________________
સપ્તભંગી પ્રદીપ.
અથવા તેજ ક્ષણની અંદર રૂપાદિ સમુદાયવાળા ઘટની અંદર કંબુ-ગ્રીવાદિ રૂ૫ પિતાના આકારને લઈને ઘટનું સ્વરૂપ સમજવું અને પટાદિના આકારને લઈને ઘટનું પરરૂપ સમજવું તથા સ્વરૂપે એટલે પિતાને આકારે ઘટમાં સર્વ માનવું. જે પોતાના આકારની માફક બીજા આકારથી પણ ઘટમાં સત્ત્વ માનવામાં આવે તે જગતના તમામ આકારવાળાપણું ઘટમાં આવવાથી ઘટ-પટના ભેદ નિબન્ધન વ્યવહારનેજ લેપ થઈ જાય. જે બીજા આકારની માફક પિતાના આકારથી પણ ઘડામાં અસત્ત્વ માનવામાં આવે તે કોઈપણ આકાર વાળ ધડ હેવજ ન જોઈએ. માટે સ્વાકારથી સત્તની માફક બીજા આકારથી અસત્વને જરૂર જૂદું માનવું,
અથવા રૂપાદિ સમુદાયવાળા ઘટમાં જે પ્રકારનું ચક્ષુગ્રાહ્યપણું છે તે ઘટનું સ્વરૂપ કહેવાય અને રસનાદિમાહ્યપણું પરરૂપ કહેવાય. ચક્ષુગ્રાહ્યપણાને લઈને સર્વ માનવામાં આવે છે અને રસનાદિગ્રાહ્યપણાને લઈને અસવ માનવામાં આવે છે. જે ચક્ષુગ્રાહ્યપણાની માફક રસના ગ્રાહ્યપણાને લઈને પણ સત્ત્વ માનવામાં આવે, તે સર્વ ઈદ્રિયગ્રાહ્યપણું ઘડામાં આવી જાય તથા જે રસના ગ્રાહ્યતાની માફક ચક્ષુગ્રાહ્યપણુથી પણ ઘડામાં અસત્ત્વ માનવામાં આવે તે કોઈ પણ ઈદ્રિયથી ઘડામાં ગ્રાહપણું આવી શકે જ નહિ. માટે ચક્ષુગ્રાહ્યપણું સ્વરૂપ અને છહાદિ ઇંદ્રિયગ્રાહ્યપણું ઘટતું પરરૂપ સમજવું.
અથવા સમભિરૂઢનયની અપેક્ષાઓ ચેષ્ટા કરવાવાળાને ઘટ કહેવામાં આવે છે તથા કુટન ક્રિયા કરવાવાળાને કુટ કહેવામાં આવે છે. અને કુંભન ક્રિયા કરવાવાળાને કુંભ કહેવામાં આવે છે. આવા પ્રકારના વ્યુત્પત્તિભેદને લઈને પર્યાયોમાં પણ ભિન્નતા માનવામાં આવે છે. જેમ જુસૂત્રનય કાલાદિ ભેદે વસ્તુ ભિન્ન
