________________
૨૮૧ હાથ, દંડ અને ચાકના સંયેગથી ચાકનું ફરવું થાય છે. તે કુંભાર જ્યારે તેને ફેરવતે રહી જાય, પણ પૂર્વના પ્રગથી જ્યાં સુધી ચાકને ફરવાને સંસ્કાર મટતે નથી ત્યાં સુધી તે ફર્યા કરે છે, તેવી રીતે જીવ પણ સંસારઅવસ્થામાં રહે છતે મોક્ષની પ્રાપ્તિને માટે વારંવાર ચિન્તવન કરતે હતે તે મુકત થવાથી ચિન્તવન નહિ રહ્યું તેથી પૂર્વસંસ્કારથી મુક્તિતરફ ગમન કરે છે. બીજું (વ્યારાવાત્રાગુવ) દૂર થઈ ગયે છે માટીને લેપ જેના ઉપરથી એવા તબડાની માફક અર્થાત તુંબડા ઉપર માટીને ઘણે લેપ હેવાથી તે પાણીમાં ડુબી રહ્યું હતું તે કઈ કારણથી તેના ઉપરથી માટીને લેપ દૂર થવાથી ઉીંગમનપૂર્વક જલના ઉપર આવે છે, એવી જ રીતે જીવ પણ અનાદિ કાલથી કર્મોના ભારથી દબાયેલે પરવશ થયેલું હતું, તે સર્વ કર્મોના સંબંધથી તે સંસારમાં પડેલ હતા અને જ્યારે કર્મોને લેપ દર થઈ જાય ત્યારે તે પણ ઉગમન કરે છે. ત્રીજું (gRgવનવ) દિવેલીના બીયાંની માફક ઉર્ધ્વગમન કરે છે. અર્થાત્ જેમ એરંડીયાના ફલ ઝાડ ઉપર સુકાઈ જાય છે ત્યારે તેના આવરણ (ડેડા ) પુટતાં જ તે એરંડીની મીચ ઉપર (અદ્ધર) ઉછળે છે, તેવી જ રીતે મનુષ્યાદિભવમાં રહેવાવાલા ગતિ, જાતિ આદિ નામકર્મ તથા આયુ, ગોત્રાદિ કર્મોનું બંધન તૂટતાંજ આત્મા ઉપર (ઉ) ગમન કરે છે. (૨) અને એથું ( લાવત્ ) અગ્નિની શિખા ( જ્વાલા )ની માફક જીવ ઊગમન કરે છે, જેમકે આમતેમની વાંકી હવા નહિ આવે તે દીવાની