________________
१२०
સુવર્ણ કહે છે. ૩. ગાય, બળદ, ભેંસ વગેરેને ધન કહે
છે અને ચાખા, ઘઉં' વગેરે અનાજને ધાન્ય કહે છે. ૪. શરીર અથવા ઘરની સેવા વગેરે કરવાવાળી સ્ત્રી તથા પુરૂષ દાસીદાસ છે. પ. વજ્ર, થાળી, લાટા, કપાસ, ચ‘દન વગેરે કુખ્ય છે. એ સ`પૂર્ણના પરિમાણમાં ઘટા
વધારા કરવાથી અતીચાર થાય છે, ૨૯.
'
ऊर्ध्वाधस्तिर्यग्व्यतिक्रमक्षेत्रवृद्धिस्मृत्यन्तराधानानि ॥ ३० ॥
અર્થ—ઉદ્ધાંતિક્રમ, અધાતિક્રમ, તિર્યંગતિક્રમ, ક્ષેત્રવૃદ્ધિ અને મૃત્ય’તાધાન, એ પાંચ દિગ્દતના અતીચાર છે. ૧. પરિમાણુથી અધિક વૃક્ષ (ઝાડ) પર્વતાદિ ઉપર ચઢવુ', તેને ઉદ્ધૃતિક્રમાતીચાર કહે છે. ૨. પરિમાણુથી વધારે કુવા, વાવ વગેરેમાં નીચે ઉંતરવુ તેને અધાતિક્ર માતીચાર કહે છે. ૩. ભેાંયરાં, પર્વત વગેરેની ગુફા, સુ૨‘ગ વગેરેમાં આડાઅવળા જવુ, તેને તિર્થંગતિમાતીચાર કહે છે. ૪. પરિમાણુ કરેલી દિશાઓના ક્ષેત્રથી વધારે ક્ષેત્રવૃદ્ધિ કરવી, તેને ક્ષેત્રવ્રુદ્ધિતીચાર કહે છે. અને ૫. દિશાઓની કરેલી મર્યાંદાને ભૂલી જવી, તેને મૃત્યતરાધાનાતીચાર કહે છે. ૩૦,
आनयप्रेष्यमेयोगशब्दरूपानुपातपुळक्षेपाः ॥ ३१ ॥ અર્થ—આનયન, પ્રેષ્ણપ્રયાગ, શબ્દાપાનુત, રૂપાનુ પાત, અને પુદ્ગલક્ષેપ એ પાંચ દેશઞતના અતીચાર છે. ૧. મર્યાદાથી બહારની વસ્તુને મ'ગાવવી અથવા કેઇને ખેલાવવા, તે આનયનાતીચાર છે. ૨. મર્યાદાથી
