAsti dharmasya! - dharmane kaI akALa nathI." AvI jyAM vAta kahI ke maMtrI vicAramagna thaI jAya che! vivekI che, samajadAra che. avizvasanIya jIvitamAM cAritra dharma mATe kei akALa ja nathI. e vAta dhyAnamAM na utare evI nathI. tema pitAnA gharamAM ja je joyuM che temAMthI samajAya evuM che ke saMsArane svabhAva ja e che ke emAM yatidharma jayaMgya che. ahIM je ke maMtrI mauna thaI gaye, paNa enI sAthe eka piMgaka nAme paricAraka Avele, te nAstika hate. - nAstikane cArvAka kahevAya che. jenI vApha jenA bola cArU=bahu mIThA lAge ! paNa e dhImuM haLAhaLa he! e zuM kahe? A Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 prakaraNa-28 nAstikavAdI piMgakanI ajJAna mAnyatA nAstikanI zikhAmaNaH 'jIe, bhUlA paDatA nahi ! bheALA banatA nahIM ! AtmA jevI vastu ja nathI ! dharmI tA dhatIga che ! puNya pApa keNe joyAM che ! eTalA mATe je ahIMyA maLyu che tene khAo, pIe, ne lahera karA ! nahitara te sukhe khAI-pI nahI` zake. maLyu che te mastIthI khAze ! kuTuMbakabIlA sAthe majAhe karI !' paNa A nAstikanI vANI che. tyAre prazna thAya che ke :~~ AjanA Astika gaNAtA paNa Avu khele che kharA ? * hAjI tA nAnA che! hamaNAM zAnA ekAsaNAM-esANAM ?...khAepIe! AmAM nAstikatanI gaMdha nathI lAgatI ? vicAra Ave kharA ke dharma vinA kadAca e nAnaDIA ema ja krutinA zaraNe paDI jAya, tyAre e bicArAnA kei rakhevALa na maLe? nAtha na maLe? karuNa keATinI zaDa ne khumamAM bhayaMkara kALa yAtanAmAM pasAra ! AnA tarapha AMkhamiMcAmaNA thAya eTale dharmAMnI zI utAvaLa che,' ema thAya. pUra nAstika ema kahe che ke-dhanI zI jarUra che ?' evA nAstika ahIMyA jhaLakI paDaye ! are, kumAra ! tuM kayAMthI Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349 ThagAI gaye? A zuM badhuM tuM kahe che? jIva! AtmA! are bhalA! samaja ke pRthvI, pANI, agni, vAyu, AkAza, e pAMca bhUta sivAyanI chaThI kaI cIja nathI. zarIra pAMca bhUtanuM putaLuM che. badhuM zarIra kare che. keI judA AtmA jevI vastu ja nathI. te pachI prazna thaze ke pRthvInuM zarIra banyu, tema pRthvIne ghaDe paNa banyuM che te kema te zarIranI mAphaka belate-cAlatuM nathI ? ene uttara e che ke ghaDe te ekalI pRthvI che, pAMca bhUta nathI. jyAre zarIramAM te pAMca bhUta evA bhegA thayA ke emAM ethI cetanA Ave che. e pAMca bhUtemAMthI eka AchuM pAchuM thAya ke cetanA nAza pAmI jAya. tene leka kahe che mRtyu thayuM. phaijAnI upara keI kAgaDo AvIne bese, ne ene kAMkaro ke mAravA jAya, te e uDI jAya tevI AtmA nAmanI kaI vastu nathI dekhAtI ke je zarIramAM AvIne beThI, ne jatI rahI. paraloka-baraleka kaMI nathI! mATe manuSyapaNuM durlabha che. vageremAM nAhakano phasAI ja nahIM ! A jagatanA majenA viSaya ne majenA nATakanAM gIta,-gAyA ne gamI jAya tevAM tene choDavA jyAM taiyAra thaye?? ne bahu tuM kahetA hoya te le, e dekhADa ke AtmA kyAM che? e Avate jate teNe dekhe? AtmA ja nathI te umaranI vAta ja kayAM ke atyAre dharma nahi karI laIe te AgaLa zuM? vaLI manuSyapaNuM durlabha che, vagere tuM kahe che ne gAMDA jevI vAta che. kAraNa ke tuM samajI beThe che ke paralekagAmI AtmA che tethI sArI buddhi karIe, te manuSyapaNuM maLe, paNa evuM Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 kaMI ja nahIM! e te paMcabhUtanI banAvaTa che. pAMca bhUta bhegA thaI mAtAnI kukSImAM zarIrarUpe taiyAra thaI jAya che. vaLI priyajanene samAgama tuM kahe che anitya che. te tuM sAdhu thaI jAya tyAre zuM tAre mATe e samAgama nitya banI javAne che? anityatA e te saMsArane svabhAva che. keI vaheluM mare, keI DuM! e te cAlyA kare! vaLI tuM kahe che, "lakSmI caMcaLa che!" paNa te zuM cAritra lakSmIne sthira kare che? lakSamInI caMcaLatA TALanAra cAritra nathI. paNa upAya che. upAyo dvArA lakSmInuM rakSaNa karavuM joIe. bApadAdAnI mUDI hoya, ne barAbara AvaData na hoya saTTA baTTA lagAve te gumAvI ya bese! vaLI kahe che, "yovana puSpa jevuM che!" te zuM e cAritra levAthI karamAze nahIM? karamAze ja. enA paNa chatAM ya upAya che! rasAyaNa vagere khAya, te enAthI yauvana TakI rahe! mATe sAce raste jA ne; udhe kyAM jAya che? A janma sAce che! paraleka kaMI che ja nahiM ! mATe ja je tuM kahe che, "kAmadeva paralokamAM bhayaMkara duHkha de che. paraMtu mULamAM paraleka ja kayAM che? je paraleka hota te keIka te Avatane ene snehIne maLavA? AvI ja je kalpanA karIza te pachI evI ya kalpanA karane ke huM ja nathI! ane je ema mAne pachI Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa1 cAle AMkha mIMcIne te ? mAthuM bhaTakAze mAthuM, jema svapna khATuM, tema jagata khATu, ema vedAnta kahe che! svapnamAM te rAjalega vagere badhuM joyu* hAya emAM kayAMka bhIta sAthe mAthuM bhaTakAya che, paNa jAgIne joie tyAre zuM leAhI nIkaLyu hAya che? nA. tema A jagata svapna jevuM che! ema vedAntamAM kahyu ! tyAre have koi pelA rAtri svapnanI jema bhIMta sAme cAlavA mAMDe te lehI na nIkaLe? kaheze e tA nIkaLe. te pachI kalpanAmAM phasI jaIza te citabhrama thai jaze! kahevA nIkaLyA ke pAMce indriyAnA viSayA vagerenu pariNAma bhayaMkara che! te sAdhupaNAmAM khAvA-pIvApaheravA joize ke nahIM ? te ema kaMI jovAya ke AhAra karavAnA ya bhayaMkara pariNAma AvyA che mATe AhAra karavAnu cheADI devuM? bhAre khAdhuM ne ajIraNu thayuM. mATe khAvuM ja nahi ? are bhAI, haraNIyAM badhu' ugADelu carI jAya; mATe khetara ja nathI kheDavuM ne vAvaNI nathI karavI Ama karAya? e te temAM dekhAtI bhayaMkaratA nivAravAnA upAya jANunAra puruSane kAI bhayaMkara pariNAma nathI jovA paDatA. "kahe che tuM ke mRtyunI tA bhAI duniyA para sadA dhoMsa che! A kevI ajJAnatAnI vAta che! tuM sAdhu thaiza tA zu mRtyunI ghAMsa maTI jaze? zuM mRtyu nahi Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35ra Ave? mRtyu AvavAnuM che mATe zuM Aje ja jaIne masANamAM nivAsa kare ? Aja ne Aja marI javAya che, mRtyu AvavAnuM che mATe? khUba dalIla laDAvI ene, chevaTe kahI de che ke mAnI le ke tAre paraleka heya paNa tane khabara nathI ke ahIMyA je abhyAsa heya tevuM ja AgaLa maLe, nahi ke ulaTuM ahIMyA repha ane gussAne abhyAsa hoya te AgaLa e maLavAnuM kahe che, tema ahIMyA duHkhane abhyAsa karIza te bhaviSyamAM duHkha ja maLaze. sukhane abhyAsa karIza te sukha maLaze. mATe A tArI dhUna mUkI de. ApaNe to saMsAramAM sukha bhogavI levuM joIe." nAstike Ama kahyuM tyAre zikhIkumAra kahe che, tAruM A badhuM asaMgata che. sAMbhaLa, athavA huM chuM nAne mANasa. te meTA gurudeva samakSa mAre bolavuM ucita nathI. paNa tArUM belavuM keTaluM phajuve che. keTaluM badhuM yukti vagaranuM che. enA para gurumahArAja ja bolaze." kevI suMdara zista ane gaMbhIratA! sahaja guNa hoya che AvA AtmAomAM. tyAre je evI uttamatA na hAya, ne sAdhu banI bese, pachI gurue eTalI uMcI sthitie caDhelA ene ya zIkhavADavuM paDe ke amArI pAse Ama na belAya tArAthI kevI karuNatA! astu, gurumahArAja kahe che ke mahAnubhAva, sAMbhaLa - Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 prakaraNa-29 nAstikanA praznanA praznanA saceTa uttara tane A kANe DhaLyeA ? enA javAma e che ke janmajanmAMtarathI sArI rIte zubha bhAvanAnA abhyAsa karI karIne peAtAnI matine bhAvita karI; ane eTalA ja mATe jenAM kanAM AvaraNa alpa rahyAM, ghaNAM khasI gayAM, ene ahIyA vItarAga bhagavAne bhAkhelA vacanAthI karmonA kSaye pazama pragaTa thaI gayA. tethI ene tattvanuM jJAna prApta thayuM. eTale AvaraNanA yAge Aja sudhI joi zakatA na hate. paNa have tattvanA prakAzathI saMsAranA svarUpane yathAsthita joyu. eTaluM bhayAnaka svarUpa joyuM ke ethI ene samasta sasAra para saheje vairAgya thayA, kAie ene ThagyA nathI. je enI A sthiti thaI che, te tattvajJAnathI bhatrastrarUpanuM' jJAna thayuM" che mATe. saMsAra para tiraskAra samajaNuthI AvyeA che. e samajamAM dana hatuM saMsAranI bhayAnakatAnuM, nirguNutAnuM, AtmaghAtakatAnuM ! zI rIte thayuM AvuM dana ? tattvajJAnathI, te kema thayuM? karmAMnAM paDaLa tUTI gayA mATe! te kevI rIte tUTyA ? vitarAga paramAtmAnI vANInuM AlaMbana maLyuM mATe, tA e vANI te ghaNAne male che teA kema badhAne nathI tUTatAM kAraNa e che ke pUrva ghaNA karmAM AchA thaine Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 AvelA na hoya, tema ahIM AvaraNane ochA karavA samartha evI zubha bhAvanAne abhyAsa karela na hoya te kayAMthI saMsAranI bhayaMkaratAnuM darzana thAya? A kumArane te zubha bhAvanAdinA janmajanmanA abhyAsathI A badhI sAMkaLa goThavAyelI che emAM chetarAvAnI vAta ja kayAM che? vaLI je tuM kahe che ke "pAMca bhUtane choDIne kaI jude jIva nAmane padArtha nathI. kiMtu e bhUta pite ja evA prakAranA pariNAmane pAmI jIva tarIke banI jAya che." sUrijI mahArAja kahe che. huM jIva puravAra karI ApIza paraMtu huM eTaluM je, ke e jIva vastu A saMsAramAM anaMtIvAra janma le che temAM enA ahobhAgya jAge che tyAre aneka jIvane mAM sadbhAvanAnA abhyAsa kare che! tethI karmanAM AvaraNa tuTI jAya che. ne samyagadarzanane prakAza lAdhe che. e yathAsthita bhava svarUpanAM darzana Ape che, eTale saMsAra akhenI bhrAmaka ane ThagArI sthiti enI najara AgaLa taravare che. temAM ene ThagAvAnI vAta ja kyAM Ave? saMsAranA prasaMga prasaMgamAM joyA karyuM, te badhe ja sukhamAM ciMtA ane bIjA duHkhanI javALAonA mizraNa joyAM, pachI e cheDe e zuM ThagA kahevAya? ke evA sukhane paNa pakaDI rAkhe ane sAcA mekSasukhanA upAya dUra rAkhI pachI bhavamAM bhaTake, e Thaga kahevAya? A zikhakumAra te magaja pahelethI phera Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa vIne AvyA che! aneka janmathI e rIte vairAgya bhAvanAne pravAha pitAnA AtmAmAM vahete rAkhe che. saMsAranI ghaTanAonuM varSo sudhI maMthana karIne vairAgyane jharo vahete rAkhe che, te ahIMyA punaH zarU thaI jAya, emAM keIe ene zuM bheLa caDhAvya kahevAya? vAta sAcI che. saMsAramAM sanAtana evA AtmAnI aneka bhAmAM pravRtti rAgAdinA mArge thAya che, tyAre emAM keIka puNyavAna mekSAbhilASI jIvanI vairAgyanA mArge vRtti ane pravRtti vaLe che. Ane jene khyAla hoya te na kahe ke A te nAnuM baccuM che, ene zuM gama paDI gaI? athavA te gaI kAle te ghoDe caDhIne paraNavA gaye hatuM ne Aje vairAgyanI vAta kare che? jene bhAna nathI te evuM bole che. jIvamAM vairAgya kayAre jAge che ? - sanAtana e jIva bhAgyeAdaya jAge tyAre, bhavitavyatA pAke tyAre, karmanA lepa ukhaDe tyAre ane e AtmAne puruSArtha khIlI uThe, ne puruSanuM nimitta malI jAya tyAre te bhavya AtmAmAM bairAgyane dhedha uchaLe. che. pAMca kAraNa che. (1) svabhAva, (3) kALa, (3) karma, (4) bhavitavyatA ane (5) puruSArtha. svabhAvamAM dA. ta. jIvane bhavyatva vagere kALamAM. ghaNe kALa saMsAramAM kahyA pachI have mekSa sanmukhane caramAvata kALa che, tethI kALa kAraNamAM AvyuM. nimittamAM karma paNa AvI gayuM. puNya karmanA udayathI manuSyabhava, satsaMgAdi maLyA. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3paTTa bhavitavyatA e te avahAra sthitimAMthI bahAra kADhyA ja hatA. ema kAraNe pAmIne pUrva janmamAM vairAgyane abhyAsa karI AvelAne ahIMyA mAtra nimitta ja joIe. virAgyanA dIvaDA laIne Avyo che, tenA para DhAMkaNuM hatuM, te ughaDI jAya ke basa! vairAgyano prakAza patharAI jAya che. DhAMkaNuM ughADavA mATe tatvazAstranuM vAMcana, yA topadezanuM zravaNa joIe; ke saMsAranI kaI duHkhada yA vicitra ghaTanAnuM darzana joIe. A traNa nimittemAMthI eka paNa e DhAMkaNa kholI nAkhe che. mahAnAstika evA pradezIne emanAM paranuM DhAMkaNa khasI gayuM te te vairAgya jhIlatA thaI gaye. AtmAmAM nAstikatAthI eTaluM badhuM kaTherapaNuM AvI gayuM hatuM ke nAstikapaNAmAM ghera pApa karyA hatA. nagaramAM meTI paheragIravALI cekI mukI hatI ke kaI dharmaguru praveze nahIM ! dhamanI kaI vAta na kare ! AtmA jevI vastu nathI e sAbita karavA buDhDhAne bicArAne lekhaMDanI keThImAM peka karyo hato ane cerane TukaDe TukaDA karAvyA hatA. pite nizcittatAthI viSayAMdha sUryakAntA rANI sAthe raMgarAgamAM masta hate. raMgarAganI mastI e eka prakAranI zarIra ane mana saMbaMdhI suMvALAzane pedA kare che. e suMvALAzanA yoge, chatI vairAgyanI dazAmAMya A guru mahArAjanI vANI je ke hRdaya kumaLu banI saMsAratyAgI jhaMkhI rahyuM hovA chatAM ya ema nathI thatuM ke bIjI ja minITe cAritra laI lauM! zarIra ane mananI sevA LAza-suke maLatA AtmAmAM kAyaratA nenisatvatA Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 357 ubhI kare che, raMka ke sajA, bhaNele ke mUrkha, je AtmA sukhazIlatAne poSe che, zarIranI suMvALAza keLave che, kamaLatAmAM rapa rahe che, e e AtmA AtmadaSTie kAyara ane vikasava bane che kAyara eTale sahavAnI vAta Ave tyAM bIkaNa, vastu sAcI mAne paNa Darapaka. kaMI tapa-tyAganI vAta athavA AtmAnA deSa TALavAnI vAta Ave tyAre thAya ke e kema bane! zuM vAta kAmanI nathI? game te che ke dharma sAre; tapa-tyAga sArA, te kema banatuM nathI? je kaI bAMdhI mArIne karAve te karIe! marI na jaIe! tAkAta te che. paNa kema puruSArtha nathI ? eka prakAranI kAyaratA ubhI thaI che; pitAnA ja AtmAne khataranAka evI niHsaravatA ubhI thaI che. kAyaratAthI bhaya lAge che ke "mArUM bagaDI jaze! te mAruM zuM thaI jaze !" nisatvatAthI jIva gaLI bane che, "bApa re! zuM thAya? pradezInI tevI sthiti che, nAstika dazAmAM e Indriyone bhayaMkara gulAma, evo bhegavilAsamAM cakacUra rahenAre, ke eNe tene niHsava banAvI dIdhuM. A kAyaratAne ni. satAnuM pariNAma bhavAMtaramAM bhayaMkara che. ahiMyA te kaI rokI pakaDIne ubhuM rAkhanAra nathI. puNyAI pahoMce che eTale je joIe che te maLI AvyuM, ne bhogavI lIdhuM. paNa bhaviSyamAM pariNAma bhUMDuM che. kemake have kAyaratA ne niHsavatA AtmAnI aMdara ghusI gayA. jyAM jaze tyAM jarA ya enAmAM nirbhayatA nahIM hoya. ke Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa8 satya nahIM hoya. paNa je kAyaratA ne nisatvatA bharI hatI, te vikasaze. ethI jyAre, bhayaMkara duHkha sahana karavuM paDaze tyAre hAyaya thavAnI ! e bannene kADhavA mATe suMvALAza ne sukomaLatA kADhI nAkhavAnI. kevI rIte? manane samajAvavAnuM ke have suMvALAza ane sukomaLatAnA divase gayA! badhI jAtanI ArAdhanAmAM AtmAnI zuravIratAne jagAvavI. pachI evA keI mahAna gurUne puNyaga maLe tyAre AtmA ume thaI jAya. Theka cAritra mATe taiyAra thaI jAya. ekadama? hA, bharese nathI zarIrane mATe saMgane ke jIvanane vizvAsa nathI mATe. te eka miniTa paNa ubhe ja zA mATe rahe? pradezI pAse e jema nahetuM eTale retAM rahevuM paDyuM. kamanazIba! caritranI tAkAta nathI. ghaDI pahelAM sAdhu sAme repha karanAre, hAMkI kADhavA tauyAra! paNa maMtrI sAthe Avele kahe che, "A te gAme gAma pharanArA ! badhe kaheze ke Ane vAda karatAM na AvaDe, te daMDAbAjI kare che. ApaNane mUrkha banAvI deze. mATe Ave, emane niruttara karI de." maMtrI zuM samaje che? eja ke ekavAra dayALu ane prabhAvaka gurunI pAse javA de ne, pachI AcArya mahArAjane ceTI maMtaratA AvaDe che. AcArya mahArAja sAme gheDA para beThe beThe vAda kare che, "zuM AtmA AtmA kare che? lokone uMdhA mArge caDhAve che, dharama dharama karIne, AtmA che kayAM? marelA keIne kAgaLa Avyo ?....nAhaka lekane kaSTamAM pADe che !" tyAM kezI gaNadharanA yuktipUrvakanA vacana sAMbhaLane pradezI Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 359 rAjA niHzaMka banI gaye eTaluM ja nahi paNa bIjI ja ghaDIe cAritra laI na zakavAthI zrAvakanA te, dezavirati svIkArI lenAra! mahAna sAdhaka je banI gaye. kema banyuM ? suMvALAza ane sukomaLatA bhUlavI joIe. gurue hAtha pakaDyo. duniyAnuM kAMI khedajanaka darzana, ekAMtamAM maMthana, koI saMtanuM vacana zravaNa, basa, cAnaka lAgavI joIe ethI. mATe dhyAna rAkhavuM joIe ke game tene game tyAre vairAgya thaye-banAvaTI bhairAgya nahIM ! sAco vairAgya joIe. sAce eTale ke jene samaja che ke sAdhupaNAmAM sahana karavAnuM sArUM. pApa karavAnuM baMdha thaze. bIjI bAju kama khapAvavA sahana karavAnuM maLaze,' A vairAgya thaye! e akasmAta nathI, pUrva jIvanamAM karI mukelAM vairAgyanAM abhyAsanuM pariNAma che ahIM tattvaprakAzathI thayela dharmazraddhAnuM parAkrama che. AcArya mahArAja nAstikane kahe che, "paralokamAM janAra AtmA jevI cIja nathI, te A zarIra kema cAle che? nizcatana pAMca bhUtanuM A zarIra che. emAM cetanA kema ubhI thaI gaI ? thaI te pachI maDadAmAM kema nahi? muLa vAta te e che ke A zarIrane pAMca bhUtane samuha kahe che ne? AkAza, vAyu, pRthvI vagere ekalAmAM cetanAne thaDe paNa guNa che? kASThanuM pATiyuM, pANInuM pavAluM, mATIne ghaDe che kayAMya emAM cetanA ? jenA pratyekamAM aMzeya kaMi na dekhAtuM hoya, tene samudAya bhege thAya te paNa emAM kaMI Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 na pragaTe. gaMgAnI retImAM telane kaNiye paNa nathI te AkhI gaMgAnI badhI retI bhegI karIne pIlavAmAM Ave te tela nikaLe? nA. tyAre tala mAtra zera paNa bhegA kare. te paNa pIlavAthI tela nIkaLaze. kemake e dareka talamAM tela che. mATe cetanA bhUtanI nathI, paNa bahArathI AvelI che. cUlAnI rAkhamAM bhinAza. cikAza, zItaLatA kaMI kahevAya ? nA, emAM te korApaNuM; lukhkhApaNuM ane anuNazIta sparza kahevAya. evI rAkhane moTo Dhagale karI de te theDI ya cikAza bhinAza Ape? nA. paNa tamArA hAthamAM koIe beDIka rAkha ApI, ne te tamane bhInI lAgatI hoya te tame zuM kahezo? eja ke "koIe emAM pANI nAkhyuM haze, cikAza lAge te kaheje koIe. AmAM tela maLyuM haze. ema A zarIramAM pAMca bhUtamAMthI ekamAM paNa cetanA nathI. te bIjI koI vyakti aMdara pesI gaI che, tenI cetanA che. jyAre jIva marI jAya che eTale zuM thAya che? tuM kahe che mArIne bIje gaye, evuM kaMI nathI. paNa e tAruM kahevuM khoTuM Thare. che. kema? je cetanA che e te zarIrathI tadana judI ja bAbata thaI gaI, e judI hatI te gaI kayAM? enI pitAnI nahetI ! bIjAnI hatI. te bIje cA gaye eTale tenI sAthe gaI, ane zarIra pachI jaDa banI gayuM. gAmamAM kaMI daridra hoya. pAse eka baLadanI gADI paNa na hoya. enI jagAe have moTaramAM pharate dekhAya che barAbara mahine pho, ne pachI pAche TAMTiyA ghasatA Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhAya te zuM lAge? eja ke meTara pitAnI nahotI. bahArathI meTaravALe keI mahemAna AvyuM hatuM, tenI maTaramAM bhAI lahera karatA hatA, tema zarIranI aMdaranI kaI cetanAvALo mahemAna AvyuM hatuM tenA jora para zarIra barAbara mastI karatuM hatuM, cetanavaMtu dekhAtuM hatuM, hAlatuM-cAlatuM hatuM ! paNa te aMdara gayo ke khalAsa ? have uThavAnA ya hoMza nathI. bAgamAM bI hoya, khetaramAM bI hoya tyAM sudhI e phalephAle, paNa bI baLI gayA pachI khetara gadheDAne caravA jevuM thAya. athavA kahe ke mALI hoya tyAM sudhI bagIcA zebhAbharyo. bhALI gaye eTale bagIca jaMgala thAya ! bagIcAnA bhapakA ane lIlAchamapaNuM mALInA AdhAre, ema A zarIranA bhapakA ane tAnAmAnA aMdaranA AtmAnA AdhAra para. A zarIramAMthI mALI-AtmA cAlyA gaye ke zarIra maDaduM bane ! gIdhane cUMthavA gya thAya ! Ama AcAryadeve jude AtmA samajAvyuM, nAstika pUche che, te jIva kema dekhAtuM nathI? AcArya mahArAja kahe che, "AMkhethI zAne dekhAya ! AtmAne jyAM raMgarUpa ja nathI, te zuM dekhAya? are jene rUparaMga che evuM ghI paNa dUdhamAM nathI dekhAtuM. chatAM manAya che ke dUdhamAM ghI che. kemake ghInI cikAza, sava vagere emAM vartAya che. tema ahIM zarIramAM jJAna, Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kudara IcchA vagere vartAya che te jaDanA guNa na heAya, e AtmAnA guNa che, mAtra AMkhe jovAnA Agraha rAkhe, te ame tane pUchIe chIe ke ela pavana dekhAya che ? tArI buddhi amane dekhADI Apaze ? are tuM kraeNkhI zake che ?" nA, chatAM cAmaDIne ThaMDaka lAge che tethI pavana che ema mAne che. barAbara khelatAM-vicAratAM AvaDe che, e parathI mAne che hu mU` nathI mArAmAM buddhi che.' ema zarIramAM dekhAtA bhinnabhinna savedanA parathI AtmA nakkI thAya che. jJAnathI sukhadu:khanA sa MvedanathI AtmA eLa khAya che.' have nAstika prazna pUche che pra.~pAMca bhUta bhale sa`thA jaDa che, paNa temAM Apa kaheA che ke e jaDamAM gamanAdi karAvanArI cetanA kema utpanna thAya. samAna kAraNamAMthI samAna kArya thAya ne? paNa nA, evu nathI, kAryaM samAnamAMthI ja thAya evuM kaMI nathI, asamAnamAMthI paNa ghaNI vastu jovAmAM Ave che. zrugamAMthI khaNu bane che. adRzya paramANumAMthI ghaDA thAya che. tema bhuta bhale judA haiAya paNa temAM cetanA pragaTa thai zake. te Apa kaheze ke ghaDAmAM cetanA kema nathI ? enuM kAraNa e che ke enA evA pariNAma nathI, mATe TUMkamAM, AtmA jevuM kaMi nathI ! zu kahyuM te? judI AcArya deva javAba kare che, jAtanA kAraNamAMthI juduM kArya thAya ? nA, kharI vastu e Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 367 che ke ziMgaDAmAMthI khANu bane che, emAM ekadama judAI nathI. kemake ziMgaDAmAM je kaThaNAI che, cikAza che tevI ANumAM che, zi'gaDAnA je pudgala, te ja khANumAM ja rahevAnA. paNa ahIM te pAMca bhUta taddana vilakSaNa che. enAmAM jarA ya cetanA nathI. e bhegA maLIne game tevA zarIrapariNAma thAya, teAya cetanA na pragaTe. nahiMtara maDadAe ze! gunA karyo ke emA cetanA na dekhAya ?' nAstika pi'gaka kahe che, zarIra paramANumAMthI ane che, teA paramANu kAM DhekhAya che ? chatAM emAMthI aneluM zarIra tA dekhAya che. ema zarIramAMthI cetanA janmI zake.' AcArya mahArAja kahe che. 'tu kheDu mAne che, paramANu te sathA adrazya nathI. jaththA thAya tA te DhekhAya che. pAMca zera dUdha hAya, ne mAMhI ba tAle sAkara hAya te miThAza Ave ? nA, tA zuM e sAkaranA miThAza ApavAnA guNu nahIM ? guNu teA kharA ja, paNa pAte peAtAnA jevA bIjA jaththAe bhegA maLe te miThAza Ape ja che. enI eja sAkara paNu jaththAnI jarUra che. tethI paremANu Ama na dekhAya pazu jaththAmAM dekhAya, mATe judAi nathI. jyAre ahI' te jJAnAdi guNanI pAMca bhUta karatAM taddana vilakSaNatA che. tu kahe che, ghaDAneA tevA pariNAma nathI tethI temAM cetanA nathI dekhAtI, paNa zarIranA evA pari Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 NAma thayA che mATe cetanA dekhAya che. te amArA prazna e che ke ghaDA karatAM zarIranA pariNAma jude kayAMthI AvyA ? ghaDAne tA ku MbhAre ghaDayA, paNa zarIrane keNe ghaDayu ? ame tA kahIe chIe ke jIva pote ja zarIrane ghaDe che ! paraleAkamAMthI evA karmo laIne Ave che ke te karmInI sahAye jIvanuM tevu zarIra baMdhAya che.' nAstikanI navI dalIla : haeNve nAstika sAmI navI dalIla kare che. e kahe che, Apa kaheA che. AtmA che ! te jue mArA dAdA jIvAnI hiMsA karatA hatA, te e tamArA siddhAMta mujaba tA nara kamAM ja gayA haiAya. have te emaNe tyAM sAkSAt phaLa joyuM. to pachI mArA pAtarA bhUle na paDe mATe lAvacetavI Avu' ema karIne kahevA kema na AvyA ? enA atha ja e che ke keAI gayuM nathI. dAdA maryAM eTale e ahIM ja pUrA thaI gayA.' AcArya mahArAja javAba Ape che :--- jo koi mANasa rAjamahelamAM paisI gayA ane rANI para atyAcAra karavA taiyAra thayA, tyAM bUmarANa thai gaI, zajAe pakaDayA ne bhayaMkara kedakhAnAmAM nAkhI dIdhA. tyAM kahI dIdhuM, lagAvA ane se-sesDa phUTakA! ne mIThAnI rAkhaDI pAze.' peleA kahe, sAheba, huM te A gunAmAM chuM, paNa mAre ghera badhAne kahI AvuM ke AvA keI guneA na kare !' Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365 te rAjA zu javA Dhe? rAjA teA kahI de, esa, esa, tuM teA garadane marAvA lAyaka che....' rAjAnI AMkha sAme enA meATA gunA taravare che. tema ka`sattAnI sAme jIvanA meATA gunA taravare che! te kema ahiMyA AvavA de ? nAstika prazna-ThIka, dAdA teA nAstika hatA paNa mArA bApa khuba dharmiSTha hatA, te svargamAM gayA hAya to kema ahIM AvI mane na cetAve ? AcArya devanA uttara-jo, jema keAi daridra mANusa hAya, pAchu enu kuLa-jAti uMMcI nahIM, mAMDa majUrI karIne jIvana sukA roTalAnuM calAvatA hAya, tyAM gayA paradeza, tyAMnA rAjA marI gayA hatA. tethI navA rAjA pasaMda karavA hAthaNI bahAra kADhI hatI. have dhAro ke e hAthaNIe enA para abhiSeka karI dIdhA. te rAjA banI gayA. tyAM keTalIe rANIe ane keTalAya rAjAe enA pagamAM paDe che. te zuM e badhuM cheDI sagA vahAlAne maLavA Ave ? e te have e badhI lIlAmAM paDI gayA. evI rIte devatA thayelAne ahIM AvavAmAM ghaNA naDatara che, tyAM gIta, gAna, nRtya evA che ke ene sAMbhaLyA joyA vinA mana rahe nahi ane evA eka kAkramamAM varSonA va (2000 jeTalA) nIkaLI jAya. eTalAmAM te ahI peDhIe khatma ! devatAI sukhamAM kALa kacAM jAya che tenI ja nathI paDatI ! vaLI manuSyaleAkanI durgaMdha nIcethI cArasA khamara Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcase je jana uMce uDe che. tyAre devatAo divya sugaM. dhamAM mahAle che. tyAM devatAne javA AvavAnuM mana zA mATe thAya? mATe ja deve AvatA nathI. hajI paNa piMga, AgaLa prazna pUche che ane AcArya mahArAja uttara kahe che. pra :-"jIva che, jAya che paralekamAM te eka mANase meTI corI karI. rAjapuruSo mudAmAla sAthe ene pakaDI gayA. rAjAne gusse caDhI gaye. eNe ene leDhAnI kuMbhamAM pUryo sIlapeka karI dIdhuM. tapelAM sIsAthI kANuM pUrI dIdhA. cara aMdara marI gaye. marI gaye te tamArA hisAbe jIva bahAra nIkaLe te cirADa pADIne nIkaLe ne? paNa cirADa te dekhAtI nathI uttara-je, A paNa tArUM samaja vinAnuM che. jagatamAM evI paNa vastuo che ke je vastuo nIkaLI jAya che paNa cirADa paDavAnI nathI. baMdha makAnamAMthI zabda bahAra nIkaLe che, paNa cirADa nathI paDatI. arUpI che, ene nIkaLavAmAM zAnI cirADa paDe? kAcanA vAsaNamAM bhareluM pANI bahAra nathI AvatuM, paNa aMdarane prakAza bahAra Ave che, ema jIva bahAra AvI zake che. prazna-tyAre vaLI ThIka, jIva bhale bahAra nIkaLI gaye paNa vajanamAM phera paDe joIe ne? Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 367 javAba--dunIyAmAM vAyu hAya tene kothaLAmAM bharIne tALA, tA tenuM vajana, ne vAyu vinA thelAnuM vajana, khane samAna haiAya che. phera nathI paDatA. jo araNInA lAkaDAmAMthI agni nIkaLe che te araNInA lAkaDAne vaherIne TUkaDe TUkaDA kara, paNa emAM agni daikhAya ? nA, ghI dUdhamAMthI ja pragaTa thAya che, paNa dudhanA tapelAmAM khUNe khUNAma! kuMdI vaLa, te zuM ghI dekhAya ? A te pudUgale che te ya temAM nathI dekhAtuM. te pachI jaDa dehamAM arupI evA je AtmA te ema ze dekhAya ? tArAmAM buddhi che? hA, che. tA keAIne tuM te dekhADI zake ke A mArI budhdhi ? agara tArA jatu. Aparezana kare teA aMdarathI budhdhinA lece| dekhAya ? nA, e arUpI che, na dekhAya. te AtmA zeDhekhAya ? maga pra--have te kaMi uttara ApavAnuM rahyuM nahI', paNa kAi paNa rIte jANavuM te joie ne ke A rIte AtmA che? huvA dekhAtI nathI, paNa zarIrane ne aDake che te kahevAya che ke havA AvI. te AtmA zI rIte jaNAya ? u.:--tane thAya che ke huM bhukhyA chuM, huM duHkhI chuM, huM abhaNu chuM, vagere....A badhuM kAne thAya che ? zarIre ? zarIra tA jema paDayuM che. temanuM tema che! pahelA kAgaLa Avye ke rUpiyA pAMca lAkhanA naphA thayA, teA khuzI ! khIjo tAra AvyA ke chekarAne nyumenIA thaI gayA che, ne AzA nathI, te zuM thAya ? hAya, hAya !' A be Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 virodhI anubhava karanAra kezu? zarIra nahi, zarIrane zuM phera paDayo che? kaMI ja nahi. e te AtmA anubhava karanAra che. huM sukhI, huM duHkhI, keNa? zarIra? nA, tAra TapAlamAM zarIrane zuM ghA paDyA? AtmA ja sukhI-duHkhI jaNAya che. bAkI te tArI vAta badhI vAhIyAta che. kheDuta hoya che. anAjanI tANa paDI, bIjanI tANa paDI, khetImAM ghauM vAvavA che, paNa ghauM nathI. tyAM zAhukAra malI gayo ne ghauMnI guNuM pakaDAvI dIdhI. laI AvyA. gharanA mANasa pUche che, "zuM karavuM che AnuM?" "vAvetara gharavALA kahe che, "are, zuM vAvetara? kene khabara che vAvI daIe pachI varasAda paDe ke na paDe ! mATe khAI lyo. hAthamAM te bAthamAM. AvA sArA ghauM bIje kyAM maLe ?" te zuM khAI jAya ne? ke vAvetara karI Ave ? vAvetara ! paNa A gharanAM kahe che tenuM zuM? e te mUrakha che! tema A mAnava janma durlabha che. tatkALa emAM sukha bhegavI le, eTale pachI pika mUke ! gika kahe che, "priyajane anitya che, te sAdhu thayelAne paNa anya munijana kyAM anitya nathI?" eTale zuM? eja ke evI anityatA te dIkSA lIdhA pachI paNa nathI maTatI; te pachI dIkSAthI zuM vizeSa mATe priyajanane, nehIjanane vaLagI gRhakatha jIvana jIvavAmAM majhA che. Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 369 AcArya mahArAja uttara kare che. ke A tArI gerasamaja che. snehIjananA anitya saMgamAM sukhanI brAti che. aruM jotAM AtmAne sanehI ja kayAM che? ane gaNe te AkhuM jagata enuM sanehI che. vaLI tuM kahe che ke Rddhi bhale caMcaLa hoya, paNa ene rakSavAnA upAya levA. paraMtu A tArI jamaNuM che. riddhi caMcaLa che te zuM e sAcavI sacavAya? je ema sacavAI hota te koI nirdhana na thAta ! moTA moTA rAjao siMhAsanethI utarI gayA ! moTA yudhiSThira jevA, ne naLa jevA jaMgalamAM pahoMcI gayA ! mATe ja, enI caMcaLatAmAM revAne avasara Ave te pahelAM ja svecchAe ene tyAga karI cAritranA mArge jAya e kevI suMdara buddhi dharanAre gaNAya ! bIjuM he piMgaka tuM che ke yuvAvasthA javAnI che, mATe kAMI dIkSA na levAya. e te vasANuM rasAyaNa khAvAnA, jethI yuvAnI TakI rahe. A tAre atiprAya jamaNuM che. kemake e vicAra, ke Arogyane ze bharese ? ne kayAM sudhI rasAyaNa khAce jaIe ? e te rasAyaNa khAnAra paNa yuvAnI kyAM nathI gumAvatA? evA rasAyaNa vagerenI dhAMdhalamAM yuvAnIne samaya barabAda karavAne badale, tapa, tyAga ane brahmacaryamAM e yuvAnIne vALI dIdhI hoya te evuM rasAyaNa prApta thAya ke bhaviSyamAM mRtyu jevuM ja na Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 paDe ! pelA rasAyaNAmAM te 5-50 varSe rAvAnuM ja che ? yuvAnImAM jo dha rasAyaNathI ajara amara pada prApta karAtu hAya, tyAM pelA rasAyaNamAMthI zu karavAnuM ! pigaka kaI khelI zakatA nathI. hAjI, hAjI kahyuM ja jAya che! AcArya mahArAja kahe che H-- -vAsanA paraleAkanI zatru che. paraleAkamAM AtmAnA hitane nukazAna kare che. bhale tuM kahetA hAya ke paraloka ja nathI, paNa e tArI gerasamaja che, paraleAka avazya che ! Aje ya duniyAmAM evA jAtismaraNa jJAnavALA che, ke jene peAtAnA pU janma hubahu dekhAya che ane te ghaNI vigata sAthe puravAra thAya che. palaka na hAya, pUrve ApaNA jevI keAi cIja o na haiAya te kema dekhAya eka ja mAbApanA e chekarAomAM svabhAvabheda hAya che ! anenI AhArAdi ruci judI ! kA paddhati judI ! haiyAnI lAgaNIo judI ! guNa-doSa judA ! eka sadAcArI hAya, eka mahAdurAcArI | A bheda paDe che te ja kahe che ke paraleAka che, tyAMthI vArasA judA judA laine AvelA che, mATe emanAmAM juduM juduM dekhAya che. AtmA pUnuM ? kahe che, 'viSayanA vipAka dArUNa che, te dArjInI zI ci`tA? khAvAthI ajIraNa thAya che teA zuM vaLI tu tuM Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 371 jIvanabhara khAvAnuM baMdha karAya che? nA. e te khAvAmAM pheraphAra karI de, patyuM. araNa thAya evuM khAvAnuM nahIM." paNa tuM hajI samaye ja nathI. paheluM te e je ke tuM khAvApIvAdimAM sattara sAvadhAnI rAkha, enA upara aDhAramI johukamI karmanI ane paralakanI che. jiMdagIbhara aDhAra pApasthAnakane vepale karyo ne raMgarAga khelyA. enuM tuM pariNAma te kaMI ja rokI zake ema nathI ! zuM zuM jIvano svabhAva che ke te duHkhI hoya? nA keTalAka sukhI paNa hoya che, jemane garIbAI ke TaMTe kaleza nathI ! tyAre keI ne kaI prakAranA duHkha hoya che! ApaNe paNa duHkhavaza heIe, tyAM zuM mAnavuM ? mATe vicAravuM ja paDe ke dharma nathI karyo tenA vipAka bhogavI rahyo chuM ! je A karmasattA na hoya te ApaNuM dhAryuM zA mATe na bane? keTalIyavAra aNadhAryuM kema bane che? vaLI tuM kahe che, " mAthe mRtyu jhajhume che, te zuM Aje ja smazAnamAM jaIne sUI rahevuM? paNa je, ke A paNa bheLAne phasAvavA jevI vAta che! tane khabara nathI ke je AtmAo jinavacananI saMpUrNa ArAdhanA kare che tene eka vakhata bhale mRtyu Ave che, paNa pachI mRtyunI jaDa ukhaDI jAya che. tuM kahe che ke "mRtyune AvavuM hoya tyAre Ave. ApaNe je karatA hoya te karatA rahIe, te tethI te ApaNe janma-maraNanI reMTamAM bhamavAnuM ja rahyuM! bAkI mekSamAM gayA pachI te kaI pIDA, kaleza, parAdhInatA, Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37ra. kaMI ja nathI. are, tuM che ke zrI vItarAganA vacanathI sakala saMgane tyAga karIne, lakSmIne-kuTuMbane-duniyAnA vyApArane saMbaMdha tyAgIne, jeNe mAtra cAritranI zarUAta karI che tene je sukha che te ahIM meTA cakravatIne paNa nathI! pUche, sAdhune zuM sukha? emanI pAse meTara, lADIgATI kaMI nahIM, temAM zuM sukha? paNa samaje ke e badhAM te vAstavika dukhanAM sAdhana che. paphavAnnane sukhanuM sAdhana mAnIne pachI khUba khAdhe ja jAya to? evuM ajIraNa thAya ke poka mUkAvI de! mATe duniyAnI pravRtimAM sAcuM sukha che ja nahIM, emAM te mAtra kharajavAnI khaNajanA duHkhanI jema viSayanI tRSNAnuM duHkha ubhuM thayuM, tene tatkAla dabAvavAnI ceSTA che. paNa ema te keTalI dabAya? ulaTI thoDI vAra pachI vadhu pramANamAM uThe. tyAre, sAdhupaNAmAM dekhItuM kaSTa dekhAya, paNa reganivAraNa arthe auSadhanI prakriyA hoya che, tene sevavAmAM jema majhA Ave che, tema sAdhupaNAnI kaTanI prakriyA sevavAmAM paNa tene majA Ave che. manane nakakI che ke enAthI mahAna Arogya maLavAnuM che. prakaraNa-30 sAcuM sukha zI rIte maLe. piMgane palaTa - have piMgakanA manamAM vAta te barAbara besI gaI. e Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 pUche che ke e batAvo ke sAcA sukhI thavA AtmAe zuM karavuM joIe? AtmA che ane jagatanA sukhamAM te kaMI mAla nathI, ema ApanA upadezathI have cekasa samajAya che AcAryadeva pharamAve che ke je, mukhya upAyamAM ahiMsA che, satya che, corIne tyAga, brahmacarya, aparigraha che. Indriya para vijaya che, ne rAga-dveSAdi dene nigraha che. enAthI avazya sukha che. paNa ethI viparIta kare, te duHkhanuM kAraNa che. piMgaka pIgaLI gaye! AcArya mahArAjAnA pagamAM namI paDe! maMtrI brahmadatta ane piMgaka AcArya mahArAja pAse zrAvaka banI gayA. have brAdata AMkhe AMsu sAthe kahe che, "bhagavaMta! zikhI mAre putra che..." eTale zuM kahevAnuM che je je e nAdAna che, utAvaLIye che, mATe upADe dIkSAnI vAta kare che! hajI savAra sudhI te.....ema? A kahevAnuM ne? jinavacanathI ApaNane kiMI paNa bodha thaye haiya, ne ene ApaNe upakAra mAnatA hoIe; te pachI AvA uddagAra ke vicAra kADhatAM pahelAM brahmadattanuM kathana vicAravA jevuM che. e have tAtane kaLI gayo che. A samajAtAM pahelAM e vartamAna eka ja bhava jete hate ! have ene te bhUtakALanA anekAneka bhava najara sAme taravare che! bhAvI agaNita kALa jue che. e ke A jIvanamAM je rAgadveSanuM sevana karyuM to bhaviSyanA vIrghakALa mATe bhayaMkara durgatinA Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 lavA che, cAhya peAtAne AtmA hai| ke putranA mATe e zu kahe che te jIe.-- e kahe che; "A mArA putra je kAya karavA taiyAra thayA che, te mahApuruSane cAgya kAryAM kare che. e mArI anumati mAge che. te ApanI pAsethI ATaluM sAMbhaLyA pachI have te mArI pUrI anumati che ane vila'ba karavAnuM mane chAjatuM nathI. paNa huM e pUchuM chuM ke e cAritra mATe caiAgya che ke nahIM, te Apa kaheA.". A jinavacana sAthe sagAI kevI karI! AtmAmAM tattva tatkAla kevuMka utArI dvIdhuM ! kANu che, A khabara che ? paTela ? tame buddhimAna ane e paTela? kemake zAstra game te kahe, tamane bacAva karatAM AvaDe che mATe buddhimAna ! ane eNe zuM kahyuM? anatajJAnInA vacanane saraLa manathI hA, barAbara !" karyu, eTale paTela ? nA, mahAna matrI che. eNe joyuM ke jinavacana AgaLa ApaNe te mahAmUkha chIe. tyAM ApaNI cacakSu nahI laDAvavAnI. ApaNA AtmA keTale mA pachAta che ke mAthA pAchaLa paNa ApaNe joI zakatA nathI. tyAre sajJa prabhue te ApaNane laikAlAnA prakAza ApyA che ! khajAmAM janArA mANusa cha mahInA sudhI dhakkA khAya ne paisA eka paNa na maLe, te pAka mUke che! jenI tenI pAse rAdaNu raDe che. ahIM... 'mane jinazAsananI umAda Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 375 vastuo maLI che, ne mArAthI kaMI thatuM nathI, AnuM rAja reNuM che? bIjAne kahe che kharA? Aja sAra che, karI leje. bIju badhuM asAra che!" A maMtrI prabhuvacanane kalAmAM AvI gayA che. A AtmAo alpakALamAM pitAnA AtmAne uMce laI jAya che. te kema? "jinavacana kahe che, basa, barAbara, tenA mATe jeTalI kharacAya teTalI tAkAta khara! mAre tAkAta dezaviratinI ja che, te eTaluM karUM. cheka cAritra levA taiyAra che te ene reka zA mATe? je tAkAta che, tene jinAjJAna raste upayoga! jinavacananI je akkala, eja mArI akkala. A hoya te samakita Ave che. mATe huM putrane mahAna bhAgyazALI mAnuM chuM ane e je mALe jAya che te mahAna bhAgyazALI mAnuM chuM ane e je mArge jAya che te mahAna puruSone mArga che. enI AgaLa ame te nisatva chIe!" eTale gurune pUche che, "ene harakha che paNa enAmAM cogyatA che ke nahIM ! mahAna puruSane egya mArga lenAra, je yogya na hoya te te mArgane lajavanA bane che.' prakaraNa-31 nAstika para jinavANanI asara: nAstikavAdanI dalIlene AcArya mahArAje radIyA ApyA, pachI jagatanI sthiti kevI che, temAM mAnava Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 janmamAM anAdinI jema pharIthI bhUla karavAthI ke pA che ghara saMsAra sAgaramAM bUDI jAya che, vaLI te samajIne laghukamI ane sAdhucarita puruSe cAritranI prakriyAne kevI saharSa svIkAre che temaja ahiMsA-saMyama-tapanA ane jJAnAcArAdi mahApavitra paMcAcAranA rUDA pAlana karI mekSanAM anupama sukhamAM AtmAne ke jhIlate karI de che, tenuM mane recaka ane hRdayavedhI varNana karyuM. e sAMbhaLIne nAstika piMgaka pIgaLI jAya tyAM AstikanuM zuM pUchavuM? brahyadattanA te AMtaracakSu khUlI gayAM! eTale badhe hRdaya sparzI bedha thaye ke enI AMkhamAM harSane LajhaLIyA AvI gayAM! samaktine nirmaLa pariNAma vadhate cAle? be hAtha joDI eNe kahyuM: "bhagavAna ! jevuM Apa pharamAve che tevuM ja che. ApanAM tattva Ape kahyuM tevAM ja che. buddhithI jotAM paNa mane lAge che ke e barAbara che, taddana yathArtha che, ema kahIne enA dilamAM jinevaradevanA dharma pratye je AkarSaNa vadhI gayuM, tenA pariNAme samyakatva svIkAryuM. pUrvane je sameha mehanI bhramaNa hatI, e nIkaLI gaI. tethI dilamAM e vicAra thaye ke, "aho! mArA putrane keTale badhe suMdara vyavasAya! keve addabhuta zebhanIya vyavasAya ! je sthitie putra pahoMce che, te rithati ghaNuM ja anumodanIya che. A vicAra ke lAve? haiyAmAM jinadharmanI jAgelI bhAvitatA ke pariNameluM samyaktva! Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wdy zraddhAnu... pariNAma zuM ? - 6 jagatamAM uttamamAM uttama koTinA jinadhama, ne tenI zraddhA-lAgaNI ApaNane che, te enI asara ApaNAM AcaraNa ane vicAraNA para na thAya teA zraddhA-lAgaNI manAya ja kema ? melAM-ghelA dharmanI lAgaNI hAta ne vicAraNA melI heAta te judI vAta ! paNa A te kahe che, huM satyavAdI harizcaMdranA pUjArI chuM.' paNa jUThThuM' khelavAmAM pAchA haTatA nathI. eTalu' ja nahi jUThamAM bhaya paNu nathI tA ene pUjArI mAnaya harizcaMdranA ? jo jUDuM khelavAmAM kAI nukazAna dekhAtu ja nathI; jo kALa evA che mATe jUThuM khelavAmAM vAdhA nathI mAnava, te harizcaMdra para zraddhA e dhatIMga ne ? tema ApaNe kahIe ke huM jinazvadevanA vairAgyapradhAna dharmane ane tapa-tyAgane mahu mAnuM chuM; enA para mane bahu prIti che,' ne bIjI mAjI pAchuM saMsAra calAvavAmAM jarAye bhaya ke kapAreA nathI thatA te e prIti, e mAnyatA, dhatiMga ke bIjI kAMi ? kahe che, saMsAra cheDavAmAM utAvaLa karavI na joie ! nathI ne nIkaLavuM hAya tA kAI vAMdhA-virAdhA saMsAramAM na rahevA joie !' kahA meLa maLe ema che? vAMdhAne tAga maLe ema che? bhagavAnanI vItarAgatA ane lagavAnanI vANI, mane enA para prema che! mane e badhu maLyuM tethI huM mArI jAtane bhAgyazALI mAnuM chuM;"eka bAju Ama kahe che ne bIjI bAju dikarA-dikarIne Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 - sa'sAramAM joine khUzI thAya che! 'cAle, kAma'DAi gayA ! chekarI ya maLa baccAvALI banI gaI ! cAle, papaisA TakA ThIka thaI gayA.' te pachI zuM enuM sArU na icchavuM ? e vAta nathI. vAta e che ke tamane enA AtmahitanI ciMtA che ? sa'sAralIlAmAM e magna thaI jAya ane peAtAnA AtmAnI ciMtA bhUle te e badala tamane kheda kharA ? jo nA, te pelu. badhu... jAtane bhAgya zALI mAnavA vagerenA ze| aya rahyo ? jinavacananI dila para asara zI rahI? ataramAM jo vItarAganA dha para lAgaNI thAya tA A na rahe. melA dharmomAM hAya tA bane. kemake enA upadeza ja e jAtane, paNa ahIM te mAtra samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapanI ja vAta che ! tenA prema upara malina vicAra ke lAgaNI nabhI ja na zake! Aja sudhInAM pApanAM dhAraNA ane malina lAgaNI dUra karavA ja joie. pApanuM dheAraNa ubhuM rahe, pApanA pakSa pAta cAlyA kare, pachI sAcI zradhdhA kayAMthI thAya ? puNya-pApa H- gurumahArAjanI eka ja vAauthI brahmadattane zraddhA thaI ane pUrvanA sammAha nIkaLI gayA. eTale kahe che ke dikarA je kare che, te atyaMta prazasanIya che! piMgaka jevA nAstika paNa dilanA saraLa. eTale enA mananA mela paNa nikaLI gayeA ! eNe pUchyuM: " jagatamAM puNya-pApa e enI rItabhAtA judI cAle che; teA e kevI rIte jaNAya ? AnAmAM puNya bhareluM che ke pApa bhareluM che?" Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yth AcArya mahArAja kahe che, "oho! e te pratyakSa che! duniyAmAM dekhAya che. eka mANasa ratna jaDelAM makAnamAM rahe che! tyAre bIjAne jUnAM khaMDiyera ke jemAM sarSa paNa rahetA hoya, temAM rahevAnuM maLe che! eka bAju keI uMcA sa gemaramaranAM meTA mahelamAM rahe che ane suMdara strIo sAthe AnaMdamAM kALa vitAve che. bIjAnI sthiti evI che ke enI pAse mahela nahIM paNa jhuMpaDInA ya vAMdhA che. emAM zuM kAraNa? kahe puNya-pApanA bhegavaTA ekane moTA daDA maLe che, bIjAne daMtaviNu vagADavI paDe che! TADhe sAvuM paDe che! ekane janmatA sonAnA camace dUdha pavAya che, senAnA hiMDoLe piDhavA maLe che ane ekane jhADe peLImAM hiMcAvuM paDe che. A puNyapApane ja hisAba che. keI puNyazALI bIjAnAM peTa bhare che tyAre keTalAka pitAnuM ja peTa bharI zakatA nathI! ghera ghera bhIkha mAgavI paDe che! puNya heta te mahAna caka vartI jevA sukha maLe che, tema ene paNa choDI javI mokSamArgI bane che! puNyAnubaMdhI puNyathI ArAdhanA vadhe ne mekSa maLe ane pApAnubaMdhI puNya vadhe te te jIvane pariNAme pApabharyo karIne tiryaMca narakagati ya dekhADe che ! A badhe zAne hisAba che? puNya ne pApane ! piMga, pUche che: "ene hisAba zAnA para che? puNyanAM kayAM kAraNa che? kaI kiyAe pApa lAve ? kaI kriyAo puNya lAve? zA mATe pUche che A? kemake Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have te lAlaca lAgI ke puNya haze te ahIMyA e sukha ane pachI aMte mekSa ! AcArya mahArAje jaNAvyuM ke sAMbhaLe - hiMsA, jUTha vagere jene pApasthAnaka kahevAya, tethI pApa Ave. emAMthI pAchA e pApasthAnakethI pAchA haTavuM, enA tyAganI pratijJA levI ethI pApa aTake. pApasthAnakene khUba nigraha kare, jIvanamAM tene ochA karI devA ane dharmasthAnaka sevavA, te puNya vadhe che. ema kahIne AcArya mahArAje hiMsAne tyAgane jUThane tyAga ke heya tenuM varNana karI batAvyuM. piMgakanA manamAM barAbara besI gayuM. maMtrIne ne piMgakane bannene ullAsa AvI gaye. pApa na karavAnI pratijJA e levAne ullAsa jA. kema? prakaraNa-32 saMsAranI anekavidha bhayaMkaratA. sukha levA jatAM mota:- samasta vizva para jyAre najara nAkhIe ane ApaNuM AtmAnA bhUtakALanAM bhave para najara nAkhIe, te dekhAya ke vizvamAM prANIo kevI kevI bhayaMkara sthitimAM paDelA che, tema ApaNeya jIva paNa ke bhayaMkara mArapITa, trAsa, rega Adi uganA duHkhamAM sabaDyo che. jenA dukha jevA nIkaLe te, Dagale ne Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 381 pagale dukhI nA theka dekhAya. paMcendriya prANIthI mAMDI sUkSma pRthvIkAyAdi jI, anaMtAnaMta jIve anaMta anaMta kALathI keI dukhamAM zekAI rahyAM che! deDe che sukhanI AzAe, paNa mArga uMghe paDe che duHkhamAM ! dhAnyanA kIDA sukha mATe bAjumAM dhAnyanA DAbaDAmAM pezI jaze, khuzI thaze; "hAza! sarasa lAga maLI gaye!" paNa bicAro sIdho tyAMthI uMcakAI paDe che, ghaMTImAM! mukeDe caDhI gayo geLanA mATalAmAM khuzI thaye, kyAM khabara che ke e geLane mAlika vagara je geLa bhege ene nAkhavAne che ukaLatI kaDhAImAM! kene jevuM che? jene haiye jhINAmAM jhINA jIvanI dayA che, ne bhAvamAM pitAnI burI hAlata na thAya evI kALajI che, te te barAbara tapAse to dekhAya ke gaphalatamAM keTalA trasajIne kaccaraghANa nIkaLe che, jarA sAvadhAnI rAkhuM te keTalAya jIvo akhaMDa bacI jAya. pelA e bacArA ajJAna che. sukhanuM sthAna mAnI nirAMte enuM zaraNuM le che, paNa ethI ja taraphaDatI mRtyunI vedanA bhegave che. jInA trAsanI dayA vicAro ! ke rAkSasI cUle saLagAvI ane kIDIo vALI sAkara nAkhe ukaLatA pANI-dudhamAM ! tame jIbhane svAda keTale lIdhe? ane pelAne ukaLatAmAM baphAI maravAne keTale trAsa? eka AMgaLI upara saheja taNakhe lAge che ke uhuM uThuM thaI jAya che, te A trAsanI bhayaMkaratA kevI? 1 0 che Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 saMsAranI bIjI bhayaMkaratA - bIjI bhayaMkaratA e ke pApa karavAmAM ATalA trAsa veThavA chatAM e jane pApathI pAchA haTavAnI buddhi nathI ! basa, ajJAna daSTi che. nAnakaDI giroLIne avatAra mA te kyAMka mAMkhI kaDe maLe ke tarApa lagADe che. ene khabara nathI ke tArA paNa rAkSasI prAga thaI javAne che. tuM paNa bAraNAmAM bhIMsAI jaIza te khatama! maLavAnuM kAMI na hoya paNa kalAka sudhI TAMpIne rahe ke "jIva maLe ke tarApa lagAvI dauM !" pApanI bhayaMkaratA keTalI che? hiMsA, jUTha, cerInAM pApane zumAra nathI ! kAmAMdhatA, dhanalabha vagere phAlyA pulyA che, paNa A badhuM anArya dezamAM hoya ke pavitra AryadezamAM ? nAma hiMdu dharmanuM chatAM kAma slecchanAM cAlI rahyAM hoya che. have te nizA mAM evA pATha bhaNAvavAmAM Ave che ! keI sArI vezyA nahi! bhayaMkara pApa lezyA! brahmadatta ane piMgane joyuM ke A duniyAmAM je duHkhI dekhAya che, te ApaNe AtmA paNa anaMta anaMta duHkhane dukhiyAre che. vizva pApane duHkhanAM narakAgAramAM paDeluM che ane ApaNe AtmA bhutakALamAM tevA ja narakAgAramAM saDI Avyo che. have je jinendradeva jevA sUryane prakAza maLe che, tene mArge nahIM jAya te khalAsa ! mATe sAvadha thaI jA! Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 prakAza mATe be muddA - be muddA vicAratAM AvaDayuM ke mananAM dhoraNa ane jIvananI carcA pharI jAya. (1) "jagata keNa che? ApaNe konA chIe? (2) jagatanA kevA DhaMga che? ApaNuM Aja sudhI kevI kevI hAlata banI che? A prakAza thAya te aMdhArUM TaLI jAya ! e aMdhakA2nA vege ja ADA-avaLAM bADIyA jIva mAre che ane phasAya che! aMdhakAra kene kahevAya ke jemAM sArI vastu hAthamAM Ave nahIM, ne TIcAvuM paDe ! aMdhakAramAM hIrAne Dhagale dhArI bAtha bharIne khIsAmAM ghAle, te kadAca pahelAM te kAcathI lehIluhANa thAya ! vaLI bIjAne Ape te khabara paDe ke e te kAca hatA, mazkarI thAya! rAga ane dveSAdi aMdhakAra che. emAM AtmA sAcI vastu joI zakatA nathI ane sAcI paristhitinuM bhAna thaI zakatuM nathI. aneka prakAranA pApa sAthe bhaTakAya che. ethI zuM thAya? pApasthanAkenI bhIMta sAthe bhaTakAvAthI aneka duHkha ane trAsa ubhA thAya che. eTalA mATe ja evA aMdhakArane TALanArA, aMdhakAranI oLakhANa karAvanAra ane e TALIne mArga batAvanAra evA arihaMta paramAtmAnuM AlaMbana maLyA pachI je aMdhakAra na TALIe te AtmAnI kaI ajaba prakAza dhiThThAI kahevAya! je manamAM ema hoya ke tame jeTaluM kahevuM hoya teTaluM, kahone; ene ame barAbara Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 kahevAnA, chatAM amArI cAlu cAlamAM ame jarAye aTa kavAnA nathI ! amArI mAyA tRSNA ghaTe ema ja nathI.' te A sabhALavAnA kAI upayoga nathI. ahI' kema AvA che ? sAMbhaLa vAne! jinezvadevanA kharekhara prakAza malyA pachI te ApaNA mAnasa para, ApaNI lAgaNIe para asara na paDe ta ane prabhunI vANIne ApaNe zI ki`matI gaNI ? jevA matrIe ane piMgake karyA tevA vicAra badhAe karavA joIe, prabhu jagata ane ApaNe keTakeTalu veThIe chIe ! e jovA chatAM ApaNe keTakeTalAM pApa karIe chIe ! jinezvaradevanI nizrA maLI, Alekhana maLyuM, tene A zelatuM nathI! enAM te dila ja khulI jAya ane zubha bhAvanA evI jAge ke janma janma sudhI pahoMcI jAya. -- jinazAsananu dUrabina H --kAI aDadhA mAila dekhI zakatA hatA, ne pachI keAIe dubina ApyuM! tenAthI paNa jo eTalu ja dekhAya teA te dubina kahevAya ? tema ApaNane A jinezvaradevanuM zAsanarUpI duzmIna maLyu, pachI keTalI dRSTi paheAMcI? jeTalI dRSTi bIjAne pahoMce che teTalI ja ? te dubina lagADayuM kharU ? dubina AMkhe lagADayA pachI dura dekhAvuM joIe ke nahIM? prabhunA zAsanathI te bhUta bhaviSyanA dUra dUranA kALa AMkha sAme taravare ! bhaTakatA jIvA je dhAra trAsa veThI rahyA che te AMkha sAme Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhAya, 84 lAkha yoniomAM viTaMbaNA bharyA sthAne dekhAya. e vicAraNAmAMthI je kaba dha pApa baMdha thAya che, te najaronajara dekhAya! jarAka jaThuM bebhe tyAM pAkane ja AtmAmAM pApane thAka 'AvI paDaye samajAya. vAvAjheDuM hoya ne gharanI bArI khulI jAya te keTalI dhULa ne kacara pesI jate dekhAya? tema A pApanI. bArI khUlI thaI ke ekadama pApane kacare aMdara ghusate dekhAya! te A jinezvaradevanAM zAsanane dUrabina banAvyuM kahevAya ! prakaraNa 33 brahmadatta-piMgaka vratadhArI, thayA: zikhIkumAranI gyatA mATe vicAraNuM gyatA zA mATe jevI ? kusAdhuthI anartha - brahmadatta ane piMgakane A vAta samajAI gaI ke tarata samakita ane zrAvakanA te laI lIdhAM. pachI putranI anumodanA karI, "prabhu, A mAro putra che, ne eNe je karyuM che, je mAge javA mAge che temAM mArI anumati che paNa e ene yegya che ke nahIM, te Apa juo. A ceyatA jevaDAvavAnuM kahe che, tene sanmArgathI pAchA pADavA mATe nahIM, paNa e sanmArga dIpAvI zake e mATe. samArgane kalaMka lagADanAra na bane te mATe kahe che. A Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 lAgaNI avazya joIe. jevI rIte sAdhu para prema haeNya, tema sAdhudhanI sAdhanA para paNa prema joie. ekalA sAdhu paranAM premanA yAge game tevA rakhaDatA sAdhune khamAsamaNA-namaskAra ane bhakti karavA maMDI paDe che! pariNAme pelA mAtelA sAMDha bane che, pachI pAta'nAM kharAba AcaraNu calAve che ane dharmanI nA karAve che. A sAdhu ? Aje jainasaghanA mAthe AcArya bhagavaMtenA mAthe meATI pharaja AvI paDI che. game tevA ekalIyA pharatA sAdhu ane evA ekalIyAe sAme Aje bhAre karIyA che. enu niyamana kANa karaze ? dharmAM navA na pamADe e hajI daragujara, pazu dharmAM gumAvarAve, sAdhu pratye leAkanI aruci thAya e badhu krama' nabhe, lekamAM dharmAMnI, sAdhunI, ne dharmakriyAnI nidA cAle enA ge je khALa jIvA hAya te nakkI kare che ke ApaNe dharmAMnA eTale caDhavu nahIM ane sAdhune mAnavA nahI! Ama leAkeA dharmathI humakI jAya, te dhama nA aMta AvI ja jAya ne ? brahmadatta samaje che ke jo dikazamAM ayeAgyatA hAya nai sAdhupaNuM lai le, pachI ayeAgyatAnuM pradarzana kare te ? sAdhu eTale te jAhera vyakti thai gai. e te jhaTa najare caDhe ! gRhastha bahAra jaIne anAcAra karI Ave to kAinI najare jhaTa na ya caDhe! paNa sAdhu vezyAvADAmAMthI nIkaLe tA ! zAstramaryAdAnA bha'ga karyAM. eka bAju vezyAnI galI hoya, TUMkA raste hoya, te zu te raste na javAya. javAthI bIjAne zaMkA karavAnu nimitta maLe. kheATa pracAra thAya, maryAdAbhaMga na thavA devA. + 1 Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 amAre te zAstrAe je kahyuM temAM ja lAbha !' miliTarI eDara kevI rIte paLAya che ? eTalA mATe miliTarInI keLavaNI ApatAM enI parIkSA thAya che. sArAmAM sArA penTa ane keTa paherI lAvyA hoya, te vacce Ave kAdava ne kIcaDa ! temAM la kahe ke cale jAva' emAM je vila a kare te cAkhA paDe ! napAsa thAya, kalanA eDara eTale mAnavA ja joIe. enI sAme prazna nahIM ! tema sAdhujIvananI A ceAgyatA che ke zAstra kahe che ke A mAge cAle te amAre leka saMjJAmAM nahIMpaDavAnuM zAsra kahe ke ceAthA brahmacarya vratamAM koi apavAda nahI ! AjanA jamAne pharI gaye hAya te tamAre tyAM. amAre te Aja mA zAstraneA ! jeTalI khAkhatamAM zAstre kahyuM hAya ke A deza kALa joIne karane, te tema thAya ! paNa brahmacarya AdimAM nahIM. lAvane TUMkA rastethI jA ! ema karI vezyAvADAmAMthI jatAM kaI mAsa mahArAjane jue te ? athavA sAdhunA sukAmamAMthI apAra sapeAranA samaye ekalI strI nIkaLe teA ? vAta bahAra uDe ke are, bhAI! dha mahAvIra bhagavAnanI pAchaLa gayA. AkhA sAdhuvane kalaMka lAge ane jIve dharma tarapha DhamakI jAya ! dharma pAmelA khasI jAya ane na pAmelA hAtha joDe, 'na joie. dha.'mATe sAdhupaNu levA pahelAM ceAgyatA joIe. te mATe brahmadatta pUche che, prabhu, AnAmAM sAdhuSama pALavAnI yogyatA che ?? jIva rAgI ane bhikhArI :-A te thaI yogyatA Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 sabadhI vAta. paraMtu e bahAne je chokarAne dIkSA na levA devI heya te e zenA jevuM thAya? eka mANasa 12 varSane rogI che. evI ene kAramI pIDA upaDe che ke bicAro dhaDI bhara paNa jaMpIne besI zakate nathI! ALaTavuM paDe che! peTa dabAvavuM paDe che ! vAraMvAra zULa upaDI che ke cIsa paDI jAya che. evAmAM kaI kimiyAgara Avyo ne kahe che ke, huM ene auSadha ApuM. te gharanAM mANasa kahe che, "nA hajI vAra che. enAmAM gyatA nathI muhUrta nathI. gharanAM saMga nathI. hajI enI umara nAnI che." te zuM pele kimiyAgara na kahe, "ghelA che? A bicAro marI rahyo che, ne kahe che uMmara nAnI che." ema ahIM gurumahArAja kahe che, "jue brahAdatta, A tamAro putra saMsAranI kAramI pIDAthI pIDAI rahyo che ! amArI pAse auSadha che, te ApavA de ! asala te tamAre paNa auSadha levA jevuM che. chevaTe ene te levA do. pelA ajJAnanI jema ne na kahetA.' bIjuM dRSTAMta - bhikhArI bhIkha mAgatA phare che. leke khAvAnuM ApavAnA badale lAta Ape che. A dizAmAM rAjya maMtrI AvIne bhikhArInA bApane kahe che. lAva chokarAne, ene rAjyanA siMhAsana para besADI dauM !" tyAM je bApa kahe, "nA, haja vAra che ! mAre ekane eka cAdhAra . Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 389 rAjA nathI banAva" te zuM maMtrI na kahe, baLI tArI bhIkha, tuM e bhIkhArI, ne chokarAne bhIkha mAgavA rAkhe che!" A bApa kahevAya ke pApa? evuM ahIM che. A jIva bhale maMtrIne tyAM janame che, eTale tatkAla nehI varga pratyakSamAM tatkAla lAta na mAre. e paNa avasara Ave te lagAvI de lAta ! mA-bApa, sagAM lAta na mAre! paNa putra jarAka gAMDo thayo ke gharamAM lugaDAM bALe ne ghareNAM bahAra pheMkato hoya te pITI nAkhe ne? koNa kahe, "bicAro zuM kare? cittabhrama thayuM che." e te thANuM mekalI de. ahIM vicAro ke jIva karmanA panAre ke bhikhArI che! karma ghaDIe ghaDIe enuM apamAna karI rahyo che ! jIvananI pitAnI samRddhimAMthI ApavAnI vAta nahIM paNa karma uparathI karavAnI vAta rAkhe che ! "sukha tAre joIe che, te jA, bAyaDInuM cATu kara ! zeThanA paga pakaDa!' A saMsArI jIvanI dazA che ! bhikhArI jevo kamanI bhayaMkara viTaMbaNa pAmI rahyo che tene AcArya mahArAja cAritranA siMhAsana para besADavA taiyAra che. tyAM bApa AvIne je kahe, "hajI vAra che, saMga nathI; ema kAMI dikara daI devAya ?' jIvate jAgate e dikaro ane jaDa evI kaI gharanI cIja ! be mAM tamAre mana kaMI pharaka khare ke nahIM? baMnenI pAsethI tamArA svArtha sivAya bIjuM irache kharA? "gharanI eka jaDa ghaMTIno paththara ane bIje anaMtaduHkhamAM bhamI Avele chokare bemAM pharaka khare? sAmAnuM hita jevAnI daSTie paththara karatAM putra vadhe? tamAro svArtha Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 jyAM sudhare tyAM banne bhalA ane jyAM svArtha sarate nathI tyAM? pathare nAkhe gharanI bahAra! cheka enI bAyaDInuM tANe che te kADho bahAra ! pANInI ja hoya che, te zuM kAma lAge che? lehI cUsI levA mATe kAma lAge ne? tema ApaNe sagAM mATe jaLe chIe? ke enuM badhuM puNya lehI cUsI laIe, vikvALuM valaNa enuM nAma ke enuM Atmahita jovAya. amArUM amArA lalATa mujaba ja thavAnuM. bahu mamatAthI chokarAne rAkhyuM haze, te eja paisA uDAvI javAne ! ke dikarAoe bApanA paisA sApha karI nAkhyA ! kemake bApanuM lalATa bhAMgeluM hatuM, lalATa bhAgeluM hoya te dikara rAthI kaMI nathI ne lalATa sArUM sAjuM te dikare na hoya te paNa kaMI bagaDavAnuM nathI ! je enI jIvatA jIva tarIkenI vizeSatA samajatA hoIe, enA anaMtAanaMta kALanA duHkhI AtmA para dayALupaNuM hoya te vicArAya ke ame te hAthe karIne viSaya-kaSAyanI Aga saLagAvI che, ne emAM baLI saLagI rahyA chIe, paNa Ane zA mATe bALIe? ene kahIe, je bhAI, ame te baLI rahyA chIe, paNa tAra bIje vicAra karavAnuM nathI, nahIMtara tuM saLagI marIza." tame kaheze ke ame ekalA ! amArUM keNa? te ekalA kema rahyA? javuM hatuM ne bhagavAnanA zAsanamAM aneka sAdhuo ane saMgha tamArI sevA karata ! A te pahelethI bigADAnuM maMDANa karyuM, ne badhuM bagaDI gayuM, pachI Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahe "amAruM koNa sudhAre? astu. ahIM brahmadattanuM dila TuM nathI. eNe te putranI dayA vicArI che. AcArya mahArAja kahe che, "A tAre putra snanI khANamAMthI utpanna thaye che ane egya che. have te ucca mArge javA mAge che, temAM eka kSaNanI paNa khalela karavA jevI nathI!" e sAMbhaLatA maMtrInA hRdayamAM AnaMdane ubho Abe! e vicAryuM ke mArA je cAritranA mora che te ene joIe chIe. e te ghaNI AnaMdanI vAta che ! je cAritrane huM jhaMkhuM chuM te e le che, te asa - ' kahe che. he vatsa, jA, mArI tane rajA che! tuM ta5 ane saMyama mATene udyoga atyArathI ja karI de." - viveka kare dayALa keNa? - sAMkaDuM hRdaya ke paheluM ? mUDha hadaya ke vicAravaMtu? sApanuM hRdaya ke sAcA bApanuM ? hRdaya kevuM kahevAya nirdaya ke dayALuM? hRdaya kevuM che " e oLakhavA mATe paNa ApaNI pAse thoDIka buddhi ane viveka joIe. anAdinI ApaNI mUDhatA kADhavI paDaze. mUDha mANasa vivekIne na samajI zake, dArUDIyo DAhyAne na oLakhI zake. durjana sajajananA dilane zuM samaje? AvuM uttama puruSanuM hRdaya samajavAM pahelAM ApaNe mUDhatA kADhavI paDe. A pitA mahAna vivekI che-mahAna udAra che mahAna vicAravaMta che. kAraNa ke te pitAne svArtha bhUlI putrane bhavAMtara bhayaMkara na bane, durgatinI pIDAvALe na bane, te mATenI mahAna dayA karI rahyA che, mATe nirdaya Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3hera nathI. je pitAnA svArthamAM sAmAnA bhaviSyanA anaMtakALa bhulI jAya te nirdaya che. pitAnA tuccha svArthamAM putranI paravA na rAkhe te nirdaya. mArUM game te thAo, chokarAne anaMta kALa sukhamaya thAya che te javA de, ema vicAre e mahAdayALuM, sAce nehI. AcArya bhagavAne je AtmatatvanI samajutI ApI che, "tAre AtmA eka sanAtana cIja che. anAdi kALathI saMsAramAM maMjila karate ahIM Ave che. paNa evA sthAne AvyuM che ke have bhAvI maMjila kensala karI zakAya. saMsArane kahevAya amArA nAma para cekaDI mUka! tuM evA sthAne AvyuM che ke have je ahIM AvyA pachI, e maMjila kApavAne prayatna na kare ! ulaTuM maMjila vadhAravAnuM kare, te e akSamya ane dusaha bhula thAya. e badhuM A brahmadatta samaje che. bele tamane vicAra che ke nahIM ? A sthAnamAM huM saMsArane vadhAravAne baMdha karI rahyo chuM, ke ene ghaTADanAre-kensala karanAre banI rahyo chuM? gaIkAla sudhI ApaNe game tevA mUrkha hatA ke bhaviSyanI bhula karI e musApharI rIjharva karAvI hatI, have kensala karAvAya ke nahIM? karAvAya ! sIdhe hisAba che. raNu-34 pA5sthAnakamAMthI dharmasthAnakamAM ulaTuM ? aDhAra papasthAnaka heAya ke ApaNu bhava vadhe che. aDhAra" Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''. pApasthAnakanu' sevana eTale jIvanI ma`jila vadhAravAnI peravI. evuM cAkSu dekhI zakAya ke huM kayAM jaI rahyo chuM dekhAya ke A aDhAra pApamAM chu' ne have tarata marI javAnoM chu, te bhAre nisAse paDe. A pApasthAnaka ! enu kheDa vAMcatAM ja thAya. ahvAhA, me saMsAranI musApharI vadhArI ! jema kei gAma javA nIkaLyA ne khIje ja raste caDhyo, ne e rbIjA ja gAmanuM nIkablu, te zuM thAya ? bhAre duHkhane ? tema pApasthAnakanA khyAla AvatAM thAya, are, A kayAM bhaTakavAnu' vadhAyu' ? cAlyA pachI nagaranI bahAra avaLI dizAnuM pATIyuM vAMce ke cAMke, 'hAya ! A vAtamAM kacAM cArlse ? kayAM pahoMcI gayeA ? huve daMsanA vIsa mAIla thayA ane dasa cAlelAM gayA !" tema kadAca javuM paDe pApamAM, paNa dilamAM kacavATa keTale heAya ? apara pAra ! evA kakaLATavALA pApamAM cAhI cAhIne jAya ke emAMthI cArlI cAhIne bahAra nIkaLe ? '' (1) pApasthAnakamAMthI dharmasthAnakamAM cAhI cAhIne nikaLanArA ane (2) dha sthAnakamAMthI pApasthAnakamAM cAhI ahIne nIkaLanArA e mAM dhamI kANu ane adhamI kANu ? ApaNA AtmA krodhamAMthI UThI UThIne kSamAmAM jAya che ke kSamAmAMthI UThIUThIne krodhamAM jAya ? kArTe vakhata gussAkarave ya maha, paNa jema huAthamAM ' rAAAya te Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 jAgatuM hoya ke uMghate hoya? AtmA aMdarathI dhrujate heya. pApasthAnaka vinA jema saMsAramAM cAlatuM nathI, tema dharmasthAna vinA mokSa mATe cAle nahIM, evI pAkI khAtarI hoya. pApasthAnakamAMthI deDI deDIne dharmasthAnakamAM javAnuM jene mana thAya, tene mekSanI laganI gaNAya. Atmahitane sAdhanAre gaNAya. paNa dharmasthAnakamAMthI pApasthAnakamAM hoMzapUrvaka jAya te saMsArane abhinaMdI jIva che! bhavAbhinaMdI che ! Atmahatane sAdhanA nathI te pitAnA AtmAnuM ja khUna karanAre che. brahmadatta vicAravaMta che. chokarAne kahe che, Ubho thA, bhAI jAo-tapa-saMyamane mAge.' A dayALuM bApa che. vicAravaMta ane udAra che; sAMkaDA manavALa nathI. sAMkaDA manamAM A jIvananI ja vicAraNu Ave. vizALaudAra manamAM bhavAMtaranA anaMtakALanI vicAraNuM Ave sAMkaDA manamAM zarIra ane bAhmasukhanI vicAraNA Ave ane udAra manamAM AtmA ane dharmanI vicAraNuM Ave. sAMkaDA manamAM bhavavardhaka vastunI vAta Ave, udAra manamAM jinezvaradevanA mArganI vicAraNA Ave. AbhAra pradarzana -samarAditya kevaLI maharSine jIva je A trIjA bhAvamAM che, te nAme zikhIkumAra te ubho thaI gaye, ne kahe che, "ahe, pitAjI Ape te mArA para anaMta kRpA karI. keTale upakAra mAnuM Apane? khare. kharA! pitApaNAnuM kArya karyuM ! mane bhavathI tAryo ne para mAdhAmInI bAthamAMthI choDAvya! kasAInI charIomAMthI Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 395 ugArI lIdhe! anahada AbhAra mAnuM Apane ! basa have dikSAnI vAta nakakI thaI gaI. bApa-dikare baMne gurune namI karI nagaramAM gayA. brahmadare occhava karavAnA vicArathI ene nagaramAM lIdhe. dIkSA apAvavI che. jainazAsananI mahAna prabhAvanA karIne, prabhu pratye kRtajJatAnI bhakti dAkhavIne. - prakaraNa-35 zIkhIkumAranI mahApravajyA dIkSA utsava -nagaramAM jaI utsavano prAraMbha karI dIdhe dIkSAne utsava paNa moTuM dAna ApIne, dInaduHkhIne saMtApa TALavA sAthe karyo ghoSaNA karIne dAna ApavAnuM zarU karyuM, zikhIkumArane kahI dIdhuM-Apa, jeTaluM apAya teTaluM Apaje. jinamaMdiramAM aSTAblikA mahatsava karAvyA. ekamAM nahIM anekamAM. ema na mAnatA ke paisA hoya te saue kare. hamArI pAse heya te....nA, paisAthI kaMI thatuM nathI, paNa dilathI thAya che. dila dharmanuM joIe. Aje che ke nahi paisAvALA? paNa kyAM che, dAna, svAmI-bhakti ATha divasane mahetsava patI gaye ! dIkSAno varaghoDo. dIkSA - have uttamakeTInA muhUrta-tithine vega AvI pahoMcyA ! daivI vaibhavathI varagheDa ! rAjA ane aneka parijanethI parivarelA Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 che. aneka prakAranAM dhavala-maMgalagIta-vAjiMtro vAgI rahyA che. vidvAna mANase prazaMsA karI rahyA che ke jenAmAM ATalu parAkrama che ke maMtrIpadanI mahAna lAlasAe teDI saMyamanA mArge jAya che! dhanya che ene ! nagaranI suMdarIo duHkhapUrvaka jaI rahI che, "aho ! A lADIle maMtrI-putra amArI keI navI raMgIlInI joDe khela karavA gya-te jIvanabharanA brahmacaryanA ahiMsAnA tyAga-tapanAM parigraha tyAdi-ghoratyAga-tapanA mArge jAya che!" emanI AMkhamAMthI pANI TapakI paDe che. meTA varaghoDA sAthe dAna de dete nIkaLe che! nagaramAM pharI varagheDe AcArya mahArAja pAse Ave che. e guru mahArAjane vaMdana kare che. pachI dIkSAvidhinI kriyA zarU thAya che. cAritranA cihna tarIke ene raharaNa Ape che. te vakhate jANe zikhIkumArane traNa lakanuM rAjya maLI gayuM eTalo AnaMda ubharAya che. jarUra ubharAya! kemake rajoharaNamAM zuM dekhAya che? bhabhavanAM paribhramaNa kapAI javAnuM. zuM che dIkSA abhayadAnanuM jAheranAmuM ! mahAna pavitra jIvana che. sarvapApane tyAga che! anaMtajInI dayA che! anAdinI saMjJAone saMhAra che! "jAo, AhAra ane viSayanI saMjJAo ! dUra bhAgo." mahAna mekSa mArganI sAdhanA che! e rajoharaNa letAM ene AnaMdane pAra nathI ! jAva jIvanuM sAmAyika uccarAvavAmAM Ave che. vaMdana vinayapUrvaka mahApravajavAnI kriyA paripUrNa kare che. eTale tyAM rAjAmaMtrI ane nagaravAsIo daDadaDa vahetAM - AMsunI Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 397 : AMkhe enuM abhinaMdana kare che. prazase che, "gajaba. zaurya! gajaba parAkrama ! gajaba vIrya pheravyuM !" cAritravidhi patI gaI. zikhIkumAra have muni banya! dharma vIravRttithI ArAdhe - zikhIkumAra evA kSetramAM janmyA che ke AyuSya lAkha karoDa varSanA che, emAM nAnI uMmare cAritra levuM eTale cAritra kALa keTale? 72 varSanuM AyuSya hoyane 69 varSe cAritra le, te te traNa je varSa pALavAnuM thAya, tyAre ahIM te karoDo varSanA AyuSyamAM nAnI uMmare cAritra kevI rIte lIdhuM haze? kahe ke dharma je sAdhavAne che te vIrapuruSanI vRttithI! mAyakAMgaLApaNe nahIM! zikhIkumAre dharma samajIne lIdhe ho, koInA baLAtkArathI nahIM ! vIrapaNe lIdhelAmAM pAchI pAnI kema karAya? ekaluM cAritra ja khUba ullAsathI pALavAnuM ne bIje dhama reDhIyALapaNe karavAne. evuM che? nA, bIjo dharma paNa reDhIyALapaNe nahI, kintu vIravRttithI tha joIe. te e dharma gheDuM ghaNuM paNa sabaLa puNya Ape! AmaNe te je kaThora cAritradharma lIdhe te paNa pALe che, alanA vinA ! vIrapuruSanI draSTithI dharma lIdhuM hatuM, samajIne lIdhe have, eTale ja pAlana kaDaka thaI rahyuM che. . . . baccuM aNamaju hoya te tene dharmamAM joDavA thoDo baLAtkAra paNa karavo paDe! tema ziSya vadhu paDatI bhUla karatAM hiya, te gurune kaDakAI batAvavI paNa paDe! paNa jIvanamAM sAmAnya rIte dharma je karavAmAM Ave che te baLAtkArathI Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 nahIM! pitAnI samajaNathI ja dharma levAmAM Ave che, te e dharmamAM jema jema AgaLa vadhIe tema pAchI pAnI te na ja thAya ne? kahe ke dharmaraMga uttarottara vadhe ja joIe; dharmamAM otapretatA vadhavI ja joIe. te bole have, hRdaya zuM ema kahe che ke pacIsa varSa pahelAM je jinadarzana thayuM hatuM ane Aje je thAya che, temAM AtmA have paramAtmAmAM ekAkAra ane otapreta thaI thaya che? pitAnI IcchAthI lIdhela prabhudarzana-pUjAne saraLadharma ke jemAM bahu mahenata nathI, emAM paNa AtmA uttarottara vadhu ullAsa-dhagazavALo ane vIratAvALa bane , tevuM lAge che? kema nahIM? juo ahIM te mahAkaDaka cAritra che, chatAM zikhIkamAra evA ekAgra thaI gayA che ke eka paLa paNa skUlanA nathI lAgavA detA! paLepaLa jAgrata che. pra.- tyAre ahIM varase vaye ullAsa nahi ! zuM kAraNa che? u0 - dharma lIdhe che. paNa dharmanI eTalI badhI bhUkha nathI lAgI! jema mANasa khAvA bese, paNa bhUkha na hoya te khAvAmAM eTalI hoMza na hoya, ulAsa na hoya ! ema dharma mATe evI ja kaI ruci ochI ke jethI dharmamAM dina pratidina dhagaza vadhatI nathI; bhUle echI thatI nathI, te A kare ke dharmamAM rucI joradAra vadhatI jAya. praH- dharmamAM joradAra ruci kevI rIte vadhe? u0 - zubha bhAvanAnuM jora rAkhavAthI dharmamAM rUci Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 vadhe. je kAMI sAruM vAMcyuM ke sAMbhaLyuM enA para, temaja jagatamAM banatA vicitra bhAve para zubha bhAvanAo magajamAM cAlu ramatI rahevI joIe. sAthe pitAnA AtmAmAM je vAraMvAra azubha lAgaNIo thaIne nukazAna thAya che, evI azubha lAgaNIonI paravazatA rahe che, mana je phajula, aMTasa, ne kacarApaTTI vicAramAM magna rahe che, ene paNa khUba khyAla karavo joIe. te dharma mATenI bhUkha ubhI thAya. zikhImunine sAdhupaNAne dIrgha kALa paNa dharmanI utkaTa ruci hevAthI khUba ja dhagaza, cIvaTa ane jAgRtipUrvaka cAritranI ucca sAdhanAmAM ga! prakaraNa-36 mAtA jAlinInuM kaluSita citta jAlinInuM zuM thayuM? - paNa bIjI bAju mAtAjAlinInI ghera beThelI hatI. tenA dilamAM mATe saMtApa che. zikhIkumAre hRdayamAM lAkha varSa cAritra rAkhyuM ne mAta e lAkha varSa duSTa saMtApa rAkhe, eha! kevuM kharAba karI nAkhyuM ke "cheka marAyA vinA bahAra nikaLI gayA Azcarya thaze ke mAtAne A? AvuM vicAranArI mAtA, ene mAtA kema kahevAya? vAta kharI che, paNa tame saMsAranI eALakha nakki karI rAkhI che ke mA bApa e sumAbApa putra e suputra..? Ama te hRdaya eka sarakhuM ke bIjuM kaMI?. manuSya bhavanuM hadaya che! zikhIkumArane je Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 manuSyabhava che, te ja bhava jAlinI pAse che. paNa hRdaya-hadayamAM pharaka keTale ? e ke pavitra bhAvanAone dhadha varasAve, ne bIjIe duSTa vAsanAo varasAvI ! e jIvanI kevIka mUDha regiTha dazA ! e sivAya AmAM bIjuM zuM kAraNa che? AmAM kAMI lAbha maLe? nA, uttama koTinA devane paNa spRhaNIya ane jJAnIe vakhANelA evA mAnavabhavamAM varSo sudhI duSTa vAsanA rAkhI e mAnavabhavane ke durupa ga! ke zA mATe mAnava avatAra jhaMkhatA haze? upaga ke karavo? evA mahAna kiMmatIne sarvajJa bhagavAne gAyelA tathA devatAo jenI IcchA karI rahyA che, evA mahAmUlA mAnava jIvanane kaluSita vicAraNathI kema kaluSita karAya? A sAvadhAnI joIe ke puNya-pApanA hisAbe je mane maLaze te vadhAvI laIza. paNa hRdayamAM kaLaza nahIM ghAluM ! have e dhIraja gumAvIne mAtA e vicAre che "evuM kAMIka karuM ke e pAcho ahIM Ave ne huM ene pUre karI nAkhuM!" pazu paNa pitAnA baccAne ghAta karavA Icche, A manuSya bhave ane te ya mahAtmA putrane vAta karavA I che che. ene kayAM muni tarIke jANavA, mAnavA ke pUjavA che? je je hai, haiye ekavAra jo duSTa bhAvanA ghAlI te dhIme dhIme e viSavelaDI vadhIne mAnavatAnI paNa vicAraNu gumAvarAvI rAkSasI gharakRtya tarapha laI jaze ! jIvanamAM ghaNAM pApAcaraNa thAya che, enA mULa kAraNa tarIke hadayamAM ghAlelI apavitra bhAvanAo che! . 6 * T : Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 401 nabaLI kaDI:- A jAlinI eTalA badhA vicAromAM caDhI gaI ke e ahIM Ave te pheMsale karI dauM! emane ahIM kheMcI lAvavA ane dhAryuM karavA mATe paMtare race, paNa A te sAvadhAna che. A uttama mAnava jIvanamAM rahelA AtmAonI je sAvadhAnI na hoya ane bedarakArI hoya te e eka mahAna nabaLI kaDI che. tamArA jIvamAM zI nabaLI karyuM che, te zodhI kADhe. je nabaLI kaDIne ceme tamArA jIvanamAM phasAmaNuM Ave che; bAhya ke AMtara dumane tamane sanmArga ane saddabhAvanAthI bhraSTa kare che, evI nabaLI kaDIne dura karavAne have na puruSArtha kare. sAdhune ya A karavuM jarUrI che. sAdhujIvana che, paNa emAM sAvadhAnI na hoya te e enI eka nabaLI kaDI hoya che. nabaLI kaDI eTale evI bedarakArI ane naramAza ke emAM ene kaI phasAvavA dhAre te sahelAIthI phasAvI de? ene kaI mAna-pUjA ke kaI sArI cIja-vastunuM pralebhana dekhADe ke emAM e lalacAI jAya, te enI nabaLI kaDI che. sAdhutAnI jene pUrI sAvadhAnI che, tene te sAme devatAI mAna Ave, uMcA khAnapAna Ave te paNa koI paDI nathI paNa sAdhutAne jene khyAla nathI te lalacAI gaye ke nabaLI kaDI sAmAnA hAthamAM AvI pachI paTakI detAM vAra nahIM ! maMtrIputra zikhIkumAra mAtAne kaSAya te jANe nAnI vayamAM gharathI bahAra nIkaLI gayA. ene bhAgyanA be Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 AcArya bhagavAnane bheTo thayA. upadeza sAMbhaLe, virAgI banyA ane cAritra lIdhuM. muni te vihAra karI gayA, paNa mAtA je zatru agnizarmAne jIva che tenA manamAM vasavase rahI gaye. e vasavasAe krame karIne ene putrane ghAta karavAnI yojanA sudhI pahoMcADI. have koI paNa hisAbe A putra-sAdhune ghAta karI nAkhuM! te kema bane? kemake e te dezadeza pharanArA! mArAthI kyAM pahoMcAya ? te ahIM ene lAvavAmAM Ave te dhAryuM thAya ! lAvavA zI rIte ? eTale pite vicAre che ke eka te kuzaLa samAcArane bahu ja mIThA zabdavALe saMdezo mokaluM ne emanA kuzaLa pUchAvuM? te vAta karanAre e mokaluM ke je evA madhura ane AkarSaka zabdamAM vAta kare che tethI ahIM kheMcAI Ave ! sAthe kaMIka bheTa paNa ekalu, ne tyAM dhare eTale emane paNa ema lAge ke emane bhAva bahu che, mATe cAle. e Ave pachI te pheMsale karatA vAra nahIM! A te huM gaphalatamAM rahI gaI ke ATale vakhata e jIvate rahI gayo ! prakaraNa-37 vairanA saMskAranI bhayaMkaratA pUrva bhavathI sthira karI lAvelI hRdaya-malInatA kevI bhayaMkaratA saje che!! bhUtakALamAM je ghAtanuM ghera pApa na banyuM tene pazcAttApa karAve che ! Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane haju bhaviSyamAM banI zake ema na hoya eTale pazcAttApa karAvyA ja kare che ! dA. ta. eka mANasane kanyA na maLatI hoya, paNa aMdaramAM vAsanA bharI che, eTale haiyuM lecA vALyA ja kare che ! e vicAra nahIM Ave ke "uMmara thaI gaI. have nazIba nathI, te enA mATe lahALAM karavA zA mATe? cAle pApa gayuM. have e dhuM sarA karatAM te dhamanI lagAma laI lauM !" malIna vAsanA- vALAne A nahIM thAya; paNa pastA thaze ! zeka karaze "phalANA ThekANe cekaDuM goThavAtuM hatuM, paNa phalANue pathare nAkhyo kanyA kevI sarasa hatI!" akaramIne nathI maLI, nathI maLavAnI, chatAM pApavicArane pravAha ! tema A jAlinI pastAve kare che. lAkha varSa vItI gayA che, paNa hajI bhUlI nathI! mANase sAkSAt pApa karyuM hoya te te kadAca eka be varSamAM enI vezyA bhUlI jAya. ane bIjI pravRttimAM paDI jAya. paNa A jIva putraghAta na thayAne lAkha varasathI pazcAttApa karyA ja kare che ! enuM bhayaMkara pariNuma ? ApaNe karma joI zakatA nathI, nahitara evI kaI divya zaktithI jaI zakatA hoIe te evuM citra dekhAya ke ghora nikAcita ka, zairava narakamAM pIsI nAkhe evA pApakamanI senAnI senA AtmAmAM ghusI rahI che ! je joIe te A moTI nukazAnI che, ane nukazAna e che ke AtmAmAM bhaviSyamAM vicAraNA kALI ja AvavAnI saMskAra daDha thaI gayA ! pAMca pAMca vAra InkamaTekSamAM jubAnI ApI Avyo ! khATuM ghaNuM Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevuM hatuM, paNa sAcuM belI Ave che ! have jajamenTa Ave che, tyAre zuM thAya ene? "hAya ! A A jUTha bolavAnuM rahI gayuM..." eja ne ? hAya aphasI zA badala? ATaluM asatya na belI zakAyuM ! bhUlya! javAba barAbara na apAye ! sAcuM belAI gayuM !' e kheda ne? sAmAnA puNyadayamAM ane pitAnA pAdiyamAM kaMI ja pheraphAra thAya ema nathI ! paNa haiyuM malIna ! bilADInI vezyApApa na thayA badala pazcAttApa! ApaNe hajI pazu jIvanamAM ramIye chIe ke vAstavika mAnavajIvanamAM AvyA chIe? haiyuM ziyALanuM che ke mahAsaMtanuM? ApaNe sadavikAsa tapAsavA A cAvI che - bhUtakALamAM ApaNAthI je pApa na thaI zakyAM, te badala haiyAmAM rAkhe che ne? have navA pApa karavAmAM hoMza nathI ne? mAnavanA hRdayamAM te e AvavuM joIe ke pApane paDachA na lauM, pApanI dizA na lauM ! "bhale paisA kamAvavA gayA, paisA ane lahera gumAvI paraMtu "sArUM thayuM. mArAthI e pApa na thayuM. A jiMdagImAM e pazurUvAba, pazugussa-rapha vagere na zobhe! jo ATaluM na hoya te ene mAnavanuM hRdaya ane vItarAganA zAsanane samajeluM hRdaya zI rIte kahevAya? ApaNuM mana kevuM banAvavuM, tene AdhAra ApaNuM vikaselI subuddhatA para che. hAya hAya! divALImAM mAMdo paDI ga . divALInAM Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 miSTAnathI rahI gaye" evI anAdinI avaLI cAla cheDI, Ama thAya ke sAruM thayuM ke bimArIe jIbhaDIne sarakhI rAkhI, nahIMtara rAganAM kevA kALAM karma bAMdhata!." ema "hAya ! kesamAM kyAM sAcuM be paisA gumAvyA ciMtavavAne badale thAya ke " paisA te javAnA hatA te game te raste jAta; paraMtu avasare jUTha na belI ene kusaMskAra karyo ane satya belIne enuM mamatva vadhAryuM, e ThIka thayuM. A jIvanamAMthI eka sAthe AvavAnuM che; ane enuM piSaNa prasaMga pAmIne ja thAya che. A mAtra jainapaNAnA hisAbanI vAta nathI. AryapaNuM maLyuM hoya ane subuddhatA vikasI heya. tenAmAM paNa A heya, ke cAle tyAM sudhI e pApamAM jAya nahIM. pApanA raste na javAmAM purUSAthI heya, ne pApa na thavA badala khUzI hoya ! vikaselI subuddhatAne mApavAnI jarUra che. vikaselI subu. kratA eTale pustakanA jJAnane gaMja nahi, paraMtu AtmAmAMthI mehamUda, viSayaghelI ane kaSAyamaya ajJAnadazA puruSArtha pUrvaka TALIne, saMvega-virA. gathI maghamaghatI. satata tattvaciMtanathI lacapacatI ane paramAtamabhaktithI gadagadabhInI jJAnadazA ubhI karAya te karI che ne? karavAno prayatna cAlu che ne? ke pachI ajJAna dazAmAM-vikasvara abujhatAmAM athaDAvAnuM cAlu che? te ahIM uttama bhave paNa cAlu raheze te AgaLa zuM thaze ? bhAvI bhayaMkara durdazAne kaI vicAra ? A uttama bhavanI kaI kadara? zuM na thAya manane ke "abujhatA have Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 ahIM cAlu rAkhuM? nA, ene te kacaDaye ja chUTake. game te saMgamAM paNa mAnasika subuddhatA keLavavAnI ADe kaI AvI zakatuM nathI, te ene keLavavA mathIza. e mATe bhUtakALamAM thayelA pApanAM rudana karIza ane na thaI zakelAM pApa badala AzvAsana laIza. bhAvI pApamAM haiza nahi rAkhuM. vicAre te khabara paDe ke AtmA kSaNe kSaNe ane prasaMge prasaMgamAM rAgAdi dUSaNothI keka kharaDAI rahyo che! vastunA svabhAva dITha ane rUparaMga vagere khAsiyata dITha judA judA rAgadveSa, "dUdha game che? "hA, "te ? "nA, garama joIe!" garama !" zuM !" khAMDa te che ja nahIM." le bhAI, khAMDa nAkhI." "paNa AvuM. zenA laIe? pANI jevuM ? malAI kADhI lIdhI !" ThIka, bhAI, malAIvALuM !" lIdhA? juone A glAsa ke Ape?" sAruM bhAI, A glAsa sarasa le !" ema pIvAya ubhA ubhA ? caTAI baTAI?' bhAI, A pAtharI. pIe besIne!" "zuM pIe? dhULa? bhikhArI chIe? nathI malatuM amane ? kaMI pahelethI kaI di' AmaMtraNa detAM AvaDe che?--AvA badhAM pApathI jIvana kharAba che. tene sAmane karavAne che! A jIvana kALanA vAvAjhoDAmAM uDI gayA pachI kaMI nahIM cAle ! vItarAganuM zAsana che, tyAM sudhI keNa AMgaLI cIMdhanAra che? mAtra e zAsananA Adeze jIvanamAM AvatAM thAo. ahIM ja zakayatA che ane sAmano asaMkhya pApa sAme karavAnuM che. e mATe subuddhatA keLavavI ja Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407 joIe. te ja 'arere, huM lAkhavALA na thaye ! mAre kapALa kuDuM rahI gayuM !" ema thavAne badale evuM thAya ke jenI pAse lAkha che tenuM kapALa kuDuM! jenI pAse lAkha nathI enuM te kapALa sAjI' sArUM'! lAkhavALe te lAkhamAM raMgAi gayA ! deva, guru ne dharmAMnI sevA karavA nAlAyaka ke ni La thaI gayA ! are ! vadhIne anAdara AzAtanA karanAreza banI gace ! tyAre lAkha vinAnA hAtha joDIne gurunI AgaLa namratAthI esI zakaze. pelA ? 'AcAya mahArAja eTale mArA khIsAmAM ! emane huM. rAkaDuM'sa'bhaLAvI zakuM, emanI pAse mArU dhAyu" karAvI zakuM...' AvI AvI unmattatAmAM ramatA ! lakSmInI mUrchA keTalI ? rAta ne divasa enI ja ciMtA. mArI pAse lAkha. khasa, huve barobara jAgatA rahevAnuM! ghaNA mAgaNIyA nIkaLI paDyA che ! TIpa TapeArA eTalA ! mahArAje ya kAma bhaLAvyA kare !...'kevuM sudra hRdaya ! ApaNuM' vicAre ke Aje karoDa hAthamAM AvI jAya te paNa atyAre deva, gurunA jevA namra sevaka chIe tevA ja rahIye ? vAra che ! dilanA dha sastA nathI! ema kahenAra e kumArapALa judA ! ke 'sAheba, rAjA kharA, paNa aDhAra dezanA bAkI ApanA te zaraNAgata chuM. sevaka chuM. Apa mane rAjA tarIke samajaze ja nahIM ! A kumArapALa saMghamAM amArI sAthe page cAlIne kema cAlI zakaze evuM manamAM lAvaze ja nahi ! Apa te tarelA jevA che chatAM kaSTa sahe che. mAre A durlabha mAnavabhavamAM asakhya pApe sAmane Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 karavAnuM che, tyAM ATaluM ya na sahuM?.. namratA A zaraNAgatatA, A dInatA tavaMgarane ya meMghI ! te samrATa jAnuM zuM pUchavuM? mATe lakSamI na maLyAne pazcAttApa na karatA, prakaraNa-38 mAtA jAlinIno peMtare jalinI pApa na thayAnA pazcAttApamAM che. have pApa karavAne kimi sujhakyo. eka mANasa samadeva nAmane taiyAra karyo. saMdeza Ape ke kaheje, "mAtAjI AMsu pADe che! emane sukha nathI ! tamArA vinA ghaDI paNa ene vasamI che ! tamArA darzana kayAre thaze? A kaheje ne kaMbala bheTa Apaje!" upaDaye pele. pUchata-pUchate jAya che. ema karatAM muni vicaratA hatA te pradezamAM pahoMce. tyAM zikhIkumAra munine bheTo thaye. joyuM ke zuM karI rahyA che zikhIkumAra muni ! "aneka sAdhuone zAstrane pATha ApI rahyA che ! sUtranuM punaH punaH adhyayana karAvI rahyA che ! prazAMta mudrA che !" evI sthitimAM jovA ! moDhA para khUba harSa rAkhIne gaye pAse. e paNa ajANyA je ja che. mAtAe ene bhItaranI vAta karI nathI. uparathI badhuM kahyuM che! eTale e te saraLabhAve joIne khUzI thaI gaye. vaMdanA karI. maharSi zikhIkumAre oLakhyo, pUche che : "ahIM kyAMthI ?" Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 A kahe che : "deva! kezaMbI nagarImAMthI ApanI mAtAe ApanA samAcAra mATe mane mokalyo che. mAtAjInI sthiti Ape saMbhALavAnI che ! e te dinarAta Aane saMtApa karI dehane bALI rahI che !" zikhIkumAra te jagatadayALu sAdhu banyA che, ne emAM mAtAne duHkha thAya te kema na pUche : "mAtAne saMtApa zA mATe ? A kahe che: "Apa cAritra laIne nIkaLI paDyA tene saMtApa !" kema nIkaLI paDyA che, tenI Ane bicArAne khabara nathI. zikhIkumArane te khabara che ! kahI na de ke mULa kAraNa te mAtA ja che? ene mArAthI kaleza thato hato ke meM mUkI dIdhuM badhuM !" manane na thAya ke ene te lIlA lahera haze ? paNa nA, evuM dilanA keI khUNAmAM ya nathI. juo e zuM vicAre che : "are, mAtAnuM hRdaya khuba neha bharyuM, mATe ja vAraMvAra AvA zeka ne saMtApa karanArUM hoya che ! mAtA che, ene keI bIje paramArtha jevAne nathIene te mAro dikare, ne amArI pAse nathI, A zika ja ene hoya che. dikarA, mAre tAruM bIjuM kaMI kAma nathI, mAtra tuM mArI AMkha sAme rahe! tane joyA karuM rAta-divasa ! evuM enuM snehagheluM dila ! enuM dila game tevuM hoya, paNa enA upakArane badale vaLe ema nathI ! mATe enA mATe bIje vicAra na karAya !" mATe kahe che Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 je semadeva, meM cAritra lIdhuM che, te mATe mAtAne zeka thAya che, paNa meM mAtAthI kaMTALIne cAritra lIdhuM ja nathI! meM te saMsAranI asAratAnA kAraNe cAritra lIdhuM che. je mAtA A hisAbe zeka karatI hoya te te karavA jevuM nathI!" hRdayamAM je pavitratA che te pApane paNa dharmanI tamAM pheravI nAkhe che! je hRdaya malIna che te dharma karavAnI takane ya pApa AcaravamAM pheravI nAkhe che! koIne baMgale saMpatti joine ema thAya ke nahIM ke "A kevuM sarasa...ApaNe nahIM?" A pApanI takane dharmamAM Ama pheravAya ke "e bicArAnI pAse Azrava mATe pApa vahI AvavAnI meTI nIka! meTara eTale mUccha moTo! mArI pAse evuM badhuM nahIM, te huM e AraMbha-samAraMbhanI keTalI ya veThamAMthI bacI gaye!" AvaData joIe, te sthAne sthAne pavitra adhyAtma poSaka ane cittotsAhaka vicAra karI zakAya. zikhIkumAra mATe mAtAnI vAta pApanI vAta che, paNa ene dharmanI vAtamAM pheravI nAkhe che, ne kahe che : "mAtAjIne kahI deje ke mane te tamAro kaMTALo hato ! ja nahI mane te pApamaya jIvanane kaMTALo ha! karmapizAcanAM vAraMvAranAM panAre paDI bhavacakramAM bhaTakyA karavAne ane enAM nAce nAcavAne kaMTALe ho ! mATe cAritra lIdhuM che" hadaya pavitra che. eka paNa pApavicAraNAne jagA ApatA nathI ! Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 411 Ama jyAM kahe che, ke somadeva hoziyAra che, te kahe che: juo, mahArAja, mAtAjIe te kaheDAvyuM che, ne e game tema te ya strI jAti ! ane strI jAti eTale enuM haiyuM bahu nAnuM! vizALa nahIM ! avivekanuM ja bhAjana! avicArI ja kArya karavAnI AvaData ! manamAnyuM lAge te karI nAkhe ! caMcaLa svabhAva ! keI-sthiratA na maLe ! ghaDImAM mitratA ne ghaDImAM zatrutA! ghaDImAM vahAla ne ghaDImAM draSa! ISyanuM te jANe ghara ! utpattisthAna ! durAgrahamAM rakta ! ane A badhA para Dagale ne pagale pAcho pazcAttApa kare ! halakuM kArya turta karI nAkhavA ya zUravIra ane pA che tarata pastAve karavA taiyAra A amArI strI jAti che! tame te puruSa che; gaMbhIra hRdayI che, vinaya vivekanuM supAtra che! vicAra puruSa eTale vicArapUrvaka kAma karavAnI AvaData ! sthira svabhAva ! kRtajJa ! jyAM prema kare tyAM TakAvI rAkhe tevA daDha ! AjubAjunI cAre pAsano vicAra karanArA ! tame e sthAne che ! eNe te kahevarAvyuM che ke "tame mArA strIsvabhAvane oLakhyA vinA kema ekadama nIkaLI gayA gharamAMthI ? vicAra te kare che ? amAre te pApa paNa karavA joIe ne revA joIe ! bIjI paNa mahattvanI vAta e che ke Apa mahAna parAkanA uttama mArge nIkabelA che. huM saMsAranA kIcaDamAM chuM ! jarUra, kaI ava. sare mArA para najara rAkhaje, nahIMtara mAro kaI rIte uddhAra nathI ! e mArAthI ema na kahevAya ke tame mArA Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ghare AvIne rahe ! paNa eTaluM jarUra IcchuM ke tame eka vakhata atre padhArIne darzana Ape ane bIjuM te huM zuM karI zakuM ApanuM? A garIbanI kaMbala svIkArI upakRta karaze !" kevI daMbhabharyA vacananI goThavaNa karIne vAta kare che. sAdhu kahe che : "are, A mAtA nAhakane kaleza kare che. zAne saMtApa ? mane enA badala keI aruci che ja nahIM, ema meM pahelAM ja kahyuM che, paNa khera ! "tamAre mAtA para najara nAMkhavI paDaze.' Ama je e kahe che. te e vAta te gurumahArAjanA hAthanI che? kevIka uttamatA! lAkho varSa vItI gayA che, paNa mAthe guru che ke svatatrapaNe kai vicAra ke vAta nahIM! kharI gunizrA tene kahevAya? mAtra gurunI sAthe rahevAnuM eTaluM ja nahi paraMtu zira para gurunI IcchAne, gurunA abhiprAyane. ane gurunI pAkI vinaya-bhaktine bhAra mAthe rAkhavAno pite kaMI parAdhIna ane samarpita avasthAmAM che tene vicAra paLabhara paNa bhUlavAne nahIM ! pite kayI pAyarImAM che te paLabhara paNa na bhUlAya, te jAgrata AtmA che ! prakaraNa-39 zikhImuni kosaMbImAM : dharmano upadeza madeva ubhe thaye. gurumahArAja pAse jaI vaMdana Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 413 karI jevuM bhASaNa ahIM karyuM hatuM tevuM tyAM kahe che. badhI vigatane haiyAne bhAva dekhADIne evI rIte vastu raju karI. zikhIkumAramuni tarIke samarAdityane trIje bhava che. muni banyA che, ahIM pavitra che, paNa pUrvakRta pApa ubhA che, te sAmA AtmAne pApa AcaravAnI kevI sagavaDa malI jAya che, e juo! dhyAna rAkhaje, mAtA pApabuddhi je kare che te AmanA karmanA udaye nahi, e te mAtAnI pitAnI ja bhUla che paraMtu mAtA dvArA e pApabuddhithI karAtA je duSkRtya, tenA bhAga je Amane banavuM paDe temAM AmanA pitAnA pUrvanA koI rahI gayelA tevA azubha kamano udaya kAraNa che. khera ! mAtA keTale pahoMcI! kaSAyamAM aTavAI gayele jIvarUpI nAne jaMtu, manamAnI zAMti mATe. puNya udaye maLelI sAdhana sagavaDathI huM dhAryuM karI lauM -e ravADe caDhI jAya te ghora pApa Acare che ! zikhIkumAre mAtAnuM kaMI paNa bagADayuM nathI! evA para paNa jALa patharAya ane evAne phasAvAnuM thAya, tyAM kaho jagatamAM karmanI johukamI nIce mANasanuM dhAryuM thavAnI vAta kayAM rahI? ulaTuM emAM te dhAryuM karavA mATe je kAMI ADIavaLI dhAMdhala karI te tenI kALAza hRdayamAM jAme! ane tenAM pApa mAthe caDhe! zikhImuni evuM kazuM karatA nathI. tyAre pelIe eka pAso pheMkyo ne pibAra pachI jAmI gaI! kahevarAve che ke "Apa te mahAmArge javA nikaLyA che Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 ne huM khADAmAM paDI chuM te koIvAra darzana deje!" basa, ATalAmAM dharmanI gyatAvALI TharI! e pachI munimaMDaLa kosaMbInI najIkamAM vicaratuM haze te samayamAM pitA brahyadattanuM mRtyu thaI gayuM. guru mahArAjanA sAM maLavAmAM AvyuM, eTale manamAM thayuM ke A sanehIone darzana ApavA munine mekalavA joIe. AjJA karI, "jAe tame, zokamAM paDyA haze nehI che, te kaMIka dharmalAbha pAmaze !" zikhIkumAra maharSi tyAMthI vihAra karI kosaMbI padhAre che. AvIne meghavana nAmanA udyAnamAM AvAsa karyo. mahAmuni banI gayA che, ne saMyamanI sAdhanA joradAra karI che. tethI leka para paNa jabarajasta chAyA paDI che ! lakamAM vAta prasarI gaI ke mahAtmA zikhIkumAra mahAmuni padhAryA che! leko sAmA gayA ne svAgata karyuM ! rAjA ane nagarajane AvI beThA che tyAM zikhI munie bhavya dharmadezanA ApI. enI ghaNI chApa paDI ! eka te javalaMta vairAgyadazAmAM viharatA mahAsaMyamI che! saMyamane AtmAnA pradeza pradeze otapreta karI dIdhuM che! AkhI vicArasaraNI ane samajane zAstra ciMtanamAM palaTAvI dIdhI che. sAthe dezanA saMvegabhInI ane hRdayavedhI che. ene e prabhAva ke jambara chAyA paDI gaI, keI leko dharma mArge caDhI gayA ! jagata para sAcI chAyA pADI zake to AvA ja AtmAo ke jemaNe potAnA AtmAmAM utAryuM che, ne je evuM dAna karI rahyo che! aMdarathI AtmA kero dhAkera hoya, paNa balavAnI kaLA hoya te Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 415 kSaNavAra zrotA vagamAM eha thaI jAya ! pachI kema? kapaDAM khaMkherIne uThe! A te je vAta Ave che temAM koI svArtha ke AzaMsA nathI, ne pitAnA saMyamIne tyAgI hRdayanI karuNAbhInI preraNuM che; AvI sthitine ja pratApa hatuM ke A dezamAM cAra-lUMTArA bahu ja alpa pramANamAM hatA. enuM kei e kAraNa nathI ke AjanI mAphaka bharapUra kAyadA ane polIsavALA rAjyanAM zAsana e kALe hatA, athavA corane cAravA mATe Arya dezamAM samRddhi hatI ja nahIM evuM kAMI nahotuM, paNa e te sAdhu-saMta, ke je pUthvIne alaMkAra kahevAya, tene khUba pracAra hate ! upadeza hatA ! enI chAyA hatI ! Aja te sAdhu mahAtmAnA tapa-tyAga-ane saMyamamAMthI levAnI vAta nahi paNa uparathI mAnavAnuM, "sAdhu mahArAja kharA, paNa jamAnAnA jANa nahIM ! samayane oLakhe nahIM ! duniyA eraplena vege AgaLa vadhe, ne sAdhuone kIDI vege cAlavA joIe." Ama kahI zuM karyuM ? sAdhunI, ne sAdhunA mahAna tyAganI chAyA ukheDI nAkhI! tenuM pariNAma zuM? eja ke je Aje samAjanA uMcA hoddA para bese che, temanAM jIvana paNa pavitra ane AdhyAtmika nathI, ne uMdara jema kuMkI pukIne phelI khAya tema A samAjane suMvALA vANIvilAsathI phelI phelIne cUsI rahyA che ! bIjI bAju navI prajA vaDilenuM mAnatI nathI. temaja tene manane svasthatA nathI. darekanI phariyAda che ke "zuM karIe? kaI Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 sthAna ja nathI nyAya ne! kAyadA ane sarakArI taMtra ja ADakatarI rIte anIti zikhave che. nIti, nyAya uDyA; tema udAratA ne paramArtha gayA! kema? kahe che pahoMcatuM nathI. sAcuM che A? vyavahAra badhe sAcavavAmAM pahoMce che. avasare avasare kuTuMba AkhAne mATe maneraMjana, mijabAnI, navI phezananA paheraveza, vAta vAtamAM DekaTara-A badhAmAM pahoMce che. nathI pahoMcatuM udAra thavAmAM, dharma karavAmAM ! bekArI ane bhUkhamarAnI vAta Ave tyAM "lAkhanA phaMDa bhegAM kare ne tenuM Ama karo,'ema vAte moTI, paNa karavAnuM keTaluM ? kema ATaluM badhuM anicchanIya cAlI paDayuM che? kaho, sAdhunI chAyA na rahevA dIdhI. Aje jenI dayA khavAya che, tenI paNa sthiti kevI? alpa jarUriyAta, apa kharca, tyAgavRtti,-e kAMI nahi, ne mAgavAnI vRtti vadhI! kema? enA mAthe paNa sAdhunI chAyA na rahI, Aje hoTa-sInemA ubharAI uThyA che, te zuM tavaMgara para ja nabhe che? peTa nathI mAgatuM teTaluM manane moTo paTAro mAge che! kema vArU? samAjane sIdhe raste rAkhanAra eka ja saMta-sattA hatI, ene ukheDI nAkhI ! "sAdhu kyAMthI hAlI paDyA ! zAstro Aje zuM karavAnA?' AvI AvI AjanI ghelachA ! Aje enAM mAThAM phaLa kevAM? saMta chAyAnA AzIrvAda - tyAre, sAdhunI chAyA hatI te kALe juo ke emAM keLavAyela rAmacaMdrajI jevA ke je kAle rAjA thavAnA che, emane pitA kahI che. Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 417. juo bhAI! tamArI mAtAne ApelA vacananA hisAbe meM rAjya bharatane ApyuM che, tyAM rAma ze uttara kare che! eja ke, "bahu sarasa! Ama bharata, rAjya huM Apata, te na leta, paNa Apa Ape che eTale suMdara thayuM. mane gamyuM. paraMtu pitAjI! hajI ya mane lAge che ke huM ahI hAjara haIza te e rAjya nahi svIkAre. mArA pratye paNa ene eTale prema, ne eTaluM mAna che. te huM vanavAsa mAgI lauM chuM.' A kahyuM eTaluM ja nahIM. paNa pratijJAnI jema ene pALavA taiyAra thayA. pachI te rAmane ja gAdIe besADavA bharata ane khuda kaikeyI ghaNuM ya mathyA, paNa rAmacaMdrajI to vanavAsa ma Te cAlyA ja. rastAmAM jaIne paNa kaikeyIe khUba vinavyAM, kahyuM: "strIpaNAnA deze A meM sAhasa karI nAkhyuM. tame te puruSa gaNAo, puruSe te udAra hAya; mATe mArI bhUla tarapha najara na nAkhatAM pAchA pharo ! bhArata rAjya lete nathI! AkhI ayodhyA raDI rahI che. amAre phiTakAra thaI rahyo che. pAchA AvI rAjya saMbhALI le." chatAM saMtanI chAyAnI asara nIce 2 bharatane samajAvI pitA nI pratijJA pALI ! A samartha rAma! pitAne kela pA. Aje eka nAnuM TANiyuM hoya te ya phaTa javAba ApI de! "nahIM bane! vyakti svAtaMtrya ! saMtapuruSanI chAyA kADhI nAkhI jethI AmanyA, maryAdA, Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka68 nyAya, nIti, paramArtha vagerene lepa thaI rahyA che? pariNAma zuM? kheLiyuM mAnavanuM, ne hRdaya pazunuM! zikhIkumAra mahAtmAnI nagaravAsIo upara ajaba chAyA paDI, keI jana dharma tarapha DhaLyA ! keI leke mAnavanA Liye mAnava hRdaya ghaDyA! zuLa dharma rasika divya AtmA sajaryA ! tyAre, Aje hajI paNa che ke moDuM thayuM che, paNa badhuM vahI gayuM nathI. prajA para saMta sAdhunI chAyA ubhI kare. tame kahezeH e te sAdhu paDe chAyA, vAta kharI che paNa emane chAyA pADavA mATe tamArA jUnAone sahakAra joIe che. te sahakAra eja ke tame sAdhu mATe UMcI vaNa, ne UMcuM bahumAna pragaTAvatA Ave, sAdhue karelA mahAna saMsAra tyAga, kacarelI arthakAmanI bhayaMkara vAsanAo enI kadara kare, enA guNAnuvAda kare, enI AgaLa nijanI pAmaratA hRdayamAM vicAro ane navI prajA AgaLa e badhuM prakAze. tame te juo che ke zuM che A sAdhumAM? ATaluM ya jJAna emanAmAM nathI. paNa jarA thobhe. sAdhutA eTale paMDitAI, e bhUlI jAo. saMtapaNuM eTale camatkAra e vIsarI jAo. mahAtmAgiri eTale vANInI mahAna kaLA, e vAta magajamAMthI kADhI nAMkhe. saMta sAdhupaNuM eTale sarva pAparahita jIvana; sUmamAM sUkSma jIvene paNa abhayadAna denArUM jIvana, kaMcana-kAminI-kuTuMbane mahAna tyAga. ughADe page, ughADe Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 mAthe gAme gAma nirdoSa bhikSAcaryA para pharI jJAnAcAra vagere pavitra paMcAcAramAM ane saMyamanA kaSTa saharSa sahavAmAM pasAra thatuM. jIvana -A sAdhutA che. A vastu khUba yAda rAkhI saMtanA caraNapUjaka bane ethI ja AtmAne uddhAra mAne, emanA darzane divasa saphaLa mAna, te saMtanI chAyA jhIlI gaNAze ane bIjAmAM phelAvI zakaze. ahIM mAtAnI paristhiti kevI thaI che te jue. pati brahmadatta mRtyu pAmI gayo che, eTale vaibhavavilAsa sukAI gayela che. te brahmadattanuM mRtyu eTale jANe ke pApane udaya na hoya, tema dinapratidina jAlinInI sthiti dInahIna banI gaI che. e sthitimAM muni pitAnI mAtAne oLakhI zakyA nahIM. AvI sthiti banavAnuM zuM kAraNa? bahu lolupatAthI zekAmaNa -tyAre samajavAnI vAta che ke je AtmA saMsAra-sukhane bahu lelupa heya te te saMsArane hRdayathI gulAma banI gaye! "mAnavajIvana eTale eka mAtra be ja karavAnuM sthAna,"--evuM jenA dilamAM vaseluM hoya ene ja ane sukhanAM sAdhanane viye thAya eTale hRdayanI svasthatA TakI zake nahIM, haiyAmAM dhIraja na rahI zake, e sahaja che. tyAre svasthatA gaI, dhairya gayuM eTale pariNAma? vihalatAne pAra nahi, AkuLatA- vyAkuLatAnI avadhi nahi, ciMtAnA tApanI zekAmaNa prati Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLa cAlu. cittanI asamAdhi ane saMsArasukhanI, paugalika sukha-sAhyabInI vadhAre paDatI lAlasA jIvane sUke banAve che. ekadi sAdhAraNa cIja bagaDe te ya je te manamAM ukaLATa pedA kare che, te samajavuM ke ApaNe pauddagalika sukhanA lAlacu chIe, dunyavI sukhanAM laMpaTa chIe. rAjulanuM satva :-paraNavA AvelA nemanAtha bhagavAnane ratha pAchuM pheravyuM te rAjimatIne duHkha thayuM ? sakhIo kahe che bIjo maLaze!" je hRdaya lelu hoya te A sAMbhaLavAnI taiyArI heya ne maryAdA bahAranuM sAMbhaLI ya le. paisA gayA ne kaI kahe "zuM ciMtA kare cheA dhaMdhe batAvuM. pachI bhale halake dha heya teya saMkeca nahIM ke mArAthI nahIM thAya ! rekarDa hisAba maMDAya, bapaisA gayA, duHkhI thayA, keI paNa baMdha karIye." saMsArasukhanI vadhAre paDatI laMpaTatA jIvane asvastha banAvI pachI ghera akAryo karavA prere che. kAcA haiyAnI e dazA haiya; paNa rAjula evI na hatI, sAttvika hatI. jyAre joyuM ke "e te cAlyA, pAchA nahIM pharavAnA" eTale saMsAra sukha gayuM, e nakakI joyuM. sakhIo kahe che, "e nahIM ne bIje !! A kahe che kAnamAM AMgaLI nAkhIne : "khabaradAra! zuM belI? lAjatI nathI? kathA meMDhe? tenI dIkarIo che?..." ene bhAna karAve che ke kaI kukhamAM janmelI? Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uMcA janmano keTalo badho khyAla ! keI kukRtya kathA jevuM na hoya te sArI zikhAmaNane badale uMdhI zikhAmaNa na apAya. pitAne svArtha ghavAya che, chatAM akAyanI salAha ApanArane pite zikhAmaNa Ape che, e pitAnA jIvanane sAvika rAha nizcita karI lIdhA upara che. neminAtha sivAya bIjane A hRdayamAM sthAna nathI. je Ama hAtha paka. DIne laI na gayA, te svAmI pAse cAritra letAM zira upara hAtha laIza," e kayuAre bane? saMsAranA viSayasukha paranI vadhAre paDatI lAlasA na hoya tyAre haiyuM svastha hoya te ja adhama kAryone vicAra nahIM. jo svastha rahevuM hoya, haiyAne ukaLavA na devuM hoya te kyAreya paNa saMsAranA sukha-sagavaDanI vadhAre paDatI lAlasA karIe nahIM, juo duniyAmAM keTakeTalA jhaghaDA ! kema ? badhAne e sukhanI joradAra lAlasA. kuTuMbanA eka eka membarane raheja pratikUla dekhAtA asvasthatA ! adhama vicAra! asvastha banelA hRdayamAM adhama vicAraNuM - vAtAM vAra nathI lAgatI; halakA dhaMdhA karatAM keI saMkeca nahi zenI dukAna ? phalekasanA bUTanI ! eka kALe jene mocI kahI zakAya e dhaMdhe! mahAAraMbha-samAraMbhanI kriyA rAtadivasa! kema? zerasIkayurITI DibencaranA vicAro cAlu! eTale mahAAraMbhanI anumodanA cAlu ! bhale pachI TATAvALAnA lAkha zeramAMthI mAtra eka zera mArI pAse hoya ! lAkhamAM hisse Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bhAga che ne? e kevuM vyAja Ape che? kArakhAnuM kevuM joradAra cAle che? vigere lAlacu bhAvanA ! sadA ukaLATa ne ajaMpAmAM rahetA hRdayamAM sArI udAra vicAraNA kayAMthI Ave? eka ja kuTuMbamAM ke jyAM ati nikaTanA sagAvahAlA che tyAM tuccha bAbatethI manebhedanAM kaleza zAthI? dikarAne bApa sAthe bane nahIM! bhAI-bhAIomAM khaTapaTa! naNaMdabhojAInI, mA-dIkarInA, sAsu-vahunI khaTapaTe cAlu! keIne zAMtine anubhava nahIM ! kaI kaMI saMbhaLAve ne sAme na bele ke manane khoTuM na lagADe te Ajane mAnava nahIM! eTale vicAra nathI ke "mArA nasIbamAM je che te che. emAM bolavAnuM bagADavAnuM zuM?" are ! sAmAne ApaNe akkala vinAnA ke kharAba svabhAvane samajatA hAIe; paNa je emanAmAM sudhAro kare hoya te sAmA mATe pahelAM ApaNuM dila khuba premALa ane udAra banA vavuM joIe. A te bahArane keI pUche ke "kema majAkamAM che ne?" te enI pAse gharanI phariyAda kare che! gharanI jaMjALanI rokakaLa kare che! e sagAM pratye dveSa ane kSudratA tathA saMsAranI lAlasA sivAya zuM che? Aje prAya; jyAM tyAM evI lAlasA eTale udAratAM kayAM jovA maLe ? jAlinI raDe che! --jAlinI dInahIna banI gaI che! alabatta pati marI gayA pachI mojamajAha ane amanacamana kare te TuM, tyAre pati ane viSaye pratyenI lAlasA have kyAM pUrI thAya, mATe hAyeya ne dInatA te Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 423 keTale laI gayA? pAyA ? AmAM paNa khATu'. have te e vicAravu. joie ke jo A marIne cAlatA thayA ane mArAmAM phasAyA dha emane meM dha-amRtanA kaTArA keTalA have emanuM zuM thaze? tyAre zuM mAre have e badhA pApanA prAyazcittarUpe paNa prabhubhakti, tapa ane tyAgavRtti pravRttimAM ja magna rahevuM na joIe? e na heAya to, maratAM sudhI . bhAgapriya sthitimAM mAnavatAnA vikAsa nathI thatA. zuM mAnava saMsAra eTale triSayAnA gamanAgamana pAchaLa AnaMdanA dhAma ane rAvAnI zALA mAtAne joi muni eLakhI zakayA nahI ke dAsI che ke mAtA ? mAtAe putrane ALakhyo, ne ubhI thai. mAyAne svabhAva laIne AvI che. pAche strInA avatAra che. eTale khela evA bhajavavA che! AmAM keI kAlejanI DIgrI jo ie nahI. jIva saMsAranI kolejamAM mAyAnA khela sArI rIte jANe che. jAlinI ekadama rAvA jevI thai gai ! mahArAja pUche che : zu che ?" eTale ? zu' sa'sAravAsanu duHkha lAgI gayu... ? durgaMtinuM duHkha ? dharma' na karyAM, vairAgya na joye, saMsAramAM racyApacyA rahyA, eneA zeka ? nAre nA, chatAM ahIM te mahArAja mAtAne jo ema DeAya ke putra sAdhu kema thayA, te kahe che : 'A saMsAra ja evA che ke je enA svarUpe, emAM rahelA janma jarA-mRtyu, rAgazAka-duHkhAdi kAraNe AdaravA jevA nathI, vaLI sa'sAra che, te saMyega viyega che, paribhramaNa che, du khadurdazA che ja. tyAM adhIrAi zI ? kAjaLanI keTaDImAM pesIe, ne kALAM Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 kapaDAM thAya, emAM Azrcarya thAya ? nisaraNInuM pagathIyuM cUkayA te paDyo, hAtha chelAya, ne paga paNa chelAya, tema A saMsAramAM game teTalu Ama ja dhAreluM, Ama ja manamAM mAneluM, paNa saMsAra eTale ja lapasaNu' tethI dhA karatAM viparIta bane che. chatAM jo jIvanamAM dhama hoya te etha meATI che, meTa Azare che. pati te cAlI gayA; chekarA enA mArge gayA, huM ekalI paDI. evA zAka na karatA. sa`sAravAsa viparItatAthI bharelA che. AvelAne nakkI javAnuM che. janmyA teNe avazya maravAnu che. mRtyune zeka karatA nahIM. jagatamAM meTA philasuphI paNa te janma aMte mRtyune aTakAvI zakatA nathI ! moTA tavagere ya aDhaLaka lakSmI kharcavA taiyAra hoya chatAM mRtyune rokAvavA sama nathI ! svajanane meTA krAphaTe taiyAra karyAM', ke meATI cakra vInI senA ubhI karI mRtyune paDakAra kare. te ya mRtyu tene gaNavA taiyAra nathI ! mRtyu AkhA jagatamAM phare che. jagata aTavImAM mRtyurUpI madrenmattasiha e saMsAra aTavInA ekanA eka rAjAnI jema yatheccha vicare che. rAjanA anata jIvAnA e zikAra kare che. jIvarUpI mRgalAnA pU mArI nAkhatAM pahelAM, sa'pUrNa hallA karatAM pahelAM, jarA vyAdhinAM jALamAM phasAve che, have bIjAnA maraNa zvetAM, e vicArI jue ke mRtyu ApaNe mATe kevu talasI rahyuM che! enA dADha ne nakhanI pIDA atyAthI cAlu che. te kharI rIte mRtyunA saMpUrNa AkramaNa thatAM pahelAM leke sAvaceta khanI javu joie. AvuM uddAma mRtyu askhalitapaNe Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapa jagatamAM vicarI rahyuM che, mATe ja dhIra puruSo paze. lokanA kArya mATe lAgI gayA che. tame paNa jinA jJAnuM pAlana karezikhIkumAra maharSi mAtAne samaja ApI rahyA che. temanA ekeka bolamAM ghaNuM ghaNuM baMdha samAyeluM che. mukhya sUra e che ke sarvAza dukhakara saMsAravAsa che. ema, mRtyu janmelA mAtra upara varca sva dharAve che. mATe ja mRtyune lAvanAra janmanI sAme jaMga khele te sarvathA ajara-amara bane. tenuM nAma jIvanasaMgrAma! emAM janma pamADanArA meha-rAgAdi pApe sAme jIvana bhara jhajhumavAnuM. janma TaLe mekSa maLe tyAM mRtyunuM ja have mRtyu thayuM. mATe mRtyunuM jemAM mRtyu thAya e kAryamAM lAgo. pApajIvana eTale te janma ane mRtyune amara paTe che. dharmajIvana eTale janma ane mRtyu javAnA nebata DaMkA. eka bIjAnA haiyA gamI gayA che evA be jIvarUpI mugalA vaccethI jamarUpI siMha ekane upADI jAya che. bIjAnI ene dayA nathI, are dasane bhAra upADanArA eka thAMbhalA jevAne ya upADatAM mRtyu jarAya khacakAtuM nathI. anArya mRtyu pramAdI jIvanA bhAvinI paNa darakAra karatA nathI. eTalA ja mATe A maraNanI ghesa miTAvavA sArU, sivAya sarvajJa-kathita dharma, che koI bIjuM zaraNa? nA, e sivAya bIjAnuM zaraNa laIe, te eka siMhanuM kAma kare, ne bIje tenA sekreTarInuM kAma kare. adharma te zuM paNa kahe Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAtA dharma paNa maraNanI paraMparA sarjanArA pApanAM piTalAM baMdhAve che. IdanI kurabAnI e zuM che? vaLI, Aje to je bhautikavAdane pizAca bhabhuke che, sadAcAranI pavitra maryAdAonA vinAza, mahAhiMsAtmaka udyogonA vikAsa, lekanI bega pipAsA vardhaka sAdhana sagavaDonA halA, AdhyAtimaka saMskRtinI nAzaka jIvanasaraNa ane pAzcAtya vyavahAra pracAra....A badhuM je cAlI paDyuM che. emAMthI aMte zuM ? navasarjana nanA nAme badhuM ja karAve. haiyAmAMthI hiMsAnI arerATI kaDhAvI nakhAve, iMDA, mAchalI vageremAM vITAmIna-praTeIna tatva sArUM che ema zikhave, kharo dharma mAnavatAne eTale mAtra manuSya sAthe salAha saMpa, nItidayA ane premabhAvavALA bane, basa patyuM, pachI koI ucca ga, darzanajJAna-cAritra, tyAga-tapa vagere dharma ja nahi. AvuM Arya dhama viruddha jhera phelAve...Aja AjanA navanirmANa ne? enuM pariNAma ? anaMta mRtyunI maMjIla ! mAtra mAnavatA, divyatA nahi, paNa mahAdivyatAdarza jainadharma sAcuM kalyANakArI jIvana batAve che. zikhakumAra maharSie mAtAne e samajAvyuM ke mRtyu Aja sudhI vidhI khaMdhu banI gayuM che, tene kADhavAne IlAja ajJAnatAnA timira ane saMsAranA khela mUkI daI, mAyA-mehanA viSa utArI nAkhI, samyajJAnamaya dharmaamRtanuM sevana karavuM joIe, emAM ja mAnavabhavanI saphaLatA che. upadeza Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra7 te e Ape ke game tevA pApI hRdayane halAvI de ! eka mRtyu paraja mAnava hRdayathI vicAre te ya dharmamAM lAgI jAya. ema te dharma mATe preraNuM karanAra ghaNA to che. temAM mRtyu eka mahattvanuM tattva che. ghaNA para mRtyunI talavAra lAgI che. ApaNA para paNa enA Akhare eka jhaTakAnI ja vAra che. kuTuMba jANe samajatuM raheze ke zeTha sUI gayA che. paNa cAra kalAka pachI jotAM khabara paDI ke zeTha te gayA ! mAtAne daMbha -zikhIkumAra munie divya upadeza Ave, paraMtu mAtA tIvra mohanA anubaMdhanuM vAvetara karIne AvI che, eTale ene A kAMI samajavuM nathI, ene te munine vizvAsamAM laI, emanuM nikaMdana kADhavuM che, tethI daMbhathI kahe che, "te pachI mane ucita vrate Ape. mArAthI lAMbu te nahIM thAya. paNa avasthAne ucita vrata huM laI zakuM. te mane Ape. mAtA daMbhI che, paNa putra muni saraLa che; kahe che : "sAcuM che, je AvuM ja che e te dharmanuM ja zaraNuM le. mRtyunI dhADa pahelAM ja e zakaya che. mAtA : "te te cAritra ja Ape." ema nathI kahetI ne avasthAne AgaLa kare che. jethI sAmAne enI nikhAlasatA lAge. muni ene samyakatva ne vrate Ape che. munine zI khabara che ke AmAM mane ja mArI nAkhavAnI buddhi che? tyAre tamane ema thatuM haze ke bahu kharAba strI ! paNa ema kahI besI rahetA nahIM. kemake Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 ApaNe vicAra karIe te bhUtakALamAM ApaNe paNa kaMIka ele khelyA che. A te rakhaDatA rakhaDatA paramAtmA najIka AvyA tethI sujha AvI ke kaIne dharmanA sede mArI naMkhAya nahiM; paNa dharmanA badalAmAM tuccha svArtha na sadhAya; evI svArtha pratye suga thAya che kharI? e kare. hadaya evuM makakama banAve have viSayanA tuccha uddeza e sarI jAya. dharmanI ArAdhanA e mahAna sarva ne viveka mAge che. kahI de. dharma sAthe sade nahiM. | muni jyAre javAnI taiyArI kare che, tyAre jue jAlinI ke DhoMga macAve che.- kahe che, "Aja te bhejana ahIM ja levuM paDaze." kema jANe khabara ja nathI ne prema batAve che. tame ghaNe upakAra karyo, paNa ATaluM te mAruM mAnavuM paDaze." muni samajAve che, "gRhasthane tyAM bhANuM na maMDAya, amAre AcAra nahIM. amAre te nirdoSa gocarI." te mane lAbha nahIM maLe? paNa mArAthI tamArA mArgathI uparavaTa kema thavAya? ja pagalAM karI be akSara mane kahetAM jaje. duHkhiyArIne uddhAra thaze. - pratyakSamAM mAya thI zuM lAbha? sAme samaje ke mAtA bahu sArI saddabhAvavALI che. ATaluM ja ne? pari NAmamAM mAyA eTale saMsAranI mAtA, jIvane saMsAra ubhe rAkhI ApanArI. zAstrakAro kahe che mAyA saMsAranI mAtA che, ghaNAM janma rUpI putrone e pedA kare che. mahA Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra9. durgaNa che. bIjAne khabara ja na paDe. kedha, garva, lobhanI khabara paDe, mAyAnI nahi. khabara paDe te mAyA zenI? kaI pUche kema keTalA rUpiyA laIne nIkaLyA che? te saphAIthI kaheze, "rUpiyA? Aja rUpiyA bhAI ! kyAM sastA paDyA che. sAmAne jhaTa gaLe utarI jAya. jaNAya nahIM. te mAyA, mAyAnI jiMdagI sudhI kene khabara paDe nahI. te mATe kAbeliyata mAyAnI, eTale pachI A saMsAra mATe keTale? lAkha karoDo bhava!! theDI mAyAe kamI rAjAne eka lAkha bhavanuM utpAdana karI ApyuM ! A mAyA sAme je jaMga khelatA AvaDyo, "badhuM jatuM karIza, paNa mAyA nahi karuM, haiyuM taddana nikhAlasa kamaLa ane saraLa rAkhIza, evA ja vANuM vartAva,-AvaDayuM te bhavabhavanI bAjI jItyA ! muni te pachI tyAMthI gayA. ahIM mAtAne keTalAya vakhatathI manamAM munine mArI nAkhavAnA vicAra cAle che. upAya zeThe che, paraMtu ema karatAM te munine eka mAsa pUrNa thavA AvyuM. jAlinIne caTapaTI thaI ke A te pAchA have jatA raheze. ne mAruM kAma thayuM nahi. emAM AvI caturdazI. muni AvatI kAle vihAra karavAnA che. "basa! have game tema karIne ahiMthI jatA pahelAM pUrA karI dauM !' evI kALI lezyAmAM jAlinIe eka upAya ghaDI kADhayo. juo, pratisamaya kevA kAramA vika mAM ramI rahI che. ene kyAM khabara che ke pite ja Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 pitAne samaye samaye eka eka bhAle bheMkI rahI che! evI ghera kALI lezyA ke uMdarane mAranAra bilADI, ke haraNane mAranAra siMha-vAgha, e kadAca jeTavI kALI lezyAmAM na hoya, tenAthI paNa vizeSa kALI legyAmAM A mAtA jevA saMbaMdhavALI jAtinI caDhI rahI che. pUchene ke vadhAre kALI lezyAnuM dhAraNa zuM? e ke siMha, vAgha ke bilADIne e svabhAva thaI paDe che ke pitAnA zikAra para halle karI ene mArI nAkhe, paNa enI pAchaLa e jIvapUratI lAMbI vicAraNA nathI. haraNIyuM AvyuM te mAra jhapATa. jyAre jAlinInI kevI dazA che! mAravAnI lAMbI vicAraNa! bhAre ciMtA ane kALajI: "mArUM! mArUM! kema mArUM ?" temAM upAya hAtha lAgyA ne ajamAyaza paNa karI! upAyane amala karavA cAlI. vicAre enuM mAnasika pariNAma keTaluM raudra ne ugra haze! putra tarIkene prema paNa na Ave, ane jIva tarIkenI dayA ya na AvI ! te zuM muni tarIkenI bhakti AvI nAma-nizAna nahIM. eka ja vAta che basa ! mArI ja nAkhuM! zA mATe? bIjuM kaMI nahIM; e gamatuM nathI mane. e jIvate rahe e mArAthI jevAya nahIM ! prakaraNa-40 ajJAna dazAnI bhayaMkaratA ajJAna dazA AvuM ja kare che. sAcA kAraNe Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka jevAnAM nahIM, pitAnI pravRtti vyAjabI che ke nahIM te jovAnuM nahIM, amArA manane beThuM te sAcuM. amAre bIjuM sAMbhaLavAnuM nahIM'! UMcA mAnava bhavamAM ajJAnadazA e bahu phaDA khela che! bhuMDA khela che. paralekane kaI vicAra ja nahIM ! virATa bhaviSyakALamAM mAruM zuM thaze ? keI zuM kaheze ? kaMI nahi, leka ane paraleka zUnya magaja ! jIva je Ane khyAla rAkhe te ghaNe bacI jAya, paNa e khyAlane abhAva AvuM ghara kRtya karAvI rahyuM che. mATe jJAnIoe jJAnadazAnI mATI kiMmata AMkI ! jJAna meLo. jJAna haze te khyAlamAM Avaze ke nAnAmAM nAne vicAra paNa je azubha che te keTalo bhayaMkara che zubha che te keTale kalyANakArI che! jJAna hoya te khabara paDe ke A mArI avaLI ke azubha vicAraNuM cAlI. bajAramAM bhAva sAre Abe, paNa tyAM sade karyo ya nathI, ne karavAnuM paNa nathI. chatAM vicAra ke "ahAhA, jo pUrA paisA hoya te bajAra hAtha karI lauM'phalANune khabara paDI dauM...AvuM AvuM vicAraNAmAM thAya ke cAlyuM ! pA pasthAnakanI mazInarIthI aneka pApa AtmAmAM AvI AvIne ThalavAya ! zubha ke azubhanI bhAvanA keNa zikhave che? sajJAna-ajJAnadazA ! jJAnadazAnA-jIva para eTale badhA AzIrvAda che ke kArya te keTaluMka karavAnuM enuM eja, paNa jJAnadazAthI jIva aneka pApamAMthI bacI jAya ! ane uparathI puNya upAje ! ajJAna-dazA heya te enA eja Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phara kAryamAM adhika pApa bAMdhe! bajAramAMthI paisA enA eja levAnA, jJAnadazAvALa paNa leze, ane ajJAnI paNa eja leze. bhAgya ajJAnavALAne ochuM ne pilAne vadhAre nahIM Ape, eka ja sarakhe hisAba ! jJAnI ke ajJAnI, baMne paisA levAnA, khasAmAM mUkavAnA, ne tijorI bhegA ya karavAnA. banne sarakhuM ja kare che, paNa, ajJAnIne zuM che? hAthamAM Ave che ne gilagilIyAM thAya che. "sArI dalAlI karI ! kema na thAya ? cAre ThekANe harI-pharIe ne mahenata karIe, te badhuM thAya! basa, AvatA mahIne AnAthI deDhI mahenata karavAnI. dharama-barama te navarAnA dhaMdhA ! ApaNe te ghara kuTuMbanA ghaNuM kAma bAkI karavAnA che, te karI nAkhazuM!"... eka ja pApajAtinI vicAraNA. "tijorInI saMbhALa rAkhavAnI, nahitara gharanA mANase vicitra che! kabATamAMthI paisA kADhI le te? emane kyAM khabara che ke pausA kema Ave che...ema kaI kaI vikamAM ane kupravRttiomAM caDhavAne. jJAnadazAvALo rUpiyA kamAvavA veThiyAnI jema kAma kare che, ene paNa paisA maLe kadAca camakAre te thAya che, paNa e sAthe ema paNa thAya che ke zuM A mArUM mAnava jIvana! basa AvI rIte veDaphI ja nAkhavAnuM? 500 rUpiyA maLyA temAM AtmAnuM zuM puNya vadhI gayuM ? Aje jeTaluM vadhAre maLyuM teTale pUrvanA puNya para vadhu kApa paDe ! bAra mahinA sudhI keIe mahine 100-100 Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 rUA. ApavAnA hatA nakkI karyA hatA, paNa ApaNe jarUra paDI, ne trIje mahine takAde karyo ke "bhAI, rUpIyA sAtaso ApI gho!" pele ApI ya de, ne ghera laI AvyA. te zuM karyuM? leNa upara kApa paDI gaye ! have traNa haptAmAM kAma patI javAnuM. pachI? hajI varSanA cha mahinA bAkI rahyA tenuM zuM? tenA mATe bhIkha mAge ! ema bajAramAM vadhAre lAbha, te puNya para kApa vadhAre. mATe samakitIne e vicAra Ave ke AmAM khUza thavA jevuM nathI. AmAM te puNya para kApa paDI gaye." tijorImAM pUratAM vicAra Ave ke "Ama pUreluM keTalAnuM dhana rahyuM ? mATe kADha, dhamamAM kharaca ene vratadhana, jJAnadazA che eTale jherI sApa jevI lakSmIne hAthamAM le che kharo, paNa barAbara sAvadhAnathI rAga AkarSaNa-pakSapAtarUpI enuM jhera nicovIne le che. lakSmI lAvatAM pApa ochAM seve che. ane lAvIne sukRtamAM sAruM kharce che, uMcI bhAvanAe bhAve che, jJAnadazA ane ajJAnadazAmAM moTo pharaka che, jJAnadazAvALAnI carcA-citA uMcI ! ajJAnadazAvALAnI vicAraNA ane kAryavAhI adhama! jAlinI to ajJAna che, nirNaya mujaba pUnamanI vahelI prabhAte pahoMcI gaI udyAnamAM! have A mahAmunine taratamAM ghAta kare che eTale ugra kALI legyAmAM caDhatI jAya che! zikhImunie joyuM. kahe che, "ohi? mA atyAramAM? paNa ekalA kema? A kaMIka anucita hAthamAM Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 laIne prabhAta kALe ekalA kema AvyA? prabhAta kALe tA sAdhue svAdhyAyamAM hAya tyAM dukhala thaI! vaLI pAchA ekalA ! ne hAthamAM zu' laine AvyA che ? A traNe ya vAta anugatI che !" mahAmuni zikhIkumAra eTale lAkho varSonA utkRSTa cAritranA pAlanahAra che. vyaktine eLakhavAmAM te kAcA haze ke pakkA ? pA ! paNa sAme koNa che ? mAtA che. temAM kaI avizvAsa rAkhavAne hAya ke A mAtA nathIne amArA AcAra para AkramaNa karaze te ? ema ane ja nahIM; te pachI ATalI bhaDaka zAnI ? zikhImuni bhaDakI uThyA! paNa kaDuA ke cAritramA ja evA che, ke emAM cAkasa prakAranI maryAdAenuM pAlana karavAnuM ja DAya che, jo e maryAdAonuM pAlana nathI hAtu tA vAMdhA bhaviSyamAM Ave che; pahelethI vAMdhA nathI dekhAtA ! cAritrane vAMdhA lAve evI koi paNa anucita vAta, evI koipaNa vastu, koIpaNa vartAva ke vicAra, enI paNa manAi. e mArge javAmAM cAritranuM ullaMdhana thAya. guru kadAca pote peAtAne sthUlibhadra jevA samajatA hAya, te paNa adhA sAdhu sthUlabhadra hoya ? nA, mATe bAhya maryAdAe pALavI ja joie. zikhIkumAra munivara mAtAne paNa akALe AvavA adala sAvadhAna kare che. sAdhujIvana eTale brahmacarya nI siddhi nathI. brahmacaryanI sAdhanAnA abhyAsa che. te abhyAsadazAmAM akhatarA karavAnA na heAya. parIkSA Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 435 na hoya. parIkSA te pUruM thayA pachI heya. eTalA mATe jJAnIoe evI maryAdA bAMdhI ke sAdhunA vrata pAlanamAM saheja paNa vadhe na Ave, meTA mahAtmAone paNa pitAnI jAta sivAya bIja sAdhuone paNa vicAra rAkhave ghaTe. mATe prakaraNa-41 zikhImunino upayoga dharma mahaSi zikhIkumAra kahe che, "atyAramAM? strI ane ekalI? muninA jJAna-dhyAnane samaya, tevA avasare dakhala? vaLI A hAthamAM zuM laI AvyA?' AvI gabharAmaNa rahe? pitAnA AcAra, maryAdAone kaTTarapaNe pALavAnI harahaMmezAM jAgRti hoya tene te gaDamathala hoya te ja patanamAMthI bacI jAya, nahIMtara paDI jAya! je bhaktA mATe vicAre ke "bicArIne bahu bhAva thaye haze !" tene khabara nathI ke, "paNa tAre bhAva nIkaLI jaze.......... koI saMsthA, koI sAruM jIvana, sArI vyavasthA, tene yogya kaDaka maryAdAo vagara cAlI zake ja nahIM. nAnA khetarane paNa vADa joIe. juvArInuM khetara hoya te paNa vADa. cAra cIbhaDAM vAvyAM hoya te paNa vADa kyAM vADanI maryAdA nathI joItI? hA kahe, ekavIsamI sadInA jIvanamAM nathI joitI! ahIM evuM nathI ke veSa Ave ja paherAya, Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASA AvI ja bolAya, kherAka Ave ja khavAya, vyavahAra Ave ja calAvAya saMbaMdhonuM pAlana AvuM AvuM ja thavuM joIe. pitA eTale pitA! dhaNuM eTale dhaNI ! dhaNIyANI eTale dhaNIyANI ! dhaNI e dhaNIyANI e ghaNuM nahIM'. ghaNI ane pitA hukamanA avAje bolI zake ! paNa ghaNIvANI ane putrane te AjJAdhInanA sAde ja belavAnuM. A na hoya te ghara bhAMDabhavAyA jevuM thAya. jene je pATha bhajavavAne hoya te ja bhajavAya. hamaNuM te patnI patine vinaya karatI hoya, paNa jarAka vAMku paDatAM vANI badale, ropha kare, e na cAle. enuM nAma te jaMgalI jIvana kahevAya ! zaherI DhoranI paNa maryAdA hoya che. e maryAdAnuM pAlana na kare te DaphaNAM paDe ! gharanuM Dhera hAya. paNa maryAdAne bhaMga kare ne chokarAne jarA ziMgaDuM dekhADe te calAvI le? nA, tyAM ema thAya ke "Aje jarAka ne kAle vadhu ziMgaDuM mAre te mATe le DaphaNuM hAthamAM. maryAdAbhaMga bhUlAvI devA de." e te pazu mATe, paNa mANasa mATe ? zikhI munine maryAdAnI ghaNI ja tamannA che. amaryAdita dekhatAM belI uThayA, "kema Ama ?" jAlinI khaNu jabarI che! kahe che, "dikarA, zuM kahuM ? A mArA puNyane mATe bhejana laIne AvI chuM. tame have javAnA che ane pharI pharI puNyane lAbha kayAM thavAne ? ApanA mATe nathI lAvI !" Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | muni kahe che "are, paNa A te sAdhune mATe AcAra virUdhdha gaNAya. sAdhu mATe sAmethI lavAya nahIM, ne sAdhune mATe banAveluM levAya paNa nahIM. A te tame banAvIne lAvyA haze. mATe be deSa thAya; AdhArmine abhyAhata!' ema kahIne sAdhunI vidhi batAvI. gRhastha banAvI heya rasoI, ne TheTha vaherAve tyAM sudhI sAdhune vikalpa paNa na kare te kAma lAge. eTale? supAtradAnane lAbha jarUra che, paNa "ATaluM sAdhune vaherAvavA bheguM kare,' e ya na kapAya. bhAvanA uMcAmAM uMcI bhAvavAnI ke "badhAne lAbha mane kyAre maLe. A badhuM amAruM kyAre pAtre paDe !" paNa e kalpanA nahi karavAnI, ke Avaze mahArAja, rAkhI mUke. sAdhune kAma lAgaze! ema rAkhe te sthApanA deSa thaI gaye. mATe gRhastha paNa deze jANavA joIe, sAdhune gRhastha thakI soLa deSa lAge che, te gRhastha jANIne TALavA joIe. sAdhu mATe svataMtra banAve e AdhAkamI. sAdhu mATe bheguM rAMdhe e mizra. sAdhu pAchaLathI AvyA, te de dALamAM pANI ne masAle, e adhyavapUraka. nirdoSa AhArane je mahAna lAbha che te deSita thayuM ke lAbha khakharo thaI gaye ! ThIka che, sAdhu bimAra che, athavA gAmamAM sAdhune koI vahorAvanAra nathI, ne zrAvaka sAdhu mATe banAve te pUre lAbha! bAkI tevAM koI kAraNa vinA mAtra lAbha levAnI daSTie banAvyuM te sAdhune mATe e deSita thayuM, sAdhuthI na levAya. mATe ja bhaktothI sAdhune cetatA rahevuM paDe. vaheratAM pahelAM sAdhu Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 dravya-kSetra-kALa-bhAvane upaga mUke. saMbhava che emAM, ke ati kuzaLa bhaktathI e chetarAya paNa kharA. jue eka daSTAnta. prakaraNa-42 muni ane bhakta zrAvikA. eka mahAtmAne mAsakhamaNanuM pAraNuM hatuM, je bAjunA gAmavALI bAIne pAraNAne lAbha levA IcchA thaI, lAgyuM, "saMbhava che ke ApaNe ghera Ave ! abhigrahadhArI che mATe e mukAmanA gAmamAM nahIM jAya. savAranA pahoramAM khIranuM tapeluM caDhAvI dIdhuM. chekarAene khavaDAvI khIra; ne kahI dIdhuM, "AvI dhAMdhala karaje." pAchI khIra gharamAM jyAM ne tyAM thoDI thoDI DhaLI. have jue che ke muni Ave che, paNa pakko vicAre che "ApaNe belAvavA nathI javuM, nahIMtara zaMkA paDe!" AvyA mahArAja; kahe che, dharmalAbha!" padhAre eTaluM ja bAI kahe che, bAkI nakkI karyuM che ke bahu Adara satkAra nahIM batAvavAne. zuM hRdayamAM Adara nathI? che bhArobhAra che, paNa bahAra nathI batAva. vA. Ama banI zake ? hA, te eja pramANe samajI Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 ye ke vaDilanA pratye haiyAmAM anAdAra uThayA hAya te paNa bahArathI Adara satkAra batAvavAnuM aucitya jALavI zakAya. 'bha mATe nahi hAM! AMtarika anAdara TALavA mATe. ahIM jue zikhavI rAkhelA chekarA kahe che, are, mA! A keTalA dahADA khIra khavaDAvIza rAja khIra khIra! A kaMTALI gayA ! mahAtmA zAstranA jANakAra che. vicAre che, padhAre kahyuM che, paNa chekarA kaDhALeA atAvI rahyA che; eTale reAja thatI lAge che. chekarAM khIra ApelI te thADI pIe che ne DhALe che, eTale khIranA parva jevu lAge che.' vaLI Ai kahe che, 'mahArAja, zAne khapa che? A khIra che. amAre te ukaraDe pheMkI devAnI che. tamAre khape te laI jAe.' sAdhu dravya kSetrAdinA vicAra kare che. dravya eTale vahema paDe. khIra eTale vastu, vastu evI che ke jA bhaktinu dravya gaNAya. ATalA zaTalImAM bahu vahemAvA jevuM nahIM; jo ke jyAM ekalA roTalAnA ja rivAja haiya tyAM roTalI paNa dekhAya te te paNa zaMkAnu kAraNa ! bAkI zI, lADu, vagere te zaMkAnu kAraNa kharUM. ahIM' e jue che ke khIranu' pramANa keTalu' karyuM' che, teA dekhAya che ke ghaNuM badhuM karyuM che ! sAdhunA lAbha levA hAya tA ttA pramANamAM kare. mATe draSya zuddhi lAge che. have kSetra kevu che? A ceAkamAM khIra DhaLI che. e paNa TALe che. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa ke che? madhyAhna vItavA Ave che ! thaI gayuM, atyAra sudhI kAMI ApaNI rAha na jue. tyAre bhAva ? TheTha bAraNuM AgaLa paNa bolAvavA AvyA nathI. AvyA te bahu umaLakA dekhADatA nathI. ApatI vakhate kahe che khapatuM hoya te le. eTale kAMI tevI bhaktine bhAva paNa dekhAtuM nathI ! mATe nakakI karyuM ke-gocarI deSa vinAnI che. je dharmaThagArA hoya, tenI AgaLa abhayakumAra jevA paNa ThagAI jAya ! vezyA emane ThagI gaI ! ahIM te bhaktibhAvanI ThagAI che. sAme sAdhu barAbara upayogavALA che ! mA khamaNanuM pAraNuM che, chatAM temAM lAlaca nathI nirdoSa muke roTalA maLe tene senAne TukaDe mAnanArA che; ane deSita khIra maLe, tene jherane pyAle samaje che! kene mATe A? jene paralekanI ja paDI che, jene A lekanAM sukha sagavaDanI kaMI paravA nathI enA mATe ! eka ja karmakSayanI jene tamannA che, vItarAganI ArAdhanA mATe kAyAne paNa karI nAkhavAnI jenI pUrI taiyArI che, tene mATe A dharmanI vastu eTale senAne TUkaDo ! ane pApanI vastu eTale jheranA kaTorA ! aDhAra pApasthAnakanA jeTalA avAMtara bheda thAya, te dareka para kheda, ane dharmanI pratyeka bAbata para ujamALatA che ne? nA, jeTalI A lekanI paDI che teTalI paralekanI nathI paDI ! kamabaMdha karAve evAmAM jeTalI Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haza che eTalI karmakSayanI nathI paDI, eTalI karmakSayanI hoMza nathI! kAyAne jeTalI paMpALavI che, eTalI kacaDavI nathI ! kema Ama ? dharma sAthe oramAyApaNuM che mATe. dharma sAthe sAcI pitAnI sagAI thaze tyAre palaTo Avaze. munie khIra laherI lIdhI ! bAI te aMdara khUba ja khuzI thaI ! mahArAja vaherIne gayA ! mA khamaNanuM pAraNuM che, mukAmanA gAma tarapha Ave che. hajI gAme pahoMcI zakyA nathI, tyAM vATamAM zarIra khUba azakta thayuM. manane lAgyuM ke have cAlavuM muzkela che. have pAraNuM karI levuM paDaze ! gurumahAje rajA ApI dIdhelI ke zakti pahoMce tema karaje. adhavacce jhADa nIce jagApUja-pramAIne beThA. IriyAvahI vagere vidhi karI svAdhyAya karyo, AnuM nAma sAdhutA. jinAjJAnusAra sUtra-svAdhyAya arthAt jJAnabhejana paheluM ! cAlIne AvyA pachI mAnasika svasthatA pahelI ! pachI annabhejana ! bhAvanAmAM kevaLajJAna :- have muni AhAra karatAM pahelAM bhAvanA bhAve che, "oha, Aja mAre ke adhanya divasa ke mahAtmA tyAM ne huM ahIM eka AhAra karavA besuM chuM ! AhArane lAbha te, saMyamadhArI ane mahAne meru je bhAra vaha nAra sAdhu mahAmAnI bhakti karavAmAM che. e bhakti maLI heta te mAre gocarI lAvelI lekhe lAgata! Aje AvA Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaI lAbha vinA A jAtaSika rAkSasI bhajana karavAnuM AvyuM !"....vicAre ke sAdhu mahAtmAnI zuM kiMmata che emane ! bhale cAritra avasthAmAM nAnuM hoya, jJAnamAM e che haya, paNa sAdhu che eTale Indrane paNa pUjya che! sAdhu che eTale nipApa jIvanavALe che! sAdhu che eTale saMsAranA pralebhana vinAne che! sAdhu che eTale jinane sevaka che. mATe e pahelAM pUjya che, pachI pitAnuM bhajana, ema e mAne che. evA sAdhunI bhakti alpakALamAM jIvane tAranArI bane che. pAnuM haThe aDe te pahelAM bhAvanA eTalI badhI vadhI gaI, jIva-dehanuM bhedajJAna ane AtmaramaNatA evA vikasI uDyA ke ucca uccatara bhAva nAmAM kSapakazreNIe caDhatAM emane kevaLajJAna prApta thaI gayuM! leAkAleka pragaTa thaI gayA! samasta vizvanA samasta jaDa ane jInA traNe ya kALanA khela najara sAme AvI gayA ! te pUchene ke khIra khela najara sAme AvyA ke nahiM? hA, Abe, paNa Azcarya na thAya. Azcarya thAya te mare thAya. kemake he bAI dhutArI maLI !" evuM thAya te moha ! A te mahAtmA hatA ja, pAchA vItarAga thayA, eTale joyuM ke "A bAIe bhaktinI umedamAM A bhAga bhajave !" pite deSa sarvathA TALavAnI pUrI kALajI rAkhI hatI te A sthitie pahoMcyA. dilamAM pApa rAkhI nirdoSa gocarI hovAnuM mana manAvI lIdhuM hata te haiyAmAM te saMkaleza hovAne lIdhe bIjI bhAvanA game tevI bhAve, paNa vItarAgadazA ane kevaLajJAna na maLe. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI ja rIte tapAsa pUrI karI nirdoSa jANI lIdhuM, paNa pachI je deSita lAgyuM te ene paraDavI ja devuM joIe; jaMgalamAM ekAMta nirjIva jagAe tyajI devuM joIe. tyAM e vicAra na karAya ke "paNa ema paraThave te keTalA jIva mare? enA karatAM aMdara paraThave te zuM ?" nA, paraThavyA pachI enI mUcha utArI nAkhI ke enA pApanA bhAra utarI gayA ne deSita jANavA chatAM aMdara paraThavI ke aMdara pahele deSa tarapha dhio banele AtmA bagaDyo! vaLI bagaDelo AtmA te bhaviSyamAM keTalAyane bagADaze. hRdaya DuiM paDI gayuM eTale khalAsa kuNAza jatI rahyA pachI te parabhave ghAtakI ane hiMsaka banI javAne ! ema zubha kuNA pariNAmanI dhArA na bagaDe mATe paraDavI ja devAnuM, emAM deSa tarapha jAgrati rahI. mAtAnuM AgaLa kapaTa - zikhIkumAranA niSedhamAM te mAtAe joyuM ke kaMI upayoga lAge ema nathI, mATe chelluM zastra ajamAvyuM. strInuM chelluM zastra kayuM? rudana. rovA jevI thaI gaI. "are dikarA, A huM je pAchuM laI jaIza te mane jarA paNa zAMti thavAnI nathI ! je ATale lAbha na maLe te huM te mahA hInabhAgiNI ! lAkha rUpIAnA sAdhu maLyA, paNa huM te abhAgiNInI abhAgiNI mATe kaMI paNa bolyA vinA mArU ATaluM levuM paDaze !' jeTalI mAtA kapaTI che eTalA ja Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraLa svabhAvI zikhIkumAra che! e vicAre che . "aho! zuM mAtAnI bhakti che! zuM dharmazraddhA che ! ene putra sAdhu. enA mATe e magarUbI mAne che ane sAdhubhakti maLe tene te dhanya divasa ane saphaLa jIvana mAne che ! mATe enA mAnasika pariNAma bagaDavA na joIe. A na svIkArIe te jiMdagIbhara duryAnamAM saLagI mare ! ne zraddhA gumAvI duryAnamAM paDe, te durgatimAM phelAI jAya, mATe apavAda mAga je paDaze !" ema vicArI kahe che, te pachI, mA, tamArI jevI IcchA, paNa juo pharIthI sAdhu mATe A Agraha nahIM karavAne ! mAtA khUzI dekhADI kahe che, "ahoho ! Aja te mAre kalyANanA puSparAvarta megha varasyA ! pharI kadI A Agraha nahIM karuM !' muni kahe che, "ThIka tyAre, ema kare ke A sAdhune pAtrAmAM vahorAvI de. te vakhate A vicAre che, "aho A te muzkelI thaI! ema ApI dauM ne e bIjA sAdhuone Ape te ? mArUM mukhya kAma rahI jAya ! emane tyAM huM kyAM jovA javAnI ? mAre te mArA hAthe keLI khavarAva che ! eTale pAchI vacakI ! - Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa-43 bhAvamaLane hrAsa kyAM? zikhIkumAra munie puNyane lAbha levAnI mAtAnI 3mAnasa 311 : IcchA jeIne sAdhune na kalpe evA paNa deSita AhArane vahorI levAnI taiyArI batAvI. AmAM viziSTa lAbhanI dRSTi hatI. sajajana AtmAo duHkhI AtmAnA duHkhane joI zaktA nathI, enI tarapha AMkha mIMcAmaNuM karI zaktA nathI. ghaNuM janmanI sAdhanA pachI hRdayamAM tevA prakAranI kamaLatA. tevI kaI viziSTa bhAvayA janmI zake che. mATe gadaSTi zAstramAM kahevAmAM AvyuM che ke AtmA jyAre anaMtA pudgala parAvarta pasAra karI have caramAvartamAM Ave che, mekSe javAmAM eka parAvatathI have vadhu kALI nathI te chelle pugala parAvarta, tenuM nAgra caramAvata, tyAre e anAdi kALathI AtmA para lAgele je sahaja maLa, tenI alpatA vALo bane che, tyAM sudhI te e bhAvamaLanuM ghara hoya che. bhAvamaLanA mege enAmAM pariNAmanI kaTheratA, utkaTa keTinA rAga dveSa, saMsAranI anahada rasikatA, kevaLa svArthanI ja lAlasA, eka mAtra jaDa padArthanI laganI ane AtmAnuM sarAsara ajJAna, AvA doSe jhagamagatA rahe che. sthirapaNe thanamanatA badhA deze bhAvamaLanI bahulatAmAM hoya che, paNa Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 caramAva mAM AvatAM te maLa hAsa pAme che ane te ja tenAmAM dharmAMnI ceAgyatA Ave che. saMsAra khahu game che; duniyAnA padArthonI ja laganI ghaNI che, AtmAnA kAi vicAra sarakhA nathI, eveA mANasa sacaigavazAt maMdiraupAzraye AvI paNa jAya, dharmAMkAmAM pAMca paisA kharcI paNa nAkhe, chatAM enAmAM dharmane pesavAnI jagA nathI. jema, kapaDuM atyaMta melathI bharelu' hAya tyAMsudhI enA para raMga caDhavAnA kAI avakAza nahIM; e te mela eche thai gayA pachI raMga caDhe. kapaDuM tailI thai gayuM' hAya, kalara magAvA jama nInA, ane emAM kapaDuM eLeA, eka vAra nahI' seA vAra, paNa raMga caDhe? nA, tema dhanA raMga caDhavAmAM bhAvamaLa bAdhaka che. bhAvayA kacAre ? :--caramAvamAM Ave tyAM bhAvamaLa hAsa pAme ane AtmA para raMga caDhe tyAM je traNa guNanA lAbha thAya che, temAMnA eka guNa che, duHkhI jIvA para atyaMta dayA.' zikhIkumAra mahAmuni mAtAnA mehamAM nathI taNAyA, mAtAnA premamAM nathI lapaTANA, paNa mAtAnA AtmA pratye bhAvadayAvALA banyA che. mAtA dhutArI che, mahAkara kama karavA taiyAra che. enA para paNa emanA dilamAMthI bhAvadayAnA jharA vahI rahyo che enA para A vicAraNA che ke dayAnA mahAna guNa anaMtA anaMta janme sasAramAM vitAgrA pachI Ave che. te bhavyane. abhavyane tA enAthI ya anaMtaguNA janmA vitAvyA pachI paNa na Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 Ave ! kema vAraM? ene keI caramAvartane kALa ja maLatuM nathI ! are ! game teTalA cAritra laI nAkhe, chatAM paNa chelluM caramAvarta na maLe ! tyAre tamArA jevA bhavya jIvane saheje maLI jAya, e kevuM mahAbhAgya !te maLavA chatAM je duHkhI jIva para dayA nathI jAgatI, dayA AcarI zakAtI nathI, te keTalI aphasesanI vAta gaNAya ! mAnava jIvananA mUlya AmAM che. dhyAna rAkhaje pugala parAvarta mAM dAkhala thaI javA mAtrathI dayA AvI jAya evuM nathI. bhArekamI hoya te kaMIna bane, azubha nimite mAM paDyo-pAtharyo rahe, pudgalane ja ghelI banyo rahe tyAM sudhI patharA je hoya! Ama caramAvartamAM jIva dharmane puruSArtha kare che, tethI guNa AvI gayA ema na kahevAya, jIva caramAvartamAM AvI gaye, ema na kahevAya, kemake ema puruSArtha te acaramAvartamAM paNa kyAM nathI karatA? pra. -te caramAvatamAM AvyA te zI rIte khabara paDe? u0 - ke evA kALe jIvananI ekAda paLe paNa saMsAra para tiraskAra chUTe ke "AvI rIte mAre bhamyAja karavAnuM? AnuM Aja karyA ja karavAnuM? ahe, kayAre mekSa thAya ne A jaMjALa chuTe !" AvI daSTi jene jAge te caramAvarta mAM! avasare evuM ya bane ke caramAvatane cheDe paNa A daSTi jAge ! paNa eTaluM dhyAnamAM rAkhaje ke mekSanI musApharI meLavanArA te pitAnA puruSA Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 thI ! kAI bhAgya, koI evuM ka nathI ke je e pakaDhAvI Dhe ! hA, eTalu` che ke, bhAvamaLa javAthI traNa guNa :--bhAvamaLa eche thai jAya tyAre ja (1) duHkhI para atyaMta dayAnA pariNAma jAge. bhAvamaLa e thAya tyAre (2) guNa vAna pratye aruci nahi uThe, bhAvamaLa che thAya tyAre ja (3) aucitya nAmanA addabhuta guNa Ave. bicArA abhavIne A badhA mATe nAlAyakAta ! ne bhavIne mATe lAyakAta ! hai' tamane AvI che keI divasa vicAraNA ke ApaNI pAse bhavyatva eka evA pAsapeA che ke je pAsaporTa ja ApaNane bhavasAgaranI vaccethI cAritradharmanI sTImaramAM besADI mekSanagare lai jAya ? bicArA abhavI pAse TikiTa ja nathIH abhavI pAse TikiTa ja nathI ! ATale mATe bheda che! ana'tAna'takALa vitye ja jAya ane abhavI sa'sA ramAM bhamatA ja jAya ! ema te abhavIya cAritra le paNa meATA vAMdhA e ke samakita na maLe cAritramAM sama kitanA pariNAma hAya ke sTImara thaI! e bhavyatvanI TikiTa hAya to ja ane, ene A TikiTa kaI heAziyArIthI maLe ? kAi hoziyArI ke mahenata nahI'! evu* hAta te tI kara bhagavAna zA mATe abhavIne khAkI rAkhata? bhavyatvanI TikiTa te anAdi kALathI che te che, ane nathI teA nathI ! kadIya navI ubhI karI zakAtI nathI ! tyAre have je tamane Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TikiTa maphata maLI gaI che tenuM mUlya vicAre! enI keTalI kadara che te vicAre ! bhavyatvanI TikiTanI kadara - ghora tapasyAthI nahIM ke mahApuNyanA udayathI na maLe evI bhavyatvanI TikiTa tamane malI tenI kiMmata che tamane ? e TikiTa para ja ahIM sTImara maLI zake che. te vicAra Ave che kharo ke "e laIne huM zuM karI rahyo chuM TikiTa laIne mekSanagara tarapha javAnI peravI ke saMsAramAM ja salavAnI peravI? 'janma-janmanAM kusaMskAre, AhArAdi saMjJAo, juga juganI pApavAsanAo ene jamInadosta karI, AtmAnA uttama vairAgya ane saMvegAdi guNo tyAga-tapanA guNo, jJAna-dhyAnanA guNo, A badhuM pragaTa karI zakuM tevI TikiTa che!" Ave che A vicAra? e pragaTa karo te kADhyA eTalA kALa have kADhavAnA nahi. e TikiTa para thaI zakato sat puruSArtha karAya to ekaja janmamAM pUrvanAM asaMkhya bhavanAM kaI pApa rada bAtala thavA taiyAra che. bhavyatvanI TikiTa para ja dukhI para atyaMta dayA, guNavAna para atyaMta prema ane aucityanuM pAlana, tIrthakaradevanI AjJAnuM pAlana, emanA pharamAvelA darzana ane jJAna tathA tapa ane sarva virati cAritrane puruSArtha karI zakAya. zikhIkumAra mahAmuni phasAya che -zikhIkumAra mahAmuni ghaNuM dayAvALA che. "je A AhAra sAdhune kalpa nahi, paNa tamArA bhAva na bagaDe mATe A vakhate laI Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laIe chIe, paNa pachI Avu na karazeA,' ema mAtAne kahe che. mAtAe khUzI batAvI, dhanya bhAgya mAra mahAmuni sAdhune kahe che, e vaheArAve te lai le ? mA paDI vicAramAM, A vaheArAvuM,....paNa sAdhu mahArAja ghaNA che. badhAne e ApI de, te mAruM dhAryuM na cAya ! mAre te tIra ahI lagAvI devuM che!' eTale jue ThagArI kevu. bele che! ahA ! tame te mAtRprema ghaNeA batAvye ! tamAre mArga nA pADe che, doSa lAge che, chatAM lai levAnI tame taiyArI batAvI ! ATalA dayALu, ATalA mAtRvatsala che, te jarA mATe zA sArU enDru rAkhe che ? eka jarA mArA hAthe ja bhAjana karA! basa eTaluM jahuM mAguM chuM." geAThavaNa kevI karI mUkI ? ene kayAM bhavyatvanI paDI che ke 'e dikarA jema mAnava che, tema huM paNu mAnava chuM. e bhavyatva pakavavA keTalI dayA karI rahyo che! ne huM keTalI karatA karI rahI chuM !' A vicAra na hAya ene bhavyatva keTalI umadA cIja che, tenI zI paDI heAya ? e nathI ene te raga-rAga ja sUjhe! ne sagavaDa na hoya te hAyavAya ! chate bhavyatve A dutinI nAgacUDamAM phasAI jaze. mAkhIne pAMkha che tethI khadhe uDI zake, paNa ajJAna mAkhI lAlacu khanIne girALI tAkI rahI heAya te ja bhIta Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451 para besavA jAya te ? girALInA mukhamAM ja ne ? karenIyAnA jALA tarapha uDavA jAya tyAre zuM thAya? hAthe karIne karALIyAnA jALAmAM rImAi-rIbAIne maravA ja gamyuM ne chatI pAMkhe, jenAthI bAga-bagIcAmAM mahAlI zake tenAthI ja mAtane? tema, A chatI sabhyatvavALI mAnavatAnI pAMkhe, ucca dharmonA puruSA karI zake ema chatAM, eja mAnavabhavathI saMsAra pAche ahIMthI lAMkhA lacaka ane taiya ghera narakAdi dutinI para'parAmaya karavAnI taiyArI kare te mUrkhAI keTalI ? mAtAne AnA vicAra nathI. eNe tA kahI dIdhu' ke muni dayALu che, paNa ene krUratAmAMthI pAchu vaLavuM nathI ! khUbI kevI che ! mAnavabhava samAna chatAM, eka yAmAMthI pAchA na vaLe! bIjo jIva karatAmAMthI pAchA na vaLe! duniyAmAM AvuM ghaNuM badhu uMdhuM che. pra-srIjAtine sahaja mAyA kema kahevAya che? bhAda u--strI veda mAyAmAM baMdhAya che. jema AMdhela strIveda udayamAM Ave che, tema apavAdanA dRSTAnta rAkhone, sAmAnya rIte pelI mAyAnA kusaMskAra paNa udayamAM Ave che. khera ! e game tevI, paNu dayAnA vimAnamAM uDI rahelA muni te mAtAnA jAte khavarAvavAnA Agrahane paNa kakhula thaI gayA! kahe mA ! pAraNAnA samaya AvavA !' sAMbhaLIne mAtAne gheAra zAtA Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para vaLI bAjue beThI che. tyAM te svAdhyAya pachI gocarIne AvI pahoMcyuM samaya! kene vAMka? vAMka be jAtanA - agnizarmAne jIva A jAlinI mA, e zuM karI rahI che? jANe atyAra sudhImAM malIna vicAraNAothI narakane khya pApakarma kamAvavAmAM kaMI bAkI rahI che, te kamAI pUrI karavI che!!...jIvana te manuSyanuM ma, paNa te meLavIne zuM karyu? mAtA jevA enA pavitra dayALu dunyavI saMbaMdhamAM Avela je putra, ene ghAta karavAnI piravI ! A karyuM eNe! kone vAMka che? AvuM ghara kRtya karavA taiyAra thaI emAM vAMka kono? eka vAMka pitAne, ne bIje vAMka saMsArane ! saMsAra cIja evI che ke kaI aNadhArI paLe ApaNI pAse kayA duSka tya karAve tenI khabara na paDe ! jemAM dhAryuM na hoya tevA pApa dekhAya che ! gharanI saMpatti cheDI choDI jyAre dezasevA mATe jhaMDA laI laIne nIkaLI paDyA hatA! jelanA roTalA khAIne calAvI letA hatA! te have jyAre herAnI khurazImAM beThA tyAre? banyAne mAgIne lAMca lenArA ? A akathya, kalapanA bahAranuM kema bane che? kaho, lamIne saMsAra che mATe e kyAre ghera akArya karAve tene bharose nahiM! sadAkALa mATe saMsAra e ja che. prabaLa nirdhAra vALA, prabaLa jemavALA, mehanI sAme ghera saMgrAma khelanArA evA paNa naMdiSeNa munine capaTImAM vezyAe pADI Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa3 dIdhA ! vezyA, pitAnI rU5bharI kAyAdinA saMge, lamI, e badhuM saMsAra che ! A saMsAra jIvane kaye vakhate kaparI paristhitimAM mUke tene bharese rakhAya khare? mATe ja DAhyA mANase evA saMsArathI alaga thaIne jAgatA rahe che. eka vAMka che saMsArane, ne bIjo vAMka che pitAne. pitAne vAMka :- saMsAra game te chatAM pite sAvadhAna hoya te bacI zake che! AtmA jAte vAMka vinAne banI jAya to saMsAranuM upaje evuM nathI ! siMhaguphAvAsI muni kevA hatA? cAra mahInAnA upavAsa karI jaMgalamAM parvatanI guphAmAM jyAM siMha rahe che tyAM kAusagga dhyAne ubhA rahenArA ! siMha paNa cAra mahInAnA upavAsa karyA haze ke e khAvA bahAra nikaLatuM haze ? te paNa emane ema gupacupa nIkaLe ke trADa pADIne ? tyAM cAra mahInA kAu sagna-dhyAne ubhA rahenArA te kazA vezyAne ghera gayA ke gaLIyA ghesa banI gayA. siMhanI sAme aSTApada jevA chAtI rAkhanArA ! "siMha eTale keNa che tuM mArI AgaLa ! evA upasarga mATe majabUta manavALA siMhaguphAvAsI kezA AgaLa egaLI gayA ! jema mINane agni! "tuM ye yuvatI, ne huye yuvAna! badhe saMga sAro maLe !" kema Ama ? pite pIgaLavAnA vAMkamAM AvyA ! paNa tyAM ja jue chUlabhadramuni sAvadhAna hatA te cAra mahinA rahevA chatAM kaMI kezA karI zakI nahi. alabata, evA sAMsArika saMga khata Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 ranAka che ja. mATe ja pahelu tA eja jarUrI ke evA sarcaMgamAM jAtane mUkavAnA vAMkamAM nahiM Avavu ie. siMhuguphAvAsIe kaiAzAne tyAM javAnA vAMka pahelA ubhA karyAM; ane pachI saMsAranA vAMka bIjo ubhA thaye, e vAta che; evA saMsAranI ThestI karI, evA saMsAramAM nivAsa rAkhyA, ke je saMsAra aNudhArI paLe mahAna durbuddhi jagADe te e pahele vAMka, ane bIjuM, kadAca anicchAe ApaNe emAM mUkAyA te tyAM ApaNA AtmA jAgrata na heAya, paraleAkanI darakAravALA na hAya. pAthI DaranAre na heAya, mAkSanI ja eka tamannA ane utAvaLavALA, mATe ja kakSayanA zuddha abhilASI na heAya, teA te paNa meATA vAMka che ! A vicA rIne e jovAnuM ke 1 keTalA sauMsAranA saMdha rAkhavA ne, ra. tyAM ApaNe kevA rahevu ? prakaraNa-44 bharyuM. dAna mAtA jhera pIse che :-- mAtA bhUlelI che eTale nathI ane sa'sAranA vicAra ke nathI jAtanA vicAra! e tA eTalA ja vicAramAM aDDo nAkhIne beThI che ke lAga Ave, ne pIrasI dauM, ke jhaTa e khAine muni mare !" AvyA avaDhara pAraNAneA. have pAraNuM karavA besavu che. zikhIkumAra muni ane ziSyA pAtrA lai laI ne besI gayA. jAlinInuM jhera jhera Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455 mAtA paNa ghaNe kaMsAra laIne AvI hatI. eka eka ne bIje jheravALe, paNa te badhA eka ja bhAjanamAM sAdhu ene ceka Ape ne zikhIkumAranAM pAtrAmAM tAlapuTa jheravALe kaMsAra mUkyo ! karmanI khUbI kevI che! pitAnuM puNya jera karatuM hoya te AmAMya pelI bhUlAvAmAM paDI jAya, paNa pelIe jhera-bheLavelA kaMsArane lece eka bAju rAkhele te barAbara khyAlamAM rAkhe che. mATe kahe ke AmAM bacAve te keNa bacAve ? pitAnAM puNya ja ne? AmAM vartamAna puruSArthanI hoMziyArI cAle evI che? jhera bharyA kaMsAramAM sugaMdhI theDI ja che ke jethI emAM jhera che enI khabara paDe ? tyAre mAtAnA hisAbe aNuvizvAsa paNa kyAMthI Ave ke jethI pahelAM ene bIjAne cakhADavAnuM mana thAya? muni jheravALe kaMsAra vApare che - zikhIkumArane jheravALo kaMsAra pIrasya ! badhAnI sAthe munie paNa kaMsAra vAparyo. je evuM vizALa jJAna nathI ke jei zake A cIja khAvA gya che ke nahIM? jherI che ke nahIM ? che ene artha e che ke evI sthitimAM jagatane vyavahAra vizvAse cAle che. eka bIjAnA vizvAsa para ja salAmatI nabhI zake che. emAM koI uThIne vizvAsaghAta kare te bIje ene bhegA thaI jAya temAM navAI nathI, paNa eTaluM che ke pitAnAM pApakarmane Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa6 udaya hoya te ja e vizvAsaghAtanA bhegA thavu paDe. puNya sAbUta hoya te sAmo vizvAsaghAta karavA Ave paNa saphaLa na thAya. munine tevA pApakarmane udaya che, eTale ja mAtAnA vizvAsaghAtano bhAga banI jherI kaMsArane vAparI jAya che. sthAna-bhAnA hisAbe gaMbhIratA - AhAra vAparavAnuM kArya patI gayuM, paNa upavAsanA pAraNe AhAra vAparyo che, nabaLe keTho che, eTale jheranI asara tatkALa thAya che ! asara thavAnA kAraNe pitAne cakkara cakakara jevuM lAge che ! zarIramAM jhaNajhaNATI thAya che! bhAsa thAya che ke zarIramAM mane kaMIka thayuM. bIjA munio tarapha joyuM, ke bIjAne kaMI thAya che ke nahiM? kaMsAra badhAe ekaja khAdhe che, ne mAtAnA hAthane che. badhA te hasatA ne khIlatA che !" ethI pitAnI aMdaranI muMjhavaNa-vedanAvikRti, ene chupAvI rAkhI ! jIvane karma kevA sthAne mUke che? javAbadAra sthAne che, aneka munienA uparI che, ke kaI bAbata banI te ene ghe-ghATa bIjA muni jaladI karI nAkhe, paNa meTa thI thAya jaladI? karmane vera vALavuM hoya te kevI sthitimAM lAvIne mUke che ! nA hoya te belI uThe mane kaMI kaMI thaI jAya che te kImiyAgara kadAca AvI bacAvI ya levAno saMbhava gaNAya, paNa A to vaDila muni ! bolatA nathI, chupAvI rAkhe che. mana vALI le che ke "zarIra che, kaMIka vikRti thaI hado paNa Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa7 Brane te teTalI ja vAra hatI, sAgapAMga sArA zarIramAM vyApI jAuM ! jhera kene kahevAya? -jema majabuta mANasa kAmadhaMdhAnI lAlasAvALe, gharamAMthI chUTayA teTalI ja vAra, pachI vAtacIta karavA ubhe rahe? nA, upaDe ahIMthI tyAM ne tyAMthI bIje ! muMbaInA pherIyA juo, gADI pheravanArA juo, are muMbaInA zera bajAramAM sedAnA TAIme juo, te dekhAze devAdeDa! pAchA tyAMthI chUTakyA ke jhaTa bIjA bajAramAM ! meTA saToDIyAne paNa navarAza nahIM! tema A jhera zarIramAM gayuM teTalI vAra pachI mAMhI cAre kora deDADa! sAmo IlAja Ave te kadAca te ya utare, paNa IlAja vinA aMdara rahyuM ke khalAsa ! nasanA cheDA sudhI jhINAmAM jhINuM lehInA biMdumAM tAlapuTa jherane pracAra thatAM vAra nahIM ! evAM ja badhA Atmika viSanAM jhera che! tAlapuTa jhera je kAma nathI karatuM te kAma jherI mehanI lAgaNIo kare che. enAmAM uThatI Asakti ne Aveze tathA viSaya-kaSAyanI lAgaNIo, ene tame je rokavA taiyAra nathI, te e pitAnI joradAra mazInarI calAvavA taiyAra ja che! keInA upara ke AvyuM ne viveka na rahyo te? choDuM nahIM ene! Ama karuM, tema karUM ....." evuM thayuM te? te zuM? AtmAnA pradeza pradaze jhera vyAkhyuM Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa8 te! tevuM ja mAna, mAyA ne lebhanuM jhera ! tevuM ja kAmanuM ne nehanuM jhera ! be varSanA bacuDAthI mAMDI bahotera varSane buTTo thAya tyAM sudhI zuM zuM vyApe che ne zuM zuM kare che, tenI jANe philama goThavAI jAya che! rageragamAM snehanAM ne kAmanAM. rAganAM ne zreSanAM, AnaMda ne uganAM jhera vyApI jAya che. ahIM dharmanI kiMmata che, guruo tathA zAstranI kiMmata che, prabhumUrtinI kiMmata che. e IlAja che. jhera purUM vyApI jIvane mahAme hAMdha mUrzita karI de te pahelAM e IlAjane Azraya je levAye, te hajIya jhera nAbuda karI zakAya. nahitara te jhera sAbUta che. ahIMyA bephAma kare ne paralekamAM ya cA kADhI nAkhe! tAlapura jhera hajI sArUM ke jhera zarIranA khUNe khUNAmAM vyApI gayeluM, e te eka ja vakhata zarIrathI chUTakAre karAve ! paNa A mehanAM jhera AmAmAM khUNe khUNe je vyApI jAya, te bhabhavamAM khatama! malina vRttione ne vAsanAnAM racAyelA jherathI koNa bacAve ? e kahe che, "jyAM tuM jAya, tyAM huM AvuM chuM !' emAM vaLI A jagatanI vartamAna sthiti joIe te AvA jherane vyApavA mATe sAdhana-sAmagrI pUrajoramAM maLe che. raste cAlatAM kaI vAra Deka uMce gaI te sinemAnAM bibhatsa citro taiyAra ! kAna uMcA kare eTalI ja vAra, gAyikAnuM gANuM reDIyAmAM cAlu ja hAya ! AvuM badhuM pahelAM kharuM ke? raste cAlyA jatAM, sinemAnAM Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaTa citro ne vezyAnAM gAyane sAMbhaLavA maLe? ne leke, are! nizALanA chokarA suddhAM naTIonI vAtacIta karatA hoya kharA? gharaghara reDiyAnA saMgIta kharA? Aje te pATIvALe paNa ubho rahIne sAMbhaLI zake ! chokarA paNa suraiyA-naragIjhanI vAta kare ! sinemAnAM gAyane gAyAM kare ! chApAemAM sinemAnAM speziyala pAnAM! emAM bibhatsa citra ne varNane! evI nevela-navalikAo...keTaluM ! AjanA A nimittothI kAcI uMmaranAM chokarAonAM ya hRdaya kALAM thaI gayA. svataMtratAne svachaMdatA enAM jIvanamAM khUba AvI gaI ! zikSaNa paNa kevuM? jemAMthI AjJAdhInatA, AdhyAtmikatA, vinaya jevuM zikhavADanArA pATha gayA. jagatamAMnI unmAdapaSaka ane dharmazASaka aneka sAmagrIo mehanAM jhera ubhA kare che ne e je AtmAnA khUNe khUNAmAM vyApI jAya tyAM sudhI IlAja nathI kare. te AtmAne pachI kaI cheDAvanAra nathI. kharAba nimittAnI sAme sArAM nimittenI khUba jarUra che. prakaraNa-45 nimittAnI camatkArika asara vvvvvvvvvvvvvvvvvvvwvwwvvwvwvvwvw ema mAnaze nahi ke nimitta asara nathI karatAM jamaNa sAruM hoya paNa thALI-vATako kharAba hoya teya mana bagaDe che. sArI paNa zikhAmaNa ugra zabdomAM kaI Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 Ape teA sAMbhaLIye kharA? rAte jarA khArI ughADI rAkhIne sUI gayA ane zaradI lAgI paNa kAi kahe ke " gadheDA jevA che ke zu? A bArI ughADI mUkIne kema sutA hatA? bhAnakhAna che ke nahIM? " A sAMbhaLI zakAya ? mitra hoya te ya kahI ke, "tu mAre joie nahiM!' zuM che A? bahAranA zabdorUpI nimittanI AtmA para asara che. kAi emane ema vAta kare ke "nimittathI AtmAmAM kaMi thatu. nathI ! mAtra AtmAnAM zuddha svarUpanuM nirIkSaNa karavuM," pachI vezyAvADAmAM karIye te vAMdhA niha ne ? kai asara na thAya, ema? A banI zake ja nahIM. kundakuntAcArya tA lakhyuM che ke 'jayAM sudhI AtmA nirvikalpa dazAe nathI pahe McyuM tyAMsudhI 28 prakArane mULa AcAra pALavA avazya pALavA !' A badhuM zuM che? nimitta savikalpadazA para asara kare che. meTA sAdhu beThelAne paNa nimittanI asara thai jAya che ! tame jaIne kahe ke-'sAheba, trasI gayA chuM. saMsAramAM, mA batAvA ! have tamArA ja a dhAra che.' bIjo AvIne kaDe che, DhAMgI ! A zuM mAMDayuM che? A upavAsa karo ne sAmAyika karA...!'' te sAdhune zu lage? A dharmI ane A pApI !' kaheA zabdanI A asara sAdhune paNa thai ne ? kAraNa ke te hajI vItarAga nathI. bhagavAne zAsana soMpyuM. paNa enI dhUrA kAne ApI? sudharmA gaNadhane! gotamane kema nahI? kemake gautama petAnA nirvANa pachI nakkI vItarAga banI kevaLajJana pAmavAnA. nirvikalpa, nirAlaMbana, vItarAga dazAvALA Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 461. banyA, temane bAhAnI koI asara nahiMjagatamAM AtmAne thatI pudgalanI asara, te asara na lAge te nirAlaMbana, ne lAge te sAlaMbana dazA. AtmAmAM mehanA jherane pAnAra keNa che? saMga ! mATe sudharmA svAmIne ga7 seMge ! e joze ke "A sAdhu asat kriyAnA saMyogamAM che te tene e sAraNa-vAraNa Apaze, ne yogya che tene vizeSa mArgadarzana ApIne AgaLa caDhAvaze." mahAmuni bacyA? - juo tyAre ahIM paNa zikhIkumAra mahAmuni pitAnA AyuSya jIvavAnA che, chatAM bAhya jheranI kAtila asara thaI gaI! kahe che, nimitta na mAnanArA jherathI bacavAnI kALajI na kare ne? maharSine mAtA taraphathI jheranI zaMkAya zI? e vicAramAM rahyA ke joIe chIe, hamaNAM kaIne kahevuM nahi!" paNa ahIM te jherathI thoDIka ja vAramAM vAcA baMdha thaI gaI ! akSara paNa belI zakatA nathI! jIbha kheMcAI gaI ! tarata ja samajI gayA ke "have TakIza nahi paNa e vicAra karatAM ja dharaNa para dhasI paDyA! eTale bIjA sAdhuo AkuLa-vyAkuLa thaI gayA. vicAra karavA lAgyA, "aho! zuM A kArya mAtAe karyuM haze?" kemake bIjuM kaI kAraNa nahotuM A pramANe mUrchA thaI javAnuM! marazuta kaTanI dazAe pahoMcavAnuM bIjuM nimitta nahatuM. sAdhuo samajI gayA ke mAtAe kaMIka karyuM! have thAya? munio vicAraNA game tevI kare, paNa zikhIkumAra Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maharSi sAvadhAna che! AtmAnI vicAraNAthI jAgrata che! jema A zarIra DhaLI paDyuM, tema mana para ane AyuSya para paNa asara thaI jaze temAM huM kaMI sAdhanA nahi karI. zakuM ! mATe aMtima sAdhanA karI levA de " ema karIne tarata ja vidhipUrvaka aNusaNa dhArI lIdhuM. jainazAsananI A eka jabaradasta bakSisa che, ke jIvanabhara kaMI na karanAra AtmA aMte paNa je samajI le ke have nakkI karavAnuM che, mATe aMtima ArAdhanA karI levA de, teja te dharmane ekaDe mAMDI zake chepArvakumAranAM darzana para, navakAramaMtranA smaraNa para ane aNa saNanA zaraNa para jiMdagIne pApI sApa marIne tarata dharaNendra thayo ! eka ja aMtima ArAdhanAne prabhAva! evA DhagalAbaMdha dAkhalA che. TheTha sudhI kaMI nahotuM karyuM. chevaTe zuddhi AvI, te gazALA je marIne bAramA devaloke! kema? maratI vakhate e ghera pazcAttApa karyo! karma kahe che ke "LiyAnI palaTa vakhate tane je sAvadhAnI che, te ekavAra te tane tArUM badhuM jUnuM bhUlIne sAruM ApavuM paDaze! hamaNAM cAla devalokamAM caDhAvI dauM." LiyAnI palaTa samaje cho ne? maratI vakhate je zuma bhAvanAmAM TakI rahyA te sadgati nakakI. sApane dharaNendrapaNuM! jIvananA aMtakALanI paNa ArAdhanA ATaluM phaLa apAve te jIvanabharanI ArAdhanAne lAbha ke? gozALAnA jIvanamAM pahelAM kaMI nahetuM, te bAramA svargathI Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 463 patana thayA pachI behAla thaI javAnA enA ! ane AnaMda kAmadevadi zrAvake, pUrva jIvanamAM khUba ArAdhanA karI hatI te, pahelA devalokamAMthI nIkaLIne mahAvidehamAM ja meze ! mATe AkhuM ya jIvana dharmamaya banAvI devuM joIe. ethI aMte paNa sAruM sujhe prakaraNa-46 anazana sAthe aMtima ArAdhanA 1. aNusaNa-aMte sAruM sujhavAnI bahu kiMmata che. ethI bahu lAbha che. e mATe prathama naMbaramAM aNasaNa karavuM aNasaNa eTale azana-pAna-khAdima-svAdima, e cAra ke pANI vinA traNane tyAga. Aje nirAgAra aNasaNa nathI, paNa sAgAra aNasaNa thaI zake. "amuka samayanuM aNasaNa ke amuka jagAe besuM tyAM sudhInuM aNasaNa thaI zake!" ahIMyA upAzrayamAM besuM tyAM sudhInuM aNasaNa!" AnuM nAma sAgAra aNasaNa che. ema sAgAra vrata bIjA ya thaI zake. bimAra samaje che ke mAMde chuM, te A pathArImAM chuM tyAM sudhI duniyAnA vepArane tyAga karI zake ne? (2) dukRtonI gaha -vatamAM je kAMI aticAra deSa thaI gayA hoya tenI baLata hRdaye niMdA karavI. lAkhe ke kareDo rUpiyA khei nAMkhyAnuM je duHkha na hoya te duHkha thaDe paNa kaSAya sevyAnuM hAya ! cAritra laIna zakyo Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenuM duHkha hoya! baLatA hRdaye niMdA eTale zuM? duSkRtanAM AcaraNamAM je bhayaMkara nukazAnI che tevI bIjI kaI nukazAnI nathI! duniyAmAM game tevI nukazAnI paNa mAtra ahIM naDe che, tyAre duSkAnI nukasAnI ahIM ya mana bagADI naDe che, ne bhavAMtaramAM te ethI ghera pApano udaya dvArA ghara trAsa, duHkha ane rIbAmaNa de che! uparathI navAM duSkAnI ja lata ! A Ave che mATe duSkRtyenI AtmasAkSIe tIvra niMdA, svAtmAnI bhAvI duSkRtanAM bIja teDanArI bhAre durgachA karavI joIe. (3) sarva jIvone kSamApanA :- jagatane samasta jInI kSamA mAgI levI. A cIjo khUba dhyAnamAM rAkhI levA jevI che. kemake avara navara duniyAmAM navuM navuM saMbhaLAyA ja kare che! meTara athaDAI gaI! varasAdanI helI thaI! pUra AvyuM ! Trena akasmAt ! nathI ne ApaNe evA vikaTa saMgamAM mUkAI gayA te aNasaNa, kSamApanA gaha vagere ArAdhanAnA prakArethI jIvana palaTA saMbaMdhamAM nizcita rahI zakIye ! eja akasmAtamAM phasAyelA bIjA rokaLamAM durgati lAve. ne ApaNe ArAdhanAmAM masta rahIne sugati pAmI zakIe! mRtyu te eka sarakhuM, paNa eka aMtaranI vRttine phera. eTale eka jIva narakamAM ke tiryaMcagatimAM tyAre bIje devalokamAM ! kSamA-kSamApanAthI jIva pitAnA vairAnuM badhe teDI vizvametrImAM ArUDha thAya che. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukRtanI anumodanA - sarve jIvene kSamApanA pachI arihaMtanA sukRtathI mAMDI nIcAmAM nIce TheTha mArganusArInA paropakAra Adi guNa sAcavavA vagere je sukRta, tenI anumodanA karI levI! A paNa eka jabarUM ArAdhanAnuM aMga che. sukRtanI anumodanA karavA dvArA aMtarAtmAmAM anA uMDA saMskAra nAkhI jIva AgaLa mATe sukRtanI rucine svabhAva ghaDe che. (5) zaraNa aMgIkAra - zaraNuM eTale jagatanI badhI ALapaMpALa parathI potAnuM dila uThAvI levuM, AsthA uThADI levI. jagatamAM keInI otha kAma lAge ema nathI. je keInuM ya zaraNa kAma lAge ema hoya te te mAtra arahiMtAdi cAranuM ja vyaktirUpe ari. haMtAdi kAMI hAtha pakaDI ne upADavA na Ave! e emanAM sthAne hoya ! chatAM nagaranA eka makAnamAM eka khUNAmAM paNa maravA paDelAe A zaraNuM aMgIkAra karyo ke e jabaradasta etha pAye ! evI otha ke puNyakarma jANe kahe che, "have badhuM paralekanAM sthAna zarIra ene saMyogonuM ame saMbhALI laIzuM !" tamArA haiyAmAM vaja jevI majabuta arihaMta para AsthA rAkhe, enuM zaraNuM rAkhe, emanAthI ja badhuM sAruM thAya che, tema enI sAme jagatanI hareka vAtane mudala taNakhalA jevI ja gaNe, A tamAre karavAnuM che, tamAre bIjI kaI hoya ke ciMtA nathI karavAnI, puNya ciMtA karI le che. arihaMta-siddha-sAdhu Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane sarvajJa kathita dharmanuM zaraNuM hRdayamAM sAbUta hoya te nyAla thaI gayA ! guruzaraNa zuM Ape? devAdhideva ane dharmanuM zaraNuM zuM karI zake? kahe aciMtya ane aka, agaNita ane anerAM sukha Ape ! paNa te mATe sAMsArika late sAme baLa jagAva joIe. sAmAnya nahi, moTo ! 1857 ne baLa moTo kahevAya ! ApaNe meTa baLe kaSAye, ane mithyAbhAvanI sAme jaNAvI daIe te bane ! jagatanA vaibhava, sagAM-vahAlAM vagerene badale arihaMtAdi cAranuM zaraNuM le. ApaNu para emane ke meTo upakAra che, tene vicAra kare. anaMtA kALathI cAlI AvatI ApaNuM jIvanI anAtha nirAdhAra sthiti e cArathI ja maTe che! cArathI ja sanAtha banAya che! cArathI ja sAdhu, arihaMta ane siddha banI zakAya che. arihaMtAdi cAranuM zaraNuM svIkAryuM eTale zuM karyuM? cArane Azare lIdhe. A jagatamAM e sivAya kaIne Azare kAma nathI lAgate e te jANe ja che ne? game tevI sArAmAM sArI patnI ke sArAmAM sAre putra paNa paraloka mATe Azare banI zake ? bhalene e dharmanA preraka paNa hoya, chatAM je enA dhyAnamAM rahI gayA te bAra vAgyA ! dhyAna te pAchuM deva-guru-dharmamAM ja rAkhavuM joIe. cAra zaraNamAM zuM che? eja, arihaMta, siddha e deva, sAdhu Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru, ane sarvisa kathita dharma te dharma. yugabAhane patnI madanarekhA sarasa maLI aMtakALe kaSAyavRddhine badale niryA. maNA karAvanArI; chatAM yugabAhuethI arihaMtAdinA dhyAnamAM caDhyA te narakane badale svarga mAM pahoMcyA. mATe e cArane Azare levAne; eTale ke A bhavacakramAM karma pIDita ane mehamUDha pitAnA AtmAne e cArane ja AdhAra lete karavAne, AdhAra mAga karavAno. ahIM juo ke zikhIkumAra munie anazana svIkArI lIdhA pachI ghera vedanAmAM paNa kevI suMdara ane bhavya vicAraNA kare che ! prakaraNa-47 mahAmuni zikhIkumAranI bhavya vicAraNA dhikAra che A saMsAranA svabhAvane ke je A mAtA bicArIne pramAdathI apayazanA kIcaDamAM pADe che. mArA manamAM keDa hatA ke dharma pravRttinA ge arthAt dharmanI sAdhanA karAvIne mAtAne alpakALamAM saMsAranA kalezathI mukta karAvIza, paNa puNya vinAnA mAre e keDa pUrA na thayA Ichita akhaMDa siddha na thayuM, teTalAmAM te mAtA saMsAranA svabhAve apayazanA kAdavamAM paDI !" juo, ahIM maharSinuM umadA dila! ujajavala vicAraNuM ! mAtAe khoTuM karyuM ema nahi! mAtAne koIe Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 kalaMkita karI ! pitAnA mananA koDa pUrA kema na thayA, tenuM paNa kAraNa jAtamAM vicArI le che. mAtAnI nAlAyakatA nathI jetA, paNa pitAnA puNyane abhAva jue che ! huM evA puNya vinAne ke A mArA mAtAne tAravAnA keDa pUrA na thayA ! eTalI badhI umadA vicAraNA che ke sAmA chavanI game tevI dhiTrAi hoya, nirdayatA heya, vizvAsaghAta karavAnI sthiti hoya, paNa enA para ApaNuM hRdaya na bagaDe tevI A vicAraNuM che. deSa kayAM khatava! - badhe deSa mAtra saMsArane copaDe khatavo joIe. sAmI vyakti para khatavatAM ApaNuM mana bagaDe che! chokaro nAlAyaka ! eTale chokarA para mana bagaDayuM! chokarAnI jagAe patnI hoya ke putrI, kAke heya ke dAde, guru hoya ke ziSya, paNa enA nAme khAmI khatavI ke mana bagaDyuM! are, duniyAnI kaI paNa bhayaMkara vyakti mATe paNa A paNuM mana bagaDe eTale ApaNe pahelAM gunegAra ! paNa saMsAranA svabhAva para khatavaye te tyAM mana asvastha banyuM dekhAze, paNa jJAnIo tene manane bagADo nathI kahetA, paNa sudhAre kahe che ! halakI vicAraNAmAM tiraskAra mAtA para thAta ! enA badale e tiraskAra saMsAranA svabhAva para ke "ke A saMsArane svabhAva ! bicArI mAtA pAse AvuM karAvyuM ! A manane sudhAro che! kemake saMsAra-svabhAva eTale moha Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mayatArUpI saMsAranI khAsiyata e keI vyakti nathI, paNa khuda deSa che! ane deSa para tiraskAra Ave te ApaNA deSa cAlavA mAMDe ! kaI jUThuM bolI rahyo che, akArya karI rahyo che, tyAM thAya ke "A jUTha, A akArya bicArA jIvane kevA kanaDe che!" A jUTha para tiraskAra thaye. eTale pachI ApaNe svapnamAM ya jUThuM na belIe tevuM baLa maLaze. kahe mana sudharyuM ne ? paNa vyakti para veSa thAya ke ke durjana... te jIvanamAMthI deSa jaze nahi. muni saMsAranA svabhAvane doSa kADhe che. pariNAme pitAnA aMtaramAMthI saMsAranA svabhAvanuM tephAna uThI jAya che. saMsAranA svabhAvanI bhayaMkaratA na vicArI zakanArA pAmara saMsArI jIvane bicArAne saMsArasvabhAvanuM AkarSaNa banyuM rahe che. pariNAme bIjAmAM deSa joI joI kaSAyanAM kalezathI saMtApa pAmyA kare che. ene badaNe jeTale saMsAranA svabhAvane A rIte oLakhe ke "te svabhAva mAtA ane zrAvikA jevIne paNa AvA akAcamAM utAre che!' eTale mAtA pratye kaI kaSAyakaleza nathI. bIjAnA vAMka jovAmAM kevI rIte bacAya? - chekare nizALe bhaNate heya ne mAstara UMdhu zikhavate heya, tethI e chokarAne sIdhuM na AvaDatuM hoya, to chokarA para gusse thAo ke mAstara para? tyAM mAstara kharAba lAge che, chokaro bicAre lAge che. tema ahIM saMsArasvabhAva kharAba lAge che, ane mAtA bicArI lAge Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tamArA jIvanane ujaLuM banAvavuM hoya te A cAvI che! je kaMI kharAba dekhAya tene saMsAra-svabhAvanA copaDA para khatavavAnuM ! saMsArano svabhAva ja kharAba che te pachI e zu sArUM zikhave? jIvane saMsArane sva bhAva te zikhavavAne ke "tAre svArtha sAdhI le ! koI karI le ! jUTha hAMkI le ! jUTha hAMkavuM che? pApa karavA che? nA, te pachI saMsAranI zikhavaNIe caDhavuM rahevA de. bIjA caDhe tyAM vicAro ke dhikkAra che saMsArane je jIva bicArAne akAryamAM paDe che. A vicArathI e jIva para dayA Avaze, ene vAMka nahiM dekhAya. saMsAranA svabhAva para muni phiTakAra lagAve che, ne bIjI bAju mAtAnI dayA khAya che ke, "bicArI apAyazamAM paDI." anAryathI paNa je kAma na karI zakAya tevA kAryanI zaMkA anArya leka mAtA mATe have karaze ! zI zaMka? mAtAe sAdhu putrane mArI nAkhyA, e zaMkA. AnA parathI ema lAge che ke "hajI pitAne ema nathI lAgyuM pitAne ke jhera mAtAe ApyuM che ! A te upavAsanA pAraNe karatu pacI nahiM ane vikRti thaI, e game te kAraNa che." mATe mAtA para zaMkA nathI thatI ! mATe vicAre che; leka anArya che, vivekI nathI, vastunI uDANamAM utare. eTale jaIne mAtA para zaMkA karaze ke mAtAe mAryo! eka te pUrva vRttAMta lokone e khabara che, ke Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka A mAtAnA trAsathI kumAre cAritra lIdhuM. emAM tyAMya mAtAe pAche emane e AhAra vaparA; ane A banyuM !" mATe leke enA para deSane Topale oDhADaze!" muni zuM samajIne vicAre che? e ke lekane svArtha che? nA, paNa lekamehAMdha che! mehadha hovAthI lekane game tyAM game te kalapana karatAM AMcake nathI Avato. DAhyA mANaso game tyAM game te kalpanA karanArA na hoya; e te vastune tela jenAra hoya che. mAtA hatI kaSAyamAM, paNa have zuM? eka vakhata kharAba mANasa zuM haMmezane kharAba? te to prabhue manamAlIne dIkSA na ApI hota ! eTale leka to mohAMdha che. ene to jUno je prasaMga, enI sAthe vartamAna hakIkatanI kaDI jevI che. "eja mAtA hoI eNe ja mArI nAkhyA !" | muni vicAre che, A meM ke janma meLavo! dhikkAra che A janmane ke je mAtAnA dilane kaleza karAvanAra banyA ' mAtA pitAne A aMtima sthitimAM mUkyA e duHkha nathI, paNa pite mAtAne kaleza karAvanAra banyA tenuM duHkha che! tamane lAgaze ke ke "A vicAra kema AvI zake ! ATalI bhayaMkara duzmana pratye A vicAra paNa kaho. vAta banI na banI thAya? tyAre enA para vicAraNA DahApaNanI karavI ke mUrkhatAnI ? e vAta che. mAnone ke sAmAe droha karyo hate ! paNa have mata nakakI che te vakhate je "mAtA Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iDara luccI ! vairI huM enuM badhuM ghara mUkIne gaye, te paNa vAghaNa jevI pAchaLa AvI !'AvuM AvuM kAMI vicAryuM heta to zuM thaI zakata? AtmAnI vizeSatA tamane zAmAM lAge che! sarva zemAM vivekanI daSTi zAmAM? svasthatA zAmAM? munie je vicAraNA karI temAM sattva che. satvaguNane puSTa karavA mATe bahAranA rasAyaNane vasANuM kAma nathI lAgatA, ke sonA ne hIrA paNa kAma nathI lAgatA, sarva keLavavA mATe lAkhe kareDanI lakSamI kAma nathI lAgatI ! tenAthI tAmasapaNuM vadhe che; sAtvika te bhAva nahi. satva to emAM vadhe che ke jemAM je prasaMge jagata astavyasta cittavALuM banI nIca vicAraNA kare che teja prasaMgamAM samAdhi rAkhavI, AkuLavyAkuLa na thavuM ne vicAraNA kSamAnI karavI, udAratAnI karavI; jAte sahana karI levAnI karavI....sAmAM jIva para bhArobhAra dayA ane maitrIbhAva dAkhavavAmAM sava khIle che. ema na kahetA ke satva hoya teM e Ave ne? nA, kSamA, dayA, maitrI, sahiSNutA vagerenI abhyAsa karavAno, emAM sattva khIlatuM Avaze. abhyAsa zuM e samaje cho ne ? vAraMvAra e karyA karavAnuM. senuM jema vadhu agnimAM tema, pitAnA zuddha svabhAvamAM era khIle che; basa AtmA ya ema pitAnA kSamA, dayA sahanavRtti vagere pavitra svabhAvamAM khIle, tema tema se nAnI jema Atma teja khIle che, satva khIle che kaparA saMyogamAM Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 mana mArI dayA sahiSNutA jALavavI saheluM kAma nathI. mana majabUta karavuM paDe che, ane ethI satva khIle che. khoTA saMga te Dagale ne pagale maLe che, mATe ja sAvadhAna Dagale ne pagale rahevAnuM. bajAramAM jaIne jyAM dekhAya che ke "ATaluM juThuM beluM te ATalA rUpiyAne lAbha thAya, paNa beluM nahiM te ochuM maLe che te paNa e che calAvI zakAya. AvA pApathI AtmAne kALe nahiM karUM ! ochuM khAdhelAnuM dukha je nahiM paDe, te AvuM khAdheluM paDaze !" A AtmAne vyAyAma thaye. evI zarama- lAlaca javA mAMDI ke basa asava khalAsa ! jIva mahArathI banavA mAMDaze! e sarva keNa khIlavI zake ? rUpiyAnA AdhAre jIvananA lekhA mAMDanAze nahi, dunithAnA mAna-pAna, Ijjata, AbarU para jIvananI unnatiAbAdInA mApa kADhanAre nahiM. e te eja vicAranA sarva keLavI zake ke "asatya-anIti na karUM te kaSTa keTaluM? ane karUM te pariNAme duHkha keTaluM ? saMsAranI vikathAmAM eka-be kalAka na gumAvuM te dukha keTaluM ? ne vikathAmAM paDuM te emAM je AtmAmAM ghera kALAza lAge tenuM bhavAMtaramAM kaTuphaLa keTaluM ! huM niMdA vikathA sAMbhaLavA haragIjha taiyAra nathI ! satvanI tAlIma kyAM maLe ? ThAma ThAma maLe ! gharamAM jarAka keI caDabhaDI uThe tyAM maLe ! ne koI anukULatA dekhADanAra maLe tyAM paNa maLe ! kuTuMbI bahu anukULa hoya tyAM paNa sAva Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 keLavavAno avasara che, je lapaTAI na jaIe te. lapaTAyA, gadagada thayA; eziyaLa thayA te satvahInatA vadhaze. sukha-mAtramAM A dhyAna rAkhavAnuM che ke jaDanI sagavaDamAM jaDanA eziyALA nahi banavAnuM; ulaTuM vadhAre gaMbhIra, vadhAre tRpta ane vadhAre sAvadhAna banavAnuM. te savanI kasarata thaI gaNAya te satva khIle. zikhIkumAra muni mahAsAvika che. enuM mULa kAraNa emaNe dharmarUpI kalpavRkSanI kiMmata AMkI che, eTale bIjA paranA TheSa vagere rUpI adhama bAvaLIyAne vaLaga vAne badale dhamakalpavRkSane vaLage che. sAruM thayuM ke AvA prasaMge saMsArane svabhAva oLakhAvI dIdhe! tamAre dekhAya che ke nahiM kaMI AvuM? nA, AMkhe kamaLe che eTale e barAbara dekhAtuM nathI. bIjuM ja dekhAya che ! "saMsArane svabhAva zuM cheTe che? e te A sAmo ja kharAba che, ane mArI sAme Ama varte che. paNa jue ke sItAjIe zuM vicAryuM ? "saMsAranA svabhAve A karyuM che, te evA saMsArane mAre have khapa nathI ! raDI rUpALI jainadharmarUpI kalpavRkSanI zItaLa chAMyaDI mUkIne saMskAranA jeTha mahinAnA dhIkhatA ghera tapArAMmAM tapavA koNa jAya? dharmanA vimAnamAM uDavAnuM maLyA pachI saMsArane pagaghasaraDo keNa kare ? dharmamAM mahAna AzvAsana ane zAMti maLe che, te pachI saMsArane nakaro avizvAsa ane azAMti koNa svIkAre ? jeTalI sArI upamAo ane sArA Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7i5 pariNAma, e badhA dharmamAM ghaTe che, ne jeTalI kharAba upamAo ane kharAba pariNAma, e saMsAramAM ghaTe che. mATe ja sItAe nakkI karyuM ke e na joIe. jAo ! A sava! sAme pralobhana che ke badhA pUrvanA duHkhane badale vALI daivAne A avasara che. mahAvaibhavI jagadaMbA devI jevI mahArANI tarIke masta rahevAno avasara che ! paNa e badale ene khapatuM nathI, kemake chevaTe te e paNa saMsAra, ane saMsAra, ene asalI svabhAva batAvyA vinA rahe nahi. nirdoSane paNa mAra -zikhIkumAra e vicAre che ke karmasaMsAra ja e che ke deSa na karyo hoya te ya apayazane mAra Ape te deSa sevyA hoya chatAM ya bahAra yaza patharAte heAya, ene bharose rahevA karatAM satva khIlavavuM. senAne dhIkhatI bhaThThImAM nAkhyA vinA camaka na Ave ! e sonuM agninI lAhyo khame ane lAhothI tapIne pAtaLuM bane tyAre jhamaka uThe, tema ahIM saMsAranI aneka Apattio-kasoTIo Ave tene saharSa svIkArAya, jarAya emAM vihaLa banyA vinA, manane jarAya ochuM mAnyA vinA, sAmAne cheSa dIdhA vinA, maLelA dharmanuM mahApuNya aMkAya ane e rIte sonAnI jema potAnA AtmA, je anAdine patthara jevo, tene pIgaLAvIne pANI jevo karAya, tyAre A jhaLakATa nIkaLe, ke saMsAranA upalakiyA khelamAM jarAya na phasAtAM enI leza mAtra asara Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 letAM, saMsAranA mULagata duSTa svabhAvane barAbara oLakhI rakhAya. lekasaMjJAmAM jarAya taNavAnuM nahi, lekanI prazaMsA ke niMdAnA AdhAre nahi jIvavAnuM. sItAjInI niMdA loka karatuM hatuM chatAM sItAjI zuM asanI banelA hatA ? kaI durAcArIo Aje ya paMkAya che, prazaMsA pAme che, te zuM e nirdoSa thaI gayA? u. yazovijayajI mahArAja kahe che. ke, lokasaMjJAmAM nahi taNAvuM, jene kettara zAsana maLyuM che. emAM bhArata ane prasannaca dranA daSTAnta mojuda che." bharata cakravatI che, leka jue che ke mahA AraMbha ane mahA parigrahamAM paDelA che. chatAM ArisA bhavanamAM kevalajJAna pAmI gayA. prasannacandrane leka mahAna yogI kahI rahyA che, chatAM vIra prabhu kahe che ke e sAtamI narakanAM pApa upAI rahyA che. lekanA sArA ke khoTA saTaphikeTane kyAM hisAba rahyo? mATe ja emAM na taNAtAM tatva jevuM. muni vicAre che ke "deSa na sevyuM hoya te ya saMsArane svabhAva e ke apayazeya pamADe, ane deSa se hoya chatAM kIrti dekhADe. AnuM kAraNa e che ke karmanI gati vicitra che. A mAtA apayazamAM paDaze paraMtu emAM ya enA pitAnA pUrvanA karma ja kAraNa che. apayaza bhegAvyA vinA e karma dUra haTe nahi, tethI apayaza e te mAtAne pUrva karma haTAvavAnuM eka prAyazcita thaze." Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 477 AmAM paNa juo ke maharSie keTalIya uttama vicAraNAo karI! keTalAM to vicArI lIdhAM! A pApI saMsAra ja e che." pikI sarva tamane kadAca khabara nahi hoya, Aje te e zUravIratAne jamAne AvI lAge che ke ajJAna leke kahe che, "zuM "saMsAra kharAba, saMsAra kharAba" kahe che? zuM vAta-vAtamAM pApa pApa kahyA kare che, kene Ama ja niHsattva ane kAyara banAvI dIdhA !" jevuM A bhramaNA heThaLa e leke jAtane sAtvika ane zUravIra mAnI rahyA che. kevaLa IndriyenA udbhaTa viSaye ane lebhAdi kaSAyanI pragatimAM satva ane bahAdurI mAnI rahyA che ! vikAsa mAnI rahyA che ! keTaluM kAramuM ajJAna ! AjanI vyA khyAmAM sinemA, reDIyena unmAdaka gAyane bhegIonA bajAra vacce nRtya, udubhaTa bhejana ane paheraveza, sudharelA durAcAra, vagere ke je narI viSayAsakti che, e badhI vIra ane sAttivaka pravRttio ! AjanI vyAkhyAmAM jaDanI maha. tvAkAMkSAo e lebha ane tRSNa nahi ! sAmAne kAyadesara halako pADavo e abhimAna durgaNa nahi! tuccha ane vinAzaka vastu khAtara damAma ane dhamadhamATa e krodha nahi! yatheccha bhautika jIvana ke jyAM satsaMga, paramAtmA-bhakti dAna, vratapaccakhANa, AtmaciMtA sarAsara uvekhAI rahI che, evuM bhautika jIvana e rAgadveSa-pIDita jIvana nahi! e te sAtvika ane vIratAbharyuM jIvana! tamane nathI Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 lAgatuM ke AvA jIvanamAM mAnavatAthI divyatAmAM javAnI vAta te kayAM paNa mAnavatAne TakAvavAne badale pazujIvana tarapha pagaraNa maMDAi rahyA che ? evA maDANanA lIdhe Aje AkhA jagatamAM ane A dezamAM paNa kaleza, vikhavAda, che huMzAtuzI, kSudratA, ahaMkAra ane prapaMca, hiM'sA, jUTha, ane anIti Aje keTakeTalA phAlyA-phUlyA che ? AvuM ja nAma sAttvikatA ane zUravIratA ne ? jyAre, 'sa'sAra du:khada che, asAra che, bhayAnaka che,' evu... jorazeArathI mAnatA A dezamAM bhautika jIvananI mukhyatA nahAtI ane tethI ja AtmaciMtA pUrvaka ahiMsA-satya-naiti-dAna-zIlatapa, vrata niyama ane prabhubhakti vikasvara hatA. mATe ja kleza, irSyA ane ahaMkAra ochA hatA. zuM e badhuM niHsattvatA ane kAyaratA ema ? jarA ubhA raheA, jagata sAthe dADA mA, ane sAcAM sattva zUravIratA zA e samajo; enA nidAna samajo; enA lAbha samo; ane jIvanamAM sAcAM sattva apanAvA, kAnA janma dhikkAra pAtra :-- maharSi vicAre che ke saMsAra pApabharyAM che; mATe emAM mAtAne kalezakArI evA janma mane maLyA ! e janmane dhikakAra che !' keTalA badhA ucA sAttvika zubha vicAra! ApaNu-te te e dekhAya che ke ulaTu emane viTa'aNuA denArA te mAtAnA janma hatA chatAM pAte potAnA janmane dhikakAre che ! pazutA ja nahi, mAnavatAnA pazu Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 479 sImADA laMghI divya jIvanamAM viharavAnuM karAya tyAre A banI zake. svAtmAne zudra ane adharma bhAvanAomAM taNAI jate aTakAvI bhavya sadubhAvanAomAM ja viharate rAkhavAnuM satva khIle zurAtana khIle te ja A banI zake. emAM bhayaMkara aparAdhI pratye paNa bhAvadayAnA nirmaLa gaMgApravAha vahI rahyA hoya che, jenI tejasvI tavArikha pachInA nisatva ine bhavya dayA-kSamA nispRhatA Adi keLavavAnA mahAsattva zIkhave che. maharSi zuM karI rahyA che? aMtima ArAdhanA ! emAM anazananI jema A ya Ave ne? pite mAtAne kalezakArI, ane mAtA bicArI anArya lekanA apayazanI bhAgI ! kema ema ? pApI saMsAra ja e che ke jyAM sArAne apayaza maLe che, ane deSitane yaza maLe che ! paraMtu maharSi vicAre che ke mAtAne apayaza maLavAmAM kAraNabhUta enA pUrva karmanI vicitra gati che, evA karmane aMta lAvanAra AvAM kahuphaLa che, mATe cAle e enuM prAyazcitta thayuM, ne karma nAza pAmyuM. | muni vicAre che ke pUrve mana-vacana ke kAyAthI duSkRtya karyA hoya enuM azubha ja phaLa Ave." vAta sAcI che. bAvaLIyAnA vAvetaramAM pachI kerIo kyAMthI maLe ? AmAM traNa zikhAmaNe maLe che - (1) azubha vicAra-vANI-vartAva karIe chIe, paNa dhyAna rAkhavAnuM ke enuM phaLa kharAba ja Avaze. Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 (2) vartamAnamAM je azubha hAlata bhegavIe chIe e sUcave che ke bhUtakALamAM ApaNe kheTuM karyuM che, sAruM nathI karyuM. tethI ahIM paNa enA beTA saMskArathI beThuM karIe chIe, paraMtu kharuM jotAM jema ajIraNathI beTI bhUkha lAge che chatAM ene je dabAvIe chIe ane kazuM khAtA nathI te ajIrNa maTI jAya che, tema beTI vRtti pravRttine dabAvIe te kusaMskAre dhIme dhIme maTI jAya che. (3) trIjI vAta e che ke ahIM je bIjAnA nimitte paNa ApaNane sosavuM paDe che emAM ya vastu gatyA ApaNAM ja pUrvanA duSkRtya javAbadAra che, tethI bIjAne doSa na detAM kSamA ApavI joIe. enuM bhalu IcchavuM joIe, enI dayA khAvI joIe. eTale maharSi mAtAnI dayA khAya che. A badhI ArAdhanA che hoM. ethI bhavAMtare leza paNa durbhAva Adi mela sAthe AvatA aTakI jAya che. have e mahAtmA AgaLa vadhI vicAre che ke "saMsAravAsane lIdhe apayaza pAmatI mAtAne paNa have mAre zeka zo bahu kare? ene badale khuzI thavA jevuM che ke chevaTe ya e bicArIne mekSasukhanA phaLa ApanArA jinadharmarUpI kalpavRkSanI prApti karAvI!? sAruM thayuM ke te paNa dharma pAmI gaI, ema mahAtmA vicAre che ! emanI najaramAM enA vartamAna duSTa kArya nathI caDhatAM, dharma prApti caDhe che! haiyAnI vizALatA ane duSTamAM paNa sArUM tattva jevAnI vRtti Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 vikasAvavI hoya to keTalI hada sudhI vikasAvI zakAya ene A namune che. jinadharmanI prAptine kalpavRkSa maLe gaNe che! rome romamAM jina dharma pratye aTala AsthA jamAvI dIdhI che! evI, ke mAtra pitAnA jIvanamAM ja nahi paNa jagatamAM ya jyAM jinadharmanI prApti dekhAya tyAM dila Thare, tyAM ja sAmAnI unnati dekhAya, e sivAya te vaibhavane Dhera hAya samrATapaNanI hakumate ya heya, digaMtavyApI yazakIrti ya hoya, paraMtu e vadhu phajula ane mahAduHkhadAyI dekhAya. bhalene e pitAnA putrAdimAM ya heya paNa je tyAM jinadhanI prApti nathI te dayApAtra lAge. prakaraNa-48 samAdhidAtA paMca namaskAra sAcA adhikArane parakhe; ene bajAve - zikhIkumAra maharSine have jhera khUba ja vyApI gayuM che. jinadharma pratyenI aTala zraddhAne lIdhe e AgaLa vicAre che ke "tyAre have te huM paNa suma rAme parama paMcanamakkAraM huM paNa bAkInI ciMtA zA mATe karuM? paramapada mokSa pAmavAmAM jinendra bhagavAne upadezelA zreSThapaMca namaskAra maMtrane yAda karuM.' paMcaparameSThine namaskAra karavArUpa navakAramAM lIna thaI jAuM ! kema A vicAre che? ema samajIne, ke Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 jIvana mArA hAthamAM nathI, maraNa mArA kahyAmAM nathI. dehanA para mAro ke adhikAra nathI. eka mAtra mAruM puNya hoya te navakAranuM smaraNa, vagere dharmaciMtana para mAre adhikAra che. je adhikAra mane khyAla karI de ema che! te adhikAranI vAta cheDI binaadhikA ranI vAtamAM zA mATe paDuM? samajAya che? duniyAnI badhI dhAMdhala bina AdhakAranI ceSTA che, tyAM jyAM dhAryuM upajatuM nathI, je tamArA kahyAmAM kaMI ja nathI, enA mATe covIsa kalAkanI daDadhAma che! jyAM adhikAra che tamAre mahAna puruSanA guNagAna para, uttama dAnAdi dharma sAhase para, e paNa chatAM lakhalUTa lAbha apAvanAra, e karavAnuM hajI dila thatuM nathI mahAtmA samaje che ke "mAtAne apayaza TALavAnuM mArA hAthamAM nathI, paNa namaskAra maMtranuM smaraNa mArA hAthamAM che. zarIramAM ghera pIDA che, tyAM A munipuMgave ene leza paNa vicAra na karatAM navakAra maMtra tarapha vaLe che, kevI sarasa adhikAranI bajavaNuM ! pAchI khUbI te e che ke pita mahAzAstra bhaNelA che, UMDA abhyAsI che tatvajJAnanA, chatAM aMtakALe navakAra maMtranA smaraNamAM ja lIna thavAnuM vicAre che. bIjuM tatvajJAna kharuM, paNa paMcaparameSThI namaskAra e mahAtatvajJAna che. pra. - te te bIjuM jANavA-bhaNavAnI zA mATe mahenata karavI ? ekalo namaskAra maMtra ja nahi ? Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 483 --nA, mIjI tattvajJAna namaskAra maMtranA rahasyane, uMDA paramAne, enI mahAvizeSatAone samajAve che mATe e avazya meLavavu pachI je namaskAra smaraNa thAya e keI ajaba keATinuM ! namaskAranuM dhyAna e mahAtattvajJAna che, enA akSaramAtranuM ciMtana paNa asakhya kALanA pApanA nAza kare che! mahAna sadgati apAve che! tavAnA mULabhUta pAMcaparameSThinI e TanA karAve che! mahA pavitranA maraNa dvArAe mahA dveSabharyAM jIvane paNa pavitra kare che ! evA vizva zreSTha paMcaparameSThIne namaskAra e AtmAmAM mahA namratA saje che! evI mahA kAmaLatA ubhI kare che ke jyAM pachI pApa cAMTI zakatA nathI, ane AtmAnA AMtarika dabAI gayelA guNane pragaTa thavAnA avakAza maLe che! maharSi svage :--mATe ja vAra vAra namaskAra maMtra smarA, divase ke rAtre amuka samaya ekAMtamAM namaskAranA dhyAnamAM ThIka ThIka pramANamAM lIna aneA. mahAmuni zubha adhyavasAyamAM jhIlatA pacanamaskAranI bhAvanAmAM lIna thaI gayA! bhAvanA eTale ? e, ke jenAthI AtmA bhAvita thAya-dUdhamAM nAkhelI sAkarathI dUdha evuM bhAvita thaI jAya che ke sAkaranA mIThA svarUpane peAtAnu' svarUpa banAvI de che. dUdhanA kaNe-kaNu sAkaramaya mIThA mIThA thaI jAya che. basa evI rIte AtmAnA pradeze pradeza pacanamaskAmaya thai javA joie. jANe pradeze pradeze namaskAranA guMjArava cAlatA hAya, Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 pradeza pradeza paMca parameSThInuM zaraNuM svIkAravA sAthe emane samarpita thatA hoya; pradeza pradeza emane caraNe tamaya thaI rahyA hoya. bhamarInA gADha guMjAravamAM IyaLane bhramaranA eka dhyAna, ekatAnatAnI jema AtmAne savaze paMca namaskAranuM ja eka dhyAna lAge, ekatAnatA lAge. A badhuM lAvavA mATe arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu bhagavaMta rUpI paMcaparameSThI ane emane namaskAranI asAdhAraNa vizeSatAo, sarvottamatA, ne ekAMta ananya hita kArakatAnI sacoTa vizvAsabharI joradAra bhAvanA bhAvavI joIe. zikhIkumAra mahAmuni paMcanamaskAranI bhAvanAmAM lIna banI tarata ja AyuSya pUrNa thaye kALa karIne pAMcamA brahma deva lekamAM nava sAgaropamanA AyuSyava La uMcI keTinA deva tarIke janma pAmyA. jAlinIe mahapine ghAta karavAnuM ghera pApa karyuM te karyuM, paNa pAcho uparathI enI anumodanAmAM caDhI ! ugra azubha karma upAjya ! aMte jIvana pUruM karI bIjI narakanA bhayaMkara duomAM traNa sAgaropamanA asaMkhya varSo mATe jaI phasI. jIvana vinavara baMne ya mATe, paNa dharmAtmA jIvana jItI gayA ane A pApAtmA jIvana hArI gaI! kaSAyanuM anarthakArI pariNAma vicArI jIvanamAM Dagale ne pagale pragaTanI kaSAtI Agane jinavANInA upazamarasathI ThArI samatA-samAdhi ane AtmAnI zAMti pAme. (trIje bhava samApata.) Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'pa-00 paramapUjya paramataponidhi prabhAvaka pravacanakAra AcAryadeva zrImada vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanuM mananIya AdhyAtmika sAhitya dhyAna ane jIvana bhA. 1 5-00 dhyAna ane jIvana bhA. 2 ucca prakAzanA paMthe (paMcasUtra) rukUmI rAjAnuM partane ane utthAna bhA. 1 5-00 rukamI rAjAnuM patana ane utthAna bhA. 2 pa--00 dhyAnazataka (gujarAtI) dhyAnazataka (hIndI), 5-00 paramateja bhA. 1 6-00 paramateja bhA. 2 10-00 lalitavistarA--saMskRta paMjikA sahita pa00 siha ane AnaMda (bhava. 2) pa-00 sItAjInA pagale pagale bhA. 1 sItAjInA pagale pagale bhA. 2 pa-00 devasikA 1-08 gaMgApravAha yogadaSTi sAracaya (pITIkA) gaNadharavAda amIcaMdanI amIdaSTi divyatattva citana bhA. 1 | divyatava citana bhA. 2 prAptisthAna che (aa. caturadAsa cImanalAla jeThAlAla cunIlAla ghIvALA kumArapALa vI. zAha 868, kALuzI nI poLa, | 355, kAlabAdevI roDa, 68, gulAlavADI, kALupura, amadAvAda-1. | muMbai--2. a | 3je mALe, muMbaI-4. AvaraNa : siddhArtha prinTarI, amadAvAda. phona . 34928-77239 1-00 1-5 1-59 1-10 2-58 2-10