________________
૩૧. સભાઃ - એક સાથે કેટલા કષાયોદય હોઈ શકે?
સાહેબજીઃ- તેનું પણ વર્ણન છે. આ ગહન વાત છે. તેને સમજવા ઘણો ટાઇમ જોઈએ. માટે અત્યારે આ વિષય લેતા નથી.
૩૨. સભા:- રક્ષાબંધન મનાય કે નહિ?
સાહેબજી - રક્ષાબંધન તે લૌકિક પર્વ છે, લોકોત્તર પર્વ નથી. આપણા ધાર્મિક પર્વને આપણે લોકોત્તર પર્વ કહીએ છીએ. લૌકિક વ્યવહારથી જે પર્વો છે તેના ઉદેશો ધર્મને અનુરૂપ હોતા નથી. તે પર્વોને ઊજવવાની પદ્ધતિ પણ ધર્મની વિરુદ્ધ હોય છે. માટે લૌકિક પર્વને આપણે ઊજવવું વાજબી નથી. પારકાં પર્વ છે માટે આવી વાત નથી. જૈન ધર્મ, સાચા પર્વને યોગ્ય રીતે સ્થાન આપવા તૈયાર છે. જેમાં ધર્મ સમાયેલો હોય તેની ઉજવણી કરતાં ધર્મનો વિકાસ થાય. ધાર્મિક ઉદેશવાળાં પર્વ હોય તો ધાર્મિક પર્વ છે, પરંતુ તેમને ત્યાં તો મોજ-શોખ, રંગરાગ, વિકારોનું સાધન બને, કષાયોનું પોષણ થાય તે રીતે પર્વની ઉજવણી હોય છે. એટલે સંસારનો ઉદ્દેશ હોવાના કારણે તેને ધાર્મિક પર્વ કહેવાં વાજબી નથી.
દુનિયાના જેટલા ધર્મો છે તેમાં જૈન ધર્મનાં પર્વ અણિશુદ્ધ છે. જેમ હવે પર્યુષણ આવશે, જે મહાન પર્વ છે. તેની ઉજવણી કઈ રીતે? તપ-ત્યાગ, અહિંસા, દયા, પરોપકાર, ક્ષમા વગેરે કેટકેટલા ગુણોનો તેમાં વિકાસ થશે, જેમાં પોતાના ગુણોનો વિકાસ થાય છે. દુનિયાનાં પર્વોમાં ઉદ્દેશ શું હોય છે? રક્ષાબંધનમાં ઉદ્દેશ શું છે?
૩૩. સભા - ભાઈ-બહેનનો પ્રેમ.
સાહેબજી:- પણ તેમાં ભાવના શું? સંસારમાં સુખી થાઓ, દીર્ઘ આયુષ્ય થાઓ. શુભકામનાઓ બધી સંસાર માટે ને? .
૩૪. સભા - બેન પાસેથી ભાઈ રક્ષા માંગે છે.
સાહેબજી:- શેની રક્ષા? પાપની કે ધર્મની?
૩૫. સભા - બેઉના પરિણામ છે.
સાહેબજીઃ-આ બધુતમે બાંધો ત્યારે બોલો છો? રક્ષા જોઈએ છે માટે તમને ભય છે. હવે ભય શાનો છે? તે નક્કી કરવું પડે.
પ્રશ્નોત્તરી (પ્રવચનો)