________________
નયસારે ભૂલ શું કરી? મરીચિના ભવમાં જ્યારે તેમણે ઉત્સૂત્ર ભાષણ કર્યું, ત્યારે ઉન્માર્ગરૂપ ઉત્સૂત્ર કરી મહાપાપ બાંધ્યું, જેથી તેમને સમકિતમાંથી ગબડવાનું આવ્યું. માટે નાની ભૂલથી કોઇ ગબડતું નથી અને ગમે તેવો ઊંચો જીવ પણ જો મોટી ભૂલ કરે તો તે ઠેકાણે રહી શકતો નથી.
જગતમાં નાની ભૂલની નાની સજા છે. જગતમાં મોટી ભૂલની મોટી સજા
છે.
જિનશાસન તો લોકોત્તર શાસન છે. એટલે તેનો અર્થ શું? દુનિયા જેને મોટાં પાપ માને છે, તેને જૈનશાસન મોટાં પાપ નથી માનતું; પણ મોટા પાપની વ્યાખ્યા જૈનશાસનમાં જુદી પડે.
કોઇનું ખૂન કરવું તે મોટું પાપ કે કોઇને ખોટી સલાહ આપવી તે મોટું પાપ? તમે શું માનો છો? તમે આત્મિક દૃષ્ટિએ કોઇને ઊંધી સલાહ આપો અને જે પાપ બંધાય તેના કરતાં ખૂન કરો ને જે પાપ બંધાય તે ઘણું જ નાનું પાપ છે.
જેમ તમે કાંઇ તમારા દીકરાને મારી નાંખો તેમ નથી, આવું અપકૃત્ય કરો તેમ નથી, પણ તેના આત્માનું અહિત થાય તેવી સલાહ તો આપો ને? દીકરાના આત્માનો પરલોક ભૂલીને શું કહો કે, દીકરા ભણીગણી આગળ વધજે, ડીગ્રી મેળવી વિકાસ કરજે. આવી કેટલી શિખામણ આપો? તથા સાથે સાધનસામગ્રી પણ કેટલી પૂરી પાડો? પણ તમને ખબર છે કે તે વખતે તેના આત્માનું તમે કેટલું અહિત કરી રહ્યા છો? આત્મદૃષ્ટિએ અહિત થાય તેવી સલાહ આપનારાં મા-બાપ કસાઇ કરતાં ભૂંડાં છે. આ ઉપમા ભયંકર છે. પરંતુ ઉત્સૂત્ર ભાષણ, ઉન્માર્ગ સ્થાપન, ઊંધી સલાહ, ઊંધો ઉપદેશ તે બધાં મહાપાપ છે.
અત્યારે તમારે શિક્ષણમાં આત્મા-પરલોક ઉડાડવાની જ વાત છે. અત્યારે ઘણા આત્મા, પુણ્ય, પાપ, પરલોકની ઠેકડી ઉડાડનારા છે અને જેઓ આવી વાતો ફેલાવે છે તેમને કેટલું પાપ લાગે છે? અને આ બધાને પ્રોત્સાહન આપનારા પણ ભયંકર પાપ બાંધે છે. મરીચિ શું બોલ્યા છે? ‘‘પિતા કૃત્યપિ, પિ'' ભગવાને કહેલા આચાર-વિચારથી વિરોધી આચાર-વિચાર છે, છતાં પણ તેણે ત્યાં ધર્મ છે તેમ બતાવ્યું, જેનાથી તેમનો ૧ કોટાકોટી સાગરોપમનો સંસાર વધી ગયો. તમે વિચારજો કે જિનાજ્ઞા વિરુદ્ધ કેટલાં સલાહ-સૂચન તમે આપો છો? અને સામાને મનાવો પણ છો, માટે કેવાં પાપ બાંધો છો?
૬૩. સભા ઃ- આ રીતે પાપ બંધાય તે ખબર જ નથી.
૩૮
પ્રશ્નોત્તરી (પ્રવચનો)
