________________
१५८
ધર્મ કહે છે. શરીરાદિક પરદ્રવ્ય અને આત્માના સ્વરૂપનું વારંવાર ચિંતવન કરવું તેને અનુપ્રેક્ષા કહે છે. સુધાતૃષાદિની વેદના આવવાથી તે કલેશરહિત પરિણામેથી સહન કરી લેવું તેને પરિષહજય કહે છે. અને સંસારીક પરિભ્રમણના કારણરૂપ ક્રિયાઓને ત્યાગ કરે, તેને ચારિત્ર કહે છે. એવી રીતે, ગુપ્તિ, સમિતિ, ધર્મ, અનુપ્રેક્ષા, પરીષહજય અને ચારિત્ર એ જ કારણથી આસવના નિરોધરૂપ સંવર થાય છે. ૨.
તપ રિ | ૨ .. ગઈ–(તાણા) બાર પ્રકારનાં તપ કરવાથી (નિવા) નિર્જરા () અને સંવર એ બંને થાય છે. જો કે દશ પ્રકારના ધર્મોમાં તપ આવી ગયું છે, પરંતુ સમસ્ત પ્રકારના સંવરમાં તપ એક પ્રધાન કારણ છે, તેથી તેને જુદું કહ્યું છે. તપના પ્રભાવથી નવા કર્મોને સંવર (નિરોધ) થાય છે. અને સત્તામાં રહેવાવાલા પ્રાચીન બંધનરૂપ કમોની નિર્જરા પણ થાય છે. જોકે તપનું ફળ સ્વર્ગ રાજ્યદિકની પ્રાપ્તિ થવી પણ છે, પરંતુ પ્રધાનતાથી સમસ્ત કર્મને ક્ષય (નાશ) કરી આત્માને મુક્ત કરે, તેજ તેનું ફળ છે. જેમકે ખેતી કરવાનું ફળ મુખ્ય તે ધાન્ય ઉત્પન્ન થવું છે, પણ ગણુતાથી ઘાસ પણ થાય છે, તેવી રીતે તપનું પણ ફળ છે. ૩.
સભ્યોનિ મુઘિ . કા. અર્થ–(સમ્ય) સારી રીતે અર્થાત્ વિષયસુખાભિલાષારહિત (ચોકિg:) મન વચન કાયની યથેષ્ટ પ્રવૃત્તિને
