________________
९२
નિપસંયોનિસ) નિર્વતૈનાધિકરણ, નિક્ષેપાધિકરણ, સ. ગાદિકરણ અને નિસગધિકરણ એ પ્રમાણે ચાર પ્રકારના છે; તે ( દ્વિવાર્વિત્રિમેહા) અનુક્રમે બે, ચાર, બે, અને ત્રણ ભેદરૂપ છે અર્થાત્ નિર્વર્સનાધિકરણ બે પ્રકારનાં, નિક્ષેપાધિકરણ ચાર પ્રકારનાં, સગાધિકરણ બે પ્રકારના અને નિસર્વાધિકરણ ત્રણ પ્રકારનાં એવી રીતે ભેદરૂપ છે. હવે દરેક ભેદને સ્પષ્ટ અર્થ કહે છે. શરીરથી કુચેષ્ટા ઉન્ન કરવી તેને દેહદ પ્રયુક્તનિર્વતૈનાધિકરણ કહે છે, અને હિંસા કરવાના ઉપકરણ, શસાદિક (હથિયારાદિક)ની રચના કરવી તેને ઉપકરણુનિવર્તિાધિકરણ કહે છે. નિર્વર્તનાધિકરણના મૂલગુણનિર્વતૈના અને ઉત્તરગુણનિર્વતના એવી રીતે પણ બે ભેદ છે. પાંચ પ્રકારનાં શરીર, મન વચન અને શ્વાસનું ઉપન્ન કરવું તેને મૂલગુણનિર્ધર્તના કહે છે. અને કાષ્ટ પુસ્ત અર્થાત્ માટી પથ્થરાદિકથી મૂર્તિ વગેરેની રચના કરવી અથવા ચિત્રપટાદિક નકશા વગરે બનાવવું તેને ઉતરગુણનિર્તના કહે છે. નિક્ષેપ-એટલે ધારણ કરવું અથવા રાખવું તે. એવા ૧ સહસાનિક્ષેપધિકરણ, ૨ અનાભોગનિક્ષેપાધિકરણ, ૩ દુઃપ્રમુછનિક્ષે પા| (ધકરણ અને ૪ અપ્રત્યેક્ષિતનિક્ષેપાધિકરણ એ ચાર ભેદ છે. ૧. ભય વિગેરેથી અથવા અન્ય કાર્ય કરવાની ઉતાવળથી પુસ્તક, કમંડલ, શરીર તથા શરીરનાં મલમૂત્રાદિક ક્ષેપણ કરવાં નાંખવાં) તેને સહસાનિક્ષેપોધકરણ કહે છે. ૨ ઉતાવળ ન હોવા છતાં પણ અહિંયા જીવજન્તુ છે કે નહિ એ વિચાર નહિ કરે અને જોયા વગર પુ