________________
સંભગી પ્રદીપ
હવે નદત્તને લઈને ત્રીજો ભાગે સમજાવવામાં આવે છે.
કિનારા ચાર, રાજા. - છનદત્ત પોતે કમાપિત સ્વદ્રવ્ય, સ્વક્ષેત્ર, સ્વકાલ, અને સ્વભાવની અપેક્ષાએ સત્વ તથા પરદ્રવ્ય, પરક્ષેત્ર, પરકાલ, અને પરભાવની અપેક્ષાએ અસત્વરૂપ ઉભય ધર્મવાળો છે. પ્રત્યેક સવાસવની અપેક્ષાએ સવાસવરૂપ ઉભય ધમને જુદા માનવા જરૂરના છે. આ વાતનું પૂર્વે સારી રીતે સમર્થન કરેલ હેવાથી અહિં વધુ લખવું તે પિષ્ટપેષણજ ગણાય.
જ્યારે ક્રમિક સત્વાસવરૂપ ઉભય ધર્મને પ્રધાનભાવે જીનદતની અંદર માનવાં હોય ત્યારે પ્રત્યેક સત્વ તથા અસત્વને ગાણ રૂપ પણ વસ્તુની અંદર માનવા. એવી રીતની વ્યવસ્થા દરેકમાં સમજવી.
હવે ચતુર્થ ભાગે જનદત્તમાં ઘટાવવામાં આવે છે.
નિયર ચાવલવાડ્યા ”
એક કાલમાં એક સાથે પ્રધાનરીતે જનદત્તની અંદર સ્વપરદ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, ભાવને લઈને સત્વ તથા અસત્વરૂપ બન્નેનું સમર્થન કરવાનું સામર્થ્ય બીજા કોઈપણ શબ્દમાં ન હોવાને લીધે ચે ભાગે માનવામાં આવે છે.
પ્રત્યેક અસ્તિ, નાસ્તિ શબ્દો જુદી જુદી રીતે પૃથક્ષણે સત્વ તથા અસત્વને પ્રતિપાદન કરે છે. પરંતુ એક કાલમાં એક સાથે પ્રધાનપણે ઉભય ધર્મનું પ્રતિપાદન કરી શકતા નથી તથા ક્રમિક અસ્તિ નાસ્તિ શબ્દો પણ ક્રમિક સત્વાસત્વરૂપ ઉભયનું