________________
કવિજીનાં કથારને મારા બળદ સંતાડી રાખ્યા હતા ! ઠીક છે ! હવે જે, તારી કરણીનું કેવું ફળ તને ચખાડું છું !”
અને એમ કહીને ગેવાળિચે સંત ઉપર તડાતડ લાકડીઓ, ઢેફાં અને પથરા વસાવવા લાગ્યા. પરંતુ સત તે એમ ને એમ જ પ્રશાંતભાવે અડેલ ઊભા હતા–ન જરાય હાલ્યા-ચાલ્યા કે ન કશું બોલ્યા!
ગોવાળિયાને આશ્ચર્ય પાર ન રહ્યો. એ એકદમ સંતના ચરણોમાં પડીને દીન સ્વરે બેલ્યો : “મહારાજ ! મારે ગુને માફ કરે ! હું મૂર્ખ છું, અજ્ઞાની છું.”
સંતાન હૃદયના આણુ અણુમાં પ્રેમની ગગા વહી રહી હતી – અપરાધી ઉપર પણ આટલું બધું વાત્સલ્ય ! એમના અંતરની વાણી વહી નીકળી : “વત્સ ! તારું કલ્યાણ હે ”
કોણ હતા એ ક્ષમાશીલ સંત ? એ હતા, ભગવાન મહાવીર સ્વામી, જેઓ પૂર્ણ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતા પહેલા એકાત–વેરાન વનવગડામાં આત્મસાધના કરી રહ્યા હતા, અને પોતાના જીવનને વિમળ બનાવી રહ્યા હતા. { જીવન ને ચલચિત્ર, પૃ ૧૭]
પપ
કોની ઉદારતા ચડે?
એક દિવસ મહાકવિ માઘ પિતાની બેઠકમાં બેઠા હતા. જેઠ મહિનાની આગ વરસાવતી ગરમીમાં, ખરે બપોરે,