________________
१३७ લોભ કહે છે, અને મંદતર (તેનાથી પણ મંદ) ફેધમાન માયાભરૂ૫ પરિણમેને સંજવલનોધમાનમાયાલોભ કહે છે.
એવી રીતે પ્રત્યેકના ચાર ચાર ભેદ થવાથી કષાયવેદનિયની સળ પ્રકૃતિ થઈ અને તેમાં નવ કષાયવેદનીયની અને ત્રણ દર્શન મેહનીયની મેળવવાથી ૨૮ પ્રકૃતિ મેહનીય કર્મની થઈ. દર્શન મેહનીયની ત્રણ પ્રકૃતિ અને અનન્તાનુબધી ક્રોધ માન માયા લેભ એ સાત પ્રકૃતિ સમ્યકત્વને ઘાત કરનારી છે એટલે એને ઉદય થવાથી સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થતુ નથી અને અપ્રત્યાખ્યાનરૂપ કેધ માન માયા લાભનો ઉદય રહેવાથી શ્રાવકનાં વ્રત થતાં નથી. પ્રત્યાખ્યાન ધમાન માયા લાભને ઉદય રહેવાથી જીવને મહાવ્રત થઈ શકતાં નથી. અને સંજવલન કેધ માન માયા લોભને ઉદય રહેવાથી યથાખ્યાત ચારિત્ર પ્રાપ્ત થતું નથી. ૯, હવે આયુકર્મના ચાર ભેદ કહે છે –
ના શૌથળોનમનુષવાર / ૨૦ || અર્થ-નરકાયુ, તિર્યંચાયુ, મનુષ્યા, અને દેવાયુ એ પ્રમાણે ચાર પ્રકારની આયુકર્મની પ્રકૃતિઓ છે. જેના સદ્ભાવથી નરકગતિ, તિર્યંચગતિ, મનુષ્યગતિ અને દેવગતિ એ ચાર ગતિમાં આત્મા જીવે અને જેના અભાવથી મરણને પ્રાપ્ત થાય, તેને આયુકર્મ કહે છે. ૧૦. ' નામકર્મની બેતાળીસ પ્રકૃતિ કહે છે– गतिजातिशरीराङ्गोपाङ्गनिर्माणबन्धनसङ्गातसंस्थानसंहननस्पशरसगन्धवर्णानुपूागुरुलघूपधातपरघातातपोद्योतोच्छासवि