________________
(મરણ) સમયે શરીર અને કષાયને કમથી કૃશ કરતાં કરતાં ધર્મધ્યાનમાં સાવધાન રહીને પ્રાણ ત્યાગ કરે, તેને સલેખના કહે છે. એને સન્યાસમરણ (સમાધિમરણ) અથવા ઉત્તમ મરણ પણ કહે છે. ગૃહસ્થીએ અન્ત સમયનું પરોપકારી શુભ ગતિના કારણરૂપ એ સર્વોત્તમ વત પ્રીતિપૂર્વક સેવન કરવું જોઈએ. વાર્થ–મૃત્યુને સમય નજીક જાણીને સંપૂર્ણ પદાર્થો તથા કુટુંબ વગેરેથી રાગ, દ્વેષ, સંબંધ, શેક, ભય, વિષાદાદિને અને બાહા તથા અભ્યત્તર પરિગ્રહને અનુક્રમે (ધીરે ધીરે) ત્યાગ કરી છળ, કપટ રહિત શુદ્ધ મનથી પિતાના કુટુંબની અને અન્ય જનેની પાસે ક્ષમા માંગે, પતે પણ ક્ષમા કરે અને સમસ્ત પાપોની આલોચના કરીને મહામંત્રસ્વરૂપ પંચ નમસ્કારમંત્રને ધારણ કરીને શરીરને છેડે, તેને સમાધિમરણ કહે છે. તેજ ગૃહસ્થીને શુભગતિનું કારણ છે. ૨૨. હવે સંપૂર્ણ વ્રતના અતીચાર કહેતાં પ્રથમ સમ્યક્ત્વના પાંચ અતીચાર કહે છે–
शङ्काकाङ्क्षाविचिकित्साऽन्यदृष्टिप्रशंसासंस्तवाः
અર્થ–(ફ્રી નિત્સિચદષ્ટિકરાશાસ્તવા) શકા, કાંક્ષા, વિચિકિત્સા, અન્યદષ્ટિપ્રશંસા અને અન્ય દષ્ટિસંસ્તવ, એ પાંચ (સમ્ય) સમ્યકદર્શનના (સતવારા)