________________
અપવાદમાર્ગ સેવ્યો છે. આવા તો શાસ્ત્રમાં ઘણા જ દાખલા છે. ગાઢ કારણે જ આવી વસ્તુઓ વાપરવાની છૂટ છે.
૭૧. સભા ઃ- સભા વધારે ભેગી થાય છે તેમાં કારણ શું?
--
સાહેબજી ઃ- ભગવાનની આજ્ઞા મૂકીને બોલો તે જ કાં૨ણ છે. તમને મનોરંજન ન થાય તેમ બોલવું તે ઘણાને ગમતું નથી. અમે તત્ત્વની વાતોને છોડી, ચટાકેદાર દૃષ્ટાંતો આપીએ, જેમાં શાસ્ત્રને છોડીને ફોરેનના કે નોનજૈનના દૃષ્ટાંતો આવે અને તેની સાથે જૈનશાસનના મહાપુરુષોને તેમની હરોળમાં મૂકીને સાથે જોક્સ કરીએ, એટલે તમે બધા ખુશ. તમે જે સીધું વાંચી વાંચીને ન મેળવી શકો તેવી દુનિયાદારી માહિતી અમે તમને વ્યાખ્યાનમાં રોચક શૈલીથી આપીએ. પછી તો અમારી વાહ વાહ ને? આના કારણે ચાર મહિનાના વ્યાખ્યાનમાં ૫ ટકા મોક્ષમાર્ગ કે તત્ત્વની વાતો પણ તમને સાંભળવા ન મળે.
:
૭૨. સભા ઃ- સંસારના આશયથી પણ પાપને બદલે ધર્મ કરે તે સારું જ છે ને? સાહેબજી ઃ- મોક્ષને કેન્દ્રમાં રાખીને જ ધર્મની વાત છે. તમે તપ-ત્યાગ-સંયમ પાળો, સદાચાર કેળવો, અબજો રૂપિયાનું દાન કરો, બ્રહ્મચર્ય પાળો, નિર્વિકારીતા કેળવો પણ જો મોક્ષનું લક્ષ્ય ન હોય તો, તે ધર્મની ફૂટી કોડીની કિંમત નથી. જૈનશાસનમાં પરમ તત્ત્વ મોક્ષ છે. આજ ધર્મ કરીને જો ૮૪ લાખ જીવાયોનિમાં ફરવાનું હોય, તો પછી ધર્મ ક૨વાની શુંજરૂર? જે ધર્મ તમારા અને પરના આત્માનું હિત કરે તેવો જ ધર્મ જોઇએ. જેને આત્મકલ્યાણ સાથે મતલબ નથી, તેનો પહાડ જેવો ધર્મ, રાઇ જેવડો પણ નથી.
૪૪
અભવ્યના જીવો કેટલો ધર્મ કરે છે, છતાં તેની શાસ્ત્રકારોએ ક્યાંય પ્રશંસા ન કરી ને? માટે ખાલી ધર્મનું મૂલ્ય નથી, પણ આત્મકલ્યાણસાધક ધર્મનું મૂલ્ય છે. જે મોક્ષને નકામો માને તેને માટે આ સંસારમાં ધર્મ કાંઇ કામનો નથી. જગતમાં ખરું સુખ-વિકાસ મોક્ષમાં જ છે. હવે તે જેને જોઇતું નથી તે વ્યક્તિ ધર્મના શરણે જાય તો તે શું કામ જાય છે, તે જ પ્રશ્ન છે.
તમારો પેલો પ્રશ્ન હવે પૂરો કરી લઉં કે, શ્રાવકના વંદિત્તા સૂત્રમાં આવે છે કે “મજ્જમ્મિ અ મંસમ્મિઅ'; માટે અપવાદમાર્ગે આવી શકે છે; પણ વગર કારણે ખાય કે સેવે તો તેને સારું ન જ કહેવાય. જૈનશાસનમાં અપવાદમાર્ગ બધી વાતોમાં આવશે. પણ અપવાદમાર્ગને ખૂબ જ ગંભીરતાથી સમજી વિચારીને
પ્રશ્નોત્તરી (પ્રવચનો)
