________________
પપપપપપ
www
સઘાતથી થતા નથી. ૨૭. અંહિ ચાં કેઈ પ્રશ્ન કરે કે સ્કલ્પ સંઘાતથી જ થાય છે તેના સમાધનને માટે સુત્ર કહે છે.
भेदसंघाताभ्यों चाक्षुषः ॥२८॥ ઈ–(@s:) જે ઈન્દ્રિયગોચર સ્કન્ધ હોય છે તે (વિધાતા) ભેદ અને સંઘાત એ બેથીજ થાય છે. ભાવાર્થ-ઇન્દ્રિયગોચર સ્કન્ધ (સ્થૂલ પરિણામનરૂપ અધ) ભેદ અને સંઘાત બેથીજ થાય છે. ૨૮.
सद्दद्रव्यलक्षणम् ॥२९॥ અર્થ—(વ્યરુક્ષળ) દ્રવ્યનું લક્ષણ (૩) સત્ છે અર્થાત્ જે સરૂપ છે, તેજ દ્રવ્ય છે. ૨૯.
उत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तं सत् ॥३०॥ મર્થ–જે (કાવ્યયશ્રીયુ) ઉત્તિ, વિનાશ (નાશ) | પૈવ્ય (કાયમપણું) સહિત છે તેજ (સ) છે. બાહ્યાભ્યન્તર નિમિત્તના કારણથી પિતાની જાતિને છોડીને ચેતન અથવા અચેતન દ્રવ્યનું એક અવસ્થાથી બીજી અવસ્થારૂપ થવું તેને ઉત્પતિ અથવા ઉતપાદ કહે છે. જેમકે સોનાની કઠી ભાંગી કડું બનાવવું, તેને ઉત્પાદક કહે છે અને કંઠીની અવસ્થાને નાશ થવે તેને વિનાશ અથવા વ્યય કહે છે. અને પીળાપણું, ભારીપણું વગેરે પિતાની જાતિને લઈને બને અવસ્થામાં કાયમ રહેવું, તેને પ્રાવ્ય કહે છે. એવી રીતે દ્રવ્યમાં ઉતાહ, વ્યય અને પ્રાવ્ય એ ત્રણ ગુણ એક સાથે રહે છે. જેમાં એ ત્રણે ગુણ રહે તેજ સત્ અને તેજ દ્રવ્ય છે. ૩૦.
- ગર્વ
સહિત છે તેથી
તન