________________
अथ अष्टमोऽध्याय लिख्यते ।
-
૬
मिथ्यादर्शनाविरतिप्रमादकषाययोगा बन्धहेतवः ॥ १ ॥
અર્થ – મિથ્યાર્શનાવિરતિકમષાયા) મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, પ્રમાદ, કષાય અને વેગ એ પાંચ (ન્યત:) બન્ધનાં કારણ છે. ૧. અતત્વનું શ્રદ્ધાન કરવું તે મિથ્યાત્વ અથવા મિથ્યાદર્શન છે. એને બે ભેદ છે–ગૃહીતમિથ્યાત્વ અને અગ્રહીત મિથ્યાત્વ. બીજાને (કુધર્મન) ઉપદેશ તથા કુશાસના સાંભળવાથી અતત્ત્વનું શ્રદ્ધાન થાય તેને ગૃહતમિથ્યાત્વ કહે છે. બીજાના ઉપદેશ વગર પૂર્વભવમાં ઉપન્ન કરેલા મિથ્યાત્વકર્મના ઉદયથી જે અતત્વ શ્રદ્ધાન થાય, તે અગૃહીત મિથ્યાત્વ અથવા નિસર્ગજમિથ્યાત્વ છે. ગૃહતમિથ્યાત્વના એકાતમિથ્યાત્વ, વિપરીતમિથ્યાત્વ, સંશયમિથ્યાત્વ, વિનયમિથ્યાત્વ અને અજ્ઞાનમિથ્યાત્વ એ પાંચ ભેદ છે. વસ્તુમાં અથવા પદાર્થમાં અનેક ધર્મ છે તે સર્વને ગણું કરીને તેમાંથી એકજ ધમને માની તેનું શ્રદ્ધાન કરે, તે એકાન્તમિથ્યાત્વ છે. સગ્રન્થને નિગ્રંથ માનવા, કેવળી ભગવાનને આહાર કરવાવાળા માનવા, સ્ત્રીને મોક્ષ માનવું એવી રીતના ઉલટા શ્રદ્ધાનને વિપરીત મિથ્યાત્વ કહે છે. સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્રરૂપ મોક્ષમાર્ગ છે કે નહિ એવી રીતે સંદેહરૂપ શ્રદ્ધાન કરવું, તે સંશયમિથ્યાત્વ છે. સમસ્ત પ્રકારના દેવ, કુદેવ