________________
અસમાધિ થાય અને દુઃખના કારણે ધર્મમાં વિક્ષેપ થતો હોય, તો તમે માંગી શકો છો. પણ-આ દુઃખના નિવારણ પછી હું સંસારમાં મોજમજા કરું, આસક્તિથી તેમાં રાચ્યોમાચ્યો રહું, તો ધર્મનો ઉપયોગ પાપના સાધનમાં જ કર્યો કહેવાય. બાથરૂમમાં જઇને ગંદો થાય તેને નવડાવવો ક્યાં? ખાળમાં જ હાથ નાંખીને શરીર પર લપેડા કરે તેને ક્યાં ચોખ્ખો કરવો? અપવિત્રતાને નિર્મળ કરવાના સ્થાનોમાં આવીને પાપને ઓર મજબૂત કરવાં છે અને તેમાં પાછા ધર્મગુરુ ટેકો આપે, તો હવે શું કહેવું?
૧૧૯.સભા ઃ- અર્થ-કામ પુરુષાર્થ બતાવ્યો ને?
--
સાહેબજી :- અર્થ-કામ માટે પણ પુરુષાર્થ બતાવ્યો છે. ગૃહસ્થ તરીકે પૈસાની જરૂર પડે તે ભગવાનને ખબર છે. વગર પૈસે કાંઇ શ્રાવક જીવી શકવાનો નથી. તમારે ગોચરી લાવીને ખાવાનું કહ્યું છે કે કમાઇને ખાવાનું કહ્યું છે? તમારે તો સ્વબળે કમાઇને ખાવાનું છે. માટે તમને અર્થની જરૂર ઊભી થાય ત્યારે, ફઇ રીતે પુરુષાર્થ કરવો, તે શાસ્ત્રમાં બતાવ્યું છે. કઇ રીતે કમાવાનું, કેવા ભાવ સાથે, કેટલો સમય પુરુષાર્થ કરવાનો તે બધું જ શાસ્ત્રમાં બતાવ્યું છે. શ્રાવક પ્રતિદિન ત્રણેની ઉપાસના કરે, અર્થ-કામ અને ધર્મની ઉપાસના કરે. તમે જીવનમાં ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ અર્થપુરુષાર્થ કરો તો અમે કોઇ ટીકા-ટિપ્પણ ન કરીએ. અર્થ માટે અર્થપુરુષાર્થ કરે, પણ અર્થની જરૂરીયાત ઊભી થાય એટલે સીધા દેરાસરમાં માળા લઇને બેસી જવાનું નથી કહ્યું.
૧૨૦.સભા ઃ- અમને તો પાકી શ્રદ્ધા છે કે ... સાહેબજી :- :- હા, અત્યારે બધા પાકી શ્રદ્ધાવાળા પાક્યા છે, પણ શાસ્ત્રમાં ધર્મના ક્ષેત્રમાં ને સંસારના ક્ષેત્રમાં કેમ જીવવું તે બતાવ્યું છે. તેમાં કામપુરુષાર્થ, અર્થપુરુષાર્થ કરવો તેમ કહ્યું, પણ જ્યારે જરૂરિયાત ઊભી થાય ત્યારે તેના માટે ધર્મ કરો એવું નથી કહ્યું. ૪ કલાક વેપાર માટે શ્રાવકને ફાળવ્યા છે, તો શું ભગવાને ભૂલ કરી કહેવાય?
।૨૧.સભા ઃ- શ્રીપાળનું ધ્યાન ધર્મધ્યાન કહેવાય?
સાહેબજી :- શ્રીપાળ કોણ છે તેની ઓળખ હવે નવપદની ઓળીમાં તમને થશે. તે તો સમ્યગ્દષ્ટિ છે. સમ્યદૃષ્ટિની વાત કરશો તો શું કહેવું? જેમ મદારી સાપને ગળામાં લઇને ફરે છે, તેથી આપણે પણ સાપને ગળામાં લઇને ફરીએ? આવાને પ્રશ્નોત્તરી (પ્રવચનો)
૬૭
