________________
wn
अथ पंचमोऽध्यायः लिख्यते।
अजीवकाया धम्माधम्माकाशपुद्गलाः ॥१॥ અર્થ–(ધર્માધારપુરી) ધર્મ, અધર્મ, આકાશ અને પુલ એ ચાર દ્રવ્ય (નીવાય) અજીવ કાય અર્થાત્ અચેતન અને બહપ્રદેશી પદાર્થ છે. ૧.
વ્યાબિારા અર્થ—ઉપલા ચારે પદાથ દ્રવ્ય છે અથ દ્રવ્યમાંથી એ ચાર દ્રવ્ય છે. ત્રણ કાળમાંજ પિતાની ગુણપને પ્રાપ્ત થાય, તેને દ્રવ્ય કહે છે.
વીવા રૂા. અર્થ—(વા) જીવ () પણ દ્રવ્ય છે. એટલે જીવ પણ પિતાની ગુણપયા સહિત છે, એ કારણથી એની પણ દ્રવ્યસંજ્ઞા છે. ૩.
નિસ્વાવસ્થતા પાળિ માં અર્થ–(નિત્યાવતિને) આ અધ્યાયના ૩લ્મા સુત્રમાં કહેલા કાળ દ્રવ્ય સહિત છએ દ્રવ્ય નિત્ય છે; અર્થાત એ કઈ વખતે નાશ થતાં નથી અને સંખ્યામાં પણ ઘટતાં વધતાં નથી. સારાંશ કે દ્રવ્ય છ છે તે કદી પાંચ અથવા સાત થતા નથી. દ્રવું તથા એ સર્વે (મHTT) રૂ૫ રહિત અરૂપી છે. ૪.