________________
કવિજીનાં કથારને
ભયંકર સંકટ અને ઉપદ્રવથી પણ નહીં પીગળના વા જેવું કઠણ હૈયું એકાએક ગગદ બની ગયું પ્રભુની આખે આંસુભીની બની ગઈ.
પ્રભુ! શું કઈ કષ્ટ છે? કેઈસ પીડા છે? છ મહિના સુધી તે આપની આંખો ક્યારેય આંસુભીની નહોતી થઈ, અને આજે એકાએક એ કેમ છલકાઈ ગઈ? હું આ શું જોઈ રહ્યો છું?” સંગમ વિસ્મય અનુભવી રહ્યો
સંગમ! તારું કહેવું સાચું છે આજની પીડા અપૂર્વ છે તેં આપેલી પીડાઓ-યાતનાઓ છ મહિના તે શું, છ વર્ષ સુધી ચાલુ રહી હતી તે પણ મારા મનમાં બીજી કશી બેટી લાગણી ન જાગત; પણ આજની મારી પીડા કંઈક ઊંડી છે, અનોખી છે.”
ભગવાન, જરા કહો તો ખરા, એવી તે કેવી પીડા છે કે જે દેવી શક્તિથી પણ શાત ન થઈ શકે? આપને માટે તે હું આકાશ-પાતાળ એક કરવા તૈયાર છું!” સંગમને અહે ફરી જાગી ઊઠયો
“સંગમ! તે જે કટે ઊભાં કર્યા, ઉપદ્રની બૃહરચના કરી, એનાથી મારા આત્માનું લેશ પણ અહિત ન થઈ શક્યું. સેનું ભઠ્ઠીમાં પડીને ક્યારેક કાળું નથી પડતું; ઊલટું એ તો વધારે ચમકવા લાગે છે. પણ એ વખતના તારા જાતજાતના ખેટા વિચારો, હલકા આચરણે અને રુદ્ર ભાવને લીધે તારો આત્મા કેટલો બધો પતિત થઈ ગ! તારું મન કેટલું બધું મલિન થઈ ગયુ! એનું નિમિત્ત થયે હું' બસ, આ જ પીડા છે. એ વિચારથી જ મારું હૃદય દ્રવી રહ્યુ છે. જે શ્રમણ દુનિયાને માટે કર્મમુક્તિનું નિમિત્ત બનવા જોઈએ, એ જ શ્રમણને તેં માટે કર્મબંધનનું
