________________
વિકલ્પ નથી. પથ્ય પાળવું જ પડશે, ચરી પાળવી પડશે. માટે ન છૂટકે લેવાનું ચાલુ કર્યું. માટે શું અહીંયાં તેમણે સ્વાદ, મજા માટે લીધું છે? એક બાજુ મહાત્યાગની વાત છે જ્યારે બીજી બાજુ આરાધના માટે કરવાનું છે. ત્યાગ એવો કરાવાય છે કે જેથી શરીરબળ સચવાય.
૭૦. સભા ઃ- આ રીતે મદિરાની છૂટ આપી તો માઇકની છૂટ કેમ નહિ?
સાહેબજી :- આવી વસ્તુ અપવાદમાર્ગે પણ થાય નહિ. અપવાદ બે માર્ગે હોય છે. એક જાહેર અપવાદમાર્ગ અને બીજો વ્યક્તિગત અપવાદમાર્ગ. વ્યક્તિગત અપવાદમાર્ગ કેમ સેવાય કે તે વ્યક્તિને સંયોગ પ્રમાણે ગુરુ તેને આજ્ઞા આપી ગુપ્ત રીતે અપવાદમાર્ગ સેવરાવી શકે છે, જ્યારે જાહેર પ્રસંગમાં જાહેર અપવાદમાર્ગ જુદા છે. વ્યક્તિગત અપવાદ સેવતાં જે ગંભીરતા સાચવવી પડે, તેના કરતાં જાહેરમાં અપવાદમાર્ગ સેવતાં ઘણી જ ગંભીરતા સાચવવી પડે. શેલક રાજાને જે કા૨ણ આવ્યું તેવું કારણ તો કોઇકને જ આવે. માટે અપવાદમાર્ગ ક્યાં સેવવાનો છે, તેનો પહેલો વિચાર કરવાનો આવે. આવી રીતે જાહેરમાં એક અપવાદમાર્ગ સેવતાં પછીથી તેની પાછળ બીજાં બધાં દૂષણોની લાઇન લાગશે.અત્યારે તમારે ત્યાં આ બધાની જ ડીમાન્ડ છે, માટે જ્યાં ભગવાનની આશા નેવે મુકાય છે, ત્યાં જ ટોળુ વધારે ને? અને જ્યાં ભગવાનની આજ્ઞા સાથેનું કહેવાય છે ત્યાં Limited(મર્યાદિત) ને? તમારી વિચારધારા સાથે ત્યાં Tussle(અથડામણ) જ હોય ને? જ્યારે જૈન મુનિની દેશના તો તત્ત્વથી ભરેલી જ હોય. પરંતુ આવી ટેંશના કાંઇ બધાને ગમવાની નથી. માટેઘણાને આવવાનો પ્રંશ્ન જ નથી. તેથી માઇકની જરૂર પડે તેમ જ નથી. અને કદાચ એવા સારા વક્તા હોય કે આશા સાથેની દેશના આપતા હોય અને તેમને કદાચ માઇકની જરૂર પડે, પણ આવા બે-ચારને માટે થઇને જો વાપરવાનું ચાલુ કરે, તો પછી બધા જ વાપરવા માંડશે. તેનાથી કેટલું નુકસાન થશે તે વિચાર્યું છે ખરું? અમારે ઘણાને આ વાત માટે ના પાડવી પડેછે, ત્યારે તેમને લાગે છે કે સાહેબ જુનવાણી, રીજીડીટીવાળા છે. પણ અમને આગળ ઘણું જ લાંબુ નુકસાન દેખાય છે. ખરેખર તો કોઇપણ અપવાદમાર્ગ સેવતાં લાભ વધવો જોઇએ અને ગેરલાભ ઘટવો જોઇએ. જે માર્ગ સેવતાં નુકસાન ઓછું અને લાભ વધારે થવાનો છે, તે જ તે અપવાદમાર્ગ કહેવાય. શેલકરાજા આ જે ઔષધનું સેવન કરશે તેમાં જીવહિંસા છે, બીજા દોષો પણ છે, પણ તેની સામે જે ઘણા જ લાભો છે, તે જોઇને
પ્રશ્નોત્તરી (પ્રવચનો)
૪૩
