________________
A
માન કરવા, તે ( નનૈત્રસ્ય) નીચ ગોત્રકર્મના આસવનું કારણ છે. ૨૫.
तद्विपर्ययो नीचैत्त्यनुत्सेको चोत्तरस्य ॥२६॥
અર્થ –(તદ્વિપર્યયો) નીચ શેત્રના આસથી વિપરીત કારણ અર્થાત પિતાના ગુણની નિંદા અને બીજાના ગુણેની પ્રશંસા તથા પિતાના ગુણને ઢાંકવા અને બીજાના ગુણેને પ્રકાશમાન કરવા (૪) અને (નીચૈત્ત્વગુત્તેજૌ) નીચપ્રવૃત્તિ અને ઉત્સુકતાના અભાવથી (૩ર) ઉત્તરના અર્થાત ઉચ્ચગેત્રકમના આસવનું કારણ છે. ૨૨.
विघ्नकरणमन्तरायस्य ॥२७॥ કર્થ(વિમરમ) બીજાના દાન, ભેગાદિકમાં વિશ્વ કરવું (અન્તરાયચ) તે અન્તરાયકર્મના આસવનું કારણ છે. માવાર્થ–દાન આપવામાં વિશ્વ કરવાથી દાનાન્તરાયકર્મને આસ્રવ થાય છે. બીજાના લાભમાં વિઘ નાંખવાથી લાભાંતરાય કર્મને આસ્રવ થાય છે. બીજાનું બળ વીર્ય બગડવાથી વીર્યંતરાય કર્મને આસ્રવ થાય છે. બીજાના ભેગના કારણેને બગાડવાથી ભોગાન્તરાય કર્મને આસવ થાય છે અને ઉપભેગના કારણોને બગાડવાથી ઉપલાગાન્તરાય કમેને આસવ થાય છે.
આવી રીતે આઠે કર્મોના આસવ થવાનાં મુખ્ય મુખ્ય કારણે કહ્યાં. વિશેષ કારણે તે અસંખ્યાત છે. ૨૭.
इति तत्त्वार्थाधिगमे मोक्षशास्रे षष्ठोऽध्यायः॥६॥ ૧ ગુણોમાં જે મોટો હોય તેની સાથે વિનયરૂપ રહેવાથી નીચેવૃત્તિ કહેવાય છે. ૨ ગુણોમાં પોતે મોટો હોય તે મદ (અહંકાર) નહિ કરો, તેને અનુસેક કહે છે.
