________________
સપ્તભંગી પ્રદીપ.
સભાવતા તથા અસદશ જડવાદિનું આલંબન કરવાથી પરપર્યાય જડત્વાદિની અસલાવતાને લઈને એક કાલમાં પ્રધાન પણે સવાસસ્વરૂપ ઉભય ધર્મનું સહાર્ષિતપણે પ્રતિપાદન કરવાની ઇચ્છિા થાય ત્યારે “વાતમાં મનુષ્ય વન સવલતશ્વઝ ” એવા શબ્દથી વ્યવહાર કરવા લાયક થાય છે.
હવે છઠ્ઠા ભાંગાનું લક્ષણદ્વારા સ્વરૂપ કહેવામાં આવે છે.
स्यान्नास्त्येव स्यादवक्तव्यमेवेति निषेधप्राधान्येन युगपद्विधिनिषेधाऽनिर्वचनीयकल्पनाविभजनया षष्ठी મારા
અનન્ત ધર્મવાળી વસ્તુના એક સદંશને આલંબન કરવાથી પરદવ્યાદિ ચતુષ્ટયવડે જ્યાં અસત્ત્વનું પ્રતિપાદન કરવાની વિવક્ષા થાય અને બીજા સદંશ તથા અસંદશનું આલંબન કરી સ્વપર પર્યાયની સદભાવતા તથા અસભાનતાને લઈને એક કાલમાં પ્રધાનપણે સવાસસ્વરૂપ ઉભય ધર્મને સહાર્ષિતપણે પ્રતિપાદન કરવાની વિવક્ષા થાય ત્યાં “ સર ગાયતષ પથ ' એવા શબ્દથી વ્યવહાર કરવો.
ઉદાહરણ તરીકે જેમ જીવાત્મા મનુષ્યના એક સદશ ચૈતન્ય અપેક્ષાથી પરપર્યાય જડવાદિને પરવ્યાદિ ચતુષ્ટયની અપેક્ષાએ અભાવને લઈને અસત્વરૂપે પ્રતિપાદન કરવામાં આવે છે. અને તેજ જીવાત્મા મનુષ્યની અંદર બીજા મનુષ્યત્વાદિ ધર્મોના આલંબનથી સ્વદ્રવ્યાદિ ચતુષ્ટયની અપેક્ષાએ સદ્દભાવતા તથા પરદ્રવ્ય મૃત્તિકા આદિ ચતુષ્ટયની અપેક્ષાએ અસહભાવતાને એક કાલમાં પ્રધાનપણે સત્તાસત્વ રૂપ ઉભય ધર્મને સહાર્ષિતપણે