________________
૨૨
योगदुःप्रणिधानानादरस्मृत्यनुपस्थानानि ॥ ३३ ॥
મર્ય–ત્રણ પ્રકારના ગદુપ્રણિધાન (મદુપ્રણિધાન, વાદુપ્રણિધાન અને કાયદુપ્રણિધાન), અનાદર અને ઋત્યનુપસ્થાન એ પાંચ સામાયિકવ્રતના અતીચાર છે. ૧. મનને અન્યથા (જ્યાંત્યાં ચલાયમાન કરવું, તે મનેદુપ્રણિધાનોતીચાર છે. ૨. વચનને ચલાયમાન કરવું, તે વાઙ્ગપ્રણિધાનાતીચાર છે. ૩. શરીર જેમ તેમ હલાવવું (ચલાયમાન કરવું), તે કાયદુપ્રણિધાનાતીચાર છે. ૪. ઉત્સાહરહિત અનાદરથી (પ્રફુલ્લીત મન વગર) સામાયિક કરવું, તે અનાદરાતીચાર છે. અને ૫. સામસી.
આ યિકમાં એકાગ્રતા વગર ચિત્તની વ્યગ્રતાથી પાઠ ભૂલી જે, તે ઋત્યનુપસ્થાનાતીચાર છે. ૩૩. . अप्रत्यवेक्षिताऽप्रमार्जितोत्सर्गादानसंस्तरोपक्रमणा
નવરઋત્યનુપસ્થાનાનિ ૨૪ .. અર્થ –અપ્રત્યવેક્ષિત-અપ્રમાજિત ભૂમિ ઉપર મળ મૂત્રાદિ કરવું, ઉપકરણ ગ્રહણ કરવાં, સંથારા વગેરે બીછાવવા, વ્રતને અનાદર કરે, અને મૃત્યનુપસ્થાન એ પાંચ પ્રાષધોપવાસવ્રતના અતીચાર છે. ૧. આ ભૂમિમાં જીવ છે કે નહિ એવી રીતે આંખેથી જેવું તે પ્રત્યવેક્ષણ છે, અને કેમળ ઉપકરણથી ભૂમિને શેધવી અથવા સાફ કરવી તે પ્રમાર્જન છે, માટે આંખેથી જોયા વગર અથવા કેમળ પછી વગેરેથી શોધન કર્યા વગર ભૂમિ ઉપર મળમૂત્ર કાદિક નાખવું, તે આ પ્રત્ય
