Vijayanand abhyudayam Mahakavyam athwa Atmaramji charitam

Author(s): Hiralal Hansraj
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha

Page 141

१३०
श्री विजयानंदाभ्युदयम् महाकाव्यम् ।।
સંગથી દોષોએ કરીને પોષિત થઈ; (કેમકે) દોષાકર એટલે ચંદ્રના સંગથી કમલિની શું મલિન નથી થઈ ?
पीत्वा मधुभरं कोपी, मधुरं कोऽपि वक्ति किम् । धृतांतर्मधुधारो हि, जलधिर्मधुरोऽस्ति किम् ॥ ६६ ।।
મદ્યના સમૂહને પીને કોપયુક્ત થએલો એવો કોઇ પણ માણસ શું મધુર બોલે છે ? કેમકે, ધારણ કરેલ છે, અંતરમાં મદ્યની ધારા જેણે એવો સમુદ્ર શું મધુર છે ? (સમુદ્રમાં મદ્યની ઉત્પત્તિ પ્રસિદ્ધ જ છે.)
तथा पिबत मैरेयं, सदाऽस्वसुखहेतवे । તથા પિવત મૈયું, સવા સ્વસુગ્રહેતવે ॥ ૬૭ ।।
એવી રીતે હમેશાં પોતાના દુઃખ માટે મદિરાને પીઓ તથા હમેશાં પોતાના સુખ માટે મદિરા ન પીઓ. (આ શ્લોકના પૂર્વાર્ધ તથા ઉત્તરાર્ધ બન્ને તુલ્ય છે; તેમ શબ્દોથી એકબીજા સાથે પૂર્વાર્ધ અને ઉત્તરાર્ધમાં વિરોધ છે.)
क्रमेण गतचैतन्याः, सर्वेऽपि प्रालुठन् द्रुतम् । મતિામત્તમાતા, હતા શવા વાવૌ ।। ૬૮ ।।
અનુક્રમે મદિરારૂપી મદોન્મત્ત હાથીથી જાણે હણાયા હોય નહીં જેમ તેમ શબોની પેઠે ચૈતન્ય રહિત થયા થકા સર્વે પણ તુરત પૃથ્વી પર લોટવા લાગ્યા.
तटीतटवटव्रात, वाताप्तशुभचेतनाः । સદ્દારાશ્ચ તત: સર્વે, વસૂવુર્ભૂપનું વિના ।।૬૧ ।।
પછી તે રાજકુમાર વિના સર્વે મિત્રો સ્ત્રીઓ સહિત, નદીના કાંઠા પર રહેલા વડના સમૂહના પવનથી મળેલ છે
શુભ ચેતનાઓ
જેમને, એવા થયા.