Vijayanand abhyudayam Mahakavyam athwa Atmaramji charitam

Author(s): Hiralal Hansraj
Publisher: Shrutgyan Prasarak Sabha

Page 157

१४६
श्री विजयानंदाभ्युदयम् महाकाव्यम् ।। तस्या रूपं निरीक्ष्यैवं, हन्यमाना इवेषुभिः ।। नृपा मनोभुवस्तत्र, शिरांसि दुधुवुर्मुहुः ।। ४५ ।।
એવી રીતે ત્યાં તેણીના રૂપને જોઈને જાણે કામદેવના બાણોથી હણાયા હોય નહીં જેમ, તેમ રાજાઓ વારંવાર (પોતાનાં) મસ્તકો ધુણાવવા લાગ્યા. अथावतीर्य वैदर्भी, मालापाणिः स्वयानतः । दक्षां सखीं पुरस्कृत्य, मंडपमध्यमाययौ ॥ ४६ ॥
હવે દમયંતી હાથમાં વરમાળા સહિત પોતાના વાહનમાંથી ઊતરીને તથા ચતુર સખીને અગાડી કરીને રંગમંડપના મધ્ય ભાગમાં આવી. ज्ञातराजन्यवृत्तांता, सखीनीत्वा कुमारिकाम् । अवोचद्वाचमेवं सा, बंगभूपस्य संनिधौ ॥ ४७ ॥
જાણેલો છે રાજવંશીઓનો વૃત્તાંત જેણીએ, એવી તે સાહેલી દમયંતીને બંગાલ દેશના રાજાની સમીપે લઈ જઈને એવી રીતે વાણી બોલવા લાગી કે, सख्ययं बंरराजेंद्रः, सुरेंद्राव्यो यशोऽन्वितः । गंगाऽपि वसुधां यस्य, पवित्रयति सर्वदा ।। ४८ ।।
હે સખી ! આ યશસ્વી એવો બંગાલ દેશનો સુરેદ્ર નામનો રાજા છે, કે જેની પૃથ્વીને હમેશાં ગંગા પણ પવિત્ર કરે છે. भानुसमप्रभस्यापि, नृपस्यास्य करो ध्रुवम् । तापं न तनुते किंचित् , किंतु रक्षाक्षमः क्षितौ ॥ ४९ ॥
સૂર્ય સરખી કાંતિવાળા એવા પણ આ રાજાનો કર (પક્ષે– કિરણ) ખરેખર બિલકુલ તાપને(ખેદને) વિસ્તારતો નથી, પણ ઊલટો પૃથ્વીમાં રક્ષા કરવાને સમર્થ છે.