________________
પાછળ ગમન કરવું, તથા આચાર્યાદિક પક્ષ હોવા છતાં પણ હાથ જોડવા, તેમના પુણેને મહિમા કર, વારંવાર સમાસણ કરવું તેમની આજ્ઞા પ્રમાણે વર્તવું, તે ઉપચારવિનય છે. ૨૩.
आचार्योपाध्यायतपस्विशैक्ष्यग्लानगणकुलसङ्गसा- ધુપનોત્તાના િ ૨૪
અર્થ –આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, તપસ્વી, શૈક્ષ, ગ્લાન, ગણ, કુલ, સંઘ, સાધુ અને મને એ દશ પ્રકારના સાધુઓની સેવાચાકરી કરવી, તે દશ પ્રકારના વૈયાવૃત્ય છે. જે વ્રતાચરણ ધારણ કરાવે, પ્રાયશ્ચિત્ત આપે, સમસ્ત પ્રકારના શાસ્ત્રના જાણકાર અને પંચાચારના ધારણ કરનારાઓમાં શ્રેષ્ઠ હોય, તેને આચાર્ય કહે છે. જે વ્રત શીલ ભાવનાઓને આધારે હોય અને જેની પાસે મુનિઓ શાસ્રાધ્યયન કરતા હોય, તેમને ઉપાધ્યાય કહે છે. ઉપવાસાદિક મહાતપ કરે, તેને તપસ્વી કહે છે. જે શ્રુતજ્ઞાનનું અધ્યયન કરવામાં તત્પર, વ્રત ભાવનાદિમાં નિપુણ હેય, તેને શિષ્ય અથવા શૈક્ષ કહે છે. જેનું શરીર રોગ વગેરેથી કલેશરૂપ હય, તેને ગ્લાન કહે છે. જે મોટા મુનિઓની ગણનામાં હોય, તેને ગણુ કહે છે. પરીક્ષા - પવાવાળા આચાર્યના શિષ્ય સમુહને કલ કહે છે. ચાર પ્રકારના મુનિઓના સમુહને સંઘ કહે છે. ઘણા કાલને દિક્ષિત હોય, તેને સાધુ કહે છે. જેમને ઉપદેશ લેકમાન્ય હોય અથવા ઉપદેશ વગર પણ લેકમાં પૂજ્ય હાય,