________________
१७९
નિા ૨૨ અર્થ–() અને (નિવા) ભવિષ્ય માટે વિષયભોગાદિકની વાંછા (ઈચ્છા) કરવી અને તેના વિચારમાં લીન થઈ જવું, તેને નિદાન નામનું ચોથુ આનર્તધ્યાન કહે છે. ૩૩.
તવિતાવિત મહંયતાના ! ૨૪
અર્થ–(તત્વ) એ ચાર પ્રકારના આર્તધ્યાન (વરફેરવિરતપ્રમત્તતાનામ) મિથ્યાત્વ, સાસાદન, મિશ્ર અને અવિરત એ ચાર ગુણસ્થાનવાળાને તથા પાંચમા દેશવિરત, અને છઠ્ઠા પ્રમત્તસંયતગુણસ્થાનવાળાને થાય છે, પરંતુ ઉપર કહેલા ચાર પ્રકારના આ ધ્યાનમાંથી નિદાન નામનું આર્તધ્યાન પ્રમત્તગુણસ્થાનવાળાને થતું નથી ૩૪, हिंसानृतस्तेयविषयसंरक्षणेभ्योरौद्रमविरतदेशविरतयोः ॥३५॥
મર્થ–(ૌદ્રમ) રૈદ્રધ્યાન (રવિરતાવિરતો) મિથ્યાત્વ, સાસાદન, મિશ્ર, અવિરત અને દેશવિરત એ પાંચ ગુણસ્થાનમાં રહેવાવાળા જીને (હિંસાતત્તે વિષયસંરક્ષોભ્ય) હિંસા, અમૃત, (જુઠું), તેય (ચેરી) અને વિષયસંરક્ષ
થી થાય છે. એ ચારેને ચિન્તવન કરતા રહેવું એ ચાર પ્રકારના વૈદ્રધ્યાન છે. હિંસા કરવામાં આનંદ માનીને તેને સાધવાને ચિતવન કરતા રહેવું તે હિંસાનંદીશૈદ્રધ્યાન છે જુઠું બેલવામાં આનંદ માની તેનુંજ | ચિન્તવન કરવું તે મૃષાબંદીરદ્રધ્યાન છે ચોરી કર
