________________
नवचतुर्दशपञ्चद्विभेदा यथाक्रमं प्रारध्यानात् ॥ २१ ॥
અર્થ-(થાનાપ્રા) ધ્યાનથી પહેલાનાં પાંચ તપ (ાથામં) કમથી (નવવતુર્વરપામેવા) નવ, ચાર, દશ, પાંચ અને બે ભેદરૂપ છે અર્થાત્ નવ પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્ત, ચાર પ્રકારના વિનય, દશ પ્રકારનાં વૈયાવૃચ, પાંચ પ્રકારનાં સ્વાધ્યાય અને બે પ્રકારનાં વ્યુત્સર્ગતપ છે. ૨૧. आलोचनापतिक्रमणतदुभयविवेकव्युत्सर्गतपश्छेद
પરિક્ષા પર્યાપન. ૨૨ - અર્થ–પ્રાયઃ એટલે અપરાધ તેની વિર એટલે શુદ્ધિ કરવી, તેને પ્રાયશ્ચિત કહે છે. એના આલેચના, પ્રતિકમણ, આલેચના અને પતિક્રમણ એ બે, વિવેક, વ્યુત્સર્ગ, તપ, છેદ, પરિહાર અને ઉપસ્થાપના એ નવ પ્રકાર છે. ગુરૂની પાસે જઈને પિતે કરેલા અપરાધોને દશ પ્રકારના દેથી રહિત સ્પષ્ટ રીતે પ્રગટ કરવા, તેને આલોચના કહે છે. મેં જે અપરાધ કર્યો છે, તે મિથ્યા થાઓ ઈત્યાદિ પ્રગટ કરવું તેને પ્રતિક્રમણ કહે છે. કોઈ દેષ તે માત્ર અલેચનાથી શુદ્ધ (ર) થઈ જાય છે, કોઈ દેષ પ્રતિક્રમણ કરવાથી દૂર (શુદ્ધ) થાય છે અને કોઈ દેષ એ બને કરવાથી શુદ્ધ થાય છે એમ આલેચન અને પ્રતિક્રમણ કરવા, તેને તદુભય પ્રાયશ્ચિત કહે છે. આહાર, પાન અથવા ઉપકરણ વગેરેથી અલગ કરી દે, અર્થાત્ કેઈ, મુકરર સમય સુધી આહારાદિકને ત્યાગ કરાવી દે, તેને વિવેકપ્રાયશ્ચિત કહે છે. કાલનો
